De AMD Ryzen 9 9900X3D combineert uitstekende prestaties in games met zeer goede multithreaded prestaties, dankzij de twaalf Zen 5-cores. De tweede generatie 3D V-Cache zorgt ervoor dat hij niet meer langzamer is in andere taken dan games dan zijn 'normale' versie, de 9900X. Helaas betekent dat ook dat hij niet langer zuiniger is, wat zijn directe voorloper nog wel was. Hoe dan ook is de 9900X3D een van de beste processors die je kunt kopen en daarmee een Ultimate-award waard.
De AMD Ryzen 9 9950X3D combineert uitstekende prestaties in games met evenzeer uitstekende multithreaded prestaties, dankzij de zestien Zen 5-cores. De tweede generatie 3D V-Cache zorgt ervoor dat hij niet meer langzamer is in andere taken dan games dan zijn 'normale' versie, de 9950X. Helaas betekent dat ook dat hij niet langer zuiniger is, wat zijn directe voorloper nog wel was. Hoe dan ook is de 9950X3D overall de beste processor die je kunt kopen en daarmee een Ultimate-award waard.
Na de enigszins lauw ontvangen release van de reguliere Ryzen 9000-serie kwam AMD vrij snel met zijn grootste verkoophit: de Ryzen 7 9800X3D. Op de modellen met meer cores was het langer wachten, maar vanaf woensdag 12 maart kun je ze eindelijk kopen: de 12-core Ryzen 9 9900X3D en de 16-core Ryzen 9 9950X3D.
Niet langer kiezen tussen snel in games en veel cores
De X3D-cpu's van AMD zijn uitgerust met extra L3-cache die via een aparte chiplet wordt toegevoegd aan de processor. Dat noemt AMD 3D V-Cache. Games horen traditioneel bij de applicaties die het meeste profijt hebben van een grote L3-cache en dus bieden processors als de 9800X3D met afstand de beste gamingprestaties op de markt.
Het aantal cores van de 9800X3D bleef echter beperkt tot acht stuks. Wie wil gamen én andere zware, multithreaded taken uitvoert op zijn pc, moest tot nu toe een compromis sluiten: of de beste gamingprestaties met de 9800X3D, of de beste multithreadedprestaties met een 9950X met dubbel zoveel cores. De 9900X3D en 9950X3D moeten dat probleem oplossen: ze bieden én 12 of 16 cores voor goede prestaties in taken als 3d-rendering, videobewerking en software compileren, én zijn uitgerust met de extra cache voor betere gamingprestaties.
Tweede generatie 3D V-Cache
Net als de andere Ryzen 9000-processors maken de 9900X3D en 9950X3D gebruik van Zen 5-cores. Je zou dus denken dat dat de belangrijkste vernieuwing is ten opzichte van de 7900X3D en 7950X3D, maar dat is niet zo. Net als bij de 9800X3D maken de twee nieuwe cpu's namelijk gebruik van de tweede generatie 3D V-Cache, waarbij de cachechiplet niet op, maar onder de chiplet met cores zit. Hierdoor kunnen de cores direct in verbinding staan met de heatspreader, wat betere koeling mogelijk maakt.
Bij de oude X3D-cpu's werd de corechiplet met daarbovenop de extra 3D V-Cache sneller warm, waardoor AMD de kloksnelheden moest verlagen en ook de overklokmogelijkheden beperkt waren. Bij de nieuwe modellen kunnen die klokfrequenties veel dichter op het niveau van de reguliere Ryzen 9000-modellen worden ingesteld. Alleen aan de specificaties zie je dat zo gauw niet, want de opgegeven turbokloksnelheid is altijd die van één core - en dat was bij de oude cpu's natuurlijk een core in de chiplet zonder 3D V-Cache.
Wel nog altijd één chiplet met extra cache
Onveranderd is dat maar een van de twee chiplets in de 9900X3D en 9950X3D voorzien is van die cache. Beide cpu's bestaan uit twee chiplets van ieder acht cores. Bij de 9950X3D zijn die allemaal ingeschakeld; bij de 9900X3D zijn er zes om zes cores actief. Afhankelijk van het model hebben er dus maar zes of acht cores directe toegang tot de extra L3-cache. In een interview met Tweakers gaf AMD-marketingmanager Donny Woligroski eerder aan dat het toevoegen van 3D V-Cache voor de tweede corechiplet de processors amper sneller, maar wel aanzienlijk duurder zou maken.
Bij de 9900X3D en 9950X3D is het daarom nog altijd zaak om games zo veel mogelijk binnen één chiplet te laten draaien - niet alleen omdat enkel de cores in die chiplet directe toegang hebben tot de extra cache, maar ook omdat de latency's tussen cores in verschillende chiplets hoger zijn, waarvoor games relatief gevoelig zijn. Al sinds de eerste 3D V-Cache-processors met meer dan één corechiplet probeert AMD daarom met extra drivers voor elkaar te krijgen dat games zich beperken tot één chiplet. Twee van deze drivers zijn voor deze release geüpdatet en er is een complete nieuwe driver aan toegevoegd.
Alle drie de drivers zijn onderdeel van de chipsetdriver en worden automatisch geïnstalleerd als de set-up detecteert dat je een dualchipletprocessor met 3D V-Cache gebruikt. De drie drivers zijn:
AMD Provisioning Packaging Service (update)
Wat doet de driver?
Vermogen-/kloksnelheidoptimalisatie en coreparking.
Wat is er nieuw?
Herinstalleert automatisch als er een nieuwe cpu is gedetecteerd, waardoor een nieuwe Windows-installatie niet langer nodig is bij het wisselen tussen types processors (bijvoorbeeld singlechiplet naar dualchiplet).
AMD 3D V-Cache Performance Optimizer (update)
Wat doet de driver?
Past voorkeurs-cores dynamisch aan tussen cores met 3D V-Cache en cores met de hoogste kloksnelheid, aan de hand van de huidige workload.
Wat is er nieuw?
Werkt nu ook in Windows 10 met VBS ingeschakeld.
AMD Application Compatibility Database (nieuw)
Wat doet de driver?
Verlaagt geforceerd de 'thread pool size' bij een specifieke lijst van (op dit moment) acht games, die niet voldoende worden geoptimaliseerd door de andere twee drivers. Vergelijkbaar met Intel APO.
Wat is er nieuw?
Deze driver is volledig nieuw.
De twee bijgewerkte drivers en de compleet nieuwe Application Compatibility Database zijn ook beschikbaar voor gebruikers van een Ryzen 7000-cpu van de vorige generatie. De PPS en ACD zijn nuttig voor iedere Ryzen 9 (lees: dualchiplet-cpu), de AMD 3D V-Cache Performance Optimizer alleen voor de 7900X3D, 7950X3D en de twee nieuwe chips.
Voor het herkennen van games maken de AMD-drivers gebruik van de Windows Game Bar en Game Mode. Standaard zijn die allebei ingeschakeld, maar schakel ze dus niet uit. Daarnaast heb je voor optimale prestaties een bios gebaseerd op AGESA-versie 1.2.0.3 Patch A of later nodig.
Prijzen
AMD adviseert prijzen van 679 euro voor de Ryzen 9 9900X3D en 789 euro voor de 9950X3D. Daarmee is de nieuwe generatie op papier praktisch even duur als de 7000X3D-chips bij release waren. Overigens kun je zo'n 7900X3D of 7950X3D een aantal maanden geleden voor veel minder hebben gekocht, maar die zijn de afgelopen tijd weer met honderden euro's in prijs gestegen, waardoor ze nu weer amper goedkoper zijn dan hun oorspronkelijk adviesprijs, of zelfs praktisch uitverkocht.
Voor deze review hebben we alle processors die je in de grafieken terugvindt getest met de nieuwste patches en de nieuwste biosupdates en microcode voor alle moederborden en processors. Ook gebruiken we de nieuwste versies van alle gebruikte software en drivers.
Aangezien ons testlab de afgelopen weken ook druk in de weer was met de tests voor gpu-releases, vind je in de grafieken wat minder vergelijkingsmateriaal dan je van ons gewend bent.
Ons uitgangspunt is dat we ons zoveel mogelijk houden aan de door de cpu-fabrikant aanbevolen instellingen voor zaken als kloksnelheden, vermogenslimieten en powerstates. Specifiek in het geval van Intel-processors stellen we de Intel Default Settings in zoals die door de fabrikant zijn gecommuniceerd.
Werkgeheugen
We geven de geteste processors 16GB per geheugenkanaal, wat in totaal op 32GB uitkomt per getest exemplaar. Voor de snelheid van het werkgeheugen houden we de officiële, maximaal ondersteunde snelheid aan die de processorfabrikant zelf opgeeft.
Videokaart
Bij processors met een geïntegreerde gpu draaien we het gros van onze benchmarks zonder extra videokaart; cpu's zonder (geactiveerde) igpu combineren we met een Nvidia GeForce GTX 1650. Alle gamebenchmarks en de DaVinci Resolve-test draaien we in combinatie met de snelste videokaart van dit moment: een Nvidia GeForce RTX 5090.
Opslag, koeling en voeding
We voorzien onze testsystemen van een Transcend 250H 2TB-ssd. Met 2TB snelle opslag kunnen we alle benchmarks en games, die steeds meer ruimte vergen, tegelijk geïnstalleerd houden. Om tegemoet te komen aan de steeds hogere eisen die high-end processors aan de koeling stellen, gebruiken we Alphacool Ocean T38-waterkoelers. De gebruikte voeding is een Corsair RM1000x (2024).
Gametests
We benchmarken games in twee resoluties: 1920x1080 pixels (full hd) en 2560x1440 pixels (wqhd), met Medium- en Ultra-settings. Doorgaans zie je de grootste verschillen op de laagste resolutie, omdat de cpu in dat scenario het snelst een bottleneck vormt. Toch zijn die eventuele verschillen ook relevant als je op een hogere resolutie speelt, bijvoorbeeld als er in de toekomst snellere videokaarten verschijnen die het knelpunt naar de processor laten verschuiven.
