Door Tomas Hochstenbach

Redacteur

Mini-pc's met Core i5-1135G7

Blijft de 'echte' Intel NUC de beste?

29-06-2021 • 06:00

92

Multipage-opmaak

Inleiding

Eerder dit jaar bekeken we twee mini-pc's van Gigabyte. Inmiddels hebben meer fabrikanten hun compacte systemen met een Intel Tiger Lake-processor op de markt gebracht, waaronder natuurlijk Intel zelf met zijn NUC. Daarnaast testen we in deze review de pc'tjes van ASRock en Minisforum. Dat brengt het totale aantal geteste mini-pc's met de Core i5-1135G7 op vier, maar welke moet je hebben?

Als we de vier apparaten, inclusief de eerder geteste Brix, naast elkaar zetten, valt op dat niet iedereen dezelfde definitie van 'mini-pc' hanteert. Intel blijft trouw aan zijn 'Next Unit of Computing'-ontwerp, een praktisch vierkant kastje van nog geen drieënhalve centimeter hoog. De ASRock NUC BOX is even groot maar wel wat hoger, terwijl de pc's van Gigabyte en Minisforum duidelijk een slag groter zijn. Gigabyte zoekt dat vooral in de breedte; de Minisforum is vierkant, maar met 5,6cm de hoogste van het stel.

Ook de leveringsomvang loopt uiteen. De mini-pc's van ASRock en Gigabyte worden geleverd als barebone, zonder werkgeheugen en opslag. Van Intel ontvingen we een compleet systeem, maar de fabrikant verkoopt zijn NUC's ook als barebone en zelfs als pcb zonder kastje. De Minisforum heeft als enige vastgesoldeerd Lpddr4-geheugen en wordt geleverd met een 512GB-ssd.

ASRock NUC BOX-1135G7 Gigabyte Brix GB-i5-1135G7 Intel NUC 11 Pro Minisforum EliteMini TL50
Processor Intel Core i5-1135G7 Intel Core i5-1135G7 Intel Core i5-1135G7 Intel Core i5-1135G7
Gpu Intel Xe (80 EU's) Intel Xe (80 EU's) Intel Xe (80 EU's) Intel Xe (80 EU's)
Geheugen aanwezig Geen Geen 1x 16GB DDR4-3200 12GB Lpddr4
Geheugenslots 2x SO-DIMM 2x SO-DIMM 2x SO-DIMM Geen
Opslag aanwezig Geen Geen 512GB 512GB
Opslagbays 1x M.2 2280, 1x 2,5" 2x M.2 2280 1x M.2 2280 2x 2,5"
OS Geen Geen Windows 10 Pro Windows 10 Pro
Afmetingen 11,7 x 11,0 x 4,8 cm 19,6 x 14,0 x 4,4 cm 11,7 x 11,2 x 3,4 cm 15,0 x 15,0 x 5,6 cm
USB 3x USB-A, 2x USB-C 5x USB-A 4x USB-A 6x USB-A
Thunderbolt 4 Geen 1x 2x 1x
HDMI 1x HDMI 2.0a 4x HDMI 2.0a 2x HDMI 2.0b 1x HDMI 2.0a
DisplayPort 1x DP 1.4 Geen Geen 1x DP 1.4
Ethernet 1x 2,5Gbit, 1x 1Gbit 1x 2,5Gbit, 1x 1Gbit 1x 2,5Gbit 2x 2,5Gbit
Prijs Onbekend Onbekend Onbekend als barebone
Onbekend als systeem
€ 608

Op de komende pagina's bekijken we de nieuw geteste apparaatjes van dichtbij. Daarna laten we onze gebruikelijke testsuite, waaraan we op verzoek nu ook een test van het stroomgebruik in idle hebben toegevoegd, los op de pc's.

ASRock NUC BOX-1135G7

De mini-pc die we van ASRock ontvingen, is niet afkomstig van de consumententak van het bedrijf. Je kent de consumententak van de moederborden en videokaarten, maar deze mini-pc komt van ASRock Industrial. Beide bedrijven zijn onderdeel van de Pegatron-groep, die zijn oorsprong dan weer bij ASUS vindt. Hoe dan ook, je kunt de NUC BOX-1135G7 als consument gewoon aanschaffen, op het moment van schrijven voor 470 euro.

Behuizing en aansluitingen

ASRocks NUC Box is net wat hoger dan de officiële NUC van Intel, maar de andere buitenmaten zijn identiek. Je kunt hem dan ook eenvoudig achter op een monitor bevestigen met de meegeleverde VESA-mount. Het kastje is volledig opgetrokken uit zwart plastic, dat aan de voor-, boven- en achterkant flink glanst. Om ervoor te zorgen dat het stevig blijft staan, zijn onderop vier rubberen voetjes aangebracht.

ASRock NUC BOX-1135G7

De voorkant is redelijk strak en biedt vier aansluitingen: een headphonejack, twee USB-C-poorten die ook een DisplayPort-signaal kunnen uitsturen, en een USB-A-poort. Achterop treffen we nog eens twee USB-A-poorten, zowel een HDMI 2.0- als een DisplayPort 1.4-uitgang en twee netwerkpoorten aan. Een daarvan ondersteunt 2,5Gbit-ethernet. De zijkanten zijn op de luchtroosters na leeg.

ASRock NUC BOX-1135G7ASRock NUC BOX-1135G7

In de doos zit verder een externe voeding, die tot 90W kan leveren en wat formaat betreft vergelijkbaar is met wat je van een reguliere laptop gewend bent.

Hardware

Je opent de NUC BOX door de vier schroeven in de pootjes los te draaien. Je kunt dan direct bij de twee SO-DIMM-slots voor intern geheugen en het M.2 2280-slot voor een NVMe- of SATA-ssd. Daaronder zit nog een compact M.2 2230-slot, waarin standaard een Intel AX200-wifikaartje aanwezig is.

ASRock NUC BOX-1135G7

De Core i5-1135G7-processor heeft out-of-the-box een vaste stroomlimiet van 28W. Door in het traditionele bios de optie 'Performance mode' te activeren, kun je dat verhogen naar een korte PL2-boost van 55W en een constante PL1-limiet van 38W.

Varianten en prijzen

De ASRock Industrial NUC BOX is verkrijgbaar in drie varianten, met een Core i3-1115G4, i5-1135G7 en i7-1165G7. Op het moment van schrijven kosten die respectievelijk 329, 471 en 631 euro.

Intel NUC 11 Pro

Als geestelijk vader van het NUC-concept heeft Intel natuurlijk ook zelf een aanbod. Je kunt de NUC 11 Pro kopen als los UCFF-moederbord, als barebone en als complete pc. Wij ontvingen voor deze test een compleet systeem, maar op het voorgeïnstalleerde ram en de ssd na is de barebonevariant identiek.

Behuizing en aansluitingen

De Intel NUC 11 Pro is het kleinste pc'tje in deze test: net zo lang en breed als de ASRock, maar wat minder hoog. Dat komt vooral doordat je er geen 2,5"-opslagmedium in kwijt kunt. De behuizing heeft een metalen basis en onderplaat, terwijl de zijkanten en het deksel van een relatief luxe soort mat plastic zijn. Het deksel kun je eventueel vervangen. Diverse bedrijven verkopen functionele alternatieve deksels, met bijvoorbeeld extra poorten, maar Intel stelt ook bestanden beschikbaar waarmee je zelf een gepersonaliseerde cover kunt 3d-printen.

