65nm-technologie en 450mm-wafers in aantocht bij Intel

Intel zal nog voor het eind van dit jaar hun 65nm-proces inzetten voor de massaproductie van chips en is ook gestart met de eerste stappen richting 450mm-wafers. De eerste producten, waaronder de Presler dual-coreprocessor, zouden hierdoor begin 2006 op het toneel moeten verschijnen. Intel liet ook weten dat de overstap van 90nm naar 65nm minder moeizaam verloopt dan de overstap van 130nm naar 90nm. Dit komt onder andere omdat het 65nm-proces niet veel meer is dan een 90nm-proces dat verkleind is. Het 90nm-proces introduceerde echter ook andere technologieën in het fabricageproces, zoals strained silicium.

Het verkleinen van het proces is onder ander nodig om meer transistors op een chip onder te kunnen brengen. Vandaar dat dit proces erg belangrijk is als dual-coreprocessors gemeengoed worden. Uiteindelijk blijft hierdoor het totale oppervlakte per chip en hierdoor het aantal chips per wafer ongeveer gelijk. Om de productiecapaciteit te vergroten en de kosten te verminderen, wil Intel daarom ergens in 2011 of 2012 overstappen op 450mm-wafers. Toen Intel in 2001 overstapte van 200mm-wafers op 300mm-wafers daalden de kosten namelijk met 30%. Gelijktijdig met de introductie van 450mm-wafers in het productieproces, zal er ook overgestapt worden op een 32nm-proces.

Reacties (48)

[The Source]

AMD gebruikt toch nog 200mm wafers op dit moment? Zijn er technische redenen waarom zij nog niet overstappen op 300mm wafers? Want deze hebben een groter oppervlakte en dus meer output waardoor de kosten verlaagd worden.

[Luxx]

CPU's worden op een wafer gemaakt, veel technieken die daarvoor nodig zijn werken het best in het midden van de wafer. Daarom zijn wafers ook rond. Hoe groter je de wafers maakt hoe verder de randen van het midden af zijn, en dus hoe beter je de hele procutie in de hand moet hebben om fouten (of 'verschillen') te voorkomen.

Als Intel overigens naar 450mm wafers gaat maken verdubbelt globaal gezien de hoeveelheid te persen Si. Kan Intel zeker leuke dingen mee doen, nu het aantal cores en de cache hoeveelheid de komende tijd toe gaan nemen.

[kippy]

Ja er zijn veel redennen om niet over te stappen, het belangrijkste wat al gezecht is de apperatuur die hier voor nodig is. Om een beetje een idee te geven wat er nodig is om een wafer te maken zak ik het proces simpel proberen uit te leggen.
1 - Foto coting op het selicium (geen probleem)
2 - Belichten (probleem, formaat anders ander apparaat)
3 - "Etsen" (niet echt een probleem)
4 - Ovens (Probleem, deze mogen niet te groot zijn omdat de waffer gelijk matig gebakken moet worden)
5 - Electronden stralen (Probleem, de electroden straal moet heel precies afgebogen worden om de juiste onderdeeltjes te probuceren. Als de waffer groter is moet de straal verder afweiken en heeft een grotere kans op fouten.)
6 - Testen (kan een probleem zijn)

Al deze testen worden zo'n 80 tot 150 keer herhaald, dus de kans op fouten is relatief groot. Omdat de waffer groter is zijn er ook meer mogenlijk heden dat er fouten ontstaan.

Maar omzich is het formaat van 300mm niet echt een probleem, echter wanneer men overstap naar 600mm waffers word dit voo 32nm producten bijna onmogenlijk. Dit vanwegen het belichten en zo.

edit:

Sorry ben een dyslect, of hoe je dat woord dan ook mag spellen.

[aval0ne]

Jezus man, ben je 12 jaar ofzo? Wat een spelfouten.
redennen? gezecht? apperatuur? coting? selicium? waffer? electronden? afweiken (OMG!)? enz ...

[Verwijderd]

zak, simpel proberen uit te leggen (moet zijn, proberen simpel uit te leggen), gelijk matig (is 1 woord), probuceren, omzich, men overstap (stam + t), voo, onmogenlijk,

[Verwijderd]

Ze zullen wel nieuwe of aangepaste machines nodig hebben.

