Nederland breidt exportcontroles op productieapparatuur voor halfgeleiders uit

Nederland gaat de exportcontroles op geavanceerde productieapparatuur voor halfgeleiders uitbreiden. Vanaf 1 april geldt voor meer soorten technologie en apparatuur een vergunningsplicht, zoals 'specifieke meet- en inspectieapparatuur'.

De uitbreiding is gericht op 'een zeer beperkt aantal technologieën en goederen', zegt minister Reinette Klever van Buitenlandse Handel. Het gaat om een uitbreiding van de exportcontroles die in september 2023 werden ingevoerd. Onder die exportcontroles moesten bedrijven al een vergunning aanvragen als ze bepaalde lithografische apparatuur die gebruikt worden voor het maken van halfgeleiders wilden exporteren.

In de Staatscourant meldt het ministerie om wat voor apparatuur onder de uitgebreide exportcontroles komt te vallen. Het gaat volgens het ministerie om 'specifieke apparatuur die door slechts een zeer beperkt aantal bedrijven in Nederland wordt geëxporteerd'. Daarbij gaat het om een 'gering deel van het totale productportfolio van de bedrijven die onder deze regeling vallen'.

Het gaat onder andere om 'specifieke meet- en inspectieapparatuur die gebruikt kunnen worden bij de productie van geavanceerde halfgeleiders', zo schrijft de Rijksoverheid. Het betreffen bijvoorbeeld metrologiemachines, die gebruikt worden om defecten op wafers te vinden. De exportcontroles gelden onder andere voor metrologiemachines die defecten van 21nm of kleiner kunnen vinden, in combinatie met andere machine-eigenschappen, zoals een lichtbron met een golflengte van 400nm of kleiner of een elektronenbundel met een resolutie van 1,65nm of kleiner.

ASML maakt metrologiemachines, maar verwacht naar eigen zeggen 'weinig impact'. De veranderingen komen overeen met eerder beleid van de Verenigde Staten, dat begin december werd geïntroduceerd. Over het nieuwe Nederlandse beleid zegt een woordvoerder van ASML tegen Tweakers: "We zien geen aanvullende impact op de verwachtingen die eerder werden gedeeld in de verklaring die op 2 december op onze website werd gepubliceerd.”

De uitbreiding is volgens de Rijksoverheid nodig omdat 'de veiligheidsrisico's van ongecontroleerde export van deze technologie zijn toegenomen'. Het ministerie zegt dat de apparatuur gecombineerd kan worden met apparatuur uit andere landen om geavanceerde halfgeleiders te maken. "Zulke geavanceerde halfgeleiders kunnen op hun beurt weer een belangrijke rol spelen in geavanceerde militaire toepassingen."

Het ministerie benadrukt dat er geen exportverbod is, maar dat het kabinet per vergunning bepaalt of de apparatuur geëxporteerd mag worden. Specifieke landen worden niet genoemd; de vergunningsplicht geldt voor alle bestemmingen buiten de EU.

Update, 11.50 uur - Reactie ASML toegevoegd.

Reacties (31)

[roelboel]

Goed dat we onze naïviteit langzaam beginnen te verliezen. Het heeft slechts vijftig jaar geduurd sinds we Pakistan de kennis hebben geleverd kernwapens te maken.

[SuperDre]

De naiviteit is JUIST dit soort maatregelen instellen. Men lijkt te vergeten dat wij zelf ook baat bij hebben bij de kennis die hiermee ontstaat door hoe anderen met deze technologie weer andere dingen doen. Dat is juist wat het probleem met de VS is, ze bedenken (misschien) wel geavanceerde chips etc, alleen zijn niet goed in het ook daadwerkelijk toepassen van die technologie, en dat is waar bv China juist heel erg goed in is en voor liep op de VS, wat ze nu dus proberen tegen te gaan door de export beperkingen.
Zolang we nog zo dom blijven doen en fictieve grenzen aan blijven houden zal het nooit er echt beter op gaan worden, het word hard tijd dat we eens echt gaan samenwerken ipv elkaar proberen tegen te werken.
Maargoed, uiteindelijk zorgt het er alleen maar voor dat wij verder gaan achterlopen omdat landen als China nu nog harder zelf hun eigen technologie ook gaan verder ontwikkelen waardoor ze juist alleen nog maar harder vooruit gaan.

