Fabrikanten brengen goedkopere moederborden voor AMD Ryzen 9000-processors uit

Fabrikanten hebben goedkopere moederborden aangekondigd voor AMD's Ryzen 9000-processors. Die maken gebruik van nieuwe chipsets, die de cpu-maker uitbracht tijdens de CES in Las Vegas. De meeste moederborden lijken inmiddels al beschikbaar te zijn.

AMD komt met twee nieuwe chipsets: B840 en B850. Moederborden met die chipsets zullen minder high-end worden dan de huidige X870 en X870E-borden, die al sinds vorig jaar op de markt zijn. Fabrikanten hebben verschillende moederborden op basis van deze chipsets aangekondigd, waaronder ASRock, ASUS, Biostar, Gigabyte en MSI. De eerste B850- en B840-moederborden zijn inmiddels al te koop.

Nieuw aangekondigde B850- en B840-moederborden van ASRock, ASUS, Gigabyte en MSI.

De nieuwe chipsets missen bepaalde features vergeleken met X870, zo bevestigde AMD vorig jaar al. B850-moederborden gebruiken standaard bijvoorbeeld alleen PCIe 5.0 voor een ssd, terwijl dat voor videokaarten optioneel is. Ook hebben dergelijke moederborden niet verplicht ondersteuning voor USB4, wat bij de duurdere X870-serie wél het geval is. Wel moeten ze USB 3.2 met 20Gbit/s-bandbreedtes ondersteunen.

B840 ondersteunt op zijn beurt enkel PCIe 4.0 en biedt verplicht ondersteuning voor USB 3.2 op 10Gbit/s. Ook ontbreekt de mogelijkheid om cpu's te overklokken en meerdere videokaarten te installeren. X870(E) en B850 ondersteunen dat allebei wél. Daarmee is B840 vooral bedoeld voor instapmoederborden in combinatie met lager gepositioneerde AM5-cpu's.

Update, 15.00 uur - Aanvankelijk stond vermeld dat B840 alleen PCIe 3.0 ondersteunt, zoals stond vermeld op een slide van AMD. Dat lijkt echter niet te kloppen. Dit is aangepast in het artikel. Daarnaast is een tabel toegevoegd waarin alle moderne chipsets van AMD worden vergeleken.

Chipset	PCIe-lanes gpu	PCIe-lanes ssd	Bruikbare PCIe-lanes (totaal/PCIe 5.0)	Overklokken	USB 5Gbps-poorten	USB 10Gbps-poorten	USB 20Gbps-poorten	USB4
X870E	1x16 of 2x8 (PCIe 5.0)	4x (PCIe 5.0)	44/24	Cpu: Ja Ram: Ja	2	12	2	Standaard
X870	1x16 of 2x8 (PCIe 5.0)	4x (PCIe 5.0)	36/24	Cpu: Ja Ram: Ja	1	6	1	Standaard
B850	1x16 of 2x8 (PCIe 4.0)	4x (PCIe 5.0)	36/4	Cpu: Ja Ram: Ja	1	6	1	Optioneel
B840	1x16 (PCIe 4.0)	4x (PCIe 4.0)	34/0	Cpu: Nee Ram: Ja	2	2	-	Optioneel
X670E	1x16 of 2x8 (PCIe 5.0)	4x (PCIe 5.0)	44/24	Cpu: Ja Ram: Ja	2	12	2	Optioneel
X670	1x16 of 2x8 (PCIe 4.0)	4x (PCIe 5.0)	44/8	Cpu: Ja Ram: Ja	2	12	2	Optioneel
B650E	1x16 of 2x8 (PCIe 5.0)	4x (PCIe 5.0)	36/24	Cpu: Ja Ram: Ja	1	6	1	Optioneel
B650	1x16 of 2x8 (PCIe 4.0)	4x (PCIe 4.0)	36/0	Cpu: Ja Ram: Ja	1	6	1	Optioneel
A620 / A620A	1x16 (PCIe 4.0)	4x (PCIe 4.0)	32/0	Cpu: Nee Ram: Ja	2	2	-	Optioneel

Reacties (40)

[Jehare]

B840 gebruikt PCIE-3?? Die had ik echt niet zien aankomen, PCIE-3 is inmiddels 15 jaar oud, en lijkt mij echt niet voldoende voor GPU's en SSD's? Ik dacht dat we al 5 jaar lang minstens op PCIE-4 zaten?