Intel NUC 11 Pro

Op de voorkant zijn naast de aanknop alleen twee USB-A-poorten geplaatst. Het merendeel van de aansluitingen vind je achterop. Naast de stroomaansluiting heeft de NUC twee Thunderbolt 4-poorten, nog eens twee USB-A-aansluitingen, twee HDMI 2.0-poorten en een 2,5Gbit-ethernetpoort. Opvallend is dat het systeem in het geheel geen audioaansluitingen heeft.

Intel NUC 11 ProIntel NUC 11 Pro

Intel levert een krachtige stroomadapter met een vermogen van 120W mee. Die is behoorlijk fors en zou niet misstaan bij een gaminglaptop.

Intel NUC 11 Pro stroomadapter

Hardware

De NUC open je geheel volgens de traditie door de pootjes aan de onderkant los te schroeven. Als je die onderplaat vervangt door het bijgeleverde exemplaar met een VESA-mount, kun je het pc'tje overigens ook achter op een monitor monteren. Eenmaal binnen zie je twee geheugenslots voor SO-DIMM-modules en in totaal drie M.2-slots. In het kleinste slot zit af-fabriek al een AX201-netwerkkaart. De andere slots kun je gebruiken voor ssd's. Het grootste M.2 2280-slot heeft vier PCIe-lanes bandbreedte, het kleinere M.2 2242-slot slechts één lane. In ons exemplaar waren één 16GB-geheugenmodule en een Transcend 512GB-ssd voorgeïnstalleerd.

Intel NUC 11 Pro

Uiteraard houdt Intel zich standaard netjes aan de 28W-tdp (PL1), maar de processor kan gedurende korte tijd naar 64W boosten. Bovendien heeft Intel als enige fabrikant gezorgd voor een uitgebreid bios, inclusief de mogelijkheid om de stroomlimieten op te schroeven naar praktisch oneindig. Ook het fanprofiel kun je nauwkeurig instellen. Behalve voor de standaard 'balanced'-fanmodus kun je kiezen voor 'quiet', 'cool', een custom profiel, een vaste draaisnelheid of zelfs een volledig passieve modus. Uiteraard zullen de prestaties wel lijden onder die laatste keuze.

Varianten en prijzen

Zoals gezegd verkoopt Intel zijn NUC's in tal van varianten. De door ons geteste uitvoering wordt vooralsnog niet verkocht in de Benelux, maar hieronder geven we een overzicht van alle versies die op dit moment in de Pricewatch staan.

Model Type Processor Ram Ssd Prijs
NUC11TNBi3 Moederbord Core i3-1115G4 n.v.t. n.v.t. € 287,60
NUC11TNBi5 Moederbord Core i5-1135G7 n.v.t. n.v.t. Onbekend
NUC11TNKI5 Barebone Core i5-1135G7 n.v.t. n.v.t. Onbekend
NUC11TNKv5 Barebone Core i5-1145G7 n.v.t. n.v.t. Onbekend
NUC11TNHv50L
extra hoog (2,5")
Barebone Core i5-1145G7 n.v.t. n.v.t. € 458,74
NUC11TNBv7 Barebone Core i7-1185G7 n.v.t. n.v.t. Onbekend
NUC11TNKv5 Pc Core i5-1145G7 8GB 500GB Onbekend
NUC11TNKv7 Pc Core i7-1185G7 16GB 500GB Onbekend

Minisforum EliteMini TL50

Minisforum zal voor de meeste tweakers een nieuwe naam zijn. Het Hongkongse bedrijf heeft zich volledig gespecialiseerd in de verkoop van mini-pc's, zowel op basis van AMD- als met Intel-processors. De nieuwe EliteMini TL50 maakt net als de andere systemen in deze test gebruik van de Core i5-1135G7 en wordt verkocht als complete pc, inclusief ram en ssd.

Behuizing en aansluitingen

Met afmetingen van 15 bij 15cm is de EliteMini TL50 wat groter dan de pc's van ASRock en Intel. De behuizing is voor een groot deel van plastic, maar dat is grotendeels mat, waardoor dit systeem er luxer uitziet dan de ASRock. Het ontwerp heeft wel wat weg van eerdere generaties Intel-NUC's, met donkergrijs als hoofdkleur en zwarte accenten, zoals het vlak met aansluitingen en de bovenrand. Rondom het deksel is een gleuf aangebracht waardoor een forse 120mm-ventilator frisse lucht kan aanzuigen. Die wordt vervolgens weer afgevoerd via luchtuitlaten aan de zijkanten en onderkant.

Minisforum EliteMini TL50

Omdat de Minisforum fysiek wat groter is, passen er ook meer aansluitingen op. In totaal heeft het kastje zes USB-A-poorten, waarvan twee voorop. Daar zitten ook de losse audiojacks en de enige Thunderbolt 4-poort. Achterop lijkt nog een USB-C-connector te zitten, maar dat is de aansluiting voor de stroomadapter. Verder biedt de TL50 twee 2,5Gbit-ethernetpoorten, beide aangestuurd door I225-V-controllers van Intel en zowel DisplayPort- als HDMI-uitgangen.

Minisforum EliteMini TL50

Net zoals bij de andere systemen wordt er VESA-montagemateriaal meegeleverd. De 65W-stroomadapter die in de doos zit, is lekker compact.

Hardware

Ook de Minisforum EliteMini TL50 open je vanaf de onderkant. Op de foto zie je links de meegeleverde M.2-ssd van 512GB, afkomstig uit de oem-lijn van Kingston. Om te helpen met de warmteafvoer, is er een heatsink op de ssd geplaatst. Rechts zie je twee connectors, waarop je de meegeleverde kabeltjes aansluit als je SATA-ssd's wilt monteren. Dat doe je door ze in de bodemplaat te schuiven en vervolgens de meegeleverde bracket erbovenop te schroeven. Als je voor mechanische harde schijven gaat, mogen ze niet hoger zijn dan 7mm.

Minisforum EliteMini TL50

De processor is standaard ingesteld op een constant vermogen (PL1) van 28W en een kortstondige boost (PL2) van 64W. Het bios is erg summier en heeft geen opties om dat aan te passen.

Varianten en prijzen

De officiële adviesprijs van de EliteMini TL50 is 699 dollar, maar tot half juli geldt een aanbieding waarbij je het systeem voor 599 dollar kunt aanschaffen. Dat is exclusief btw en die kun je bij het afrekenen ook niet voldoen. Wel kun je kiezen voor een 'tariff insurance' van 30 dollar. Als je dan kosten moet betalen aan de douane, betaalt Minisforum je die terug. Navraag leert ons dat slechts 1 tot 2 procent van de bestellingen wordt aangeslagen.

Wat je met die informatie doet, moet je zelf weten. Om tot een eerlijke prijs voor de vergelijking te komen, hebben we de prijs van 599 dollar omgerekend in euro's en er 21 procent btw bij opgeteld. Invoerrechten zijn niet van toepassing, want daarvan zijn computers en componenten vrijgesteld. De prijs die we voor de beoordeling aanhouden, is dus 608 euro inclusief btw.

Benchmarks: cpu, ram en ssd

We beginnen de cpu-benchmarks traditiegetrouw met Cinebench, een veelgebruikte test die gebaseerd is op de 3d-renderer Cinema4D.

Alleen de Minisforum EliteMini TL50 weet de single-score van de eerder geteste Gigabyte BRIX te overtreffen, de mini-pc's van ASRock en Intel scoren lager. De BRIX met AMD Ryzen 5 4500U, die we ter referentie hebben opgenomen in de grafieken, sluit de grafiek af.

