Inleiding
Samengevat
Samsung heeft de kat die Gen5-ssd's heet aardig uit de boom gekeken, maar is nu eindelijk met een eigen Gen5-ssd gekomen. Het in-house ontwerp maakt gebruik van de nieuwe Presto-controller gecombineerd met V8-nand. Dat levert een drive op die sneller is dan alle voorgaande Phison-Gen5-drives die we getest hebben en ook nog eens zuiniger is. De 1TB-drive is voor gamers misschien al snel te klein en relatief duur per TB, maar de 2TB- en 4TB-drives zijn zelfs op basis van de adviesprijs niet veel duurder dan de snelste concurrentie, maar in benchmarks een stuk sneller en zuiniger. Ze verdienen alle drie een Ultimate-award en dan ligt er ook nog een 8TB-versie in het verschiet.
Formeel zou je kunnen claimen dat Samsung al een tijdje een Gen5-ssd had en 'technically correct' is volgens velen het beste soort. Maar met de 9100 PRO komt Samsung pas echt met een Gen5-ssd voor consumenten op de proppen en daarmee krijgt het vorige topmodel, de 990 PRO, een echte opvolger. Dat heeft pakweg tweeënhalf jaar geduurd, maar Samsung lijkt de tijd nu echt rijp te achten voor een PCIe Gen5 x4-drive. De drive is beschikbaar in capaciteiten van 1TB, 2TB en 4TB en er komt zelfs een 8TB-versie aan: de eerste 8TB M.2-drive van Samsung.
Die 'technically correct' Gen5-drive waarover ik het net had, zou de 990 EVO (Plus) zijn: dat is in principe een Gen4 x4-drive, maar hij kan ook worden aangesloten op twee PCIe 5.0-lanes. Dat levert geen bandbreedtewinst op en de snelheden liggen dan ook op het voor Gen4-drives gebruikelijke niveau van maximaal pakweg 7GB/s. Dat geldt niet voor de 9100 PRO-drives. Die hebben een volwaardige x4-PCIe5-interface en moeten volgens Samsungs specificaties ruim boven de 14GB/s kunnen komen.
Samsung brengt de 9100 PRO-drives uit in twee varianten: eentje met en een zonder heatsink. Bij introductie zijn de beschikbare capaciteiten van beide varianten 1TB, 2TB en 4TB: op de 8TB-drives moet je wachten tot het derde kwartaal. De adviesprijzen bedragen 200, 300 en 550 euro voor de drives zonder heatsink; de versies met heatsink kosten 20 euro extra. De daadwerkelijke prijzen blijken vlak voor publicatie enkele tientjes lager.
:strip_exif()/i/2007328356.jpeg?f=imagenormal)
Onder de motorkap
Ik gaf net al aan dat de 9100 PRO eigenlijk niet de eerste Gen5-drive voor consumenten van Samsung is, want de 990 EVO (Plus) met de Piccolo-controller kan twee PCIe Gen5-lanes benutten. Eigenlijk is de 9100 PRO strikt genomen ook niet de eerste Gen5-drive van Samsung die consumenten kunnen kopen: de PM9E1 is namelijk de oem-versie van deze drive en werd al in september aangekondigd, om vervolgens weer van Samsungs website te verdwijnen en niet verkocht te worden. Dat alles neemt niet weg dat de 9100 PRO praktisch gezien de eerste echte Gen5 x4-ssd voor consumenten is, die ook nog eens verkrijgbaar is.
