Nederland subsidieert zeven projecten voor waterstofelektrolyse, goed voor 101MW

De Nederlandse overheid gaat zeven projecten subsidiëren die op basis van elektrolyse waterstof gaan produceren. Deze zeven projecten hebben een gezamenlijke elektrolysecapaciteit van 101MW, waarvan 91MW in de provincie Groningen. De subsidiepot is in totaal 245,6 miljoen euro.

De gemaakte waterstof wordt geleverd aan bijvoorbeeld de chemische industrie of aan tankstations. Het demissionaire kabinet koos vooral voor verschillende, kleinere waterstofprojecten, 'zodat lessen met onder meer de technologie en de vergunningsprocedures zorgen voor versnelling in de ontwikkeling van volgende projecten'.

In totaal is voor meer dan 600 miljoen euro aan subsidie aangevraagd. De subsidie is verleend aan H2 hollandia, Hysolar, Groengas asset met twee projecten, RWE Eemshydrogen, Van Kessel Olie en VoltH2. Een van de projecten krijgt de elektriciteit via een directe lijn met een zonne-installatie, wat volgens de overheid bijdraagt aan het verminderen van druk op het stroomnet.

De subsidie werd afgelopen oktober beschikbaar gesteld en heeft tot doel om te compenseren voor de 'onrendabele top', ofwel het kostenverschil tussen hernieuwbare en fossiele waterstof. Alleen projecten met een capaciteit van 0,5 tot 50MW kwamen in aanmerking voor de subsidie. De overheid had het streven om een totale capaciteit van 100MW te behalen, die met 1MW marge is gehaald. Gemiddeld is 2,5 miljoen euro per megawatt elektrolysecapaciteit subsidie verleend. De bedrijven hebben tot 2028 om de elektrolyseprojecten af te ronden.

Door Hayte Hugo

Redacteur

29-04-2024 • 18:38

137

Lees meer

Reacties (137)

Sorteer op:

Weergave:

Er gaat erg veel energie verloren bij elektrolyse. Ik vraag me enorm af wat de toekomst van waterstof zal zijn in de hele energietransitie. Bv in auto's is het eigenlijk een aanvulling op een EV, omdat de verbrandingssnelheid van waterstof niet genoeg is om een auto fatsoenlijk te doen accelereren. Je maakt ook waterstof van elektriciteit, om het vervolgens om te zetten naar elektriciteit. Super inefficiënt.
Je hebt een punt dat er best wat inefficiënties zijn met waterstof, vooral als je kijkt naar het hele proces van elektrolyse tot aan het gebruik in bijvoorbeeld auto's. Elektrolyse zelf is inderdaad niet super efficiënt; het rendement ligt vaak rond de 60-80%, en dan heb je het verlies van waterstof tijdens opslag, transport en gebruik nog niet meegerekend.
Standard alkaline electrolyzers can achieve energy efficiencies up to about 70%, depending on the voltage and current density used during operation (Lysenko & Ikonnikov, 2023).

High-temperature steam electrolyzers, which utilize natural gas as an anode depolarizer, can increase system efficiency to between 50% and 80% (Pham, 2000).
Maar aan de andere kant, waterstof heeft ook zijn plek, vooral in situaties waar batterijen of elektriciteit niet zo handig of toereikend zijn. Zoals deze processen waar waterstof soms essentieel is:

Ammoniakproductie: Noodzakelijk voor wereldwijde kunstmestproductie, waarbij waterstof combineert met stikstof om ammoniak te vormen.
Staalproductie: Gebruikt als een schoner alternatief voor cokes als reductiemiddel in ijzerproductie, potentieel de CO2-uitstoot aanzienlijk verlagend.
Chemische industrie: Cruciaal voor de productie van chemicaliën zoals methanol, waarbij specifieke reacties afhankelijk zijn van waterstof.

Waterstof kan ook helpen bij zware vrachtwagens of de scheepvaart, waar soms echt hoge energiedichtheid nodig is. Dit zorgt ervoor dat waterstofvoertuigen een langere actieradius kunnen bieden zonder het gewicht en volume dat grote batterijpakketten met zich meebrengen. Een probleem dat vast opgelost gaat worden, maar dit kan tijdelijk een tussenoplossing zijn die milieuvriendelijker is dan de huidige fossiele brandstofoplossing.

