Europa: bewaarplicht helpt bij oplossen misdrijven

De Europese Commissie stelt in een evaluatie van de bewaarplicht dat deze helpt misdrijven op te lossen. Statistieken ontbreken echter. De bewaarplicht schrijft voor dat gegevens over telecom- en internetverkeer een halfjaar worden bewaard.

Een nog vertrouwelijke evaluatie van de Europese richtlijn voor de bewaarplicht, die lidstaten verplicht om gegevens over telecom- en internetverkeer een halfjaar lang op te slaan, is uitgelekt. In de evaluatie verdedigt de Europese Commissie de bewaarplicht, die van grote waarde zou zijn bij het oplossen van misdrijven. In sommige gevallen zou dataretentie zelfs 'onmisbaar' zijn. Zo kunnen gegevens over de locatie van een mobiele telefoon als bewijs dienen in een rechtszaak of een verdachte juist zijn onschuld laten bewijzen, stelt de Commissie.

De Commissie onderbouwt deze claim echter niet; er wordt niet bijgehouden hoe bruikbaar de dankzij de bewaarplicht verkregen gegevens zijn in rechtszaken. Bovendien bestaat er geen consensus over wat eigenlijk ernstige vormen van criminaliteit zijn. Daardoor kan niet worden bepaald of het aantal verzoeken om informatie in verhouding staat tot het aantal ernstige misdrijven. De bewaarplicht is juist bedoeld om dergelijke misdrijven op te lossen.

De Europese Commissie geeft wel aan dat in negentien EU-lidstaten voor elke honderd misdrijven twee keer om informatie op basis van de bewaarplicht wordt gevraagd, maar daarbij gaat het om alle criminaliteit. Gemiddeld deed een politie-officier in de desbetreffende lidstaten twee keer per jaar een verzoek om informatie; het totale aantal opvragingen in die lidstaten bedroeg 1,93 miljoen. Het is niet bekend om welke negentien lidstaten het gaat.

Veel EU-lidstaten, waaronder Nederland en België, hebben nauwelijks statistieken aangeleverd voor de evaluatie. Sommige lidstaten, zoals Spanje en Letland, gaven aan of informatie betrekking had op internetverbindingen, mobiele telefoons of vaste telefoons. Nederland heeft echter niet aangegeven wat voor soort informatie is opgevraagd en ook niet hoe oud de opgevraagde informatie is. Wel is bekend dat bewaarplichtgegevens tussen januari en juli van vorig jaar een beslissende rol speelden in 24 Nederlandse rechtszaken.

In de evaluatie geeft de Europese Commissie toe dat de bewaarplicht privacybezwaren oproept; deze zouden echter ondergeschikt zijn aan het belang van opsporing. Wel zijn gevallen bekend waarbij te veel werd opgeslagen, zoals url's van bezochte websites en headers van e-mails. Het is onbekend in welke EU-landen dat gebeurde en of dat een bewuste actie was. Ook wordt in sommige landen, waaronder Nederland, niet goed gecontroleerd of gegevens wel worden verwijderd als de bewaartermijn is verstreken.

De Commissie wil dat lidstaten internet- en telecomproviders een passende vergoeding geven voor de kosten die ze moeten maken om de gegevens die onder de bewaarplicht vallen op te slaan en ze toegankelijk te maken voor de autoriteiten. Op dit moment worden die kosten in Nederland nog niet volledig vergoed. De Commissie overweegt aanvullende maatregelen om providers 'consistent' te compenseren.

De Europese koepelorganisatie van digitale-burgerrechtenbewegingen, EDRi, reageert negatief op de evaluatie. "De Commissie slaagt er niet in om te bewijzen dat dataretentie essentieel is bij het tegengaan van ernstige criminaliteit", schrijft de organisatie. Bovendien heeft het afschaffen van de bewaarplicht in landen als Duitsland en Tsjechië niet tot meer criminaliteit geleid, stelt EDRi.

