België doet Microsoft-bestanden in de ban

De Belgische federale overheid heeft besloten dat vanaf september 2008 alle documenten in het Open Document Format moeten worden opgeslagen. Gebruik van propriëtaire bestandsformaten, en dan uiteraard vooral die van Microsoft, is dan niet langer toegestaan. De ict-dienst van de federale overheid, de Fedict, liet bij monde van directeur-generaal Peter Strickx aan ZDnet weten dat de opzienbarende beslissing is genomen omdat men niet van een enkele softwarefabrikant afhankelijk wenste te worden. Nadat de ISO de ODF-standaard had goedgekeurd lag de maatregel dan ook voor de hand.

Microsoft ziet zich daarmee voor een vervelend dilemma geplaatst: het bedrijf zal of ODF moeten gaan ondersteunen, of ervoor zorgen dat het eigen Open XML als standaard wordt geratificeerd. De Belgen hebben namelijk 'wel definitief maar niet exclusief' voor ODF gekozen. Momenteel komt Open XML volgens Strickx echter niet in aanmerking voor erkenning als standaard, omdat het door geen enkel programma wordt ondersteund. Als die software er is en de ISO zijn zegen over het Microsoft-formaat uitspreekt, is de weg alsnog vrij. Opmerkelijk genoeg werkt uitgerekend het team achter ODF, de Open Document Foundation, aan een plugin die ODF-bestanden voor Microsoft-software toegankelijk maakt.

Vooralsnog lijkt de impact van de maatregel beperkt: de federale overheid heeft aanzienlijk minder ambtenaren in dienst dan de Vlaamse en de Waalse regeringen, en van een verbod op Microsoft-producten is dankzij de mensen achter ODF geen sprake. De uitwerking van het besluit kan echter enorme gevolgen hebben. De concurrentiepositie van pakketten als OpenOffice.org wordt door de maatregel enorm versterkt, en bij een succesvolle implementatie lijkt het waarschijnlijk dat andere overheden het voorbeeld zullen volgen. Microsoft raakt daarmee de 'must-have'-status van de Office-software kwijt. Belangrijker is waarschijnlijk het principiële karakter van de Fedict-maatregel. De Amerikaanse staat Massachusetts deed eerder ook al Microsoft-producten in de ban, maar die beslissing was praktischer van aard. België is het eerste land ter wereld dat dermate verregaande maatregelen op nationaal niveau neemt, en het besluit zal zonder twijfel veel bestuurders aan het denken zetten.

Reacties (143)

Zo'n beetje het belangrijkste instrument om mensen aan MS office gebonden te houden en daarmee het monopolie en de aburde prijzen te handhaven is het MS office formaat te monopoliseren.

Zodra overheden en bedrijven dit formaat gaan bannen en een (gestandaardiseerd) open formaat gaan steunen gaat MS het een stuk zwaarder krijgen.

Die Belgen zijn dapper !

MS Offfice is niet groot geworden door hun bestandsformaat maar omdat het gewoon een handiger product was dan de concurrentie.
Het is niet ineens zo dat enkel door een open formaat de andere producten ineens zoveel beter zijn geworden.
Het wordt interessant in hoeverre de nieuwe MS Office versie aanslaat bij gebruikers qua gebruikersgemak omdat dit nogal is aangepast tov vorige Office versies.

Zodra overheden en bedrijven dit formaat gaan bannen en een (gestandaardiseerd) open formaat gaan steunen gaat MS het een stuk zwaarder krijgen.
Ik denk dat dat op het gebied van bedrijven en overheden wel mee gaat vallen, als MS tenminste ODF ook gaat ondersteunen in Office 200x. Of als de ODF makers een goed werkende plugin weten te maken voor de diverse Office-versies. Want veel bedrijven zullen dan toch kiezen voor Office mét plugin dan dat ze overstappen naar een ander Office-pakket. Onbekend maakt immers onbemind, dus kunnen ze op die manier aan de ene kant hun gebruikers tevreden houden ("we houden MS Office") en aan de andere kant toch voldoen aan de ODF eisen van bedrijven en overheden...

