System76 werkt aan eigen Linux-desktopomgeving met programmeertaal Rust

System76, het bedrijf achter de Linux-distributie Pop_OS, werkt aan een volledig zelfgemaakte desktopomgeving die wordt geschreven met Rust. Het bedrijf introduceerde eerder al een eigen Cosmic-desktopomgeving, maar die is nog gebaseerd op Gnome.

Een System76-medewerker en Pop_OS-ontwikkelaar bevestigt deze ontwikkeling in een Reddit-discussie, waarin een gebruiker vraagt of er ooit een KDE Plasma-variant van Pop_OS komt. Michael Murphy van System76 antwoordt daarop dat het bedrijf momenteel werkt aan een eigen desktopomgeving, merkte Phoronix als eerste op. De ontwikkelaar meldt daarbij specifiek dat het niet gaat om een fork van de Gnome-desktop, waarop Pop_OS momenteel is gebaseerd. "Het is zijn eigen ding, dat is geschreven in Rust."

De stap van System76 is niet geheel verrassend, aangezien het bedrijf sinds Pop_OS 21.04 al een soort eigen desktop heeft, genaamd Cosmic. Cosmic is grotendeels gebaseerd op de populaire Gnome-omgeving, maar voert daaraan verschillende wijzigingen door. Cosmic is bijvoorbeeld standaard voorzien van een dock. System76 heeft ook een tiling window manager geïntegreerd, kleine wijzigingen doorgevoerd in de top bar en een launcher toegevoegd, die toegankelijk is via de super-knop. Daarmee kunnen gebruikers bijvoorbeeld applicaties openen, naar specifieke instellingen zoeken of simpele berekeningen uitvoeren.

Volgens Michael Murphy zal de komende Pop_OS-desktopomgeving dus niet langer gebaseerd zijn op Gnome, maar qua ontwerp wel lijken op de huidige Cosmic-omgeving. De nieuwe desktop zal ook dezelfde naam dragen en krijgt naar verwachting ondersteuning voor zowel X11 als Wayland, aangezien X11 een vereiste is voor Nvidia-drivers. Het is niet bekend op welke termijn de nieuwe desktopomgeving moet verschijnen. PopOS zelf blijft voor zover bekend nog wel gebaseerd op Ubuntu.

De huidige Cosmic-desktopomgeving. Bron: System76

Wat vind je van dit artikel?

Geef je mening in het Geachte Redactie-forum.

Reacties (85)

Hoewel ik als Linuxgebruiker niet zo van het argument "waarom gaan ze niet samenwerken" ben, vraag ik me wel af waarom die GNOME-club zoveel tijd investeert in iets wat veel mensen eigenlijk niet prettig vinden werken?

Veel mensen vonden dat Gnome 3 niets, behalve mensen met Windows- of OSX-collega's die te spreken waren over het Grafische sausje waardoor je ook zoef zoef kon doen. Maar uit elke soort gebruiker kon je teleurstelling horen. Voor mij - uit de groep multi-desktop gebruikers - was dat bijvoorbeeld de eerder heel intuïtief in een (twee-dimensionaal) vierkant geplaatste virtuele desktops waardoor je met één pijltjestoets kon schakelen naar de virtuele desktop waarvan je mentaal wist op welke windrichting hij zat. Nu kwam de nieuwe altijd onderop in een één-dimensionale lijst waardoor je altijd opnieuw moet bladeren tussen de desktops. Frustrerend, maar het zag er wel zoef zoef uit. Zoals ongeveer alle features was het grafisch een verbetering, maar functioneel een begrenzing.

Ubuntu vond het een stap achteruit en begon Unity, een grafische fork van Gnome 3 iirc.
Mint vond het een stap achteruit en begon Cinnamon, ook een fork van Gnome 3 inclusief apps.
System76 vind het ook niet fijn en begon Cosmic en werkt nu dus aan deze fork.
SolusOS maakte Consort Desktop, een Gnome 3 fork met Gnome 2 UX iirc.

Zelfs Linus Torvalds vond het kut:

quote: Linus Torvalds

The developers have apparently decided that it's 'too complicated' to actually do real work on your desktop, and have decided to make it really annoying to do

Tegelijkertijd doet the Gnome project in principe goed werk, met accessibility en i18n is het een aanwinst voor Linux. Maar het lijkt onnodig veel als basis voor een eigen DE gebruikt te worden uit frustratie over de productiviteit-belemmerende keuzes. En dan neig ik ook te gaan denken: Waarom werken ze niet beter samen? Waarom zoveel manuren naar /dev/null? Het lijkt wel een faux desktop voor visueel spektakel, speciaal gemaakt voor televisieseries als Mr. Robot. Ondertussen heb je na 20 jaar nog steeds geen joystick calibration tool of goede color management tool. Het zou mooi zijn als iemand zich eens daarop richt in plaats van de vijfde "Gnome how it should be"-fork te maken.

[Reactie gewijzigd door Redsandro op 8 november 2021 10:49]

Op dit moment heeft system76 met pop_os ongeveer 8% van de Linux markt van steam in handen. Ze verkopen ook laptops/desktops aan bedrijven/consumenten.
Ik hoop dat ze een nieuwe goede desktop omgeving gaan maken. Maar dit zal niet meevallen.

Ubuntu heeft jarenlang zijn eigen DE gehad met unity. Maar daar hebben ze uiteindelijk de stekker uitgetrokken omdat het gewoon te kostbaar was in onderhoud. System76 lijkt een stukje kleiner, dus ik hoop dat ze deze onderneming financieel gaan trekken.

Ik hoop dat system76 zal slagen en een DE maakt dat echt met gnome en KDE kan concurreren. Voor mijn gevoel hebben zowel KDE als gnome tekortkomingen om het user friendly genoeg te maken. Ik hoop dat system76 dit met hun eigen DE eindelijk gaat aanpakken.