En wat betreft kernwapens, zolang landen als de VS ze nog steeds blijft maken en verder ontwikkelen vind ik dat elk ander land net zo hard het recht heeft om ze te ontwikkelen, ondanks dat ik daar niet blij mee ben. De VS is de grootste hypocriet met vingerjes wijzen naar andere landen, maar ondertussen dus gewoon zelf hard door blijft gaan, en juist de enige die ooit ook deze wapens daadwerkelijk gebruikt hebben.

[Reactie gewijzigd door SuperDre op 15 januari 2025 11:55]

[cyuen]

Je hebt helemaal gelijk... het is ook geopolitiek die nu speelt. China is bezig VS in te halen en dus haalt VS alles uit de kast om ze eronder te stoppen..

Ze hebben blijkbaar hetzelfde gedaan met Japan toen de Japanse industrie en economie de VS begon te overvleugelen.

En als iemand daar vragen over heeft, kijk naar videos van Jeffrey Sachs (VS econoom) of George Yeo (Singapores oud minister) naar hoe de geschiedens zich eigenlijk herhaalt

[Jazco2nd]

China is bezig VS in te halen en dus haalt VS alles uit de kast om ze eronder te stoppen..

Ik zou zeggen: om ze te vertragen.
Maar het werkt zoals logischerwijs verwacht averechts. China is hard op weg net zo snelle chips zonder technieken als EUV. En dat kan prima. Die zijn dan simpelweg groter en produceren meer warmte. Minder efficient dus, maar net zo snel. En geef ze eens ongelijk.
Stel je voor dat we in NL bepaalde chips niet meer mogen importeren. Dan zullen NLse partijen als NXP gevraagd (en gesubsidieerd) worden een alternatief te bedenken. De maatschappij draait op chips. Stel dat we bepaalde medische apparatuur niet meer mogen importeren, apparatuur die Philips nu niet (kan) maken. Dan wordt Philips wel geholpen om zsm een alternatief te bieden. Het is immers essentiele apparatuur voor een ziekenhuis/vergrijsd land.

Net zoals we voor Russisch gas ineens een alternatief nodig hadden. Wanneer je wordt gedwongen, ga je je aanpassen. En laat dat nu iets zijn waar China erg veel ervaring mee heeft.

[Reactie gewijzigd door Jazco2nd op 15 januari 2025 12:05]

[cyuen]

Je kan ze wel vertragen maar op een gegeven moment hebben ze wel ingehaald.

Ik snap nog steeds niet de vijandig opstelling tegen China. De hoofdreden van de VS om China te vertragen is de geopolitiek en omdat bang zijn hun macht kwijt te raken.
Zijn we in Nederland in feite bang van China of kunnen we niet beter met ze samen werken?

Ik kijk hier naar opvattingen van Singapore en die snappen eigenlijk gewoon niet waarom er zoveel geopolitiek wordt gespeeld zeker vanuit de kant van de VS, zodanig dat er oorlog op handen is.

[Zyphlan]

Leuke aanname, maar wat zien we dat de Chinese overheid doet?

Beijing is planning to curb the export of technology used to extract minerals critical for the growth of the global electric vehicle (EV) industry, as a tech rivalry with Washington escalates ahead of the inauguration of US President-elect Donald Trump later this month.
China also wants to add battery cathode technology to its list of controlled exports, according to a notice published Thursday by the Commerce Ministry soliciting public comment, on top of the proposed restrictions on technology related to producing lithium and gallium.

China has strongly advised its automakers to ensure that advanced EV technology stays at home and encouraged them to export knock-down kits to foreign factories for final assembly, according to Bloomberg.

En "strongly advised" betekent in China... DOEN.

[Bron: https://cnevpost.com/2024...y-ev-tech-at-home-report/]

Dus wij moeten delen, maar zodra China één stap verder is, doen ze precies hetzelfde? Laten we ook niet vergeten hoe ze hun eigen markt volledig gesloten houden, terwijl Europese bedrijven 0,0 kans maken in hun openbare aanbestedingen.

The report, which outlines the main findings of the first investigation under the EU's International Procurement Instrument (IPI), presents clear evidence of China limiting the access of EU medical devices producers to its government contracts in an unfair and discriminatory way.

[Bron: https://ec.europa.eu/comm...orner/detail/en/ip_25_252]

De WTO en vrije handel klinken leuk, maar het blijkt dat de Chinese overheid wel de baten van de WTO wil genieten, terwijl ze hun verplichtingen negeren. De lasten komen ondertussen volledig op onze schouders terecht.