Je hebt wel gelijk, maar doordat veel mensen zonder pijn wel kunnen overstappen gaat de adoptie sneller gaan. Veel mensen gaan dan toch tot de conclusie komen dat die open source varianten (en Word perfect en dat apple vehikel en Lotus Notes (die gingen toch OpenDocument ondersteunen weet eigenlijk niet precies wat notes is ma soit)) toch niet zo slecht zijn en een stuk goedkoper, in the long run verliest ms erop, maar of ze helemaal uit de markt gedrukt gaan geraken is nog maar de vraag. Nu ja, zolang ze geen monopolie positie hebben zie ik er geen graten in dat ze blijven bestaan.

@hAl:

Daar wil ik aan toevoegen dat MS de enige is die serieus bezig is met de gebruikersvriendelijkheid van haar software. De rest lijkt alleen bezig te zijn met de productie van een (overigens slechte) MS-kopie. Word, Excel en Powerpoint 2007 maken gebruik van een revolutionaire interface, geen pulldown menu's meer maar slechts 1 dynamische ribbon, en die is even wennen maar absoluut een vooruitgang. Ik verwacht dat als MS het ODF-formaat gaat ondersteunen of anders OpenXML als standaard erdoor krijgt, dat MS Office alleen al vanwege de gebruikersvriendelijkheid enorm populair blijft. In ieder geval totdat pakketten als OpenOffice de ribbon gekopieerd hebben... Office 2007 komt dus wel net op tijd, want voordat mensen een keuze zouden maken, zijn ze zo gewend aan de ribbon dat alternatieve software geen optie meer is.

Dan wordt het in elk geval een stuk gemakkelijker voor de belgen om document management systemen te maken en het wordt gemakkelijker om deze samen te laten werken.

Het gaat hard.. eh, rap! De gemeente Groningen staat hier in Nederland ook op het punt om over te stappen naar OpenOffice 2.0.

Een grote organisatie als de Belgische federale overheid zal wel veel kennis op doen over overschakelen naar de open standaarden. Ik hoop dat ze deze informatie ook weer teruggeven aan de gemeenschap. Goede uitgewerkte documentatie is heel nuttig, en niet het sterkste punt van de OpenSource gemeenschap.

Overstappen op een open documentspecificatie betekent nog niet overstap op open source software. Het zou prima mogelijk zijn om met plugins MS Office van voldoende functionaliteit te voorzien om aan de eisen te voldoen.

Wel is de stap naar open source officesoftware kleiner geworden, aangezien een overstap naar andere software makkelijker is geworden, mits die ook dezelfde open standaard implementeert. Zaken als opleidingen, documentatie en ondersteuning zullen eerder een issue zijn.

Belgische ondernemers: zet een bedrijfje op dat op basis van open source officesoftware diensten levert aan overheidsorganisaties, zoals gemeentes, dan kan je over een tijdje gaan binnenlopen.

Overstappen op een open documentspecificatie betekent nog niet overstap op open source software.

Maar als het op grote schaal gebeurt is het wel de ondergang voor microsoft.

Geen .doc formaat maar .odf, geen noodzaak voor office.
Geen noodzaak voor office, geen noodzaak voor windows.

Aangezien 95% van de kantoorwerkzaamheden bestaan uit documenten of spreadsheets bewerken.

De gemeente Vaals gebruikt al sinds 2003 Open Office en lobbiet naar het schijnt aardig omdat ze zo tevreden zijn.

Overheid en kennis horen toch niet in dezelfde zin thuis Wel een dappere beslissing, maar ook een verplichte.

Als je als overheid mensen quasi verplicht om dingen via internet te doen (bv. belastingsaangifte voor bedrijven) heb je geen andere keus dan "open" formaten te hanteren. Anders gaan mensen klagen en je in gebreke stellen natuurlijk.

de belgische elektronische belastingaangifte (Tax-On-Web) is volledig webbased en toegankelijk met elke browser, en na het invullen kun je een formulier genereren in PDF formaat. Op ICT gebied doet onze overheid goed zijn best om met de tijd mee te gaan en gebruikers een zo goed mogelijke ervaring te geven.