Edit: https://www.amd.com/en/products/processors/chipsets/am5.html op de pagina van AMD staat dat B840 minstens 1x16 PCIe4 en ook voor ssd's minstens 1x4 PCIe 4.0 heeft.
Het lijkt mij waarschijnlijk dat er ergens iets fout is gegaan bij AMD in de afbeelding in dit artikel. Kan me eigenlijk niet voorstellen dat PCIE-3 z'n kop nog opsteekt.

[Reactie gewijzigd door Jehare op 7 januari 2025 14:33]

[AverageNL]

Vreemd! Een groot deel van de PCIe-lanes komt inderdaad vanaf de cpu, maar dat is ook zo bij de X870- en B850-chipsets, dus vaag verhaal. Ik heb een iets uitgebreidere tabel in het artikel gezet, volgens mij is het zo beter!

[d3x]

chipset vs wat er van de cpu komt.....

dat si een marketing plaatje en de nieuwsredacteur heeft geen ling gegeven naar ander tweakers artikel.
review: AMD X870-moederborden - ASUS, ASRock en MSI presenteren line-ups

[Reactie gewijzigd door d3x op 7 januari 2025 14:41]

[batjes]

Waarom niet? Met genoeg lanes is PCIE-3 voor de meeste taken, ruim voldoende. Eigenlijk alleen de allerduurste GPU's en mid+ end SSD's worden er door gebottlenecked.

YouTube: PCIe 3.0 vs PCIe 4.0 || RX 7800XT @ 16GB // PC GAMES BENCHMARK TEST ||

Het grootste voordeel van PCIE4 of 5 is dat je onderdelen minder lanes nodig hebben. Alleen is dat voor de meeste gamers al niet eens een probleem.

De complexiteit van mobo's is beduidend toegenomen van PCIE3 naar 4 . Als men een paar tientjes zou kunnen besparen door met de helft van de lagen af te kunnen en een paar meter minder hoge preciesie koper hoeven te borduren.

[Jehare]

Ik zie bij bijvoorbeeld de Gigabyte B850 EAGLE https://tweakers.net/pricewatch/2158008/ geen "genoeg lanes", er zijn 3 slots van 16x maar ze draaien op allemaal "PCIe 3.0 and running at x1".

Ik zie sowieso niet veel usecases voor 4 PCIe slots, maar de meest voorkomende usecases lijken me netwerkkaarten als je meer dan 1Gbps wil, kaarten voor extra M.2 slots, wellicht meer highspeed USB aansluitingen (eventueel met thunderbolt, intel maakt dergelijke kaarten).
Al deze voorbeelden hebben belang bij meer dan x1 pcie3.

Verder was mijn originele opmerking gericht op het artikel voor de update van 15.00 uur, die zei dat het platform in zijn geheel alleen pcie3 ondersteunt. Omdat NVME SSD's op slechts x4 lanes draaien zou pcie3 hier limiteren tot zon 3900 MB/s.
Kijk eens in de pricewatch van SSD's, de 10 meest bekeken M.2 SSD's zitten allemaal rond de 7000 MB/s, rond het limiet van x4 pcie4.
GPU's lopen op 16x, en hebben PCIe4 niet altijd nodig, maar zeker met de RTX 5000 series denk ik toch dat PCIe3 wel echt flink limiterend zou zijn.

Gelukkig blijkt het een miscommunicatie te zijn en is het artikel geupdate dat er natuurlijk meer dan louter PCIe3 wordt ondersteunt, alhoewel ik ook voor de chipset lanes 1x pcie3 vrij karig blijf vinden.

[Tortelli]

Chips werken ook nog op de oude generatie AM5 borden (X670 etc), wat is het voordeel van deze nieuwe chipset werkelijk? USB4 verplichting op de duurdere borden?