Is juist niet die gigantische versplintering van dit soort OS'en een probleem voor de adaptatie? Hoeveel forken van forken van forken zijn er nu wel al niet? Ik heb geen telling bijgehouden, maar het lijkt me inmiddels aardig uit de hand te zijn gelopen. Voor softwareontwikkelaars wordt het lastig om voor zoveel verschillende operating systems passende oplossingen te schrijven, zeker als er nu ook afgestapt wordt van de geldende 'basis' en men nu zelfs 'from scratch' aan het ontwikkelen gaat...

Ubuntu / Canonical is er vooral goed in geweest mensen tegen de haren in te strijken met hun Mir en Amazon ads and nu met hun grip op Snap packages (die overigens NIET closed source zijn). In de linuxgemeenschap zijn nogal wat mensen erg luid, dus dat kan tegen je werken.

Gnome is ondertussen de meest standaard geleverde DE, maar ik weet niet zeker waarom. Een goed geconfigureerde KDE zou ook wonderen kunnen doen. Alleen gaat KDE dan weer aan configuratie-opties ten onder. En Gnome vraagt gewoon om aanpassingen aangezien de ontwikkelaars dingen doen als de minimaliseerknop van je windows halen. Waarom? Er is geen dock/panel om naartoe te minimaliseren. Maar wat als ik m'n app even aan de kant wil en niet wil afsluiten? Ik heb nog geen antwoord. Zo ook het 'opheffen' van de Desktop. Ik kan daar (wel) mee leven, maar waarom, er is zo duidelijk vraag naar. Dus ik kan me voorstellen dat System76 of Canonical (of Elementary) eigen DEs gaan ontwikkelen.

Ik probeer momenteel over te stappen van Ubuntu/Gnome naar OpenSuse Leap/KDE

De UI van OpenSuse vind ik veel prettiger, maar toch ga ik niet definitief over. Pop_OS zou mogelijk wel een optie zijn, maar ook niet meer als ze naar een custom DE gaan.

Waarom? Omdat mijn systeem moet werken en als iets niet werkt ik de resources moet hebben om te achterhalen waarom niet.

Ik ben nu het hele weekend al bezig om te proberen OpenCL fatsoenlijk aan de praat te krijgen op OpenSuse, op dezelfde hardware was dat met Ubuntu een apt get en het werkte! Pop_OS gebruikt ook apt en veel van dezelfde packages.

Mocht je hiervan nog niet op de hoogte zijn, je kunt KDE ook op Ubuntu zetten. Dan heb je de GUI die je fijn vindt werken en het platform waar je met een apt-get je spul werkend kan krijgen.

Verder ben ik het met je eens, zo'n nieuwe DE zal de komende jaren vooral voor enthousiastelingen zijn die het niet erg vinden als ze eens in de zoveel tijd moeten troubleshooten. Het zal waarschijnlijk ook nog wel een paar jaar duren voordat System76 hun eerste echte stabiele release uitgeeft, vermoed ik.

Inderdaad, en je hoeft niet eens Kubuntu te gebruiken. Je kan ook gewoon KDE installeren op de gewone Ubuntu (dit werkt zo goed dat ik niet helemaal snap waarom ze twee aparte distros bijhouden hiervoor )

Voor zover ik weet hebben ze losse distro's omdat het voor de meeste Linuxgebruikers een hoop tijd en moeite kost om Gnome helemaal weg te doen en KDE helemaal te installeren, inclusief de systeemapplicaties, configuratiebestanden, thema's, achtergronden, ga zo maar door.

KDE heeft alles van een eigen bestandssysteemindexer tot een eigen rekenmachine, en écht over naar KDE is uren werk. Als je KDE wilt, installeer het dan vooraf, dan hoef je al die extra moeite niet de doen. Wil af en toe je wisselen, of deel je je computer met iemand met een andere voorkeur, dan is twee DE's installeren waarschijnlijk nog wel de moeite waard.

KDE heeft alles van een eigen bestandssysteemindexer tot een eigen rekenmachine, en écht over naar KDE is uren werk.

Nee dat valt mee hoor. Installeer het 'meta-package' kde-desktop, en alles wordt overgezet. Dus ook Dolphin als filemanager enzo.

Juist daarom snap ik het niet zo.

Ik gebruik juist nooit de Kubuntu installer want deze is een stuk minder dan die van Ubuntu zelf. Zo kan je er onder andere geen ZFS on root mee aanmaken.

[Reactie gewijzigd door GekkePrutser op 8 november 2021 02:15]

offtopic:
Bedankt voor je informatie. Ik heb een desktop manager altijd als een van de vele applicaties op een linux desktop gezien, en nooit begrepen waarom je een speciale versie moet gebruiken als je een andere DE wilt. Het is niet alsof er een MPUbuntu bestaat als je MPlayer wilt gebruiken in plaats van Totem(?), of een CHubuntu voor liefhebbers van Chromium.

Mocht je vragen hebben voor opensuse dan kan je die altijd stellen. Draai zelf MicroOS, al is dat gebaseerd op Tumbleweed maar Leap werkt bijna hetzelfde.

Elementary is misschien nog wel erger. Hun eigen apps passen goed binnen eOS, maar daarbuiten eigenlijk voor geen meter. Hetzelfde geld voor andere niet-eOS apps draaien op hun distro.

Het is al een heel gedoe met GTK/Qt apps door elkaar draaien (zowel op GNOME/KDE), met nog een DE wordt die stap misschien nog groter?

Het is al een heel gedoe met GTK/Qt apps door elkaar draaien

Apart, die ervaring heb ik juist totaal niet. Telegram (een Qt-applicatie) draait hier bijvoorbeeld zonder problemen op Gnome. Ook op KDE heb ik er eigenlijk geen problemen mee gehad. De styling wordt natuurlijk een beetje een bende vanwege de verschillende platforms, maar ik ben eigenlijk nog niet tegengekomen dat een applicatie wel werkt op een DE en niet op de ander.

Ik bedoel niet de werking, maar meer de styling ervan. Menu's verschillen bijvoorbeeld, zeker met CSD.