In de Automatiserings gids van gisteren stond dat ze waarschijnlijk toch bij Microsoft blijven vanwege de financiele duidelijkheid.

In de Automatiserings gids van gisteren stond dat ze waarschijnlijk toch bij Microsoft blijven vanwege de financiele duidelijkheid.

de financieele duidelijkheid dat je een poot uitgedraaid wordt?

Ik snap best dat MS een bak geld voor zijn producten vraagt, anders kan het bedrijf niet draaien (and MS has a lot of mouths to feed), maar de hoeveelheid geld die ze vragen zonder enige vorm van echte support te bieden aan consumenten gaat me wel een beetje ver. (om nog maar te zwijgen over die idiote CAL's).

Ik denk dat je met OpenOffice als office suite een beter financieel plaatje krijgt dan met Microsoft producten, omdat MS ten alle tijden zonder waarschuwing zijn dingen kan omgooien en het over een andere boeg kan gooien, en je zit altijd met gebrekkige support buiten Office, wat in deze tijd gewoon echt niet acceptabel meer is. (open is the keyword, not source)

Ik snap best dat MS zich een beetje probeer te verzetten tegen het hele 'Open' geweld (including but not limited to open-source), maar wat ze momenteel doen vind ik gewoon blind zijn voor de mogelijkheden die open formats / standards bieden.

Als je in Belgie je belastingsaangifte electronisch doet dan moet je indien je (gescande) documenten moest bijvoegen, dit altijd al in PDF doen.

Op dat vlak hebben ze zich er nooit met een simpele MS-only oplossing vanaf gemaakt.

Een van de heel weinige dingen waar je als Belg eens fier op kan zijn.

Bwahaaah, 't Belgisch elektronisch indienen van de belastingsaangifte is een schoolvoorbeeld van onbekwame ICT-diensten.

't Belgisch elektronisch indienen van de belastingsaangifte is een schoolvoorbeeld van onbekwame ICT-diensten.
Makkelijk om te roepen, maar geef dan eens voorbeelden? Want de Belgen die ik erover hoor zijn toch best tevreden over Tax-on-Web...

@nanaki

Dat een nieuwe applicatie bugs heeft is denk ik zeer begrijpelijk. Zoals je zelf al aangeeft zijn de meeste reeds verholpen, en de andere volgen ongetwijfeld nog.

Onze Belgenlandje staat toch al flink voor als op ICT staat, en Tax-On-Web is daar een groot voorbeeld van. Ook de eID is een goed concept, alleen moet dat hele gedoe wat beter uitgewerkt worden in de praktijk, net als dat hele gedoe rond hun internet-voor-iedereen project.

Gewoon een meute bugs (niet kunnen inloggen, downtime, MSIE-only, ...). De meeste zijn al verholpen dit jaar, maar er zitten er nog in.

Maar in het algemeen is de volledige fiscaliteitscontrole in België een ramp. Sommige departementen werken nog met Word 6 (6!) en laptops waarop good ol' Win9x op staat.

Ah ja? Het werkt toch?
Goed dat je het zo veel beter kan hé

Weer een reden voor ons om Belgie te annexeren!

Gelukkig is het toevoegen van bewijsstukken niet verplicht.Je moet deze wel bijhouden uiteraard om op verzoek te kunnen tonen.

Euh oke?

Natuurlijk ben ik voor een open formaat, maar om te zeggen dat het verboden word gaat me net te ver (doc's dealen )

En hoe gaat de belgische overheid dit controleren? Sorry hoor, maar denk je nou echt dat heel belgie hiervan op de hoogte is? En het kan nog lastiger worden, rechtermuisknop op bureaublad, nieuw > nieuw microsoft word document, en je hebt gelijk een doc. Hoeveel mensen zijn er van bewust dat het geen doc mag zijn?