[Jensw19]

Lijkt mij inderdaad de features die gewoon nieuwer zijn, zoals PCIe5 (Ook op GPU wat meestal nu nog niet het geval lijkt te zjn), USB 4, met de PCIe5 wss ook snellere RAM mogelijkheden, nog snellere SSD's?
In ieder geval; Als het niet een must is hoef je niet te upgraden

[MrFax]

met de PCIe5 wss ook snellere RAM mogelijkheden

Communicatie met RAM gaat via een memory bus (IMC), niet via PCIe.

[Jensw19]

Klopt, maar RAM snelheid is toch ook deels afhankelijk van hoe snel een CPU kan gaan? Had zoiets laatst begrepen dat je bijv niet 6000mhz ram moet runnen als een cpu 3800mhz runt

[youridv1]

Ja en nee. Ryzen CPU's hebben een interne clock genaamd de fabric clock of FCLK. Die draait altijd in een bepaalde verhouding tov de RAM clock. Bij te hoge RAM snelheden kan het zijn dat je de FCLK in een ongunstigere verhouding moet zetten dan bij lagere RAM snelheden, waardoor je effectief een lagere FCLK hebt, waardoor je weer performance inlevert. Hierdoor kan het dus zijn dat van 6000 naar 6400 gaan je performance kost, omdat je je FCLK van 3:2 naar 2:1 moet laten zakken, bijvoorbeeld.

Ik weet de precieze verhouding niet uit mijn hoofd, noch heb ik een linkje paraat die het uitlegt, maar als je googlet kom je er wel.

[MrFax]

Nee, dat maakt niet zo heel veel uit. Wat uitmaakt is of de CPU de latencies op hogere snelheden aankan. Daar ligt het balans. Niet op de CPU-frequentie zelf.

In de praktijk: Hoe meer DDR5 RAM-sticks je in je systeem gooit, hoe lager de maximumsnelheid.

Optimaal draai je op AM5 twee snelle ramsticks, en dan nog liever 2x DR RAM (double rank) dan 4x SR RAM (single rank). Met double rank RAM kan je 2x zoveel RAM-modules op 1 DIMM kwijt.

Voorbeeld:
Max Memory Speed
2x1R DDR5-5600
2x2R DDR5-5600
4x1R DDR5-3600
4x2R DDR5-3600

https://www.amd.com/en/pr.../amd-ryzen-7-9800x3d.html

Maar in de praktijk kunnen de snelheden veel hoger. Dat ligt vooral aan de *kwaliteit* (niet de chipsetvariant) van het RAM en moederbord. De standaard XMP/EXPO profielen werken bijna altijd wel stabiel, ook bij 4 DIMM's, maar YMMV.

[Reactie gewijzigd door MrFax op 7 januari 2025 15:25]

[Vlizzjeffrey]

Het is dezelfde socket, dus alle chips met die socket werken hierop. Nog een voordeel is dat voor recenter uitgebrachte cpu's geen bios update meer nodig is, wat je met wat oudere borden met bv x670 wel moet doen als je een nieuwe cpu installeert. Verder is het gewoon een kleine verbetering in bijvoorbeeld de PCIe en USB. Ongeveer hetzelfde als toen B550 uitkwam, een goedkoper altternatief op de X570 destijds.

[i-chat]

Mits je mobofabrikant een bios update uitgeeft

[youridv1]

Technisch gezien heb je gelijk, maar in de praktijk doen alle gangbare fabrikanten dat voor hun hele lineup.

[Nox]

Het was ten tijde van de ryzen 3000 cpu's niet gebruikelijk dat X370 borden een bios update kregen. Ten tijde kwamen ook de X570 borden uit. De X470 borden krijgen bijna allemaal wel een update. Naar mate een moederbord ouder is krijgen ze niet de updates. Reden o.a. was de storage van de bios, die had soms niet genoeg ruimte bijvoorbeeld. Altijd checken, ook al is het omdat je een werkende cpu nodig hebt in veel gevallen om je bios te kunnen updaten (luxe modellen kunnen zonder).

[MatthiasDS]

Het is dezelfde socket, dus alle chips met die socket werken hierop.

