Is zestien de nieuwe mainstream?
Tot 2017 waren we gewend aan quadcores in de desktop. Intel bracht in januari 2017 nog zijn Kaby Lake-processors uit met maximaal vier cores, goed voor acht threads. Een paar maanden later schudde AMD de desktopmarkt wakker met zijn eerste generatie Ryzen-processors, met maximaal acht cores in een mainstreamplatform. Voor meer dan acht cores moest je tot die tijd uitwijken naar zogeheten hedt-plaforms, zoals Intels Skylake X-platform of AMD's Threadrippers.
De tweede generatie Ryzen voor de desktop, voor AM4-moederborden, bleef eveneens op acht cores steken. Inmiddels kwam Intel met Coffee Lake: eerst met maximaal zes cores, eind 2017, later tot acht cores. De nieuwe status quo was daarmee dat je voor systemen tot acht cores bij mainstreamdesktops van AMD en Intel terechtkon, en het daarboven opnieuw moest zoeken in de Threadrippers en Core Extreme-processors.

Daarin is met de komst van de derde generatie Ryzen AM4-processors verandering gekomen. AMD is met chiplets gaan werken, waarbij cores van i/o werden gescheiden en dat maakte processors als de Ryzen 3900X mogelijk. Met twee core-chiplets en een i/o-chiplet beschikt die processor over maar liefst twaalf cores. Wie echter de architectuur achter de derde generatie Ryzen heeft bekeken, weet dat Zen 2 chiplets met twee core-complexes van ieder vier cores mogelijk maakt. Daarmee zijn, met twee core-chiplets in een package, dus maximaal zestien cores mogelijk. Dat is precies wat AMD met de Ryzen 3950X heeft gedaan: alle cores in beide core-chipletdies zijn actief, waardoor een mainstream desktopplatform voor het eerst over zestien cores beschikt.
Om dat in perspectief te zetten: net twee jaar geleden had je daarvoor de Threadripper 1950X nodig of iets korter geleden de Threadripper 2950X met introductieprijzen van respectievelijk 999 en 899 dollar. De Ryzen 9 3950X krijgt een adviesprijs van 749 dollar en is vanaf 25 november te koop. Bovendien kun je de processor combineren met wat goedkopere mainstreamborden met AM4-chipset; de voor Threadrippers benodigde X399-borden zijn duurder.
Je levert overigens wel, vergeleken met AMD's Threadripper-pc's en in iets mindere mate vergeleken met Intels Skylake X-platform, iets in op geheugenbandbreedte en hoeveelheid pci-expresslanes. Bij het AM4-platform heb je immers dual- in plaats van quadchannelgeheugen, en het aantal pci-e-lanes is beperkt tot 36: 20 van de processor en 16 van de chipset. Vooral bij Threadripper-systemen is dat aanzienlijk meer, hoewel je met een AM4 X570-bord wel over gen4-lanes beschikt, waar dat bij X399-borden gen3-lanes zijn.
Processor |
AMD Ryzen 9 3950X |
AMD Threadripper 2950X |
Intel Core i9-9900KS |
Intel Core i9-9980XE |
Cores/threads |
16/32 |
16/32 |
8/16 |
18/36 |
Kloksnelheid (base / max) |
3,5GHz / 4,7GHz |
3,5GHz / 4,4GHz |
4GHz / 5GHz |
3GHz / 4,5GHz |
Cache |
72MB |
40MB |
18MB |
42,75MB |
Geheugenondersteuning |
Ddr4-3200 dualchannel
|
Ddr4-2933 quadchannel |
Ddr4-2667 dualchannel |
Ddr4-2667 quadchannel |
Tdp |
105W |
180W |
127W |
165W |
Chipset (socket) |
400-500-serie (AM4) |
X399 (TR4) |
300-serie (lga1151) |
X299 (lga2066) |
Pci-e-lanes (cpu) |
20x gen 4.0 |
60x gen 3.0 |
16x 3.0 |
44x 3.0 |
Prijs |
749 dollar |
Onbekend |
Onbekend |
Onbekend |
Het mag geen geheim zijn dat de gemiddelde consument eigenlijk nog niet zo gek veel heeft aan heel veel cores. Het optimaal benutten van al die cores laat nog wat op zich wachten, net als jaren geleden, toen we van single- naar dualcores en van dualcores naar quadcores overstapten. Wat zou dan een goede reden zijn om wel voor die 3950X met zestien cores te kiezen?
