Minister Verhagen van Economische Zaken, Landbouw & Innovatie heeft negen plaatsen in Nederland aangewezen waar met zogeheten smart grids zal worden geëxperimenteerd. Misschien volgen op korte termijn nog andere proeftuinen.
Slimme energienetten zijn volgens de Factsheet Proeftuinen Slimme Netten van het ministerie ideaal om vraag en aanbod van stroom op elkaar af te stemmen, door gebruik te maken van slimme energiemeters. Consumenten met zonnepanelen op het dak kunnen stroom terugleveren aan het net, terwijl bijvoorbeeld eigenaren van elektrische auto's in staat worden gesteld om de auto in de goedkopere daluren op te laden. Ook kan het tonen van de realtime-energieprijs leiden tot een lager verbruik.
Met de proeftuinen moet duidelijk worden hoe mensen en bedrijven reageren op de nieuwe mogelijkheden. Aan de hand daarvan kan gekeken worden of er op het vlak van techniek en regelgeving nog zaken aangepast moeten worden voor een bredere uitrol in de toekomst. Ook geeft het inzicht in de toepassingen van slimme meters en de oplaadmogelijkheden voor elektrische auto’s.
De negen aangewezen proeftuinen voor slimme energienetten liggen verspreid over Nederland. Op de campus van de TU Delft legt de universiteit een intelligent warmte-koudenet aan, in Deventer worden de warmte-koudevoorziening en de elektriciteitsvoorziening voor een nieuw aan te leggen bedrijventerrein geïntegreerd. Daarbij wordt de energie lokaal en duurzaam opgewekt, terwijl in glastuinbouwgebied PrimAviera in de Haarlemmermeer een gelijkstroomnet aangelegd wordt met gebruik van wind- en zonne-energie.
Ook in woonwijken gaat de overheid proeftuinen starten en bestaande projecten uitbreiden. Zo krijgt een nieuwbouwlocatie met 266 woningen in Zwolle een slim net met zonnepanelen en laadpunten voor elektrische auto's. In de wijk Heijplaat in Rotterdam worden ongeveer 150 woningen aangesloten op een slim energienet voor verschillende toepassingen, met energieneutraliteit als doel. Op Texel zal een nieuw energiemanagementsysteem getest worden. Het aantal slimme energiemeters wordt uitgebreid naar 6000 huishoudens. In appartementencomplex Couperus in Den Haag worden onder meer warmtepompen, wasmachines en koelapparatuur slim aangestuurd. In Groningen ten slotte wordt een bestaande proeftuin uitgebreid van 30 naar 50 woningen.