In de multithreaded-test is alles anders. Vooral de ASRock NUC BOX loopt een flinke achterstand op. De mini-pc's van Minisforum en Intel scoren redelijk vergelijkbaar met de AMD-BRIX. De best presterende compacte pc blijft in deze test de BRIX met Intel-hardware.

  • Cinebench 20 - Single
  • Cinebench 20 - Multi
Cinebench 20 - Single
Pc Gemiddelde score in punten (hoger is beter)
Minisforum EliteMini TL50
524
Gigabyte BRIX BSi5-1135G7
515
ASRock Industrial NUC BOX-1135G7
479
Intel NUC 11 Pro NUC11TNKI5
461
Gigabyte BRIX GB-BRR5-4500
452
Cinebench 20 - Multi
Barebone Gemiddelde score in punten (hoger is beter)
Gigabyte BRIX BSi5-1135G7
2.417
Minisforum EliteMini TL50
2.139
Gigabyte BRIX GB-BRR5-4500
2.117
Intel NUC 11 Pro NUC11TNKI5
2.044
ASRock Industrial NUC BOX-1135G7
1.735

Geekbench

Ook in Geekbench lopen de Intel-pc's uit in de single-test, al weten de nieuw geteste systemen de BRIX net niet te achterhalen. In de multi-test lukt dat de Minisforum TL50 wel: hij komt uit op ruim 20.600 punten. Het gat dat deze pc hier trekt ten opzichte van de Intel NUC en vooral de ASRock NUC BOX, is met 11 tot 27 procent best significant.

De geheugentest behoeft wat extra uitleg. In deze grafiek zijn de pc's van Gigabyte en ASRock barebones, wat betekent dat we ze hebben getest met onze standaardkit: 2x8GB Crucial DDR4-2400. De Intel-BRIX weet daar net wat meer uit te halen dan de andere twee pc's. De NUC van Intel wordt geleverd met een enkele 16GB-module van Kingston, die weliswaar op 3200MT/s klokt, maar dat wel combineert met een hoge CL22-latency. Daarmee is de Intel NUC hekkensluiter. De opvallende winnaar hier is de Minisforum, met zijn vastgesoldeerde Lpddr4-geheugen op 3733MT/s. Dat heeft als nadeel dat je het geheugen later niet verder kunt uitbreiden dan de aanwezige 12GB, maar is dus wel lekker snel.

  • Single
  • Multi
  • Memory Multi
Geekbench 4.1 - Single
Barebone Gemiddelde score in punten (hoger is beter)
Gigabyte BRIX BSi5-1135G7
6.003
Minisforum EliteMini TL50
5.933
Intel NUC 11 Pro NUC11TNKI5
5.850
ASRock Industrial NUC BOX-1135G7
5.481
Gigabyte BRIX GB-BRR5-4500
4.895
Geekbench 4.1 - Multi
Pc Gemiddelde score in punten (hoger is beter)
Minisforum EliteMini TL50
20.612
Gigabyte BRIX BSi5-1135G7
19.624
Gigabyte BRIX GB-BRR5-4500
19.471
Intel NUC 11 Pro NUC11TNKI5
18.599
ASRock Industrial NUC BOX-1135G7
16.231
Geekbench 4.1 - CPU Benchmark - Memory Multi
Pc Gemiddelde score in punten (hoger is beter)
Minisforum EliteMini TL50
7.677
Gigabyte BRIX BSi5-1135G7
5.891
ASRock Industrial NUC BOX-1135G7
5.275
Gigabyte BRIX GB-BRR5-4500
5.263
Intel NUC 11 Pro NUC11TNKI5
4.554

PCMark 10

In PCMark 10 wisselt de volgorde per subtest. Productivity is de enige benchmark die wordt gewonnen door de AMD-BRIX. De Intel-BRIX en de Minisforum verdelen de winst in de rest van de tests. De mini-pc's van Intel en ASRock presteren gemiddeld genomen minder overtuigend.

  • Essentials
  • Extended
  • Productivity
  • Digital Content Creation
  • Gaming
PCMark 10 Essentials
Barebone Gemiddelde score in punten (hoger is beter)
Gigabyte BRIX BSi5-1135G7
9.656
ASRock Industrial NUC BOX-1135G7
9.471
Gigabyte BRIX GB-BRR5-4500
9.201
Minisforum EliteMini TL50
9.148
Intel NUC 11 Pro NUC11TNKI5
8.673
PCMark 10 Extended
Pc Gemiddelde score in punten (hoger is beter)
Minisforum EliteMini TL50
4.314
Gigabyte BRIX BSi5-1135G7
4.226
ASRock Industrial NUC BOX-1135G7
4.000
Gigabyte BRIX GB-BRR5-4500
3.973
Intel NUC 11 Pro NUC11TNKI5
3.755
PCMark 10 Productivity
Barebone Gemiddelde score in punten (hoger is beter)
Gigabyte BRIX GB-BRR5-4500
7.493
Gigabyte BRIX BSi5-1135G7
6.465
ASRock Industrial NUC BOX-1135G7
6.305
Intel NUC 11 Pro NUC11TNKI5
6.198
Minisforum EliteMini TL50
6.182
PCMark 10 Digital Content Creation
Barebone Gemiddelde score in punten (hoger is beter)
Gigabyte BRIX BSi5-1135G7
4.989
Minisforum EliteMini TL50
4.619
Gigabyte BRIX GB-BRR5-4500
4.546
Intel NUC 11 Pro NUC11TNKI5
4.445
ASRock Industrial NUC BOX-1135G7
4.268
PCMark 10 Gaming
Pc Gemiddelde score in punten (hoger is beter)
Minisforum EliteMini TL50
3.586
Gigabyte BRIX BSi5-1135G7
2.767
ASRock Industrial NUC BOX-1135G7
2.717
Intel NUC 11 Pro NUC11TNKI5
2.250
Gigabyte BRIX GB-BRR5-4500
2.149

PCMark Storage

De PCMark Storage-test geeft een indruk van de prestaties van de ssd. De barebones die zonder opslag worden geleverd, hebben we getest met een Samsung 970 EVO. Die maakt zich duidelijk los in de grafieken, want de Kingston-ssd's die door Intel en Minisforum worden gebruikt, zijn duidelijk langzamer.

PCMark Storage 2.0 - Bandbreedte
Barebone Gemiddelde doorvoersnelheid in MB/s (hoger is beter)
Gigabyte BRIX BSi5-1135G7
606,85
ASRock Industrial NUC BOX-1135G7
571,05
Gigabyte BRIX GB-BRR5-4500
531,71
Minisforum EliteMini TL50
263,78
Intel NUC 11 Pro NUC11TNKI5
226,82

Benchmarks: gpu

Naast de processor- en systeemtests die we op de vorige pagina bespraken, hebben we enkele benchmarks gedraaid om de grafische prestaties van de geïntegreerde gpu's te meten.

3DMark Night Raid is specifiek bedacht voor het vergelijken van de prestaties van geïntegreerde gpu's, en voor deze review dus de relevantste test. De Minisforum EliteMini TL50 wint overtuigend, waarbij dit systeem profiteert van zijn snelle werkgeheugen. Dat wordt immers ook gebruikt als vram voor de geïntegreerde graphics. De inmiddels toch wat verouderde Vega-gpu die AMD nog steeds toepast in zijn apu's, lijkt veroordeeld tot de laatste plek, maar wordt daarvan gered door opvallend slechte prestaties van Intels eigen NUC. Ook hiervoor moeten we de verklaring in het gebruikte geheugen zoeken; de combinatie van een hoge latency met singlechannel doet de NUC geen goed.