De simpelste reden betreft workstationprestaties op een mainstreamplatform, waarbij vooral rekenintensieve taken, zoals rendering van 3d-afbeeldingen of videomateriaal, aardig profiteren van extra cores. Er is echter ook een reden die een breder publiek aanspreekt: gaming. In de 3950X zitten inherent de betere core-chipletdies, omdat alle cores daarin goed moeten functioneren. Het minder goede silicium wordt immers deels uitgeschakeld en met minder geactiveerde cores in goedkopere processors gesoldeerd. Dat betekent dat die cores bij de 3950X ook de meeste potentie voor hoge klokfrequenties hebben; het is immers het best gelukte silicium. De 3950X heeft out-of-the-box dan ook de hoogste frequenties: tot 4,7GHz. Aangezien veel games optimaal presteren bij hoge processorkloksnelheden, zou de 3950X een goede kandidaat voor game-pc's zijn.
Testmethode
We vergelijken de Ryzen 9 3950X met de overige high-end Ryzen-processors, maar ook met de instapmodellen uit de eerste en tweede Threadripper-generaties. De 1950X en 2950X hebben immers ook zestien cores. Daarnaast nemen we Intels Core i9-9900K en de daarvan afgeleide 9900KS mee, en om het rijtje compleet te maken, zetten we ook Intels krachtigste desktopprocessor, de Core i9-9980XE met achttien cores in de vergelijkingen.
Platform |
AM4 - Ryzen 3 |
Threadripper X399 |
Lga1151 |
Lga2066 |
Processors |
3950X, 3900X, 3800X |
2950X, 1950X |
9600K, 9700K, 9900K |
9980XE |
Moederbord |
Gigabyte X570 Aorus Master |
ASUS RoG X399 Zenith Extreme |
ASRock Z370 Extreme4 |
ASUS RoG Rampage VI Apex |
Geheugen |
2x8GB ddr4-3200 CL14 |
4x8GB ddr4-2667/2933 CL14 |
2x8GB ddr4-2667 CL14 |
4x8GB ddr4-2667 CL14 |
Videokaart |
Nvidia GeForce GTX 1080 Ti |
Koeling |
NZXT Kraken X62 |
Ssd |
Samsung 970 EVO 1TB |
Besturingssysteem |
Windows 10 x64 v1903 |
Voeding |
Seasonic Prime Titanium 650W |
De synthetische benchmarks bestaan uit het eerder genoemde Cinebench, waarbij we zowel R15 als R20 draaien. Daarnaast draaien we Geekbench, dat wordt opgedeeld in een multithreaded en een singlethreaded prestatie-index, waarbij we de singlethreaded prestaties ook uitsplitsen in de deelbenchmarks. Dat zijn een integerbenchmark, met onder meer compressie- en html-parsedeeltests, een floatingpointbenchmark, met onder meer gaussian blur en raytracing, en een cryptografiebenchmark, waarmee de aes-engine van de processor wordt getest. De derde synthetische benchmark is Aida64, waarbij we de encryptie- integer- en floatingpointresultaten weergeven.
