Inleiding
Samengevat
De Fairphone 5 is de duurzaamste smartphone die je op dit moment kunt vinden. Het toestel is modulair, makkelijk te repareren en heeft maar liefst vijf jaar lang garantie. Daarnaast biedt de fabrikant ook nog eens acht tot tien jaar softwareondersteuning, waardoor je tot 2033 updates ontvangt. Duurzaamheid gaat echter meestal gepaard met het moeten inleveren op bepaalde aspecten en dat geldt ook voor dit toestel. In vergelijking met andere telefoons in deze prijscategorie heb je mindere camera's, een scherm dat niet zo helder kan en een slechte accuduur. De Fairphone 5 is met een introductieprijs van 699 euro duurder dan zijn voorgangers. Voor dat geld krijg je een smartphone die dankzij de Qualcomm QM6490 redelijk krachtig is en lang meegaat. Hier mogen andere fabrikanten een voorbeeld aan nemen.
Duurzaamheid is vandaag de dag een hot topic en langzaam maar zeker begint de smartphone-industrie het licht te zien en zijn er steeds meer fabrikanten die zich bezighouden met het duurzamer produceren, verpakken en recyclen van toestellen. We horen en lezen steeds vaker dat smartphones langer meegaan, dat de plastics, metalen onderdelen en verpakkingen (deels) gemaakt zijn van gerecyclede materialen en dat enkele fabrikanten het repareren van smartphones makkelijker maken.
Het Nederlandse Fairphone loopt daarin voorop. Dit jaar heeft het bedrijf de Fairphone 5 uitgebracht. Het bedrijf gaat zelfs zo ver dat zij bij het fabriceren van hun smartphones niet alleen kijken naar gerecycled materiaal, maar ook naar de herkomst van nieuwe materialen. Daarnaast wil het bedrijf ook dat de mensen die de ruwe materialen uit de grond halen en de toestellen in elkaar zetten een eerlijk salaris krijgen en werken onder eerlijke arbeidsomstandigheden. Daarbovenop hecht Fairphone ook veel waarde aan garantie en ondersteuning. Het bedrijf heeft laten weten de garantie van hun nieuwste smartphone, de Fairphone 5, op te rekken naar vijf jaar en maar liefst acht tot tien jaar softwarematige ondersteuning te leveren op het toestel.
Om dit voor elkaar te krijgen heeft het bedrijf enkele bijzondere maatregelen genomen waar ik verderop in deze review dieper op inga. Net als bij het vorige model en de bijbehorende accessoires heeft het bedrijf reserveonderdelen op voorraad die minimaal net zo lang beschikbaar moeten zijn als de ondersteuningsperiode van de Fairphone 5. Deze reserveonderdelen kunnen makkelijk worden vervangen en het enige wat je daarvoor nodig hebt, is een kruiskopschroevendraaier en in sommige gevallen zelfs alleen je vingers.
Kortom, dit klinkt als muziek in de oren van mensen die veel waarde hechten aan duurzaamheid of gewoonweg een smartphone willen die lang meegaat en makkelijk gerepareerd kan worden, maar al deze voordelen hebben een prijs. De Fairphone 5 is met 699 duurder dan de 649 euro die het vorige model bij introductie kost. Daarnaast krijg je voor dit geld een smartphone die niet zo krachtig of veelzijdig is als andere toestellen in deze prijsklasse. Kan de Fairphone 5 zich staande houden tussen de andere smartphones in dit segment en zijn de concessies die het bedrijf gedaan heeft, het waard om de toeters en bellen van de concurrent op te geven in ruil voor een groenere voetafdruk? Je leest het in deze review.
Behuizing en scherm
Net als bij de vorige Fairphones, is het met dit exemplaar ook mogelijk deze helemaal uit elkaar te halen. De Fairphone 5 is een van de weinige smartphones in deze tijd die niet is dichtgelijmd en je met slechts één type schroevendraaier, de #00-kruiskopschroevendraaier, praktisch volledig kunt disassembleren. Sterker nog, voor het verwijderen van de achterkant en het vervangen van de accu heb je helemaal geen gereedschap nodig. Net zoals vroeger hoef je slechts je nagel onder de uitsparing te wippen om die twee onderdelen los te halen en te verwijderen. Het is een verademing om in deze tijd een toestel zo makkelijk en snel open te kunnen krijgen. Nokia maakte dat al iets makkelijker met de G22, maar Fairphone doet het op de manier zoals dat bij bijna elke smartphone 10 à 15 jaar geleden ging.
Als je de achterkant en de accu eenmaal verwijderd hebt, zie je de slots voor de sim- en microSD-kaarten zitten. Ook dat doet mij denken aan smartphones van tien jaar geleden en ouder. De meeste telefoons van nu hebben een vastgelijmde accu en een kaarttray aan de zijkant in het frame voor de sim- en SD-kaartjes. Dat is jammer, want een verwisselbare accu is ontzettend praktisch. Ik weet dat ik vroeger voor mijn smartphone meerdere accu’s kocht. Als ik dan zonder energie kwam te zitten, was het verwisselen met een volle accu een fluitje van een cent en dat kan nu dus ook met de Fairphone 5. Bovendien kun je, als je huidige accu versleten is, makkelijk een nieuw exemplaar gebruiken zonder dat je langs een reparateur hoeft of in de weer moet gaan met heatguns, schroevendraaiers, heatplates, plectrums en zuignappen.