Dat is natuurlijk waar maar ik heb zelf niet zo veel last van dat probleem. Ik gebruik bijna alleen maar Qt apps met KDE. Met name juist omdat die er beter in passen. Niet alleen visueel maar ook qua functionaliteit. Qt apps staan meestal bol van de opties en Gnome apps voelen meer aan als een tablet / hybrid app.

Dus bij gelijke geschiktheid ben ik sowieso erg geneigd de apps uit het 'eigen' ecosysteem te kiezen. Er zijn maar weinig gevallen waarbij het nodig is om hiervan af te wijken omdat KDE geen geschikte app in het assortiment heeft, of het tegendeel van Gnome echt veel beter is.

[Reactie gewijzigd door GekkePrutser op 7 november 2021 22:49]

Office, browser, zijn de apps die ik het meeste gebruik en waar geen goede wt apps van zijn

Ah maar de browser is iets waar de mainstream browsers sowieso een heel eigen stijl hebben. Ik weet niet eens of Firefox en Chrome de Gnome toolkit gebruiken maar ze voelen ook niet aan als een Gnome applicatie.

Overigens zijn er wel opties (Konqueror en Calligra Office) op zich maar inderdaad niet 'best in class'. Ik gebruik zelf wel Calligra office in plaats van LibreOffice om deze reden. Maar voor mij is een 'office' toolset totaal niet belangrijk. Het is puur en alleen af en toe een briefje tikken ofzo

[Reactie gewijzigd door GekkePrutser op 8 november 2021 09:07]

Firefox gebruikt GTK en zal zich aanpassen aan het kleurschema van je besturingssysteem (bijv. Breeze Dark)

[Reactie gewijzigd door Derkades op 8 november 2021 10:14]

Ja het gebruikt GTK maar het heeft niet de look/feel van een Gnome applicatie, dat bedoel ik. Met de dikke windowbalk en hamburger menu knopje enzo.

Ze hadden hetzelfde ook met Qt kunnen doen. In dat geval maakt het niet zoveel uit welke toolkit ze gebruiken, behalve de extra libraries die geladen moeten worden.

Heb je Cinnamon als DE al eens gechecked? Die heeft al deze dingen wel en is redelijk straightforward en gebaseerd op Gnome. Draai dit al tijden zonder problemen zowel zakelijk als privé.

Gebruik mint met cinnamon. Jammer genoeg heeft het wel bugs als
Soms raakt menu balk out of sync staan apps er niet meer op behalve met alt tab.
Met multimonitor verschillend schalende icoontje door elkaar heen.
Lock screen die niet zichtbaar is bij unlocken maar wel werkt als je wachtwoord in typt

Hmm, ik gebruik zelf ook een multimonitor setup (Laptop + Dock, zelfs meerdere resoluties door elkaar) en herken deze bugs niet direct, vreemd. Gebruik je Mint helemaal kaal of een hoop customization? Dit soort problemen zouden niet moeten in ieder geval.

En Gnome vraagt gewoon om aanpassingen aangezien de ontwikkelaars dingen doen als de minimaliseerknop van je windows halen. Waarom? Er is geen dock/panel om naartoe te minimaliseren. Maar wat als ik m'n app even aan de kant wil en niet wil afsluiten?

Omdat je met virtuele desktops veel meer kan. Gebruik je een applicatie even niet? Verplaats deze naar een nieuwe desktop, of schuif zelf een virtuele desktop op.

Even bot gezegd: de mensen die steeds hierover lopen te mopperen/klagen komen (vaak) uit een Windows situatie waar het werken met één (virtuele) desktop het hoogst haalbare was, en zijn vaak overgestapt op Linux voordat Microsoft ook virtuele desktops introduceerde in Windows 10.

Een virtuele desktop sluit minimaliseren toch niet uit? Noem nog eens een omgeving die dit doet omdat er ook virtuele desktops zijn? En al die distros en users die het terug willen en maken in Gnome, allemaal nieuw uit Windows of oud Mac gebruikers die hun Mac nooit echt goed gebruikt hebben? Wat een onzin.

Nee, zo bedoelde ik het ook niet. Minimaliseren is uit GNOME gehaald omdat het (volgens de gnome devs, en ik ben het in dit geval met ze eens) afleidend werkt. Ik heb een desktop per 'taak', als ik iets moet minimaliseren omdat ik met iets anders bezig ga schakel ik naar de daarvoor bestemde (of een nieuwe) desktop.

Drag and drop vanuit file manager in een browser. Of verschillende officebestanden openen met tussenpozen, maar uit dezelfde folder. Ik noem maar een scenario. Tussendoor de file manager minimaliseren naar een dock en de juiste hub open houden. Klinkt logisch. File manager in een andere desktop? Meh, het is namelijk dezelfde taak. Net als het werken met pak'm beet een tekst, presentatie en pdf naast elkaar. Het is een pc of laptop hé, geen telefoon met 5 inch scherm.

Of verschillende officebestanden openen met tussenpozen, maar uit dezelfde folder

Daarvoor hoef je toch niets te minimaliseren?

Bovendien: Nautilus heeft tabbladen. Ik open nooit meerdere vensters van Nautilus, maar doe een control+t en ga dan verder. Voor mij is dat veel fijner werken ;-)

Net als het werken met pak'm beet een tekst, presentatie en pdf naast elkaar. Het is een pc of laptop hé, geen telefoon met 5 inch scherm.

Ik heb zeer vaak een browser, Setzer, een (bron) PDF en een LO Writer instance open naast elkaar. En dan op de volgende desktop Spotify of VLC of een ander browser venster met YouTube voor achtergrondmuziek. De desktop daarnaast heeft Software open, en die daarnaast draait met Discord.

Punt is: ieder z'n werkwijze is anders. Zo te zien is GNOME niet geschikt voor jou manier van werken, maar gelukkig is er keuze uit meer he

en zijn vaak overgestapt op Linux voordat Microsoft ook virtuele desktops introduceerde in Windows 10.