Reacties (73)

De Commissie onderbouwt deze claim echter niet; er wordt niet bijgehouden hoe bruikbaar de dankzij de bewaarplicht verkregen gegevens zijn in rechtszaken. Bovendien bestaat er geen consensus over wat eigenlijk ernstige vormen van criminaliteit zijn.

Ik kan niet begrijpen hoe zo'n belangrijk politiek orgaan zo kan functioneren. Een conclusie trekken met een erg grote impact en dan vervolgens verkondingen dat die gebaseerd is op geen enkele vorm van concrete data.

Met deze quote kan het gewoon het geval zijn dat er dmv datarententie 1 niet ernstig misdrijf is opgelost en daarom "onmisbaar" blijkt?

Je haalt dingen door elkaar. De conclusie is wel gebaseerd op concrete data. Zoals het voorbeeld in Nederland, dat de afgelopen maanden in 24 gevallen deze data een beslissende rol speelde in de rechtzaak. Dat is dus wel degelijk conrecte data!

Wat de commissie niet heeft, is statistieken. Ze weten niet hoe het zit met de overige rechtzaken. Was het daar een beetje nuttig, of was het zinloos. Hoe zit het met alle zaken die niet voor het recht gingen? Dat kunnen bijvoorbeeld situaties zijn, waar deze bewijslast een verdachte vrij pleit, en het daarom nooit voor de rechtbank verschijnt.

Dat soort gegevens heeft de commissie niet. En eigenlijk is het ook vrij logisch dat dit soort data niet aanwezig is. Bij het oplossen van een misdaad is dat immers niet relevant. En dus wordt zoiets niet op een manier opgeslagen dat je naderhand 'eventjes' alle zaken kan doorlopen, en bepalen welke vormen van informatie welk nut hadden. De informatie is in principe wel aanwezig, maar dan moet je alle dossiers gaan doorspitten.

Je haalt dingen door elkaar. De conclusie is wel gebaseerd op concrete data. Zoals het voorbeeld in Nederland, dat de afgelopen maanden in 24 gevallen deze data een beslissende rol speelde in de rechtzaak. Dat is dus wel degelijk conrecte data!

Dan is de conclusie eerder voorbarig.
Dat het helpt misdrijven op te lossen is wel het minste wat we mochten verwachten toen het voorstel tot bewaarplicht werd geopenbaard- wie lanceert immers een compleet nutteloos voorstel?

Wat interessanter is en tot de taak van de Europese Commissie zou moeten behoren, is te kijken of er sprake is van een structureel hoger percentage opgeloste zaken dan voor de invoering van de wet.

Wat de commissie niet heeft, is statistieken.

En juist deze zijn nodig voor een degelijke conclusie, zeker gezien de volgende passage in het originele artikel:

In de evaluatie geeft de Europese Commissie toe dat de bewaarplicht privacybezwaren oproept; deze zouden echter ondergeschikt zijn aan het belang van opsporing. Wel zijn gevallen bekend waarbij te veel werd opgeslagen, zoals url's van bezochte websites en headers van e-mails. Het is onbekend in welke EU-landen dat gebeurde en of dat een bewuste actie was. Ook wordt in sommige landen, waaronder Nederland, niet goed gecontroleerd of gegevens wel worden verwijderd als de bewaartermijn is verstreken.

Dat soort gegevens heeft de commissie niet. En eigenlijk is het ook vrij logisch dat dit soort data niet aanwezig is. Bij het oplossen van een misdaad is dat immers niet relevant. En dus wordt zoiets niet op een manier opgeslagen dat je naderhand 'eventjes' alle zaken kan doorlopen, en bepalen welke vormen van informatie welk nut hadden. De informatie is in principe wel aanwezig, maar dan moet je alle dossiers gaan doorspitten.

Daar kan ik het niet mee eens zijn: Het lijkt me dat je als politiekorps zo veel mogelijk misdaden wil oplossen. Het is dan in vrijwel ieders belang te onderzoeken welke recherchemethoden wel en welke minder succesvol zijn.