Klopt in dit geval wel, maar eigenlijk mag je dit niet als een logisch en sluitend gevolg stellen. We hebben in het verleden al wel gezien dat nieuwere generaties processoren niet meer werkten met een al bestaande socket, en dat lag niet per se aan het al dan niet uitbrengen van BIOS updates. Bijvoorbeeld oudere chipsets die niet compatibel zijn met nieuwere CPUs.

[Vlizzjeffrey]

Dat ben ik nog nooit tegengekomen. op am4 bijvoorbeeld werken alle am4 cpu's zelfs op de allereerste chipset die ervoor uitkwam.

[MatthiasDS]

Meest recent was dat iirc met de Intel LGA 1151 waar 8th en 9th gen CPUs niet werkten op 100 en 200 series chipsets, enkel vanaf de 300.

Doorgaans klopt het wel hoor, maar niet per definitie

[Vlizzjeffrey]

Ja Intel inderdaad, mijn reactie ging over AMD aangezien de vraag waarop ik reageerde daar ook over ging, en ook het artikel.

[MatthiasDS]

Ja Intel inderdaad, mijn reactie ging over AMD aangezien de vraag waarop ik reageerde daar ook over ging, en ook het artikel.

Ook bij AMD is dat niet per definitie correct. Bristol Ridge op A300/X300 (aan de ene kant) of X570 (aan de andere kant) bijvoorbeeld. Fysiek dezelfde socket, maar gaat niet werken.

@Nox geeft ook een voorbeeld en waar "bijna alle" borden dan support gekregen hebben, betekent dat inherent ook dat dat "niet allemaal" is of dat je er niet per definitie van kan uitgaan

[Nox]

Dit klopt niet, ten tijde dat ik een zen2 cpu kocht was het een heel gedoe om uit te zoeken welke x470 en b450 borden een bios upgrade kregen. Heel veel wel, maar bij de x370 en b350 borden was daar al minder support voor.

[Vlizzjeffrey]

Bijna alle x370 en b350 borden hebben uiteindelijk ook support voor nieuw cpu's gekregen, enkel dat kon soms wat langer duren. Zover ik weet hebben alle x470 en b450 borden ook bios updates gekregen voor zen2 en zelfs zen 3.

[kdekker]

Ik zit net te scannen op moederborden (mATX) waar een interne 10Gbps of zelfs 20Gbps header zit. Die laatste is er niet, maar ik zie wel dat bijv Asus met de B850 chipset (itt de voorganger met B650) nu wel een 10Gbps usb-c header heeft. Dat is een beetje raar, want de B850 is een rebranding. Kennelijk pakt een fabrikant dat aan om iets meer te doen.

Andere fabrikanten hadden al een 10Gbps usb-c interne header bij B650.

En misschien is nu de voorraad Realtek sound chipsets weer beter voorradig en is wordt niet ACL897 gebruikt.

Maar goed: het marketing team mag ook weer oude wijn in nieuwe zakken aan de man brengen.

[wica]

Wat is "goedkopere"? Bij dit soort berichten zou ik een prijs indicatie wel fijn vinden. Anders zegt het zo weinig.

[watercoolertje]

Dat is geen vast gegeven want die prijs staat niet vast en er komen meerdere borden per fabrikant die onderling al verschillen van prijs. Wat ga je dan met wat vergelijken dat er een getal uit komt rollen?

De chipset is goedkoper en dat maakt het over het algemeen goedkoper, maar een hele luxe B850 kan ook wel eens duurder zijn dan een karig uitgevoerde X870 (bij wijze van spreken).

[Reactie gewijzigd door watercoolertje op 7 januari 2025 14:34]

[svenie3000]

De B840 is dus eigenlijk wat eerst de A serie was als ik het goed begrijp. Het wordt er zo allemaal niet duidelijker op.. het plaatje van AMD lijkt ook niet helemaal te kloppen want Intel heeft helemaal geen x670 en de B850 zou ik eerder tegenover de h770 zetten.