| |
9100 PRO 1TB |
9100 PRO 2TB |
9100 PRO 4TB |
9100 PRO 8TB
(Q3 2025) |
| Interface |
PCIe Gen5 x4, NVMe 2.0
|
| Controller |
Samsung Presto
|
| Nand |
Samsung V8 236 lagen
|
| Cache |
1GB Lpddr4x |
2GB Lpddr4x |
4GB Lpddr4x |
8GB Lpddr4x |
| Sequentieel lezen |
14700MB/s |
14700MB/s |
14800MB/s |
14800MB/s |
| Sequentieel schrijven |
13300MB/s |
13400MB/s |
13400MB/s< |
13400MB/s< |
| Random reads |
1850kiops |
1850kiops |
2200kiops |
2200kiops |
| Random writes |
2600kiops |
2600kiops |
2600kiops |
2600kiops |
| Tbw |
600TB |
1200TB |
2400TB |
4800TB |
| Garantie |
5 jaar |
5 jaar |
5 jaar |
5 jaar |
De 9100 PRO verschilt op alle cruciale punten van de 990 EVO (Plus)-drives: de controller is anders, de cache is anders en het flashgeheugen is anders. Om met die controller te beginnen: zoals gebruikelijk geeft Samsung weinig details daarover bij introductie, maar we weten dat in de 9100 PRO een nieuwe Presto-controller zit, dus niet de Piccolo van de 990 EVO's of de Pascal-controller van de 990 PRO's. De Presto-controller beschikt uiteraard over die vier PCIe Gen5-lanes voor de interface met de buitenwereld en intern heeft de controller acht kanalen, voor flashinterfaces op 2400MT/s. Dat is sneller dan de acht 2000MT/s van de Pascal-controller uit de 990 PRO en veel sneller dan de vier kanalen van de Piccolo-controller uit de 990 EVO, hoewel die ook geschikt zijn voor 2400MT/s.
Verpakking
De 9100 PRO's worden geleverd in een kartonnen, bedrukt doosje, waarbij de ssd zelf in een kartonnen insert in de doos zit.
Vergeleken met de bekendste Gen5-controller, Phisons PS5026-E26, heeft de Presto ook een streepje voor. Zoals waarschijnlijk bekend worden Gen5-drives op basis van de E26-controller vaak erg warm, waardoor de snelheid bij langdurige zware activiteit zakt. Drives met de E26 hebben dan ook een tdp van pakweg 10 tot 12W, terwijl Samsung - afhankelijk van de capaciteit - pakweg 7 tot 9 watt opgeeft. Deels verantwoordelijk is het productieprocedé van de controller: die produceert Samsung zelf op een 5nm-finfetprocedé, terwijl de E26 op 12nm gemaakt wordt.
Dat neemt niet weg dat de drives nog steeds profiteren van passieve koeling: ze worden niet voor niets geleverd met (optionele) heatsink. De heatsinkloze versie monteer je uiteraard in het M.2-slot onder een moederbordheatsink. Aangezien ongeveer elk moederbord met Gen5-M.2-slot voorzien is van heatsinks, kun je rustig de 9100 PRO's zonder heatsink kopen. Het prijsverschil met de versie mét heatsink kun je dan in je zak houden. De drives helemaal zonder heatsink gebruiken is dus niet aan te raden, maar de grote al dan niet actieve koelers van Phison-drives zijn niet nodig.
| Controller |
Presto (9100 PRO) |
Pascal (990 PRO) |
Piccolo (990 EVO) |
E26 (bijna alle Gen5-drives)
|
| Controller-architectuur |
ARM 32-bit Cortex-R8 |
ARM 32-bit Cortex-R8 |
ARM 32-bit Cortex-R8 |
ARM 32-bit Cortex-R5 + AndesCore 32-bit N25F RISC-V
|
| Controllercores |
5-core |
5-core(?) |
6-core |
5-Core |
| Controller-productie |
Samsung FinFET 5nm |
Samsung FinFET 8nm |
Samsung FinFET 5nm |
TSMC 12nm |
| Flashkanalen |
8 @ 2400MT/s |
8 @ 2000MT/s |
4 @ 2400MT/s |
8 @ 2400MT/s |
| Chip Enables: |
4 |
8 |
4 |
4 |
| Cache |
Dram |
Dram |
HMB |
Dram |
Nog een belangrijk verschil tussen de 990 EVO-drives en de 9100 PRO is de caching: de 990 EVO's hebben geen dram-chip aan boord en maken gebruik van Host Memory Buffer of HMB, terwijl de 9100 PRO-drives een dram-chip van 1GB Lpddr4x-ram per terabyte hebben. Ook het gebruikte nand is sneller en moderner in de 9100 PRO: Samsung gebruikt de achtste generatie v-nand met 236 laagjes in de 9100 PRO, waar dat bij de 990 EVO's V6-nand was. In 990 PRO-modellen die vanaf 2023 verkrijgbaar zijn, gebruikt Samsung overigens ook al V8-nand; alleen in de eerste lichting 990 PRO zat nog V7-nand.
