Framework introduceert Laptop 13-moederbord met RISC-V-processor

Framework werkt aan een nieuw moederbord voor zijn modulaire 13"-laptop. Deze is voor het eerst voorzien van een RISC-V-processor. Tot op heden had de fabrikant alleen laptops met een cpu van Intel of AMD. Er is nog geen releasedatum bekend.

Framework heeft voor het komende RISC-V-moederbord samengewerkt met DeepComputing, dat eerder al een eigen RISC-V-laptop uitbracht. Het mainboard heeft een JH7110-cpu van StarFive, dat beschikt over vier SiFive U74-cores die zijn gebaseerd op de RISC-V-instructiesetarchitectuur. Volgens Framework sluit de open architectuur RISC-V goed aan bij de filosofie van het bedrijf zelf, dat zijn laptops gemakkelijker upgradebaar maakt voor de gebruiker.

De fabrikant benadrukt wel dat het eerste RISC-V-mainboard vooral bedoeld zal zijn voor ontwikkelaars en hobbyisten die RISC-V willen uitproberen. Voor dagelijks gebruik wordt het product afgeraden. Zo liggen de prestaties volgens de fabrikant lang niet op hetzelfde niveau als de Intel- en AMD-versies van de Laptop 13. Door beperkingen van de cpu beschikt het RISC-V-moederbord ook niet over verwisselbare geheugenmodules of ssd's. In plaats daarvan krijgt het vastgesoldeerd geheugen, eMMC-opslag en ondersteuning voor microSD-kaarten.

Framework meldt dat het RISC-V-mainboard momenteel in een 'vroeg ontwikkelingsstadium' verkeert. Het is dan ook niet bekend wanneer deze precies in de verkoop gaat. De fabrikant deelt ook geen adviesprijs voor het moederbord, dat gebruikers in hun bestaande Laptop 13 of een externe Framework-behuizing kunnen stoppen.

RISC-V is een instructiesetarchitectuur, ook wel isa genoemd, die volledig open source is. Chipontwerpers kunnen daarmee zonder kosten hun eigen cpu's en processorcores ontwikkelen op basis van deze architectuur. Chipbedrijven kunnen de RISC-V-instructieset bovendien naar eigen wens aanpassen of uitbreiden. Andere RISC-architecturen, zoals die van Arm, worden enkel tegen betaling onder licentie verstrekt. RISC-V wordt al meer ingezet, maar vooral in embedded apparaten. De isa wordt amper ingezet in apparaten voor consumenten.

De Framework Laptop 13-mainboard met RISC-V-processor. Bron: DeepComputing

Reacties (62)

[The Zep Man]

De isa wordt amper ingezet in apparaten voor consumenten.

Buiten dat het in de supply chain iets goedkoper voor iemand kan zijn op enig moment, zijn er nog andere voordelen voor RISC-V t.o.v. ARM of x86 waardoor het mogelijk op een dag populair genoeg wordt om (bijvoorbeeld) door meer Linuxdistributies ondersteund te worden?

[Zer0]

Het statement in het artikel klopt niet echt, afaik wordt RISC-V regelmatig gebruikt in consumentenproducten.
Google's Titan M2, dit je in de Pixel telefoons vindt, is gebaseerd op RISC-V, diverse smartwatches zijn gebaseerd op RISC-V, net als componenten in auto's, headsets etc etc.

[laurxp]

Western Digital is ook één van de grotere toepassers van RISC-V, ze gebruiken het voor de controller-chips van harde schijven.

[svenk91]

Gezien er geen licentie op de architectuur nodig is en het open source is, zoals anderen hier al noemen, ben je minder afhankelijk van andere partijen.

Een ARM kan er voor kiezen geen nieuwe licenties voor zijn architecturen meer te geven aan bepaalde bedrijven die het als mogelijke concurrenten ziet. Nou is daar momenteel niet zoveel angst voor met ARM, maar toen een tijd terug Nvidia probeerde om ARM over te kopen hadden enkele concurrenten van Nvidia daar wel bezwaar tegen. Het is geen gegeven dat ARM de huidige koers blijft varen.

Een ander risico is dat het voor een bedrijf als ARM lastig kan zijn je een licentie te geven vanwege door een overheid opgelegde sancties. Met een vrij beschikbare architectuur zoals die van RISC-V ben je minder gevoelig voor sancties. Mede hierom besteed China aardig wat aandacht aan RISC-V.

