Inleiding
- Corsair MP700 Pro SE
- Crucial T705
- MSI Spatium M580 Frozr
Samengevat
De Corsair MP700 Pro SE is wat sneller dan oudere Gen5-drives. In de beste scenario's hebben we snelheden van boven de 14GB/s gezien. Ons testmodel kwam zonder heatsink, maar die heeft hij zeker wel nodig; zorg voor een serieuze passieve of actieve koeler. In juni 2024 verschijnt ook een uitvoering met Corsairs eigen koeler, maar die heeft helaas een fan met een los kabeltje. Dat Corsair een versie voor waterkoeling verkoopt is uniek, maar ook erg niche.
Samengevat
De Crucial T705 is wat sneller dan oudere Gen5-drives. In de beste scenario's hebben we snelheden van boven de 14GB/s gezien. De meerprijs voor de versie met heatsink is opvallend hoog, maar het relatief compacte meegeleverde exemplaar voldoet niet om throttling in alle gevallen te voorkomen. Wel verkoopt Crucial van alle capaciteiten ook een versie zonder heatsink, handig als je al een fors exemplaar bij je (luxe) PCIe 5.0-moederbord hebt gekregen.
Samengevat
De MSI Spatium M580 Frozr is wat sneller dan oudere Gen5-drives. In de beste scenario's hebben we snelheden van boven de 14GB/s gezien. MSI verkoopt de ssd alleen met een enorme heatsink erop, maar die blijkt wel uiterst effectief: de M580 Frozr is de enige 'next-gen' PCIe 5.0-ssd die onder alle omstandigheden koel genoeg blijft om maximaal te presteren. De prijs is op het moment van schrijven in orde ten opzichte van de andere Gen5-ssd's, maar hangt wel op verkrijgbaarheid bij nog geen handvol winkels; aan de verkrijgbaarheid moet MSI nog werken.
De eerste generatie PCI Express 5.0-ssd's liet lang op zich wachten en werd daarna lauwtjes ontvangen. Enerzijds omdat de honger naar steeds snellere opslag bij sommigen allang gestild is, maar ook omdat de snelheden van maximaal 10GB/s, een derde sneller dan high-end PCIe 4.0-ssd's, nog niet echt tot de verbeelding spraken. In deze review vergelijken we drie nieuwe PCIe 5.0-ssd's van Corsair, Crucial en MSI die veel hogere snelheden moeten kunnen halen, tot wel bijna 15GB/s.
Nieuwe generatie PCIe 5.0-ssd's gebruikt sneller nand
Met uitzondering van de Samsung 990 Evo, die de PCIe 5.0-standaard gebruikt om lanes te besparen in plaats van snelheid te winnen, maken alle PCIe 5.0-ssd's tot nu toe gebruik van een Phison PS5026-E26-controller. Dat geldt ook voor de nieuwe Corsair MP700 Pro SE, Crucial T705 en MSI Spatium M580 Frozr die we voor dit artikel hebben getest. Ook aan het gebruikte 232-laags tlc-nand van Micron is op papier niets veranderd.
Tot nu toe was het echter niet mogelijk om dat flashgeheugen op zijn bedoelde snelheid van 2400MT/s aan te sturen. Bij de eerste generatie drives liep dat noodgedwongen op 2000MT/s of zelfs lager. Pas nu, ruim een jaar nadat de eerste PCIe 5.0-drive op de markt kwam, lukt het wel. Door dat snellere geheugen stijgen de doorvoersnelheden vanzelf, al heeft Phison ook het nodige aan zijn firmware gesleuteld om de prestaties verder te optimaliseren.
:strip_exif()/i/2006689508.jpeg?f=imagearticlefull)
Fabrikanten moeten zelf het verschil maken
Wat de specificaties betreft lijken de drie ssd's grotendeels identiek en eigenlijk is dat ook zo. De drives van Corsair en MSI gebruiken zelfs exact dezelfde firmwareversie voor de Phison-controller. De fabrikanten moeten zich dus op andere punten onderscheiden. Corsair doet dat bijvoorbeeld door een Hydro X-versie aan te bieden, die je kunt aansluiten op custom waterkoeling. Crucial verkoopt zijn T705 als enige in alle capaciteiten ook zonder heatsink, zodat je hem direct in een voorbereid PCIe 5.0-moederbord met daarbij meegeleverde forse heatsink kunt gebruiken. MSI levert zijn Spatium M580 Frozr juist alleen met een enorm passief koelblok erop, en claimt daarmee nipt de hoogste snelheden te halen.