En het is niet alsof het niet geprobeerd is om de chinese overheid te laten luisteren maar op een gegeven moment moet je toch tot de conclusie komen dat als iets eruitziet als een eend, zwemt als een eend en kwaakt als een eend, dan is het waarschijnlijk een eend.

The EU public procurement market is one of the largest and most accessible in the world. Moreover, Chinese exports of medical devices towards the EU experienced a surge of more than 100% between 2015 and 2023, demonstrating the overall openness of the EU market.

 

Local governments in Hubei, Anhui, Shanxi provinces and the Ningxia Hui autonomous region issued notices in April to local hospitals to limit their use of medical and testing equipment to those produced domestically.
This is thought to have been in response to the central government's internal notice issued in May 2021 that listed 315 items -- including equipment for magnetic resonance imaging, computed tomography, X-rays, and endoscopes -- that it wanted hospitals to procure only from local producers.

Zo werken openbare aanbestedingen niet, hè En als wij de markt zouden dichtgooien voor Chinese partijen, zou jij ons de schuld geven dat we niet langer mee willen doen aan dit spelletje van veel beloftes, maar weinig echte acties.

[Reactie gewijzigd door Zyphlan op 15 januari 2025 13:06]

[SuperDre]

Je begrijpt toch wel dat China de beperkingen van die technologie voor extrachten van mineralen puur als reactie doet op wat de VS juist richting hun doen.

En openbare aanbestedingen is wel even wat anders dan waar het hier over gaat, veel openbare aanbestedingen, ook in nederland, zitten beperkingen op dat alleen bedrijven uit het betreffende land zich er op mogen inschrijven.

[Zyphlan]

Je begrijpt toch wel dat China de beperkingen van die technologie voor extrachten van mineralen puur als reactie doet op wat de VS juist richting hun doen.

En dat is weer een reactie op de Chinese overheid, die uitdrukkelijk bedrijven verplicht om het Chinese leger te helpen, waardoor er in China geen onderscheid is tussen privaat en militair. Het is nogal logisch dat je weinig vertrouwen hebt in een land dat constant dreigt Taiwan aan te vallen en zich niet houdt aan internationale afspraken betreffende economische zones.

Ik raad je aan je beter te informeren.

En openbare aanbestedingen is wel even wat anders dan waar het hier over gaat, veel openbare aanbestedingen, ook in nederland, zitten beperkingen op dat alleen bedrijven uit het betreffende land zich er op mogen inschrijven.

Je gaat niet in op het punt en wimpelt het af met whataboutism.

Zolang we nog zo dom blijven doen en fictieve grenzen aan blijven houden zal het nooit er echt beter op gaan worden, het word hard tijd dat we eens echt gaan samenwerken ipv elkaar proberen tegen te werken.

Klaarblijkelijk doet de Chinese overheid dit ook, en dan nog in veel ergere mate. Zullen we beginnen met hen eerst te laten zien dat ze zich aan afspraken kunnen houden en op z'n minst een gelijkwaardig speelveld voor westerse bedrijven creëren? Als ze dit niet willen (wat je ziet, is dat ze het gewoon niet doen en het bij beloftes blijft), dan zitten daar gevolgen aan vast, helaas in de vorm van tarieven. Maar je bent hier de Chinese overheid meer als slachtoffer aan het neerzetten, wat ze simpelweg niet zijn.

[Reactie gewijzigd door Zyphlan op 15 januari 2025 14:51]

[SuperDre]

Oh pleurt toch op met je whataboutisme, het maakt wel degelijk uit of de VS hetzelfde doet.

En dat is weer een reactie op de Chinese overheid, die uitdrukkelijk bedrijven verplicht om het Chinese leger te helpen, waardoor er in China geen onderscheid is tussen privaat en militair.

De VS heeft exact een vergelijkbare wetgeving, dus die reactie van de VS heeft daar totaal niets mee te maken, de reden is puur omdat de VS zwaar achter begon te lopen op het gebruik van de geavanceerde technologie, ja, ze bedachten mogelijk wel de geavanceerde technologie, maar china was vele malen beter in het toepassen er van.

[Zyphlan]

Oh pleurt toch op met je whataboutisme, het maakt wel degelijk uit of de VS hetzelfde doet.

Jij bent degene die Nederland probeert te vergelijken met China betreffende openbare aanbestedingen. Dat is appels met peren vergelijken, want Chinese bedrijven kunnen meedoen aan de openbare aanbestedingen, en dat kan dus overduidelijk niet in China. Als je claimt dat wij zulke regels hanteren zoals China, dan zie ik ook graag bronnen, want anders is het gewoon een non-argument.

