Sid Meier's Civilization V

Doorspelen?

Vergeet even al het gedoe over nieuwe tegels en gestapelde eenheden. Er is bij een nieuwe Civ eigenlijk maar één vraag die er echt toe doet: is het spel nog net zo verslavend als zijn voorgangers? Speel je nog steeds door tot diep in de nacht, zonder dat je het echt door hebt omdat je steeds opnieuw in de overtuiging bent dat je nog slechts 'one more turn' zult spelen?

Gespeeld op: pc (exclusieve titel)

Toch moet die vraag beantwoord worden aan de hand van de vernieuwingen die ontwikkelaar Firaxis heeft doorgevoerd. Voor die veranderingen is niet naamgever Sid Meier verantwoordelijk, die speelde bij de ontwikkeling van Civilization V nog slechts een adviserende rol. Het team bij Firaxis heeft namelijk een nieuwe roerganger in de jonge Jon Shafer, die duidelijke ideeën heeft over de toekomst van de serie. Het spel zou dus eigenlijk Jon Shafer´s Civilization V moeten heten, maar met oudgediende Meier in de titel verkoopt het vast beter.

Uiterlijke kenmerken

Toch eerst even de visuele kant van de zaak, hoewel daar alweer direct de zeshoekige tegels om de hoek komen kijken. Met voorganger Civ IV in het achterhoofd is dit vijfde deel een grote stap voorwaarts, grafisch gezien. Ondanks het vaak hoge camerastandpunt is er erg veel detail zichtbaar in de wereld. Dat geldt voor met sneeuw bedekte bergtoppen, maar ook voor een simpele boerenakker, die er van bovenaf uitziet als een prachtige lappendeken. Er is bovendien de nodige variatie, omdat Firaxis verschillende landschappen heeft ingebouwd. Zo is er een Amerikaanse ondergrond, een Europese, maar ook een Aziatische waarbij standaardelementen als bergen en weides er toch net iets anders uitzien. Daar komen de golven die tegen de kust aanrollen nog bij, net als het leven dat in de zee zichtbaar is. Vooral de kleuren die Firaxis heeft gekozen zijn mooi. Net iets kleurrijker dan je van Civ IV gewend bent, zonder dat er aan realisme wordt ingeboet.

Dan zijn er nog de eenheden, die in prachtig detail worden weergegeven. Denk aan een groep van een stuk of zes musketiers die knielen als ze de opdracht krijgen om een tegel te verdedigen, of aan twee soldaten die een kanon omkeren als ze gevraagd worden de andere kant op te schieten. Vanuit het hoge standpunt valt het niet altijd zo op, maar het voegt toch haast ongemerkt erg veel toe en het is knap hoeveel detail Firaxis in de kleine poppetjes heeft weten te stoppen. Ook de steden in het spel zijn in prachtige details uitgewerkt, en dat geldt eigenlijk voor alle beschavingen en voor alle tijdperken in het spel.

Helaas!
De video die je probeert te bekijken is niet langer beschikbaar op Tweakers.net.

Zeshoeken

Dan nu toch weer die tegels. Het landschap is in Civilization V opgedeeld in zeshoekige tegels, waar dat in alle voorgaande delen vierkante vormen waren. Behalve op de speelwijze heeft dat grote gevolgen voor het uiterlijk van het spel, want met zeshoeken ziet het landschap er veel minder hoekig uit. Waar vooral afscheidingen als een bergrug of een kustlijn er in voorgaande delen nogal eens hoekig uit wilden zien, is dat hier veel minder het geval. Met zeshoeken is een veel vloeiender verloop van kusten, bergen en rivieren mogelijk, wat het landschap een natuurlijker aanblik geeft.

Leiders

Dan zijn er nog de hoge heren en dames in het spel, de leiders van de verschillende beschavingen. Daarvoor, en trouwens niet alleen daarvoor, heeft Firaxis goed gekeken naar Civilization: Revolution, de console-game die het bedrijf in 2008 op de markt bracht. Als je tijdens het spelen met een andere mogendheid te maken krijgt, zul je door de heerser daarvan worden toegesproken, waarbij hij of zij beeldvullend voor je neus verschijnt. Firaxis heeft bekende figuren als Bismarck, Napoleon en de Britse koningin Elizabeth bestempeld tot leider en in het spel opgenomen. Ze spreken je in hun eigen taal toe.

Technisch zien de leiders er prima uit, en de teksten die ze uitkramen zijn ook goed. De stijl is wat minder. Zo ziet met name Caesar er eerder uit als Magere Hein dan als de leider van een trots wereldrijk. Ook Elizabeth en Napoleon kijken wat sipjes, al zijn ze natuurlijk niet altijd even blij met je vorderingen in het spel. Gelukkig kijk je meestal naar de landkaart en niet naar de leiders. Verder valt op dat Firaxis keurige achtergrondmuziek in het spel heeft verwerkt, die goed past bij de mogendheid die je hebt gekozen en die nooit vervelend, saai of opdringerig wordt.

Bediening

De invloed van Civilization: Revolution komt vooral om de hoek kijken bij het ontwerp van de interface. Die is sterk gestroomlijnd ten opzichte van de vorige pc-edities van het spel en dat is een zegen. Civ V is, net als zijn voorgangers, een game vol getallen en mogelijkheden en dat was in het verleden goed voor een scherm vol informatie die het zicht op het slagveld ontnam. Dat uitzicht is nu een stuk beter, je ziet meer van het landschap dan ooit omdat Firaxis heeft geprobeerd het aantal cijfers en knoppen in beeld tot een minimum te beperken. Linksboven zie je belangrijkste getallen, de voorraden van alleen de belangrijkste grondstoffen, de hoeveelheid goud en de aanwas daarvan, hoe gelukkig je bevolking is en hoe snel de cultuur in je rijk zich ontwikkelt. Er zijn veel meer getallen, maar die worden pas zichtbaar als je met je muis boven het menu zweeft. Linksboven zie je ook welke wetenschappelijke techniek er wordt onderzocht en hoe lang het nog duurt voordat je die tot je beschikking hebt.