De geteste games zijn:
Game
Verschijningsdatum
Api
Engine
Assetto Corsa Competizione
September 2018
DX12
Unreal Engine 4
Cyberpunk 2077
December 2020
DX12
REDengine 4
F1 24
Mei 2024
DX12
EGO Engine 4.0
Starfield
September 2023
DX12
Creation Engine 2
Stalker 2: Heart of Chornobyl
November 2024
DX12
Unreal Engine 5
Total War: Pharaoh
September 2023
DX12
TW Engine 3
Met PresentMon meten we in elke geteste game de prestaties, waaruit we zowel de gemiddelde framerates, of fps, als de frametimes van het 99e percentiel berekenen. Die laatste rekenen we om naar fps en staan in de samengestelde balkjes genoteerd als minimumframerate, met daarachter de gemiddelde framerate per seconde. De resultaten van deze grafieken worden gesorteerd op de gemiddelde framerate van hoog naar laag.
De frametimes geven geen beeld van de gemiddelde framerate, maar van de uitschieters in negatieve zin. Die kunnen immers tot gevolg hebben dat een game, ondanks een goed gemiddelde, niet vloeiend aanvoelt. De tijd die het kost om beelden binnen een 3d-game en dus binnen onze benchmark te renderen, varieert van frame tot frame. Bij onze frametimemeting worden de rendertijden van alle individuele frames opgeslagen. Daarna gooien we de 1 procent langzaamste frames weg. De hoogste rendertijd van de resterende 99 procent van de frames, oftewel het langzaamste frame, is het 99e percentiel frametime.
Prestatiescores
Om de prestaties van processors in één getal samen te vatten, hebben we op basis van onze benchmarkresultaten een indices samengesteld: de Tweakers CPU Prestatiescores. We hebben een algemene CPU Prestatiescore, een Gaming Prestatiescore en een Productiviteit Prestatiescore. Voor elke prestatiescore maken we gebruik van gewogen gemiddelden om te zorgen dat alle betreffende deeltests even zwaar meetellen.
Hieronder vind je de benchmarks die onderdeel uitmaken van de CPU Gaming Prestatiescore en de benchmarks die onderdeel uitmaken van de CPU Productiviteitscore. De onderdelen van deze twee prestatiescores vormen samen vervolgens de algemene CPU Prestatiescore.
Onderdelen van de Tweakers CPU Gaming Prestatiescore
Assetto Corsa Competizione
1080p Medium
1080p Epic
1440p Medium
1440p Epic
Cyberpunk 2077
1080p Medium
1080p Ultra
1440p Medium
1440p Ultra
F1 24
1080p Medium
1080p Ultra
1440p Medium
1440p Ultra
Starfield
1080p Medium
1080p Ultra
1440p Medium
1440p Ultra
Stalker 2: Heart of Chornobyl
1080p Medium
1080p High
1440p Medium
1440p High
Total War Pharaoh
1080p Medium
1080p Ultra
1440p Medium
1440p Ultra
Onderdelen van de Tweakers CPU Productiviteit Prestatiescore
7-Zip
Adobe Photoshop
Adobe Premiere Pro
AIDA64
Zlib
AES
Hash
SHA3
Julia
Mandel
FP32 RT
FP64 RT
Blender
Cinebench 24
Single
Multi
DaVinci Resolve
FLAC encoding
Geekbench
Single
Multi
Jetstream 2
Keyshot Viewer
MozillaBuild
Procyon AI Computer Vision Score
Staxrip
x264
x265
Streaming
Stroomverbruik
Uiteraard meten we ook het stroomverbruik van de processors. Daarvoor gebruiken we sinds afgelopen najaar een nieuwe meetmethode, op basis van de door ElmorLabs en Open Benchtable ontwikkelde Benchlab. Dit is een dochterbord dat met afstandsbusjes onder het daadwerkelijke moederbord wordt geplaatst en in- en uitgangen heeft voor alle stroomkabels die naar het moederbord en de processor gaan.
Van de ATX-kabel met 24 pinnen, maximaal twee EPS-kabels met 8 pinnen, maximaal drie PEG-kabels met 8 pinnen en maximaal twee 12Vhpwr-kabels kunnen we zo live de spanning en stroomsterkte monitoren en loggen. De meters zijn aangesloten op een externe pc die de bijgeleverde software draait, zodat het rekenwerk dat hierdoor wordt verricht geen invloed heeft op het energiegebruik van het geteste systeem.
We hebben de stroommeters van elke poort geijkt met een instelbare belasting en de gemeten afwijkingen over een curve verwerkt in een script dat de van toepassing zijnde afwijking corrigeert. Voor de vergelijkbaarheid van de testresultaten binnen deze review maakt dat niet veel uit, maar vanzelfsprekend willen we het liefst zo nauwkeurig mogelijke resultaten kunnen rapporteren.
Een Socket AM5-testopstelling aangesloten op de Benchlab
In deze review tonen we het energiegebruik van de processor in vier verschillende scenario's. Om te beginnen meten we het gebruik in een idlescenario, oftewel wanneer de processor niet wordt belast en alleen continu de Windows-desktop wordt getoond. Als testscenario voor een volledige allcorebelasting gebruiken we Cinebench 2024, dat tijdens het renderen van een 3d-scène een vrijwel oneindig aantal cores maximaal kan gebruiken. Niet alle software schaalt zo perfect en daarvoor is de test in Adobe Premiere Pro een goed voorbeeld. Het renderen van een video in dat programma kan zeker wat cores gebruiken, maar niet onbeperkt. Ten slotte testen we het stroomgebruik van de processor tijdens het spelen van de game Cyberpunk 2077 in combinatie met een losse videokaart.
Standaard tonen we de grafiek Energiegebruik, wat een optelsom is van het gemiddelde energiegebruik via de EPS-connectors en de 12V-pinnen van de grote ATX-stekker. Bij veel moederborden worden enkele secundaire rails gevoed via de ATX-kabel. Sommige andere componenten op het moederbord maken ook gebruik van 12V, maar dit is in ieder geval voor alle cpu's die gebruikmaken van dezelfde socket identiek. Daarnaast vangen we het vermogen dat de videokaart uit het PCIe-slot vraagt af met een riser en wordt dat dus niet meegeteld in de ATX12V-meting.
Wil je de metingen in meer detail bekijken, dan kun je het vermogen per connector (EPS1, EPS2, ATX12V) in losse grafieken inzien. Tot slot rapporteren we de totale hoeveelheid gebruikte energie in Wh. Dat is vooral interessant in tests die korter duren als de processor sneller is, wat het geval is bij Cinebench en Premiere Pro. Daar zegt de totale hoeveelheid gebruikte energie dus iets over de efficiëntie van de processor. De geteste game duurt natuurlijk niet korter met een snellere cpu, maar om ook iets te kunnen zeggen over de efficiëntie in dit scenario, hebben we een aparte 'watt per fps'-berekening gemaakt. Daarin kun je snel zien welke processors relatief het zuinigst werken.
In Photoshop zijn de verschillen tussen de high-end processors klein, maar weet de 9950X3D toch nog enkele seconden van de tijd van de reguliere 9950X af te snoepen. De 9900X3D is op zijn beurt nipt sneller dan de 9900X. Eenzelfde beeld zien we in Premiere Pro, al blijft de Intel Core Ultra 9 285K in die applicatie buiten bereik.
In DaVinci Resolve moet de 9950X3D zijn eerste plek delen met de 285K. Het prestatieverschil met de normale 9950X is 5 procent. Ook de 9900X3D is net een paar tellen sneller dan de 9900X.
Bij het converteren met de x264-codec blijft de Intel Core Ultra 9 285K onverslaanbaar. De X3D-versies presteren in deze benchmark niet anders dan hun reguliere varianten. In de x265-test presteert de 9950X3D wel vrijwel net zo goed als de Intel, maar is de winst dankzij de 3D V-Cache beperkt.
In de Flac-test meten we praktisch geen prestatieverschil tussen de nieuwe X3D-cpu's en de bestaande varianten zonder 3D V-Cache.
3d-rendering
Cinebench is de benchmarksoftware die hoort bij de Cinema4D-rendersoftware. Je kunt deze benchmark gratis downloaden en eenvoudig zelf draaien in zowel single- als multithreaded modus. Mede daardoor is hij uitgegroeid tot een van de populairste cpu-tests. We draaien de nieuwste versie: Cinebench 24.
In de multithreadedtest scoort de 9950X3D 2384 punten, ongeveer 5 procent beter dan de 9950X. Het is net niet voldoende om Intels topmodel te verslaan; de 285K scoort nog 3 procent hoger. De 9900X3D is enkele procenten sneller dan de 9900X.
Singlethreaded vallen de prestatieverschillen tussen de diverse Ryzen 9000-cpu's doorgaans binnen de foutmarge. De 9900X3D is door zijn lagere singlecoreturbo wat langzamer dan de 9950X3D.
Voor Blender gebruiken we een render met de titel 'Lone Monk' voor Blender 4.3. De X3D-versies zijn 3 à 4 procent vlotter klaar dan hun reguliere soortgenoten. De 9950X was in deze benchmark al de snelste processor; de 9950X3D scherpt dat record nog iets aan.
Keyshot Viewer is een standalone programma waarmee fotorealistische 3d-modellen die met de Keyshot-software zijn gemaakt, kunnen worden bekeken. Wij draaien de benchmark zonder gpu-acceleratie. Ook in Keyshot zien we een magere maar meetbare prestatiewinst voor de 9900X3D en 9950X3D.
Compile, compute en AI
We compileren de volledige Firefox-browser met behulp van MozillaBuild, aan de hand van de opensource broncode. Het compileren van software is een zware workload die de processor op allerlei manieren fors weet te belasten.
