PlayStation 5 Pro review - Welke PS5 moet je kopen? - Mooie beelden, ook op 60 frames per seconde

De PlayStation 5 Pro is dus grotendeels dezelfde console als het basismodel, maar dan krachtiger. Wat levert die kracht je dan precies op? Betere graphics, is het antwoord dat je daar heel platgeslagen op kunt geven; wat dat precies inhoudt, is lastiger. Het verschilt namelijk per game wat voor features de Pro toevoegt. Sommige games krijgen er bijvoorbeeld een nieuwe 8k-optie bij. Anderen houden het bij 4k, maar leveren mooiere beelden in zowel hun Quality-modi als de Performance-modi, of draaien nu op 60fps in Quality-modus waar dat voorheen 30fps was. Die hogere framerates worden deels mogelijk gemaakt door de extra ruwe rekenkracht van de nieuwe gpu, maar vaak komt ook de nieuwe PSSR-upscaling om de hoek kijken.

Veel games werken met dynamische resoluties, waarbij de PS5 Pro soms een lagere maximale resolutie gebruikt dan de PS5, maar door PSSR wel vergelijkbare of betere beeldscherpte en hogere framerates kan leveren. PSSR werkt in de praktijk erg goed, waardoor je, zelfs als je met je neus op het scherm staat, niet altijd kunt zien in hoeverre beelden geüpscaled worden. Dat is een compliment voor hoe de PS5 Pro zijn werk doet. De verschillen die dat met zich meebrengt, zijn soms goed zichtbaar en soms een stuk lastiger te spotten met het blote oog.

Let er wel op dat veel van de features die we noemen alleen in een game zitten als er een patch voor is uitgerold die ondersteuning voor de PS5 Pro toevoegt. Games zonder patch missen die extra modi. Wel kunnen die in hun normale 30fps- of 60fps-modi betere prestaties laten zien, aangezien die games wel meeprofiteren van de sterkere gpu.

Lekker scherp in 8k

In beeldkwaliteit zorgt de console op meerdere manieren voor stappen vooruit. In de eerste plaats heb je dus die 8k-modi. De PS5 Pro stuurt een 6k60-signaal uit en maakt daarbij gebruik van dsc, display stream compression. Een van de games die je op de PlayStation 5 Pro in 8k kunt spelen is F1 24. Dat hebben we uitgeprobeerd, in combinatie met een 75" Samsung QN800D-8k-tv, die probleemloos als 8k-display herkend wordt door de PS5 Pro. F1 24 gebruikt in 8k-modus een native 4k-beeld, dat door middel van Temporal Anti-Aliasing Upsampling (TAAU) wordt vergroot naar 8k. TAAU is een minder geavanceerd upscalingalgoritme dan PSSR en volgens Eurogamer onderzoekt Codemasters of het 'in de toekomst' PSSR kan gebruiken.

Waar we vooraf eigenlijk hadden gedacht dat 8k een beetje een gimmick zou zijn, zie je het verschil echt wel. Sta je bijvoorbeeld op het rechte stuk op Zandvoort, dan zie je details in de verte een stuk scherper als je speelt in de alleen voor 8k-tv’s beschikbare ‘Resolutie-modus’. Het hek aan het einde van het rechte stuk en de lijnen langs de baan in de verte ogen in de andere grafische modi bijvoorbeeld stukken grover dan in de 8k-modus. Ook de individuele personen in het publiek zien er scherper uit. De vraag is natuurlijk wel in hoeverre dat soort details belangrijk is in een game waarin je op hoge snelheid over een baan raast, maar goed: het kan wel. Leuk voor een select groepje gamers wellicht, want wie beschikt er al over een tv die 8k kan vertonen? Ze zijn er wel, maar voor het gros van de gamers zal dit geen factor zijn.

F1 24, van links naar rechts in 8k, in 4k op de kwaliteitsmodus en in 4k op de prestatiemodus (klik tweemaal voor origineel formaat)

De overige verbeteringen zijn dat wel. Zo zijn er diverse games die meer gebruikmaken van raytracing. Onder meer Hogwarts Legacy en F1 24 maken daarvan gebruik. Dat laatste laat bijvoorbeeld betere reflecties zien en past raytracing ook toe op allerlei elementen rond de baan. Wel vind ik het jammer dat ‘car in car’-reflecties nog niet te zien zijn. Ook valt op dat reflecties in regenplassen eigenlijk heel ruw gesimuleerd worden. Pas als je het beeld stilzet, verandert de weerkaatsing in zo’n plas echt in een duidelijk plaatje van de auto erboven. Zolang het beeld een beetje beweegt, zelfs al is het maar heel langzaam, zie je een veel minder accurate reflectie. Wel is goed te zien dat F1 24 op de PS5 Pro gedetailleerdere reflecties en ook meer reflecties laat zien dan op het basismodel het geval is.

In Alan Wake II is het verschil in beeldkwaliteit ook goed zichtbaar. Zo is het detailniveau in de reflecties in plassen een stuk hoger en zien we in de weerkaatsing van een ruit sommige objecten verdwijnen als we kiezen voor een grafische modus waarin raytracing ontbreekt. Ook ziet de algemene lichtinval er wat natuurlijker uit. Alan Wake II is daarmee een voorbeeld van een game waarin je de verschillen vrij duidelijk kunt laten zien.

Alan Wake II op de PS5 Pro, links zonder raytracing, rechts met

Verschil niet altijd zo duidelijk

Het moet echter gezegd worden dat de grafische verschillen verder lang niet altijd zo groot zijn. Horizon Forbidden West is bijvoorbeeld zo’n game waarin het moeilijk is de verschillen echt goed te zien. Het is bekend wat de Pro aan extra grafische features mogelijk maakt; op dat lijstje staat onder meer dat schaduwen gedetailleerder zijn en huid en haar er realistischer uitziet. Dat zou best kunnen, maar het is toch echt niet zomaar waar te nemen als je Horizon Forbidden West aan het spelen bent. Zelfs een side-by-sideopstelling, waarbij we de game op een oude PS5 en de Pro hadden draaien, leverde weinig op.