Helaas!
De video die je probeert te bekijken is niet langer beschikbaar op Tweakers.net.

Bekende uitslag

De linker benedenhoek is ingeruimd voor de eenheid op het slagveld. Dit gedeelte neemt het grootste deel van de interface in beslag. Handig is dat je nu steeds kunt zien hoeveel kans van slagen een gevecht heeft, en dat die voorspelling bovendien zeer nauwkeurig is. Bij CivRev was de uitkomst erg ongewis, maar de random factor is nu sterk teruggebracht. Je ziet er ook welke upgrades de geselecteerde eenheid heeft en dat is belangrijker dan ooit. Er is namelijk meer dan voorheen reden om zuinig te zijn op je eenheden. Verder zijn er linksonder wat knoppen te zien voor de belangrijkste commando's die je aan een eenheid kunt geven, zoals Move, Attack en de optie om inactief te blijven tot er een vijandelijke eenheid in de buurt is.

Als je in plaats van een eenheid een stad selecteert, verschijnt het City Screen, dat ook enkel de belangrijkste informatie geeft. Zo is te zien wat er gebouwd wordt, wat al gebouwd is en hoeveel goud, wetenschap en cultuur de stad produceert. Pas na doorklikken blijkt dat er veel meer is in te stellen. Zo kiest het spel hoe de stad zich ontwikkelt, al kun je in dieper liggende schermen nog steeds zelf opgegeven of de stad zich moet toeleggen op productie, goud, wetenschap of cultuur. Je kunt daar ook bepalen welke invloed de stad heeft op de omliggende tegels. Als je beurs dat toelaat is er tot slot de erg belangrijke optie om aangrenzende tegels te kopen. Het is een uitgelezen kans om je rijk uit te breiden met tegels die grondstoffen bevatten die binnen je rijk nog niet beschikbaar zijn.

To do

Het beste onderdeel van de interface is misschien wel het advies dat je krijgt tijdens het spelen. Van alle belangrijke gebeurtenissen krijg je een melding, die aan de rechterkant van het scherm naar beneden komt zakken. Als je aangevallen wordt, als twee mogendheden vrede sluiten, als de weg af is tussen twee van je steden, als het onderzoek naar een nieuwe techniek is afgerond; alles dwarrelt naar beneden, waarbij de zaken die ook echt je aandacht nodig hebben als een handige to-do-lijst blijven staan, vlak boven de mini-map. Word je zo te veel bij het handje genomen? Het is niet opdringerig uitgewerkt en eenvoudig te negeren, mocht je er geen prijs op stellen. Wij vonden het, zeker in de eindfase van een game waarin je rijk is gegroeid en de spanning stijgt, erg handig. Alles bij elkaar is er dus genoeg veranderd aan het uiterlijk van het spel, en toch is het nog steeds overduidelijk Civ.

Twee extra

Dat geldt eigenlijk op alle fronten, bijvoorbeeld ook voor de al genoemde tegels, de vlakken waar het speelveld in is opgedeeld. Voor Civ V is Firaxis, zoals gezegd, overgestapt op zeshoekige tegels. Niet zozeer omdat het landschap er daardoor mooier uitziet, maar omdat het een eerlijker game oplevert. Met vierkante tegels heb je voordeel als je diagonaal voortbeweegt, want dan leg je meer afstand af in eenzelfde aantal zetten. Dat oneerlijke voordeel valt weg bij zeshoeken en dat is prettig. Verder heeft elke tegel bij zeshoeken meer aangrenzende tegels en dat is strategisch interessanter. Er zijn zo meer mogelijkheden om een vijandelijke tegel aan te vallen. Je kunt de vijand beter omsingelen en dat is erg prettig.

Helaas!
De video die je probeert te bekijken is niet langer beschikbaar op Tweakers.net.

Afstapelen

Firaxis heeft echter nog een belangrijke verandering doorgevoerd; er kan in Civ V nog maar één militaire eenheid op een tegel worden geplaatst. Dat heeft grote gevolgen voor het militaire gedeelte van het spel, en dat werd tijd ook, want eigenlijk was oorlog voeren een beetje een saaie aangelegenheid in de voorgaande delen. Het kwam er meestal op neer dat degene die het snelst een groot leger op de been had, over de kaart kon walsen. Zeker als technieken als Gunpowder of Combustion eenmaal waren onderzocht en geweren en tanks konden worden geproduceerd. Daarna kon de speler een flink leger op één tegel zetten, en daarmee elke tegenstand omver blazen. Die tijden zijn gelukkig voorbij, in Civ V komt er eindelijk tactiek om de hoek kijken bij het vechten, en ook dat is erg prettig.

Strategische posities

In Civ V is het zelfs essentieel om goed na te denken over de posities van je eenheden terwijl ze zich met aanvallen of verdedigen bezighouden. Het is vooral zorg om eenheden die over afstand schade aanbrengen, zoals boogschutters en tanks, goed te beschermen door er een een linie voor te plaatsen, bijvoorbeeld met zwaardvechters of infanteristen met een mitrailleur. Ook in de voorgaande games maakte Firaxis gebruik van het bekende rock-paper-scissors-principe, wat wil zeggen dat elke eenheid een zwakke plek heeft waar een andere eenheid op in kan spelen. Doordat eenheden konden worden gestapeld, deed de regel er in de praktijk echter niet zoveel toe. Nu des te meer, want het is zorg om je eenheden zo te manoeuvreren dat ze tegenover de juiste vijandelijke eenheid staan. Dat is af en toe nog knap lastig, door de regel van één legereenheid per tegel. Het kan gebeuren dat je om een andere eenheid heen moet en dus wellicht meerdere beurten nodig hebt om in positie te komen. Toch zorgt juist dat manoeuvreren ervoor dat je de strijd kunt winnen, zeker als je een gelijkwaardig leger tegenover je hebt.