Spec |
Corsair MP700 Pro SE |
Crucial T705 |
MSI Spatium M580 Frozr |
Controller |
Phison PS5026-E26 |
Phison PS5026-E26 |
Phison PS5026-E26 |
Flashgeheugen |
Micron 232-laags 2400MT/s TLC |
Micron 232-laags 2400MT/s TLC |
Micron 232-laags 2400MT/s TLC |
Leessnelheid |
14GB/s |
14,1GB/s |
14,6GB/s |
Schrijfsnelheid |
12GB/s |
12,6GB/s |
12,7GB/s |
Dram-cache |
2GB per TB |
2GB per TB |
2GB per TB |
TBW-rating (2TB) |
1400TB |
1200TB |
1400TB |
Beschikbare capaciteiten |
2TB, 4TB |
1TB, 2TB, 4TB |
1TB, 2TB, 4TB |
Geteste capaciteit |
4TB |
2TB |
2TB |
Beschikbare varianten |
Zonder heatsink Met heatsink Watergekoeld |
Zonder heatsink Met heatsink |
Met heatsink |
Garantie |
5 jaar |
5 jaar |
5 jaar |
In onderstaande tabel hebben we alle huidige prijzen opgenomen. Eigenlijk concurreren de fabrikanten maar bij een paar modellen rechtstreeks met elkaar, want Corsair heeft bijvoorbeeld geen 1TB-model en juist als enige watergekoelde opties.
Op het moment van schrijven is de drive van MSI het voordeligst geprijsd; hij is zelfs goedkoper dan de Crucial T705 in zijn uitvoering zónder heatsink. De verkrijgbaarheid van de Spatium M580 Frozr laat echter te wensen over, net als lange tijd bij zijn voorganger het geval was. De 1TB-versie is niet te koop.
De Corsair MP700 Pro SE komt pas beschikbaar op het tijdstip dat dit artikel verschijnt en ook de verkrijgbaarheid daarvan moet dus nog echt op gang komen. Bovendien verschijnen de luchtgekoelde modellen van de Corsair-drive pas in de loop van volgende maand.
Capaciteit |
Koeling |
Corsair MP700 Pro SE |
Crucial T705 |
MSI Spatium M580 Frozr |
1TB |
Zonder heatsink |
n.v.t. |
€ 129,99 |
n.v.t. |
Met heatsink |
n.v.t. |
€ 139,99 |
Onbekend |
Watergekoeld |
n.v.t. |
n.v.t. |
n.v.t. |
2TB |
Zonder heatsink |
n.v.t. |
€ 199,99 |
n.v.t. |
Met heatsink |
€ 255,- |
€ 209,99 |
€ 313,- |
Watergekoeld |
€ 279,- (advies: € 400) |
n.v.t. |
n.v.t. |
4TB |
Zonder heatsink |
€ 554,60 (advies: € 720) |
€ 329,99 |
n.v.t. |
Met heatsink |
€ 535,- |
€ 329,99 |
Onbekend |
Watergekoeld |
€ 567,83 (advies: € 750) |
n.v.t. |
n.v.t. |
De drives van dichtbij
In theorie zijn de Corsair MP700 Pro SE, Crucial T705 en MSI Spatium M580 Frozr dus vrijwel identiek, maar we bekijken de ssd's hieronder van dichtbij om te kijken of we toch nog verschillen kunnen ontwaren.
Corsair MP700 Pro SE
De Corsair MP700 Pro SE ontvingen wij in een capaciteit van 4TB en in de variant zonder koelblok. Dat is direct de enige versie zonder koeler die Corsair verkoopt, want om ons niet geheel duidelijke redenen kun je bij het 2TB-model alleen kiezen voor de varianten met een actief gekoelde heatsink of de watergekoelde Hydro X Edition. Die heeft twee aansluitingen voor standaard G1/4"-fittingen, waarmee je de ssd met je eigen waterkoelingloop kunt verbinden.
Het model met een actief koelblok maakt de ssd 24mm breed, iets breder dan de standaard 22mm van een M.2-ssd dus, en 30mm hoog. Het kleine ventilatortje heeft extra stroomtoevoer nodig via een SATA-stroomkabel.