De VS heeft exact een vergelijkbare wetgeving

Ik zie de bron tegemoet en dan verwacht ik ook wel

exact een vergelijkbare wetgeving

ja, ze bedachten mogelijk wel de geavanceerde technologie, maar china was vele malen beter in het toepassen er van.

Nee china gooide er veel meer subsidie via meerdere wegen en geen transparantie geld er tegenaan.
Subsidie geen probleem maar dan moet je dat transparent doen zodat andere landen hier op kunnen reageren , dat doet de chinese overheid niet.

Hier een leuk filmpje dat het netjes voor je uitlegt:
YouTube: Why China is About to Start a Trade War

[Reactie gewijzigd door Zyphlan op 15 januari 2025 23:31]

[cyuen]

Er is geen enkele bewijs dat de bedrijven zoals Huawei de chinese leger dienen
Sterker nog de verhaal in zuid oost azie gaat dat ze met de Britten hebben gesproken en ze geen enkel bewijs van spionage hebben gevonden en dat ze tegen de Singapore ministers toen hebben gezegd dat ze echt niet de Amerikanen zouden volgen.

Spionage gebeurd overal en vooral de amerikanen zijn er sterk in. Het is eigenlijk vrij normaal dat er contra spionage plaatsvind.

Wat is een gelijke speelveld trouwens? Dat Westerse bedrijven op Chinese markt mogen? Dat doen ze allang. Het is ook vrij normaal dat een opkomende economie, zoals Japan, Korea dingen kopieren maar nu ze zoveel patenten hebben dat ze zeker daar gevolg aan geven. China creëert nu de meeste patenten ter wereld.

En trouwens, Taiwan was nooit een probleem totdat de VS plotseling hun standpunt draaide.
De taiwanezen konden het zelf oplossen...

Ik weet niet of ik links kan posten, maar ik het erg interessant om een 3rde standpunten te kijken. Dwz, niet de Chinezen, niet de Westerse....

Youtube George Yeo - QA Taiwan Independence
YouTube: George Yeo - Q&A (Hong Kong and Taiwan Independence)

[Zyphlan]

"Och, het stukje misinformatie dat je hier neergooit is vermoeiend, maar we gaan het beantwoorden.

Er is geen enkel bewijs dat bedrijven zoals Huawei het Chinese leger dienen.

Article 79: Enterprises, public institutions, and organizations shall cooperate with relevant departments in employing relevant security measures as required by national security efforts.

Article 77: Citizens and organizations shall perform the following obligations to preserve national security:
(1) Obeying the relevant provisions of the Constitution, laws, and regulations regarding national security.
(2) Promptly reporting leads on activities endangering national security.
(3) Truthfully providing evidence they become aware of related to activities endangering national security.
(4) Providing conditions to facilitate national security efforts and other assistance.
(5) Providing public security organs, state security organs, or relevant military organs with necessary support and assistance.
(6) Keeping state secrets they learn of confidential.
(7) Other duties provided by law or administrative regulations.

Dit is het bewijs. Waar is Huawei gevestigd? In China. Welke wet is er in China (zie hierboven)? Dan kun je wel zeggen: 'Ja, dat doen we niet,' maar de Chinese overheid heeft al laten zien dat als je niet meewerkt (zie Jack Ma of een hele rits aan andere voorbeelden), je gewoon verdwijnt.

Spionage gebeurt overal en vooral de Amerikanen zijn er sterk in. Het is eigenlijk vrij normaal dat er contraspionage plaatsvindt.

Herinner me er even aan: wat was de laatste keer dat Amerika als staat probeerde IP te stelen en in te breken bij bedrijven om hun eigen bedrijven een voorsprong te geven? Dit is standaardpraktijk en uitvoerig bewezen voor China. Hacken doet iedereen, maar hacken met het doel om niet staatsveiligheid maar financieel gewin te behalen, daarin is China toch echt heer en meester .

Wat is een gelijk speelveld trouwens? Dat Westerse bedrijven op de Chinese markt mogen? Dat doen ze allang. Het is ook vrij normaal dat een opkomende economie, zoals Japan of Korea, dingen kopieert, maar nu ze zoveel patenten hebben, geven ze daar zeker gevolg aan. China creëert nu de meeste patenten ter wereld.