Synthetisch |
Praktijk |
Games 1920x1080 pixels |
Cinebench (R15 / R20)
- Singlethreaded
- Multithreaded
|
Office 2016
- Word: pdf-export
- Excel: Monte Carlo
|
DX12 The Division
|
Geekbench (4.2.3)
- Integer
- Floating point
- Crypto
|
Adobe (CC)
- Photoshop foto-edit
- Photoshop panorama
- Lightroom export
- Premiere 4k-export
|
DX12 Rise of the Tomb Raider
|
Aida64 (6.00)
- AES
- SHA3
- Julia
- Mandel
- Zlib
|
Chrome 75
|
DX11 Assassin’s Creed: Origins
Battlefield 1
|
Opgenomen vermogen
- Idle (desktop, 5min)
- Load Cinebench
- Load Premiere
|
Staxrip (2.8.24)
|
DX11 Far Cry 5
|
Blender (2.79b)
|
Flac
|
DX11 GTA 5
|
|
Compressie
- 7-zip (18.05) 4GB-compressie
- Winrar (5.60) 4GB-compressie
|
DX11 The Witcher 3: Blood and Wine
|
De praktijkbenchmarks bestaan uit zwaarder gebruik als foto- en videobewerking, en licht gebruik als office en browsing. Voor het lichte gebruik draaien we een pdf-export in Word, een Monte Carlo-test in Excel en de Jetstream-benchmark in Chrome. Voor videorendering testen we Staxrip met zowel de h264- als de h265-codec en Premiere Pro met een 4k-video-export. Van Adobe draaien we ook twee Photoshop-tests: een aantal uitgebreide bewerkingen van een enkele foto en het samenvoegen van vier foto's tot een panorama. Ook draaien we Lightroom met een export van dertig rawfoto's naar jpeg. Ten slotte hebben we een groep die het midden houdt tussen een synthetische en een realworldbenchmark: een 3d-rendertest met Blender en compressietests met 7-zip en Winrar.
Uiteraard hebben we ook weer games getest, waarbij we de resolutie op 1080p hebben gehouden om videokaartbottlenecks te voorkomen en vooral de cpu-prestaties in kaart te brengen. Games testen we waar mogelijk met hun ingebouwde benchmarktool, op een Medium- en een Ultra-preset. We hebben de games opgedeeld in dx11- en dx12-games. In de laatste categorie hebben we Rise of the Tomb Raider en The Division. De overige games, Battlefield 1, Far Cry 5, Assassin’s Creed: Origins, The Witcher 3: Blood and Wine en GTA V, draaien we in DX11.
Ten slotte meten we het opgenomen vermogen van de processors. Dat doen we idle, over een gemiddelde van vijf minuten, en tijdens twee belastingen, van Premiere en Cinebench. Bij die drie tests meten we het vermogen direct van de processor. We berekenen daarbij ook het totale opgenomen vermogen dat nodig is voor een test, zodat we een performance-per-watt-indicatie in wattuur voor een benchmark krijgen.
Testresultaten: synthetische tests
We gaan met de synthetische benchmark van start. De eerste van deze set is Cinebench, de Maxon-benchmark die de standaard is voor ruwe processorrekenkracht. We draaien de veel zwaardere release 20, maar ook de oudere versie R15. Cinebench schaalt goed op cores en bestaat uit zowel een singlethreaded als een multithreaded test waarbij een 3d-scène wordt gerenderd.
- Cinebench 20 - Single
- Cinebench 20 - Multi
De 3950X haalt singlethreaded een opgegeven kloksnelheid van 4,7GHz, en in de praktijk schommelt dat tijdens de 1T-test in Cinebench tussen de 4624 en 4700MHz. Intels processors hebben singlethreaded turbo's tot 5GHz, maar desondanks scoren de 3900X en 3950X beter dan Intels snelste processors, dankzij hun hogere ipc. Dat hebben we in een eerdere Ryzen 3-review gezien; de Zen 2-cores zijn ongeveer acht procent sneller dan Intels cores.
In de multithreaded test laat de 3950X alles achter zich, Intels huidige snelste hedt-processor en de 16core-Threadrippers incluis. Het verschil met die 9980XE is niet heel groot, maar bedenk dat die over twee extra cores beschikt. De kloksnelheid van die 9980XE is wel lager; de all-coreturbo ligt op 3,8GHz, waar de 3950X tijdens Cinebench op alle zestien cores tussen de 3925 en 4025MHz schommelde.
- Cinebench R15 1T
- Cinebench R15 nT
In de oudere Cinebench-test zien we singlethreaded veel kleinere verschillen tussen de 3950X en de op 5GHz turbo'ende 9900KS. Toch is de 3950X nipt de snelste processor en multithreaded is de voorsprong fors, ook op de hedt-processors.
