Eerder deze maand heeft Microsoft Windows 11 Moment 2 geïntroduceerd. Dat is de interne codenaam, maar voor de buitenwereld noemt Microsoft het gewoon een feature-update. Deze komen tegenwoordig niet alleen volgens een vast schema, eens of twee keer per jaar, uit, maar ook wanneer ze simpelweg klaar zijn om uitgebracht te worden. Dat noemt Microsoft 'continuous innovation'.
Microsoft gaat het voornamelijk om het verwerken van Bing Chat in de taakbalk, daar opent het ook de trailer voor deze update mee. Daarnaast zijn er verbeteringen op het gebied van het Taakbeheer, Kladblok, de Snipping Tool, widgets en meer. In deze review bespreek ik de grootste wijzigingen.
Bing Chat 'direct in de taakbalk'
Laat ik beginnen met waar Microsoft ook mee begint: verwerking van Bing Chat in de zoekapp van Windows 11. In de bekendmaking sprak Microsoft-voorman Panos Panay van het ‘implementeren van [...] de verbazingwekkende mogelijkheden van een door AI aangedreven Bing, direct in de taakbalk’. Dat klinkt alsof het een erg toegankelijke ervaring creëert, soortgelijk aan de Assistant in Android oproepen met een ‘hey Google’.
/i/2005690008.png?f=thumblarge)
praten met Bing Chat is er niet bij.
In de praktijk blijkt dit echter tegen te vallen. Een prompt typen in het zoekveld in de taakbalk levert hier hooguit alleen gesuggereerde Bing-zoekopdrachten op. Wel is het mogelijk om linksbovenin op de Chat-knop te drukken, waarna een Edge-venster geopend wordt waarin de prompt ook is ingevoerd. Een deep link, dus. Wegens onduidelijke redenen is er ook een tweede Bing Chat-knop in het zoekvenster. Deze, rechtsbovenin, brengt je naar Bing Chat in Edge zonder invoer vooraf. Al met al moeten we na deze beschouwing concluderen dat Bing Chat niet ‘direct in de taakbalk’ is gestopt.
Voor wie belangstelling heeft voor de ontwikkelingen op AI-gebied van de laatste tijd, en dat zijn er zeker niet weinig, is de verwerking van Bing Chat-knoppen in Search wellicht handig genoeg om hun aanwezigheid te rechtvaardigen. Voor anderen zal het mogelijk eerder voelen als nog meer bloatware in een OS dat daar al niet weinig van aan boord heeft. En: het is de zoveelste Windows 11-feature die gebruikers duwt in de richting van Microsofts producten en diensten.
Zoeken in Taakbeheer
Van een onder tweakers mogelijk dubieuze feature gaan we naar een feature die dat hoogstwaarschijnlijk niet is. Taakbeheer heeft een zoekfunctie gekregen, die ook nog eens op ieder tabblad waarvan je het zou verwachten, werkt. Nu wisten de powerusers onder de tweakers natuurlijk allang dat je in de lijst met taken kan klikken, kan beginnen te typen en dan word je gebracht naar het proces dat je zoekt. In die zin is er dus niet veel vernieuwing op dit vlak.
Wat toch wel handig is, is dat zoeken in Taakbeheer ook betekent dat alle andere items in die lijsten weggefilterd worden. Dit maakt het makkelijker om een bepaald proces goed in de gaten te houden, zonder last te hebben van verspringende inhoud doordat bijvoorbeeld de ranglijst van cpu-gebruik bij apps verandert, of een app start of stopt. Wat ons betreft is dit een prima toevoeging.
Knipprogramma krijgt video-opnamefunctie
Het Knipprogramma van Windows, ofwel de Snipping Tool, kan een heerlijke tijdsbesparing opleveren. Dat daar video bij komt, is natuurlijk alleen maar aan te moedigen. En hoewel de functie er inderdaad is en inderdaad ook werkt, blijkt er nog genoeg werk aan de winkel te zijn op dit gebied.
Ten eerste verschijnt de videofunctionaliteit niet wanneer je de toetsencombinatie Win + Shift + S indrukt. In plaats daarvan kan dit alleen met de volledige Snipping Tool-app. Wie daar een video-opname aanslingert, moet eerst nog het gedeelte van het scherm aanduiden dat opgenomen moet worden; een venster of volledig scherm opnemen kan niet, maar je kunt wel met de hand je volledige scherm markeren voor opname. Om een venster op te nemen, kan de gebruiker nog uitwijken naar de Xbox Game Bar-app (Win + G), die ook buiten games werkt. Die kan wel video-opnames maken van vensters en dan ook alleen van vensters. Ook kan de Xbox Game Bar geluid opnemen, wat de Snipping Tool niet kan. Al met al voelt dit voor nu als een scheve verdeling van functionaliteiten.