Ook alle andere 3DMark-tests worden gewonnen door de Minisforum-pc, al verschilt de mate waarin dat gebeurt. In de zwaarste test, Time Spy, heeft de gpu in de AMD-BRIX het 't zwaarst.

  • Night Raid - Graphics
  • Time Spy - Graphics
  • Fire Strike - Graphics
  • Cloudgate - Graphics
3DMark Night Raid - Graphics
Pc Gemiddelde score in punten (hoger is beter)
Minisforum EliteMini TL50
18.814
Gigabyte BRIX BSi5-1135G7
15.262
ASRock Industrial NUC BOX-1135G7
13.954
Gigabyte BRIX GB-BRR5-4500
11.204
Intel NUC 11 Pro NUC11TNKI5
11.193
3DMark Time Spy - Graphics
Pc Gemiddelde score in punten (hoger is beter)
Minisforum EliteMini TL50
1.351
Gigabyte BRIX BSi5-1135G7
1.173
ASRock Industrial NUC BOX-1135G7
1.168
Intel NUC 11 Pro NUC11TNKI5
978
Gigabyte BRIX GB-BRR5-4500
876
3DMark Fire Strike - Graphics
Pc Gemiddelde score in punten (hoger is beter)
Minisforum EliteMini TL50
4.537
Gigabyte BRIX BSi5-1135G7
3.629
ASRock Industrial NUC BOX-1135G7
3.428
Intel NUC 11 Pro NUC11TNKI5
2.946
Gigabyte BRIX GB-BRR5-4500
2.945
3DMark Cloudgate - Graphics
Pc Gemiddelde score in punten (hoger is beter)
Minisforum EliteMini TL50
22.782
Gigabyte BRIX BSi5-1135G7
20.522
Gigabyte BRIX GB-BRR5-4500
20.363
ASRock Industrial NUC BOX-1135G7
17.402
Intel NUC 11 Pro NUC11TNKI5
15.325

Temperatuur, geluidsproductie en energie

Tijdens onze Blender-duurtest loggen we een aantal variabelen van de mini-pc's die inzicht geven in het verbruik en de prestaties over een langere periode.

Om te beginnen meten we de gerapporteerde package power, die een indicatie geeft van het totale verbruik van de hele chip. In het begin verbruiken de mini-pc's van Intel en Minisforum duidelijk meer dan de rest, omdat ze een hogere PL2-waarde hebben. Dat betekent dat de processor kortstondig meer mag verbruiken om betere prestaties te bieden bij korte workloads. Na een halve minuut stabiliseren alle pc's rondom de officiële tdp van 28W.

ASRock NUC BOX-1135G7 Gigabyte BRIX GB-i5-1135G7 Intel NUC 11 Pro Minisforum EliteMini TL50
PL1 28W 28W 28W 28W
PL2 28W 28W 64W 64W
Aanpasbaar Ja, naar 38W / 55W Nee Ja, ongelimiteerd Nee

Toch lopen de kloksnelheden nog aardig uiteen. In de eerste halve minuut boosten de pc's van Gigabyte, Intel en Minisforum tot 3,8GHz, waar de ASRock start op 2,8GHz. Na de initiële turbopret stabiliseren de pc's van Intel en Minisforum op ongeveer 3,1GHz, terwijl de ASRock verder wegzakt naar 2,65GHz aan het einde van de test. De Gigabyte weet de hogere kloksnelheid echter aardig vol te houden; zelfs richting het einde meten we nog kloksnelheden rond de 3,6GHz.

Daar staat wel tegenover dat de Gigabyte ook duidelijk het warmst wordt. De temperatuur varieert een groot deel van de test tussen de 85 en 90 graden. Bij Intel en Minisforum loopt de temperatuur alleen in het begin van de test hoog op, wanneer ze vrijuit mogen turbo'en. Daarna blijft de Intel met 70 tot 75 graden relatief koel, terwijl de Minisforum op wat pieken na rond de 80 graden wordt. Bij ASRock loopt de temperatuur maar langzaam op, om uiteindelijk eveneens rond de 80 graden uit te komen.

  • Package power
  • Kloksnelheid
  • Temperatuur

Geluidsproductie

We hebben de geluidsproductie van de mini-pc's gemeten tijdens de PCMark 10 Extended-benchmark, op een afstand van 30cm in een geluidsarme ruimte met een noise floor van 17dB(A). In de grafieken rapporteren we zowel het gemiddelde als het maximale geluidsniveau dat door de meter is vastgelegd.

De ASRock Industrial NUC BOX is duidelijk de stilste. Gemiddeld meten we 26,2dB(A), terwijl ook de maximale geluidsproductie met 35,8dB(A) binnen de perken blijft. De Minisforum en Intel maken meer geluid. Gemiddeld is de Minisforum iets stiller, maar wat het maximale geluidsniveau betreft ontlopen ze elkaar nauwelijks.

In de grafiek ontbreekt helaas de eerder geteste mini-pc van Gigabyte, omdat we tussen de vorige en deze review een grotere geluiddichte box in gebruik hebben genomen. We hadden die BRIX niet meer in huis om een nieuwe test mee te doen. In onze praktijkervaring was de BRIX niet zo stil als de ASRock, maar meer vergelijkbaar met de Minisforum.

  • Gemiddelde geluidsproductie
  • Maximale geluidsproductie
Geluidsdruk PCMark 10 Extended - Average
Barebone Gemiddelde geluid in dB (lager is beter)
ASRock Industrial NUC BOX-1135G7
26,2
Minisforum EliteMini TL50
33,0
Intel NUC 11 Pro NUC11TNKI5
35,6
Geluidsdruk PCMark 10 Extended - Max
Barebone Gemiddelde geluid in dB (lager is beter)
ASRock Industrial NUC BOX-1135G7
36,8
Minisforum EliteMini TL50
41,7
Intel NUC 11 Pro NUC11TNKI5
42,0

Energiegebruik

Op verzoek van diverse tweakers hebben we een meting van het energiegebruik toegevoegd, gemeten aan het stopcontact. We meten het gevraagde vermogen als de pc uitgeschakeld is en als hij in idle-toestand verkeert, oftewel op de Windows-desktop staat.

In idle is het verbruik van de drie nieuw geteste systemen redelijk vergelijkbaar. Gemiddeld over vijf minuten komen we uit op 6,8W voor de ASRock en Minisforum, en 7,6W voor de Intel. Laatstgenoemde is eveneens iets minder zuinig als het systeem is uitgeschakeld. Wil je dat het verbruik helemaal naar nul daalt, dan moet je de stroomtoevoer staken met een stekkerblok of door de stekker te ontkoppelen.

