Edward Snowden, de klokkenluider die het bestaan van het Prism-surveillanceprogramma van de Amerikaanse inlichtingendienst NSA aan het licht bracht, heeft asiel aangevraagd in onder meer Nederland. Momenteel verkeert de klokkenluider op een vliegveld in Moskou.
Een juriste van WikiLeaks heeft namens Snowden asiel aangevraagd in negentien landen, waaronder Nederland en een aantal andere landen in Europa, zoals Frankrijk, Zwitserland, Finland, Duitsland en Ierland. Ook is asiel aangevraagd in onder meer Bolivia, China, Rusland, Venezuela en op Cuba. Eerder vroeg Snowden al asiel aan in Ecuador en IJsland, maar daar lijkt hij bot te hebben gevangen. Snowden zegt in een verklaring dat de Amerikaanse regering zijn asielaanvragen bemoeilijkt.
Wat de kansen van Snowden zijn voor asiel in Nederland, is moeilijk in te schatten, maar de vraag is of dat een verstandige zet zou zijn: Nederland heeft een uitleveringsverdrag met de Verenigde Staten. Bovendien zou Snowden fysiek in Nederland moeten zijn om asiel te kunnen aanvragen: volgens de Immigratie- en Naturalisatiedienst moeten asielzoekers zich melden bij de Vreemdelingenpolitie in Ter Apel of op het zogenoemde aanmeldcentrum op de luchthaven Schiphol om asiel te kunnen aanvragen.
Momenteel bevindt de klokkenluider zich nog op een vliegveld in de Russische hoofdstad Moskou, nog voor de douane. De Russische president Vladimir Putin zei maandag nog Snowden enkel asiel te verlenen wanneer de klokkenluider zou stoppen de Verenigde Staten te 'beschadigen' met zijn onthullingen. Snowden zei eerder echter voorlopig nog door te zullen gaan met het uitbrengen van informatie over het surveillanceprogramma Prism.
Snowden bracht begin vorige maand het bestaan van Prism aan het licht. Volgens Snowden heeft de Amerikaanse inlichtingendienst NSA via dat programma rechtstreekse toegang tot servers van Amerikaanse technologiebedrijven als Google, Microsoft en Apple. Andere bronnen relativeren de beweringen van Snowden, en stellen dat het om een minder omvangrijk programma gaat waarbij informatie door de technologiebedrijven zelf wordt verstrekt. Ook de technologiebedrijven zelf zeggen geen rechtstreekse toegang tot hun servers aan de NSA te geven. De Verenigde Staten willen Snowden vervolgen voor het vrijgeven van staatsgeheimen.
Update, 14:27: Een woordvoerder van de IND bevestigt tegenover de NOS dat de asielaanvraag van Snowden pas in behandeling wordt genomen als hij zich op Nederlands grondgebied bevindt.