Waterstof kan een sleutelrol spelen in de opslag van overtollige hernieuwbare energie, liever iets opslaan dan helemaal niets is hierbij mijn motto, zolang het netto milieuwinst oplevert. Op dagen dat er meer wind- of zonne-energie wordt geproduceerd dan nodig is, kan deze energie worden gebruikt om waterstof te produceren al kunnen andere technieken zoals bji gecomprimeerde lucht energieopslag (CAES), vliegwielen, pomp-waterkrachtcentrales, thermische energieopslag, zwaartekrachtenergieopslag, vloeibare lucht energieopslag (LAES) ook ingezet worden als (beter) alternatief. Gezien uitzetten van windmolens of zonnepanelen echt zonde is. Dit kan later dan weer worden gebruikt voor stroomopwekking of in sectoren die moeilijk te elektrificeren zijn of later energie nodig hebben terwijl het niet waait of de zon niet schijnt. Iedere methode heeft echter ook zijn specifieke beperkingen en verliezen.

Daarbij is de voortdurende ontwikkeling van brandstofceltechnologie gericht op het verhogen van de efficiëntie en het verminderen van de kosten, wat uiteindelijk de aanvankelijke nadelen van de energieomzettingsinefficiëntie kan compenseren. Deze verbeteringen kunnen de economische en operationele haalbaarheid van waterstofsystemen verhogen, waardoor de voordelen zoals snellere energietoevoer en langere afstanden zonder herladen meer gewicht krijgen. Echter, ondanks deze vooruitgang, blijven er inherente scheikundige verliezen bestaan bij het omzetten van energie, wat een blijvende uitdaging vormt.

Naar mijn mening is de uiteindelijke impact op het milieu een belangrijkere maatstaf dan pure efficiëntie als het gaat om duurzaamheid. Daardoor kan een minder efficiënt proces dat gebruikmaakt van hernieuwbare of duurzame energiebronnen uiteindelijk milieuvriendelijker zijn dan een efficiënter proces dat afhankelijk is van fossiele brandstoffen. De totale ecologische voetafdruk van een product of proces omvat niet alleen de efficiëntie van energiegebruik, maar ook de bron van de energie en andere milieueffecten zoals emissies en het gebruik van natuurlijke (niet) herwinbare hulpbronnen.

Duurzaamheid overstijgt efficiëntie door niet alleen te kijken naar de energie-efficiëntie, maar ook naar de herbruikbaarheid en hernieuwbaarheid van bronnen, die op lange termijn minder milieu-impact hebben. Levenscyclusanalyse (LCA) biedt een diepgaander inzicht door alle fasen van productie en gebruik te evalueren. Daarnaast beïnvloedt duurzaamheid ook de biodiversiteit en vereist flexibele, schaalbare technologieën die zich aanpassen aan veranderende omstandigheden.

[Reactie gewijzigd door jdh009 op 22 juli 2024 21:46]

De industrie gebruikt veel waterstof, of kan dat gaan doen. Dan is het eenvoudiger gelijk op grote schaal H2 te maken en erheen te brengen via buizen, dan eerst via enorme koperleidingen elektriciteit erheen te brengen die dan terplaatse in H2 moet worden omgezet.
Deze gedachtekronkel snap ik niet. H2 is ontzettend vluchtig, en kruipt zelfs door metaal heen. Stroom, daarentegen, is makkelijk met kabels te verplaatsen. Grotere vermogens kunnen op hogere spanningen, "enorme" koperleidingen slaat echt nergens op. Hoogspanningsmasten zijn makkelijker dan "enorme" buizen voor waterstofgas.
Dit is voor gewone vermogens waar.
Als je kijkt naar grote industriële processen is een verwarmings vermogen van 10-100MW heel normaal.
Het is een enorme uitdaging om met trafos en hele dikke zware kabels een dergelijk vermogen te realiseren.
Ik werk bij een bedrijf dat veel elektrificatie doet en de grootste standaard systemen die je electrisch kunt kopen zijn ca 10MW.
Een gasbrander (of waterstof brander) van zo'n vermogen is makkelijk, veel kleiner en het kost veel minder energie om te maken.
Waterstof wordt industrieel vooral gebruikt als grondstof, daar is het ook veel geschikter voor dan het zijn van een energiedrager. Veruit het meeste wordt gebruikt om ammoniak te maken in het zogeheten Haber–Bosch proces. De rest gaat naar de (petro)chemie.
Waterstof verbranden voor verwarming is zeer inefficiënt afgezet tegen de hoeveelheid elektriciteit die gebruikt is om het te produceren.