En zelfs nu nog.. Ik had pas nog een collega die vroeg naar Linux op het werk "want ik wil virtuele desktops". Ik heb hem even uitgelegd hoe je die aanzet en hij was blij verrast

Niettemin vind ik de implementatie van virtual desktops op Windows niet fijn uitgewerkt. Ze werken maar in 1 dimensie, horizontaal (net zoals Mac tegenwoordig doet, helaas). Ik geloof dat zelfs Gnome nu zo werkt. Ik wil ze altijd in een rechthoek hebben.

Maar ik vind het inderdaad een onmisbare functie.

Ubuntu/canonical hebben zeker een aantal rare keuzes gemaakt. Maar voor mij persoonlijk werkt Ubuntu toch vaak het beste out of the box zonder veel aanpassingen.
Dingen zoals geen system tray/desktop items/geen minimalisatie… dat zijn idd goede voorbeelden van onbegrijpelijke keuzes van gnome. Er word door de gnome devs niet echt geluisterd wat de gebruikers willen. KDE kan heel goed zijn, maar wel afhankelijk van de configuratie van de distro.

Er is daarom ook zeker ruimte voor een nieuwe DE. Maar dit bouwen moet absoluut niet onderschat worden. Dit lijkt me een zeer kostbare onderneming.
Gnome project krijgt bijvoorbeeld ook hulp van Ubuntu waardoor de kosten voor iedereen lager word, of je hebt extra devs.

Alleen gaat KDE dan weer aan configuratie-opties ten onder.

Dat vind ik ook juist de kracht van KDE. Je kan het zo gebruiken als je wil. Er zitten heel veel krachtige functies in die niet worden opgedrongen (zoals Activities bijvoorbeeld) maar wel heel veel toevoegen als je hier toevallig baat bij hebt. Die slaan dan precies de spijker op de kop en maken het enorm krachtig, maar zitten niet in de weg als je ze niet gebruikt. Dat maakt het zo geschikt voor power users. Sinds ik er mee begonnen ben heb ik een paar keer een geval gehad waarbij ik iets anders wilde doen dan het out of the box werkt, en dan bleek dat er al een functie in zat die precies deed wat ik zocht. Software die dat doet vind ik geweldig.

Zoiets als Gnome dat je niet naar je hand kan zetten (tenzij met addons die steeds stuk gaan bij upgrades) zou ik nooit willen. Ik hou totaal niet van 'opinionated software'. Maargoed voor ieder wat wils.. Ik denk ook niet dat we nog moeten proberen de 'massa' op Linux te krijgen. Er is al veel te veel software die 'oma moet er ook mee overweg kunnen' op #1 zet qua design prioriteiten. Oma pakt maar lekker een chromebook. Of Windows. Of desnoods Linux met Gnome (al zie ik het niet gebeuren). Als ik het maar niet hoef te gebruiken. Ik snap echt de focus op 'software voor iedereen' niet zo.

[Reactie gewijzigd door GekkePrutser op 7 november 2021 21:17]

De laatste versies van Windows, macOS en sommige linux distributies (met name Pop_OS / cosmic) zitten qua basiselementen in de gebruikersinterface dichter bij elkaar dan ooit. Ik kan daardoor (als linux-noob) vrijwel direct aan de slag met Pop_OS. Het is een interface die ik ook in een halve minuut aan een willekeurige kennis kan uitleggen. Hier zit dit, daar zit dat, dit is je browser. Daar zit echt wel waarde in.

Ik snap je betoog vanuit perspectief van een power user. 'De massa' weet vaak niet eens wat een OS is, en het interesseert ze ook niet. Zolang ze ergens mee kunnen googlen, skypen of facebooken is het prima. Of 't draait op windows/mac/chrome/linux/android is vaak volstrekt irrelevant.

Het zou daarom eigenlijk best een goed moment kunnen zijn om een breder publiek te zoeken. En dan niet van het niveau 'oma moet het begrijpen' maar 'studenten moeten het begrijpen'. Daar zitten hele groepen die moderne betaalbare spullen willen, zich willen verzetten tegen de gevestigde orde en bovendien in een interessante leeftijdscategorie zitten voor adoptie over langere termijn. Lijkt me best een kans voor open software in het algemeen. Het moet dan wel begrijpelijk zijn en enigszins 'hip'. De basiseisen liggen laag, maar daar kunnen power users ook baat bij hebben.

[Reactie gewijzigd door epoman op 7 november 2021 23:28]

Het zou daarom eigenlijk best een goed moment kunnen zijn om een breder publiek te zoeken.

Ik begrijp het verhaal en wellicht heeft de massa er wel baat bij.

Mijn reactie was meer een "vooraf" reactie op het hier veel genoemde verwijt in de trant van "als iedereen maar hun eigen ding blijft doen dan wordt het nooit wat met Linux op de desktop". Ik vind dat niet geheel terecht, dat iedereen zijn eigen ding doet vind ik juist de kracht van Linux. En hier komt ook veel innovatie uit voort (zie i3 dat razend populair wordt en nu zelfs door Microsoft wordt ge-emuleerd). Of het ooit echt mainstream wordt, zal me zelf worst wezen. Ik vind het nu goed genoeg voor de desktop.

Ik vind het prima als mensen proberen het voor de massa aan te passen, maar verwacht niet dat iedereen daar vol op inzet

[Reactie gewijzigd door GekkePrutser op 8 november 2021 09:12]

Ik weet niet of ze de stekker er uit trokken om de kosten, het was ook omdat de community gewoon Gnome wilde. Overigens gaan er geruchten dat Canonical toch weer aan een DE is begonnen. Ik snap dat wel, Gnome is nogal “opinionated” en veranderd soms ineens vrij snel (zie Gnome 40) zonder bijv goed rekening te houden met multiple monitors. Een bedrijf als System76 of Canonical kan dat eigenlijk niet maken, en zeker al niet in een LTS (waar de overgrote meerderheid van de Ubuntu gebruikers op zit).

zonder bijv goed rekening te houden met multiple monitors

Die volg ik niet helemaal. Ik gebruik meerdere monitors op zo'n beetje elk apparaat waar ik Gnome draai en heb er eigenlijk geen problemen mee. In Wayland kan ik op mijn laptop geen externe schermen gebruiken op mijn laptop, maar dat is Nvidia's schuld en dat wordt hopelijk binnenkort eindelijk opgelost.