Daarnaast is de invoering van de dataretentieplicht niet onomstreden geweest. Het vertrouwen van burgers in de overheid kan alleen maar vergroot worden wanneer, naast de feitelijke invoering, tegelijkertijd methoden worden ontwikkeld om het succes van de retentieplicht te meten.
Vanwege het ontbreken van statistieken concludeer ik dat zo'n 'test' vooralsnog onvoldoende aanwezig is en dat is -naar mijn mening- laakbaar.

[Reactie gewijzigd door V_nix op 18 april 2011 15:53]

Je hebt gelijk, maar kunnen we dan niet stellen dat het 'doorspitten van alle dossiers' onderdeel had moeten zijn van deze evaluatie? En dat het gemis hiervan de conclusie waardeloos maakt?

Er zit te veel ruimte tussen 'wel eens handig geweest' en 'vaak essentieel' om iets te kunnen met deze evaluatie.

De EU kan niet zo maar justitiele dossiers van lidstaten doorspitten afgezien van dat dat waarschijnlijk een ondoenlijke zaak zou zijn.
De EU is voor dit soort informatie afhaneklijk van wat de lidstaten aanleveren aan informatie. en omdat de lidstaten elke einge systemen hebben en daar geen consistente set aangegevens uit halen voor de eU om te gebruiken kun jer er eignelijk geen statische toepassingen op doen.

Voor een commissie die er vast toch al enkele mappen aan materiaal voor schrijft, en er honderden manuren in kan stoppen, vind ik dat een beetje statistiekjes her en der een minimum is!

Je hoeft echt niet alles te gaan doorspitten; kies gewoon 50 zaken die er enigszins gerelateerd aan zijn, en kijk die even door. Dan kan je iig iets zeggen, in plaats van zelf te gaan schatten hoeveel je ermee kan.

Nogal teleurstellende, maar makkelijk te voorspellen conclusie; alles wat ze nodig hebben, hebben ze 'bewezen'.

Kromme manier, maar zo werkt het altijd!

Een betere redenering om de bewaarplicht af te schaffen kan ik niet bedenken. Als je ooit gestudeerd hebt en je gaat iets onderzoeken dan weet je dat je niet met zo een redenering wegkomt. Dit is een typisch voorbeeld van een foute onderzoeksmethodologie. Kijk bijvoorbeeld naar de 19-eeuwse onderzoeker Cesare Lombroso, die onderzocht dat criminelen lelijker zijn dan niet-criminelen. Wat zijn onderzoek zo interessant maakte is dat hij geen data verzamelde over niet-criminelen waardoor je onderzoeksgegevens niet veel meer zeggen.

Het zogenaamde "onderzoek" van de EC doet precies dit: het concludeert dat de bewaarplicht wel degelijk helpt maar "vergeet" dat het schenden van de privacy van 500 miljoen europese burgers buiten proportioneel zwaar weegt t.o.v. een aantal tientallen misdaden die mogelijk opgelost worden. De bewaarplicht is niet voor niks ongrondwettig verklaard in Duitsland en Roemenie.

Zoals het voorbeeld in Nederland, dat de afgelopen maanden in 24 gevallen deze data een beslissende rol speelde in de rechtzaak.

Beslissend? Ik vind het maar een enge gedachte dat een dergelijk arbitrair stukje informatie beslissend kan zijn in een rechtzaak, want zo nauwkeurig is die data nu ook weer niet.

Helemaal vreemd dat hetzelfde rapport hier tot precies de tegenovergestelde conclusie leidt: Bewaarplicht schendt privacy 500 miljoen Europeanen

Helemaal vreemd dat hetzelfde rapport hier tot precies de tegenovergestelde conclusie leidt: Bewaarplicht schendt privacy 500 miljoen Europeanen

Maar dan lees je het zelf toch even? Dan zie je zelf dat Bits of Freedom opvallende conclusief trekt. En opvallend niet in een gunstige zin.