De kwaliteit van de video’s lijkt wel in orde te zijn. Veel beweging van de muis in het frame lijkt niet te leiden tot overmatige artefacten, maar de grootte van de resulterende .mp4-bestanden zit ook bij korte opnames van kleine velden gauw over de 20MB en wordt daarmee een tikkeltje onvriendelijk voor ontvangers met datalimieten. Onze opnames kwamen eruit met de H.264-codec op 30fps. Voor nu lijkt het er samenvattend op dat deze functionaliteit nog niet alternatieven als OBS Studio of GeForce Experience verslaat, tenzij het gebruiksscenario erg simpel is.
Aanbevelingen voor energiebesparing
Microsoft gaat met deze functie op de duurzaamheidstoer. Onder 'Instellingen > Systeem > Aan/uit en accu' is nu het knopje ‘Aanbevelingen voor energie’ te vinden. Daar geeft Windows 11 je advies voor het besparen van energie en daarmee het verminderen van je CO₂-uitstoot. Je kan direct een selectie of alle maatregelen doorvoeren.
Ook deze feature voelt dubbelzinnig. Aan de ene kant is het alleen maar toe te juichen dat Windows 11 zijn gebruikers aanspoort en helpt om energie te besparen; we hebben te maken met een energie- en klimaatcrisis en alle beetjes helpen daarbij. Als je die kleine besparingen extrapoleert naar de ~13,5 procent van alle desktops waar Windows 11 volgens Statistia op draait, heb je vast en zeker een nette besparing die goed is voor milieu en accuduur.
Aan de andere kant voelt de functie voor een poweruser eerlijk gezegd een beetje overbodig. Veel functies zou je laaghangend fruit kunnen noemen: prestatiemodus, helderheid, automatische helderheid, schermtime-out en slaap. Als techneut die weet aan welke knoppen hij zit, zal het naar onze verwachting niet zo zijn dat je hier al te veel opties gaat vinden waar je nog niet van afwist of die nog niet ingesteld stonden zoals jij wilt.
Systeemvak krijgt kleine visuele upgrade
/i/2005690072.png?f=thumblarge)
De system tray is al sinds Windows 95 aanwezig in het OS, dat sinds jaar en dag marktleider is met zijn verschillende versies. In al die tijd is het nauwelijks veranderd, maar visueel gaat het ontwerp ervan wel met de tijd mee, zo ook in deze update. Er is nu een animatie in plaats van een ‘instant-on'-interface-element en ook het pijltje wordt daarbij geanimeerd. Vergeleken met de oude situatie voelt het veel beter afgewerkt.
Resterende Microsoft-cloudopslagruimte inzichtelijk in Instellingen
Wie in Instellingen naar Accounts navigeert, zal daar nu te zien krijgen hoeveel ruimte er nog in zijn Microsoft-cloudopslag over is. Dat is een kleine, maar handige feature voor wie die diensten ook daadwerkelijk gebruikt. Dergelijke informatie was al inzichtelijk via account.microsoft.com, maar om het binnen het OS zichtbaar te maken, is geen onlogische stap voor een besturingssysteem dat zijn geassocieerde diensten nauwer en nauwer integreert. Wie deze diensten niet gebruikt, zal ook geen last hebben van deze in Instellingen genestelde functie.
Quick Assist: alleen je beeld delen en de laserpointer
Quick Assist, dat wellicht het best omschreven kan worden als ‘TeamViewer van Microsoft’, krijgt er functies bij die helpen om de applicatie veiliger te maken voor de ontvanger van de hulp op afstand. De optie om alleen het scherm te delen en niet de controle over het systeem weg te geven, moet er hopelijk voor zorgen dat die ontvangers minder snel ten prooi vallen aan een kwaadwillende ‘helper’. Aangezien iedere tweaker wel eens gehoord heeft van de verhalen over hoe kwetsbare gebruikers via remotedesktopapps beroofd worden, lijkt dit mij geen overbodige feature.
Het is wel fijn dat Microsoft ook meteen de bonafide opafstandhelper tegemoetkomt. Dat doet het in de vorm van een laserpointer. Ook al krijgt de helper geen controle over de input van de andere partij, dan nog kan hij plekken in beeld markeren met deze laserpointer. Die laser heeft voor het gemak ook meerdere kleuren, zodat hij altijd fatsoenlijk zichtbaar kan zijn. Een soortgelijke functie was er al in de vorm van het schrijven op het beeld met een marker, wat ook weer uitgegumd kan worden. De laserpointer is echter een veel minder omslachtig stukje gereedschap en dat maakt dit wat ons betreft een welkome toevoeging.
Ook bij deze app geldt weer: je moet inloggen met je Microsoft-account voordat hij werkt. Dit betekent dat ook hier de muren van Microsofts walled garden versterkt worden, maar in dit geval kunnen we een oogje dichtdoen omdat Microsoft helpt met makkelijk pairen in de vorm van de koppelcodes in de app.