- AIDA64 - Zlib
- AIDA64 - AES
- AIDA64 - SHA3
- AIDA64 - Julia
- AIDA64 - Mandel
We draaien de cpu-benchmarks van Aida64, waarbij Zlib de compressie test, de AES- en SHA3-benchmarks de beveiliging, en Julia en Mandel de floatingpointperformance.
In de Zlib- en AES-deeltests is de 3950X de snelste, maar de hashes van SHA3 worden veel sneller door de 9980XE berekend. Ook zijn de fpu-berekeningen veel sneller op de Skylake X-processor.
In Blender, waarbij we de rendertest met de BMW-scène uitvoeren, is de 3950X weer een stuk sneller dan de 9980XE en veel sneller dan de overige processors. De acht cores van de 9900-varianten blijven ver achter.
- Geekbench - singlecore
- Geekbench - multicore
- Geekbench - crypto
- Geekbench - integer
- Geekbench - fp
We draaien Geekbench nog steeds, maar de singlethreaded resultaten zijn sterk biased richting Intel. De integer- en floatingpointdeeltests zijn sterk in het voordeel van Intel, alleen de singlethreaded cryptotest is, zoals we ook bij Aida64 zagen, een sterk punt van AMD. De multithreaded test laat zien dat AMD met pure rekenkracht de mindere singlethreaded resultaten alsnog compenseert.
Praktijktests
We gaan verder met praktijkbenchmarks, waarbij we onder meer naar Adobe-tests, Office-gebruik, browsing en het inpakken van bestanden kijken.
- Lightroom CC export
- Photoshop fotobewerking
- Photoshop panorama
- Premiere 4k
In Lightroom scoren de meeste processors met meer dan acht cores in de buurt van elkaar. Dat geldt ook voor Photoshop; Adobe kan nog altijd niet echt geweldig schalen op cores. Ter illustratie: de 3950X verbetert zijn Lightroom-score aanzienlijk als we smt uitschakelen, en zet dan een tijd van 30s neer.
Bij Premiere zien we de meeste processors aardig in de buurt uitkomen. De twee uitschieters van de 9980XE en 2950X kunnen we waarschijnlijk aan het extra geheugen en de bandbreedte van hun quadchannelopstelling toeschrijven. Dat de 1950X niet met de 2950X meekomt, is waarschijnlijk het gevolg van generationele verschillen.
- Chrome 75 - Jetstream 2
- Excel Monte Carlo
- Word pdf-export
In Jetstream is de 9900KS de snelste, aangezien deze test vooral de singlethreaded prestaties meet en afhankelijk is van hoge kloksnelheden. Hoewel de acht procent hogere ipc van Zen 2 van de 4,7GHz-singlethreaded klok van de 3950X de prestaties gelijktrekt naar de 5GHz van de 9900KS, is de Intel-processor blijkbaar handiger met JavaScript.
In Word, of ten minste de export van een lijvig document naar pdf, is Intel eveneens sneller, maar als pure rekenkracht geboden is, zoals bij de Monte Carlo-berekening in Excel, is het AMD's 3950X die de allersnelste is.
- Staxrip x264
- Staxrip x265
Met de x264-codec zijn de 3900X en 3950X ongeveer even snel, en zijn beide een stuk sneller dan de concurrentie. In de modernere x265-test haalt de 3950X de hoogste conversieframerate en wordt de 18core van Intel weer verslagen.
Ook in Winrar en 7-zip zien we geen geweldige scaling van de cores. De 3900X scoort beter dan de 3950X in Winrar en ook in 7-zip is de twaalfcore sneller dan de zestiencore. In beide gevallen scoort Intel met zijn hedt-processor als een van de snelste en lijkt deze minder gehinderd door te veel cores.
Gamebenchmarks
We testen uiteraard ook de gameprestaties en doen dat met games op alleen de full-hd-resolutie; op hogere resoluties speelt de videokaart een te grote rol. We testen 1080p op Medium- en Ultra-presets met zes games. Van The Division en Far Cry meten we geen 99e-percentielscores; van de overige games doen we dat wel.