Een open architectuur geeft je ook meer vrijheid om je geheel eigen chip te ontwerpen. Daar kan nog wat potentie zitten voor grote bedrijven die hun eigen hardware ontwikkelen. Je kan nu een fork maken van RISC-V en die meerdere decennia doorontwikkelen voor je toekomstige producten. Als ARM een richting op gaat in de ontwikkeling van nieuwe architecturen die niet aansluit bij wat jij als bedrijf zoekt heb je pech. Dit zal niet van de ene op de andere dag spelen, maar is zeker een overweging voor als je over 20 jaar nog een grote speler wil zijn (denk aan een Amazon en MS die steeds meer eigen hardware ontwikkelen voor hun datacentra).

[Guus...]

Voor de CPU van een PC zijn er nog niet echt voordelen. Voor chips die een specifiek doel hebben is het erg handig. X86 kan je sowieso alleen kant en klaar inkopen van Intel of AMD. ARM heb je een licentie om de ARM cores te maken of een ARM licentie om ARM aan te mogen passen. Die 2e licentie is duurder en gebruikt Apple bijvoorbeeld. Met de eerste licentie kan je alleen chips maken die ARM heeft ontwikkeld.

Met RISC-V mag iedereen zelf kiezen hoe ze een chip ontwikkelen. Dus als jij een specifieke taak hebt die je vaak gaat uitvoeren kan je de architectuur aanpassen zodat de chip het sneller/efficiënter kan uitvoeren of geen functies hebt die je niet gebruikt.

Als je zelf een chip wil maken voor een specifiek doel kan dat dus alleen met RISC-V of je moet een eigen instructieset gebruiken. In de meeste gevallen maakt het niet uit welke instructieset je gebruikt. Dus als dat niet uitmaakt kan je het beste een gebruiken die al bestaat en waar je gebruik van mag maken. Dat is eigenlijk waar het voordeel van RISC-V vooral zit. Je hoeft niet het wiel opnieuw uit te vinden en het is ook nog een wiel dat bekend is. (we hebben bedrijven een "patent" gegeven op sommige wielen)

De verwachting is dat door deze open ontwikkeling er op den duur ook steeds betere algemene RISC-V CPU's komen en op dat moment zal er voor Linux servers en PC's wel een voordeel zijn om deze chips te gebruiken.

[Reactie gewijzigd door Guus... op 22 juli 2024 17:22]

[MSalters]

ARM licenties werken toch duidelijk anders dan jij beschrijft.

Met een standaard ARM licentie krijg je de ARM core ontwerpen. Hoeveel je daarvan op jouw chip gebruikt mag je redelijk zelf weten, en wat je nog verder op je chip zet is ook een eigen keuze. Hoekje DSP op je chip? Mag je helemaal zelf doen. Cache is een beetje een randgeval, daar geeft ARM je een paar standaard keuzes per core.

Apple en anderen hebben een architectuur-licentie. Dan mag je geen ARM cores aanpassen. Wat je wél mag, is je eigen core ontwerpen, en ARM kan die dan als ARM-compatible certificeren.

RISC-V is geen open-source - het is helemaal geen source. Het is een open standaard. Core ontwerpen zoals de SiFive U74 uit het artikel zijn niet open.

[Guus...]

Volgens mij doen jouw toevoegingen niets af aan de bredere dynamiek die ik beschrijf in mijn uitleg. Dus zo duidelijk anders werkt het niet.

De ontwikkeling van RISC-V is open op de manier dat er onderzoek mee gedaan kan worden, er les mee gegeven kan worden en er open implementaties bestaan. Daarnaast is RISC-V gewoon open source, de cores hoeven dat niet te zijn.

De technische aanvullingen die je plaatst zijn goed maar door te doen alsof het mijn verhaal onderuit haalt zorgt de reactie in zijn geheel niet voor een beter beeld over de staat van RISC-V en ARM

[MSalters]

Met ARM kun je net zo goed onderzoek en educatie doen. Patent-licenties beschermen de handel in ARM cores, maar zijn irrelevant voor onderzoek en onderwijs.

[Guus...]

Misschien moet je je inlezen in hoe RISC-V is ontwikkeld. ARM zorgt wel degelijk voor restricties in onderwijs en onderzoek aangezien een onderzoeksinstelling niet kan op het moment dat er vragen zijn over de licentie niet kan zeggen tegen dat MSalters zegt dat het mag.

[MSalters]

Nou, dat mogen ze prima zeggen. Ik wil best als getuige-deskundige verklaren.