  • Opgenomen vermogen - idle
  • Opgenomen vermogen - uit
Opgenomen vermogen - idle
Barebone Gemiddelde vermogen in watt (lager is beter)
ASRock Industrial NUC BOX-1135G7
6,8
Minisforum EliteMini TL50
6,8
Intel NUC 11 Pro NUC11TNKI5
7,6
Opgenomen vermogen - uit
Barebone Gemiddelde vermogen in watt (lager is beter)
ASRock Industrial NUC BOX-1135G7
0,8
Minisforum EliteMini TL50
0,8
Intel NUC 11 Pro NUC11TNKI5
1,2

Conclusie

De leveringsomvang van de geteste mini-pc's verschilt behoorlijk. De een wordt verkocht als barebone zonder ram en ssd, de ander juist alleen als compleet systeem. Hoe kunnen we die eerlijk met elkaar vergelijken? Daarvoor hebben we de volgende oplossing bedacht. Als een systeem als barebone wordt verkocht, tellen we daar de prijzen van de meest voor de hand liggende configuratie bij op: 90 euro voor 16GB ram en 60 euro voor een NVMe-ssd van 500GB. De totaalprijs van een gevulde barebone komt zo steeds tussen de 620 en 640 euro uit, terwijl de Minisforum daar met 608 euro voor het complete systeem niet ver vanaf zit. De door ons geteste Intel NUC wordt hier niet exact in die configuratie verkocht, dus hebben we gerekend met de prijs van een leverbare barebonevariant. Zowel de prijs als de configuratie van de met ram en ssd geleverde versie is weinig aantrekkelijk.

ASRock NUC BOX-1135G7 Gigabyte Brix i5-1135G7 Intel NUC 11 Pro Minisforum EliteMini TL50
Prijs als barebone € 471 € 489 € 491 n.v.t.
Prijs als systeem n.v.t. n.v.t. € 780 € 608
Prijs als gevulde barebone € 621 € 639 € 641 n.v.t.

Prestaties

Alle vier de geteste mini-pc's maken gebruik van dezelfde Intel Core i5-1135G7-processor, voorzien van moderne 10nm-cores en een rappe Xe-gpu. Toch presteren de pc's allesbehalve identiek. De Gigabyte BRIX en Minisforum EliteMini zijn regelmatig een stuk vlotter. De Gigabyte boost relatief hoog, de Minisforum wordt geholpen door zijn snelle geheugen. De ASRock is doorgaans het langzaamst, maar dat merk je dan ook aan de lage geluidsproductie.

De 'echte' NUC is het beste te tweaken

Voor de drie mini's die als barebone te koop zijn, valt zodoende allemaal wel wat te zeggen. De ASRock NUC BOX is out-of-the-box lekker stil, de Gigabyte Brix juist erg snel. Toch is het Intels eigen NUC 11 Pro die ons het meest weet te overtuigen. De NUC is de compactste pc van het stel, biedt als enige twee Thunderbolt-poorten en heeft als enige een zeer uitgebreid en gebruiksvriendelijk bios. Daarin kun je de standaard karakteristieken op het gebied van vermogen en geluid vrijwel ongelimiteerd naar eigen smaak tweaken. Daarmee heb je de standaard wat lagere prestaties zo gefikst en ook het laatste nadeel is oplosbaar, want de hogere uitvoering met ruimte voor een 2,5"-ssd heeft wél een tweede netwerkpoort. De NUC Pro 11 heeft dus voor ieder wat wils, zolang je de te dure, complete pc-uitvoering maar in de winkel laat liggen. Dat maakt dat Intel met een Excellent-award naar huis mag.

Nieuwkomer biedt veel waar voor je geld

De Minisforum EliteMini TL50 is als compleet systeem wat goedkoper dan de 'gevulde' barebones. Zeker doordat er een Windows-licentie wordt meegeleverd, maakt dat de TL50 tot een scherpe deal. De grotere behuizing biedt meer ruimte voor aansluitingen en die heeft de Hongkongse nieuwkomer dan ook maximaal benut. Het geïntegreerde geheugen is snel, maar heeft als nadeel dat je het niet verder kunt upgraden dan de standaard aanwezige 12GB. Ook heeft het summiere bios weinig instelmogelijkheden. Dat doet Intel toch echt een stuk beter. Minisforum biedt onder de streep vooral heel veel waar voor je geld, wat we belonen met een Great Value-award.

Varianten en prijzen

  • ASRock NUC BOX
  • Gigabyte Brix
  • Intel NUC 11 Pro
  • Minisforum EliteMini TL50

Core i3-1115G4

Core i5-1135G7

Core i7-1165G7

Model Type Processor Ram Ssd Prijs
NUC11TNBi3 Moederbord Core i3-1115G4 n.v.t. n.v.t. € 287,60
NUC11TNBi5 Moederbord Core i5-1135G7 n.v.t. n.v.t. Onbekend
NUC11TNKI5 Barebone Core i5-1135G7 n.v.t. n.v.t. Onbekend
NUC11TNKv5 Barebone Core i5-1145G7 n.v.t. n.v.t. Onbekend
NUC11TNHv50L
extra hoog (2,5")
Barebone Core i5-1145G7 n.v.t. n.v.t. € 458,74
NUC11TNBv7 Barebone Core i7-1185G7 n.v.t. n.v.t. Onbekend
NUC11TNKv5 PC Core i5-1145G7 8GB 500GB Onbekend
NUC11TNKv7 PC Core i7-1185G7 16GB 500GB Onbekend

De Minisforum EliteMini TL50 is uitsluitend verkrijgbaar via de website van Minisforum, waar hij op dit moment 599 dollar (608 euro incl. btw) kost.

Reacties (92)

92
90
37
8
1
43
Wijzig sortering
Interessant, Kort geleden net een aantal mini's aangeschaft, vreemde is echter wel dat AMD het nu toch een stuk beter lijkt te doen met hun 4000 serie en straks ook de 5000 series. Ik heb nu een aantal 4800U brixen. maar wel ~70% krachtiger CPU.

Comparison i5-1135G7 - 4300U - 4500U - 4800U
En dan is de Ryzen 4800U niet zo heel veel duurder. pricewatch: Gigabyte BRIX GB-BRR7H-4800

De 4500U is tevens sneller, en aanzienlijk goedkoper als barebone:
pricewatch: Gigabyte BRIX GB-BRR5-4500 (zonder seriele poort)


En dan nog belangrijker, de 4000 serie brixen zijn aanzienlijk kleiner dan de Intel Brix:

Hoogte 46,8mm
Breedte 119,5mm
Diepte 119,5mm
Volume 0,67L

[Reactie gewijzigd door DarkSand op 22 juli 2024 13:19]

Eigenlijk zou je de Minisforum niet moeten meenemen in dit soort vergelijkingen.

Buiten de verwerpelijke belastingontduiking is ook de garantie een onderdeel van de aankoop. Nu je in Azië inkoopt, mis je een belangrijk deel van je garantie, en kan deze leverancier door niet conform Europees recht te handelen de andere leveranciers onrechtmatige concurrentie aandoen. Overigens is een deel van de praktijk van dit soort bedrijven dat je een Tax-slip naar de overheid moet sturen om de belasting-verzekering te kunnen claimen. Deze tax-slip bevat dan een verklaring van een lagere waarde van het product dan de waarde waarvoor je het gekocht hebt. Je maakt je in Nederland dan ook schuldig aan valsheid in geschrifte, een delict waar een maximumstraf van 6 jaar op staat. Overigens kun je daarnaast dan ook nog een duw wegens belastingfraude krijgen.

Doordat je ook zelf importeur bent, heb je ook niemand om een eventuele gevolgschade op te verhalen. Brandt je huis af, dan kan de verzekering wel eens erg moeilijk gaan doen.

Ik vind dat ook Tweakers hierin een bepaalde verantwoordelijkheid heeft. Die zouden jullie kunnen nemen door dit product niet zonder meer te vergelijken.