- The Division - 1080p - Ultra
- The Division - 1080p - Medium
The Divison is een DX12-game en draait een stuk beter op Intel-processors dan op AMD-cpu's. Op de Ultra-preset is zelfs de 9980XE sneller dan de AMD-concurrentie.
- GTA V, 1080p Medium
- GTA V, 1080p Medium (99p)
- GTA V, 1080p Ultra
- GTA V, 1080p Ultra (99p)
In GTA V steekt de 9900KS boven de rest uit, maar de 3950X is net zo snel als de 9900K, de vorige prestatiekroonhouder op gamegebied. Op de Ultra-preset zijn de verschillen tussen de mainstreamprocessors goeddeels verdwenen en scoort de 3950X zelfs als beste op het 99p-vlak.
- Far Cry 5 1080p Medium
- Far Cry 5 1080p Ultra
Ook in Far Cry breekt de 3950X geen potten en is het weer Intel met de twee varianten van de 9900 dat ruimschoots sneller is. Ook de 3900X en 3800X van AMD met minder cores zijn sneller dan de 3950X.
- Witcher 3 1080p Medium
- Witcher 3 1080p Medium 99p
- Witcher 3 1080p Ultra
- Witcher 3 1080p Ultra 99p
Op Medium scoort de 3950X vrij gemiddeld, maar de 990p-score is het minst van de geteste processors. Op Ultra is de zestiencore relatief iets beter, maar nog steeds niet geweldig en ook de 99p-score is, afgezien van de Threadrippers, de minste.
- Rot Tomb Raider 1080p - Medium
- Rot Tomb Raider 1080p - Medium (99p)
- Rot Tomb Raider 1080p - Ultra
- Rot Tomb Raider 1080p - Ultra (99p)
In Tomb Raider zijn de twee octocores van Intel in de 9900-serie weer ruimschoots het snelste duo, met de rest dicht op elkaar. Op Ultra zijn de verschillen goeddeels verdwenen.
- Battlefield 1 1080p - Medium
- Battlefield 1 1080p - Medium (99p)
- Battlefield 1 1080p - Ultra
- Battlefield 1 1080p - Ultra (99p)
AMD kan aardig overweg met Battlefield 1; de 9900KS is iets sneller dan de rest, maar AMD komt goed mee met Intel en de scores zijn vrijwel identiek. De 99p-score van de 3950X is ook een van de snelste. Op Ultra is Intel relatief iets sneller dan de 3950X, maar van een groot gat kunnen we niet spreken.
Opgenomen vermogen
Het opgenomen vermogen meten we door alleen de stroomvraag over de eps-connector te meten, zodat we de cpu van de rest van het systeem isoleren. We meten de stroom over de 12V-lijnen, zodat we het opgenomen vermogen van systemen met verschillende moederborden en verschillende hoeveelheden geheugen toch met elkaar kunnen vergelijken. We meten het opgenomen vermogen tijdens Cinebench en tijdens het draaien van de Premiere-benchmark. Daarbij noteren we het gemiddelde opgenomen vermogen tijdens de test en omdat we de stroomvraag tijdens de benchmark loggen, kunnen we ook het totale verbruik tijdens die benchmarks berekenen. Zo krijgen we een indicatie van de prestaties per watt. Daarnaast meten we natuurlijk ook wat de processors aan vermogen vragen als ze idle zijn.
- Idle (minimaal)
- Load Cinebench (max.)
- Load Premiere (gemiddeld)
- Load Cinebench (gemiddeld)
De socs van AMD vragen idle zoals bekend meer vermogen dan Intel, grotendeels omdat er nu eenmaal meer functies in de Ryzen-socs zijn geïntegreerd, zoals usb- en satacontrollers naast de geheugen- en pci-e-controllers.
Onder load vraagt alleen de 3800X iets minder vermogen dan de 3950X, maar AMD is met zestien cores zuiniger dan Intel met acht cores. Als we naar het gemiddelde opgenomen vermogen tijdens Cinebench en Premiere kijken, is AMD een stuk zuiniger dan Intel in zowel Premiere als Cinebench. Niet zo moeilijk als het ook veel trager zou zijn, maar zoals bekend scoren de Zen 2-processors beter dan Intels Core-processors in die benches. Dat bekijken we met de opgenomen vermogens in wattuur.