[AtariXLfanboy]

Eerlijk gezegd meer geinteresseerd in een vergelijking met de moederborden van de vorige generatie dan die met de peperdure moederborden met overdreven functionaliteit uit de huidige X-serie. Zulk marketing gezever ben ik meer gewend van Hardware info! O wacht ;-)
(En dat doe ik ook wel op de review waarin ik hoop er wat meer gekeken wordt naar de 'verbeteringen' in de B-serie)

[Reactie gewijzigd door AtariXLfanboy op 7 januari 2025 15:30]

[UnknownTweaker]

ASRock just rules, heb nu nog een B550, en aangezien ik ga up-graden, dacht ik eerst nog B650, maar ga nu toch ff kijken naar ASRock B850 bordjes

[MrMarcie]

Waarom geen MSI? Al jaren tevreden gebruiker van diverse Tomahawk bordjes.

[lezzmeister]

Heb een MAG Mortar die het goed doet. Goed ding.

[jordyscott87]

Op de website van bijvoorbeeld Asus staat bij B850-i PCIE-5 ready.

https://rog.asus.com/moth...strix-b850-i-gaming-wifi/

Edit:

Betekent dit dat je een keuze moet maken in GPU en SSD?

[Reactie gewijzigd door jordyscott87 op 7 januari 2025 14:56]

[White Feather]

De cpu heeft maar 20 PCI-E lanes voor gpu en SSD (en 4 voor de chipset.

Als een fabrikant meerdere m2-sloten aanbiedt met PCI-E 5.0, dan komen die (na de 1e) dus van de 16 lanes van de gpu.

[jordyscott87]

Oke thx! Dus het is wel mogelijk om een RTX 5xxx en 2x SSD M.2 gen 5 te gebruiken zonder prestatie verlies op een B850-i bord van Asus?

[White Feather]

Nee, 1 m2 vanuit de cpu en de chipset heeft alleen PCI-E 4.0.

Als je meer PCi-E wilt, dan gebruik je die van de gpu helaas.

[UnknownTweaker]

Niet omdat IK een ASRock fan ben, maar ik geef toch graag goede raad, aan andere Gamers ........... Koop aub GEEN ASUS product !!

[TheRollinLegend]

Wat betreft moederborden bied ASRock echt de meest afgrijselijke producten aan. Gaan snel stuk (Bij mij gelukkig nog allemaal binnen de garantie tot zover ) en de BIOS is een zooitje.

Ik heb er nu eentje waarop de instelling voor de moederbordverlichting niet werkt . Opzich geen groot punt, maar het is een functie waar ik gebruik van wilde maken, en deze werkt dus niet.

Naar mijn ervaring maken Asus en MSI de beste/fijnste moederborden. Ik geef persoonlijk MSI de voorkeur, maar Asus doet het ook zeker niet slecht.

[kdekker]

Want? Zonder onderbouwing hebben we niet zo veel aan je reactie. En n=1 wil nog niet zeggen dat alles van Asus slecht is. Over het algemeen (en ik zie op werk 10-tallen Asus plankjes voorbij komen, nu nog A620/AM4) die stabiel draaien en een prettig BIOS hebben.

[TheRollinLegend]

Die B840 is dus eigenlijk een glorified A serie?

De goedkoopste die ik zo even snel heb kunnen vinden is een ATX bordje van MSI voor €169
€80-€90 voor een A620, wat trouwens ook echt geschift is . Ik heb die prijzen even een jaartje of 2 niet meer in de gaten gehad.

Anyway, de B840 is nu niet echt een "goedkoper moederbord".
Wie is de doelgroep precies?

[kdekker]

Onder de 100 euro is in PCIe 4 of 5 tijdperk weinig te vinden. Het schuurt soms net onder de 100 euro langs, maar een iets sjiekere bord (VRM, IO shield) gaat er (ver) over.

[TheRollinLegend]

Zou de prijs hierin niet mee moeten bewegen door de tijd heen? Het is nog niet zo lang geleden dat pcie3 lga1150 bordjes een euro of 40 waren Toch nog een erg groot prijsverschil voor de extra functionaliteit en als we even compenseren voor de economie van de afgelopen 5 jaar..