Algemene ontwikkelingen
Algemene ontwikkelingen
Even dachten 'de kenners' dat de game-industrie er geen last van zou hebben en dat de toen nog meevallende crisis de spelletjesmarkt niet of slechts licht zou raken. Inmiddels zijn we een jaar of vijf verder en is de crisis ook in de game-industrie flink tekeergegaan. Uitgevers staan onder immense druk en diverse studio's zijn gesloten. Geld is ook in de wereld van games een probleem en diverse trends van 2012 worden hierdoor bepaald.
Games-jaar 2012 in beeld.We schreven in de voorgaande jaren al over het teruglopende aantal originele games; die teruggang is in 2012 nog steeds gaande. Dishonored vormde een welkome afwisseling, maar was een van de weinige games waarachter dit jaar geen versienummer prijkte. Verder gokten de meeste uitgevers op veiligheid en dus werden de releaselijsten gedomineerd door titels als Call of Duty: Black Ops II, Assassin's Creed III, Halo 4, Diablo III, enzovoort.
Daar stopte het niet. Meer dan ooit bleek 2012 bijltjesdag voor studio's die niet verheven werden tot de groten der aarde, waarmee eens te meer duidelijk werd dat er geen plek meer is voor games die voorheen de middenmoot vormden. Starhawk en Prototype 2 waren net te klein voor het grote publiek en het kostte de mensen van Lightbox en Radical Entertainment hun baan. Idem voor Eurocom, dat met 007 Legends een wat minder goede titel neerzette; ook dat werd direct afgestraft.
Zo lijkt de game-industrie anno 2012 verworden te zijn tot een extreme vorm van No-Limit Texas Hold-em: ofwel een uitgever gaat all-in voor een titel of schuift de boel meteen van tafel; een middenweg lijkt er niet meer te zijn. Misschien is het juist daarom dat steeds meer ontwikkelaars aan de slag gaan zonder uitgever. 2012 was immers ook het jaar van de succesvolle doorbraak van crowdfunded games. Met name via Kickstarter werden enkele interessante projecten, zoals Wasteland 2 en de Double Fine: Adventure, van budget voorzien.
Helaas!
De video die je probeert te bekijken is niet langer beschikbaar op Tweakers.net.
Tim Schafer vroeg fans in februari de Kickstarter van Double Fine te steunen.In hetzelfde straatje past een ander verdienmodel dat in 2012 van zich deed spreken. Toegegeven: free-to-play games bestaan al veel langer dan sinds het voorbije jaar, maar niet eerder maakte het verdienmodel zo'n sprong naar de mainstream. De traditionele grote uitgevers van de game-industrie lopen jaren achter op enkele andere uitgevers die gespecialiseerd zijn in free-to-play, maar de inhaalslag lijkt begonnen. Zo veranderde Electronic Arts' Star Wars: The Old Republic in een free-to-play mmorpg en presenteerde Ubisoft een line-up die uitgebreid genoeg was voor een eigen evenement: de Ubisoft Digital Days.
Nog geen nieuwe consoleoorlog
De genoemde trends en veranderingen waren niet wat de gemoederen in 2012 het meest bezighield. Bij de introductievideo van de E3 stelden we al dat de hoofdvraag van de show was of Microsoft en Sony hun nieuwste consoles zouden laten zien. Dat gebeurde niet, maar dat neemt niet weg dat de geruchten over de consoles en de komst van de eerste echte nieuwe console doorlopend nieuws opleverden. Intussen staat vrijwel vast dat we in het komende jaar zullen zien welke consoles de Nintendo Wii U in de toekomst gaan vergezellen.

Een beeld van een van de vele geruchten die in 2012 voorbijkwamen, maar waarschijnlijk niet de echte PlayStation 4.
Het uitblijven van aankondigingen van Sony en Microsoft had twee gevolgen. In de eerste plaats zagen veel mensen de E3, ondanks het toch nog grote aantal goede games, als een teleurstelling. Veel belangrijker was echter dat veel andere uitgevers om de hete brei heen moesten draaien, omdat die nieuwe consoles officieel nog steeds niet bestaan. De vraag 'voor welk platform is dit goed uitziende nieuwe spel van u' werd daardoor vaak niet of niet duidelijk beantwoord.