Zuinig aan

Daar komt bij dat het aantal eenheden dat je kunt maken beperkt is, wat weer komt doordat de grondstoffen schaars zijn. Als je een ijzermijn op je grondgebied hebt, komt daar maar een zeer beperkte hoeveelheid ijzer uit, waarmee je dus ook maar een klein aantal eenheden kunt bouwen. Dat wil zeggen dat je erg zuinig moet zijn op die paar trebuchets of tanks die je kunt bouwen. Daarom is het wel erg prettig dat het mogelijk is om individuele eenheden op te waarderen. Dat systeem is niet nieuw, maar ook hiervoor geldt dat het in Civ V veel beter tot zijn recht komt, doordat eenheden veel schaarser zijn. Het is dus belangrijk om die paar eenheden die je hebt op de juiste manier op te waarderen, dat levert groot strategisch voordeel op.

Er is nog een militaire verandering doorgevoerd; steden zijn nu militaire 'eenheden' die zich kunnen verdedigen met afstandsgeschut. Steden hebben bovendien 'gezondheid', net als elke andere eenheid. Je kunt ter verdediging militairen in de stad huisvesten, wat de verdediging nog sterker maakt, en natuurlijk kun je een stad van muren en zelfs van een kasteel voorzien. Dat steden nu eenheden zijn, is vooral in het begin van een game prettig. Het zorgt ervoor dat je jonge beschaving niet direct door barbaren of vijanden onder voet kan worden gelopen.

Helaas!
De video die je probeert te bekijken is niet langer beschikbaar op Tweakers.net.

Sociale mogelijkheden

Daarmee is het militaire deel van het spel dus veel interessanter geworden, maar ook op andere terreinen is het nodige veranderd. Zo is religie uit het spel verdwenen. Daarmee lijkt wat van de diepgang van de voorgaande delen verloren, maar dat valt in de praktijk reuze mee. Het is nog steeds mogelijk om steden over te nemen door ze te omringen met culturele invloed. De functie die religie had, zit dus nog steeds in het spel en wij hebben de religie niet gemist. Interessanter is echter wat er aan het spel is toegevoegd, zoals Social Policies.

Social Policies staan voor een nieuwe manier om met cultuur om te gaan. Naast de tech tree waarin je de verzamelde wetenschapspunten kunt besteden, is er nu een tweede tree waarin je de cultuurpunten kunt uitgeven die je verzamelt. Het is ook de nieuwe manier om een culturele overwinning te behalen. Je kunt de cultuurpunten besteden in tien verschillende mini-trees, met ieder vijf onderdelen. Als je vijf van dergelijke trees hebt volbracht, kun je het Utopia Project onderzoeken, wat je de culturele overwinning oplevert. De voordelen van de verschillende Social Policies zijn groot en bovendien is elk van de tien trees toegesneden op een bepaalde speelstijl. Er zijn trees voor aanvallende spelers, voor verdedigende, voor goudzoekers, voor cultuurfreaks, enzovoort. Het is dus zaak om goed te kiezen welke tree je gaat volgen. Het is een overzichtelijk systeem met interessante mogelijkheden. Het maakt het bovendien ook voor oorlogszuchtige spelers interessant om in cultuur te investeren, omdat de verzamelde punten aan upgrades kunnen worden toegekend die ook op militair gebied erg interessant kunnen zijn.

Neutrale steden

Ook nieuw zijn de City States. Dat zijn neutrale staten die door de pc worden bestuurd. Groeien zullen ze niet, maar verder zijn de staatjes militair, cultureel en vooral diplomatiek actief. Dat wil zeggen dat je er bevriend mee kunt raken, wat interessante voordelen op kan leveren. In ruil voor wat vriendendiensten aan een City State kun je er bijvoorbeeld geld van krijgen, of een militaire eenheid. Met name vroeg in het spel kunnen beide van levensbelang zijn. De verschillende stadstaten vragen je regelmatig om hulp, bijvoorbeeld bij het uitmoorden van wat barbaren of voor de levering van wat zeldzame grondstoffen. De eisen worden gedurende het spel hoger, en ze draaien onvermijdelijk uit op het aanvallen van andere mogendheden in het spel. De rol van de City States wordt gedurende een potje wel steeds kleiner. Doordat ze niet groeien, kunnen ze ook nauwelijks een leger opbouwen, wat ze op den duur een gemakkelijke prooi maakt. Het lijkt daarmee een wat halfslachtig concept, maar eigenlijk is het juist goed dat er vroeg in een potje wat extra diplomatieke mogelijkheden zijn die je niet direct in strijd brengen met de grote mogendheden, terwijl dat later in het spel onvermijdelijk wordt.

Eigenlijk is alleen de diplomatieke kant van het spel aan de vernieuwingsdrang van Firaxis ontsnapt. De opties zijn nog precies hetzelfde. Zodra je in contact bent gekomen met een eenheid van een andere mogendheid, kun je daarmee overleggen. Je kunt van alles aanbieden. Je kunt ze de oorlog verklaren of geld eisen in ruil voor vrede. Interessanter is de optie om te vragen samen een andere partij aan te vallen, of een geheim samenwerkingsverdrag te sluiten waarin je afspreekt elkaar niet aan te vallen. Daarnaast kun je van alles ruilen of verkopen, van grondstoffen tot eenheden. Het zal Civ-fans bekend in de oren klinken en er was ook weinig reden om het systeem drastisch te veranderen. Toch is er wel degelijk iets veranderd aan de diplomatieke kant van het spel. De kunstmatige intelligentie van de computergestuurde mogendheden laat het soms wat afweten op dit vlak. De onderhandelingen over oorlog of vrede lopen niet altijd zoals je mag verwachten. Zo zijn mogendheden maar mondjesmaat bereid om aan je te betalen, zelfs als je met een groot leger voor de poort van hun laatste stad staat. Het omgekeerde komt ook voor, waarbij je ruim gecompenseerd wordt voor het afblazen van een aanval waarvan het succes allerminst verzekerd was.