Samsung spreekt in zijn reviewguide veelvuldig over het energiegebruik en de efficiency daarvan, maar geeft in tegenstelling tot vroeger geen capaciteiten van de TurboWrite-cache op. Die is dus nog wel aanwezig in de 9100 PRO en zorgt net als bij andere drives van zowel Samsung als andere fabrikanten dat een deel van het tlc-nand als snelle slc-cache gebruikt kan worden. Welk aandeel dynamisch dan wel vast gealloceerd is, maakt het bedrijf niet bekend. Gelukkig kunnen we de afmetingen van die cache gewoon zelf meten.
Testmethode
Testconfiguratie
| Moederbord |
ASRock Z790 Taichi |
| Processor |
Intel Core i7-13700K |
| Geheugen |
4x Kingston Fury Beast 32GB DDR5 @3600MT/s |
| Systeemdrive |
Corsair MP600 500GB |
| Videokaart |
Geen (igp) |
| Koeler |
Scythe Mugen 5 rev C |
| Voeding |
Seasonic Prime Titanium 650W |
| Windows-versie |
Windows 11 |
| Gebruikte software |
AS SSD 2.0.7316.34247
ATTO 4.01.0f1
CDM 8.0.4
PCMark 10 2.1.2177 64
3DMark |
Ons testsysteem bestaat uit een Core i7-13700K die we in een ASRock Z790 Taichi-moederbord plaatsen. We combineren dit met 128GB DDR5-werkgeheugen, bestaand uit twee kitjes Kingston Fury Beast van 64GB. Dat geheugen hebben we nodig om een ramdisk te maken om alle tests mee te draaien, zodat we geen bottleneck hebben van een systeemschijf. Omdat we alle geheugenslots bezetten met dualrankmodules, kan het geheugen niet meer dan 3600MT/s halen. Om te booten hebben we een Corsair MP600-drive in gebruik, waarop we Windows 11 Pro hebben geïnstalleerd. Het geheel wordt van stroom voorzien door een Seasonic 650W-voeding.
Synthetische tests
Wat benchmarks betreft, hebben we een paar wijzigingen aangebracht. We draaien nog steeds enkele synthetische benchmarks zoals AS SSD en ATTO, en hebben daar CrystalDiskMark aan toegevoegd, met de standaardinstellingen en de tests van de NVMe-benchmark.
Praktijktests
De praktijkbenchmarks bestaan uit PCMark 10, waarvan we de complete Storage-test draaien. Ook de zware consistencytest is gebleven. Speciaal om de gamingprestaties in kaart te brengen, heeft UL Benchmarks een Storage Benchmark aan 3DMark toegevoegd; die draaien we voortaan ook. We hebben onze eigen traces, opgenomen en afgespeeld met NasPT, geschrapt. Die kregen een baard en de software wordt al te lang niet meer bijgewerkt om relevante resultaten te geven.
We hebben onze USB-test naar ssd-benchmarks geport, zodat we een realworldtest toevoegen waarmee je kunt zien hoe snel een drive kleinere en grotere bestanden kopieert. Daarnaast testen we hoe snel de (pseudo-)slc-cache van een ssd is en hoelang die bruikbaar is, door er sequentiële data in blokken van 500MB naartoe te schrijven en de snelheid te loggen. Velen van jullie vroegen eerder of we kunnen testen hoe ssd's presteren als ze niet volledig leeg zijn. Dat doen we met deze test, door niet alleen te testen op een lege drive, maar ook op een halfvolle drive en een ssd die voor driekwart vol is. We schrijven in die drie gevallen vanaf een ramdisk naar de drive.