De Ryzen 9 9950X3D profiteert behoorlijk van zijn extra cache en weet de compile in minder dan tien minuten af te ronden. Dat is 12 procent sneller dan de 9950X en ook voldoende om Intels topmodel in te halen. Het verschil tussen de 9900X en 9900X3D is met 4 procent wat kleiner.
Geekbench 6.2 draaien we ook op bijvoorbeeld laptops en complete pc's, waardoor je de resultaten van cpu's eenvoudig daarmee kunt vergelijken. Bovendien kun je de software zelf gratis draaien om de processor in je eigen pc te vergelijken met onze resultaten. De meerwaarde van de 3D V-Cache is in deze tests beperkt.
Zlib
AES
Hash
SHA3
Julia
Mandel
FP32 RT
FP64 RT
AIDA64 - Zlib
Processor
Gemiddelde doorvoersnelheid in MB/s (hoger is beter)
In de diverse tests van AIDA64 doen de X3D's het vergelijkbaar met de varianten zonder 3D V-Cache. De Zlib-test lijkt nog het meeste te profiteren van de extra cache.
De Procyon AI Computer Vision-benchmark wordt ontwikkeld door UL Benchmarks, het bedrijf dat ook de bekende 3DMark- en PCMark-software uitgeeft. Deze benchmark test de snelheid van een processor in zes AI-modellen die met beeldverwerking te maken hebben, zoals Inception V4 voor het classificeren van afbeeldingen en Real-Esrgan voor het upscalen van plaatjes. We draaien de benchmark op de cpu-cores en gebruiken daarvoor de Windows ML-implementatie met float32-berekeningen.
De scores van de 9900X3D en 9950X3D zijn marginaal beter dan die van de 9900X en 9950X.
Webbrowsing en compressie
De browserbenchmark Jetstream 2, die we draaien in Google Chrome, leunt vooral op de singlecoreprestaties.
De combinatie van de hoge singlecoreturbo met de 3D V-Cache leidt tot een nieuwe topscore voor de 9950X3D, die de grens van 500 punten doorbreekt. De 9900X3D blijft daar enkele procenten op achter met 477 punten.
Ook in 7-Zip komt de extra cache van pas. De 9950X3D is na iets meer dan tweeënhalve minuut al klaar met onze inpakopdracht en dat is sneller dan elke andere geteste processor. De 9900X3D blijft net onder de drie minuten en is daarmee even snel als de 9950X zonder 3D V-Cache.
Games met geïntegreerde gpu
De igpu van de 9900X3D en 9950X3D is identiek aan die op de andere Ryzen 9000-cpu's, die op zijn beurt weer hetzelfde was als die in de Ryzen 7000-serie. Intel zette bij zijn Core Ultra 200-serie een forse stap met de prestaties van de geïntegreerde gpu en is dus ruim de snelste.
De games op deze en de volgende pagina's zijn getest met de snelste videokaart van dit moment: een Nvidia GeForce RTX 5090.
In Assetto Corsa Competizione doen de 9900X3D en 9950X3D het uitstekend. Op 1080p Medium zijn ze de eerste cpu's die de grens van 500fps doorbreken en daarmee zelfs de 9800X3D te snel af zijn. Ook op hogere kwaliteitsinstellingen en resoluties voeren de nieuwe cpu's de grafieken aan.
1920x1080 - Medium
1920x1080 - Epic
Assetto Corsa Competizione 2025 - 1920x1080 - Medium
Processor
Minimum- / Gemiddelde framerate in fps (hoger is beter)
In Cyberpunk 2077 doet de Ryzen 9 9950X3D het wat beter dan de 9800X3D. De 9900X3D geeft juist iets toe, vooral als we naar de minimumframerates (99p) kijken. De oorzaak daarvan zal een combinatie van iets lagere kloksnelheden en het lagere aantal cores zijn. Als de 3D V-Cache-driver probeert om de gamethreads binnen de cores met toegang tot de extra cache te houden, zijn er bij de 9900X3D immers maar zes cores beschikbaar, tegenover acht bij de 9800X3D en 9950X3D.
1920x1080 - Medium
1920x1080 - Ultra
Cyberpunk 2077 - 1920x1080 - Medium
Processor
Minimum- / Gemiddelde framerate in fps (hoger is beter)
Stalker 2: Heart of Chornobyl profiteert flink van een snellere cpu. De 9900X3D en 9950X3D overtuigen met scores die vergelijkbaar zijn met die van de 9800X3D. Op bepaalde settings raakt de 9900X3D iets achterop, al blijft hij ook dan ruim sneller dan de reguliere Ryzen 9000-cpu's en de X3D's van de vorige generatie.
1920x1080 - Medium
1920x1080 - High
Stalker 2: Heart of Chornobyl - 1920x1080 - Medium
Processor
Minimum- / Gemiddelde framerate in fps (hoger is beter)
Starfield profiteert flink van een snelle cpu en in tegenstelling tot veel andere games kan deze titel ook veel cores goed belasten. De 9950X3D zet daardoor uitstekende resultaten neer. De 9900X3D doet het iets minder goed, hoewel op 1440p Ultra wel het punt bereikt wordt waarop eerder de RTX 5090-videokaart dan de processor de bottleneck vormt.
1920x1080 - Medium
1920x1080 - Ultra
Starfield - 1920x1080 - Medium
Processor
Minimum- / Gemiddelde framerate in fps (hoger is beter)
In Total War: Pharaoh zien we uitstekende scores voor de 9950X3D en 9900X3D. Alleen de 9800X3D is nog iets sneller, maar de 9000X3D's laten alle concurrentie ver achter zich in deze game.
1920x1080 - Medium
1920x1080 - Ultra
Total War: Pharaoh - 1920x1080 - Medium
Processor
Minimum- / Gemiddelde framerate in fps (hoger is beter)
Om de prestaties van processors in één getal samen te vatten, hebben we op basis van alle benchmarkresultaten een index samengesteld: de Tweakers CPU Prestatiescore. Door gewogen gemiddelden te gebruiken, telt elke deeltest hierin even zwaar mee. Alleen de igpu-benchmarks hebben we weggelaten, omdat niet elke processor over geïntegreerde graphics beschikt. Voor gaming en voor productiviteit hebben we ook losse prestatiescores waarin andere onderdelen niet worden meegenomen.
CPU Prestatiescore
Gemiddeld genomen is de AMD Ryzen 9 9950X3D veruit de snelste consumentenprocessor die we bij Tweakers ooit hebben getest. Hij scoort 136,7 punten en is daarmee 15 procent sneller dan de reguliere 9950X, 21 procent sneller dan het topmodel van Intel en 19 procent sneller dan zijn eigen voorloper, de 7950X3D.
Ook de 9900X3D doet het met 121 punten nog altijd uitstekend. De plus ten opzichte van zijn normale variant, de 9900X, is met 16 procent vrijwel identiek aan wat we bij zijn grotere broer zien. Ten opzichte van zijn voorganger is de prestatiewinst met 20 procent wat groter.
Met een Gaming Prestatiescore van 231,4 liggen de gamingprestaties van de 9950X3D nog iets hoger dan die van de 9800X3D, al blijft het verschil bijna binnen de foutmarge. Je krijgt dus echt de gamingprestaties van de 9800X3D, maar dan gecombineerd met veel betere multithreaded prestaties. De 9900X3D volgt op enige afstand met 220 punten.
Ten opzichte van zijn voorganger gaat de 9950X3D er 12 procent op vooruit; de 9900X3D boekt in games een nog wat grotere winst van 15 procent.
Ook als we puur naar de prestaties in productieve software kijken - alles behalve games dus - dan voert de 9950X3D de ranglijst aan. Door de verbeteringen in de 3D V-Cache zijn de prestaties in andere apps dan games niet langer lager dan die van het reguliere model. Omdat er wel enkele programma's zijn die iets profiteren van de extra cache, waaronder video-encoding en softwarecompilatie, valt de Prestatiescore bij deze generatie zelfs iets hoger uit. Ook de 9900X3D doet het net iets beter dan de reguliere versie zonder extra L3-cache.
De prestatiewinsten ten opzichter van hun voorgangers vallen daardoor nog hoger uit dan in games. De 9900X3D doet het 28 procent beter dan de 7900X3D; de 9950X3D scoort 27 procent hoger dan de 7950X3D.
Ook onder maximale belasting wijkt het energiegebruik van de nieuwe cpu's weinig af van de bestaande non-X3D's. Dat is niet onverwacht, want de tdp's zijn deze generatie identiek. Bij de 7000-serie hadden de X3D-versies nog een lagere tdp, waardoor ze langzamer, maar ook een stuk zuiniger waren. Een bijeffect daarvan is wel dat het gemeten energiegebruik in vergelijking met de voorganger met ongeveer de helft is gestegen. Ook de totale hoeveelheid gebruikte energie voor deze rendertaak valt hoger uit, wat betekent dat de 9000X3D-cpu's juist een stap terug zijn in efficiëntie.
In Premiere Pro kruipt het energiegebruik van beide cpu's veel dichter naar elkaar toe. Premiere Pro kan alle zestien cores van de 9950X3D blijkbaar niet volledig aan de slag houden. Net als bij Cinebench is de efficiëntie ten opzichte van de vorige generatie erop achteruitgegaan, doordat de cpu's veel meer energie mogen gebruiken en dat dus ook doen.
Energiegebruik gaming (Cyberpunk 2077)
Energiegebruik
EPS1
EPS2
ATX12V
Totale hoeveelheid gebruikte energie
Energiegebruik - Cyberpunk 2077 - CPU (EPS+ATX12V)
Tijdens het gamen gebruiken de processors rond de 140 watt, wat vergelijkbaar is met de metingen van de normale 9900X en 9950X. Een game duurt natuurlijk niet minder lang als de processor sneller is, dus het tabje met de totale hoeveelheid gebruikte energie is hier niet zo nuttig; voor de efficiëntie kijken we hieronder hoe het energiegebruik zich verhoudt tot de eerder gemeten prestaties.