Wil je het toestel nog verder uit elkaar halen omdat er een onderdeel kapot is, dan hoef je niet bang te zijn. Fairphone heeft de smartphone zodanig in elkaar gezet dat zelfs beginners de smartphone uit elkaar kunnen schroeven. Het enige waar je op moet letten, is dat de modules verbonden zijn met dunne flatcables, waarvan je de connectoren na het losschroeven voorzichtig moet losmaken met bijvoorbeeld een plastic pasje. Naast de display, de achtercamera's, de frontcamera, de luidspreker/trilmotor en de oorspeaker is ook de USB-C-poort een apart uitneembaar onderdeel. Alle belangrijke onderdelen zijn netjes gemarkeerd in het toestel, waardoor je makkelijk kunt zien waar alles zit. Als je een onderdeel wilt vervangen, kun je deze rechtstreeks bestellen bij Fairphone. Fairphone belooft reserveonderdelen beschikbaar te houden gedurende de lengte van de garantieperiode van maar liefst vijf jaar. Een blik op de webwinkel geeft vertrouwen dat dat gaat lukken, want je kunt ook nog steeds schermen en cameramodules kopen voor de Fairphone 2, de oudste modulaire Fairphone, die in 2015 op de markt kwam.
Als we zonder de smartphone uit elkaar te halen, kijken naar het toestel, voelt deze aan als een midrange smartphone. Het frame is van aluminium en doet erg denken aan het gebolde frame van de Samsung Galaxy A54 en A34. Zoals bij bijna elke moderne smartphone zitten aan de rechterkant volumeknoppen en een ietwat verzonken powerknop die tegelijkertijd dienstdoet als vingerafdruklezer. Bovenin zit een microfoongaatje en linksonder zit een kleine uitsparing die je kunt gebruiken om de achterkant zonder gereedschap los te maken. Aan de onderzijde zit een USB-C-aansluiting, een van de twee stereoluidsprekers en een microfoongaatje.
De achterkant van de telefoon is van mat plastic en, zoals ik al eerder schreef, afneembaar. Afhangend van het model heeft de achterkant een effen kleur (blauw of zwart) of is hij transparant. Linksboven aan de achterzijde zit een driehoekig camera-eiland met daarin twee lenzen, een laser en een flitser. Het eiland steekt niet te ver uit de behuizing, maar het toestel wiebelt wel aardig als deze plat op tafel ligt. De smartphone voelt stevig aan en geeft niet mee als deze wordt getordeerd. Daarnaast ligt de smartphone lekker in de hand en is de matte afwerking van de achterkant redelijk ongevoelig voor vingerafdrukken. Het frame voelt wel iets gladder, maar is niet zo glad dat het toestel uit je handen glipt. Wat water- en stofdichtheid betreft heeft Fairphone een tandje bijgezet. De telefoon is spatwaterdicht en kan stof, hoewel de smartphone makkelijk kan worden geopend, beter buiten houden dan zijn voorganger en heeft daarom ook een IP-rating van IP55. Met de telefoon onder de douche staan of een eindje zwemmen met het toestel zit er niet in, maar een kleine regenbui zou het apparaat moeten overleven. In deze prijscategorie zien wij steeds vaker toestellen met een IP68-certificaat. Deze kunnen dus beter tegen water en stof.
De 3,5mm-koptelefoonaansluiting is helaas niet aanwezig op de Fairphone 5. Juist op dit toestel hadden wij deze poort nog verwacht, al is het alleen maar omdat het modulaire concept van dit toestel zich er juist goed voor leent. Argumenten om ruimte te besparen en waterdichtheid mogelijk te maken zijn niet relevant omdat wij de laatste jaren genoeg (kleinere) toestellen zijn tegengekomen die waterdicht zijn en de poort alsnog hebben. Aan de andere kant zijn wij niet verrast dat dit model geen koptelefoonaansluiting meer heeft, aangezien de Fairphone 4 deze ook al niet meer had. Toen ik met de oprichter hierover sprak op de MWC, vertelde hij mij dat er maar een kleine groep is die nog gebruikmaakt van deze poort en dat mede daarom gekozen is de poort weg te laten. Je zult dus met een verloopstukje in de weer moeten gaan of een draadloze bluetoothheadset moeten aanschaffen. Dat is vanuit het oogpunt van duurzaamheid weer niet ideaal, vanwege de ingebouwde accu die vrij snel verslijt. Bij de meeste koptelefoons kun je die niet vervangen, dus zodra de accu niet meer goed is, kun je de rest van het apparaat ook weggooien. Dat geldt zelfs voor de truewirelessbluetoothoortjes in Fairphones webshop, die volgens de fabrikant van eerlijk verkregen en deels gerecyclede materialen zijn gemaakt.
Scherm
De Fairphone 5 heeft een oledscherm in tegenstelling tot het lcd-scherm van de Fairphone 4. Het scherm heeft een verversingssnelheid van 90Hz en komt daardoor iets beter mee met andere smartphones in deze prijscategorie, al zien wij ook steeds vaker toestellen met 120Hz, 144Hz en zelfs hoger voorbijkomen. Je kunt alleen handmatig switchen tussen 60 en 90Hz, tussenstappen zijn er niet. Het scherm van de Fairphone 5 wordt bedekt door een laag Gorilla Glass 5. Het heeft ronde hoeken en is 6,46 inch groot. De schermranden zijn ongeveer even dik als die van de Fairphone 4, maar de druppelvormige notch van dat vorige model is vervangen door een punchhole, waarachter de frontcamera zich bevindt. Het scherm heeft een resolutie van 1224x2770 pixels en een pixeldichtheid van 459ppi. Deze resolutie zien wij niet vaak de revue passeren. De meeste toestellen hebben een 1080p- of 1440p-resolutie.