Dat doen ze helemaal niet allang. Alle grote autobedrijven moesten verplicht een joint venture starten. Wil je de markt op? Dan ben je verplicht je technologie af te staan om erop te mogen. Weet je wat China zei toen wij dezelfde regels voor hun bedrijven opperden? 'Ja, dat is discriminatie van onze bedrijven.'

En trouwens, Taiwan was nooit een probleem totdat de VS plotseling hun standpunt draaide.
De Taiwanezen konden het zelf oplossen...

Taiwan is nooit van China geweest. Er heeft letterlijk nog nooit een CCP-leger gezeten. En als je dan toch echt de geschiedenis erbij wilt halen, hebben wij er vanuit ons koloniaal verleden honderden jaren geleden nog meer een claim op dan de Chinese overheid, aangezien zij er nooit eigenaar van zijn geweest. Een stukje historie is nogal belangrijk om te weten .

Ik weet niet of ik links kan posten, maar ik vind het erg interessant om een derde standpunt te bekijken. Dwz, niet de Chinese, niet de Westerse...

Leuk, maar het enige standpunt dat ertoe doet, is dat van de mensen die er wonen, en dat zijn de Taiwanezen. Die willen, helemaal na de geschonden afspraken in Hongkong, niets meer weten van de CCP.

[SuperDre]

Dat is helemaal geen bewijs die acts, dat zijn vergelijkbare acts die de VS ook gewoon heeft, hell, zelfs nederland kan een bedrijf forceren als het om staatsveiligheid gaat.

[Zyphlan]

Ik zie je bronnen tegemoet..

De VS heeft exact een vergelijkbare wetgeving
Ik zie de bron tegemoet en dan verwacht ik ook wel

Ik sta nog steeds te wachten PS: Mocht je het er in Nederland niet mee eens zijn, dan kun je gewoon een rechtszaak starten.

Herinner me even aan de laatste rechtszaak in China of aan de pers die daarover schrijft. Zou het er misschien mee te maken kunnen hebben dat mensen die niet meewerken nogal vaak verdwijnen?

De bewaarplicht moet buiten werking worden gesteld. Dat heeft de voorzieningenrechter in Den Haag bepaald, in een zaak die was aangespannen door providers en andere organisaties. Volgens de rechter is de inbreuk op de privésfeer te groot

nieuws: Rechter stelt bewaarplicht buiten werking - update?

[Reactie gewijzigd door Zyphlan op 16 januari 2025 22:55]

[cyuen]

Sorry, jij bent echt grappig aan het worden.

Dus betekent eigenlijk dat jij WEET dat alle VS bedrijven spioneren op de rest, dus is het spionage super hypocriet.

Wanneer is de laatste keer dat de VS inbrak bij een bevriende wereldleider?
Veel plezier met lezen van de CIA artikel "Spying on an ally, it is an tradition" https://www.cia.gov/readi...-00965R000706780008-9.pdf

Taiwan.. heet Taiwan Republic of China.. Luchtvaartmaatschappij van Taiwan heeft China Airlines... Hoofd politieke partij van Taiwan is KMT oftewel Kuomintang oftewel de Chinese Nationale Partij.

Ja de communistische partij had nooit Taiwan onder de beheer. Maar China had wel Taiwan onder beheer totdat Japan het overnam en het annexeerde. China vocht mee in de WW1 en stuurde 500.000 mensen naar de front on de belofte dat ze Taiwan terugkregen. In plaats daarvan gaven ze het aan Japan.

Jij bent geen taiwanees dus je moet er eigenlijk niet mee bezighouden
Er zijn pro China partijden in Taiwan en die hebben 50% van de stemmen in Taiwan
Wikipedia: List of political parties in Taiwan

Hou er mee op met je westerse standpunten

Als je echt wilt verdiepen, kijk naar een 3de partij hoe die in dit staat zoals een Singapore.
De VS wil een (economische) oorlog hebben tegen China en ik zie dat je de VS ermee helpt.

Trouwens Nixon had allang vroeger belooft dat ze NIET tussen China en Taiwan zouden zitten
Wikipedia: One China

China = PRC Peoples Republic of China
Taiwan = ROC Republic of China
https://en.wikipedia.org/wiki/Republic_of_China_(1912–1949)

[cyuen]

ASML zelf

De Amerikaanse campagne om de export van ASML-machines naar China lam te leggen is ‘economisch gemotiveerd’ geworden. Dat stelt ASML-topman Christophe Fouquet. ‘Ik denk dat het steeds moeilijker vol te houden is dat het hier om nationale veiligheid draait.’
https://www.volkskrant.nl...r=https://www.google.com/

[Reactie gewijzigd door cyuen op 27 januari 2025 15:57]

[Lokey]

Eens

[magnifor]

Zo is het met Sony ook gegaan, de technologie is ontwikkeld in de VS maar het was een Sony die het geheel wist om te dopen tot de Walkman.