Het is misschien mede daardoor dat de pc zich in 2012 nog meer manifesteerde als beste platform. Dat is geen wonder; pc's beschikken nu al jaren over veel betere hardware dan de huidige consoles. Ook bij Tweakers is de pc altijd al het populairste gameplatform geweest. Het niveauverschil tussen games voor consoles en games voor de pc werd echter dit jaar wel erg groot. Dat maakt het des te vervelender dat nog steeds niet alle pc-versies van multiplatformgames de ondersteuning krijgen die vaak voor consoleversies wel klaarstaat. Kennelijk zit er nog steeds meer geld in de oude huiskamerbeestjes dan in de pc-gamesmarkt.
Op de valreep kwam er bovendien een apparaat bij dat kans maakt op een flink aantal multiplatformgames die voor de Xbox 360 en de PlayStation 3 worden ontwikkeld. De Nintendo Wii U toonde bij de release, eind november, al aan de strijd met de huidige consoles van Sony en Microsoft op elk vlak aan te kunnen, en dat de Wii U in bepaalde opzichten misschien zelfs het te prefereren platform is. Vooral de mogelijkheid om Wii U-games op de Gamepad zelf te spelen, zonder dat je daar nog een TV bij nodig hebt, is voor veel gamers een interessante feature, die duidelijk meerwaarde biedt.
Tweakers publiceerde eind november de videoreview van de Nintendo Wii U.Met de Nintendo Wii ging Nintendo al 'out of sync' met Sony en Microsoft, en dat bleek een schot in de roos. Nintendo greep 2012 aan om met de Nintendo Wii U hetzelfde te doen, want opnieuw zette het Japanse bedrijf een console op de markt die wezenlijk verschilt van de concurrentie, hoewel we nog niet exact weten wat Sony en Microsoft precies in petto hebben. Het zou ons verbazen als dat nog steeds zo is wanneer we volgend jaar weer een jaaroverzicht schrijven.
Je zou het trouwens bijna vergeten, maar de Nintendo Wii U is niet de enige console die in 2012 het daglicht zag. In het voorjaar bracht Sony namelijk al de PlayStation Vita op de markt. Ten tijde van de review zagen wij het best wel zitten met de nieuwe handheld, maar net als elke console is de Vita afhankelijk van de games die ervoor verschijnen. Helaas viel de oogst wat games betreft in 2012 nogal tegen. Verder dan een paar goede downloadable games, enkele leuke vechtspellen, FIFA en Assassin's Creed III: Liberation kwam de handheld niet.
Wat we niet bespraken
We kijken elk jaar terug op de games die in het afgelopen jaar verschenen zijn en proberen daarin trends te ontdekken die iets zeggen over ontwikkelingen in de gamesindustrie. Laten we echter ook eens terugkijken op wat we zelf in het afgelopen jaar hebben gedaan. Welke games hebben we besproken en wat vinden we daar achteraf van, nu de besproken games de tijd hebben gehad om te rijpen? Hebben we games gemist en hebben we games te hard of juist te mild beoordeeld nu we kunnen terugkijken?
Laten we beginnen met wat we gemist hebben. Een grote omissie is wellicht Resident Evil 6. We hebben de game laten liggen omdat hij uitkwam in oktober, een periode waarin veel games uitkomen en waarin we dus keuzes moeten maken. Voor Resident Evil 6 gold daarnaast nog dat we de game aan de late kant binnenkregen, zodat we actuelere games zouden moeten laten liggen voor een late review van Resident Evil 6. De game kreeg bovendien magere cijfers toen hij in de winkel verscheen, al is dat natuurlijk geen reden om hem onbesproken te laten.
Helaas!
De video die je probeert te bekijken is niet langer beschikbaar op Tweakers.net.