We hebben het scherm van de Fairphone 5 doorgemeten met onze SpectraCal C6-colorimeter en Portrait Displays Calman Color Calibration-software. Smartphones die ongeveer even duur zijn als de Fairphone 5 hebben wij een lichtblauwe balk gegeven, zodat je kunt zien wat je normaal gesproken voor de prijs van dat toestel kunt krijgen.
Het valt meteen op dat de Fairphone 5 het moet afleggen tegen bijna alle andere toestellen in deze prijscategorie. Met een helderheid van 571cd/m2 doet hij het iets beter dan zijn voorganger, maar eindigt alsnog onderaan in de grafiek omdat de schermen van smartphones in deze categorie tegenwoordig opvallend goed presteren. Ook beter dan bij het vorige model, maar in vergelijking met andere smartphones niet denderend, is de minimale helderheid. De Fairphone 5 produceert behoorlijk wat licht op de laagste stand, waardoor het in donkere omgevingen knijpen met de ogen wordt.
- Piekhelderheid wit (100% schermoppervlak)
- Piekhelderheid wit (33% schermoppervlak)
- Minimale helderheid
- Kleurtemperatuur
- Gemiddelde grijswaardenfout
- Gemiddelde kleurfout
Wat de kleurweergave betreft hebben we het scherm zoals gebruikelijk doorgemeten in de stand voor sRGB, de gebruikelijke kleurruimte voor de meeste video's, foto's en het web. De wissel naar een oledscherm was een stapje terug voor Fairphone. De kleur- en grijsafwijkingen zijn iets groter geworden bij de Fairphone 5, maar onderaan de streep is het nog steeds goed, aangezien de gemiddelden nog steeds onder de zichtbare grens van 3 blijven. Mocht je toch wat willen veranderen aan de kleurweergave, dan is dat mogelijk in het instellingenmenu. De mogelijkheid om de kleurtemperatuur automatisch aan te passen aan het omgevingslicht, is nog steeds aanwezig. Inmiddels zijn er steeds meer smartphones die deze functie ondersteunen. Het scherm ondersteunt daarnaast ook HDR10, HDR10+ en HLG, al vermeldt Fairphone dat niet op hun site en webshop.
Camera
Hoewel het overgrote deel van de smartphones in deze prijscategorie meestal drie of soms zelfs vier camera’s aan de achterkant heeft, is de Fairphone 5 onderdeel van de kleine groep die er twee heeft. De hoofdcamera heeft een 54-megapixelsensor, de Sony IMX800. Je zou denken dat het toestel na het samenvoegen van de pixels foto’s van 13,5 megapixel maakt, maar hij produceert afbeeldingen met 12,5 megapixel. De sensor is vooral terug te vinden in Chinese smartphones als de Honor 70-serie en verschillende Xiaomi-toestellen. De sensor heeft een optisch gestabiliseerde f/1,88-lens. De ultragroothoekcamera heeft een 50-megapixelexemplaar. Fairphone vermeldt niet het precieze type. De camera aan de voorkant is een Samsung ISOCELL JN1. Het is een 50-megapixelmodel met een diafragma van f/2,45. Alle camera’s kunnen filmen in 4k met 30 frames per seconde.
Voor de cameratest hebben we de Fairphone 5 vergeleken met de Samsung Galaxy S23, die in dezelfde prijscategorie zit. Zo krijg je een beeld van wat je voor ongeveer hetzelfde bedrag in huis kunt halen.
:strip_exif()/i/2006086204.jpeg?f=imagenormal)
| Camera's Fairphone 5 |
Primair |
Ultragroothoek |
Front |
| Sensor |
Sony IMX800 |
NB |
Samsung JN1 |
| Resolutie |
54 megapixel |
50 megapixel |
50 megapixel |
| Pixelgrootte |
1μm |
0,7μm |
0,74μm |
| Bayerlay-out |
4x4 |
4x4 |
4x4 |
| Autofocus |
PDAF |
PDAF |
- |
| OIS |
Ja |
- |
- |
| Diafragma |
f/1,88 |
f/2,2 |
f/2,45 |
| Video |
4k @ 30fps |
4k @ 30fps |
4k @ 30fps |
De camera-app van de Fairphone 5 heeft niet zoveel opties als die van gelijkgeprijsde toestellen. Naast de standaard foto- en videomodi zijn er maar een paar extra standen, waaronder panorama, portretmodus, timelapse, slowmotion, stopmotion en een supernachtmodus. Er is ook een Pro-modus die werkt op beide camera's.
Praktijktest
De beeldverwerking die de standaard camera-app van Fairphone toepast, lijkt nog steeds niet zo geavanceerd als die van de concurrentie, zodat foto's er minder aantrekkelijk uitzien. Het is wel wat beter dan die van het vorige model, maar het verschil is toch goed te zien. Als we het toestel vergelijken met de S23, zien we dat er meer ruis optreedt en minder details worden vastgelegd. Al zijn er hier en daar wat sporadische uitzonderingen. Soms toont de Fairphone 5 soms juist meer details in de foto dan de concurrentie, maar dat lijkt te komen doordat de camera-app op die momenten erg weinig ruisreductie toepast.
De Fairphone 5 heeft geen telecamera en cropt de foto die gemaakt is met de hoofdcamera. Dat gaat aardig, maar we zien wel dat er meer ruis optreedt. De Fairphone biedt standaard een 2x-zoomoptie aan, terwijl de Samsung Galaxy S23, die wel een telecamera heeft, standaard voor 3x gaat. Ook hier zie je duidelijk dat de S23 meer detail vastlegt, maar dat gaat wel gepaard met wat meer ruis.