Er zijn meer problemen met de kunstmatige intelligentie. Zo blijft de mogendheid waar je net een stad op hebt veroverd maar mannetjes sturen om het omringende land te bewerken, dat inmiddels dus in jouw handen is. Die werkers kun je vervolgens heel eenvoudig inlijven om hetzelfde werk voor jou te doen. Dat levert je toch weer een paar rondes voorsprong op, want zo lang duurt het om een nieuwe werker op te leiden.

Conclusie

Door alle veranderingen levert Civ V een vreemde mix op van 'vertrouwd' en 'nieuw'. Je herkent na het opstarten direct dat het Civ is, maar je begint ook nog gewoon met een Settler waar je de hoofdstad van je rijk mee kunt stichten. Daarna is het nog steeds zaak om je beschaving vanuit de steentijd het ruimtetijdperk binnen te loodsen en gaandeweg de dominante beschaving op de random gegenereerde landkaart te worden. Dat kan ook nog steeds langs meer of minder vredelievende wegen, aan de uitgangspunten van het spel is dus weinig veranderd. Toch zijn er wel degelijk grote veranderingen doorgevoerd. Door de invoering van Social Policies is het investeren in cultuur veel interessanter geworden en het biedt ook grote voordelen voor vechtlustige cultuurbarbaren. Het is nu een alternatief voor Science geworden, met een tech tree waarin voor elke speelstijl grote voordelen te vinden zijn, wat Social Policies een erg interessante toevoeging maakt.

Durf

Toch zijn het vooral de zeshoekige tegels en het afschaffen van de stapelmogelijkheden die Civ V tot een betere game dan zijn voorgangers maakt, en dan vooral de combinatie van de twee. Door te kiezen voor zeshoeken kan een tegenstander beter worden omsingeld, wat hard nodig is omdat er nog maar één legereenheid op een tegel kan staan. Het maakt het vechten in Civ V zoveel interessanter dan in de voorgaande delen van de serie en het zorgt ervoor dat Civ V eigenlijk gewoon de beste Civ tot nu toe is; een game die je weer ouderwets tot diep in de nacht gaat doorspelen. De diepgang is gebleven, maar nu verscholen achter een prettig gestroomlijnde interface, waarin alleen de noodzakelijke informatie terug te vinden is. Alle opties die je van voorgaande delen gewend bent, zijn er nog, maar ze zitten wat dieper weggestopt dan voorheen. Daardoor is er in het hoofdscherm wel ruimte ontstaan voor een prettige to do-lijst. Hulde dus voor Firaxis, dat het heeft aangedurfd om een serie met zoveel historie als Civ drastisch onder handen te nemen. Lang leve de vernieuwing!

Culturele moeilijkheden

Maar is dan alles geslaagd aan het spel? Nee, dat nu ook weer niet. De soms wat houterige animaties van de wereldleiders kwamen al voorbij. Daarnaast is het nu, als je het spel moeilijker instelt, best lastig om op andere manieren te winnen dan voorheen. In voorgaande delen was de balans daarin beter. Nu is het lastig om langs diplomatieke of culturele weg te winnen als je tegen intelligentere mogendheden speelt. Daar staat echter tegenover dat het nu veel leuker is om de militaire weg te bewandelen. Het maakt van Civ V overduidelijk de meest strategische game van de serie.

Pluspunten:

- Zeshoeken geeft strategisch voordeel en ze zijn eerlijker
- Eén legereenheid per tegel maakt het spel veel strategischer
- Social Policies zijn een interessante toevoeging
- Handige to do-lijst

Minpunten:

- AI onderhandelt niet goed
- Culturele en diplomatieke overwinning lastiger te behalen
- Animaties leiders niet altijd even goed

Eindcijfer: 9

Titel	Sid Meier's Civilization V
Platform	PC
Ontwikkelaar	Firaxis Games
Uitgever	2K Games
Releasedatum	reeds verschenen

Laagste prijzen voor: Sid Meier's Civilization V (DVD)

Winkel	Beoordeling	​	Prijs	Totaal	​
bol Plaza	2.5 van 5 sterren (10 shopreviews) (10)		€ 7,99	€ 7,99	Bekijk

Reacties (94)

[Razzmatazz]

Ik vind de review maar matig.

Als je een spel gaat vergelijken met de voorganger, doe het dan met voldoende kennis van de vorige game. Als je die kennis niet hebt, review de game dan op zich, en schrijf niet over wat je op andere (p)reviewsites heb gelezen.
Daarnaast slaat TRG de spijker op z'n kop: een game als civ kan je niet volledig beoordelen op een paar daagjes spelen. Je kan gewoon niet zo snel zeggen of sommige gameconcepten werken.

Wat mij opviel aan de review:

• Door de zeshoeken kan je niet beter "omsingelen". Elke tegel heeft juist minder aangrenzende tegels nu: 6 tegels, terwijl de oude vierkante tegels grensden aan 4 direct + 4 diagonale tegels.
• Upgrades zijn niet beter geworden, maar het is wel makkelijker 3-4 upgrades te halen per unit.
• Slechts een gedeelte van de units heeft een resource requirement, dus die grens is niet zo enorm hard, zeker niet in het beginspel.
• Het is juist lastiger om bepaalde units nu in leven te houden, omdat je ze niet kan stacken met een hoop verdedigende units. Een aanvallende unit is dus extra kwetsbaar voor een counterunit.
• De invloed van het moeten verdedigen van je stad in het veld (en niet in de stad zelf) is mij nog niet 100% duidelijk, maar tot nu toe lijkt het mij alsof het makkelijker is geworden steden over te nemen t.o.v. Civ4 als je al een lichte Tech of unit-advantage hebt.
• Policies zijn niet nieuw. Het is de vervanging van civics. Het verschil is dat je nieuwe policies unlockt/betaald met culture in plaats van ze te unlocken met techs. Ook zijn policies permanent, en kan je niet telkens switchen. Overigens vind ik policies de meest interessante vernieuwing: het zal lang duren voordat ik doorheb wat wanneer de beste keuzes zijn.