Maar "het moment dat er vragen zijn over de licentie" - er is geen licentie, als je als onderwijsinstelling aan de slag gaat. Er is wel een stapel patenten, maar daar kan ARM geen vragen over stellen. Het patentrecht gaat simpelweg niet over het onderwijs. Dat is net zo onzinnig als vragen wat de wegenverkeerswet zegt over cryptovaluta. Elke eerstejaars student rechten weet al dat wetten alleen geldig zijn binnen het domein van die wetten.

[Guus...]

Ik zou als onderzoeksinstelling er alles aan doen om jou niet op te hoeven roepen als getuige-deskundige of om op jouw "deskundigheid" te moeten varen. In de praktijk ondervonden onderzoekers problemen met andere instructiesets. Helaas hadden deze niet de toegang tot sommige leidende bronnen hieromtrent.

[teek2]

Ik ben geen expert maar vziw is de hardware van RISC-V ook "open-source". Wat betekend dat iedereen kan bijdragen aan ontwikkeling, maar ook dat er geen onbekende vage, privacy gevoelige features inzitten zoals Intel's Management Engine, een feature die alle OS based privacy features eigenlijk al buitenspel zet.

[jeroen3]

De instructieset is RISC-V. Hoe je daar vervolgens een chip omheen bouwt is aan jou, daar kun je prima een management engine in doen.

[Blokker_1999]

Tenzij je je eigen FAB hebt en je eigen chips maakt kun je over dat laatste al niets zeggen. Elke fabrikant kan zoiets gewoon toevoegen.

[MSalters]

Niets open aan de hardware. De specificatie is open, maar dat is een PDF'je.

[silverball]

Vanwege de licentie. RISC-V kan je volledig open-source krijgen.

[wooha]

RISC-V is een open standaard maar de (hardware) implementaties zijn niet noodzakelijkerwijze open-source. Zie https://riscv.org/about/faq/ en https://riscv.org/blog/20...ruction-set-architecture/ .

Zie ook bijvoorbeeld https://www.theregister.c...iscv_messsaging_struggle/ waarin uitgelegd wordt dat dit verschil recent meer benadrukt wordt vanwege mogelijke sancties door de VS.

Edits: Links naar RISC-V FAQ en Open Standard pagina toegevoegd.

PS: Was eigenlijk ook een reactie op @teek2 en @svenk91 .

[Reactie gewijzigd door wooha op 22 juli 2024 17:22]

[kdekker]

Als je toch iets anders wilt dan Intel, maar wel vast zit aan Windows, dan is ARM wel een alternatief, maar RISC-V niet,

Ik had het eigenlijk logischer gevonden dat Framework zich eerder (naast Intel/AMD) op ARM zou richten dan op RISC-V. Linux op de desktop/laptop is al een niche (qua marktaandeel), en Linux RISC-V op de desktop zal dat nog meer zijn. Afhankelijk van welke bron je op internet gebruikt, is Linux aandeel op de desktop minder dan 5%, zie o.a. nieuws: Statcounter: Linux behaalt voor het eerst een marktaandeel van vier p....

[rtxxx]

Diverse grote distributies hebben al een Riscv versie en software is ook grotendeels geport.


Dat is het voordeel van linux ten opzichte van Windows.

[Whazor]

Dit moederbord wordt ontwikkeld door een derde partij, die zelf hun eigen RISC-V chip maken.

Het grote nieuws is eigenlijk ook dat er een tweede bedrijf is wat een moederbord maakt. Misschien wordt Framework wel een standaard voor laptops. Dat je straks kunt kiezen tussen MSI/Gigabyte/…

[rbr320]

Linux op de desktop mag dan niche zijn, maar gezien de doelgroep van Framework denk ik dat Linuxgebruikers onder hun klanten bovenmatig vertegenwoordigd zijn. Datzelfde zal gelden voor mensen die graag met nieuwe vormen van hardware experimenteren, de zogenaamde tweakers. Ik denk dus dat er zeker interesse zal zijn in een Framework-compatible moederbord met een RISC-V processor. Er zijn al vele manieren om iets met ARM te doen, zowel high-performance (Apple Silicon) als low-performance (Raspberry Pi), dus daar is veel meer concurrentie.

[drakiesoft]

Modulair, maar wel alles vastsolderen. Wat klopt hier niet.