In situaties met een groot verschil tussen licht en donker, zien we dat de Fairphone moeite heeft veel detail vast te leggen, al is het verschil met zijn voorganger wel groter. De Fairphone heldert de voorgrond vaak sterker op dan de S23, wat vooral een lager contrast binnen de hele foto oplevert. De S23 zet ook het contrast in texturen sterker aan, bijvoorbeeld te zien in de tegels op de foto van de plant. Ook in de avondfoto's zie je dat de S23 de scène met meer contrast weergeeft, maar in sommige gevallen gaan fijne texturen sneller verloren en als het gladstrijkalgoritme niet al te streng is, komt daar aardig wat ruis voor terug. Zeker als er weinig licht is, smelten delen van de scène die grotendeels dezelfde kleur hebben samen tot een wazige pixelbrij, al komt het toestel in sommige situaties wel aardig mee.
Als we in de nacht met het toestel aan de slag gaan, valt het samensmelten van delen nog meer op. Het toestel weet in sommige gevallen wel helderdere foto’s te maken dan de S23, maar vaak wordt er dan niet evenveel detail vastgelegd. Ook de witbalans wijkt soms af, maar sinds de laatste update is de kwaliteit van de foto’s wel wat omhooggegaan.
De ultragroothoekcamera heeft in de nacht een stuk meer moeite met het vastleggen van details. De nachtfoto’s zijn over het algemeen wel helder, maar fijne elementen worden gladgestreken, waardoor ze soms wegvallen. Als er echter weinig straatverlichting voorhanden is, is het verschil tussen de Fairphone 5 en de Galaxy S23 als dag en nacht.
De frontcamera van de Fairphone 5 schiet mooie plaatjes, waarbij aardig wat detail wordt vastgelegd. De smartphone wint het echter niet van de Galaxy S23, die niet alleen de voorgrond scherp krijgt, maar ook de elementen op de achtergrond.
De Fairphone 5 doet het redelijk op het gebied van het vastleggen van bewegende beelden. Het dynamische bereik is niet zo goed als bij de S23 en dat resulteert in een wat uitgefiktere lucht op de eerste videostill. Bij bewegingen komt de Fairphone 5 goed mee, maar ook hier is te zien dat de Samsung betere doortekening heeft in donkere delen van de videostill en meer detail vastlegt. Bij snelle bewegingen wordt het beeld al snel vaag, terwijl de Galaxy S23 zich daardoor niet van de wijs laat brengen.
De ultragroothoekcamera van de Fairphone 5 kan dankzij de autofocus ook gebruikt worden als macrocamera. Dat doet de smartphone aardig. Je moet wel zelf switchen naar deze modus, maar als het toestel dicht bij het object komt, krijg je wel netjes de suggestie om dat te doen. De Samsung Galaxy S23 heeft geen macromodus, maar met de 3x-zoomfunctie kon ik toch nog een foto maken die in de buurt kwam van de Fairphone-macrofoto.
Tijdens het testen van de camera kregen wij een update binnen die de kwaliteit van de foto's aanzienlijk verbeterde. Wij denken daarom dat in de loop van de tijd dit nog verder zal worden verbeterd met toekomstige updates.
Software
De Fairphone 5 draait op een nagenoeg kale versie van Android 13 en dat is in deze tijd lekker verfrissend. Er is geen bloatware te bekennen, slechts een Fairphone-app die je aanspoort om allemaal 'groene' dingen te doen. Denk aan milieubesparende maatregelen treffen, je de weg wijzen naar duurzame depots in je omgeving en het leveren van ondersteuning voor je toestel. Daarnaast kun je je aanmelden voor tips, hints, persoonlijke updates, advertenties, een nieuwsbrief en deelname aan onderzoek- en productontwikkeling. Deze app kan niet worden verwijderd, maar wel verborgen. Daarnaast valt deze software je verder niet lastig.
Wat de verdere structuur van het besturingssysteem betreft, heeft Fairphone niets veranderd. Je zou dus kunnen spreken van stock Android en daarmee lijkt het dus in veel gevallen op het systeem zoals je die kent van de Google Pixel-smartphones. Het enige waaraan je kunt zien met een Fairphone-toestel te maken te hebben, is de achtergrond, wat extra instellingen voor het beeldscherm en de camera-app.
Als we kijken naar de softwareondersteuning, heeft Fairphone de lat weer een stukje hoger gelegd. De fabrikant ondersteunt de Fairphone 5 maar liefst acht tot tien jaar en geeft daarnaast vijf jaar garantie op de smartphone zelf. Je kunt dus tenminste tot 2031 - 2033 updates verwachten. Dat is een flinke belofte. De gemiddelde smartphonefabrikant ondersteunt zijn toestellen drie à vier jaar. Samsung en Google doen het wat beter dan het gemiddelde met vijf jaar en Apple zit rond de zeven. Daarnaast doet de fabrikant ook niet moeilijk over het ontgrendelen van de bootloader en kunnen derden al aan de slag met eigen software. Sterker nog, het toestel is op het moment van schrijven nog niet te koop, maar de eerste custom rom, /e/OS, is binnenkort al te krijgen. Als Android je niet bevalt, is de kans aanwezig dat je er een ander OS op kunt zetten, aangezien de soc ook Linux en Windows 11 IoT Enterprise ondersteunt.