Wanneer je de game gewoon gaat spelen, verandert dat een beetje. De winst zit namelijk niet alleen maar in beeldkwaliteit, maar vooral ook in de combinatie van beeldkwaliteit en framerate. Dit is het punt waarop ik de PlayStation 5 Pro de grootste slag vind slaan. Games worden er in hun mooiste vorm niet meteen een klap mooier van, maar de prestatiemodi gaan wel flink vooruit. Meer grafische kracht betekent dat een game in zijn Performance-modus in een hogere resolutie gerenderd kan worden dan voorheen het geval was. Tel daar PSSR nog bij op en je beschikt over de juiste tools om een heel soepele spelervaring te kunnen bieden, zonder dat daarbij heel veel beeldkwaliteit verloren gaat. Ook hier liet Forbidden West trouwens geen al te opvallende dingen zien, maar bepaalde details zagen er in Performance Pro echt beter en scherper uit dan op de oude PS5 in de normale Performance-modus.

Horizon: Forbidden West, van links naar rechts in Resolution Pro, Balanced en Performance Pro

Winst in prestaties wordt door de Pro op meerdere manieren behaald. De vaak op 60 frames per seconde gerichte Performance-modus wordt dus mooier dan hij vroeger was, maar Quality-modi kunnen ook beter gaan lopen. Diverse games, waaronder Horizon Forbidden West, bieden een extra modus aan die ook gericht is op beeldkwaliteit, maar dan met 40 frames per seconde als target, in plaats van de 30fps die normaliter standaard is voor een Quality-mode. Dat verschil is merkbaar en laat een game een heel stuk soepeler aanvoelen. Deze optie is trouwens niet helemaal nieuw, maar gezien de grotere mogelijkheden zullen we dit soort 'tussenmodi' waarschijnlijk vaker gaan zien. Wel heb je er nog steeds een 120Hz-tv voor nodig, die dan elk beeldje driemaal weergeeft, wat vloeiend beeld oplevert.

Compilatie van games in verschillende beeldkwaliteitsmodi op de Playstation 5 Pro

Wil je soepelheid, dan heb je vooral ook een tv met ondersteuning voor 120Hz en eventueel vrr nodig. Dit is geen nieuwe feature voor consoles, maar de PlayStation 5 Pro maakt het wat makkelijker voor makers om hier iets mee te doen. Diverse games krijgen dan ook een extra Performance-modus die hogere framerates mogelijk maakt. Dit kunnen we niet accuraat meten, maar in een game als Hogwarts Legacy is de hogere framerate zeker merkbaar. Wanneer je de camera langzaam om een personage heen draait, zie je op 30 en 60fps zeker nog dat ‘schokkerige’ effect in hoe de achtergrond over het beeld schuift. Dat effect zie je op hogere framerates niet meer, dus je hebt een wat rustiger beeld. Werken met 120 beeldjes per seconde levert in theorie trouwens ook meer controle over een game op, want je zou preciezer moeten kunnen timen. Het vaardigheidsniveau dat daarvoor nodig is, ontbreekt bij ons wellicht, maar het kan voor sommige gamers een factor zijn.

Winst in beeldkwaliteit bij 60fps

Als ik de balans opmaak van wat de PlayStation 5 Pro zoal met graphics doet, dan denk ik dat de winst dus vooral zit in de hogere beeldkwaliteit bij een framerate van 60fps. De keuze tussen optimale graphics en optimale framerate is inmiddels normaal en dat verandert ook niet, maar de PS5 Pro laat indrukwekkende dingen zien in de diverse Performance-modi van de verschillende games. Je levert helemaal niet zoveel kwaliteit meer in, terwijl het verschil in hoe soepel een game aanvoelt tussen 30fps en 60fps behoorlijk groot is. Ik zie mezelf nu niet zo snel meer de voorkeur geven aan Quality, Fidelity en dat soort op beeldkwaliteit gerichte modi. De tussenvariant van 40fps kan daarin nog wel iets veranderen, maar het zou mij niet verbazen als het grootste deel van de gamers met een PS5 Pro vaker zal kiezen voor de Performance-modi.

Betere ondersteuning in meer (VR-)games

Daarbij maakt het in elk geval nu nog veel uit om welke game het precies gaat. De ene game doet meer met de extra mogelijkheden dan de andere game. Diverse media hebben al lijstjes geplaatst van games die duidelijk stappen vooruit zetten. Dat is nu zo, maar ik verwacht dat dat in de toekomst wat minder zal verschillen. Games die komend jaar verschijnen, profiteren natuurlijk van het feit dat de makers de PS5 Pro-hardware al langer hebben en dus ook meer tijd hebben om de extra mogelijkheden optimaal te benutten.

Ook zullen er de komende tijd waarschijnlijk meer patches komen voor VR-games, want ook PlayStation VR 2 profiteert mee van de features van de PlayStation 5 Pro. Sommige games, zoals No Man's Sky, hebben die patch nu al; andere zullen ongetwijfeld volgen. Ik had in Kayak VR: Mirage het idee dat ik al naar iets scherpere beelden zat te kijken, maar dat weet ik niet helemaal zeker. Wel zag ik in Horizon: Call of the Mountain minder van die kleine haperingen die ik af en toe met de normale PlayStation 5 wel zag, dus daar lijkt de sterkere gpu alvast een woordje mee te spreken.