[MiesvanderLippe]

Het is een wonder dat DDR5 werkt zoals het werkt en kost fabrikanten flink veel moeite. Als je dat deel weg kunt laten door gewoon een klein handje chips op traces die zeker weten goed zijn kunt soldeeren ben je flink eerder op de markt (en veel betrouwbaarder).

[drakiesoft]

Prima, maar kom dan niet met modulair aanzetten want dat is het niet

[farlane]

Je kunt de AMD chip op het mainboard versie ook niet swappen met een Intel chip, dus 'modulair' is er in gradaties.

Nog immer vele malen meer modulair dan welke andere laptop dan ook volgens mij.

[CodeAsm]

Alle usbc poorten kan je de modules aan hangen, mogelijk kan je straks beide schermen aansluiten, of geen, werkt ie standalone of in de laptop frame. Welk toetsenbord wil je erbij? Kan je gewoon bestellen, en maakt niet uit welke generatie (framework 16 is anders, maar miss maakt iemand wel een conversie kit, is gwoon usb)

Ik zie de bios chip is modulair? En inplaats van frameworks ram en nvme, koos ik viantweakers mn ram en nvme, scheelde me 150 ofzo euro. Je koopt hier bijna een raspberry pi, met case en hardware erbij, jij bepaald wat voorn hardware het word, laptop, servertje, 3d print computertje, los experimenteer platform? De 3d files zijn er nu, met zoals de specificaties, dus je kan ook een portable riscv of intel gamehandheld maken

[trick2011]

daar kan je framework niet heel erg op aankijken.

This board also has soldered memory and uses MicroSD cards and eMMC for storage, both of which are limitations of the processor.

RISCV is gewoon nog niet zo ver.

[drakiesoft]

Dan moet je dat niet pretenderen. Weet niet wat het doel verder is dan bèta of eerder alfa tester

[psychicist]

Softwareontwikkeling is uiteraard het primaire doel.

[Verwijderd]

uit de Framework promo:

This Mainboard is extremely compelling, but we want to be clear that in this generation, it is focused primarily on enabling developers, tinkerers, and hobbyists to start testing and creating on RISC-V. The peripheral set and performance aren’t yet competitive with our Intel and AMD-powered Framework Laptop Mainboards. This board also has soldered memory and uses MicroSD cards and eMMC for storage, both of which are limitations of the processor. It is a great way to start playing with RISC-V though inside of a thin, light, refined laptop. The Mainboard will be able to drop into any Framework Laptop 13 chassis or into the Cooler Master Mainboard Case. DeepComputing is also working closely with the teams at Canonical and Red Hat to ensure Linux support is solid through Ubuntu and Fedora. We’ll continue to keep you up to date as we work with the team at DeepComputing to complete development of this new Mainboard and enable access to it. You can sign up in the Framework Marketplace to get notified when we have updates.

[arnoldus1955]

De laptop is modulair. Dit mainbord kan je meteen in een FW13-laptop steken.
Maw, scherm, toetsenbord, etc blijven dezelfde.
Het is een mooi begin.

[daj00tje]

Er staat toch "modulaire laptop"? Niet "modulair moederbord". Betekent enkel dat de laptop bestaat uit modules.

Zijn weliswaar 2 modules minder dan de Intel en AMD versies, maar ik zie geen reden om daar onderscheid in te maken omdat de geheugen en opslag van een development board module gesoldeerd is.

[Daco]

dit is een limitatie van de processor en omdat dit een ontwikkel mainboard is. dit is niet de bedoeling om je daily driver te zijn en vandaar het verlies van die 2 limitaties.
de ports en andere zaken zijn nog steeds modulair

[William_H]

Het modulaire is dat jij zelf makkelijk je board kan vervangen, en een ander board erin kan zetten van Framework. Stel je hebt een oudere 13" laptop/mainboard liggen van Framework, maar je wil eens gaan experimenteren met dit board, dan kan je die zo één op één vervangen met dit board. Zie dat maar eens te doen met je willekeurige Dell of HP.

[watabstract]

Denk dat je het nut wel een keer ziet als je huidige laptop stuk gaat en je ontdekt dat een nieuw moederbord bijna net zo duur is als een nieuwe laptop en je je laptop dan ook weken kwijt bent voor de reparatie. Dit zijn zaken waar je bij Framework gegarandeerd geen last van zou krijgen als klant. Nieuwe onderdelen zijn makkelijk te krijgen en te monteren. Scheelt een pak geld én e-waste. Mijn volgende laptop wordt gegarandeerd een Framework.

