Intel heeft vandaag een nieuwe Extreme Edition aangekondigd: de Pentium D 965. Het gaat om een 3,73GHz dualcorechip met twee keer 2MB cache en een 1066MHz bus. De chip is gebaseerd op een vernieuwde stepping (C1) van het 65nm Presler-ontwerp. Hoewel dit nog steeds de oude Netburst-architectuur is, zijn er een aantal 'nieuwe' features en tweaks in aanwezig waarmee deze meest recente - en waarschijnlijk tevens allerlaatste - iteratie van de Pentium 4 zijn stroomverbruik terug kan brengen. Twee voorbeelden hiervan zijn een extra zuinige slaapstand en EIST. Deze zijn eerder door chips van de 90nm-generatie (Prescott en Smithfield) gebruikt, maar waren vanwege technische problemen uitgeschakeld in de eerste versie van Presler.
Toch lijkt het erop dat er in de C1-stepping wel degelijk ook écht nieuwe bezuinigingen zijn doorgevoerd op het stroombudget: de twee genoemde features helpen in principe namelijk alleen maar om het gemiddelde en minimale verbruik van de chip terug te brengen, terwijl verschillende reviews laten zien dat ook het maximale verbruik en zelfs de overklokbaarheid zijn verbeterd. Het feit dat Dell de chip standaard overgeklokt durft te verkopen in zijn 'ultieme gamemachine' was wat dat betreft natuurlijk ook al een aardige hint. Ook in Intels officiële productaanbod vinden we de besparing terug: de nieuwe stepping zorgt ervoor dat de 3,4GHz Pentium D van de 130 watt-categorie naar de 95 watt-categorie verhuist. De veranderingen worden helaas niet meteen doorgevoerd: de Extreme Edition 965 wordt pas eind volgende maand verwacht, net als de Pentium D 960 en de daarbij horende prijsverlaging. De prijslijst zal als volgt veranderen over vijf weken:
Model | Nu | Eind april | ||
---|---|---|---|---|
965 EE (3,73GHz) | - | - | $995 | 130W |
960 (3,6GHz) | - | - | $530 | 130W |
955 EE (3,46GHz) | $999 | 130W | - | - |
950 (3,4GHz) | $637 | 130W | $315 | 95W |
940 (3,2GHz) | $423 | 95W | $241 | 95W |
930 (3,0GHz) | $316 | 95W | $209 | 95W |
920 (2,8GHz) | $241 | 95W | $209 | 95W |

Verschillende sites hebben de nieuwe Extreme Edition al getest, en reageren vooral positief op de stroombesparing en overklokbaarheid. Xbit Labs heeft bijvoorbeeld de temperatuur en het opgenomen vermogen gemeten van Presler B1 (overgeklokt naar 3,73GHz) en de nieuwe Presler C1-stepping vergeleken en vond een duidelijke verbetering langs beide assen. Andere sites die de nieuwe Presler EE rechtstreeks tegenover de Athlon FX-60 zetten moesten wel concluderen dat Intel nog steeds meer stroom nodig heeft dan AMD, maar het verschil is in ieder geval weer kleiner geworden. De cijfers lopen door de verschillende meetmethodes en configuraties behoorlijk uiteen, dus het is moeilijk om precies te zeggen hoeveel zuiniger de Athlon FX nog is.
Overklokken gaat de testers overigens ook goed af: Xbit meldt 4,26GHz te halen met niets anders dan de standaard luchtkoeler en een kleine verhoging van de spanning op de cores. Zonder met het voltage te rommelen was 4,0GHz haalbaar. Hot Hardware meldt soortgelijke resultaten met Intels eigen koeler: 4,36GHz stabiel. Tech Report probeerde een wat duurder apparaat van Zalman en kwam daarmee zonder het voltage op te schroeven uit op 4,53GHz. Opvallend is dat zelfs deze overgeklokte Preslers nog zuiniger zijn dan de 90nm Smithfields.
![]() | |||
![]() | ![]() | ||
![]() | |||
![]() | B1 - Load | ![]() ![]() ![]() | ![]() |
![]() | |||
![]() | C1 - Load | ![]() ![]() ![]() | ![]() |
![]() | |||
![]() | B1 - Idle | ![]() ![]() ![]() | ![]() |
![]() | |||
![]() | C1 - Idle | ![]() ![]() ![]() | ![]() |
![]() |
![]() | |||
![]() | ![]() | ||
![]() | |||
![]() | B1 - Load | ![]() ![]() ![]() | ![]() |
![]() | |||
![]() | C1 - Load | ![]() ![]() ![]() | ![]() |
![]() | |||
![]() | B1 - Idle | ![]() ![]() ![]() | ![]() |
![]() | |||
![]() | C1 - Idle | ![]() ![]() ![]() | ![]() |
![]() |
Qua prestaties hoeven we van de Extreme Edition 965 geen verrassingen te verwachten. De chip is uiteindelijk immers maar acht procent hoger geklokt dan het vorige topmodel, en in de meeste tests valt het voordeel zelfs lager uit. Altijd mooi meegenomen natuurlijk, maar het verandert vrijwel niets aan de machtsverhoudingen in benchmarkland. Ook lopen mensen die nu 1000 euro uitgeven aan een 965 Extreme Edition het risico om behoorlijk wat spijt te krijgen zodra Conroe een aantal maanden later verschijnt. De voor 530 dollar verwachtte Conroe E6700 lust hem namelijk rauw - als we de voorlopige tests van AnandTech mogen geloven - en dat zou betekenen dat ook een E6600 van 315 dollar wellicht nog beter zou zijn.

Reviews