[Reactie gewijzigd door SkiFan op 22 juli 2024 13:19]

Helemaal gelijk, dit is meer een vergelijking tussen 3 gevestigde namen die regulier in Nederland verkrijgbaar zijn vs een Aliexpress apparaat.

Ik vind het daarom ook best wel vreemd dat Tweakers Minisforum als een nieuwkomer aanprijst. Dit is bij dit soort bedrijven standaard, wat vandaag een nieuwkomer is is volgende week oud nieuws want intussen zijn er 10 andere nieuwkomers op de markt gekomen. Aliexpress staat er vol mee. Garantie is dan precies hetzelfde met de complete drama dat daarbij hoort om iets naar een niet-EU land te sturen. Zeker dit stukje van dit bedrijf is interessant als onderdeel van de garantie:
During the return shipping, the customer is responsible for any and all customs charges, duties or tariffs during the items return to our warehouse. In these cases, we will deduct the customs fees from your authorized refund amount.
Als ik dit goed lees, ben jij verantwoordelijk voor de importkosten dat Minisforum moet betalen. Als dat zo is, lekker bedrijf dan. Eerst proberen je ertoe te bewegen tot belastingontduiking en waar je valsheid in geschrifte pleegt met die tax-slip (waar je zelf dan verantwoording voor moet afleggen indien gepakt), maar moet je ook alle kosten vergoeden als je het apparaat terugstuurt. En nee, dan ben je niet voor een tientje verzendkosten klaar.
@yodeluxe en @JBVisual: ik heb het even nagevraagd, voor retouren hebben ze een magazijn in Duitsland dus voor importkosten of hoge verzendkosten hoef je niet bang te zijn :)
@Tomas Hochstenbach Bedankt voor je toelichting.
Dit scheelt inderdaad een hoop, en geeft mij ook meer vertrouwen om dit product eventueel aan te schaffen.
Toch, als ik de garantievoorwaarden zie, dan lijkt daar een heleboel strijdig met Nederlands recht. Als ze overigens geen EU vertegenwoordiger hebben, dan ben je nog steeds in de aap gelogeerd.
Van een mug een olifant maken noemen ze dit. Wat er gebeurd als je gepakt wordt is dat je een brief krijgt met de vraag of je de BTW en import heffing alsnog even wil afrekenen, anders houden ze je pakket bij de douane vast.

Je betaald dan 30% +- van de totaalwaarde en je pakket ligt 2 weken later bij je thuis.
Dit noemen ze een klassiek geval van begrijpelijk lezen. Ik heb het over de "service" die het bedrijf biedt om belasting te ontduiken en waarmee je dus valsheid in geschrifte pleegt als je daar gebruik van maakt.

Daarnaast heb ik het over het retourneren waar jij dan de importkosten voor China moet vergoeden (want die kosten worden gewoon ingehouden van de refund). Gelukkig heeft @Tomas Hochstenbach dit al uitgezocht en blijkt er een magazijn in DE te zijn waardoor het voor retourneren in elk geval geen probleem zal zijn.
Helemaal gelijk, dit is meer een vergelijking tussen 3 gevestigde namen die regulier in Nederland verkrijgbaar zijn vs een Aliexpress apparaat.

Ik vind het daarom ook best wel vreemd dat Tweakers Minisforum als een nieuwkomer aanprijst. Dit is bij dit soort bedrijven standaard, wat vandaag een nieuwkomer is is volgende week oud nieuws want intussen zijn er 10 andere nieuwkomers op de markt gekomen. Aliexpress staat er vol mee. Garantie is dan precies hetzelfde met de complete drama dat daarbij hoort om iets naar een niet-EU land te sturen. Zeker dit stukje van dit bedrijf is interessant als onderdeel van de garantie:


[...]


Als ik dit goed lees, ben jij verantwoordelijk voor de importkosten dat Minisforum moet betalen. Als dat zo is, lekker bedrijf dan. Eerst proberen je ertoe te bewegen tot belastingontduiking en waar je valsheid in geschrifte pleegt met die tax-slip (waar je zelf dan verantwoording voor moet afleggen indien gepakt), maar moet je ook alle kosten vergoeden als je het apparaat terugstuurt. En nee, dan ben je niet voor een tientje verzendkosten klaar.
Je bent wel maar €10,- kwijt of zelf niks als je kiest voor eentje die verkocht woord in Europa bij AliExpress, aangezien AliExpress ook warenhuizen heeft in Europa, en dan betaal je geen invoer kosten, heb ik al meerdere keren gedaan, en dat zal door wat de Europees Unie geflikt heb, dat je nu BTW extra moet betalen meer gaan toe nemen.

Een goede voorbeeld is de Xiaomi RedmiBook Pro 14 Laptop 11th Intel Core i5-1135G7, die zelfs gratis woord verstuurd vanuit Spanje naar je huis.

Of een zelfde soort NUC computer, de Topton New Mini Computer Intel Core i9 10880H, waar je maar €9,95 verzend kosten hoef te betalen uit een van all die warenhuizen in een van al die Europese landen, en eentje zit zelfs in België.

[Reactie gewijzigd door BamiJamJam op 22 juli 2024 13:19]

De webshop biedt bij aankoop de keuze uit een EU stekker en als land Nederland. Voor mij is dan voldoende aannemelijk dat ze zich richten op de Europese markt. Daarmee hebben ze te voldoen aan de bijkomende garantie voorwaarden.
Tussen gelijk hebben en gelijk krijgen zit in dit geval 10.000 kilometer.
Maar dat is bij veel meer dingen en is niet alleen China.
Lees even reviews: Account geblokkeerd. Wat nu?
Dan blijkt Microsoft je account te blokkeren en kan je fluiten naar de duizenden euro's die je in je Xbox hebt gestoken.
Maar natuurlijk mag u het product ter reparatie aanbieden meneer.
U kunt u pakketje aangetekend en verzekerd opsturen naar "19H Maxgrand Plaza, No. 3 Tai Yau Street, San Po Kong, Kowloon HongKong"
Dit kost je dan al €51,80 via postnl.

Dus goedkoop is je garantie dan niet, maar inderdaad je kan garantie claimen.
Maar als je product na 1,5 jaar kapot gaat, is dit bedrag misschien wel een drempel om het product ter reparatie aan te bieden.
Tweakers.net richt zich op consumenten. Da's dezelfde doelgroep als die van Kassa, minus de ANWB-jacks.

Iemand van pak m beet 16 kan niet helemaal de gevolgen van dergelijk handelen overzien. Ik betwijfel zelfs of de meeste mensen hier aan de 2 door mij genoemde gevolgen denk bij het zelf importeren.

[Reactie gewijzigd door SkiFan op 22 juli 2024 13:19]

Je zet me wel aan het denken over (brand)verzekeringsvoorwaarden. Ik vraag me af of dat alleen speelt wanneer je zelf importeur bent, of dat een verzekering ook moeilijk doet bij andere schimmige elektronica die bijvoorbeeld vanuit Ali Express etc. komt, maar waarbij je zelf géén administratieve handelingen verricht voor import.
In beide gevallen ben je zelf importeur. Realiteit gebiedt wel natuurlijk dat de kans op brand bij een ESP stukken kleiner is dan die bij een complete PC.

Bijkomend probleem is dat je niet weet, en niet kunt weten, of bijvoorbeeld de behuizing van hetzelfde brandwerende materiaal is gemaakt als de materialen die in de EU gebruikt mogen worden. Ook daar willen Chinese bedrijven nog wel eens een paar centen proberen te besparen.