Wat de reviewer verder vergeet te vertellen is alle andere vereenvoudigingen die Civ5 heeft om het micromanagen van Civ4 wat te beperken, en alles bij elkaar een grote invloed hebben op het spel:

• Het aantal verschillende tiles is veel lager: een bos is altijd een bos ongeacht waar het op staat, een heuvel is altijd een heuvel, ongeacht de onderliggende tilesoort, etc.
• Het aantal tile-upgrades is lager: geen watermills, geen workshops, geen windmills.
• Eten, waar je in civ4 altijd 100% afhankelijk van je plaatsing van was, is nu op andere manieren te krijgen: friends met maritime city-state, en de granary en watermill gebouwen geven nu een eten-bonus. Dat geeft je een hoop extra vrijheid bij stadplaatsing en dus minder micromanagement.
• Het aantal tiles dat je stad kan bewerken is veel groter. Daardoor, en door de voorgaande puntjes, is de exacte plaatsing van je stad minder essentieel dan dat was bij Civ4.
• Geen commerce slider meer: al je muntjes worden geld.
• Base research wordt dus niet meer in tiles, maar door het aantal citizens en specialists bepaald: dus minder micro-management
• Production bonussen van resources en van gebouwen zijn veel lager: geen mega-productiesteden meer. Dat geldt overigens ook voor food-resources
• Happyness is empire wide, niet meer per stad. Nationale unhappyness zorgt voor een 75% penalty op groei.

Voor een hoop van deze veranderingen ben ik er nog niet uit hoe ze gaan uitpakken op de lange termijn, maar na het eerste weekend spelen denk ik dat ze door het vereenvoudigen veel micromanagement-irritatie hebben weten te vermijden, ten koste van weinig speldiepte. Kortom, zeer goede ontwikkelingen.

[edit vanwege onvolledigheid]
Nog een paar veranderingen die ik was vergeten, of mij inmiddels zijn opgevallen.

• Wopper! *schaam dat ik die eerste keer was vergeten* De hele notie van health is weg. Beetje minder complexiteit dus, maar wel goed, want dat maakt ruilen van food resources overbodig, en eigenlijk deed het toch ongeveer hetzelfde als happyness.
• World wonders, leaders en national wonders geven kleinere bonussen. Er zijn dus geen wonders die je echt _moet_ hebben voor een beetje een geslaagd potje, of leaders die duidelijk veel beter zijn dan anderen (Dikes!)
• National wonders hebben zware restricties voor bouwen gekregen: je moet in elk van je steden de normale versie hebben (dus workshops voor Ironworks, libraries voor National College, etc). Daar is lastig aan te voldoen voor een continu groeiend rijk.

Ik zou zo nog een tiental kleinere puntjes kunnen bedenken, maar aangezien dit maar een reactie is en niet een review laat ik het hierbij

[Reactie gewijzigd door Razzmatazz op 22 juli 2024 13:22]

[Madrox]

Ben ik waarschijnlijk 1 van de oude generatie (civ 1 , 2, 3, en minder 4, die vond ik te teletubbieachtig). Vind CIV 5 maar weinig boeiend, de eerste indruk is:

-interface is saai en simpel (totaal geen karakter, zoals bij CIV 3 wel was).
-interface is rommelig
-geen mooie overviews van je city, city produktion en andere zaken.
(die balkjes shield, gold en science vind ik nml. top, ipv droge cijfertjes)
-wat connected is of niet, je ziet het niet op de map. Vreemd, kan er maar niet aan wennen
-Geen stacken is idd niet zo'n ramp, alleen hadden ze naar mijn smaak beter het "merge" armies principe van Total WAR over kunnen nemen. Het is ronduit belachelijk, dat je op een hex, die pakweg vele hectare grond omvat, niet eens een fatsoenlijk leger kan positioneren. TW gebruikt naar mijn smaak hiervoor een veel betere oplossing.
-Diplomacy, is wederom een ondergeschikt kindje. Gemiste kans nummer 5.
-micromanagment bestaat niet meer, je koopt wat gebieden om je stad heen en de rest gaat vanzelf. Het oude systeem, van auto governer en zelf je poppetjes aansturen, vind ik veel beter. Je hebt tenminste een keus.

Kortom, het ziet er gelikt uit en het lijkt geweldig, maar als ik een uurtje speel denk ik; waar ben ik in hemelsnaam mee bezig. Civ 5 kan mij totaal niet boeien, ik speel nog liever een rondje CIV 3.

[Razzmatazz]

Zuurpruim

Maar serieus, de interface is mijn insziens grotendeels echt beter dan voorgaande edities. Er zijn nog wel een paar steekjes laten vallen (dingen die voor een gedeelte wellicht met updates nog kunnen worden opgelost), maar dat zit in de details. Ik wil die mening best onderbouwen, maar daar steek ik liever tijd in op een ander platform. Niet hier in de comments.

Overigens vind ik commentaar als je "het is ronduit belachelijk" maar onzin. Het is een spel. Ze hebben keuzes gemaakt uit speltechnische overwegingen, niet realistische. Het is net zo belachelijk dat een destroyer er zelfs in een small world jaren over doet om een rondje rond de wereld te varen. Daar gaat het niet om. Speltechnisch is one unit per tile denk ik een van de beste radicale veranderingen in civ ooit. Ik heb in civ nog nooit zulke leuke late-game battles gehad als nu, en ik blijf voorlopig fan van civ5.