Warmte en energie
Die laatste testmethode gebruiken we ook om de warmtehuishouding in kaart te brengen. Een te hete ssd gaat immers throttlen, waardoor de prestaties teruglopen. We testen ssd's daarom ofwel met hun eigen heatsink als ze daarmee worden geleverd, ofwel met de heatsink van ons Taichi-moederbord, om te zien hoe de temperaturen en snelheden van de drive zich ontwikkelen bij belasting. De overige tests worden met actieve koeling op de ssd's uitgevoerd om de effecten van throttling op de ruwe prestaties te minimaliseren. Uiteraard testen we de drives met de op het moment van testen nieuwste firmware.
Ons testplatform bestaat uit een Z790-moederbord met een Intel Core i7-13700K-processor. Voorheen konden we op dat nieuwe platform het opgenomen vermogen van ssd's nog niet testen. Daar komt nu verandering in, want inmiddels hebben we een manier ontwikkeld om het energiegebruik van ssd's nauwkeurig te meten en te loggen.
Om het vermogen van ssd's te meten, gebruiken we een aangepast riserkaartje van het bedrijf SerialCables. Daarmee kunnen we behalve van Gen3- en Gen4-ssd's ook het vermogen van de snellere Gen5-drives meten.
:strip_exif()/i/2007042778.jpeg?f=imagenormal)
We hebben het pcb aangepast en er een stroommeter op gesoldeerd. Die INA226-meter stuurt data, of eigenlijk weerstandswaarden, naar een Arduino. Die logt tijdens de tests wat de spanning op de 3,3V-lijn is, welke stroomsterkte geleverd wordt en wat het gevraagde vermogen van de drives is. We meten dat in milliwatts en de samplesnelheid is 20ms, waarbij de sensor al acht samples heeft gemiddeld, voor een effectieve samplerate van 400Hz.
/i/2005822522.png?f=imagenormal)
We gebruiken CrystalDiskMark om het opgenomen vermogen tijdens lezen en schrijven te meten. Om het vermogen in idle te meten, zetten we het Windows-energieprofiel op Power Saver en wachten we tot ASPT de drive in Deep Sleep op PS4 zet. Dat idle- of slaapverbruik is vooral relevant voor laptopgebruikers, maar let op: een drive die niet correct in slaapstand gaat, verbruikt al snel ongeveer 1W. Dat klinkt niet als veel, maar bij acht uur per dag is het 3kWh per jaar. Als je pc constant aan staat, is het 9kWh: toch goed voor een paar euro extra op je energierekening.
:strip_exif()/i/2005670190.jpeg?f=imagenormal)
Synthetische tests: ATTO en CrystalDiskMark
Met ATTO testen we comprimeerbare data in steeds verder oplopende transfersizes. We lichten de 4kB-, 64kB- en 1MB-transfersizes uit. De kleinere zijn relevant voor de randomread- en writeprestaties, terwijl de 1MB-bestanden een beeld van de sequentiële overdrachten geven. ATTO gaat tot transfersizes van 64MB, maar na 1MB lopen de snelheden doorgaans niet meer op.
- ATTO - Read - QD 4 - 1MB
- Read - QD 4 - 64 kB
- Read - QD 4 - 4 kB
- Write - QD 4 - 1MB
- Write - QD 4 - 64 kB
- Write - QD 4 - 4 kB
De 9100 PRO-drives lijken bijna gemaakt voor benchmarks: ze steken in ATTO met kop en schouders uit boven de andere Gen5-drives met prestatiewinsten van pakweg tien procent, met een uitschieter voor lezen van 64kB-bestandjes.
CrystalDiskMark
We splitsen de resultaten van CDM in sequentiële en random groepen. We draaien CDM twee keer: één keer met de standaardinstellingen en de tweede keer met het NVMe-profiel. Tussen beide tests zit wat overlap, maar we hebben de NVMe-specifieke tests als zodanig aangegeven.
Ook in CDM is de 9100 PRO sneller dan de E26-concurrentie, hoewel het verschil gering is in enkele deeltests, zoals de sequentiële leestest. Met name in de schrijftests laat de Samsung-drive weer een snelheidswinst van pakweg tien procent zien.