Onder de motorkap komen we zoals verwacht de Phison PS5026-E26-controller tegen, gecombineerd met Lpddr4X-geheugen van SK hynix en flashgeheugen van Micron. Op de bovenkant zitten de controller, een van de twee chips voor de dram-cache en twee flashgeheugenchips. Achterop treffen we de andere dram-chip en nog twee nandchips aan.
:strip_exif()/i/2006689498.jpeg?f=imagearticlefull)
/i/2006690626.png?f=imagearticlefull)
Crucial T705
Van Crucial ontvingen we de 2TB-versie van de T705-variant met een heatsink, die voor PCIe 5.0-begrippen aan de kleine kant is: 23,5mm breed en 21mm hoog. Ook vanaf de onderzijde is metaal om de ssd heen gevouwen, zodat ook de warmte van de geheugenchips aan de onderkant wordt afgevoerd.
Aan de bovenkant van het pcb heeft Crucial de Phison-controller, een 4GB-dram-chip van eigen makelij en twee flashchips aangebracht. De oplettende lezer ziet dat het nummer op die chips licht afwijkt (NY254 in plaats van NY256). Dat komt doordat we bij deze 2TB-drive te maken hebben met nandchips van vier terabit, oftewel een halve gigabyte per stuk, terwijl die bij de Corsair 4TB-ssd dubbel zo groot waren. De snelle rekenaar kan dan al voorspellen dat we aan de achterzijde nog eens twee van deze chips zullen ontdekken. Daar zie je ook de contactpunten voor een eventuele tweede dram-chip, die vermoedelijk wordt ingezet als op basis van ditzelfde pcb een 4TB-ssd wordt gemaakt.
:strip_exif()/i/2006689488.jpeg?f=imagearticlefull)
MSI Spatium M580 Frozr
MSI kiest er als enige voor om zijn Spatium M580 Frozr uitsluitend met een voorgemonteerde heatsink te verkopen. En dat is er niet zomaar een: een ruim 7cm hoog koelblok waar op verschillende hoogtes drie heatpipes doorheen lopen. De heatpipes zijn afgeplat om direct contact met de controller en flashchips te kunnen maken. De flashchips op de onderzijde maken via thermalpads contact met een metalen plaatje.
Door de bocht die de heatpipes maken, is de ssd anderhalve centimeter langer dan gebruikelijk. Controleer voor de zekerheid even of dat geen conflict met (hoge) componenten op je moederbord veroorzaakt. De breedte van 24mm zou doorgaans geen problemen moeten opleveren.
Nee, we hebben niet per ongeluk twee keer dezelfde ssd gefotografeerd: de printplaat van de MSI Spatium M580 Frozr is identiek aan die van de Corsair MP700 Pro SE. Beide fabrikanten gebruiken Phisons referentie-pcb, waarvan het identificatienummer rechtsonder op de foto's van de voorzijde te lezen is. Uiteraard zijn de nand-chips bij deze 2TB-ssd wel van het type met een lagere capaciteit.
Testmethode
Testconfiguratie
Moederbord |
Asrock Z790 Taichi |
Processor |
Intel Core i7-13700K |
Geheugen |
4x Kingston Fury Beast 32GB DDR5 @3600MT/s |
Systeemdrive |
Corsair MP600 500GB |
Videokaart |
Geen (igp) |
Koeler |
Scythe Mugen 5 rev C |
Voeding |
Seasonic Prime Titanium 650W |
Windows-versie |
Windows 11 |
Gebruikte software |
AS SSD 2.0.7316.34247 ATTO 4.01.0f1 CDM 8.0.4 PCMark 10 2.1.2177 64 3DMark |
Ons testsysteem bestaat uit een Core i7-13700K die we in een ASRock Z790 Taichi-moederbord prikken. Dat combineren we met 128GB DDR5-werkgeheugen, bestaande uit twee kitjes Kingston Fury Beast van elk 64GB. Dat geheugen hebben we nodig om een ramdisk te maken om alle tests mee te draaien, zodat we geen bottleneck hebben van een systeemschijf. Omdat we alle geheugenslots bezetten met dual-rankmodules, kan het geheugen niet meer dan 3600MT/s halen. Om te booten hebben we een Corsair MP600-drive in gebruik, waarop we Windows 11 Pro geïnstalleerd hebben. Het geheel wordt van prik voorzien door een Seasonic 650W-voeding.
Synthetische tests
We draaien enkele synthetische benchmarks als AS SSD, ATTO en CrystalDiskMark. CDM draaien we zowel met de standaardinstellingen als met de tests van de NVMe-benchmark.