De LTS zal bij Pop! niet zo'n probleem opleveren, aangezien de LTS-support maar twee jaar is (tot de volgende LTS release, welke naar verwachting 22.04 zal zijn). Het is net geen rolling distro in vergelijking met Ubuntu en Fedora.

Van alle DE's op Linux, vind ik Gnome eigenlijk de fijnste. De manier van extensions bouwen en beheren vind ik veel fijner dan die van de concurrentie en qua styling vind ik het er wel puik uit zijn, helemaal met de thema's die wat kleinere randjes gebruiken. Aan de andere kant vind ik GTK3 dan weer het slechtste platform voor GUI-applicaties (omdat je op geen enkele manier native styling kan krijgen, gedraagt je applicatie zich op ieder platform hetzelfde en niet zoals je zou verwachten als eindgebruiker).

Heb je het al met Gnome 40 geprobeerd Ubuntu 20.04 zit daar nog niet op overigens). Ik las dat Gnome voor 40 veel tests had gedaan en op basis daarvan de aanpassingen had gedaan (oa verticale virtual desktops). Veel mensen met meerdere monitoren klaagden over 40 en het bleek ook dat dat niet meegenomen was in de tests. Zelf zit ik nog op 3.38 door Ubuntu 20.40 dus ik spreek niet uit ervaring.

Overigens vind ik Gnome ook prima hoor, en het werkt goed voor de rest van het gezin want het is nogal eenvoudig (iPad-achting, vooral vergeleken met KDE) dus ik hoef weinig uit te leggen.

[Reactie gewijzigd door teek2 op 7 november 2021 20:13]

Ja, ik draai op kantoor Ubuntu 21.10 (I like to live dangerously) met Gnome 40 op Wayland (Intel GPU) en af en toe X11 (Nvidia GPU). Mijn laptop draait de nieuwste Gnome die Manjaro te bieden heeft (40.4.0) en ook daar heb ik op X11 (Nvidia GPU, al heb ik wat vruchteloze pogingen gedaan om Wayland werkend te krijgen...) geen problemen. De workspace switcher is eventjes wennen, maar verder heb ik er eigenlijk geen problemen mee gehad.

Ik kan me natuurlijk voorstellen dat de Gnome-devs wat tests hebben overgeslagen. Ik heb zelden zulke geöpinieerde software-ontwikkeling gezien buiten Apple als bij het Gnome-team, maar in de praktijk hoor ik weinig terug van al die horrorverhalen die je op internet vindt.

Ik ben enorm blij dat ik naar Gnome 40 ben gegaan want de hele UI voelt gewoon veel soepeler aan. Ik weet niet wat ze precies gedaan hebben, maar het voelt bijna alsof het systeem gewoon sneller reageert op mijn input, in elk geval vergeleken met Ubuntu 20.04. Dikke aanrader om een keer te testen, mocht je net als ik van de veilige LTS in het diepe durven te springen.

Is dat echt waar? Het probleem is dat Canonical dingen niet afmaakt en veel plannen heeft die uiteindelijk niets worden. Mir wordt door vrijwel niemand gebruikt en dat was met Unity eigenlijk ook wel het geval.

Mja veel bedrijven doen dat wel hoor, alleen is de ontwikkeling vaak intern en dan merk je er weinig van. Maar het is wel belangrijk voor bedrijven om dingen te blijven proberen, alles in 1 keer goed doen, dat bestaat gewoon niet.

Zolang ze niet zo dom zijn als Ubuntu om naast een DE ook een Wayland alternatief te willen maken, terwijl de hele markt voor Wayland heeft gekozen geef ik ze wel een kans.

Het is niet Ubuntu die dat beslist, maar Canonical. Deze hebben wel vaker vagen beslissingen gemaakt, genoeg die niet erg blij zijn met hun oplossingen en ideeën.

Concurreren met GNOME is niet moeilijk. De ontwikkelaars ervan zitten nog steeds in selfdestruct-mode door nog meer functionaliteit uit GNOME te slopen en ontwikkelaars van andere desktopomgevingen die de onfortuinlijke keuze hadden gemaakt om GTK te gebruiken actief te ondermijnen.

KDE doet het beter door de aanpasbaarheid, maar de ontwikkeling ervan lijkt tanende. Want de meeste bugs lijken onopgelost te worden en er is een goede reden waarom KWinFT bestaat.

Dus de gat in de markt is er. Nu de potentie nog

Ubuntu heeft jarenlang zijn eigen DE gehad met unity. Maar daar hebben ze uiteindelijk de stekker uitgetrokken omdat het gewoon te kostbaar was in onderhoud. System76 lijkt een stukje kleiner, dus ik hoop dat ze deze onderneming financieel gaan trekken.

Aan de andere kant heeft Linux Mint er zelfs twee: Cinnamon en MATE. Cinnamon is echt van henzelf maar ook bij MATE zijn ze zeer nauw betrokken. En dit is niet eens een commerciele distro (hoewel ze natuurlijk wel voor een deel meeliften op Ubuntu, betreft dit natuurlijk niet het desktop environment deel)

Canonical heeft gewoon de strategie van een kip zonder kop. Elke keer proberen het eigen IP op de kaart te zetten en vervolgens opgeven en alle investering weggooien.

Overigens ben ik zelf heel erg tevreden met KDE, ik vind het echt een geweldige desktop aan het worden voor power users. In tegenstelling tot Gnome dat te veel functies weghaalt.

[Reactie gewijzigd door GekkePrutser op 7 november 2021 20:44]

De nieuwe desktop zal ook dezelfde naam dragen en krijgt naar verwachting ondersteuning voor zowel X11 als Wayland, aangezien X11 een vereiste is voor Nvidia-drivers.

Is dat zo? Of bedoelen ze hiermee vooral de oudere generatie? Zover ik weet draait dit allemaal 'goed' onder de Wayland vlag al lijkt hij ook aan te geven dat het Wayland first lijkt te worden.