- Sequential 1MB - Q8T1 - Read
- 1MB - Q8T1 - Write
- 1MB - Q1T1 - Read
- 1MB - Q1T1 - Write
- 128kB - Q32T1 - Read
- 128kB - Q32T1 - Write
- Random 4KB - Q32T1 - Read
- 4KB - Q32T1 - Write
- 4KB - Q1T1 - Read
- 4KB - Q1T1 - Write
- 4KB - Q32T16 - Read
- 4KB - Q32T16 - Write
Synthetische tests: AS SSD
AS SSD gebruikt niet-comprimeerbare data, waardoor snelheden meestal wat lager zijn dan bij CDM of ATTO.
- AS SSD - Read - Sequential
- Write - Sequential
- Read - 4K blokken
- Write - 4K blokken
- Read - 4K blokken - 64 Threads
- Write - 4K blokken - 64 Threads
Met de niet-comprimeerbare data van AS SSD heeft ook de Presto-controller iets meer moeite en we zien dan ook niet langer het duidelijke performanceverschil in alle benchmarks. De sequentiële tests hebben nog wel een duidelijke winnaar in de 9100 PRO's met verschillen tot tien procent.
Iops
Hoge iops zijn een direct gevolg van hoge doorvoersnelheden, maar voor het gemak voegen we ze voortaan toe aan de benchmarkresultaten.
- Read - 512B
- Write - 512B
- Read - 4K
- Write - 4K
- Read - 4k-64 Threads
- Write - 4k-64 Threads
- Read - 16MB
- Write - 16MB
Praktijktests: filecopy en duurtest
In deze kopieertest lezen en schrijven we kleine en grote bestanden van en naar de ssd. Om een bottleneck met de systeemopslag te voorkomen, draaien we de test vanaf een ramdisk.
- 1000x 5MB-bestand lezen
- 1000x 5MB-bestand schrijven
- 10GB-bestand lezen
- 10GB-bestand schrijven
- 50GB-bestand lezen
- 50GB-bestand schrijven
In de praktijktest laat de 9100 PRO zien goede resultaten neer te kunnen zetten. In vrijwel alle tests staat een uitvoering van de nieuwe Presto-drives van Samsung bovenaan de ranglijst.
Cachetest
We testen de snelheid van de cache, met actieve koeling op de drives om throttling te voorkomen, door op een lege drive, een halfvolle drive en een driekwart volle ssd een testbestand te schrijven. De lege drive is een bestcasescenario, maar de halfvolle en driekwart volle drives zul je vaker in de praktijk tegenkomen. We meten de overdrachtssnelheid van elk bestand, een bestand van 500MB dat in een 329MB grote zip is verpakt, en geven die snelheid in de grafiek weer. We schrijven tot de helft van de vrije ruimte gevuld is.
Samsung heeft geen afmetingen van de TurboWrite-cache opgegeven, maar in onze tests zien we een keurige relatie tussen capaciteit van de drive en de cache: een kwart van de lege drives is gereserveerd om als snelle cache te dienen. Dat wordt uiteraard minder naarmate de drives gevuld worden, maar zeker bij de 2TB- en 4TB-drives blijft er genoeg over. De snelheid naar de cache blijft tijdens het volschrijven van de helft van de beschikbare ruimte net onder de 6GB/s steken, in lijn met de andere Gen5-drives die we getest hebben.
| Drive |
Cache leeg |
Cache halfvol |
Cache driekwart vol |
Snelheid |
| Samsung 9100 PRO 1TB |
248GB |
168GB |
89GB |
5,7GB/s |
| Samsung 9100 PRO 2TB |
494GB |
384GB |
222GB |
5,9GB/s |
| Samsung 9100 PRO 4TB |
965GB |
735GB |
416GB |
5,7GB/s |
| Samsung 990 EVO Plus 1TB (4x4) |
462GB |
229GB |
116GB |
1,1GB/s |
| Samsung 990 PRO 1TB |
116GB |
118GB |
106GB |
4,6GB/s |
| Samsung 990 EVO Plus 2TB |
226GB |
488GB |
244GB |
3,9GB/s |
| Samsung 990 PRO 2TB |
210GB |
232GB |
177GB |
4,6GB/s |
| Corsair MP700 Pro 2TB |
214GB |
215GB |
54GB |
6,0GB/s |
| Corsair MP700 Pro SE 4TB |
429GB |
428GB |
106GB |
5,9GB/s |
| Crucial T705 2TB |
218GB |
214GB |
52GB |
5,9GB/s |
| Gigabyte Aorus 14000 1TB |
106GB |
105GB |
26GB |
5,7GB/s |
| Lexar NM1090 2TB |
218GB |
215GB |
54GB |
5,9GB/s |
| Seagate Firecuda 540 2TB |
215GB |
214GB |
54GB |
5,9GB/s |
PCMark Storage
De Storage-test van PCMark geeft een totaalbeeld van activiteiten die van je opslag gebruikmaken. De totaalscore en bandbreedte geven een algemene indruk, terwijl de deelresultaten inzoomen op specifieke toepassingen.