[Madrox]

De beste verandering zou naar de TW style zijn, met "stacked" Arnies. Zo heb je het beste van beide. Je hebt gelijk, het is een spel. Alleen hinkt het op twee gedachten. Aan de ene kant echte "heersers" van de volkjes, aan de andere kant hebben ze volk specifieke eigenschappen zo goed als om zeep geholpen. Dan heb ik vooral over de AI.

[dmace]

Heb me er dit weekend flink mee vermaakt, en net zo verslavend als de vorige delen.

Installeren ging echter niet zo makkelijk. Na de taalkeuze wil de installator de Steam-zooi op je PC zetten, maar dit kan alleen als je als taal Engels kiest. Hierna herkent het Steam-programma niet dat er een DVD in zit (waar de installer notabene vanaf gehaald wordt) met de game erop, maar wil de game van een steamserver downloaden (a 4 Gb, dus daar zit je niet op te wachten).
Na afbreken en nogmaals de installer starten, werd de DVD wel herkend, ongeacht welke taal je koos.

Er zitten nog wel wat bugs in CIV5. Zo is inderdaad de AI van je tegenstanders in hun Dialoog niet al te best. Wil je Duitsland overtuigen om Amerika aan te vallen, dan zeggen doodleuk daarin niet geinteresseerd te zijn, om in de volgende ronde je doodleuk te vragen of je samen met hun Amerika aan wil vallen.

Ook bleef er een Advisor-popup hangen, maar kon je wel blijven spelen. Even opslaan, stoppen en weer starten, en ik kon weer verder, maar het houdt je toch even op.

Wat ik ook een beetje mis bij de onderhandelingen, is de mogelijkheid tot dreigen.
Je kunt wel eisen gaan stellen, maar die leveren meestal niets op, omdat je dus niet kunt dreigen. Globale roofovervallen kun je dus wel vergeten. Je zult altijd iets moeten doden als je het wil hebben.

[Remz-Jay]

Allicht ben ik dit weekend meteen aan de slag geweest met Civ5.

Het speelt lekker weg als je Civ4 gewend bent. Kon in ieder geval meteen aan de slag zonder een vreemd gevoel te hebben.

Ik vind de vernieuwingen rondom de units erg positief. Het niet meer stacken van units is een stuk overzichtelijker, zeker als die idiote Napoleon weer eens op bezoek komt met z'n voltallige leger. De units zijn naar mijn mening ook een stuk gebalanceerder dan in Civ4. In 4 techde ik zo snel mogelijk naar Modern Armors en ging dan op mn gemakje de hele wereldbol veroveren. In 5 kun je eigenlijk meteen (redelijk veilig) aan de slag, scheelt een hoop wachten!

Wat me wel opvalt is dat een potje op 'normal' speed echt schrikbarend lang duurt. Ik heb dit weekend 2 potjes kunnen voltooien, en dat heeft me behoorlijk wat nachtwerk gekost. Volgens mij duurt een potje bijna 2x zo lang dan in 4!

Verder draait de DX10/11 versie op mijn 8600GT/C2-Quad/8GB ronduit slecht (1680x1050). Maakt ook niet uit eigenlijk, de DX9 versie ziet er niet echt veel slechter uit ofzo.

Al met al denk ik het wel weer een tijdje vol te kunnen houden met deze verbeterde Civ!

[Narev]

Verder heeft elke tegel bij zeshoeken meer aangrenzende tegels en dat is strategisch interessanter.

Euuhhm, aangezien je ook diagonaal kon lopen hadden de vierkantjes in princiepe 8 aangrenzende tegels terwijl de 6 hoeken er maar 6 hebben ;]

[Anoniem: 303311]

ik heb de review even snel overgelezen, maar ik heb nog een vraag,

ik heb de voorgaande games niet gedaan, kan je er zo in het midden instappen of kan je beter met een oudere versie beginnen. wordt het niet te veel regeltjes in één keer . aangezien je aangeeft dat er veel nieuwe dingen zijn?

[Stay1ed]

Er zijn ook onderdelen uit de voorgaande games weggelaten, dus het totaal aantal features is ongeveer gelijk gebleven. In Civ V zitten, in tegenstelling tot Civ IV, advisors. Zij kunnen je als beginner goed helpen. Mocht je het nog niet zeker weten, de handleiding kan je hier lezen (25 MB groot).

[Cergorach]

Civ 5 is geen 'vervolg' zoals we dat kennen in een hoop andere spellen, dus je kan er zo instappen. Veel regeltjes blijf je bij elke Civ versie houden, je hoeft ze echt niet allemaal direct te weten, ik zou gewoon beginnen met de tuturial.

Als je nog nooit een Civ game heb gespeeld kan je wellicht beter eerst Civ 4 Complete (Civ4 plus twee uitbreidingen) halen voor €8 en kijken of je het speltype wat lijkt, ipv. dat je meteen €35+ uitgeeft aan de nieuwe versie. Imho kan Civ 4 nog prima mee.

Je kan ook eens een kijkje nemen bij de Open Source kloon (gratis) van Civ I/II, FreeCiv: http://www.freeciv.org/
Grafisch niet zo mooi, maar qua gameplay voelt het als een civ game.

[jvo]

Ik denk dat je er zo in kan stappen. De berekening achter alles is met verloop van tijd juist steeds verder weggestopt, dus daar hoef je je ook minder druk over te maken. Gezien alles nieuw voor je is maakt het eigenlijk niet uit wat er wel of niet nieuw is ten opzichte van vorige delen.

Het is wellicht wel leuk om een keer freeciv te proberen. Dit is een gratis spel gebaseerd op civilization 1. De (standaard) graphics stellen erg weinig voor, maar de gameplay is geweldig zoals in civilization 1. Is wellicht leuk om te vergelijken met deel 5 en te zien wat het verschil is.