- Idle (Wh in 5 minuten)
- Cinebench Wh
- Premiere Wh
Intel is idle zuiniger, zoals we eerder zagen, maar onder load heeft de 3950X verreweg de beste performance per watt in Cinebench. Intel heeft met de 9900KS ongeveer twee keer dat vermogen nodig om de test af te ronden. Omdat Premiere niet super schaalt met cores, is het verschil tussen de 3950X en de 9900K(S) minder groot, maar nog altijd wint AMD de efficiëntieslag.
Overklokken
Uiteraard hebben we ook gekeken of de 3950X een beetje wil overklokken. Nu is het inmiddels ongetwijfeld bekend dat de processors uit de Ryzen 3000-serie niet gigantisch veel harder lopen als je ze overklokt. Bij de Cinebench-test zagen we allcore-kloksnelheden van om en nabij de 4GHz. Tijdens het overklokken kregen we alle cores op een snelheid van 4350MHz, iets minder dan tien procent sneller dus.
Dat leverde een Cinebench-score van 10.246 punten op, tegenover 9334 punten op stocksnelheden. Daarmee is de score ook krap tien procent hoger dan stock, precies zoals je mag verwachten dus.

Eco-Mode
AMD heeft met de 3950X een nieuwe, zuinige modus beschikbaar gemaakt onder de noemer Eco-Mode. Die was ondergronds eigenlijk altijd al beschikbaar, met bijvoorbeeld de verschillen tussen de 3900X- en 3900- of de 3600X- en 3600-modellen. Die eerste twee hebben een tdp van 105W en 65W, het tweede paar heeft een tdp van 95W en 65W.

Bij de 3950X wordt die modus formeel geïntroduceerd, maar dan als schakelbare optie in een processor. Je kunt de 3950X daardoor van zijn reguliere 105W omlaagbrengen naar een tdp van 65W. Dat heeft uiteraard gevolgen voor de prestaties, maar zo kun je de processors bijvoorbeeld onderbrengen in compactere behuizingen met een minder capabele koeling. Ook voor de overige Ryzen 3000-processors is deze modus beschikbaar.
We hebben de ecomodus getest op de 3950X, en kijken naar de prestaties en het opgenomen vermogen van de twee modi. Dat doen we aan de hand van de vermogensmetingen. Daarmee meten we niet alleen het opgenomen vermogen, maar kunnen we ook de Cinebench- en Premiere-scores vastleggen.
- Cinebench 20 - Single
- Cinebench 20 - Multi
- Premiere 4k
De singlethreaded kloksnelheid van de 3950X in normale, 100W-modus schommelt tussen de 4625 en 4700MHz, en bij de 3950X in ecomodus blijft dat hetzelfde. Er is immers genoeg zogeheten thermal headroom om een enkele core op volle snelheid te laten werken. De all-coreturbo gaat wel omlaag, van 3925 tot 4025MHz in 105W-modus naar 3175 tot 3350MHz in 65W-modus. Dat levert singlethreaded geen verschillen, maar in de multithreaded Cinebench-test zien we een flink verschil van pakweg twintig procent. In Premiere is het verschil veel kleiner; daar worden niet alle cores volledig belast, dus kan de 3950X in ecomodus dichter in de buurt van de stockprocessor blijven.
- Load Cinebench max
- Cinebench, gemiddeld
- Premiere, gemiddeld
De Idle-opgenomen vermogens laten we achterwege; die scores zijn uiteraard hetzelfde. Het opgenomen vermogen tijdens de tests is stukken lager. Bij Cinebench zien we een reductie van dik veertig procent, maar in de praktijk zal het verschil kleiner zijn. We zagen immers al aan de Premiere-scores dat de stock- en ecomodus dicht bij elkaar zaten, en dat zien we terug in de opgenomen vermogens.
Prestatie-index
We hebben de scores in de verschillende tests bij elkaar opgeteld en de gewogen gemiddelden daarvan berekend. Zo kunnen we met een indexcijfer op verschillende vlakken een gemakkelijk overzicht geven van de prestaties van de processors.