[Reactie gewijzigd door skimine op 22 juli 2024 21:46]

Missende info: is zeer inefficiënt, mits wanneer je geen (seizoens)overschot aan elektriciteit had.
De windmolens en PV toch maar blijven afschakelen dan?
Dan nog blijft het inefficiënt. Zolang je de waterstof nog ergens als grondstof kan gebruiken (zeker daar waar nu nog grijze waterstof gemaakt uit aardgas gebruikt word) zal dat altijd efficiënter zijn dan het verbranden.
Dat, en 2-4x zoveel energie benodigd voor waterstof… De omzetting naar waterstof is zo’n 50% efficient. Als je dan ook nog terug wil naar electra verlies je nog eens 50%. Houd je 25% over.
Volgens mij zijn industriële elektrolysers eerder 85% efficiënt dan 50%.
Ik baseerde mij hier op: https://www.google.com/am...3-hydrogen-22-ice-13/amp/

Lijkt idd 70% efficiënt van elektra naar waterstof. Transport rekenen ze daar nog eens 20% verlies. Dat is echter voor autogebruik, dus ik weet niet in hoeverre dat van toepassing is. Maar 30% voor puur de conversie dus.

Terug naar elektra is wel 50%.

Als je puur dat pakt en geen transport zit je volgens die bron dus op 70% tot 35%. 1,3 tot 3x zoveel electra dus.

[Reactie gewijzigd door _eLMo_ op 22 juli 2024 21:46]

Er gaan hier wat dingen mank.
Voor gebruik in personenwagens wordt een druk van +700Bar gebruikt.
Voor industrie en transport in leidingwerk is de druk veel lager. Waardoor de verliezen voor compressie en uittreden door de leidingswand een heel stuk lager zijn. Boiloff verliezen zijn er helemaal niet, aangezien er niet met een vloeibare vorm van waterstof gewerkt wordt.
Waterstof wordt in heel veel processen gebruikt. Energie opslag is er maar een heel kleintje van.
En het grootste voordeel. Je kunt waterstof gaan maken als er overcapaciteit in het energie netwerk is. In plaats van molens in vaanstand zetten en zonnepanelen uit schakelen.
Ja, zeker, wat ik al zei toch? 30% puur voor de conversie naar waterstof.

Probleem is zover ik weet dat die waterstof generatie niet echt uit kan als je ze maar 100 dagen per jaar zo’n 10 uur kan laten draaien.

Maar misschien is dat ook niet erg gezien we het voor bepaalde processen nodig hebben.

Of het echt werkt tegen inbalans op een dag? Ik denk dat accu’s kostenefficienter gaan zijn.

[Reactie gewijzigd door _eLMo_ op 22 juli 2024 21:46]

Of het echt werkt regen inbalans op een dag? Ik denk dat accu’s kostenefficienter gaan zijn.
Batterijen hebben hun nadelen. Op een bepaald moment zijn ze vol. Wat doe je dan met je overcapaciteit?

Waterstofopslag is enerzijds veel flexibeler en anderzijds zit je met prijsgevoelige industriële verbruikers die in staat zijn om in zeer korte tijd grote hoeveelheden waterstof te verbruiken.

Batterijen zijn doorgaans erg beperkt als je ze in korte tijd wil ontladen en vaak is dat dan ook nog nefast voor de levensduur.
En het grootste voordeel. Je kunt waterstof gaan maken als er overcapaciteit in het energie netwerk is. In plaats van molens in vaanstand zetten en zonnepanelen uit schakelen.
Maar dan wordt het volgende probleem: kan je een electrolyser maken die rendeert, of ten minste geen geldput wordt, als die alleen tijdens overcapaciteit mag werken? Als dat lukt zou het een geweldige bijdrage zijn, Zolang milieu- en klimaatschade niet ingeprijsd wordt lijkt me dat heel lastig.
Zolang milieu- en klimaatschade niet ingeprijsd wordt lijkt me dat heel lastig.
Wordt de milieu- en klimaatschade van batterijen dan wel ingeprijsd? :)
Klopt. Efficiëntie van 30% ongeveer heb ik eens gelezen. Omdat je twee keer omzettingsverlies hebt en transport verlies.
Waterstof weer terugzetten naar electra is ook niet erg handig. Voor industriële processen is het van belang en natuurlijk ons 60% energieverbruik als consumenten om onze huizen op te warmen is het gebruik van waterstof niet zoo inefficiënt in vergelijking tot de warmtepomp.
Voor elektrolyse zijn er recente doorbraken. Het kan nu met 95%.