[TRG]

Het is mooi zoals er bij elk nieuw CIV deel al meteen harde conclusies worden getrokken in reviews en user ervaringen ondanks dat het spel nog geen 24 uur bespeeld is.

En vooral bij CIV duur het toch snel een uur of honderd voordat je ook maar een beetje een idee hebt hoe de nieuwe versie in elkaar zit. Ik durf zelfs te stellen dat je een veelvoud van honderden uren verder bent voordat je ook maar echt iets zinnigs kan zeggen over het wel of niet goed functioneren van bepaalde spelelementen / speelstijlen.

Het minpunt:

- Culturele en diplomatieke overwinning lastiger te behalen

Valt voor mij dan ook in de categorie van een knap staaltje glazen bol kijken

[Paul Hulsebosch]

Ik had de game eerder tot mijn beschikking dan dat hij in de winkel lag, en toen ik met schrijven begon stond de teller op een uur of 80 en had ik had ik ook iets van 8 potjes afgerond. Waarbij ik verschillende moeilijkheidsgraden heb geprobeerd en verschillende speelstijlen / overwinningsmanieren.

Voordat ik de review-versie kreeg had ik ook al een preview-versie van het spel gespeeld en die ook al ruimt 60 uur gespeeld.

Ik had overigens geen last van de DX11-problemen, terwijl ik de meeste (maar niet allemaal) potjes op DX11 gespeeld heb.

[Plasma_Wolf]

Het is weer eens zover. De game maakt gebruik van steam.

Dat vind ik toch het grootste minpunt van de game, aangezien ik nu niet meer mag beslissen WAAR ik mijn game op m'n computer wil hebben. Zijn ze er nog steeds niet achter dat er mensen zijn die verschillende partieties gebruiken voor hun games en program files? Ik heb m'n games partitie juist gemaakt om te zorgen dat m'n C schijf niet overvol raakt met allerlei spul.

edit @reacties:
bedankt voor de tips, ik heb de boel verplaatst, maar ik vind het wel vreselijk irritant dat ik niet zelf kan kiezen waar m'n game file heen moet.

[Reactie gewijzigd door Plasma_Wolf op 22 juli 2024 13:22]

[Xerion404]

Ik heb mijn steam spellen wel op verschillende schijven staan. Daarvoor maak ik gebruik van Link Shell Extension, wat het makkelijk maakt om Symbolic Links naar folders en bestanden te maken (in windows 7). Het blijft natuurlijk wel achterlijk dat steam hier geen opties voor heeft.

[Milmoor]

Wat aanvullende/alternatieve instructies hoe je zoiets doet.

[Leader98]

Steam map verplaatsen is een eitje en de how to staat op de steam site.

[djidee]

Op te lossen door steam op je gamesschijf te zetten
Moest ik ook even om denken (gebruik ook nooit steam), dus even eraf getrapt, en daarna op de gamesschijf geinstalleerd...

[Cergorach]

Ik snap dat niet iedereen zo enthousiast is over Steam als ik dat ben, maar er zijn (veel) ergere beveiliging oplossingen, imho is een van de minst ergere. Ik ben juist heel blij dat ze Steam gebruiken, een van de problemen die ik met Steam heb is vaak de prijs van games, die zijn vaak (een stuk) hoger in de Steam store dan in de winkel (Civ V is €50 in de Steam store, terwijl je hem bij bepaalde winkels voor €35 kan kopen). Nu kan ik goedkoop de game kopen (als ik dat wil) en de key gebruiken om het spel op Steam te activeren, daarna heb ik nooit meer het CDtje met key nodig. Wat wel nasty is voor een hoop mensen is dat je het spel in principe niet meer kan verkopen, aangezien de key nu gekoppeld is aan je account en voor zover ik weet is het niet mogelijk om dat aan een ander account te hangen nadat het is geactiveerd. En accounts verkopen banned Valve het account (als wanneer ze er achter komen).

[Matis]

Mooie review, helaas ondervind ik (en met mij nog vele anderen) met Civ5 nogal veel problemen in DX10/DX11-modus. Het geheugengebruik is excessief de game klapt er door geheugengebrek uit (Ik heb er 6GB inzitten en de game claimt er 4,1 GB alvorens hij op brute wijze wordt afgebroken). Ik kom vaak niet verder dan het hoofdmenu van de game
Ook op DX9-mode is het een zeer zwaar spel, maar blijft het geheugengebruik nog steeds fors, met ongeveer 3GB, maar zelfs dan voelt het spel log aan en ziet het er nog slechter uit. Ook voelt het natuurlijk als een verlies, om op een DX10/DX11 besturingssysteem met een DX10.1-videokaart een spelletje op DX9 te spelen.
Daarnaast is het grafisch om te huilen, rivieren zijn blauwe streepjes zonder animatie's en door de lage resolutie van de tiles, krijg ik gewoon hoofdpijn. Dit omdat mijn ogen continue proberen de plaatjes scherp te krijgen, maar dat lukt natuurlijk niet.
Ik ben tot op heden nog niet te spreken over de game, hopelijk komen er snel patches, want deze game voelt er als een beta.
Door al deze problemen met de game, heb ik het helaas nog niet echt uitvoerig kunnen uitproberen. Dat is jammer, want Civ4 en Civ4 BTS heb ik helemaal grijs gespeeld.

Ik heb de game overigens via GamesPlanet gekocht na de tip van TheHolyCow. Daar kost hij £29.99, met de huidige wisselkoers is dat net 35 euro. Het bedrag heb ik middels PayPal betaald en kreeg direct de CD-key via de mail in mijn inbox. Even activeren op Steam en gaan met die banaan

[Reactie gewijzigd door Matis op 22 juli 2024 13:22]

[Gorion3]

Op mijn PC heb ik nergens last van, rond de 1.3GB geheugen in gebruik. Alles gaat soepel, ook op het einde als ik alles kan zien en de AI zijn beurt moet doen. Ik heb 8GB geheugen en een Intel Q9550, dus niet de laatste & beste processor. Wat alleen niet fijn werkt is als je Starcraft 2 en Civilization 5 tegelijk draait

Misschien staan hier nog wat tips bij: http://g4tv.com/thefeed/b...tches-some-solutions.html

Sowieso de intro skip is erg handig

[Wim-Bart]

Wat is het nut van 2 games tegelijk?