[sweetdude]

buiten nieuwe machines ezo is er nog een veel simpeler probleem dat intel wel heeft en AMD niet.

De cpu van intel is een stuk groter in oppervlakte dan die van AMD waardoor er met kleinere wafers veel meer afval geproduceerd wordt door intel dan AMD. AMD produceerd gewoon veel zuiniger dan intel met dezelfde wafer grootte.

[Frank-L]

Het is gewoon Intel, of eventueel intel, maar niet iNtel hoor.
Zie [url="http://www.intel.com."]www.intel.com.[/url]

[Verwijderd]

of int_el

http://micro.magnet.fsu.edu/creatures/pages/intellogo.htm

[sweetdude]

zo beter moeder?

[phsdv]

nonsense, zelfs met een kleinere chip zal een 300mm wafer lijn goedkoper chips opleveren. En daarom is AMD nu bezig een 300mm fab to bouwen.

De reden dat AMD er laat mee is en Intel eerder is dat het erg veel geld kost om een 300mm fabriek neer te zetten. Met erg veel praatje over 1000 miljoen to 2000 miljoen euro! Dit is een investering die door Intel veel makelijker op te brengen is dan AMD.

[Verwijderd]

AMD Heeft bewust gekozen om de oude fabrieken niet op te waarderen naar 300mm wafers omdat dat meer geld zou kosten dan waar ze uiteindelijk voor hebben gekozen. Namelijk een compleet nieuwe fabriek (FAB36) in Dressden erbij bouwen die dan direct met 300mm wafers gaat werken. Aangezien deze fabriek nog niet af is gebruikt AMD dus ook nog geen 300mm wafers.

[AtlonXP1800]

amd is trouwens al over aan het stappen op 300mm:

EETimes is reporting that AMD has begun sampling 300mm wafer production in Dresden. Commercial 300mm wafer production is geared for 2006 with 65nm chips coming out in the same year.

[Verwijderd]

dit is gewoon heel simpel te verbinden aan het afmaken van fab36, pas wanneer die af is en in gebruik genomen kan worden kan men beginnen met het produceren van 300 mm wafers in massaproductie.

[Verwijderd]

ben benieuwd hoeveel warmte die gaan afgeven, laten we hopen dat ze de lekstromen heel erg verminderd hebben met de nieuwe technieken, heb geen kachel nodig

[Verwijderd]

De lekstroom zal, relatief gezien, toenemen. Maar de kleinere transistors zullen zowiezo minder spanning vereisen.

Bij de overgang van 130 naar 90 nm heeft AMD aangetoond dat bij een gelijke architectuur de warmteproductie verlaagd. Dat de Prescott heter wordt dan de Northwood core is dus enkel te wijten aan de totaal veranderde architectuur (meer pijplijntrappen, meer componenten aan 'dubbele frequentie', ander type transistor).

Lekstroom begint pas significant te worden onder 65 nm dacht ik, terwijl ondertussen ook wel betere isolatoren gevonden worden...

[Verwijderd]

de reden waarom de prescott zo warm wordt zit meer in het feit dat een deel van de chip.

De ALU's, AGU's, REE en het L1 cache lopen op dubbele snelheid, hierdoor hebben de transistoren een hogere spanning nodig wat resulteert in een hoger opgenomen vermogen en daarmee meer warmte.

zie ook:
http://www.tweakers.net/nieuws/35372

[Verwijderd]

Daarnaast heeft AMD ook nog de SOI-techniek geïntegreerd in het productieprocédé, waardoor de hoeveelheid verlies door lekstromen sterk vermindert.

De eerste producten, waaronder de Presler dual-coreprocessor, zouden hierdoor begin 2006 op het toneel moeten verschijnen. Intel liet ook weten dat de overstap van 90nm naar 65nm minder moeizaam verloopt dan de overstap van 130nm naar 90nm. Dit komt onder andere omdat het 65nm-proces niet veel meer is dan een 90nm-proces dat verkleind is.