De praktijkindex is samengesteld uit alle twaalf benchmarks van de praktijkpagina. De 3950X is gemiddeld de snelste, maar afgezien van de 9980XE-processor ook de duurste.
Ook onder de synthetische benchmarks is de 3950X de snelste, op de voet gevolgd door de 9980XE. Die processor maakt wel deel uit van een duurder hedt-platform.
AMD heeft met de 3950X de duurste processor uit het mainstreamplatform de hoogste kloksnelheden gegeven, maar toch kan de 3950X zich niet echt meten met de goedkopere 9900K(S)-processors. Die scoren in games sneller, niet in de laatste plaats doordat veel games niet goed met veel cores kunnen omgaan. Dat zagen we met de zestiencore-Threadrippers al, maar ook met de hogere kloksnelheden en directe geheugentoegang van de Ryzen 9 werken zoveel cores niet in je voordeel bij gaming.
Overall heb je met de 3950X natuurlijk wel een beest van een processor. Op synthetisch vlak en in vrijwel alle praktijktests is de processor ruimschoots de snelste. En als je wil gamen, is het niet de snelste, maar komt de 3950X toch aardig mee met de allersnelste processors voor games.
Conclusie
Met de introductie van de eerste generatie Ryzen werden mainstreamprocessors opeens voorzien van 8 in plaats van 4 cores. En toen AMD Threadripper introduceerde, verschoof het aantal cores op het hedt-platform van 10 naar 16 en later 32. Met de derde generatie Ryzen had AMD het aantal cores op een mainstreamplatform al verhoogd naar 12, maar een model met 16 cores zou eraan komen.
Met de Ryzen 9 3950X is dat een feit en waar je niet zo lang geleden een hedt-platform nodig had om zestien cores in je systeem te hebben, is dat nu mogelijk op een mainstreamplatform. Dat heeft wel een prijs, want met een adviesprijs van 749 dollar is de cpu niet goedkoop. Inmiddels is AMD namelijk op een punt gekomen dat het geen prijsvechter meer is en kan het ook een premiumprijs vragen voor een premiumprocessor. De Ryzen 9 3950X is overigens niet direct, maar pas vanaf 25 november te koop.
Maar hoe premium is die 3950X? Op papier is het een beest en in vrijwel alle gevallen is het ook de allersnelste processor op een mainstreamplatform die je kunt kopen. De 3950X laat zelfs hedt-processors die even duur of duurder zijn, achter zich en deze Ryzen doet dat bovendien zonder een extreem vermogen te vergen. Hij is met zestien cores zelfs zuiniger en veel sneller dan een octocore van Intel en bovendien kun je dat nog verder reduceren met de nieuwe eco-mode.
Sneller en zuiniger, maar met een relatief zwak punt, waarvan vrijwel alle Ryzen-processors al van meet af aan last hebben: het is niet de snelste gameprocessor. Tot dusver is geen Ryzen-cpu dat geweest en ook voor de hoogstgeklokte geldt: er zijn snellere Intel-processors. Dat betekent niet dat de 3950X langzaam is als je gaat gamen; in veel gevallen zal je videokaart gewoon de bottleneck zijn, maar feit blijft dat de 9900K(S) van Intel toch net iets sneller is. En dat is toch jammer voor een processor die werkelijk op alle andere vlakken zijn gelijke niet kent.
Kortom, als je een bestemming hebt voor veel cores, zoals rendering of conversies, dan is de 3950X een uitstekend alternatief voor hedt-systemen, en ook als je gewoon een bizar snelle processor zoekt, is de nieuwste van AMD voor jou. Vrijwel alle prestatiekroontjes, van synthetische benchmarks via praktijktests tot zuinigheid, gaan naar AMD. Maar puur voor gaming kun je waarschijnlijk beter bij de concurrentie aankloppen of een van AMD's goedkopere alternatieven kiezen: op hogere resoluties is het de videokaart en niet de processor die de bottleneck zal vormen. En gek genoeg geldt dat ook voor de prijs: Intels duurste mainstreamprocessor, de 9900KS is goedkoper dan AMD's topmodel.