Ik weet het, het zijn allemaal doemscenario's, maar het zijn wel zaken waar je over moet nadenken.
Als het doel is om een stille niet opvallende computer te kopen die lekker vlotjes office werk doet, wat laat browsen en mail checken zou ik ook serieus naar een Mac-mini kijken. Kost ongeveer 700 euro ten opzichte van deze machines in de range van 600 tot 680 voor de gevulde uitvoering van deze machines. En dan heb je een prima machine die je niet hoort en enorm stabiel is.

Ja maar gesloten OS is een veel gehoorde dooddoener. Maar als je kijkt wat je er mee kunt, is dat niet anders dan deze NUC's. Hij draait net zo goed Office als deze, net zo goed alle browsers.

En een Mac gaat veel langer mee. Apple ondersteunt nog steeds mac's van 10 jaar oud, dus zal een mini ook wel zo lang meegaan. Dus eigenlijk is de prijs ook al geen punt.
En ik weet niet hoe snel de M1-processor van Apple is vergeleken bij de Intel Core i5-1135G7, maar aangezien de prestaties van de M1 zelfs niet tegenvallen vergeleken bij krachtigere Core i7-processors heb je met de Mac Mini met M1-processor waarschijnlijk een nog sneller en ook energiezuiniger klein computertje dan de hier geteste apparaten.

[Reactie gewijzigd door jj71 op 22 juli 2024 13:19]

De Mac mini is minder compatibel met niet Apple standaarden — problemen met monitoren, Bluetooth, audio, etc … Mac mini is het minst flexibel van de mini pc’s
Kan iemand deze leek uitleggen waarom de NUC van Intel nou zou goed uit de test komt? Snap dat het fijn is dat je deze meer naar wens kan tweaken, maar in elke performance test doet hij verder onder voor de concurrentie.
Krijg nou wat, je hebt gelijk. De Minisforum EliteMini TL50 lijkt eigenlijk gewoon het best te zijn. Wat ik alleen mis is, hoe koop je dat ding?
Ik verbaas me al een tijdje over de prijzen van deze uitgeklede minipc's. Miniatuur en integratie kost blijkbaar geld, maar voor dit geld bouw je toch echt een hele knappe PC met een evengoed een kleine formfactor. Ik zou wel eens een test willen zien van de verschillende formfactoren en hoe je het meeste waar voor je geld krijgt, ook qua prestaties (groter betekent ook meer koeling en betere voeding mogelijk). En dan afgezet tegen het energieverbruik.
Wanneer je gewoon je werk wilt doen.
En je werk bestaat uit office gebruik, printen, SAS systemen enz. Merk je zelfs niet in de rand scenario's dat je met een NUC bezig bent ipv een i9threadryzengeforetubomax.
16Gb in Dual channel er in. Een rappe SSD.
Achter je scherm en je geniet van de opstarttijd sneller dan je monitor. Verder heb je nooit dat je op CPU power zit te wachten. Dus of die nuc nu op 69% zit of een normale CPU op 42%. Daar merk je niets van.
Grote pluspunt voor mij als beheerder is, dat als er 20 draaien op 1 zekering, en om wat voor reden dan ook de stroom uit is gevallen, je de zekering of aardlek gewoon terug kan klappen zonder iedereen de stekker er uit te laten halen.
Dus, ja, grofweg kost het het zelfde. Maar "in the end" kost een miniPC meer (ruimte/stroom/onderhoud) .
Laptops zijn ook relatief duur. Mini kost inderdaad geld.

Een Nuc zet je in de meterkast, of plak je achter je TV of monitor zodat je hem niet meer ziet. Met een gewone “kleine” PC lukt dat minder makkelijk.

Als desktop zou ik ze niet gebruiken. Juist omdat ze al snel meer geluid maken dan een normale (kleine) PC.
Wat zou jouw voorstel zijn voor een "knappe PC met kleine form factor"?
Juist dat hele kleine maakt volgens mij net het verschil. Zelfs als je een vrij kleine Mini-ITX kast hebt (zoals deze), zit je aan € 100 voor kast, € 225 voor CPU, € 120 voor moederbord. Dat is samen ook € 445, dus niet heel veel minder dan de € 470 voor de besproken barebones. Dan heb ik nog geen voeding, en dan ben je er waarschijnlijk al.

Ik heb zelf enkele jaren geleden wel gekozen voor een klein ITX kastje omdat ik een losse GPU wilde, maar ik ben nu met een schuin oog aan het kijken naar een vervanger, en dan zijn dit soort kastjes wel een goed alternatief voor mijn gebruik.
Ik gebruik al jaren afgedankte laptops voor 'meterkast' klusjes. lekker plat, in beugeltje aan de muur en rete zuinig. GPU is onzin voor die toepassing.
Op dit moment knort er zelfs nog een Dell 4300 (C2D@2.4Ghz met 8 GB geheugen en 1TB SSD).

Volgens de smartplug doet ie ergens tussen de 8 en 26 Watt afhankelijk van de taken. Ik benader het Ubuntu ding via NoVNC vanuit elke willekeurige browser (via mijn huis VPN)

Al tijden ben ik aan het kijken naar een NUC/MiniPC, maar elke keer kom ik tot de conclusie dat het financieel niet aantrekkelijk is.

Ik snap overigens niet waarom ze niet een Ryzen mini pc is meegenomen in de vergelijking

[Reactie gewijzigd door divvid op 22 juli 2024 13:19]

Voor die toepassing snap ik dat een nieuwe NUC (afgeleide) veel te duur is voor wat je nodig hebt. Maar als je aan het kijken bent naar een nieuw systeem, en een klein ITX systeem naast een NUC legt, is de NUC niet eens (veel) duurder terwijl je wel gewoon een flink vlotte kantoor PC hebt. Op grafisch gebied leg je het natuurlijk af tegen zelfbouw, maar ik wilde alleen aangeven dat het (onderbuik?) gevoel van @19RAW68 dat zelfbouw veel goedkoper is dan een NUC wel meevalt.
Tegenwoordig is zelfbouw inderdaad niet echt meer lonend
Ik zou me dan zorgen maken over de accu. Lithiumaccu's kunnen behoorlijk vlam vatten. Met name omdat die met nieuwere laptops niet meer verwijderd kan worden.

En als je hem er uit haalt throttelen de meeste laptops weer.
Deze oude gelukkig niet. Batterij er uit inderdaad
Ik heb precies hetzelfde als jij.

Ik maak dan toch vaak de vergelijking met een laptop, waarbij ik zie dat je veel meer krijgt voor hetzelfde bedrag... (en dan heb je nog een scherm ook).

Helaas kan je idd die laptop minder goed wegstoppen achter een TV, maar om daar nou zoveel extra voor te vragen. Het is niet zo dat de hardware echt speciaal is oid.
Simpele 'economy of scale' denk ik. Er worden veel meer laptops verkocht dan dit soort mini systeempjes, waardoor de ontwikkel/distributiekosten per machine veel lager uitkomen.
Bedankt voor je reactie.

Daar heb je gelijk in denk ik!
Misschien handig om als aanvulling even te vermelden maar: draaien al deze systeempjes (en dan met name die minisforum) straks win11 (met TPM2)?

ander koop je straks een vet leuk systeempje, er er vervolgens weinig meer mee te kunnen dan een plex media servertje.
Goede vraag! Ik heb 'm nog even aangesloten en de Windows 11-tool gedraaid, die geeft aan dat de pc volledig compatible is :)
TPM 2.0 zit vanaf Coffee Lake (intel 8th gen) en AMD Ryzen 2000 ingebakken. Alles van daarvoor kan Windows 11 wel vergeten.