Praktijktests
Als primaire praktijkbenchmark draaien we PCMark 10, waarvan de complete Storage-test en de extra zware consistencytest gezamenlijk vele uren in beslag nemen.
In de realworldtest zie je hoe snel een drive kleinere en grotere bestanden kopieert. Daarnaast testen we hoe snel de (pseudo-)slc-cache van een ssd is en hoelang die bruikbaar is door er sequentiële data in blokken naartoe te schrijven en de snelheid te loggen. Velen van jullie vroegen in het verleden of we kunnen testen hoe ssd's presteren als ze niet volledig leeg zijn. Dat doen we met deze test door niet alleen te testen op een lege drive, maar ook op een halfvolle drive en een ssd die voor driekwart vol is. We schrijven in die drie gevallen naar de drive vanaf een ramdisk.
Warmte en energie
Die laatste testmethode gebruiken we ook om de warmtehuishouding in kaart te brengen. Een te hete ssd gaat immers throttlen, waardoor de prestaties teruglopen. We testen daarom ssd's of met hun eigen heatsink als ze daarmee geleverd worden, of onder de heatsink van ons Taichi-moederbord om te zien hoe de temperaturen en bijbehorende snelheden van de drive zich ontwikkelen bij belasting. De overige tests worden met actieve koeling op de ssd's uitgevoerd om de effecten van die throttling op de ruwe prestaties te minimaliseren. Uiteraard testen we de drives met de op het moment van testen nieuwste firmware.
Om het vermogen van ssd's te meten, gebruiken we een aangepast riserkaartje van het bedrijf SerialCables. Daarmee kunnen we naast Gen3- en Gen4-ssd's ook de snellere Gen5-drives meten.
We hebben het pcb aangepast en er een stroommeter op gesoldeerd. Die INA226-meter meet de spanningsval over een shuntweerstand en stuurt de meetgegevens naar een Arduino. Die logt tijdens de tests keurig wat het gevraagde vermogen van de drives is. We rekenen dat om naar milliwatts en de samplesnelheid is 20ms, waarbij de sensor dan al acht samples gemiddeld heeft, voor een effectieve samplerate van 400 metingen per seconde.
/i/2005822522.png?f=imagenormal)
We gebruiken CrystalDiskMark om het opgenomen vermogen tijdens lezen en schrijven te meten. Om het idlevermogen te meten, zetten we het Windows-energieprofiel op Power Saver en wachten we tot ASPT de drive in Deep Sleep op PS4 zet. Dat idle- of slaapverbruik is vooral relevant voor laptopgebruikers, maar let op: een drive die niet correct in slaapstand gaat, verbruikt al snel ongeveer 1W aan vermogen. Dat klinkt niet als veel, maar met acht uur per dag is dat 3kWh per jaar, en als je pc constant aanstaat, is dat 9kWh, wat toch een paar euro scheelt.
:strip_exif()/i/2005670190.jpeg?f=imagenormal)
Synthetische tests: ATTO en CrystalDiskMark
In de grafieken tonen we alle courante PCIe 5.0-ssd's die door Tweakers zijn getest. Daarnaast hebben we ter referentie enkele van de populairste PCIe 4.0-ssd's toegevoegd, waaronder de Samsung 990 Pro en de Lexar NM790. Ter onderscheid hebben we de Gen4-drives gele balkjes gegeven.
Met ATTO testen we comprimeerbare data in steeds oplopende transfersizes. We lichten de 4kB-, 64kB- en 1MB-transfersizes eruit. De kleinere groottes zijn relevant voor de randomread- en writeprestaties, terwijl de 1MB-bestanden een beeld van sequentiële overdrachten geeft. ATTO gaat tot transfersizes van 64MB, maar in de regel lopen de snelheden na 1MB niet meer op.
In ATTO gaat sequentieel lezen het snelste op de ssd's van Crucial en MSI. De Corsair blijft iets achter, maar is nog altijd wel duidelijk sneller dan de PCIe 5.0-drives van de eerste generatie. Ook bij het schrijven melden de drie nieuwe ssd's zich in de 1MB-test bovenaan de grafieken, terwijl er bij kleinere bestanden amper verschil tussen de Gen5-drives te ontdekken valt.