Zie:

https://hysata.com/

Neemt niet weg, dat elektrolyse maar 1 stap is in de keten.
Maar hoe werkt het? Er is vast een reden waarom er nog zo weinig over bekend is
Staat allemaal op hun site. Er werd veel onderzoek gedaan naar betere katalysatoren. Maar ze ontdekten dat de meeste energie gewoon verloren gaat aan weerstand van het water. Het water wordt via capillaire kracht omhoog gezogen en dan geelektrolyzeerd.

Het lijkt me geen fake. Ze hebben al iets van 5GW aan conditionele orders, maar ze moeten het nog verder industrialiseren.
De waterstof moet opgeslagen, gecomprimeerd, vervoerd en dan weer verbrand worden, en dan houd je onderaan de streep niet zo veel over. Momenteel gaat meer dan de helft aan energie verloren.
Waterstof wordt niet verbrand. Er treedt een omgekeerd elektrolyse proces op waardoor er weer elektriciteit ontstaat.
Het is overigens wel mogelijk om waterstof als brandstof te gebruiken.
Het kan wel degelijk gewoon in een verbrandingsmotor gebruikt worden als brandstof: Wikipedia: List of hydrogen internal combustion engine vehicles
Het kan, maar niemand neemt het serieus. De verliezen zijn te hoog, en verbranding in lucht produceert NOx. Brandstofcellen zijn efficienter en schoner.
Ons eigen Daf heeft een prototype ontwikkeld dat op waterstofgas loopt, de eisen aan de reinheid van waterstof schijnen dan ook lager te liggen.
Ik zie het ook vooral als manier om overschotten op te stoken - in de middag als de zonnepanelen volgas draaien en stroom nagenoeg gratis is.

Uiteindelijk zijn er toch processen waar waterstof nodig is, bijvoorbeeld als reactant. Zoals ammonium voor kunstmest.

[Reactie gewijzigd door marcop23 op 22 juli 2024 21:46]

Ik heb begrepen dat je een waterstofcentrale niet zoals een gascentrale even aan en uit kunt schakelen. Dus klinkt mooi in theorie maar is praktisch niet te doen.
Heb je een bron?
Want op scheikundedoos niveau werkt dat prima. Best benieuwd wat het probleem dan zou zijn.
Spinup en spindown van enorme turbines en compressoren is vaak langdurig en ongewenst. Pompen houden van continue belasting. Kleppen voor gassen en vloeistoffen hebben liever geen veranderende stroomsnelheden.

En dan de logistiek nog (is wel e.e.a voor in te plannen maar continubedrijf heeft altijd voorkeur)
Maar dat zijn dezelfde “problemen” waar een gas centrale ook mee te maken heeft. Die kunnen wel snel bij- en afschakelen.
Andersom. Waterstof naar elektriciteit doe je met brandstofcellen, en die kun je instantaan stoppen door geen waterstof meer toe te voeren. Een gascentrale heeft een draaiende turbine, en die moet je warm stoken en weer laten afkoelen. Alsnog sneller dan kolen, maar thermisch begrensd.
Het ging me om elektriciteit naar waterstof omzetten, niet andersom.
Als elektriciteit geen optie is maakt dat verlies niet veel uit. De industrie gebruikt al veel waterstof voor hun processen. Maar die wordt nu gemaakt van fossiele brandstoffen.
Krijg eerst even je cijfers op orde voordat je begint te roeptoeteren.
Een moderne electrolyser heeft een efficiëntie van 80%.
https://energy.nl/definitie/wat-is-electrolyse/

Bij elektriciteit is iedere electronic die voorbij komt meetbaar.
Bij fossiel wordt er niet gezeurd over een efficiëntie van 60% max.

De elektrolyse is keihard nodig, al is het maar om het overschot (tijdens pieken zon en wind) op te slaan.
Dus eigenlijk het rendement van benzine tot voor kort. Zoals ik het lees kozen ze juist voor meerdere kleine projecten als leergeld hoe je het proces efficiënter krijgt en waar de beste toepassingen liggen
Dit is puur de efficiency van het maken van waterstof. Dan heb je twee opties:

1. Verbranden, dan krijg je dezelfde efficiency van een benzine motor er nog een keer boven op.

2. Fuel cell, dat is die 50%, dan zit de hele keten op de 70% loss van een brandstof motor, maar dan heb je dus elektra, en dan verlies je nog een keer 10-20% in de omzetting naar kinetische energie (de batterij / electromotor).

Nummer 2 gaat niet efficienter worden vermoed ik, er zit al 15 jaar aan doorontwikkeling in fuel cells (en vele jaren extra aan research daarvoor).
Elektrolyse vraag ik me ook af. Je gaat over enkele procenten praten in de keten, zeker geen 10 procent punt.