Jammer dat Xorg er nog altijd is, het werkt wel, maar niemand onderhoudt het meer en het merendeel heeft xorg-wayland.

Ik heb een aantal maanden op Wayland/Sway gedraaid, het was een fijne ervaring alleen ik ben terug over gestapt naar Xorg omdat screensharing met Microsoft Teams niet werkt met Wayland.

Is dat nog altijd het geval? Als ik het goed begreep moet dit nu wel werken met Pipewire en met xdg-portal-gtk(?), maar kan mij vergissen.

Ik heb ook lang Xorg gebruikt, vooral omdat KDE gewoon niet lekker werkt op Wayland. Nu ben ik weer terug naar GS en ben ik verbaasd dat dit stukken beter werkt dan KDE. Hopelijk veranderd dit snel in de nabije toekomst.

Dat is nog steeds zo, ik heb het toen opgezet met Pipewire en xdg-portal maar als ik dan mijn scherm wou delen kon ik geen een een scherm selecteren om te delen wanneer ik Sway/Wayland gebruikte. Ik gebruikt nu weer Xorg met KDE Plasma en i3wm als mijn window manager want ik vond het irritant om steeds heen en weer te moeten wisselen wanneer ik weer is een keer mijn scherm wou delen.

[Reactie gewijzigd door Hydranet op 7 november 2021 16:33]

Ik kan je vertellen dat KDE Plasma met gewoon kwin op dit moment prima kan screensharen op Wayland. Ik doe het zelf al sinds Plasma 5.20 ofzo, en we zitten nu op 5.23. Geen probleem.

Maar dat is dan ook kwin, geen idee hoe dat met Sway gaat.

Met Microsoft Teams werkt screensharen nog niet op Wayland, je krijgt onder Sway geen optie om een scherm te selecteren wanneer je dat probeert met Teams.
https://techcommunity.mic...-amp-official/m-p/2532529
https://itectec.com/ubunt...haring-be-fixed-in-21-04/

Ik gebruikte Sway en toen ik terug naar X11 ging ben ik KDE Plasma gaan gebruiken maar heb toen de default window manager vervangen door i3wm zodat ik tiling kan gebruiken binnen KDE Plasma. Gebruik jij Teams of Zoom of...?

[Reactie gewijzigd door Hydranet op 7 november 2021 22:30]

Ik gebruik Jitsi normaal. De enkele keer dat ik MS Teams helaas moet gebruiken hoef ik mijn scherm niet te delen. Maar de tool zelf maakt niet zo uit, het blijven web applicaties die je scherm willen delen.

Zoals ik al zei, ik gebruik Plasma daarvoor. Jij gebruikte Sway dus dingen werken daar vast anders, je moet in ieder geval zorgen dat je up-to-date bent en xdg-desktop-portal-wlr geinstalleerd en draaiende hebt.

Zoals ik mijn eerdere antwoord al noemde heb ik dat al met xdg-desktop-portal-wlr geprobeerd en ik kreeg ik binnen Teams geen optie om een scherm te kunnen selecteren, ik gebruik een rolling-release distributie dus dat zou het probleem ook niet moeten zijn. Ik herinner mij nu wel dat ik een keer mijn scherm onder Sway heb gedeeld en dat was toen via Jitsi, alleen gebruik ik dagelijks voor het werk Teams en Jitsi heel af en toe als ik persoonlijk een videoconference doe. Ik ben verder niet tevreden met X11 dus ik vind het wel weer even best zo, over een tijd zal ik het nog wel een keer proberen met Wayland.

[Reactie gewijzigd door Hydranet op 8 november 2021 07:52]

teamviewer en anydesk ook niet kwam ik op een naar moment achter.

Ik heb een aantal maanden op Wayland/Sway gedraaid, het was een fijne ervaring alleen ik ben terug over gestapt naar Xorg omdat screensharing met Microsoft Teams niet werkt met Wayland.

Ik neem aan dat dat is omdat Teams een X-applicatie is en dus binnen de Xserver Xwayland draait.

Wellicht zou je met een X vnc-client kunnen connecten naar je desktop met wayvnc en op die manier via Teams kunnen sharen. Of Teams in Firefox op Wayland?

Long time Sway-gebruiker hier, wil niet anders meer.

Bedankt voor je reactie! Ik zou aan een kant verwachten dat wanneer het een X-applicatie is het zou werken via Xwayland dus ook met Teams. Ik vind dat te veel moeite voor nu dus blijf voor nu maar even nog met X werken. Ik moet nog een keer proberen of het mogelijk is om KDE Plasma te gebruiken met Sway als window manager, ik verwacht eigenlijk niet maar zal het zien. Waarom wil je eigenlijk niet anders meer? Ik vond het leuk omdat Sway/Wayland nieuw is maar ik qua werken heb ik verder dezelfde ervaring.

[Reactie gewijzigd door Hydranet op 8 november 2021 11:31]

Ik zou aan een kant verwachten dat wanneer het een X-applicatie is het zou werken via Xwayland

Dat doet het ook maar Teams zit als X-applicatie als het ware gevangen in Xwayland en heeft geen weet van de rest van de desktop. Je zal hier bij elke Wayland wm/de tegenaan lopen.

Weet jij dan hoe het komt dat games wel goed draaien via Wayland/Sway die draaien ook prima via Wayland en dan zijn ook X-applicaties dus die zien het scherm dan ook.

Weet jij dan hoe het komt dat games wel goed draaien via Wayland/Sway die draaien ook prima via Wayland en dan zijn ook X-applicaties dus die zien het scherm dan ook.

Bedoel je dat die games X-applicaties zijn en tevens in-game de desktop kunnen sharen? Dat zou bij mijn weten niet mogelijk moeten zijn. Wellicht dat die games dan toch native Wayland zijn? Je kan dat testen door je Xwayland-process af te schieten en te zien wat er nog op je desktop blijft draaien.

Nee je gaf aan dat wanneer een X-applicatie gebruik maakt van Xwayland dat ie verder niks ziet dan Wayland, vroeg mij af hoe een game dan gebruik kan maken van een monitor of ik begrijp je verkeerd?