[Anoniem: 146790]

Patsfactor natuurlijk, want er is natuurlijk niemand op deze wereld die een soortgelijk of sneller systeem heeft

[Anoniem: 196662]

Is perfect om RTS en TBS te combineren. Of meerdere TBS games tegelijk want in vele wordt de rekentijd naar het einde toe nogal lang op zelfs de sterkste systemen. Of enkele MMO clients tegelijk draaien terwijl je je bots het werk laat doen is ook altijd handig.

Er zijn ook mensen die enkele tientallen tafels online poker tegelijk spelen. Ik speel zelf nooit een spel zoals poker maar daar wordt het dus ook gedaan.

[kaas-schaaf]

nadat ik msaa = 0 heb gedaan in de config file was het zelfs speelbaar op een 1.3ghz hp-tm2 met 4000 serie ati kaart. map moet alleen niet te groot zijn.

[LOTG]

Ik heb 4GB ik speel ook in dx10/11 modus en ik heb 3D aan staan. De game word inderdaad erg lastig op het moment dat er veel zichtbaar is, het is minder als je wat inzoomt.

Later word het echter best vervelend als er veel AI units zijn, dan duurt het soms best wel even voordat die allemaal iets hebben gedaan.

Het ziet er wel erg mooi uit in 3D, zeer mooi diepte effect. Helaas 1 bug, en dat is dat de UI 2D is. Dit geeft nogal eens wat problemen want de cursor is 3D en de popup textboxen ook. Deze willen dan wel nog eens regelmatig onder de UI inschuiven waardoor je net niet de text helemaal kunt zien, en de cursor verspringt dan ook in eens naar "boven".

Desondanks was het toch half vier 's nachts toen ik stopte.

[Meekoh]

IK ben ook eens even aan het rondspitten geweest. Bij mij werkt namelijk alles nagenoeg uitstekend en mijn specs zijn bijna hetzelfde als die van jou(alleen ik heb 4GB geheugen en andere vga kaart)
Ik heb meer het vermoeden dat het alleen met bepaalde videokaarten speelt. Heb nog weinig mensen gezien die dit probleem hebben met een HD5850 bijv.

[reddorian]

Ok nog wel ff wat minpuntjes over de installatie via steam.
Heb het spel bij bol gekocht en de installatie via de CD wilde niet lukken.
Hij begon direct steam te installeren, en dat stopte dan met een foutmelding.
Hierna van internet steam gedownload en geinstalleerd.
Opnieuw installeren en toen liep het vast omdat ik niet voldoende ruimte vrij had op mn SSD.
Had steam geinstalleerd op mijn C schijf en dan zet ie ook al je spellen op die C schijf.
Zonder optie om een andere locatie te kiezen.
Dus steam opnieuw installeren op mn E schijf en toen lukte het wel.
Vond het niet gebruiksvriendelijk en vindt het ook vervelend dat ik nu vast zit aan steam als ik civ wil spelen.

reddorian

[Anoniem: 196662]

Je kan Steam in offline mode laten werken, een shortcut op je desktop zwieren en op die manier niet meer naar Steam moeten kijken.
Steam zal wel nog opstarten met het spel en je zal ook geen updates krijgen.

https://support.steampowe...le.php?ref=3160-AGCB-2555

[Milmoor]

Je kan in zo'n geval ook wat folders verplaatsen met MKLINK /D Link Target.

[djidee]

'One more turn'

De verslaving heeft al toegeslagen... In tegenstelling tot vele anderen heb ik geen problemen met vastlopers (Win7 Prof, C2D E8400, 4gb mem, 4850vidkaart, geen ssd etc). Draai het spel op 1600x1200, 4x AA en de rest op high...

Wel wennen is dat je veel minder met units bezig bent, want je kan er niet zoveel kwijt, en het niet stacken van units... Tevens miste ik eerst transportschepen voor de units, maar goed, RTFM
Verder natuurlijk een hoop wijzigingen, maar nog geen nadelige gevonden tov Civ4, spel speelt erg lekker weg, lijkt gebalanceerd (al maakt de AI nog wel eens wat rare foutjes, maar dat deed hij in civ4 ook, en dat doen echte leiders ook wel eens )...

Snel verder spelen, jammer dat ik vanmiddag weg moet ergens heen, je zou het haast afzeggen

De Collectors Limited Edition is een prachtig pakket trouwens, dat artbook is echt

[Reactie gewijzigd door djidee op 22 juli 2024 13:22]

[Cergorach]

Ik zag die metalen figuurtjes (Reaper Miniatures) en dacht meteen... Hebbe! :-)

Hoe groot zijn die figuurtjes nu precies? Ik kan dat nergens vinden

Zit er ook de Extreme Diplomacy mode in? ;-)
http://collectorsedition.org/forums/showthread.php?p=2158

Het enige wat me een beetje tegen staat is dat dat ding twee keer zo duur is als de 'normale' versie...

Edit: Nevermind, ik kwam al een video tegen van de limited edition unboxing:
http://kotaku.com/5644263...otaku%2Ffull+%28Kotaku%29

[Reactie gewijzigd door Cergorach op 22 juli 2024 13:22]

[Plasma_Wolf]

De figuurtjes zijn ongeveer 4cm groot, maar dat is niet de reden waarom ik de Collector's Edition heb gekocht. Het artbook dat erbij zit is van zeer goede kwaliteit (ik baalde er al van toen ik zag dat ik op een pagina een paar vingerafdrukken had zitten).

En uiteraard de box waarin dat alles zit is al wat waard.