"Uit het rapport blijkt namelijk dat ernstige strafbare feiten ook opgelost worden zonder deze verplichte opslag,," Duh..... . Misdaden werden ook opgelost voordat er DNA profielen waren en ook voordat er vingerafdrukken gebruikt werden.

Ik weet niet of de aantasting van privacy de moeite waard is, maar laten we wel met feiten praten.

Behalve dan dat vingerafdrukken en DNA als primair bewijs kunnen dienen en de bewaarplicht hoogstens als secundair bewijs. En dat bewijs (b)lijkt ook nog eens zeer zelden iets toe te voegen terwijl de privacy van alle Europeanen er wel door wordt geschonden (denk met name aan misbruik van die gegevens door overheden of derden).

Je haalt dingen door elkaar. Dat de Commissie de claim niet onderbouwt in het rapport wil niet zeggen dat er geen onderbouwing is. Er zal vast wel concrete data aan ten grondslag liggen. Het is simpelweg niet in het rapport vermeldt welke data dat precies is.

En, belangrijker, hoeveel zaken erdoor zijn geholpen. Het is ongetwijfeld waar dat het wereldwijd bij het oplossen van 1 of 2 misdrijven heeft geholpen, maar dat staat niet direct in verhouding tot de mate van privacyschending die ervoor nodig is. En ik heb er eigenlijk geen enkel vertrouwen in dat het echt om een significant aantal zaken gaat, want anders zouden ze dat wel durven te vermelden. (Of het zijn totaal statistiek-naieve opstellers geweest, maar in dat geval heb ik ook geen vertrouwen in de methodologie.)

Dat is niet zo moeilijk te begrijpen, hoe het functioneert. De gewenste politieke conclusie is hier het uitgangspunt. Al het andere is daaraan ondergeschikt.

En het kan omdat we al jarenlang niet meer van onze politiek eisen dat ze geldige argumenten voor hun standpunten hebben. Iedereen gaat alleen nog maar af op de conclusie en het standpunt dat hem/haar aanstaat, de onderbouwing hiervoor is volstrekt irrelevant en oninteressant. We moedigen dit met zn allen aan.

Inderdaad!
Omdat de nederlandse bevolking met zijn allen lekker achterover leunt in zijn stoel (dito) kan de politiek hier lekker chaos en vernieling voortbrengen.
Niet een hond die nu nog zegt: Hee, WIJ hebben rechten! Wij hebben rechten! Wij hebben rechten!

We zeggen nu alleen maar: "Oooh, alsjeblieft hoor, wilt u nog meer inkomen van mij hebben *houd handje met inkomen op*, hier, pak maar, gratis en voor niets. Veel plezier ermee! "

Je voorbeeld met belastingen is sensationalistisch (de van Dale verzekerd me dat dit geen woord is, maar goed). We hebben in de afgelopen decennia veel belangrijkere dingen opgegeven dan geld. Mocht het ooit nog beter gaan met de economie dan zullen de lasten dalen; echter, gaat het met de samenleving beter, dacht je dan echt dat je je burgerrechten terug zal krijgen? Vergeet het maar.

Het heeft duizend jaar geduurd om deze rechten te verkrijgen; en we verliezen ze weer in de tijd die het Fred Teeven kost om z'n neus te snuiten. Net als met de verzorgings-staat; het succes ondermijnd de steun. Oftewel; mensen zijn het zo gewend, dat ze de achterliggende redenen gewoon vergeten.

En over 50 jaar zijn we vergeten waarom democratie ook alweer zo belangrijk was, en dan zal niemand nog de vraag stellen waarom de Europese Commissie geen democratisch gekozen orgaan is.

Je hebt groot gelijk met alles daar, vriend!.
Zelfs al zouden we demonstreren, we krijgen niets terug.

Hmmm, spreekwoordje schiet me te binnen: "If Ì can't have it...."