Maar goed, de nuance dat we die verliezen ook konden accepteren bij brandstof motoren zijn niet onterecht! Zonde vind ik het wel, dus zoeken naar manieren om dit te voorkomen zou mooi zijn.
Elektriciteit kan gewoon niet genoeg energie (voordelig) opbrengen voor bepaalde processen, daarmee dat ze momenteel olie gebruiken omdat je in korte tijd snel temperaturen op en neer kunt brengen. Net zoals restaurants liever met gas dan elektriciteit werken, net zoals auto's beter op gas/benzine/waterstof dan op elektriciteit kunnen etc, er zijn nu eenmaal bepaalde dingen waar je superconductors voor nodig zou hebben moest je het voordelig op elektriciteit willen doen. Je kunt natuurlijk energie opslaan in oa. lithium batterijen of grote condensators, vliegwielen etc maar daar zitten ook problemen mee, het is allemaal te duur omdat de grondstoffen en/of wetenschap gewoon niet beschikbaar is.

Waterstof gemaakt met nucleaire energie is zero-emissie, goedkoop en op schaal (lokaal) mogelijk.
Je kan wel waterstof gaan genereren met een nucleaire reactor maar dan is het grootste probleem van olie nog steeds niet opgelost en dat is dat het een eindig is. Het raakt op een gegeven moment op.
Het hele idee om de wereld beter achter je laten voor de volgende generatie is al met het badwater weggespoeld sinds de jaren 70.
Eens, maar dat durven ze nog niet.
net zoals auto's beter op gas/benzine/waterstof dan op elektriciteit kunnen etc
Hier sla je toch echt de plank mis, een elektrische aandrijflijn is superieur aan die van gas/benzine. Veel meer controle over aansturing, veel efficiënter, veel meer koppel, etc. Het gaat alleen maar om de opslag, waarbij de energiedichtheid van benzine/gas nog hoger is dan van de huidige accu's.

Ook het op en neer brengen van temperaturen is ook helemaal niet zo maar in het voordeel van gas. Inductie is veel effectiever dan opwarmen met gas. Een inductie kooktoestel kan veel sneller een pan op temperatuur brengen. Probeer maar eens water te koken op een gastoestel en een inductie kooktoestel, dan gaat die laatste echt met een grote marge winnen.

Dat een professionele keuken met gas werkt is, omdat ze de pan scheef willen houden en dan nog kunnen verwarmen. Dat is vooral met bepaalde kooktechnieken nodig. Maar voor 95% van de handelingen kun je dat ook gewoon met elektriciteit doen.
Maar elektriciteit opslaan gaat weer net anders dan bij waterstof. En als er geen leidingen liggen maar een vrachtwagen rijdt, dan is waterstof meenemen op een andere manier wel weer praktisch dan elektriciteit 'vervoeren'. Natuurlijk zijn er nadelen maar of die zwaarder wegen dan de voordelen is niet op voorhand te zeggen.
H2 kruipt niet zo hard door metaal heen dat buistransport een probleem is. Ja, uit een opslagvat lekt typisch 1%/dag, maar in een landelijk distributienet is je waterstof misschien een uurtje of twee onderweg.

En we weten dat een buizennetwerk prima kan, want dat hebben we ook al voor aardgas. De verwachte volumes zijn van dezelfde orde.
Waterstof kan gewoon door pijpleidingen, zo hebben we al verbindingen tussen Groningen, Rotterdam en Limburg. België heeft de 900km lange "Air Liquide" pijplijn.

Je kan uitgebreide artikelen vind op waterstofnet.eu
Behalve dat pijpleidingen een relatief goedkope en efficiënte oplossing bieden voor het transport van waterstof, bieden ze ook kansen voor het energiesysteem als geheel. Bovendien is het huidige elektriciteitsnet niet voorzien op een toevloed aan (hernieuwbare) energie. Een doorgedreven elektrificatie behoeft een miljardeninvestering en onpopulaire maatregelen zoals hoogspanningsleidingen. Waterstof kan een complementaire route zijn voor het vervoer en de opslag van energie en bovendien netbalancerende diensten aanbieden aan het elektriciteitsnet, om zo tot de meest kostenefficiënte verduurzaming van ons energie te kom
Een heel groot deel van de gebruikte waterstof in de industrie is de grijze waterstof. Of anders: waterstof die gewonnen wordt uit gas. Door hier een eenmalige investering te maken in zonnepanelen zal er veel minder gas moeten worden ingekocht. Gezien ze het relatief groot aanpakken (als het ook gerealiseerd wordt allemaal), zal de waterstof die momenteel via het energienet geproduceerd wordt ook verminderen.