Voor wie The Walking Dead nog niet heeft gespeeld: de game kan nu in zijn geheel via retailers gekocht worden.Andere games waaraan we voorbij zijn gegaan zijn de The Walking Dead episodes en Epic Mickey: The Power of Two. Bij een game als die rond The Walking Dead is het lastig om te bepalen wanneer je de game gaat recenseren. Na het eerste deel is het wat voorbarig, aangezien er nog weinig te vertellen valt over de voortgang van de serie, en na het laatste deel is het rijkelijk laat. Bij Epic Mickey: The Power of Two speelt er iets anders. De game lag eind november in de winkel voor de meest gangbare platforms. Een week nadat de game in het schap verscheen, zou bovendien een versie voor de nieuwe Wii U verschijnen, tegelijk met de nieuwe console van Nintendo. Wat voor ons reden was om de twee aan elkaar te koppelen en de versie voor Wii U te recenseren, totdat bleek dat Disney de planning niet zou halen en de Wii U-versie helemaal niet tegelijk met de console op de markt ging komen. Die review hebben jullie dus nog van ons tegoed.
Er zijn meer games die we door tijdgebrek moesten laten liggen, zoals Rocksmith, Assassin's Creed 3: Liberation, Skylanders Giants en zo nog een paar. De belangrijkste game die we onbesproken hebben gelaten is echter Counter-Strike: Global Offensive. Dat we die niet onder de loep hebben genomen heeft vooral te maken met de studio die de game gemaakt heeft. De game van Valve verschijnt alleen via hun eigen downloadplatform Steam en Valve bepaalt zelf wie vooraf de mogelijkheid krijgt om de game te recenseren. Ondanks herhaalde pogingen is het ons niet gelukt om de game voor release te kunnen spelen en dus ook niet om er een beetje op tijd een review over te schrijven. Wellicht hadden we de game direct na de release moeten downloaden om hem alsnog te bespreken, zoals we bij Torchlight II ook hebben gedaan.
Helaas!
De video die je probeert te bekijken is niet langer beschikbaar op Tweakers.net.
Trailer van Counter Strike: Global OffensiveDan zijn er nog wat kleinere games die we niet de aandacht gegeven hebben die ze misschien verdienen. Zo bracht Sony de downloadgames Journey en Unfinished Swan op de markt, die beide enkel voor de PlayStation 3 verschenen, twee originele games die er verrassend goed uitzien en ook wat gameplay betreft een experimentele weg inslaan. Sony zal met beide games niet binnenlopen, maar de uitgever is wel te prijzen om zijn experimenteerdrift. Sony heeft toch al een experimenteel jaar achter de rug, met de HMZ-T1 Personal 3d Viewer en de Wonderbook die op de markt kwamen. Beide niet zonder schoonheidsfouten, maar wel degelijk interessante stukken techniek.
Wat we wel bespraken
Bij de games die we wel besproken hebben, valt op dat ons oordeel over het algemeen dicht bij het gemiddelde lag. Als we voor dat gemiddelde tenminste metacritic aanhouden, dat de cijfers van tientallen recensies met elkaar vergelijkt. Het is daarbij goed om te weten dat wij vooraf niet kunnen kijken wat het gemiddelde op metacritic is. Bij het recenseren van games geldt over het algemeen een wereldwijd embargo en de andere reviews verschijnen dus meestal tegelijk met die van ons. Er zijn wat uitschieters, waarin ons oordeel flink afwijkt van het gemiddelde. Daarin valt World of Warcraft: Mists of Pandaria op. Daarover waren we beduidend negatiever dan de meeste collega's en onze harde woorden vielen ook onze lezers op. Die waren verbaasd over onze kritische toon, terwijl Blizzard juist trots was dat door Mists of Pandaria het aantal actieve spelers weer boven de 10 miljoen steeg.
Nog negatiever waren we over ZombiU, de survival-horrorgame die Ubisoft tegelijk met de Wii U op de markt bracht. Wij waren vrij negatief over het uiterlijk en de besturing van de game, wat veel van onze lezers in het verkeerde keelgat schoot. Die vonden dat een grauw uiterlijk hoort bij een dergelijke game, net als de trage besturing. Zouden we, als we jullie kritiek vooraf hadden gekend, een ander cijfer hebben gegeven? In bovenstaande voorbeelden niet, maar er zijn wel cijfers waar we achteraf wat vraagtekens bij zetten.