Als we kijken naar de efficiëntie, oftewel hoeveel watt een processor nodig heeft per fps, dan doen de 9950X3D en 9900X3D het minder goed dan hun voorgangers. De toename in energiegebruik tijdens het gamen is dus groter dan de toename in prestaties.
Volledig systeemverbruik
Ter referentie rapporteren we ook het complete systeemverbruik tijdens volledige belasting, gemeten aan het stopcontact.
De temperaturen van de processors testen we met een 360mm-waterkoeler: Alphacool Core Ocean T38 AIO. Zeker high-end processors hebben de afgelopen generaties een steeds hoger stroomverbruik gekregen. Door een zo goed mogelijke koeling te kiezen binnen de grenzen van wat realistisch is, proberen we de processors de ruimte te geven om maximaal te presteren.
Om te waarborgen dat de geboden koeling identiek is en de temperaturen van verschillende processors dus vergelijkbaar zijn, laten we de drie ventilators op de radiator altijd op 50 procent pwm-snelheid werken. De pomp draait continu op maximale snelheid.
De gebruikte belasting bestaat uit een vijftien minuten durende loop van Cinebench 24 multithreaded. We loggen elke seconde de temperatuur van de cpu-package, de kloksnelheid (effectief de allcoreturbo) en het stroomverbruik, allemaal gebaseerd op de sensors die in de processor zijn verwerkt.
De Ryzen 9 9900X3D blijft met 73 graden redelijk koel. Bij de 9950X3D loopt de temperatuur bijna tien graden verder op, al is dat nog altijd maar 3 graden meer dan de 7950X3D, die veel minder energie gebruikte. Je ziet dus duidelijk dat de processors met de tweede generatie 3D V-Cache hun warmte beter kwijt kunnen dan de oudere chips.
Daarnaast liggen de kloksnelheden bij de 9000X3D-processors veel hoger dan bij hun voorgangers. Gemiddeld klokken de cores van zowel de 9900X3D als de 9950X3D op 5,1GHz, praktisch hetzelfde als wat we zien bij de normale Ryzen 9000-cpu's. Bij de 7900X3D en 7950X3D werd de kloksnelheid nog beperkt tot gemiddeld 4,7 à 4,8GHz.
Conclusie
De Ryzen 9 9900X3D en 9950X3D zijn misschien wel de laatste nagels aan de doodskist van de Intel Core Ultra 9 285K. Net als de reguliere Ryzen 9000-serie excelleerde die Intel-cpu niet in games, maar bood hij wel uitstekende prestaties in multithreaded applicaties. Met de 9900X3D en 9950X3D combineert AMD uitstekende gaming- en multithreaded prestaties in één product. Dat is zeer goed gelukt: de 9950X3D biedt zelfs betere productiviteitprestaties dan een 9950X en identieke gamingprestaties aan die van een 9800X3D. De 9900X3D combineert de productiviteitscores van de 9900X met gamingprestaties die iets achterlopen op die van de 9800X3D, maar nog altijd heel dicht in de buurt komen.
Net als de 7900X3D en 7950X3D bestaan de 9900X3D en 9950X3D uit twee chiplets met ieder acht cores, waarvan er een voorzien is van 3D V-Cache - en de ander dus niet. Toch is de prestatiewinst die we zien veel groter dan wat je zou verwachten van alleen de overstap van Zen 4 naar Zen 5. Dat komt door de tweede generatie 3D V-Cache, waardoor de chiplet met extra cache niet langer op lagere klokfrequenties hoeft te werken, en door verbeterde software. De verbeterde drivers maken wisselen tussen verschillende cpu's makkelijker en moeten de prestaties in specifieke, nukkige games opvijzelen.
Een van de grootste voordelen van de nieuwe cpu's is gelijk ook het grootste nadeel. Bij de 7000X3D's werd AMD nog min of meer gedwongen om een lagere tdp en daarmee gunstiger punt in de spanning/kloksnelheidcurve van de cores te kiezen. Bij de 9000X3D's is het boostgedrag identiek aan dat van de reguliere 9900X en 9950X, wat weliswaar zorgt voor hogere prestaties, maar ook voor een veel hoger energiegebruik. Wat betreft prestaties zijn de 9900X3D en 9950X3D dus een stap vooruit, alleen wat efficiëntie betreft juist een stap achteruit.
Samen met de eerder uitgebrachte 9800X3D behoren de 9900X3D en 9950X3D tot de beste processors die je kunt kopen - specifiek als je naast gamen ook in andere applicaties de best mogelijke prestaties wilt. We reiken daarom aan beide processors onze Ultimate-award uit.
Dit stukje komt van Techpowerup en dat lijkt me wel heel omslachtig met deze CPU's. Voor de doorsnee gamer lijkt de 9800x3D nog steeds de winnende combo. Of je schakelt de 2e CCD van 9950x3D uit als je een opgefokte 9800x3D wil.
Just like on previous dual-CCD processors, you have to jump through some software hoops for optimum performance. The processor itself isn't able to decide whether a workload should run on the CCDs with extra cache, or the one with higher frequency. Windows isn't of any help either, so AMD decided to hook into Microsoft's Game Bar for game detection. This means that you must install Game Bar, make sure it has the latest game library update, enable Game Mode and hope that everything works correctly. While there is a manual "remember, this is a game" override, I find all this much too complicated for the average Joe. I'm also surprised that AMD hasn't built a software component that's part of the chipset driver that notifies you when everything is set up properly and warns when there are issues. Ideally with "ignore," "remind me later," "I know what I'm doing" choices, so that it doesn't get in your way all the time.
[Reactie gewijzigd door Broodro0ster op 11 maart 2025 15:13]
Dat klinkt zo inderdaad vrij omslachtig, maar Game Bar is standaard voorgeïnstalleerd en Game Mode staat standaard aan. Tenzij je iets hebt veranderd aan je Windows-installatie, ben je dus in principe gewoon good-to-go na de gebruikelijke installatie van de chipsetdriver.
Tsja. Ik ga windows toch nog enige tijd moeten tolereren ivm MS flight simulator en die enkele games met kernel level anticheat. Maar voor al de rest (de bulk van de games en office werk) ben ik al een tijdje naar Fedora verhuisd. Maar die video over de 9950x3d op Linux ga ik wel eens bekijken
Als je dat niet wil gebruiken, het kiezen van CPUs voor je met taskset of developers van launchers of games kunnen er voor kiezen dit rechtstreeks te doen met de daarvoor beschikbare system calls.
Voor veel Proton games zal Valve dit op termijn wellicht zelf voor jou doen via de meegeleverde Proton runtime voor populaire games.
Op Linux is dit voor mensen die bezig zijn met beheer van grote servers of scientific computing al langer een ding.
[Reactie gewijzigd door sspiff op 12 maart 2025 15:50]
De standaard scheduler in te huidige versie van de kernel weet wel onderscheid te maken tussen de twee CCD's voor zover ik weet. Maar je kunt altijd taskset gebruiken om een executable aan een setje cores te binden.
Dus dan is het een kwestie van een shortcutje maken om je game te launchen en je taskset commando daar aan toe te voegen
[Reactie gewijzigd door youridv1 op 12 maart 2025 17:41]
De gemiddelde computergebruiker veranderd helemaal niets aan zijn Windows installatie en zelfs vele tweakers gaan niet half het OS slopen. Van mensen die dat wel doen hoop ik altijd maar dat ze net weten wat ze doen, al zien we voldoende voorbeelden op het forum van hen die gewoon maar doen wat anderen aanbevelen en dan in de problemen komen omdat ze ergens gehoord hadden dat iets een goed idee was, maar dan vast komen te zitten.
Het is en blijft Windows en Windows wilt soms gewoon raar doen. Als het werkt zoals het hoort, is het echt een knappe processor maar ik las ook verhalen dat games dus niet automatisch herkend werden ivm windowed mode. Nu lees ik dus dat er via software ook handmatig modus is om de langzame cores uit te schakelen maar is en blijft wel software afhankelijk hoe goed het functioneert.
Net als t geluid uit m’n pc die op een dag verdween. Alles gedaan waaronder drivers verwijderd en opnieuw geïnstalleerd, verschillende speakers en headset aangesloten, niets werkte. Blijkt dat Windows eigenhandig (mogelijk na update) ergens een vinkje had gezet bij “geluidseffecten toepassen”. Bij t uitschakelen, deed alles het weer. Maar was wel ondertussen ruim 1-2 uur verder.
Xbox game bar staat bij mij standaard uit ivm dat ik liever zo min mogelijk zaken op t achtergrond draai die negatieve effecten op performance kan hebben. Zo wil Xbox game bar soms ook leiden tot negatieve performance of heel specifieke bugs.
[Reactie gewijzigd door FireBladeX op 12 maart 2025 00:03]
Wij zien als bedrijf genoeg klanten voorbijkomen met dual-CCD-chips waarbij niet de juiste CCD wordt gekozen. Dit kan prestaties negatief beïnvloeden, en hoewel Game Bar en Game Mode standaard zijn ingeschakeld, blijkt in de praktijk dat dit niet altijd optimaal werkt zonder extra configuratie.
Dat dus, en snap dan ook niet waarom ze beide de ccds niet voorzien hebben van een 3dcache laag, puur en alleen om de software makkelijker draaiend te houden, ook al heeft het geen invloed op de prestaties.
Gezien de prijzen van nu had ik het wel netjes gevonden.
De cache is het duurste om te fabriceren op een CPU, en drukt al snel de yield omlaag. Nog een cache erbij zou de prijs nog eens met 20% omhoog kunnen duwen.