De USB-poort van de Fairphone 5 is een exemplaar met ondersteuning voor DP-out en kan dus gebruikt worden om een USB-hub of scherm aan te sluiten. Als je dit doet, wordt het beeld van de smartphone gemirrord op het scherm, maar het is mogelijk een desktopmodus te activeren in het instellingenmenu. Als je die optie inschakelt, krijg je een simpele Android-desktop te zien die veel wegheeft van DeX en Ready For. Het systeem is niet zo uitgebreid als de versies van Motorola en Samsung. Zo missen er bijvoorbeeld controls, waarmee je de maat van vensters kunt veranderen of maximaliseren. Het is wel mogelijk om deze acties uit te voeren, maar je ziet geen indicatoren en dat is verwarrend. Verder is het maken van screenshots niet mogelijk. Wat je ook doet, er wordt altijd alleen maar een screenshot gemaakt van je smartphonescherm en niet van je desktop. Dit soort kleine bugs hebben mij er gelukkig niet van weerhouden om te werken met het systeem, maar het zou fijn zijn als de fabrikant met wat updates deze bugs plet.
Hardware
Acht tot tien jaar lang softwareupdates beloven, is een flinke belofte. De praktijk leert dat de keren dat fabrikanten of de community langer dan gemiddeld smartphones willen ondersteunen, er meestal tijdens dat proces van afgeweken moet worden omdat de support van componentfabrikanten, meestal de soc, eerder stopt. Fairphone had bijvoorbeeld met hun oudere toestellen in het verleden al het probleem dat Qualcomm geen drivers of beveiligingsfixes meer uitbracht voor de soc in die toestellen. De meeste fabrikanten gooien op zulke momenten de handdoek in de ring, maar Fairphone was een van de bedrijven die doorzette, maar dit ging erg moeizaam.
Dit jaar heeft de fabrikant het anders aangepakt en niet gekozen voor een standaard smartphone-soc van Qualcomm. De Fairphone 5 heeft een Qualcomm QCM6490, een 6nm-soc die buiten de reguliere Snapdragon-range valt. Het is onder meer gericht op industriële toepassingen, iot- en embedded apparaten en ondersteunt meerdere besturingssystemen. Doordat deze chip bedoeld is voor apparaten die langer meegaan dan de gemiddelde smartphone, kan Fairphone een stuk zekerder zijn dat Qualcomm deze processor lang genoeg zal ondersteunen. De chip zou volgens Qualcomm wat prestaties betreft tussen de 8 Gen- en 7 Gen-socs liggen. De soc heeft een Cortex-A78-core die geklokt is op 2,7GHz, drie A78-cores die draaien op 2,2GHz en vier A55-cores met een snelheid van 1,9GHz. Verder heeft de chip een Adreno 643L-gpu onder de motorkap.
:strip_exif()/i/2006088054.jpeg?f=imagenormal)
In de praktijk presteert de smartphone zeer goed. Alle apps en functies werken zeer vloeiend en reageren snel en ik had geen last van haperingen. Alleen bij zwaardere games had het toestel het wat moeilijker. Als ik een van de zwaarste Android-games van dit moment speel op het apparaat, kiest de game automatisch voor de laagste instelling. Nu gebeurt dat wel vaker en meestal als je de instellingen hoger zet, is de game nog steeds prima te spelen. Op de Fairphone 5 merkte ik echter wel dat de game wat meer moeite had. Op de mediuminstelling merkte ik hier en daar een kleine stottering op. Vreemd genoeg werden deze niet erger als de instelling op high werd gezet. De haperingen verdwijnen als de game op de mediuminstelling wordt gezet en het aantal frames per seconde wordt vastgezet op 30.
Je hoeft niet bang te zijn dat als je de game langere tijd speelt of een zware app voor langere tijd gebruikt, de prestaties zullen inzakken. Tijdens onze throttletests klokte de chip niet of nauwelijks terug en ook in de Wild Life Stress Test van 3DMark bleef de QCM6490 presteren op de hoogste snelheid.
/i/2006088056.png?f=imagenormal)
- Wild Life Stress Test - Stabiliteit
- Wild Life Extreme Stress Test - Stabiliteit
| Fairphone |
5 |
4 |
| Afmetingen |
161,6x75,8x9,6mm 212g |
162x75,5x10,5mm 225g |
| Scherm |
6,46"-oled, 101,2cm², 2700x1224px, 90Hz, 459ppi |
6,3"-oled, 97,4cm², 2430x1080px, 60Hz, 409ppi |
| Soc |
Qualcomm QCM6490 |
Snapdragon 750G |
| Geheugen en opslag |
8GB, 256 |
6/8GB, 128/256GB |
| Camera's |
1. Primair: 54 megapixel, f/1,88
2. Ultragroothoek: 50 megapixel, f/2,2, macromodus
Front: 50 megapixel |
1. Primair: 48 megapixel, f/1,6
2. Ultragroothoek: 48 megapixel, f/2,2, macromodus
Front: 25 megapixel |
| Accu en laden |
4200mAh, 30W-laden |
3905mAh, 20W bedraad laden |
| Release en prijs |
September 2023, 699 euro |
September 2021, 649 euro |
We hebben de smartphone ook even onderworpen aan de Work-test uit PCMark for Android. Deze test simuleert allerlei normale gebruikscenario's, zoals tekst schrijven, foto's bewerken, video's bewerken en webbrowsen. Het sterke aan deze test is dat puur gewerkt wordt met standaard Android-api's, dezelfde api's als andere apps gebruiken. Meer details over hoe de tests opgebouwd zijn en welke api's aangesproken worden, vind je hier.