- ATTO - Read - QD 4 - 1MB
- Read - QD 4 - 64 kB
- Read - QD 4 - 4 kB
- Write - QD 4 - 1MB
- Write - QD 4 - 64 kB
- Write - QD 4 - 4 kB
CrystalDiskMark
We splitsen de resultaten van CDM op in sequentiële en random groepen. We draaien CDM twee keer: één keer met de defaultinstellingen en de tweede keer met het NVMe-profiel. Tussen beide tests zit wat overlap, maar we hebben de NVMe-specifieke tests als zodanig aangegeven.
In CDM torenen de drie nieuwe Gen5-drives duidelijk boven de rest van het testveld uit, in ieder geval zolang het om lezen met een niet al te lage queuedepth gaat. Als de ssd's minder te doen krijgen, worden de verschillen ook kleiner. Schrijven gaat in CDM opvallend genoeg amper sneller dan bij oudere PCIe 5.0-ssd's.
- Sequential 1MB - Q8T1 - Read
- 1MB - Q8T1 - Write
- 1MB - Q1T1 - Read
- 1MB - Q1T1 - Write
- 128kB - Q32T1 - Read
- 128kB - Q32T1 - Write
Ook in de overige CDM-testresultaten scoren de Gen5-drives redelijk vergelijkbaar. In sommige deeltests zijn bepaalde Gen4-drives sneller; in dergelijke gevallen is de bandbreedte van de interface niet de bottleneck en is dat simpelweg een sterkte van de toegepaste controller in vergelijking met de Phison-controllers in alle PCIe 5.0-ssd's.
- Random 4KB - Q32T1 - Read
- 4KB - Q32T1 - Write
- 4KB - Q1T1 - Read
- 4KB - Q1T1 - Write
- 4KB - Q32T16 - Read
- 4KB - Q32T16 - Write
Synthetische tests: AS SSD
AS SSD maakt gebruik van niet-comprimeerbare data, waardoor snelheden meestal wat lager uitvallen dan bij CDM of ATTO.
In de leestest van AS SSD staan de drie nieuwe Gen5-drives bovenaan. Met kleinere bestanden verdampt de voorsprong weer bijna geheel en komen de drives dicht bij elkaar.
- AS SSD - Read - Sequential
- Write - Sequential
- Read - 4K blokken
- Write - 4K blokken
- Read - 4K blokken - 64 Threads
- Write - 4K blokken - 64 Threads
Iops
Hoge iops zijn natuurlijk een direct gevolg van hoge doorvoersnelheden, maar voor het gemak voegen we ze voortaan aan de benchmarkresultaten toe.
- Read - 512B
- Write - 512B
- Read - 4K
- Write - 4K
- Read - 4K-64 Threads
- Write - 4K-64 Threads
- Read - 16MB
- Write - 16MB
Praktijktests: filecopy en duurtest
In deze kopieertest lezen en schrijven we kleine en grote bestanden van en naar de ssd. Om een bottleneck met de systeemopslag te voorkomen, draaien we de test vanaf een ramdisk.
Bij het lezen en schrijven van relatief kleine bestanden hebben de PCIe 5.0-ssd's niet zoveel aan hun hoge topsnelheden. Pas bij het verwerken van ons 50GB-bestand komen ze vooral bij het lezen bovendrijven. Bedenk echter dat die test met de genoteerde snelheden nog altijd een kwestie van luttele seconden is.
- 1000x 5MB-bestand lezen
- 1000x 5MB-bestand schrijven
- 10GB-bestand lezen
- 10GB-bestand schrijven
- 50GB-bestand lezen
- 50GB-bestand schrijven
Cachetest
Vrijwel alle moderne ssd's hebben een pseudo-slc-cache, waarbij een gedeelte van het flashgeheugen zich als slc-geheugen (één bit per cel) kan gedragen in plaats van het gebruikelijke tlc (drie bits per cel). Dat resulteert in hogere snelheden tot het moment dat dit cachegedeelte vol is.
We testen de snelheid en grootte van de cache, met actieve koeling op de drives om throttling te voorkomen, door op een lege drive, een halfvolle drive en een driekwart volle ssd een testbestand te schrijven. De lege drive is uiteraard een bestcasescenario, maar de halfvolle en driekwart volle drives zul je vaker in de praktijk tegenkomen. We meten de overdrachtssnelheid van elk bestand, een bestand van 500MB dat in een 329MB grote zip verpakt is, tot de helft van de vrije ruimte gevuld is. Achteraf berekenen we de grootte van de cache en de snelheden binnen en buiten de cache.