De 1TB-drive is iets minder snel dan de 4TB-uitvoering, maar ook die kleine ssd hoeft zich niet te schamen voor de PCMark-score. Alle Gen5-drives zitten dicht bij elkaar, maar toch weet de 9100 PRO in PCMark de bovenste plek te veroveren.
- PCMark 10 - Storage - Totaalscore - Bandbreedte
- PCMark 10 - Storage - Totaalscore
- PCMark 10 - Storage - Totaalscore - Toegangstijd
PCMark 10-deelresultaten: starten en gebruik software
- PCMark 10 - Starten Adobe Acrobat
- Starten Adobe Photoshop
- Starten Adobe Lightroom
- Starten Adobe Premiere Pro
- Starten Adobe Illustrator
- Starten Adobe After Effects
- PCMark 10 - Starten Windows 10
- Gebruiken PowerPoint
- Gebruiken Excel
- Gebruiken Photoshop Heavy
- Gebruiken InDesign
- Gebruiken Illustrator
- Gebruiken After Effects
Gaming
- PCMark 10 - Starten Overwatch
- Starten Call of Duty: Black Ops 4
- Starten Battlefield V
Bestandsmanipulatie
- PCMark 10 - 2.37GB_(399_JPEGs)_leestest
- 2.37GB_(399_JPEGs)_kopieertest
- 2.37GB_(399_JPEGs)_schrijftest
- 20GB_(4_ISOs)_leestest
- 20GB_(4_ISOs)_kopieertest
- 20GB_(4_ISOs)_schrijftest
PCMark 10 Consistency
- PCMark 10 Consistency - Steady state bandwidth
- Steady state read latency
- Steady state write latency
Samsung is over het algemeen bij de Gen4-drives altijd sterk in de Consistency-test, maar de 9100 PRO laat wat performance liggen ten opzichte van de andere E26 Gen5-drives.
In onderstaande grafiek zie je het verloop van de bandbreedte tijdens de Consistency-test. In de acht degradatiefases wordt de ssd eerst tweemaal volgeschreven met data en draait PCMark de Storage-test, met tussentijds steeds langer durende randomwriteworkloads. Vervolgens wordt in de drie steadystatefases de Storage-test gedraaid, voorafgegaan door drie kwartier randomwriteworkloads. De ssd zou tijdens die fase zijn 'slechtste' prestaties moeten geven. Tijdens de vijf recoveryfases kan de drive zich herstellen. Tussen de Storage-benchmarks door is de drive steeds vijf minuten idle om ruimte te bieden voor interne optimalisaties zoals garbagecollection.
- Degradatiefase
- Steady state en recovery
Warmtetest en vermogen
- Opgenomen vermogen - Idle
- Opgenomen vermogen - 1MB Lezen
- Opgenomen vermogen - 4KB Lezen
Idle maakt de 9100 PRO niet zoveel indruk met een opgenomen vermogen van 0,2W, maar onder belasting zien we aanzienlijk lagere vermogens dan bij andere Gen5-ssd's. Zowel bij sequentiële als random acties is een Gen4-drive nog steeds zuiniger, maar zeker vergeleken met de snellere Gen5-drives zijn de 9100 PRO's stukken zuiniger.