Ik heb daar recent nog iets over gelezen. Moderne caches hebben hardwarebased synchronizatie, waardoor L1 en L2 caches automatisch worden gesynchroniseerd tussen de verschillende cores op dezelfde die als er iets verandert, zonder dat het OS of de software zich daar iets van moet aantrekken. Maar de L3 caches tussen de verschillende CCDs worden momenteel niet volledig gesynchroniseerd op multi-CCD X3D CPUs, omdat dat dan via de IO die en de Infinity Fabric zou moeten gaan, wat ZWARE vertraging oplevert.
Als AMD beide CCDs 3D cache zou geven, dan zouden die caches ook moeten gesynchroniseerd worden. Dit betekent niet alleen dat de L3 caches moeten worden gesynchroniseerd, maar ook de relevante gecachete waarden in de L2 en L1 caches. Dat zorgt voor extra latency, wat het voordeel van de extra X3D cache deels teniet doet.
Dat dus, en snap dan ook niet waarom ze beide de ccds niet voorzien hebben van een 3dcache laag, puur en alleen om de software makkelijker draaiend te houden, ook al heeft het geen invloed op de prestaties.
Omdat het meer kost (om te maken maar ook stroom tijdens gebruik), en erg weinig toegevoegde waarde heeft misschien?
Zoals jij stelt heeft elke CCD dan een eigen cache, dan heb je precies hetzelfde 'probleem' als nu. Alleen dan met snellere cache, maar nog steeds kan een core op CCD 1 zijn taak niet ineens uitbesteden/afgeven aan een core op CCD 2 want die heeft niet dezelfde cache en moet die dus eerst opvragen en ook in de cache zetten...
* Probleem tussen haakjes, want als je gewoon up to date windows 11 draait en die gamebar icm game mode aan laat is er eigenlijk niks aan de hand. De review waar we onder reageren toont precies aan dat het juist wel werkt want de score mbt gaming is tussen de 9800X3D en 9950X3D toch (praktisch) gelijk...
[Reactie gewijzigd door watercoolertje op 11 maart 2025 15:31]
Eens, wellicht dat toekomstige AMD drivers wel weten wat een game is en wat niet. Hier was de 7800X3D heer en meester door zijn eenvoud. Die had maar 1 chiplet en geen 2 en is nog steeds snel genoeg voor bijna alle games. Voortgang is prima, maar dit is nog het begin en misschien is het straks wel geschikt voor de doorsnee gamert.
@Tomas Hochstenbach
Ik vind het een beetje jammer dat de 7800X3D en 5800X3D niet zijn meegenomen in de test. Dan wordt het lastiger vergelijken. Ook die bezitters willen weten hoeveel ze er op vooruit gaan.
We hadden er graag nog allerlei processors aan toegevoegd, maar ivm de recente gpu-launches lukte dat voor deze review echt niet. We gaan die en allerlei andere processors de komende tijd ook weer testen en daar weer een uitgebreide Processor Best Buy Guide van maken.
Hoeveel generaties gaan jullie daarvoor terug in de tijd? Als iemand met een 12700 (wat in feite gewoon een last socket gen Intel CPU is) zou ik wel willen weten wat ik kan winnen bij zo'n upgrade op 1440p...
Geen zorgen, GamerNexus komt wel met een nog uitgebreide vergelijking. Ik heb zelf ook de i7 12700k en zie nog geen enkele reden om te upgraden, de cpu is nog machtig rap voor gamen en meer dan zat op 1440p.
[Reactie gewijzigd door GreasyAce op 12 maart 2025 21:32]
Begrijp me niet verkeerd. Ik ben al van plan om te upgraden omdat het spel dat ik het meeste speel (World of Warcraft) zwaar CPU bound is en ook heel veel nut heeft van een X3D CPU. Ben vooral benieuwd wat het voor andere games betekent.
Dat kan ik begrijpen, maar de i7 12700 (K) kan dit allemaal prima aan. Welke FPS wil je dan wel niet behalen? Ik heb nog nergens een bottleneck ervaren met deze CPU. Mijn vuistregel is altijd: pas vervangen als het niet meer doet wat je wilt. De i7 12700 (K) is meer dan krachtig genoeg voor de komende vijf jaar. Bovendien, met mijn instellingen speel ik op high/ultra 1440p met een 4070 Super en alles draait als een zonnetje. Dit komt doordat de nadruk voornamelijk op de GPU ligt, waardoor de CPU minder belast wordt.
Het lijkt vaak alsof mensen upgraden vanwege FOMO, terwijl hun huidige hardware al zo snel is dat een upgrade vaak niet nodig is. Tenzij je echt specifieke, veeleisende toepassingen hebt, is er geen reden om te upgraden IMO. Maar het zou zeker interessant zijn om te zien hoe de CPU zich verhoudt tot nieuwere CPU's
[Reactie gewijzigd door GreasyAce op 13 maart 2025 12:00]
Kunnen jullie eens een artikel maken over Intel CPU's in gaming?
Standaard Intel is niet gemaakt als X3D en kan uiteraard dan ook nooit zo goed presteren. Maar veel Intel eigenaren optimaliseren hun CPU's zodat ze het wel beter nog doen in games. Bij Intel is daar veel te halen.
Kan je een vergelijk maken in 10-15 games met de volgende processors (geoptimalizeerd)
- 9800X3D
- 9800X3D met hyperthreading uitgeschakeld
- 9950X3D
- 9950X3D met hyperthreading uitgeschakeld
- 285K
- 285K met E cores uitgeschakeld
- 14900K
- 14900K met alleen hyperthreading uitgeschakeld
- 14900K met alleen P cores op 6000mhz
Yes maar kijk eens bij tomshardware:
9800X3D 205
7800X3d 178
5700X3d 138
Daarnaast is de 9 serie in productivity een enorme stap vooruit. Daar viel de 7800XT een beetje tegen. Bijvoorbeeld bij AV1 encoding is de 13600K sneller dan de 7800X3D. De 9800X3d is op zijn beurt daar wel goed in. Die verslaat niet alleen de 13600K, maar ook de veel snellere 14700K. De 5800XD staat daar overigens helemaal onderaan en doet er letterlijk twee keer langer over dan de snelste processor.
Dus an sich is er eigenlijk best een realistisch scenario waarbij iemand met een AMD4 zou willen upgraden. Dat kan zowel voor de grote sprong in game performance zijn als voor de productivity boost.
Dat gezegd hebbende is het vrij normaal dat het jaren duurt voor je hoeft te upgraden, mits je een goed product hebt gekocht. Neem een 2500K, de 3 en de 4 serie waren niet sneller dan een 2500K met overclock. Bij de 6 serie begon er uberhaupt een verschil te ontstaan en pas bij de 8 serie werd het zinnig te upgraden. Hetzelfde daarna, wie in 2017 een 8700K aanschafte kon tot dit jaar alles overslaan. Pas met de 3e generatie Ryzen dichtte amd met de 3600 het gat in game performance. Vervolgens was de 5600 iets sneller, maar niet snel genoeg om een upgrade te verantwoorden. Met zo' cpu kun je dus 8 jaar doen.
[Reactie gewijzigd door sdk1985 op 11 maart 2025 23:12]
Goede post.
Hoe doet de dure segment van de nieuwe chipsets van Intel tegenop de 9800x3d? Of hoger? Hebben zij nog last van de 13de en de 14de chips probleem? En wellicht andere problemen zoals super heet etc.?
Intel is gestopt met hyperthreading waardoor de game performance slechter is dan de 14e generatie. In productivity staan ze wel vaak bovenaan. De allersnelste cpu bij av1 was de nieuwste i9. Maar voor gaming wordt je daar niet perse vrolijk van.
Volgens mij was het niet het voornaamste probleem. HT uit zetten zorgt vaak genoeg voor hogere prestaties.
Volgens mij was het grootste probleem vooral dat ze nu ook chiplets gebruiken en last hebben van meer latency tussen de verschillende chips. Dat had Intel voorheen nog niet AMD bij amd is de 9000 serie de 4e generatie die chiplets gebruikt (5e als je ze 1 epic en thread ripper ook mee telt alleen was dat geen hele elegante manier)
Zal samenhangen met hoe snel de cores zijn. Bij een X3D cpu werkt het anders omdat die single threaded zo potent is.
Maar bij een 14700K van Intel zie je bijvoorbeeld:
HT en e-cores: 711 fps
HT: 728 fps
Geen HT en geen ecores: 641 fps
Enorm verschil dus tussen wel/geen hyperthreading op een cpu met 8 cores. An sich niet gek, tegenwoordig lijkt het optimum op 10-12 threads te liggen en met 8 performance cores haal je dat niet.
Of de architectuur slechter is bij de nieuwste serie heb ik mij eigenlijk niet in verdiept dat zou natuurlijk ook een negatieve impact kunnen hebben, los van het ontbreken van HT. Ik kwam vrij snel tot de conclusie dat de 9700X een beter product is dan de i7 265K en vanaf daar ben ik uiteindelijk met een 9800X3D geëindigd.
[Reactie gewijzigd door sdk1985 op 12 maart 2025 16:29]
Ligt denk ik ook erg aan de workload.
HWU had ook een grafiek met game mode aan en uit waarbij dan alleen ccd1 actief is zonder HT. Sommige games hadden 25% winst andere 25% verlies en alles daar tussen.
Maar mee eens ik kijk uit naar Zen6 welke 12 Core Ccd's zou moeten krijgen. Dat is voor gaming voorlopig ideaal heb je geen inter ccd latency.
Welke cpu van Intel zou het best tegen boxen tegen de Ryzen 9 9900X3D en 9950X3D?
En heb je Hyperthreading nodig voor games? Heeft AMD dat wel standaard ingeschakeld?
Las hierboven ergens dat iemand aangaf om Hyperthreading uit te schakelen voor betere game performance?