Grootte pseudo-slc-cache
Bij een lege ssd kun je op de drives van Crucial en MSI ruim 200GB schrijven binnen de cache. Bij de Corsair is dat vrijwel exact het dubbele, wat logischerwijs het gevolg is van de dubbele opslagcapaciteit. Bij een halfvolle ssd is de cachegrootte nog vrijwel identiek. Pas bij een voor driekwart gevulde ssd krimpt de grootte van de slc-cache aanzienlijk, naar 50GB bij de 2TB-drives en ruim 100GB bij de 4TB.
- Lege ssd - cachegrootte
- Halfvolle ssd - cachegrootte
- Driekwart volle ssd - cachegrootte
Snelheid binnen cache
Binnen de cache kunnen de ssd's schrijven met ruim 6GB/s. Die snelheid blijft steeds hetzelfde, of de ssd nou leeg is of voor driekwart gevuld.
- Lege ssd - snelheid binnen cache
- Halfvolle ssd - snelheid binnen cache
- Driekwart volle ssd - snelheid binnen cache
Snelheid buiten cache
In de grafieken met de snelheden buiten de cache gebeuren opvallende dingen: op een lege ssd is de MSI de snelste, met een halfvolle ssd doet die het juist minder goed en bij een driekwart volle ssd weer minder goed.
- Lege ssd - snelheid buiten cache
- Halfvolle ssd - snelheid buiten cache
- Driekwart volle ssd - snelheid buiten cache
Complete grafieken
In de onderstaande grafieken zie je de volledige logs van onze duurtests met lege, halfvolle en driekwart volle ssd op alle drie de nieuwe Gen5-ssd's. De logs van de 2TB-ssd's zijn vanzelfsprekend korter dan die van Corsairs 4TB-model.
Bij de twee 2TB-ssd's, van Crucial en MSI, zie je dat ze allebei na een dikke 200GB terugvallen van hun maximale prestatieniveau naar een lager niveau, dat bij de MSI wat hoger ligt dan bij de Crucial. Waar de MSI dat niveau vrijwel tot het einde volhoudt, zakt de snelheid van de Crucial al na zo'n 700GB verder in naar ongeveer 1,2GB/s. Bij een halfvolle ssd ziet de grafiek er vrijwel hetzelfde uit. Bij een driekwart gevulde ssd is de pret veel eerder voorbij.
Waar de ietwat gekke waarde van de Corsair MP700 Pro SE vandaan kwam, wordt al gauw duidelijk. Nadat de ssd een patroon doorloopt dat redelijk vergelijkbaar is met de andere twee ssd's, zij het van wat langere duur vanwege de hogere capaciteit, weet de ssd zich plotsklaps te herstellen. Van ongeveer 1,2GB/s stijgt de snelheid na vrijwel exact 1TB geschreven te hebben weer naar rond de 3,5GB/s, wat de ssd tot het einde volhoudt.
- Lege ssd
- Halfvolle ssd
- Driekwart volle ssd
PCMark Storage
De Storage-test van PCMark geeft een totaalbeeld van een combinatie van allerlei activiteiten die van je opslag gebruikmaken. De totaalscore en -bandbreedte geven een algemene indruk, terwijl de deelresultaten inzoomen op specifieke toepassingen.
De drie nieuwe PCIe 5.0-ssd's eindigen bovenaan, maar het verschil met de vorige generatie blijft beperkt tot een procent of tien. De impact van die hoge doorvoersnelheden is op de dagelijkse praktijk van veel gebruikers nu eenmaal beperkt.
- Totaalscore - Bandbreedte
- Totaalscore - Punten
- Totaalscore - Toegangstijd
PCMark 10 deelresultaten: starten en gebruik software
- PCMark 10 - Starten Adobe Acrobat
- Starten Adobe Photoshop
- Starten Adobe Lightroom
- Starten Adobe Premiere_Pro
- Starten Adobe Illustrator
- Starten Adobe After Effects
- PCMark 10 - Starten Windows 10
- Gebruiken PowerPoint
- Gebruiken Excel
- Gebruiken Photoshop Heavy
- Gebruiken InDesign
- Gebruiken Illustrator
- Gebruiken After Effects
Gaming
- PCMark 10 - Starten Overwatch
- Starten Call of Duty: Black Ops 4
- Starten Battlefield V
Bestandsmanipulatie
- PCMark 10 - 2.37GB_(399_JPEGs)_leestest
- 2.37GB_(399_JPEGs)_kopieertest
- 2.37GB_(399_JPEGs)_schrijftest
- 20GB_(4_ISOs)_leestest
- 20GB_(4_ISOs)_kopieertest
- 20GB_(4_ISOs)_schrijftest
PCMark 10 Consistency
In de Consistency-test laten de drie nieuwe PCIe 5.0-ssd's zich van hun beste kant zien. De Corsair MP700 Pro SE doet het met ruim 1400MB/s het beste, al zou dat aan de hoge capaciteit kunnen liggen. De twee 2TB-ssd's van Crucial en MSI komen met 1250MB/s wat lager uit.