Warmtetest
In onze warmtetest laten we de drive gedurende een kwartier volschrijven en meten we de temperatuur van de ssd en de snelheid waarmee de drive volgeschreven wordt. Zo hebben we direct een indicatie van de omvang van de (pseudo-)slc-cache. In onderstaande grafieken zie je het verloop van de test. In de tabel hebben we enkele gemiddelden op een rijtje gezet. We kijken naar de gemiddelde snelheid die wordt gehaald bij het schrijven naar de cache en hoe groot die is, of hoeveel data je op volle snelheid kunt wegschrijven. We loggen ook de maximale temperatuur en de gemiddelde ssd-temperatuur tijdens de test.
De 9100 PRO's verstoken behoorlijk minder energie en blijven dan ook navenant koeler. Vergeleken met Samsungs eigen Gen4-varianten in de 990 PRO- en EVO-serie zijn ze weliswaar warmer, maar ze blijven veel koeler dan de andere Gen5-drives, met uitzondering van Corsairs MP700-varianten. Die drives hebben bijzonder effectieve koeling, want ze zijn niet bepaald zuinig en desalniettemin even koel als de veel zuinigere 9100 PRO-drives.
| Drive |
Schrijfsnelheid naar cache |
Capaciteit cache |
Schrijfsnelheid zonder cache |
Maximale temperatuur |
Gemiddelde temperatuur
|
| Samsung 9100 PRO 1TB |
4,8GB/s |
309GB |
1,4GB/s |
74°C |
70°C |
| Samsung 9100 PRO 2TB |
4,9GB/s |
485GB |
1,3GB/s |
69°C |
62°C |
|
Samsung 9100 PRO 4TB
|
5,19GB/s |
979GB |
1,5GB/s |
73°C |
68°C |
| Samsung 990 EVO Plus 1TB (4x4) |
1,0GB/s |
403GB |
0,8GB/s |
51°C |
46°C |
| Samsung 990 PRO 1TB |
4,0GB/s |
226GB |
1,6GB/s |
61°C |
58°C |
| Samsung 990 EVO Plus 2TB |
3,5GB/s |
152GB |
1,1GB/s |
71°C |
65°C |
| Samsung 990 PRO 2TB |
4,0GB/s |
219GB |
1,8GB/s |
61°C |
58°C |
| Corsair MP700 Pro 2TB |
5,5GB/s |
209GB |
2,9GB/s |
71°C |
63°C |
| Corsair MP700 Pro SE 4TB |
5,5GB/s |
209GB |
2,9GB/s |
71°C |
63°C |
| Crucial T705 2TB |
5,4GB/s |
208GB |
2,3GB/s |
86°C |
82°C |
| Gigabyte Aorus 14000 1TB |
5,2GB/s |
103GB |
1,7GB/s |
86°C |
79°C |
| Lexar NM1090 2TB |
5,5GB/s |
206GB |
3,2GB/s |
86°C |
77°C |
| Seagate Firecuda 540 2TB |
5,4GB/s |
214GB |
1,6GB/s |
87°C |
84°C |
Prestatie-index
Voor onze testsuite hebben we twee prestatie-indices gemaakt. We maken onderscheid tussen een index voor licht gebruik en een voor zwaar gebruik, met de zware Consistency- test van PCMark als onderscheidende test. De overige benchmarks tellen allemaal even zwaar mee.
- Prestatie-index licht gebruik (2024)
- Prestatie-index zwaar gebruik (2024)
Alle drie de 9100 PRO-drives staan ruim bovenaan in de index voor licht of normaal gebruik, met een gat van ruim elf procent naar de concurrentie. In de index voor zwaar gebruik staan de twee grotere drives nog steeds (nipt) bovenaan, maar de 1TB-versie zakt iets naar onder. De voor Samsung-drives onkarakteristiek middelmatige Consistency-resultaten zijn hieraan hoofdschuldige.
Conclusie
Eindelijk! Er gebeurt weer iets spannends in de wereld van de Gen5-ssd's, na zeker twee jaar alleen maar Phison E26-met-Micron-nand-varianten (en een paar verdwaalde 31T-drives). Het heeft een poos geduurd voordat ssd-gigant Samsung ook met een eigen consumentendrive kwam, maar dat zal de concurrentie wel even wakker schudden. Ook wat dat betreft is er goed nieuws: de komende periode moeten er diverse drives met nóg een concurrent voor de E26-controller verschijnen. Die drives met de SM2508-controller hopen we op korte termijn te testen.