Welke cpu van Intel zou het best tegen boxen tegen de Ryzen 9 9900X3D en 9950X3D?
En heb je Hyperthreading nodig voor games? Heeft AMD dat wel standaard ingeschakeld?
Las hierboven ergens dat iemand aangaf om Hyperthreading uit te schakelen voor betere game performance?
Urm dat is niet heel zwart wit. Op het punt in tijd dat je cpu net uit is en je eigenlijk relatief voor single threaded performance hebt, bijvoorbeeld op zo'n X3D cpu dan kan HT negatief werken. Echter met de tijd heb je meer totale rekenkracht nodig. Dan gaat het tegen je werken. Zie voorbeeldje wat ik net gaf: sdk1985 in 'AMD Ryzen 9 9900X3D en 9950X3D - Eindelijk compromisloos gamen én werken'. Met de tijd heb je HT eigenlijk altijd nodig, is het niet nu dan over 3 jaar.
AMD heeft overigens in de bios juist een optie om op 8 ipv 16 threads te draaien op een 9800X3D, dus daar staat het standaard aan.
[Reactie gewijzigd door sdk1985 op 12 maart 2025 16:32]
Wat ik van plan ben is alles in VM's draaien met GPU passthrough, en dan verschillende VM's voor gaming en voor productivity. De game VM krijgt alleen de X3D cores voor de vCPU's en de productivity VM alle 16 cores. Ook omslachtig maar zo doe ik het nu ook met mijn 5950X
Tegenwoordig kan je VM direct de (meeste) hardware aanspreken (uiteraard beperkt door wat je hebt ingesteld), dus ik denk dat weinig verschil uitmaakt met 'native' (wat imo nog steeds virtueel is, want een OS is niet echt/tastbaar).
Mocht je daar meer over willen lezen dat heet AMD-V en Intel VT-x
[Reactie gewijzigd door watercoolertje op 11 maart 2025 15:45]
Er is geen noemenswaardige performance overhead door iommu, het is gewoon een hardware/bios feature en voor dit soort toepassingen vrijwel zonder nadelen. Het guest OS gebruikt de native drivers voor alles dat je via passthrough aan de VM toekent, en praat direct via PCIe met de hardware. NVME SSD’s en USB controllers etc kunnen ok via passthrough, dus ook daar geen overhead. RAM wordt door de hypervisor preallocated, en met hugepages is er ook zo goed als geen overhead door de host memory manager. Op mijn VM’s werkt verder helemaal niks via (para) virtualisatie of emulatie.
Blijft over de CPU. Als je CPU cores op vCPU’s pint, de CPU topology aan de guest doorgeeft en het host OS van de guest cores isoleert is de overhead minimaal, ook dit gaat allemaal hardwarematig. Zeker op een systeem met 2 CCD’s is het heel eenvoudig om de guest precies de 8 cores op 1 CCD toe te kennen voor exclusief gebruik, en je dus geen last hebt van de host die threads kan migreren of hoger core to core latencies omdat de host en guest topology niet overeenkomen of wat dan ook.
Ik draai het al tijden zo en mijn systeem benchmarkt niet meer dan een paar procent lager dan wat ik elders zie voor dezelfde hardware, het prestatie verlies is echt niet waarneembaar. Als je alles goed configureert dus.
Volgens mij draaien Xbox games ook onder een hypervisor trouwens, dat zegt al wel iets over hoe minimaal de overhead kan zijn.
[Reactie gewijzigd door johnbetonschaar op 11 maart 2025 22:34]
De host is Arch Linux en de hyper visor is QEMU KVM. Ik gebruik libvirt en virt-manager om de VM’s te configureren.
Let op: ik zou niet willen zeggen dat het direct ‘eenvoudig’ is om zo op te zetten, zeker niet als je er nog geen ervaring mee hebt. Ik heb er ook best wat onderzoek naar moeten doen, en best een tijdje zitten tweaken om het perfect te krijgen. Het hangt ook erg van de hardware af hoeveel hoepeltjes je doorheen moet springen, zo zijn moderne AMD kaarten een stukje lastiger dan NVidia bijvoorbeeld.
Thanks. Mijn ervaring is inderdaad een hoop lspci ID's kopiëren en plakken voor QEMU.
Ik hoopte dat het toewijzen cores e.d. mooi te doen is via een interface vandaag de dag.
Voor PCIe passthrough etc kan je virt-manager gebruiken, beetje een ouderwetse interface maar het werkt best prima, je kan devices dan gewoon uit een lijstje kiezen in plaats van PCI ID's copy/pasten.
Voor cores toewijzen etc. kan je wel het een en ander doen via de virt-manager UI, maar volgens mij is dat niet compleet, ik edit dan altijd handmatig nog de domein configuratie XML om zeker te weten dat exact de juiste processor ID's aan de VM worden toegewezen, wat nog best tricky is als je hyperthreading enabled hebt (je wil niet dat het guest OS denkt dat je een volledige 16-core CPU hebt terwijl het in feite 8 cores met 2 hyperthreads zijn bijvoorbeeld, dat is funest voor de performance).
Wat ik er van begrijp is ACS hoe dan ook af te raden, afhankelijk van wat voor soort devices er in dezelfde IOMMU group zitten kun je problemen krijgen die varieren van security risks tot instabiliteit tot (heb ik ooit ergens langs zien komen) zelfs hardware schade. Wat je met ACS feitelijk doet is de PCIe controller vertellen dat je doelbewust af wil wijken van de normale routering van data tussen devices, waaronder DMA (data heen en weer kopieren tussen devices en van/naar RAM) en MMIO (opdrachten schrijven/lezen naar device registers). Als je niet oplet wat je doet is het op die manier op papier mogelijk dat de display driver in je VM denkt data naar de GPU te schrijven maar door misconfiguratie registers van de ethernet controller overschrijft, of wat dan ook (ik verzin maar wat). Als je extreem veel pech hebt zou je hier dus devices mee kunnen bricken door per ongeluk firmware te overschrijven of wat dan ook. Of dit in de realiteit echt mogelijk is weet ik niet maar het klinkt plausibel.
Anyway, de makkelijkste manier om te voorkomen dat je VM merkbaar minder goed presteert dan native, is natuurlijk om maar 1 VM tegelijk te starten. De doelstelling van mijn opstelling is ook niet om meerdere VM's tegelijk te draaien, maar om de verschillende use-cases netjes uit elkaar te houden, zodat je niet 1 OS hebt waar je alles wat los en vast zit in installeert (en daarmee waarschijnlijk meer performance en stabiliteit wegpist door OS vervuiling dan door virtualisatie ;-)). En dus om dingen als core pinning voor gevallen als bij deze 9950X3D te kunnen toepassen.
De reden waarom mensen een X3D processor overwegen is voor de ini mini minste micro stutter weg te nemen.
En de stutter die wordt geïntroduceerd door een systeem als hierboven beschreven is significant. In theorie klinkt het allemaal heel mooi. Zolang hardware in gedeelde iommu groepen steken ga je enorm veel stutters krijgen zodra een ander vm wat werk voor zijn kiezen krijgt.
Zolang hardware in gedeelde iommu groepen steken ga je enorm veel stutters krijgen zodra een ander vm wat werk voor zijn kiezen krijgt
Als je in de VM aan het gamen bent ga je natuurlijk niet tegelijk andere VM’s starten. Je verhaal over IOMMU groepen en andere VM’s die tot stutters zouden leiden volg ik niet. Een IOMMU groep kan maar aan 1 VM tegelijk zijn toegekend, en dan krijgt de VM direct *alle* PCIe devices in dezelfde groep (tenzij je ACS hacks gebruikt om groepen te splitsen, wat om verschillende redenen niet aan te raden is, en vrijwel nooit nodig tenzij je moederbord een extreem rotte IOMMU grouping heeft).
De CPU overhead van KVM virtualisatie is verwaarloosbaar, en GPU passthrough helemaal niks. Het zal vast wel enige overhead hebben maar dat zal echt in de buurt van 1 of 2 procent zijn, dus daar maak ik me niet druk om. Je moet alles wel goed configureren overigens, dus CPU topology/vCPU's, hugepages gebruiken op de host, etc, maar dat hoeft allemaal maar 1 keer.
Kan makkelijker: installeer Ryzen Master en stel een gameprofiel samen waarbij de V-cache-loze CCD wordt uitgeschakeld met 1 druk op de knop. Ga je compute werk verrichten schakel je de hele santekraam net zo makkelijk weer in.
Niet helemaal.
Ik zou voor optimale prestaties er voor kiezen om Windows zelf, antivirus en andere processen die op je systeem draaien op je normale CCD laten draaien, terwijl je game dan op de VCache-CCD kan draaien.
Het is zonde op zoveel rekenkracht niks te laten doen, terwijl je dit prima kan gebruiken voor processen die niks met de game te maken hebben.
Ik vind het ontzettend mooie CPU’s, maar het huidige dual CCD ontwerp weerhoud mij er toch van om voor deze te kiezen.
De interconnect tussen de CCD’s die inderdaad zorgen dat taken soms vertraging oplopen. En de cpu niet volledig benut kan worden.
Ik speel bijvoorbeeld x4 games die redelijk resources kunnen vreten. Als deze 16 cores ziet zal deze ze default proberen te claimen. Wat bij een dual CCD ontwerp voor een bottleneck zal zorgen.
Als je goed op 16 cores wilt vertrouwen kan je het beste een gewone 9950X kopen en dan hyperthreading uitzetten. Dan heb je altijd volledige cores tot je beschikking en hoef je Windows niet meer op zijn logo te geloven of die alles goed verdeelt.
Tevens zullen de cores iets hoger klokken omdat de gehele processor minder heet wordt.
Bij Intel worden er 2 verschillende core types gebruikt, hierdoor herkent de applicatie dit als zodanig en zou deze niet automatisch zijn processen verplaatsen binnen tussen verschillende type cores.