[Zynth]

Niet mee eens.
Mijn macbook air heeft 12 jaar dienst gedaan thuis.
Na 12 jaar nog net zo prima als toen hij nieuw was, en voor browsen nog snel genoeg.
Ik had vooral zin in een beter scherm.

Ik verwacht dat het chassis van mijn framework 15 jaar mee gaat in mijn omstandigheden.
Het is gewoon een blok aluminium, en alles lijkt heel degelijk.
In het ergste geval zijn alle onderdelen zijn los te krijgen.
Mochten de scherm-scharnieren toch te los worden na 8 jaar, schroef ik er een paar nieuwe in.

[Reactie gewijzigd door Zynth op 22 juli 2024 17:22]

[watabstract]

Als je graag elke 4-5 jaar een complete laptop koopt voor dito prijs dan is dat je eigen keuze uiteraard. Ik vind het totale flauwekul. Ik heb een prachtige HP met OLED scherm en daar zou ik best wel 15 jaar mee vooruit willen kunnen. Elke 5-8 jaar een nieuw moederbord met CPU en klaar. Die OLED is over 10 jaar nog net zo goed als nu. Ik had 15 jaar geleden al een 15 inch Dell laptop met 1080p scherm dus dat vind ik over 15 jaar ook nog helemaal prima. Als ik ooit een Framework laptop zou kopen en ik hoef nooit meer een nieuwe laptop te kopen dan is dat ideaal. En gaat er iets kapot dan bestel ik een nieuw onderdeel en fix ik het zelf thuis ipv het apparaat lang kwijt te zijn. Wat mij betreft wordt dit de norm bij laptops.

Ik heb vorig jaar nog een laptop weggegooid die eigenlijk nog voor 90% intact was. Het scherm was stuk door een ongelukje en een nieuw scherm bleek zo duur te zijn en reparatie ging zo lang duren dat het een nieuwe laptop is geworden. Belachelijk.

Zelfde met telefoons trouwens. Fairphone heeft inmiddels wel bewezen dat een makkelijk zelf te repareren telefoon gewoon mogelijk is. Nu het ontwerp van smartphones wel grotendeels uitgekristalliseerd is, zie ik mezelf op termijn wel een keer een Fairphone kopen. De schermranden moeten nog wat dunner worden en die inkeping moet eruit. Dan ben ik klant van ze als m'n telefoon stuk gaat.

[CodeAsm]

Hier is dus waar framework in verschilt, ze willen juist dat als er een onderdeel van je laptop defect is, of uitelkaar valt van elende, je een nieuw onderdeel kan bestellen of het complete moederbord kan vervangen terwijl je de rest bewaard en hergebruikt.

Er zijn zowel 3d files als kant en klare cases te koop voor je oude moederbord, om ze standalone headless te gebruiken. Ik heb een framework gekocht, en nu al zon 2 jaar in gebruik, ik ervaar dat de alluminium frame prima langer meekan dan het mainbord miss kwa specs, dus een upgrade zou ik zou komend jaar kunne doen. i5 bordje eruit, riscv erin en hoppa. (De batterij laat wel wat aan de wensen over, er is een betere te koop, moet je wel even de bios Updaten. Was voor de 12th gen fw13 wel even een issue.)

Gratis een nieuwe fan opgestuurd gekregen na support te hebben gecontact, hij maakte een schrapend geluid op sommige momenten. Ifixit stijl repair guides en met de schroevendraaier die ik bij mn laptop kreeg (en reserve schroeven zitten ook al in de case), was de fan met nieuwe paste zo geplaatst.
Oude had ik mogen recyclen, heb het idee om die zelf te fixen, kijken of het de ballbearing is.

[sfranken]

De ondersteuning voor RISC-V is dusdanig "slecht" dat dit de enige (betrouwbare) manier is om op een wat grotere schaal hardware uit te kunnen brengen. Als RISC-V en de support binnen besturingssystemen groeit zal ook de support voor andere hardware (zoals RAM en SSD's en meer) beter worden, waardoor dit waarschijnlijk gaat veranderen.

[sfranken]

En even verder denken dan je neus lang is is geen optie?

[SqyD]

Er staat nergens dat het moederbord modulair is. De laptop is modulair. Je kan vrijwel alles vervangen inclusief het moederbord. Er staat ook heel duidelijk dat deze laptop niet voor normale gebruik is maar specifiek voor ontwikkelaars die vroeg aan deze relatief nieuwe architectuur willen werken.
Dus...

Wat klopt hier niet.