Het 65nm-procédé is dus gewoon een verkleind 90nm-procédé; wil dit dan zeggen dat de volgende generatie Intel CPUs nog altijd even slecht zullen presteren op vlak van warmtedissipatie? Gezien het feit dat ze op 90nm er nog steeds niet in geslaagd zijn dit probleem binnen de perken te houden, en toch al een tijdje (in de pcwereld) bezig zijn met aan dit procédé te sleutelen, lijkt het er mij op dat Intels CPUs voorlopig nog niet zullen afgeraken van hun "2e functionaliteit", elektrische verwarming . Dat wordt volgende LAN nog meer drank inslaan om de hittegolf te overleven .

[Verwijderd]

Lekstromen hebben invloed op de snelheid, niet op de warmte ontwikkeling.

Google voor je blaat

[Verwijderd]

tuurlijk heeft dat ook invloed op de warmte.. om de chip op snelheid te houden zal er een hoger voltage gebruikt moeten worden om transistors toch snel met electronen te verzadigen.

[phsdv]

Fout! Snellere transistoren zullen meer lek hebben maar lekkende transistoren zijn niet noodzakelijk sneller.

Ik vermoed dat een tor in een 90nm Pentium al snel 500nA zal lekken. Dit keer 100M transistors (waarvan del helt open is andere helft dicht) is al snel 25W alleen voor de lek. Weet iemand of dit ongeveer klopt?

[Verwijderd]

Goed nieuws voor analisten, Intel zet de toon voor de volgende generatie productie en process technieken.

Alle negatieve publiciteit van de afgelopen maanden even opzij zetten en laten zien dat je niet voor niets de marktleider bent !

Update; Ik lees net op electronic news dat TSMC de stap van 90Nm naar 65 Nm een grotere uitdaging vindt dan van 130nm naar 90nm. is dus geheel tegen wat Intel zegt in...

[Fulcrum2000]

Intel zet de toon?. We hebben het hier over 2011of 2012. Weet jij wat AMD tegen die tijd doet dan?.

[Verwijderd]

AMD is zeer goed bezig, maar laten we realistisch zijn, daarmee is Intel niet op sterven na dood. Ze draaien ondertussen wellicht 20-GHz chips in hun labs (als dat nog iets betekent vandaag). Om het nog wat explicieter te zeggen: er is niks dat AMD kan dat Intel niet kan.

Laten we even de Athlon 64 met de Pentium M vergelijken. Beide presteren ruwweg gelijk voor gelijke frequenties. Maar de Pentium M is zuiniger, doet het met de helft aan functionele eenheden, is kleiner, en goedkoper (te produceren).

Spijtig dat deze kwaliteiten niet allemaal in de Prescott terecht zijn gekomen, maar de chipreus begint in beweging te komen... AMD heeft natuurlijk de troef van klein en flexibel te zijn, maar ze kunnen even goed een inschattingsfout maken voor hun volgende generatie.

Uiteindelijk hoop ik natuurlijk het beste voor AMD. Als consument kan het me echter niks schelen. Als Intel een superieure chip weet te produceren, koop ik die. Momenteel ga ik voor Athlon 64...

[0rbit]

20 GHz, yeah right... Met moeite maak je een klokcircuit dat op 10GHz+ draait en jij denkt dat Intel complete CPU's al op die frequentie heeft draaien?

Reken er maar niet op...

[Verwijderd]

De Athlon 64 en de Pentium-M richten zich op verschillende doelgroepen, je vergelijkt appels met peren. Wanneer je de Mobiele processors van AMD met de Mobiele processors van Intel zou vergelijken zou het een stuk eerlijker zijn.

[Verwijderd]

idd. Mensen denken dat Ghz heel makkelijk schalen, maar dat is niet zo. Ik las gisteren nog een aantal reviews van 2002(!) waarin men er stellig van overtuigd was dat intel het jaar daarop op de 4Ghz zou zitten.

Het is nu bijna de helft van 2005 en we zitten nog niet op de 4Ghz.

Ook al zouden de warmte en energie problemen met het 65nm process weer een beetje opgelost kunnen worden, dan nog zit je met het probleem dat je vast zit aan de lichtsnelheid. Electronen bewegen daar al niet mee, maar kunnen dus theoretisch zeker niet sneller dan deze. Het wordt dus steeds moeilijker om alle onderdelen van je chip in 1 cycle te bereiken. Het process kan wel kleiner worden maar de electronen bewegen niet sneller.