AMD gebruikt exact dezelfde cores, alleen met een hogere transistordichtheid (= lagere voltages en kloksnelheden) en met minder cache. De cores zijn functioneel echter 100% identiek en kunnen ook exact evenveel rekenwerk per klokslag verrichten, althans in scenario's waar de lagere L3-cache geen belemmering vormt.
"Voor de doorsnee gamer lijkt de 9800x3D nog steeds de winnende combo."
"I find all this much too complicated for the average Joe."
Gamers die gaan voor een 9800x3D of een 9950x3D gaan zullen doorgaans weten welke gaming performance ze daar van moeten verwachten, en als dat niet lukt gaan ze op zoek naar wat er mis gaat. Je geeft niet zo maar alleen al voor een CPU bijna 600 en 800 euro uit. Of het moet gaan om gamers die blind gaan voor de duurdere/duurste optie bij een Gaming-PC en er verder niet veel mee bezig zijn. In beide gevallen gaat het dan alleen niet om "doorsnee Joe's".
[Reactie gewijzigd door jumbos7 op 12 maart 2025 06:08]
Ik heb een vriend die een winkel heeft en zelf samengestelde gaming pc’s verkoopt. Als ik zie wat de doorsnee koper is, dan heeft die daar geen verstand van. Die willen gewoon een bom van een PC maar ze hebben nergens verstand van.
Ik ben niet in de markt voor deze top-of-the-line CPU's, maar is het mogelijk @Tomas Hochstenbach om een enkele 'simpeler' Ryzen 7 of zelfs 5 op te nemen in de overzichten (Zen 5 versie, eventueel nog een Zen4 versie)? Dan krijg je een beetje een idee hoeveel je bij moet betalen voor de extra performance (en kan ik zelf beter een prijs/prestatie plaatje maken).
Ja, dat is inderdaad een gemis. Je wilt toch voor elk budget kunnen zien of je met een paar euro meer beter kunt gaan voor een net iets betere CPU of voor een net iets betere GPU. Nu komt zelfs de Ryzen 7 7800X3D die wel in het overzicht vooraf genoemd wordt niet in de benchmark voor.
Alle processors zijn voor deze review compleet opnieuw getest, met de nieuwste drivers, bios-versie, softwareversies etc., dus het is niet gewoon een kwestie van de balkjes toevoegen. Ons testlab was de afgelopen weken ook druk in de weer voor de gpu-releases, dus we hebben het vergelijkingsmateriaal wat beperkter moeten houden dan je van ons gewend bent.
Oke nou dan jammer dat de 76003xd er niet bijstaat.
Toch nog een redelijke nieuwe cpu en lijkt mij toch ook wel handig om de laagste van de x3d van de huidige generatie te kunnen vergelijken.?
Het is weer hoe relevant die dingen zijn. Iemand die een 7600X3D haalt is niet echt in de markt voor een 9900/9950 X3D CPU. De prijsklassen zijn te verschillend, omdat de voornaamste doelen ook verschillend zijn. Wat @kujinshi zegt houdt wel meer steek omdat dat een i9 is, die ook meer op productiviteit gefocust zijn.
Uiteindelijk zoals de redacteur hierboven vermeldt komen ze allemaal samen in een grote CPU BBG eens alle testen afgerond zijn, maar voor een initiële launch review is het ok dat ze het beperken tot de dichtsbijzijnde vergelijkbare CPU's.
Zoals we nu hebben in de vergelijking, zitten de andere topsegment CPU's van dezelfde generatie erin, de twee vergelijkbare CPU's van vorige generatie en de huidige Intel concurrent (al kon daar dus wel die vorige Intel concurrent bij, omdat die mensen eerder zullen upgraden dan mensen met een 285K)
misschien eens tijd om jullie testmoederbord eens een update te geven richting de x870 chipset en dan ineens kijken of jullie gemeten idle verbruik nog wel strookt met de realiteit.
zoals in eigen testing duidelijk zit er wel heel wat verschil in de onwil van vendoren om te kijken naar idle verbruik met alle poespas dat ze toevoegen.
Daar hebben we over nagedacht, maar gezien de beperkte tijd die we hadden om te beginnen met testen, hebben we ervoor gekozen om de huidige borden te behouden, vooral ook omdat we er meer dan 1 hadden, wat de snelheid van testen enorm bevordert.
Ondanks dat ik het eens ben met je, zie ik in de review die je linkt niet perse een verbruik die lager ligt dan ons gebruikte X670E moederbord, tenzij je kijkt naar de hele goedkope borden, waar per definitie al minder op zit dat stroom verbruikt. Ook B850 lijkt niet echt veel beter.
Dus ja, ik denk dat deze idle metingen wel stroken met de realiteit.
Ik vind het niet compromisloos. Dat de extra cache maar op 1 chiplet zit, maakt het erg lastig. Ik weet dat een tweede weinig verschil zou maken. Maar daardoor moet je altijd speciale software draaien om je game op de juiste cores te houden.
De belangrijkste software zit in windows, en staat default aan. Dus tenzij je bewust, en best diep, hebt zitten tweaken aan je windows installatie, is je computer na installatie ready to go, zonder extra software.
Maargoed in basis worden deze testen en uitspraken op Tweakers eigenlijk altijd in een Windows-context gemaakt (en terecht imo, al mag er daarnaast best wat meer aandacht voor linux-gaming komen).
Sterk af te raden. Windows LTSC installs zijn in het algemeen al door Microsoft afgeraden voor normaal gebruik, laat staan voor gamers. LTSC is echt voor embedded aansturing of kiosk werk waar je zelf alle requirements van applicaties onder controle hebt. Tegenovergestelde van gaming waarbij allerlei partijen steeds weer nieuwe launchers, companion apps, middleware voor add-ons en anti-cheat hebben.
[Reactie gewijzigd door OruBLMsFrl op 11 maart 2025 17:58]
The long-term servicing channel isn't intended for deployment on most or all the PCs in an organization. The LTSC edition of Windows provides a deployment option for special-purpose devices and environments. These devices typically do a single important task and don't need feature updates as frequently as other devices in the organization. These devices are also typically not heavily dependent on support from external apps and tools. Since the feature set for LTSC doesn't change for the lifetime of the release, over time there might be some external tools that don't continue to provide legacy support.
Omdat bijvoorbeeld een windows store element of xbox game bar geen enkele feature update meer krijgt na initiële release. En als je game of nieuwere amd/nvidia/vr/steam app met zoiets samenwerkt, kan dat dus niet draaien.
Nogmaals, een LTSC is voor langjarig dezelfde applicaties draaien die je onder controle hebt. Gamers met steeds nieuwe games zijn vrijwel het tegenovergestelde.
Ik game erg veel, heb speciaal een aparte game PC met 4090. Maar die gamebar gebruik ik echt nooit. Windows Store ook niet (wie neemt die nou serieus )
Nou draai ik inderdaad geen LTSC op mijn game PC hoor. Daar niet van. Vind ik ook een stap te ver, maar voor een gewone desktop PC werkt het uitstekend. Desktop software compatibiliteit gaat gewoon enorm ver terug.
LTSC wordt uitgeleverd zonder Microsoft Store en dus ook zonder gamebar, die moet je beide zelf installeren als je daar behoefte aan hebt. Apps geinstalleerd via de Store worden gewoon automagisch geupdatet.
Ik draai zelf al enkele jaren op LTSC, eerst Windows 10 en sinds een aantal maanden Windows 11. De Store heb ik alleen geinstalleerd vanwege Microsoft Flight Simulator. Windows Terminal, geinstalleerd via de Store, wordt gewoon netjes geupdatet
Het ging hier om de game bar welke bij LTSC zou ontbreken, in relatie tot de multi CCD AMD CPU's welke dan voor gaming mogelijk suboptimaal werken als de game bar er niet is, omdat de nieuwe AMD driver de game bar gebruikt als detectie dat er games gespeeld worden. Als dan nu de LTSC gebruikers zelf zeggen
op mijn gaming machine gebruik ik geen LTSC -> case closed
en de ander die installeert elke paar jaar de nieuwste LTSC en zo geen problemen, want je pakt hooguit een paar jaar support en dan weer de nieuwste features... dus geen 7-10 jaar LTSC zelfde versie gebruikt, niet waar het voor bedoeld is -> case closed
Ging mij erom andere Tweakers voor thuis te waarschuwen dat je LTSC best niet gebruikt voor dagdagelijks en zeker niet voor gaming gebruik, en dat het dus ook al niet onder de standaard Windows licenties van Home/Pro valt. Succes met de LTSC hobby mensen, zeker leuk speelgoed om eens te zien wat het doet op een tweede systeem
These devices typically do a single important task and don't need feature updates as frequently as other devices in the organization.
Dit vind ik juist een plus. De meeste feature updates (en dan heb ik het niet alleen over Windows maar ook bijvoorbeeld macOS) zijn niets meer dan steeds meer afhankelijkheden van cloud accounts en betaalde diensten. Daar heb ik niks aan, dat zijn geen features, dat is pure reclame.
Het is duidelijk uit te leggen met de transitie van Microsoft van softwarebedrijf naar een cloudprovider maar als zelfbewuste klant zijn het allemaal stappen in de verkeerde richting.
Oh ja dat klopt, maar de gewone versie van LTSC gaat in 2027 al uit support. Dus daar schiet je niet zo heel veel mee op. De IoT versie gaat door tot 2032. Overigens kan je hier uitstekend mee werken op een desktop hoor. Ik heb er twee draaien hier.