Tenzij de belgische overheid een hele campagne organiseren.

wat ik trouwens wou zeggen is dat, het nooit lukt om zoeits voor elkaar te krijgen, tenzij microsoft meewerkt. Doc is al vrijwel (onbewust) ingeburgd. Mocht microsoft nog een open formaat uitbrengen, dat automatisch word opgeslagen op dat formaat, zou het misschien beter lopen, althans, niet iedereen houd zn software up to date.

Euh? Volgens mij heb je het artikel niet correct gelezen. Natuurlijk verbied de overheid het gebruik van doc formaat niet (het kan dat ook niet, vrijheid weet je wel) maar verbied openbare diensten nog langer een gesloten formaat te gebruiken.

Een terecht besluit lijkt me. Zeker het feit dat België al een tijdje gebruik maakt van on-line belastingsaangifte waarbij het uploaden van extra documenten (kwa formaat) altijd een probleem was...

Hup België, hup ;-)

DAt je uberhaupt hoopt dat MS misschien hun gekloot weer terug kan draaien is al een vreselijk probleem.

Niet het hele land moet verplicht over, alleen de federale overheid.

DAt doc ingeburgerd is is alleen maar een argument tegen, geen argument voor het gebruik van DOC, niet zijn zo veel mensen/bedrijven en dus ook de overheid afhankelijk van de keuzes van een enkel buitenlands bedrijf dat het gewoon eng is. Daarom stappen ze over.

Wow, wat een dapper besluit. En er is zeker wat voor te zeggen. Het is namelijk bezopen hoe we met zijn allen zo afhankelijk zijn van één softwareproducent.

Dat ze zelf, intern, op een open formaat overstappen is zeker een mooi begin, maar het zou pas echt mooi zijn als ze ook van anderen eisen dat ze hun elektronische documenten in open formaat aanleveren. Uit de bron wordt niet echt duidelijk of dat ook zo is.

Een bedrijf kan het zich simpelweg niet veroorloven dat te eisen van zijn (potentiele) klanten, en wordt op die manier gedwongen toch nog de "Microsoft-belasting" te betalen.
De overheid kan zich dat wel veroorloven.

maar het zou pas echt mooi zijn als ze ook van anderen eisen dat ze hun elektronische documenten in open formaat aanleveren.
Dat kunnen ze niet: dan verplichten ze namelijk ook burgers om documenten in een open formaat aan te leveren, wat voor veel burgers een nagenoeg onoverkomelijke stap gaat betekenen. Veel mensen weten niet hoe ze een programma moeten installeren, laat staan dat de overheid van burgers kan verwachten dat ze een ander Office-pakket gaan gebruiken.
Pas als de plugin van ODF er voor MS producten is zullen ze dat kunnen eisen, hoewel het zelfs dan nog niet zonder slag of stoot zal gaan...

Toch zie ik dit liever dan dat vrijwel elke overheidsinstantie er van uit gaat dat ik commerciele software gebruik!

Los daarvan gaat deze overstap enorm veel schelen aan licentiegelden! Ik hoop dan ook dat ze niet in 2008 zichzelf verplicht blijken te hebben te upgraden naar de nieuwste MS Office versie om ODF-support te krijgen...

Het onderwijs kunnen ze het ook verbieden om Word documenten te gebruiken. Het is tenslotte de staat die het onderwijs betaald.

@remcoleiden.
Er valt voorlopig in MS Office niks up te graden aangezien dit pakket ODF gewoon niet ondersteund.

Op hoeveel consumenten pc's wordt MS Office eigenlijk voorgeïnstalleerd?

Bij vele staat al Microsoft Word als onderdeel van Microsoft Works. Verder wordt je al van in het onderwijs naar Microsoft Office gedreven want je documentjes moeten in .doc formaat zijn en je leert werken met Excel, Word en Powerpoint.

Eenvoudig:

Save As --> Microsoft Word Format
Save As --> Open Document Format
Save As --> Portable Document Format
Save As --> Postscript

En dan een berichtje: voor de beste compatibiliteit kunt u best gebruik maken van OpenOffice.org die u gratis kunt downloaden.