Nee je gaf aan dat wanneer een X-applicatie gebruik maakt van Xwayland dat ie verder niks ziet dan Wayland, vroeg mij af hoe een game dan gebruik kan maken van een monitor of ik begrijp je verkeerd?

Ah, ik bedoelde werkelijk de rest van de desktop, niet de hardware. Alles dat Wayland is, heeft een X-applicatie geen weet van.

Je moet het zo zien dat voor een X-applicatie onder Wayland een Xserver (Xwayland) gestart wordt dat als een schilletje om die X-applicatie heen ligt. De calls vanuit de applicatie naar X worden door Xwayland afgehandeld. Daardoor heeft de X-applicatie een heel beperkt beeld van de werkelijkheid, namelijk niet meer dan dat schilletje. Daarom kan Teams niet iets delen dat buiten dat schilletje zit.

Ja op de manier, nu snap ik wat je bedoeld. Bedankt!

Ik ben trouwens nog dit tegen gekomen.

Hoezo wil je eigenlijk nooit meer anders als Wayland/Sway, qua gebruikers ervaring merkte ik niet echt een verschil of zo?

Met de opensource / community build drivers werkt het volgens mij al een tijdje, maar de closed source official drivers ondersteunen nu (volgens mij sinds een week ofzo?) functies die nodig zijn om wayland te laten werken. V.z.i.w. word daar nu aan gewerkt, maar het is nog niet af.

Dat is een van de redenen dat ik destijds ben overgestapt naar AMD. De drivers van NV werkte nooit lekker op Linux en zeker niet op Wayland/de nieuwste Linux-kernel.

Begrijp dat het niet voor iedereen mogelijk is, tevens zijn GPU's al duur genoeg, het is al erg genoeg dat NV zo weinig doet voor de Linux-community - hier zijn ze ook weer erg laat mee.

[Reactie gewijzigd door foxgamer2019 op 7 november 2021 16:20]

Gelukkig dat X er nog is zal je wel bedoelen? Wayland werkt tot nu toe gewoon niet altijd goed. Nee, dat doet X misschien ook niet, maar de laatste keer dat ik naar Wayland probeerde te gaan (juni, laatste Manjaro, AMD kaart) voelde toch als een regressie. Snel maar weer terug naar X.

Xorg werkt tenminste Wayland doet altijd moeilijk met een wacom tablet.
In het verleden werd Nvidia beter ondersteund dan AMD Ik heb nog wel eens een ander moederbord gekocht omdat bij iedere kernelupdate de beeldschermdriver het niet meer deed maar dat is sinds de intelchipjes goed genoeg zijn voor de desktop (non gaming) wel voorbij.

Het zou mij niets verbazen als dit is ingegeven door de richting waar Gnome op gaat met Gnome42 en libadwaita. Feitelijk wil Gnome gaan afdwingen dat Gnome er uit ziet zoals team Gnome dat verzonnen heeft, en niets anders. Customization wordt moeilijk tot onmogelijk gemaakt, en programmas die gebruik maken van libadwaita kunnen ten alle tijden elke customization ongedaan maken, waardoor er een inconsistente rommelige look wordt gecreeerd. Ik kan me zo voorstellen dat een distrobuilder die de look en feel van zijn distributie gebruikt als een van de onderscheidende punten hier niet op zit te wachten. Zeker niet als je van te voren weet dat je er op kunt wachten dat er hele hordes gebruikers je distro de grond inboren omdat het zo'n rommeltje is. Dan kun je beter of een andere DE gaan gebruiken, of je eigen DE ontwikkelen.

Feitelijk wil Gnome gaan afdwingen dat Gnome er uit ziet zoals team Gnome dat verzonnen heeft, en niets anders.

Dat is juist niet waarom GNOME libawaita heeft. Voorheen werd dat vaak te veel via Gtk gedaan. Hierdoor waren gebruikers van Gtk soms te afhankelijk van dingen die eigenlijk voor GNOME bedoeld zijn.

programmas die gebruik maken van libadwaita kunnen ten alle tijden elke customization ongedaan maken, waardoor er een inconsistente rommelige look wordt gecreeerd

Je draait nu dingen helemaal om. Libawaita zorgt er juist voor dat programma's er consistent uitzien. Oftewel, dat het ene programma eruit ziet zoals het andere programma. Dit zorgt juist voor de gebruikmakende programma's dat ze consistent zijn.

Je draait nu dingen helemaal om. Libawaita zorgt er juist voor dat programma's er consistent uitzien. Oftewel, dat het ene programma eruit ziet zoals het andere programma. Dit zorgt juist voor de gebruikmakende programma's dat ze consistent zijn.

Klopt. Zolang alles er uit ziet zoals stock Gnome en dat je look is. Oftewel als je Gnome accepteert als zijnde net zo flexibel als MacOS en Windows.

Want zodra je als distro builder gaat customizen in de look en feel van het systeem, dan kan een applicatie er ineens weer uit zien als stock Gnome, waardoor je ineens programmas hebt die jouw style volgen en programmas die stock Gnome volgen waardoor het een rommeltje wordt. En er is niks wat je er tegen kunt doen, want alle customizations zijn ondergeschikt aan de default look van Gnome/libadwaita en elk programma kan ten alle tijden customizations negeren ten faveure van de defail adwaita look.

Hiermee wordt dus actief gepoogd customizing zo lastig, inconsistent en vervelend te maken dat men het niet meer doet en gewoon stock Gnome gebruikt. Nee dank u.

[Reactie gewijzigd door afterburn op 8 november 2021 16:41]

Want zodra je als distro builder gaat customizen in de look en feel van het systeem, dan kan een applicatie er ineens weer uit zien als stock Gnome

Ja, tja, dat is juist de complexiteit waar je zorg voor moet dragen als je ervoor wilt zorgen dat alles consistent uitziet. Een applicatie houdt soms nou eenmaal niet altijd rekening met alles. Ik heb echt genoeg bugreports gezien waar dingen niet zichtbaar waren door een thema. Dat een distributie een andere thema kiest, prima. Echter is de verantwoordelijkheid van zo'n thema bij de distributie die dat kiest.