Al bij al denk ik dat ze zich proberen te haasten voordat de projecten van Denemarken klaar zijn.
Zij gaan op een eiland waterstof maken met op de zee gigantische windmolens. Ze schatten dit op 40GW (400x van dit project) ref
Zonnepanelen en windmolens uitzetten omdat er teveel wordt opgewekt is inefficienter. Totdat er een veel efficientere opslag mogelijk is, is waterstof geen gekke oplossing. Plus dat distributie van waterstof verliesvrij is.
Het probleem met dit soort installaties is dat ze constant moeten draaien om (kosten)efficiënt. Door ze 2/3 van de tijd op goed dagen uit te hebben staan produceren ze heel dure waterstof. Om de industrie over te laten schakelen moet de waterstof goedkoop zijn
Volgens Martien Visser is een elektrolyser vanaf 2000 draaiuren economisch interessant meen ik me te herinneren. Volgens diezelfde Martien waren er vorig jaar 1100 uur waarop een elektrolyser rendabel kon draaien (dwz groene waterstof is dan goedkoper te maken dan grijze). En dat aantal uur stijgt met iedere windmolen en ieder zonnepaneel dat wordt geplaatst.
Bij sommige dingen vraag ik me ook af of het per se breakeven moet. Natuurlijk dat is het optimum, maar fossiel is ook sterk gesubsidieerd in een continuerende vorm, waarom dan niet bij dit soort oplossingen for the time being... totdat er andere oplossingen zijn?

edit - toevoeging: Wat je wellicht dan ook krijgt is dat de gebruikte techniek wellicht efficiënter doorontwikkeld kan worden voor kleinere verbruiken, waardoor het op een gegeven moment minder veeleisend wordt om eerst xx aantal uur of xx verbruik nodig te hebben tot breakeven.

[Reactie gewijzigd door Aardwolf op 22 juli 2024 21:46]

Dat model is iets te simpel.

Een electrolyzer heeft vaste kosten (aanschaf) en variabele kosten (elektriciteit). En die variabele kosten zijn dus érg variabel: de kosten per MWh varieren van uur tot uur. Je wil dus zoveel mogelijk uur draaien, dus tot het moment dat je extra kg H2 net zoveel oplevert als je elektricieit kost.

Maar dat is afhankelijk van de efficiency van je elektrolyzer, en die is weer van invloed op je vaste kosten. Het zou best zinnig kunnen zijn om een hele goedkope electrolyzer neer te zetten, die niet efficient is en maar 1000 uur per jaar draait.
Distributie van waterstof is zeker niet verliesvrij. Net als ons aardgas netwerk zijn er diverse boosterstation nodig waar de druk wordt verhoogd om verder te transporteren.

Tevens is het praktisch onmogelijk om waterstof in gasvorm zonder verlies op te slaan. De gasmoleculen zijn dusdanig klein dat deze tussen de moleculen van een tankwand naar buiten kunnen gaan. Hier is nog steeds geen goede oplossing voor.
Als ik een oude uitzending over de Hindenburg mag geloven waren de vlammen die je zag niet van waterstof, maar van de bekleding om de waterstof in de ballon te houden. Die bleek net zo brandbaar te zijn als waterstof zelf. Het probleem van weglekken is al jaren bekend, maar een goede oplossing is nog niet gevonden.
Het heeft wel zin op het moment dat er een overschot is aan zonne- en/of windenergie. Nu worden zonneparken (kennelijk zelfs met subsidie) afgeschakeld. Ook windmolens worden stilgezet bij een overschot aan energie.

