Het Vlaamse onderzoeksinstituut Interuniversitair Micro-Elektronica Centrum, kortweg imec, werkt samen met diverse bedrijven, zoals Intel, Samsung en GlobalFoundries, onder meer aan de ontwikkeling van cmos-technologie. Het instituut is gehuisvest in Leuven en werkt samen met de lokale universiteit, maar ook met researchcentra in Taiwan, de Verenigde Staten, Japan en Nederland. Het imec houdt jaarlijks een evenement, het Imec Technology Forum, waarop de stand van zaken op technologisch gebied uiteen wordt gezet, en dan natuurlijk vooral op de vlakken waarop het imec en zijn partners onderzoek doen.
Een van de belangrijkste onderzoeksgebieden van het imec en zijn partners is de halfgeleiderindustrie, en dan in het bijzonder het ontwikkelen van steeds kleinere cmos-technologie. Bij het imec wordt aan technologie gewerkt die enkele jaren tot zo'n tien jaar in de toekomst moet worden ingezet en een van de interessantste en meest informatiedichte presentaties op dit gebied is die van imecs evp halfgeleidertechnologie An Steegen.
Een van de opvallendste elementen in haar presentatie was een grafiek met transistorscaling in de komende jaren. Momenteel bevinden we ons in de transitieperiode van 14 naar 10nm, maar op de kaart stonden bekende kleinere nodes als 7, 5 en zelfs 3 en 2nm. De node daarna, gepland voor introductie rond 2025 of 2026, spreekt echter niet meer van nanometers, maar van ångström, een eenheid die normaal gesproken gereserveerd is om individuele atomen te beschrijven. Op de roadmap is sprake van een 14A-node, wat overeenkomt met 1,4nm, aangezien één ångström 0,1nm is.
Hoe het imec en consorten denken in de komende jaar of acht te schalen naar transistors met afmetingen in de orde van grootte van ångströms, zullen we in de komende pagina's nader bekijken. Daarnaast kijken we naar de technologie die mogelijk wordt gemaakt door de alsmaar geavanceerdere halfgeleiderindustrie, en welke randvoorwaarden en toepassingen er zoal zijn.