Hiermee wordt dus actief gepoogd customizing zo lastig, inconsistent en vervelend te maken

Als je wilt customizen moet je niet het maar deels doen. Neem dan wel de volle verantwoordelijkheid ervoor.

Er is een reden dat thema's in GNOME feitelijk de nek zijn omgedraaid: https://stopthemingmy.app/

Dat is de wereld op zijn kop. Het probleem is dat Gnome al ruim 10 jaar z'n eigen ding doet, niet luistert naar de community, input van externe contributors negeert, bugs niet fixed etc. Het is sinds Gnome 3 feitelijk een puinhoop. Eentje die ze zelf gemaakt hebben. Wat dat betreft is het prima wat S76 en Solus doen, en hopelijk volgen er meer. Hopelijk inclusief Canaconical. Ik ben een Gnome gebruiker, maar hoe sneller Gnome de nek omgedraaid wordt, hoe beter. De stronteigenwijze houding en onwilligheid om dingen van buiten het eigen team aan te nemen is FOSS onwaardig.

/rant

Je verwoordt precies de kern van het probleem. En om die reden zijn ze bij Solus ook bezig met een alternatieve toolkit voor hun Budgie desktop.

Ik juich dit initiatief van System76 ook heel erg toe, want dat biedt ook mogelijkheden voor de verdere ontwikkeling van desktopomgevingen die wellicht straks ook niet meer kunnen leven met de GTK-toolkit en de richting die de GNOME-ontwikkelaars op aan het gaan zijn.

[Reactie gewijzigd door Qalo op 8 november 2021 13:15]

RUST is wat ik weet, best wel nice, vooral omdat ik had gelezen dat memory leaks in het verleden komen door de manier hoe RUST werkt. Zelf ook RUST geprobeerd, maar zit nogal een hoge leer-curve in, maar lijkt me wel tof om te zien hoe dit gebouwd wordt.

Voor zover ik weet kan je nog steeds memory leaks hebben met Rust, maar fouten als use-after-free en dangling pointers worden wel voorkomen.

Het is zeker mogelijk, maar vaak krijg je dan van je compiler al warnings dat het mogelijk zou zijn. En je moet wel je best doen om het zo te gebruiken dat het verkeerd gaat lopen.

Ik heb begrepen dat je bepaalde flags kunt uitzetten die je waarschuwen tegen dit soort problemen en er ook gebruikers zijn die dit doen, mede doordat Rust erg gevoelig lijkt te zijn?

Geen kenner, maar zoiets staat mij bij.

Ik heb begrepen dat je bepaalde flags kunt uitzetten die je waarschuwen tegen dit soort problemen en er ook gebruikers zijn die dit doen, mede doordat Rust erg gevoelig lijkt te zijn?

Geen kenner, maar zoiets staat mij bij.

Dat kan niet. Als je iets programmeert dat niet veilig is (voorbeeld: een pointer naar een variabele in thread 1 verzenden naar een andere thread, terwijl je niet zeker weet of de originele thread lang genoeg bestaat), dan compileert het programma niet.

Als je een blok "unsafe { ... }" code maakt, dan trekt de compiler zijn handen ervan af, en dan wordt dat blok niet gecontroleerd. Sommige dingen _kun_ je niet anders doen dan unsafe; soms zijn dingen in unsafe mode sneller. Echter, voor 90% van het "normale" programmeerwerk heb je geen unsafe nodig.

Het kan, maar dat gebeurt niet vaak. De twee manieren die ik ken is om het bewust te leaken of door per ongeluk een RC (reference count) cirkel te hebben.
Leaken is overigens wel veilig volgens het principe van memory safety. Maar helaas hebben onze computers nog geen oneindig geheugen, dus zal de applicatie toch een keer gaan crashen

Zelf ook RUST geprobeerd, maar zit nogal een hoge leer-curve in, maar lijkt me wel tof om te zien hoe dit gebouwd wordt.

Dingen in Rust bouwen duurt behoorlijk lang. Niet dat bijvoorbeeld C gebruiken voor objecten (glib/gobject enzo) handig is, echter vraag ik me echt af waarom ze voor Rust kiezen. Qua programmeren werkt het echt niet fijn.

Ik heb de Cosmic extensions uitgezet, want niet nodig met Dash to panel extension. Ben sowieso al geen fan van docks.

Er is niets mis met een dock als je de positie kunt bepalen. Met Dash to panel heb je in principe de dock verplaatst.

Ik vind Dtp er gewoon beter uitzien dan de Cosmic dock.

Tijd geleden op mijn desktop overgestapt op Pop (van Debian, wat ik wel nog op mijn laptop draai) en echt super blij mee. Fatsoenlijke UI met shortcuts, window snapping, etc. Wat mij betreft op het moment een van de meest gebruiksvriendelijke distro's met toch genoeg functies voor powerusers.

Voor het soort distributies als Pop!OS begrijp ik deze ontwikkeling eigenlijk wel. Ik ben zelf niet echt een Gnome gebruiker dus ik zal me onthouden van serieuze kritiek, maar de keren dat ik deze DE de laatste jaren heb geprobeerd te gebruiken voelde het inderdaad erg opionated zoals Teek2 al zei. Als je je gebruikers een voorspelbare gebruikersrvaring wilt bieden en hiervoor als software project zelf de richting wilt bepalen dan is er best iets voor te zeggen om je eigen Wayland compositor te bouwen.

De keuze om iets in Rust te bouwen lijkt altijd op veel gratis publiciteit te kunnen rekenen door de fans van deze taal, misschien dat het ze daar wel om te doen is Ik neem aan dat ze vooral de core in Rust zullen bouwen en daarna toch iets van bindings in een andere taal moeten gaan aanbieden als ze verwachten dat de bredere gemeenschap gaat ondersteunen. Maarja, misschien willen ze dat juist wel helemaal niet.

Gewoom omdat alles automatisch beter is als je het met Rust maakt.