De videoreview van Max Payne 3 was in mei de eerste videoreview vanuit 'Studio 1337'.Zo gaven we Max Payne 3 een 9. De internationale collega's gaven gemiddeld 0,4 punt lager, geen groot verschil. Terugkijkend vinden we Max Payne 3 nog steeds een prima shooter, waarin vooral de combi van shoot dodge en bullet-time goed is uitgewerkt, samen met de animaties van de rennende, duikende en vallende Max. Alleen is de setting zo afwijkend van wat we van de serie gewend zijn dat het afbreuk doet aan de sfeer en dat hadden we best wat zwaarder mogen meetellen. Iets dergelijks hebben we ook bij Diablo III. Ook daar kwam ons oordeel vrijwel overeen met het buitenlandse gemiddelde. Ten tijde van de recensie hadden we de campagne twee keer rond gespeeld en hadden we dus nog twee moeilijkheidsgradaties te gaan. Achteraf moeten we stellen dat die laatste twee toch behoorlijk repetitief werden en dat had best wat zwaarder in ons cijfer mogen doorwegen.
Dan is er natuurlijk nog de game die de laatste jaren steevast de titel 'meest besproken game' voor zich opeist: Call of Duty. Het cijfer 9 was hoog en werd op basis van na de review verkregen informatie nog bijgesteld naar een 8,5: in de ogen van veel gamers nog steeds te hoog. Hoewel we nog altijd achter dat cijfer staan, blijkt wel dat persoonlijke voorkeur veel uitmaakt bij zo'n game en dan vooral hoeveel waarde je hecht aan de diverse spelonderdelen. De review sprak van vernieuwing, wat eigenlijk vooral op de singleplayer-modus en Zombies sloeg. Menigeen merkte terecht op dat het in de multiplayer-modus wel meeviel. Voor een volgende Call of Duty zou een aparte bespreking van singleplayer en multiplayer, zoals we in het verleden wel gedaan hebben voor andere shooters, wellicht een helderder beeld scheppen.
Na de consolereview werd de pc-versie van Black Ops II apart besproken in deze videoreview.
Na de correctie week ons cijfer voor de Xbox 360-versie van Black Ops II nauwelijks meer af van het gemiddelde op Metacritic. Datzelfde geldt opvallend genoeg voor een ander spel, dat kort voor Black Ops II verscheen. Medal of Honor: Warfighter kwam op Tweakers niet verder dan een zes en daarmee waren we volgens velen te streng voor het spel. Toch scoort Warfighter op Metacritic nog lager. Een andere game waarbij de redactionele mening sterk afweek van de algemene opinie is Pro Evolution Soccer 2013. Het verschil was zelfs zo groot, dat we hebben geprobeerd die algemene opinie een eigen podium te geven. Helaas sneuvelde dat initiatief omdat er uiteindelijk te weinig mensen wilden meewerken aan het artikel.
Wat waren onze favoriete games?
Bij Tweakers selecteren we als redactie geen 'game van het jaar', maar dat betekent natuurlijk niet dat de redacteuren zelf geen favorieten hebben. Voor Paul springt Dishonored eruit, vooral vanwege de vrijheid die het spel biedt en het gegeven dat je voor elk probleem vaak minstens zes verschillende oplossingen hebt die in principe allemaal even goed zijn. Daarnaast speelt mee dat Dishonored een van de weinige originele titels was in 2012. Eervolle vermeldingen gaan naar Journey, een downloadable game voor de PlayStation 3, en het toch 'gewoon weer' erg veel gespeelde World of Warcraft.
Als er bij Jurian thuis een console aangaat, dan gaat daar negen van de tien keer een sportgame in. Daarbij passeren nichetitels als Madden 13 en MLB 12: The Show regelmatig de revue, maar minstens zo vaak voetbalspel FIFA 13. Jurians game van het jaar is desondanks de pc-versie van Far Cry 3, vooral door de combinatie van vrijheid en prachtige graphics. Moest er een top drie komen, dan zou die aangevuld worden door Assassin's Creed III en FIFA 13.
Tot volgend jaar en blijf spelen!