Als je het aantal transistors zou bevriezen, dan zou je met een kleiner process er wel meer kunnen bereiken in 1 cycle. Ga je dan echter toch weer het aantal transistors omhoog gooien, dan zit je weer met hetzelfde probleem.

Dit is gedeeltelijk een reden waarom dual, en later multi-core zo aantrekkelijk is. Per cycle hoeven de electrons maar per core te reizen. Voor in de toekomst worden daarom grid/cluster-on-chip achtige dingen voor de mainstream niet uitgesloten. Cell gaat daar al een beetje heen, hoeveel dat om een co-processor netwerk gaat met slechts 1 general purpose core.

[Verwijderd]

Weet jij wat AMD tegen die tijd doet dan?.

Toen Intel in 2001 overstapte van 200mm-wafers op 300mm-wafers daalden de kosten namelijk met 30%. Gelijktijdig met de introductie van 450mm-wafers in het productieproces, zal er ook overgestapt worden op een 32nm-proces.

Kijk es, Intel gebruikt dus al ruim 3 jaar 300mm, AMD begint het nu door te voeren zegt iemand hierboven. In 2011/2012 wat het ook maar is bij Intel, dan zal AMD vast al 300mm gebruiken, en misschien ook al 450mm.

Ik denk dat Intel tegen die tijd de Pentium 4 compleet vergeten is, en de Pentium-M verder heeft ontwikkeld naar de desktop. Heb het vermoeden dat ze dit nu ook al doen, maar de P-M is nog niet goed genoeg voor de desktop dus zijn er nog een "paar" mannetjes die de P4 beter proberen te maken tot de Pentium-M het kan overnemen. Als ze de P4 nu stopzetten verliezen ze martkaandeel bij de desktops, dat willen ze vast niet.

Ik ben best benieuwd naar die Conroe core. Als die met 65nm MAX 100Watt gaat slurpen, wat vast alleen voor de topmodellen geld, dan zal een beetje normale 32nm Conroe opvolger een goede en zuinige desktop processor worden. Jammer dat dit pas in 2011 is, dan heb ik waarschijnlijk net een nieuwe computer.

[Verwijderd]

de pentium-m heeft zich dan terug ontwikkeld nar de desktop waar die orgineel vandaan kwam ergens in een grijs verleden.

Met de pentium-m hebben ze nog ademruimte in clocksnelheid, die hoort bij de transistor techniken van dit moment, als ze dit zo voort kunnen zetten denk ik dat de pentium-meer kans maakt dan de pentium4 op langere termijn, maar eigenlijk is de pentium-m een doorontwikkelde P6 core(uit pentium-pro, II, !!!) dus ergens hoop ik dat intel toch weer iets nieuws zal maken.

[Verwijderd]

Je moet er ook wel bij vertellen dat de intel's altijd al veel duurder zijn geweest dan de AMD's he, het was voor Intel dus veel harder nodig om de kosten te drukken dan voor AMD.

Ze kunnen de pentium 4 niet stopzetten, als ze dat doen hebben ze in no time een gigantische achterstand opgelopen, dat men nu een zinkend schip probeert boven water te houden is het resultaat van een verkeerde strategische beslissing. Intel heeft gekozen voor de mhz matters strategie die gewoon verkeerd is gebleken. Ze hebben de Netburst architectuur veel te ver doorgetrokken, de derde iteratie hiervan is imo gewoon hopeloos slecht.

Dit hadden ze vooraf kunnen weten, vanuit dat hoogpunt moeten ze daarvoor gewoon nu op de blaren zitten. De Pentium-M heeft nog een hele weg te gaan voordat hij geschikt is voor het desktop platform. Notebooks zijn hele andere systemen dan desktops. Normaliter gebruikt men desktopprocessors op een laag voltage in notebooks, nu moet het andersom. Met als probleem dat de bottlenecks die je op een laptop niet merkt op het desktopgebied naar boven komen (bijvoorbeeld de lage geheugenbandbreedte).

[Olaf van der Spek]

Intel zal nog voor het eind van dit jaar hun 65nm-proces inzetten voor de massaproductie van chips

[Verwijderd]

De Smithfield is toch 90nm en de Presler 65?