[SuperDre]

Niet dus, de cassttespelers waren eerst ontwikkeld in europa, en dan zeker de compacte cassettes zoals wij die kennen zijn door philips ontwikkeld, en sony was toch echt ook de 1e die met een kleine draagbare cassettespeler voor consumenten kwamen die ze gewoon zelf ontwikkelt hebben.
Heel veel technologie waarvan de VS beweert dat zij die uitgevonden hebben, is daadwerkelijk helemaal niet door amerikanen bedacht.
MAAR zoals met alles, het is vaak weer gebaseerd en voortontwikkeling op eerdere ideeen, waarbij ook vaak is dat er meerdere mensen zo goed als tegelijkertijd met vergelijkbare ideeen kwamen.

[Jazco2nd]

Deze maatregel getuigt juist van volledige naïviteit en struisvogel gedrag.

[amigob2]

hahaha, kijk even op wikipedia wie er al kernwapens heeft en hoe lang
https://upload.wikimedia....g/1920px-WNF_Map_2023.png

[bantoo]

Dat is de grap.

[bmwgozer]

Wanneer Amerika meer te zeggen heeft over je land dan het volk

[Eren]

Tja, als je een land als een bedrijf runt en je volk op de tweede plaats zet, wil je het land waar je veel handelsmissies mee doet en dat de grootste economie ter wereld heeft, niet boos maken.

[xavierk]

Ja ik snapte het ook al niet, het volk wilde natuurlijk dat bepaalde lithografische apparatuur voor het maken van halfgeleiders of geavanceerde halfgeleiders die een belangrijke rol spelen in geavanceerde militaire toepassingen, vrijelijk naar landen als Rusland en China ge-exporteerd kunnen worden.
Ik weet het nog goed, er ging geen verkiezingsdebat voorbij of alle lijsttrekkers spraken zich op dit onderwerp volmondig uit vóór export van dergelijke apparatuur en halfgeleiders aan Rusland en China. Dat de volksvertegenwoordiging zich nu uitspreekt tegen deze export is niks minder dan volksverlakkerij en Amerikaanse inmenging in de politiek.

/s.

[GurbieV]

Ik denk dat'als het volk volledig ingelicht zou zijn en in staat zou zijn om de afweging zelf te maken, wel tot dezelfde conclusie zou komen.

Het volk heeft echter andere dingen aan z'n hoofd en besteedt de beslissing daarom uit aan mensen die wel de tijd en capaciteit hebben om afwegingen te maken en er beslissingen over te nemen, namelijk de overheid.

Het is een illusie te denken dat "het volk" het allemaal beter zou weten/doen.

[yevgeny]

Bij alle in nederland gehouden referenda werden de regeringsvoorstellen afgewezen.

Nu worden er dus geen refenda meer gehouden.

[GurbieV]

Terecht.

Het volk maakt een andere afweging dan de regering. Het volk kan makkelijk gemanipuleerd worden door mensen met media-aandacht, kijkt vanuit de korte termijn en vanuit eigenbelang. Het volk bestaat sowiso niet, het zijn allemaal losse mensen met een mening. Die mening verschilt ook nog eens.

In een referendum heb je voorgedefinieerde keuzes, die misschien al dan niet bewust op een bepaalde manier geformuleerd zijn en die nooit het totale beeld van wensen van mensen kan omvatten.

Helaas is geen systeem perfect, maar de wil direct bij het volk leggen vind ik zelf een slecht idee.

[SIC66]

Mensen weten gewoon te weinig van deze complext materie om dat in een simple referendum te vatten. Ook is beinvloeding vanuit het buitenland, gezien social media volledig in handen is van buitenlandse partijen, gewoon te makkelijk.

[cookie and egg]

Ik gok dat een aantal e-beam en yieldstar ala https://www.asml.com/en/p...gy-and-inspection-systems hieronder vallen. https://www.asml.com/en/p...nspection-systems/hmi-ep5 heeft bijvoorbeeld een <= 5nm defect detectie, dus die valt er al onder. Lijkt me toch wel impact te hebben?