- Steady state bandwidth
- Steady state read latency
- Steady state write latency
In onderstaande grafiek zie je het verloop van de bandbreedte tijdens de consistencytest. In de acht degradatiefases wordt de ssd eerst tweemaal volgeschreven met data en draait PCMark de Storage-test, met tussentijds steeds langer durende randomwriteworkloads. Vervolgens wordt in de drie steadystatefases de Storage-test gedraaid, voorafgegaan door drie kwartier randomwriteworkloads. De ssd zou tijdens die fase zijn 'slechtste' prestaties moeten geven. Tijdens de vijf recoveryfases kan de drive zich herstellen. Tussen de Storage-benchmarks door is de drive steeds vijf minuten idle om ruimte te bieden voor interne optimalisaties als garbage collection.
De prestaties van de Crucial T705 degraderen sneller dan die van de MSI, en doen er aan het einde ook weer langer over om te recoveren. De Corsair-drive houdt zelfs tijdens vrijwel de gehele test dezelfde snelheid vast.
- Degrade-fase
- Steady-state en recovery
Warmtetest en vermogen
Deze PCI-Express 5.0-ssd's zijn natuurlijk niet bedoeld voor gebruik in laptops of andere zuinige apparaten, al is het maar omdat ze een serieuze koeloplossing vereisen. Toch werpen we even een blik op het gemeten energiegebruik.
Crucial heeft het idlegebruik met nog geen 0,1W het beste onder controle, terwijl MSI met 0,15W het minst scoort. Onder belasting verbruiken de drie nieuwe drives meer dan hun langzamere voorgangers. In de zwaarste test, waarin we sequentieel lezen, stijgt het verbruik van alle drie de drives boven de 10W. Bij kleinere leesacties blijft het energiegebruik beperkt tot 4 à 4,5W.
Warmtetest
In onze warmtetest laten we de drive gedurende een kwartier schrijven en meten daarbij de temperatuur van de ssd en de snelheid waarmee de drive volgeschreven wordt. In tegenstelling tot alle andere tests, waarbij we primair geïnteresseerd zijn in de maximale prestaties, voorzien we de ssd in de warmtetest niet van directe airflow met een fan.
We testen alle ssd's of met hun eigen heatsink als ze daarmee geleverd worden, of onder de heatsink van ons moederbord om te zien hoe de temperaturen en bijbehorende snelheden van de drive zich ontwikkelen bij belasting. In dit geval is de Corsair MP700 Pro SE getest met de heatsink van het moederbord, omdat we van die drive een exemplaar zonder heatsink ontvingen. De Crucial en MSI zijn met hun voorgemonteerde heatsink getest.
De megalomane koeler op de MSI Spatium M580 Frozr houdt de temperaturen heel goed onder controle. We meten geen hogere temperatuur dan 53 graden, een keurig resultaat. De ssd's van Corsair en Crucial worden allebei een stuk warmer, ruim 80 graden.
Zonder extra fan, dus puur op basis van de meegeleverde heatsink of die van het moederbord, lijkt de Corsair het beter te doen zolang de ssd binnen zijn cache blijft. Buiten de cache storten de ssd's echter dramatisch in: de snelheid dipt regelmatig tot ver onder de 1GB/s. De enorme koeler op de MSI mag dan overdreven lijken, maar werken doet hij wel: de M580 Frozr blijft vrolijk doorschrijven met 3,4GB/s.
- Snelheid binnen cache
- Snelheid buiten cache
Als we de resultaten van de warmtetest afzetten tegen die van de duurtest eerder in deze review, die we met extra actieve koeling uitvoerden, zie je dat de MSI het net zo goed doet met als zonder. De Crucial T705, Corsair MP700 Pro SE en diverse eerder geteste Gen5-drives hebben echt niet voldoende aan de meegeleverde koeler of die van het moederbord.