Bron:
https://www.theverge.com/...tpm-hardware-requirements
Op zich goede review, wel vreemd dat bouwkwaliteit(het eerste beoordelingspunt en de enige met een min) totaal niet besproken wordt.
Waar me de bouwkwaliteit echt opviel - het shiny plastic van de ASRock, het degelijke metaal van de Intel - heb ik dat in de tekst genoemd. De rest zit ertussenin :)
Ik werk zelf met de ultra small form factor systemen van Dell, zijn ook erg fijn om mee te werken. Met de wat oudere NUC modellen (van een bepaalde serie, weet alleen even niet meer welke dat was) hebben we nogal last van brakke ethernet poorten (slecht contact).
Interessant, ik denk dat ik tegen de honderd NUCs verkocht heb, en maar 1 is er in de jaren kapot gegaan. Waarschijnlijk na een bliksem inslag.
Allemaal via de ethernetpoort aangesloten. Vanaf de eerste versie.
Het is mijn Go-to platform wanneer ik snel een kantoorruimte moet inrichten. Juist omdat ik dan vrij zeker ben dat de hardware in elk geval werkt. Sinds vorig jaar maart gingen die kantoor ruimtes ineens niet meer zo hard.
Van de 9, 10 en 11 serie heb ik er niet veel in de hand gehad.
Ik heb er ook 1 gehad die was gelukkig binnen twee jaar kapot gegaan. Ik heb een nieuwe gekregen. Hier zat wel een i3 in uit de beruchte generatie waarvan de cpu's wel eens ermee ophielden.
Bij mij draait mijn NUC 24/7. Debian server, docker, home assistant, pi-hole, mail server, media server etc.
Mijn Minisforum U820 heeft precies dezelfde USB-C aansluiting achterop: daar kon ik dus wel een monitor op aansluiten en zo de minipc voeden en van beeld & data voorzien.

Mijn monitor gaf maar 45W ipv 65W dus het werkte niet lekker tijdens opstarten van het OS, maar hij startte wel op mét beeld.
Grote kans dat de versie uit deze test dit ook kan.

Volgens mij kan geen enkele andere minipc met één enkele kabel worden aangesloten. Voordeel van de U820 is dan dat deze een zuinigere en nog steeds vlotte CPU heeft met acceptabele iGPU (Intel 655).
Daarnaast passen (naast de M.2 ssd) er 2 SATA SSDs in of 1x SSD en 1x max 9.5mm hoge HDD.

De versie met 16GB ram, 512GB ssd was 2 weken geleden in de aanbieding bij Amazon.de voor €490...

[Reactie gewijzigd door Jazco2nd op 22 juli 2024 13:19]

Bij de NUC slaan jullie de bal af en toe mis:
De behuizing is opgetrokken uit metaal.
De behuizing is opgetrokken uit kunststof dat op het eerste zicht lijkt op metaal.
Opvallend is dat het systeem in het geheel geen audioaansluitingen heeft.
Achteraan zie ik rechtsboven wel degelijk een audiojack zitten.
Maar dat er dan weer geen geheugenkaartlezer op zit, wat wel in alle voorgaande NUC's aanwezig is, zwijgen jullie als vermoord?
Behalve voor de standaard 'balanced'-fanmodus kun je kiezen voor 'quiet', 'cool', een custom profiel, een vaste draaisnelheid of zelfs een volledig passieve modus. Uiteraard zullen de prestaties wel lijden onder die laatste keuze.
Geef de mensen geen valse hoop. Bij een passieve modus zal na een aantal minuten de NUC zichzelf uitschakelen wegens oververhitting. Die passieve modus dient enkel om te gebruiken in combinatie met een third party behuizing waarmee je je NUC passief kan koelen zoals bijvoorbeeld Akasa die maakt.

Ook jammer dat jullie geen moeite deden om ook even de twee schroefjes van het moederbord te verwijderen, zodat je ook de andere kant van de pcb kan zien. Zeker bij Minisforum lijkt me dat zelfs aangewezen, want alle componenten behalve de SSD zitten op de achterzijde.
Maar helaas, een aantal schroefjes extra verwijderen was er blijkbaar te veel aan.
Voor iemand die er zelf naast zit ga je er wel heel hard in...

Dat gaatje rechtsboven is écht geen audiojack, maar een opening met schroefdraad. Standaard zit daar een T-vorming stukje plastic in geschroefd. Edit: om precies te zijn is het een 'cable locking arm'

De basis van de NUC is wel degelijk van metaal, wat bij de andere mini-pc's niet zo is. Dat merk je ook aan het gewicht. De zijpanelen zijn inderdaad wel van (vrij luxe) plastic.

Geen enkele mini-pc in deze vergelijking heeft een kaartlezer, dus ik zou het vreemd vinden om dat (alleen) de Intel aan te rekenen.

Je laatste opmerking zal ik maar opvatten als suggestie om de volgende keer wat meer foto's te maken, wat bij dezen genoteerd staat :)

[Reactie gewijzigd door Tomas Hochstenbach op 22 juli 2024 13:19]

Dat gaatje rechtsboven is écht geen audiojack, maar een opening met schroefdraad. Standaard zit daar een T-vorming stukje plastic in geschroefd.
Geef toe dat het verwarrend is, want het lijkt wel echt op een audio jack. En waarvoor dient het T-vormig stukje plastic?
De basis van de NUC is wel degelijk van metaal, wat bij de andere mini-pc's niet zo is. Dat merk je ook aan het gewicht. De zijpanelen zijn inderdaad wel van (vrij luxe) plastic.
Het is dus eigenlijk meer correct om te spreken van een frame uit metaal en met panelen uit plastic. De Asrock is ook op die manier opgebouwd en daar spreken jullie van 'Het kastje is volledig opgetrokken uit zwart plastic', wat dus ook niet klopt, want de binnenkant heeft een metalen frame, net zoals de NUC.

[Reactie gewijzigd door ShaiNe op 22 juli 2024 13:19]

Ik geef graag toe dat het verwarrend is :). Edit: ik ben erachter waar dit voor dient. Het betreft een zogenaamde 'cable locking arm'.

De tekst over de behuizing heb ik na je eerste comment al iets aangepast om onduidelijkheid weg te nemen.

[Reactie gewijzigd door Tomas Hochstenbach op 22 juli 2024 13:19]

Wellicht nog een aanvulling, onder andere mbt de kaarlezers en audiojack waar @ShaiNe aan refereert: Deze geteste NUC 11 Pro is de 'zakelijke' (Tiger Canyon) variant, de consumentenversie (Performance / Panther Canyon) heeft wel degelijk een audiojack en een kaartlezer (en een versie met een ingebouwde Qi-lader). Ook zou de Performance-variant beter presteren in benchmarks. Helaas is die in Europa nauwelijks beschikbaar/leverbaar, of tegen absurde meerprijzen tov de Pro.

[Reactie gewijzigd door epoman op 22 juli 2024 13:19]

Deze reactie vind ik beneden alle peil. Je gedraagt je alsof jou persoonlijk onrecht aangedaan wordt en je recht hebt op een recensie die aan jouw subjectieve kwaliteitseisen voldoet. Zeer respectloos ten opzichte van de auteur. Er bestaat ook nog zoiets als fatsoen.

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.