Yep daarom hebben ze Alphen a/d Rijn ook aan zien komen

De tite;luidt: "oplossen". Ik ben het met je eensch dat voorkomen prettiger was geweest. Van alle 'Alphens, Erfurts, Columbines" etc weten ze achteraf vanalles
Achteraf (..) weten ze ook waar TwinTower-islamlendelingen hebben gestudeerd, of vliegles hebben gevolgd. Zoals in veel zaken.

Cijfers die bewijzen dat rampen zijn voorkomen zullen we niet krijgen

Wij van WC-eend hebben bepaald dat WC-Eend helpt in schoonhouden wc!

Zo had het artikel ook kunnen worden samengevat, lijkt mij. Alleen is het wel zo dat WC-Eend dan nog statistiek meegeeft, zoals: "Volgens 89% van de onderzoeken is WC-Eend goed/beter/best". En dat ontbreekt hier dus volledig.
Ik vraag me af hoe de EC zelf denkt over dit soort zaken (en dan bedoel ik dus intern), want van buitenaf is het toch vooral 'handig' voor bijhouden van je burgers en niet alleen voor oplossen misdrijven.

Wat ook erg jammer is, is dat Nederland (en België) helemaal geen statistiek of gegevens afgeven. Vooral omdat het verleden en heden heeft duidelijk gemaakt dat Nederland érg veel opslaat, gebruikt en verzameld. Zou plezierig zijn als er eens een onafhankelijk onderzoek zou komen naar zaken als de bewaarplicht en hun nut. Want persoonlijk twijfel ik ten zeerste dat het nut opweegt tegen de vele (privacy) bezwaren.

De EC kan natuurlijk ook gewoon zeggen: "Onze respondenten hebben aangegeven dat het werkt. En als zij zeggen dat het werkt, werkt het."

Wij van wc-eend hebben nog nergens bewezen dat we vervuiling van een plee kunnen voorkomen. Na de ramp de boel een beetje schoonmaken kan makkelijker worden met wc-eend, maar geeft geen garantie voor de toekomstige vervuiling.
Niettemin zagen wij -en onze aandeelhouders- graag dat eenieglijk voor veel geld onze wc-eenden adopteert.

edit: typo

[Reactie gewijzigd door stresstak op 18 april 2011 20:59]

Het is jammer dat er geen concrete cijfers zijn, aan de andere kant ook wel logisch.
Als ze de cijfers openbaren komt het volk in opstand, uit zo'n grote berg data is het lastig iets te vinden wat nuttig is.
Daardoor zal er misschien 1 of 2 keer iets opgelost zijn dankzij de data van een bevolking van ca. 500 miljoen.

Helaas zijn er veel mensen die denken dat ze niets te verbergen hebben.

Belachelijk dat je kunt beweren dat de bewaarplicht werkt zonder het te onderbouwen
Als deze gegevens dan zo belangrijk zijn, wie controleert dan dat de aangeleverde data van de telecom- en internet providers wel klopt? Overigens staat in dit artikel dat de data 6 maanden bewaard dient te worden. In het originele artikel (staat linkje van in het artikel hierboven) staat dat de data minimaal 6 maanden, tot maximaal 2 jaar bewaard mag/moet worden. Daarna mag de data bewaard worden als deze anoniem wordt gemaakt. Er zijn geen duidelijke richtlijnen over hoe die data dan veilig wordt vernietigd, wie dit controleert of waar de data die anoniem bewaard blijft voor gebruikt mag/kan worden en waar die wordt opgeslagen.

De Europese Commissie stelt in een evaluatie van de bewaarplicht dat deze helpt misdrijven op te lossen.

En mensen verbieden met de auto te rijden helpt ook tegen auto ongelukken, maar dit wil niet zeggen dat het de juiste oplossing is.

Of de betuwe lijn afmaken, of de OV Chipkaart waren ook zeer geniaal en koste niks joh....

Die hele dataretentie is weer een typisch voorbeeld van het algemene denkbeeld onder politici dat elk probleem een oplossing kent in de vorm van meer informatie.