Duuh.

@ DikkeDouwe

Onderwijs is in België een bevoegdheid van de gemeenschappen. De federale overheid (die dus overstapt) heeft geen enkele macht over formaten die het onderwijs gebruikt. En er is sowieso erg weinig uniformiteit tussen scholen op het gebied van alles behalve leerstof en doelstellingen. België kent (net zoals Nederland?) een lange geschiedenis van "Schoolstrijd" waarbij het Katholieke onderwijs zijn oude autonomie niet aan de staat wou afgeven. Daarom zijn er staatsscholen (Athenea) en Katholieke scholen (colleges). Inmening ligt dus erg gevoelig, en organisationele kwesties worden meestal aan de onderwijskoepels overgelaten.

Lees hier meer over de ingewikkelde, doch interessante Belgische staatsstructuur. En hier over de schoolstrijd.

Jammer. Als dit verder gaat remt het ongetwijfeld ook de hardware-verkopen. Microsoft maakt hun pakketten altijd lekker zwaar, zodat vaak nieuwe hardware nodig is.

Dit is dus uiteindelijk slecht voor de wereldeconomie.

Volgens deze redenering zijn dure producten beter voor de economie dan goedkope producten... Lijkt me niet! Het geld blijft er toch wel, en ik ga liever een keer extra op vakantie o.i.d. dan dat ik hetzelfde geld uitgeef voor een computer die hetzelfde doet, maar meer resources "nodig" heeft.

mijn oude PC draait (celeron 300) office XP nog altijd prima. En ik heb nog nooit meer nodig gehad dan dat. Ik heb het idee dat OO meer van je hardware eist.

helemaal mee eens.
Eeen hele goede stap, mooi dat nu eindelijk iemand eens een beslissing neemt, die volkomen terecht is naar mijn idee.
En ook al haalt OpenXML de iso standaard, dan hoop ik dat men nog eens goed kijkt naar de obscure structuur daarvan.
Het is ronduit belachelijk dat men zoveel afhankelijk is van 1 product voor de toegang tot informatie.
Dit snap ik niet helemaal :
"Opmerkelijk genoeg werkt uitgerekend het team achter ODF, de Open Document Foundation, aan een plugin die ODF-bestanden voor Microsoft-software toegankelijk maakt. "
Het lijkt me juist logisch dat eraan gewerkt wordt, omdat de standaard geadopteerd moet worden. Dat kun je dus doen door een plugin te maken voor het meest gebruikte office pakket, wat de overstap naar het formaat gemakkelijker maakt.
Des te beter dat een externe partij dit ontwikkelt, anders krijg je weer van die half gare incompatible meuk

Nu onze school nog...

Ga er wat aan doen dan!, jij kunt als geen ander een pleidooi neerleggen bij de managers / systeem beheerders en leraren waarom jij niets met het DOC formaat kunt, en waarom het niet gezond voor een school is om met deze software matige cocaine te werken. (tis ontzettend lastig om over te stappen *denken mensen*)

De vergelijking met cocaine klopt wel, want als een echte dealer geeft microsoft de studenten licenties voor weinig geld ter beschikking zodat ze later alleen nog maar office willen gebruiken omdat ze er zo lekker bekend mee zijn.

Veel scholen e.d. zijn bijvoorbeeld Microsoft Certified Partner en zullen daar niet zo snel vanaf stappen. Het is zeer belangrijk dat Microsoft van zulke 'contracten' heeft om de martkpenetratie in handen te houden. Sommige scholen kunnen dus voor heel weinig geld toch alle Microsoft pakketten gebruiken. Hoe meer, hoe liever voor MS.

Hoezee!

Schamen. Met wat geluk kunnen we hier munt uitslaan. Door het open formaat kan alle overheidsprogrammatuur op elkaar afgestemd worden. Op termijn kan dit kostenbesparend werken en aangezien enkel onze overheid dit doet, zullen de investeringen naar lokale programmeurs gaan.