Jouw negatieve grondhouding en toon lijkt me.

[SqyD]

case in point

[PCG2020]

Soms is het gewoon beter om toe te geven dat je je vergist hebt, dat scheelt een hoop gedraai om alsnog te proberen je gelijk te halen

[julean]

Zoon externe Framework-behuizing met dit moederbord zou echt een perfecte basis bieden voor een thuis gemaakte 2 in 1 monitor.

[DvanRaai89]

Met bult-in UPS als je een batterij inplugt
Zonder de nadelen van een "normale" (lees: online/offline/double conversion) UPS.

[...] dit moederbord zou echt een perfecte basis bieden voor een thuis gemaakte 2 in 1 monitor.

Meestal worden dat soort systemen all-in-ones genoemd, aangezien je alles (behalve de HID's) in één systeem zitten. Aleen wordt het dan wel weer een heel gedoe om je monitor te upgraden.
Bestond er maar een modulair systeem om de PC met het beeldscherm te verbinden, zodat je, zonder al te veel gedoe, de een van de ander los zou kunnen koppelen en vervangen

[Reactie gewijzigd door DvanRaai89 op 22 juli 2024 17:22]

[Vhxrsion]

Ze maken het wel duidelijk in hun blog dat dit geen ARM competitor hoort te zijn, tenminste op dit moment niet.

In hun blog zeggen ze dat dit een third party mainboard word gemaakt door DeepComputing en is bedoeld voor tinkerers en developers om dingen te developen en maken op RISC-V. Ze zeggen zelf dat voor de meeste mensen, ze beter voor een Intel of AMD mainboard kunnen gaan.

[bzzzt]

Klopt, dit is gewoon een handige tool voor ontwikkelaars die iets met RISC-V moeten gaan doen, vergelijkbaar met de Developer machines die Apple bij aankondiging van Apple Silicon had uitgebracht.

Het enige verschil is alleen dat Apple een uitrol strategie had voor hun nieuwe chips. Ik zie geen aanwijzigingen dat er een grote partij is die de markt op wil met serieus competitieve RISC-V desktops of laptops dus het blijft in mijn optiek een beetje 'omdat het kan' project. Technisch interessant maar waarschijnlijk een dead end.

[William_H]

Waarom zou het een grote partij moeten zijn? Wat deze partij nu al doet, kan misschien ook wel tot meer tot gevolg hebben. Ze zijn in ieder geval de eerste die dit op deze schaal doen.

[bzzzt]

Welke schaal heb je het over? Een paar niche mainboards voor een relatief niche laptopmerk gaat de wereld niet veranderen.

[William_H]

Je moet ergens beginnen toch? Zo zijn Apple en Microsoft ook ooit begonnen.

[bzzzt]

Apple en Microsoft waren op het juiste moment op de juiste plek. Duizenden andere bedrijven probeerden hetzelfde en zijn er niet in geslaagd om blijvende impact te hebben.

[William_H]

Ach, nieuwe tijd, nieuwe kansen. Tegenwoordig wordt er meer en meer in de cloud berekend. Eigenlijk hebben we daar helemaal niet super krachtige persoonlijke devices meer voor nodig.

[MSalters]

Een kleine partij kan simpelweg geen eigen RISC-V CPU met DDR5 geheugencontroller en PCI-e chipset ontwerpen. De RISC-V chip in deze laptop is eerder een low-end telefoon-SoC. Die chip in een andere behuizing plaatsen is nog wel te doen voor een kleine partij. Apple's M1 was expliciet ook ontworpen om in laptops te kunnen.

[rtxxx]

Ik blijf me afvragen wat er gebeurt als Qualcomm een Snapdragon x elite zou combineren met de Risc-v Isa? Ipv Arm.

[psychicist]

Volgens mij werkt Qualcomm daar intern al aan, maar de resultaten zullen pas over een paar jaar naar buiten komen. In de tussentijd draagt Qualcomm extensies aan, waarvan nog moet blijken of ze gestandaardiseerd gaan worden. Ook Windows zie ik over een aantal jaar wel naar RISC-V komen, mocht je dat tegen die tijd willen gebruiken.

[Verwijderd]

Hele mooie stap. Hopelijk lukt het hiermee ook om de schema’s van het moederbord openbaar te publiceren.

[psychicist]

Sipeed komt ook met laptops gebaseerd op RISC-V SOMs. Ik kijk zelf het meest uit naar de LM5A SOM die hopelijk later dit jaar beschikbaar komt.