Ben benieuwd hoe je de licenties dan voor die LTSC geregeld hebt. Windows 11 installeert vaak overigens prima vanaf een USB stick gemaakt met rufus en dan de requirements van vooral TPM 2.0 negeren. Heb Windows 11 nog draaiend gekregen op een Surface Pro 2 voor een derde leven inmiddels, gaat nog altijd door dat ding ook al doet de accu nog maar een uurtje, meer dan 10 jaar oud, gelukkig wel 8GB RAM, daarmee draait ie best ok Windows 11. Zelfde voor een desktop PC uit eind 2014. Nog best wat jaren (feature) updates zo. En Windows 11 pro activeerde digitaal automatisch op basis van de Windows 10 Pro die er al op stond.
Maar ik heb geen zin met gekloot met updates onder Windows 11 (die zijn niet altijd soepel met dit soort hacks). Bovendien vind ik Windows 10 sowieso prettiger. Zeker op een ouder/trager systeem Windows 11 zit te vol met marketing rotzooi, zeker nu met al het copilot gezeur.
Ik bedoel de software om de cores zonder X3D uit te schakelen. Dat zit niet standaard in Windows (voor zover ik weet?). Ik heb er nooit naar gezocht, ik heb wel een X3D maar het is maar de 8-core dus dat is geen probleem.
[Reactie gewijzigd door Llopigat op 11 maart 2025 22:50]
Maar daardoor moet je altijd speciale software draaien om je game op de juiste cores te houden.
Waar Tweakers op doelt is dat je normaliter geen systeem kan bouwen die het beste is in productiviteit EN gamen tegelijk. Dus in die zin is er geen compromis nodig, want deze kan beide
Dus geen compromis nodig in hardware, maar wel een beetje in software in de zin dat je die software anders niet nodig zou hebben. (ik heb het niet nodig met een 5950X maar draai de benodigheden wel, voor mij voelt het dus niet als een compromis maar als een default windows 11 installatie)
Voordat de 9950X3D er was had je namelijk of moeten inleveren op gamen of in moeten leveren op productiviteit. En als je dat niet wilt moet je dan zelfs 2 systemen neer moeten zetten (een 9800X3D systeem EN een 9950X-systeem) om de beste van 2 werelden te hebben.
[Reactie gewijzigd door watercoolertje op 11 maart 2025 16:07]
Ook zonder X3D kan je prima gamen. Het is niet zo dat elke andere processor nu echt minderwaardig is of zelfs niet geschikt. X3D is toch nog voor de hardcore. Een RTX4080 draait prima op een 9700X of een 14700K.
Als je een 5800X3D hebt, kan je goed gamen, maar een 9700X doet het net zo goed. Ook een oudere 7900X is sneller. Volgens Tweakers heeft een 14600K zelfs een betere gameprestatiescore.
Steve van GN heeft het hier weleens over gehad en die zei dat de performance winst of latency-loss om de 2e CCD ook met 3D V-cache uit te rusten te verwaarlozen was tov. de extra meerkosten.
Het is dus echt een keus geweest om het niet te doen anders zouden de CPU's veel te duur worden.
Ik zit nog op de 5800X3D icm 3090 en dat blijf ik voorlopig.
Ik schuif de overstap naar AM5 nog wel even voor me uit tot de prijzen ok zijn, wellicht iets tweedehands.
Ik vind 560,- voor een 9800X3d echt een hoop geld en de 7800X3d is met 477,- ook niet goedkoop te noemen.
En gezien de paper launch van de 50 serie en de beperkte winst met een 9070xt is de 3090 voorlopig prima.
De 7800x3d was vorig jaar een poos te koop voor onder de 350,- en goedkoper zelfs. Maar door schaarste roken de webshops natuurlijk bloed en gingen de prijzen massaal omhoog. Wie koopt er nu een 7800x3d voor bijna 500eur als je voor paar tientjes meer een 9800x3d hebt. Ondanks moet ik je wel toegeven dat de prijzen sinds AM5 wel fors omhoog zijn gegaan
Ah ik had de tray versie even over het hoofd gezien, dan is het alsnog wel jammer dan een last gen proc alleen maar duurder lijkt te worden tov een jaar geleden
[Reactie gewijzigd door Tjona100 op 11 maart 2025 18:31]
Februari vorig jaar nog een 7800X3D gekocht voor €360 inderdaad...
Hoewel het altijd wel kriebelt om iets nieuws te kopen en ik het altijd bijzonder vindt hoeveel fps er nog te winnen valt met een CPU upgrade sla ik toch nog even over.
Vraag me ook af of je zo'n fps winst ook haalt met een 7800XT.
[Reactie gewijzigd door Cowamundo op 11 maart 2025 17:26]
AMD 5700X3D hier met een RTX4070. AMD X570 bordje. Ik wacht ook even tot de prijzen wat zakken, of anders weer 2e hands net als de 5700X3D (ik kwam van een 3900X - welke sneller is in multitasken, maar niet in games).
Ja ik ook. Ik heb precies die processor maar dan met een 4090. Ik zie daar geen problemen mee. Ik heb ook geen zin om weer een nieuw moederboard + nieuw geheugen te moeten kopen, naast die CPU.
Grote kans. Ik heb destijds de eerste ''batch'' van 9800X3D processors op Azerty bijgehouden, en die waren alle 150 binnen een uur weg (netjes voor de adviesprijs overigens). Daarna volgden de prijsverhogingen bij alle retailers. Nu, enkele maanden later, ligt de prijs nog altijd boven MSRP.
Daarom hoop ik dat ze nu wel naar adviesprijs zakken en mogelijk zelfs lager.. De 9800X3D is nu niet langer het "topmodel", dus de vraag zal wel iets zakken.. Aan het aanbod ligt het sowieso al niet meer want de meeste winkels hebben genoeg op voorraad..
Omdat Intel sws al goed weg komt met gamen en werk kracht. Tenzij je sim spellen neemt heb je überhaupt niet zo'n zware cpu nodig omdat 9 van de 10 keer de gpu de bottleneck is.
Omdat Intel sws al goed weg komt met gamen en werk kracht. Tenzij je sim spellen neemt heb je überhaupt niet zo'n zware cpu nodig omdat 9 van de 10 keer de gpu de bottleneck is.
Hoe zijn de nieuwe cpu's top-tier van Intel? Heb heb een beetje voorbij laten gaan. Presenteren ze beter dan deze 2 top AMD cpus? Of hebben zij nog last van de 13de en de 14de hardware bug op de cpus? Te heet etc.?
Een 265K is ongeveer de beste allrounder (onder 400 euro), qua prijs doet die het heel goed. Een oudere 14900KF is een nog betere allrounder (sneller in multithread loads), die koop je al voor onder 450 euro.
Zoals gezegd, omdat 90% van de games GPU limited zijn.
Ook zijn de testen van vele game reviewers gebaseerd op 1080p om echt uit te maken welke het snelste is, maar dat is minder van invloed voor 1440p en 4K gamers. Dan heb je X3D ook minder nodig, en dat is de werkelijkheid die men echt op het scherm thuis ziet. X3D is wel beter tegen stutters in games (voor zover je dat tegenkomt).
Die is niet relevant in dit geval en valt buiten de concurrentiepositie en prijspositie van deze CPU's. De 9800X3D is als enige meegenomen om te laten zien dat het voor gamen weinig uit maakt of je nu 8 of 16 cores hebt. De rest zijn allemaal 12+ core CPU's boven de 600 euro.
Mooie review. Misschien als Zen 5 nog actueel is en mijn 7800x3d aan vervanging toe is, overweeg ik de 9950x3d. Mis soms wel de rekenkracht buiten het gamen om met mijn huidige cpu.
:fill(white):strip_exif()/i/2007169914.jpeg?f=thumblarge)
:fill(white):strip_exif()/i/2007169916.jpeg?f=thumblarge)
/i/2007317470.png?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005658250.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006869234.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006869236.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white):strip_exif()/i/2007169916.jpeg?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/2007169914.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/i/2007162466.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2007031770.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2006874208.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_exif()/i/2005121904.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2006874210.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2006869186.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2007176948.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2007031774.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2006434932.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2005651656.jpeg?f=fpa)
/i/2005677384.png?f=fpa)
:strip_icc():strip_exif()/u/624591/crop5ed9fe469d156_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/287731/crop6270fa65746ea_cropped.jpg?f=community){kind=small}
/u/748079/crop65b35799c7d62.png?f=community){kind=small}
/u/1264862/crop5da6169b28fc1_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/47143/crop67e315c19a3a9_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/476116/crop5e5e2c28a5b02_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/151537/crop5db7498ca4eda_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/78725/train-icon3.jpg?f=community){kind=small}
/u/2026546/crop65f202239e88a_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/202608/TURKIYE.JPG?f=community){kind=small}
.
:strip_icc():strip_exif()/u/356144/crop5a0b2a83c933d_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/1483544/crop5fa7be021ded9_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/1897390/crop66f01cc72c09a_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/249917/jaapschaap.jpg?f=community){kind=small}
/u/581763/crop671d464e1d270_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/596594/crop56fba77b868a5_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/172175/crop5fab02e55e7d4_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/416523/fotos_in_de_cloud_android.png?f=community){kind=small}
/u/34200/crop6554f56fe2075_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/395980/crop674b702d7c355_cropped.jpg?f=community){kind=small}
/u/2173836/crop670edc9ca7631.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/713435/crop64ca288fe5ff4_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/247652/220px-Cyrix_6x86MX_PR200_Front.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/263315/crop592fef8caf3e6_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/2008130/crop6536ebba0daf2_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/104298/crop66cee2803cfa3_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/136154/crop62ee149c1c4eb_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/175420/crop61db36da0784a_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/201245/crop66787c4ece8d3.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/541367/crop6679306ef1f8f_cropped.jpg?f=community){kind=small}
/u/707894/crop6590aa11ca349_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/2167782/crop6717af3b689d5.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/66961/crop5c20da5d3451c_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/209941/Gotharan.jpg?f=community){kind=small}
/u/117810/cupcake2.png?f=community){kind=small}