- PCMark Android - Work 3.0 (perf)
- PCMark Android - Web Browsing 3.0
- PCMark Android - Video Editing 3.0
- PCMark Android - Writing 3.0
- PCMark Android - Photo Editing 3.0
- PCMark Android - Data Manipulation 3.0
De grafiek laat zien dat het toestel erg dicht in de buurt zit van de Snapdragon 888. Dat is in deze prijscategorie wellicht wat aan de zwakke kant, omdat toestellen met een 888 een fractie van de prijs zijn. Aangezien toestellen met deze chip ook al goed presteren bij algemeen gebruik, is dit zeker niet iets om de Fairphone 5 voor af te schrijven, zeker niet als je bedenkt dat de meeste andere toestellen ook maar een fractie van de ondersteuningstijd hebben. Aan de andere kant is de vraag hoe goed dit toestel nog bruikbaar is na meer dan vijf jaar. Hoe zwaar zullen apps zijn na die tijd en trekt de soc het dan nog wel?
Fairphone heeft ook de opslag verbeterd. Welk type opslag wordt gebruikt, vermeldt de fabrikant niet, maar als we kijken naar toestellen die ongeveer hetzelfde scoren, lijkt het erop dat de Fairphone 5 UFS 3.1 gebruikt. De smartphone scoort daarmee een stuk hoger dan zijn voorganger en zit net onder het gemiddelde in deze prijscategorie. Het opslaggeheugen kan tevens worden uitgebreid met een microSD-kaart.
De connectiviteit van deze smartphone is een stuk beter dan bij de vorige versie. De QMC6490 heeft ondersteuning voor alle moderne draadlozeverbindingsmogelijkheden als Bluetooth 5.2 (LE), Wi-Fi 6E, en 5G. Naast een fysieke simkaart kun je bij het toestel een tweede e-sim gebruiken, maar slechts één van de twee kan gebruikmaken van het 5G-netwerk.
Haptiek en geluid
De trilmotor van de Fairphone 5 is een stevige motor die goed en duidelijk voelbaar trilt. Deze motor kan geen stevige tikken geven zoals veel andere motoren in deze prijscategorie, maar kan hard genoeg trillen om op te vallen als je het toestel in je broekzak hebt.
De vingerafdruklezer is zeer snel en accuraat. Hij is te vinden op de powerknop en ik heb geen enkele keer last gehad van valspositieven. De problemen waarmee het vorige model te maken heeft, lijken volledig te zijn verdwenen. De Fairphone 5 heeft stereoluidsprekers aan de boven- en onderzijde. Het geluid dat het toestel produceert, is redelijk tot goed. De hoge tonen komen duidelijk en hard door en de middeltonen klinken ook aardig. De lage tonen zijn hoorbaar, maar niet zo duidelijk. Daarnaast lijkt het toestel een agressieve automatic gain control te hebben, wat het geluid een beetje platdrukt.
Duurzaamheid en accuduur
Accuduur
De Fairphone 5 heeft een grotere accu dan zijn voorganger. De 4200mAh-accu is daarmee in deze prijscategorie nog steeds een exemplaar met de kleinste capaciteit, maar daar krijg je dan wel een accu voor terug die je binnen enkele seconden kunt verwijderen en vervangen. Dit maakt het ook makkelijk om een reserveaccu op zak te hebben, mocht je op een plek zijn waar je geen laadmogelijkheden hebt. De accu kan los worden besteld op de site van de fabrikant en kost vier tientjes.
- Browsetest Wifi
- Browsetest 4G
- Videotest
Hoewel de Fairphone 5 een grotere accu aan boord heeft, houdt het toestel het minder lang vol dan zijn voorganger. De smartphone is in al onze browsetests ongeveer twee uur sneller leeg. Alleen in de videotest houdt het toestel het een uurtje langer vol, maar daarmee eindigt de smartphone nog steeds onderaan onze tabel met testresultaten.
Opladen
De Fairphone 5 mag dan niet zo lang meegaan op een lading en het zelfs slechter doen dan zijn voorganger, laden kan het toestel wel een stuk sneller. De Fairphone 5 kan worden geladen met een vermogen van 30W, waarbij de voorloper het nog met 20W moet doen. Na ongeveer een half uur aan de lader te hebben gehangen, is de smartphone al voor bijna driekwart gevuld, terwijl de Fairphone 4 het met minder dan de helft moet doen. Na 50 minuten is de smartphone volledig voorzien van energie en scoort daarmee bovengemiddeld en streeft zelfs enkele high-end vlaggenschepen voorbij. Let wel op dat dit toestel zonder lader wordt geleverd en deze dus apart moet worden aangeschaft.
- Procent vol na 30 minuten
- Laadtijd
- Browsetijd na half uur laden
Duurzaamheid
Op het gebied van duurzaamheid is Fairphone koning. Het bedrijf heeft sinds het eerste model dat het op de markt bracht al groots ingezet op productie, verpakking, ondersteuning en repareerbaarheid. De fabrikant streeft ernaar de duurzaamste smartphone op de markt te brengen en de hoogste repareerbaarheidsscore, de langste garantietermijn en beste softwareondersteuning te bieden. Daarnaast claimt Fairphone dat het grootste aandeel van materialen voor de Fairphone 5 op een zo eerlijk mogelijke manier is verkregen. Daarbij moet gedacht worden aan eerlijke lonen voor de mensen die de grondstoffen leveren en de toestellen in elkaar zetten. Het bedrijf zegt verder dat 70 procent van alle materialen in deze smartphone van gerecycled materiaal is gemaakt of van eerlijke herkomst is.