Wat ik met name zo krom vind is dat er van alles gelogt en opgeslagen moet worden met betrekking tot (mobiele) telecommunicatie, maar houdt TNT een lijstje bij met afzenders en geadresseerden? En als de politiek dat voor zou stellen, hoe zou het publiek daar op reageren? Vooral als blijkt dat af en toe 'per ongeluk' ook de tekst op bijvoorbeeld een briefkaart wordt opgeslagen?

Daarnaast vind ik 24 zaken waar het door dataretentie verkregen bewijs een doorslaggevende rol speelde een veel te mager resultaat.
In 2009 stroomden ruim 1,9 miljoen zaken in bij de gerechten. Ruim een kwart daarvan betrof strafzaken. Het staat in het nieuwbericht niet vermeld, maar ik ga er van uit dat enkel in strafzaken gebruik is gemaakt van bewijs verkregen door de bewaarplicht.
25% van 1,9 miljoen = 475.000 strafzaken.
Dat betekent dat de eerder genoemde 24 zaken in de meest gunstige berekening 0,005% uitmaken van het totaal aantal strafzaken. Je leest het goed ja, in Nederland heeft de bewaarplicht voorzien in doorslaggevend bewijs in maar liefst 5 duizendste van een procent van het totaal aantal strafzaken.

_{bron cijfermateriaal: http://www.rechtspraak.nl...ts/jaarverslag%202009.pdf, pagina 29}

Wel is bekend dat bewaarplichtgegevens tussen januari en juli van vorig jaar een beslissende rol speelden in 24 Nederlandse rechtszaken.

Zo zo, ik wist niet dat we zoveel terrorismezaken in Nederland hadden, daar is het immers voor geintroduceerd! Ik als goedgelovige burger ga er van uit dat het niet voor andere doeleinden gebruikt wordt.

Wat begon als de nieuwe vrijheid wordt steeds verder gebruikt als een middel om de burger meer en meer rechten af te nemen, verdoezeld onder het mom van de bestrijding van criminaliteit.

Voordat het internet er was, zou elke stap die een regering genomen had om de privacy van zijn burgers te schenden, genadeloos de grond in zijn geboord.

En nu wordt de burger langzamerhand, met allerlei smoesjes en uitreden, alles ontnomen in de vorm van de oh zo nodige dataopslag.

Men kan zonder blikken of blozen en zonder verdere gevolgen gewoon zeggen dat de privacy van de burger ondergeschikt is en naar het schijnt verbaasd zich zo langzaam niemand zich meer over zo'n uitspraak.

Hele volksstammen die zijn ingesukkeld en zich niet realiseren wat hier eigenlijk aan de hand is.

Dataopslag heeft niks te maken met de bestrijding van criminaliteit, het voorkomen van auteursrechten schendingen, het bestrijden van terrorisme of welke andere drogreden ze ook van regeringswege uit verzinnen.

Het heeft alles te maken met de volledige controle van de staat over de burger.

Niets meer en niets minder.

Lekker makkelijk: claimen dat een kostbare en inbreuk-op-privacy-makende maatregel effect heeft zonder ook maar enig bewijs te geven.

Er wordt niet aangegeven welke informatie precies wordt opgevraagd, in welke gevallen, wat er met den informatie wordt gedaan, etc.
Noch wordt er een afweging gemaakt of het één wel opweegt tegen het ander.

Ergo: de privacy en rechten van de burger worden verkwanseld.

Het wordt de hoogste tijd om van alle politici die onze privacy zo aan hun laars lappen, AL hun privé details, zo saillant mogelijk natuurlijk, open en bloot (haha) op het internet te plaatsen.
Onze privacy niet beschermd? Die van hen dan helemaal niet.

Misdrijven kunnen ook opgelost worden door de politie,als die tenminste zin hebben om te komen.Een heel hoog percentage word niet opgelost omdat de politie het laat liggen.In de bekende Amerikaanse serie's werkt het perfect maar in de echte praktijk werkt het toch anders.Worden we in de toekomst gemaild of we ons even willen melden op het politiebureau omdat we hun inziens een misdrijf gepleegd zouden kunnen hebben?