Deze energie wordt dus niet meer opgewekt en dus ook niet opgeslagen: 100% verlies. Schakel je niet af en maak je waterstof mee, dan wordt er energie opgeslagen die dan 's nachts (of op een ander gewenst moment) weer kan gebruiken. Dan heb je nog maar 20% tot 30% verlies (bron).
Dat, en er staat "Een van de projecten krijgt de elektriciteit via een directe lijn met een zonne-installatie"
Ik ben benieuwd dat de overige projecten als bron van energie hebben.
Als het iets fossiels is dan is deze keten nog inefficiënter.
Tja, er gaat ook heel veel verloren aan zonne-energie op dit moment. Volgens mij een geschikt doel om het via waterstof te hergebruiken. Batterijen zijn vreselijk vervuilend en slecht verkrijgbaar.
Er gaat ook heel veel energie verloren bij het kraken van olie voor het maken van benzine. Misschien zelfs nog meer dan bij waterstof...
Er zijn zat toepassingen voor waterstof waar het niet wordt omgezet in elektriciteit. Het is nu al een best grote industrie, maar het wordt vooral van aardgas gemaakt. O.a. een groot deel van de wereldweide voedselvoorziening is erg afhankelijk van waterstof, en zolang we nog raffinaderijen voor olie hebt is de vraag naar waterstof ook erg groot om niet weer problemen met zure regen te krijgen. Dat het voor personenvervoer niet efficient is om waterstof betekent niet dat je het hele element maar moet laten schieten 8)7
We zijn op zonnige en winderige dagen onze molens en zonnepanelen al aan het uitzetten. Als die energie direct naar waterstof kan gaan is dat geweldig. Curtailment is verschrikkelijk.
Het idee is volgensmij dat niet alles met elektriciteit gemaakt kan worden. Bijv smelten van staal. Daarvoor kan je wel waterstof voor gebruiken.
Zonnepanelen en windmolens uitzetten omdat er geen vraag voor is overdag is zeer inefficiënt. Alle grondstoffen mijnen voor extreem dure batterijen en regimes zoals China meer geopolitieke macht geven is ook zeer inefficiënt. Waterstof kunnen we beter opslaan, gebruiken, vervoeren en vergt niet te veel inspanningen om de gehele infrastructuur aan te passen. Weet jij hoe inefficiënt het vervoeren van electriciteit is van Groningen naar Amsterdam of elders in Europa is in vergelijking tot omzetten in waterstof en het als moleculen te vervoeren?
Super inefficiënt.
Er gaat idd heel wat verloren, maar als je ziet hoe vaak windmolens stil staan, en zonnepanelen afgeschakeld worden omdat de energie niet verbruikt wordt, maakt dat natuurlijk helemaal niet meer uit. Wanneer je geen energie produceert is de efficiency van een windmolen of zonnepaneel gewoon 0.
Bij grote windparken en zonneparken dit soort installaties neerzetten zou een prima oplossing zijn om te zorgen dat ze gewoon 24/7 voluit kunnen werken, terwijl ze anders gewoon hun energie niet kwijt kunnen.
Er hoeft helemaal geen energie verloren te gaan als je de restwarmte van electrolysers gebruikt in warmtenetten. Dat kan bijvoorbeeld op wijkniveau.
Kijk naar eens Radar terug wat mensen die op een warmtenet zitten daarvan vinden. Het is een grote verschrikking. Daarnaast heb je zo'n 8-9 maanden per jaar geen verwarming nodig. Dus dan heb je er niks aan.

Tenslotte is waterstof indirect een zeer potent broeikasgas, én dermate vluchtig dat er altijd veel gas zal ontsnappen.
Het probleem met warmtenetten is natuurlijk dat de geprivatiseerde exploitanten er aan willen verdienen. Als het nu gewoon in overheidshanden zou zijn.... Utrecht en Nijmegen opteren daar voor.

https://www.nu.nl/economi...3A%2F%2Fwww.google.com%2F

https://www.trouw.nl/duur...r=https://www.google.com/

Ik heb zelf ook op een warmtenet gezeten en vond dat toen wel best. Dat was in overheidshanden.
Ze zijn nu bezig met een centrale te bouwen dat heeft majesteit de koning kh Willem Alexander opgestart en zijn van plan waterstof centrales te gaan bouwen kriskras door Nederland heen ,ook deze heeft groene waterstof nodig om de honger te stillen van de centrales.Daarmee alles zou dus het product stroom vandaan komen die dus groen is en eindelijk vaarwel tegen kernenergie kunnen gaan zeggen.
Dit zijn projecten die miljarden gaan kosten om zo een centrale te kunnen gaan bouwen,maar alles is beter dan kern energie.Omdat daar dus te veel kern afval vandaan komt.
Het waterstof zou van Denemarken zullen gaan komen en men is al overal leidingen in de grond aan het duwen zodat men een vaste verbinding heeft van het waterstof.
Maar als men zelf waterstof gaan produceren dan zou men niet meer afhankelijk zijn van Denemarken.
professoren van Nederland zijn ermee bezig.
Dit project heb ik elders gepubliseerd onder een ander topic.