Zoals ik eerder schreef, zet Fairphone groots in op repareerbaarheid. De smartphone is niet alleen makkelijk uit elkaar te halen, maar de onderdelen zijn ook los verkrijgbaar op de website van de fabrikant. Het scherm, de camera’s, luidspreker, USB-poort, accu en achterkant kunnen voor meerdere tientjes worden aangeschaft. De enige andere smartphone die hierbij in de buurt komt, is de Nokia G22, maar de Fairphone is makkelijker en sneller te repareren. Ook de verpakking is duurzaam: deze is gemaakt van 100 procent gerecycled karton en de gebruikte inkt is gemaakt van soja.
Conclusie
Meestal als je de duurzaamheidstoer opgaat, moet je veel inleveren. Je betaalt meer geld voor 'minder telefoon' en in een wereld waar het over het algemeen om het hebben van de beste specs gaat, zal de concurrentie je veel meer kunnen bieden. Er is echter één punt waarop de Fairphone 5 het beter doet dan de beste en duurste fabrikanten en dat is garantie en ondersteuning. Fairphone geeft maar liefst vijf jaar garantie op de Fairphone 5 en de softwareondersteuning is met acht tot tien jaar de langste die ik tot nu toe heb gezien. Je hoeft daarbij niet bang te zijn dat het bedrijf zijn belofte niet of moeilijk inwilligt omdat fabrikanten van de componenten hun productie eerder staken. Doordat Fairphone heeft gekozen voor de Qualcomm QCM6490, een soc die normaal gesproken in embedded en iot-apparaten wordt gebruikt en daarom langer wordt ondersteund, ben je er zeker van dat de smartphone na lange tijd nog steeds makkelijk kan worden voorzien van updates. Een bijkomend voordeel is dat de chip ook ondersteuning biedt voor andere besturingssystemen en het ook makkelijk is om alternatieve Android-roms te installeren. Sterker nog, nog voordat het toestel officieel te koop is, is de eerste custom rom, /e/OS, al verschenen en is de maker van plan om toestellen met dit systeem voorgeïnstalleerd te verkopen.
Is de QCM6490 een krachtpatser? Niet echt, maar het is zeker geen slome duikelaar. De chip presteert in sommige gevallen net zo goed als iets dat tussen de 7 Gen 1- en 8 Gen 1-chips van Qualcomm in ligt. In andere gevallen doet de chip het ongeveer zo goed als een Snapdragon 888. Zware games en apps kunnen goed gebruikt worden, al zal je niet kunnen kiezen voor de hoogste instelling.
Bovendien is het zeer makkelijk het toestel uit elkaar te halen en componenten te vervangen. Deze kunnen gewoon besteld worden in de webshop van Fairphone. Voor het vervangen van de accu heb je niet eens gereedschap nodig. Net zoals in de goede oude tijd is het slechts een kwestie van de achterkant loshalen en de accu met je vingernagel uit het toestel wippen.
Zoals ik eerder schreef, lever je wel wat in als je kiest voor duurzaamheid. De camera’s zijn niet zo bijzonder en vooral in de nacht komen deze niet goed mee met gelijkgeprijsde smartphones. Dat ligt niet per se aan de onderliggende hardware, maar de software is niet zo geavanceerd als die van andere merken. De achterblijvende beeldverwerking levert afbeeldingen op die er niet altijd even mooi uitzien. Dat geldt ook voor het scherm. Dat is niet veel helderder dan dat van zijn voorganger, die op dat gebied ook al niet zo goed scoorde. Ook wat kleurweergave betreft is er niet veel verbeterd, maar het is gelukkig goed genoeg. Ook op accugebied scoort het toestel niet al te hoog. In deze prijscategorie houdt de gemiddelde smartphone het een stuk langer uit, maar dat kan bij de Fairphone 5 gelukkig makkelijk worden opgelost, omdat je de accu zonder gereedschap kunt wisselen. Bovendien kan dit toestel een stuk sneller laden dan zijn voorganger en is deze na 50 minuten al helemaal opgeladen. Let wel op dat je minimaal een 30W-lader moet hebben om dit voor elkaar te krijgen. Deze wordt namelijk niet geleverd met het toestel.
Het is nog steeds prijzenswaardig dat een bedrijf als Fairphone helemaal gaat voor duurzaamheid en wij hopen dat andere bedrijven dit voorbeeld zullen volgen, vooral op het gebied van softwareondersteuning. Dat je daarvoor meer geld moet neertellen of voor hetzelfde geld een minder krachtig toestel krijgt, is logisch. Als je duurzaamheid hoog in het vaandel hebt staan of gewoon een stevige smartphone wilt die lang wordt ondersteund, dan is de Fairphone 5 zeker een aanrader.