[fritzzz]

klopt

[_Thanatos_]

Wat is eigenlijk het voordeel (of nadeel) van een bepaald format wafer? Als groter beter is, waarom dan niet gelijk een meter?

[Countess]

hoe groter hoe moeilijker te maken. en hoe moeilijker het is om ze zuiver genoeg te krijgen

ook moeten alle machines groot genoeg zijn om er chips in te kunnen maken.
verder is het zo dat, hoe verder van de rand, hoe moeilijker het is goede chips te maken. (de best overclockbare chips komen niet voor niks meestal uit het midden, al is dat ook zo omdat dat het zuiverste silicium zit)

het grote voordeel van grote wafer is dat je sneller meer chips kunt maken(de grote maakt niks uit voor de tijd diet het kost om de chips erin it zetten.
en de hoeveelheid afval minder word (er passen meer chips in de randen)

[_Thanatos_]

Maar dan zou het toch juist beter zijn om kleine wafers te gebruiken

[phsdv]

<i>de best overclockbare chips komen niet voor niks meestal uit het midden, al is dat ook zo omdat dat het zuiverste silicium zit</i>
De reden dat deze chips uit het midden van de wafer komen is omdat het etch rate van de gate etcher anders is in het midden van de plak dan op de rand. Heeft niks met zuiver te maken.

[Countess]

als je de zin die er voor kwam ook poste dan zei ik dat ook

[Verwijderd]

Je moet weten dat intel met CEDAL MIR (65nm) single-core, (broertje van presler(dual-core)), cedal mir zal aan 4,4Ghz draaien en presler 3,4 Ghz en waarschijnlijk misschien nog hoger. , maar nu op 90Nm kunnen ze nog maar dual-core maken, maar op 65Nm kunnen ze quad-core maken(waarschien in 2007), op 42nm 10-core en hoger, 32nm van 10 tot 100 core,....., maar we zijn zover nog niet. Intel in ook Pentium M core voor desktop aan maken. De presler zal ook ingeschakkelde HT hebben, maar ook VT en GT, een quad-core van intel zou maar 96 watt (2,6Ghz) gebruiken en die van AMD (K9) 140 Watt gebruiken (3.0Ghz), en intel zou beter presteren van 2,6GHZ op dat moment dan 3.0Ghz van AMD.
Intel is ook aan een technologie bezig van 3 a 4 FSB-bussen te maken en amd heeft zijn direct connect structuur, en zo zal het waarschien blijven voortgaan., ieder zijn mening over de prosessor en je moet zelf beslissen wat je neemt.

[AtlonXP1800]

zo'n wafer als die man daar in zijn handen heeft lijkt mij erg leuk voor thuis aan de muur

[dasiro]

t'is maar een hoop gepolijst zand hoor

[Pieter N.]

Silicium wordt gewonnen uit héél zuiver kwartszand, en die zuivere grondstof, en eventuele nazuiveringen e.d. slorpen veel energie en geld, het is veel meer dan een fysische onmogelijkheid als 'gepolijst zand'

[phsdv]

voor tussen de 5000 en 8000 euro per stuk en een minimum van een paar honderd kan ik je wel aan een paar van die plakken helpen

[sniek]

Ik vind zowieso dat gemiereneuk om nm hypocriet. Het blijft een beetje een marketingspeerpunt ipv een echte prestatiewinst die er mee geboekt wordt. Net als in het verleden op kloksnelheid werd gemarketeerd.

[Verwijderd]

sorry, maar jij snapt er werkelijk geen drol van no offence...

maar de ontwikkelingen die gedaan worden hebben _niks_ met marketingstruckjes te maken.

grotere wafers: kostenreductie
kleinere chipcomponenten: kostenreductie en snelheidspotentie
dual core: snelheid (daar is geen discussie over mogelijk)

[Olaf van der Spek]

Het blijft een beetje een marketingspeerpunt ipv een echte prestatiewinst die er mee geboekt wordt.

Marketing?
Minder 'nm' betekent gewoon kleinere transistors, dus meer transistors op hetzelfde oppervlak. Dus of goedkopere chips of chips met minder transistoren, wat over het algemeen ook meer performance betekent.