De Samsung 9100 PRO-drives zijn aanzienlijk sneller dan alle Gen5-drives die we tot dusver zagen. In vrijwel elke grafiek, of dat een synthetische benchmark of een praktijkbench is, prijkt een rood balkje bovenaan. In de indexcijfers vertaalt zich dat naar dik tien procent hogere scores in normaal gebruik en iets minder verschil in het heel zware gebruik. De bekende kanttekening dat het maar zeer de vraag is of je in de praktijk iets van die hogere prestaties merkt, geldt natuurlijk ook voor deze release. Voor de meesten zal een beetje knappe Gen4-drive snel genoeg zijn en zal alleen in zeer specifieke gevallen iets te merken zijn van de extra snelheid van Gen5-drives.
Tot daags voordat deze review live ging waren er nog geen 'straatprijzen' bekend, maar de adviesprijzen van de drives lagen in lijn met die van de E26-drives. Je betaalt pakweg 150 euro per TB voor de 2TB-drive en krijgt daarvoor een duidelijk snellere ssd terug. Ook is het verbruik teruggedrongen tot pakweg 8W, een welkome verandering ten opzichte van de 10-plus watt van de Phison-drives. Dat betekent koelere drives en minder throttling bij langdurige zware belasting, en minder gigantische heatsinks om de boel koel te houden.
De 2TB- en 4TB-uitvoeringen krijgen op basis van hun prestaties én (advies)prijs met recht een Ultimate-award. Hoewel de 1TB-drive zijn grote broers niet helemaal kan bijhouden, is het nog steeds ruimschoots de snelste 1TB-drive die we getest hebben. Wel is op basis van de adviesprijs van 200 euro de 1TB-drive duurder per TB en als je veel games speelt kan deze snel krap zijn. Een grotere drive in dit segment is dan waarschijnlijk ook verstandiger.
- Samsung 9100 Pro (HS) 1TB
- Samsung 9100 Pro (HS) 2TB
- Samsung 9100 Pro (HS) 4TB
:strip_exif()/i/2007315946.png?f=thumblarge)
:strip_exif()/i/2007328356.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007330454.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007330452.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007330458.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007330456.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007330460.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007330462.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2007042778.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white):strip_exif()/i/2007314922.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/i/2007711348.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2007557600.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2007462236.jpeg?f=fpa_thumb)
/u/71278/crop5f500072242ac_cropped.png?f=community)
/u/175440/crop5b5f0d899a5e8_cropped.png?f=community)
:strip_icc():strip_exif()/i/2007459852.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2007372862.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2007012164.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2006816208.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2006689336.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_exif()/i/2007373252.jpeg?f=fpa)
/i/2007067358.png?f=fpa)
/u/492198/nerdinside.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/314773/crop67b05f161113e_cropped.jpg?f=community){kind=small}
/u/591957/crop566317d3e7f6f_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/247151/moppersmurf-60px.png?f=community){kind=small}
/u/1982/crop5a048313062a4_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/752709/crop56f6536d47188_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/24088/felix.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/27484/crop5e8b1a80d65af_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/14/wildhagen60x60.jpg?f=community){kind=small}
Alleen na lang zoeken ben ik nog niks tegen gekomen dat enige substantiele kwaliteit heeft met lange finnen voor een nuttige passieve koeling om die temperaturen van 80 C naar 30 C te brengen zónder tussenkomst van een (irritante high RPM) fan.:strip_exif()/u/453489/crop5eb1e126aded7_cropped.gif?f=community){kind=small}
/u/109114/crop55c4c6027bcb8_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/1059997/crop5da64c85b5d15_cropped.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/167548/crop5e2883dc97d17_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/666158/crop57d2a9ddb54bb.jpeg?f=community){kind=small}
/u/591847/crop5fb965d9e3c24_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/57655/SuperTeamLogo.jpg?f=community){kind=small}
/u/472627/crop5c83fe498b36e_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/61950/hakker.jpg?f=community){kind=small}