- Met vs. zonder extra koeling
Prestatie-index
Voor onze testsuite hebben we twee prestatie-indices gemaakt. Daarbij maken we onderscheid tussen een index voor licht en een voor zwaar gebruik, met de zware Consistency-test van PCMark als onderscheidende test. De overige benchmarks tellen allemaal even zwaar mee.
In beide indexen staan de drie nieuwe PCIe 5.0-ssd's fier bovenaan, maar het verschil met de eerste generatie Gen5-drives blijft wel beperkt. Dat is in beide gevallen vijf tot tien procent, afhankelijk van met welke ssd je precies vergelijkt. De Corsair MP700 Pro SE, Crucial T705 en MSI Spatium M580 Frozr scoren zo goed als identiek. Alleen in de index voor zwaar gebruik lijkt de Corsair het met enige significantie iets beter te doen.
- Prestatie-index licht gebruik
- Prestatie-index zwaar gebruik
Conclusie
De drie 'nieuwe generatie' PCI-Express 5.0-ssd's van Corsair, Crucial en MSI lossen eindelijk de belofte in die we al jaren hoorden: extreem hoge lees- en schrijfsnelheden. In de beste scenario's hebben we snelheden van boven de 14GB/s gezien: het dubbele van wat met PCIe 4.0 mogelijk was. In vergelijking met eerdere Gen5-drives liggen de sequentiële snelheden ongeveer 15 procent hoger.
De achterliggende reden dat we nu pas dergelijke snelheden halen, is dat het fabrikanten nu eindelijk lukt om het in al deze drives gebruikte Micron-geheugen op de volledige snelheid te laten werken. Je zou dus kunnen zeggen dat de techniek nu volwassen is. Naast hetzelfde nand gebruiken de Corsair MP700 Pro SE, Crucial T705 en MSI Spatium M580 Frozr ook allemaal dezelfde Phison-controller, wat over het algemeen tot zeer gelijkaardige prestaties leidt.
De koeling maakt het verschil
Toch zijn er op sommige punten duidelijke verschillen. De heatsink op de Crucial T705 weet niet te voorkomen dat de ssd gaat throttlen bij langdurige belasting. Op ons model van de Corsair MP700 Pro SE zit standaard geen koeler, en ook hier liepen we met de standaardkoeler van het moederbord tegen throttling aan. Beide ssd's vereisen dus een investering in extra of betere koeling. Corsair komt volgende maand zelf wel met een actief gekoelde variant, maar dat je het kleine fannetje daarbij los van stroom moet voorzien via een sata-kabel is niet ideaal. Dat Corsair ook een variant voor custom waterkoeling beschikbaar heeft is uniek, maar ook erg niche.
De in eerste instantie nogal overdreven lijkende heatsink op de MSI Spatium M580 Frozr is uiteindelijk misschien zo gek nog niet. De enorme koeler zorgt ervoor dat deze ssd als enige maximaal blijft presteren bij langdurige belasting. Wel moet je van tevoren even checken of er op je moederbord geen onderdelen in de weg zullen zitten, en is de verkrijgbaarheid van de MSI-drive op het moment van schrijven zeer beperkt.
Versies zonder heatsink
Heb je een luxe PCIe 5.0-moederbord met een speciaal voor PCIe 5.0-ssd's bedoelde heatsink – zodra je koelvinnen of een heatpipe ziet, zit je wel goed – dan kun je alleen bij Crucial in alle capaciteiten terecht voor een model zonder voorgemonteerde heatsink. Corsair voert die optie om onduidelijke redenen alleen voor het 4TB-model, terwijl MSI zijn ssd überhaupt niet zonder koeler verkoopt.
Hoewel PCIe 5.0-ssd's voorlopig nog een niche zullen blijven voor wie zeer snel met veel data wil kunnen werken, kan er uiteindelijk maar een de beste zijn. Dat is wat ons betreft de MSI Spatium M580 Frozr, die het potentieel van de gebruikte componenten dankzij de forse koeler het beste weet te benutten, en dus met de Ultimate-award naar huis mag. Het bedrijf zou er alleen goed aan doen om te zorgen dat de ssd breder verkrijgbaar wordt.
- Corsair MP700 Pro SE
- Crucial T705
- MSI Spatium M580 Frozr