Laagste prijzen voor:
Fairphone 5, 8GB ram, 256GB opslag Transparant
| Winkel |
Beoordeling |
|
Prijs |
Totaal |
|
|
Mobiel.nl
|
|
|
€ 545,-
|
€ 545,-
Kostenoverzicht |
Bekijk
|
|
Belsimpel
|
|
|
€ 555,-
|
€ 555,-
Kostenoverzicht |
Bekijk
|
|
RedShell.nl | zakelijk
|
|
|
€ 571,71
|
€ 571,71
Kostenoverzicht |
Bekijk
|
|
bol
|
|
|
€ 579,-
|
€ 579,-
Kostenoverzicht |
Bekijk
|
|
Proshop.nl
|
|
|
€ 579,-
|
€ 579,-
Kostenoverzicht |
Bekijk
|
:strip_exif()/i/2006066780.png?f=thumblarge)
:strip_exif()/i/2006086170.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006086168.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006086166.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006086174.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006086172.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006086176.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006086178.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006086180.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006086182.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006086184.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006086186.jpeg?f=imagegallery)
/i/2006086188.png?f=imagegallery)
/i/2006086190.png?f=imagegallery)
/i/2006086192.png?f=imagegallery)
/i/2006086194.png?f=imagegallery)
/i/2006086196.png?f=imagegallery)
/i/2006086198.png?f=imagegallery)
/i/2006086200.png?f=imagegallery)
/i/2006086202.png?f=imagegallery)
/i/2006087992.png?f=imagegallery)
/i/2006087994.png?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006087888.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006087890.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006087892.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006087894.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006087896.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006087898.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006087904.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006087906.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006087908.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006087910.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006087912.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006087914.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006087916.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006087918.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006087920.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006087922.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006087924.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006087926.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006087928.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006087930.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006087932.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006087934.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006087936.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006087938.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006087940.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006087942.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006087944.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006087946.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006087948.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006087950.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006087952.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006087954.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006087956.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006087958.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006087960.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006087962.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006087964.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006087966.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006087968.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006087970.jpeg?f=imagegallery)
/i/2006087972.png?f=imagegallery)
/i/2006087974.png?f=imagegallery)
/i/2006087976.png?f=imagegallery)
/i/2006087978.png?f=imagegallery)
/i/2006087980.png?f=imagegallery)
/i/2006087982.png?f=imagegallery)
/i/2006087984.png?f=imagegallery)
/i/2006087986.png?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006087988.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006087990.jpeg?f=imagegallery)
/i/2006088022.png?f=imagegallery)
/i/2006088024.png?f=imagegallery)
/i/2006088026.png?f=imagegallery)
/i/2006088028.png?f=imagegallery)
/i/2006088030.png?f=imagegallery)
/i/2006088036.png?f=imagegallery)
/i/2006088032.png?f=imagegallery)
/i/2006088034.png?f=imagegallery)
/i/2006088038.png?f=imagegallery)
/i/2006088040.png?f=imagegallery)
/i/2006088042.png?f=imagegallery)
/i/2006088044.png?f=imagegallery)
/i/2006088046.png?f=imagegallery)
/i/2006088048.png?f=imagegallery)
/i/2006088050.png?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006065996.png?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/i/2007390156.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2006621386.jpeg?f=fpa_thumb)
/i/2004698456.png?f=fpa)
:strip_icc():strip_exif()/u/115977/small-itsmalloy.jpg?f=community)
:strip_icc():strip_exif()/u/117696/crop60732a13b8300_cropped.jpg?f=community)
:strip_exif()/i/2006145462.jpeg?f=fpa)
/i/2006129836.png?f=fpa)
:strip_exif()/i/2006064844.jpeg?f=fpa)
/i/2006027876.webp?f=fpa)
:strip_exif()/i/2004885156.jpeg?f=fpa)
/i/2005720840.png?f=fpa)
:strip_icc():strip_exif()/u/1054197/crop5ad4ec0b091b1.jpeg?f=community){kind=small}
/u/12436/p1_normal.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/288076/crop5dfb53bf1e986_cropped.gif?f=community){kind=small}
/u/286277/crop5db061658c39b_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/549531/crop6737562e1bf08.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/66961/crop5c20da5d3451c_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/475916/Globalstripe%2520Avatar%252060x60.png?f=community){kind=avatar}
Het enige dat werkt, is minder kopen, of beter gezegd, heel vaak juist niet kopen, en dat betekent dat hele volksstammen en bedrijfstakken zwaar overbodig worden, en als dat gebeurt is de wereld al snel te klein en dat biedt de politieke kansen die je nu overal ziet op rechts... niet bepaald een teken van vooruitgang. Zolang dat niet gebeurt, is alles wat we doen slechts 'meer'. Ook Fairphone is een gevalletje 'meer'. Niet 'minder'.
:strip_icc():strip_exif()/u/366999/images.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/55093/UPpharoah.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/269825/crop59b99a05143d4.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/140697/crop6180fb9103afa_cropped.jpg?f=community){kind=small}
/u/466919/Tweakers_p9_v2.png?f=community){kind=small}
/u/592020/crop5f2afa26a1097_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/290755/crop5df8dd10bad1e_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/110767/avatar_6060.jpg?f=community){kind=avatar}
/u/205997/crop59f99586a75c5.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/151160/crop5e2eb57f6d8fb_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/1351770/crop612e18686494f_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/159942/crop64f75622619cc.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/160115/small.gif?f=community){kind=small}
/u/1435570/crop672c9fd299184_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/254540/debian%2520avatar.png?f=community){kind=avatar}
:strip_icc():strip_exif()/u/325599/crop5bd17954458eb_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/357965/avatar2.png?f=community){kind=avatar}
/u/133140/crop65bcb7b972268_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/88719/crop624ccd84437db_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/14/wildhagen60x60.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/125182/crop5f773b38ac426_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/239220/FacebookProfil01_mini.jpg?f=community){kind=small}
/u/341378/crop5dd104c3d5247_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/357567/crop5dfcfaa04d0e8_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/83736/crop56082112dfba0_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/394109/crop5c5d6d2d76f2d.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/129865/crop5cb775b8692d8.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/153144/crop5c6665bc7e4f6_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/161146/crop59d7c7d153cce.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/227038/samsungapple1.jpg?f=community){kind=small}
/u/748079/crop65b35799c7d62.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/386502/android-icon.jpg?f=community){kind=icon}