Prima initiatief! Alle communicatie van de overheid zou zo moeten zijn dat je er niet een speciale "decoder" voor aan moet schaffen

ach een decoder heb je altijd nodig en de decoders (readers) van microsoft zijn gewoon gratis te downloaden voor zover ik weet, net zoals die van acrobat en zo...
Maar wel een goed initiatief van mijn zuiderburen!

Hopend op een sneeuwbaleffect verblijf ik

Behalve dat die vieuwers alleen draaien als je gebruikt maakt van een andere absoluut niet gratise "decoder" het windows platform.

Dat je op linux en unix uberhaupt iets met deze bestanden kan komt puur uit het feit dat de open-source community harder werkt dat MS alles op slot kon zetten.

ODF bijvoorbeeld laat ook gewoon toe dat je er propriety binaries in stopt. ODF bestanden zijn gewoon jar archives met files en directories. Een deel is XML files en een deel aanvullende binaries.
Je kunt daar gewoon propriety spullen in embedden (bijvoorbeeld mediafiles)
Het feit dat ODF Open is betekent dus niet automatisch dat je altijd de volledige inhoud van een ODF kan bekijken. Het kan dus best zijn dat je voor het volledig inzien van een ODF document aanvullende propriety software nodig hebt.

Heeft iemand de beta van Microsoft Office 2007 al getest ? ... Ik namelijk niet maar ik hoop voor hun dat ze daarin Open XML enzo gaan ondersteunen.

Het is ook wel makkelijk want de nieuwe formaten zullen denk ik minder opslag ruimte in beslag nemen omdat het niet zo heel veel overhead heeft.

idd, Open document format (en office XML) zijn een stuk kleiner dan die lompe opgeblazen binaire meuk die office 2000 enzo produceren.

Jammer alleen dat de XML in office werkelijk nerges over gaat, het hele idee dat je dingen onder elkaar nest lijkt niet van toepassingen, en opmaak staat niet OM het stukje tekst, maar er voor of er achter in de zelfde (nietszeggende) parent.

<opmaak>
<bold bla bla />
<italic bla bla />
stukje tekst
<opmaak>

waarbij stukje tekst dus Bold + Italic is. (hoezo vage xml)

Ik dacht dat MS OpenXML nodig had omdat het superieur zou zijn aan OpenDocument? Of is het weer een truk gelijk ze met HTML hebben uitgehaald?

Het is idd het html trucje/.

De specs zijn open, en iedereen mag ze gebruiken, Maar MS kan en zal er af en toe wat eigen "handige" nieuwe tags in stoppen die alleen door hun zooi gelezen kan worden. (het liefst zo dat de concurentie er niet in een keer handig mee over weg kan), en misschien wel net zo als IE6, html is standaart, maar doordat ie6 bugs heeft schrijft iedereen html die er minder uit ziet in de andere wel goed werkende browsers.

Stel dat office 200X express overal een marge van 3 pixels omheen gooit die niet in de specs staan. Moet de rest dit dan ook maar zomaar doen?

Heeft iemand de beta van Microsoft Office 2007 al getest ? ... Ik namelijk niet maar ik hoop voor hun dat ze daarin Open XML enzo gaan ondersteunen.

OpenXML is een initiatief van Microsoft dus dat ze het gaan ondersteunen lijkt me duidelijk..verder weet ik niet of het Open XML formaat gelijk staat aan minder overhead, zeker als je naar het voorbeeld van killercow kijkt..

Het is ook wel makkelijk want de nieuwe formaten zullen denk ik minder opslag ruimte in beslag nemen omdat het niet zo heel veel overhead heeft.

Beide nieuwe formaten nemen inderdaad minder ruimte in maar dat komt met name omdat het in essentie gewoon compressed archive files zijn
ODF = java archive
OpenXML = ZIP archive

Heeft iemand de beta van Microsoft Office 2007 al getest ? ... Ik namelijk niet maar ik hoop voor hun dat ze daarin Open XML enzo gaan ondersteunen.

Yup, MS Office 2007 werkt default met OpenXML files.