[Reactie gewijzigd door rjmno1 op 22 juli 2024 21:46]

Deze zeven projecten hebben een gezamenlijke elektrolysecapaciteit van 101MW
Weet iemand of die 101MW duid op de elektrische energie die in de elektrolyse gestopt wordt, of de energie die theoretisch uit de geproduceerde waterstof gehaald kan worden? Dat is namelijk nog wel een flink verschil vandaag de dag.
Die 101MW duidt op het vermogen dat de electrolysers in totaal gebruiken. In deze context is het belangrijk om vermogen en energie niet door elkaar te halen.

Momenteel kost het maken van 1 kg H2 ongeveer 55 kWh aan energie.
Een elektrolyser van 1 MW = 1000 kW een uur lang aanhebben kost 1000 kWh aan energie. Daaruit kan dan 1000 kWh / 55 kWh = ~18 kg H2 geproduceerd worden. Dus elke MW levert 18 kg/h op. Met 101 MW kom je dan uit op 1818 kg/h H2.

De hoeveelheid energie die weer uit de waterstof gehaald kan worden is niet per se relevant en kan nogal wisselen per situatie. Het grootste deel van de momenteel geproduceerde waterstof wordt gebruikt door de chemische industrie (kunstmestproductie, olieraffinaderijen, plastics). Hier wordt het gebruikt als grondstof, wat vele malen efficiënter is dan gebruik voor elektriciteitsproductie. In deze processen wordt momenteel waterstof gebruikt die geproduceerd wordt uit aardgas, met de nodige CO2-uitstoot. Hier kan groene waterstof gelijk ingezet worden. Verder spelen de opslag- en transportvraagstukken die voor gebruik in bijvoorbeeld auto's relevant zijn hier niet mee.
Nogal inderdaad. Er gaat zo'n twee derde verloren :+
Dat is niet correct. Een industriële elektrolyse installatie haalt op dit moment een efficiëntie van 70-80%. Dus productie van 1kg waterstof (40 kWh) kost ongeveer 50-55 kWh.
Die 70-80% is enkele richting :-). Een Tweakers achtergrondartikel over waterstof elektrolyse zou ik wel interessant vinden. Sinds kort lees je veel hogere efficiënties bij het maken van waterstof door elektrolyse. Ik vraag me af welke technologie hierachter zit en op welke schaal ze nu toegepast wordt. De info op Wikipedia is schaars. Daarnaast zijn er misschien na het omvormen nog efficiëntieverliezen (ook als je de waterstof in industriële processen gebruikt moet die vermoedelijk op druk gebracht worden, wat energie kost).

[Reactie gewijzigd door NoTechSupport op 22 juli 2024 21:46]

Het gaat ook om de productie van waterstof, dus dat is 1 richting. Op tweakers neemt iedereen bijna automatisch aan dat het altijd wordt ingezet voor het opwekken van energie, maar waterstof wordt voor meer dingen gebruikt dan alleen weer het opwekken van elektriciteit.
Waterstof "wekt" ook geen elektriciteit op. Het is een transportmedium voor energie, op dezelfde manier als benzine. Je stopt er aan de ene kant energie in (in het geval van benzine is dat miljoenen jaren geleden al gebeurd) en aan de andere kant laat je er een motortje of branstofcel op lopen om die energie er weer uit te halen.

De hele media-verwoording van waterstof als "energiebron" is dan ook misleidend. Die energie moet ergens vandaan komen, waterstof kun je alleen gebruiken om energie te vervoeren die je al hebt.
Met waterstof kun je wel degelijk energie opwekken. Net als je ook elektriciteit met benzine of gas op kunt wekken. We noemen gas/benzine ook geen transportmedium. Probleem is alleen dat waterstof niet veelvuldig voorkomt in de natuur of zo maar op te pompen is zoals gas of olie. Echter zijn er mogelijk wel natuurlijke waterstof voorraden in de aardkorst. In Frankrijk is in de afgelopen periode zo'n voorraad gevonden.
Die voorraad is miniscuul in vergelijking met de waterstof behoefte.

De waterstof waar in de media vrijwel altijd over gesproken wordt, is wel degelijk de waterstof die als transportmedium voor energie bedoeld is. Ook al is dat momenteel nog maar een fractie van de totale waterstof behoefte. 90% wordt gebruikt door de chemische industrie voor synthese, vooral ammoniak.
Miniscuul zou ik 46 miljoen ton toch niet noemen (ongeveer de helft van de wereldwijde productie van waterstof). Natuurlijk is het niet in de hoeveelheden als olie, maar het kan wel helpen voor het deels vervangen van het opwekken van waterstof vanuit gas en voor gebruik in chemische processen en daarmee weer wat uitstoot verminderen. Ik ben geen voorstander van het gebruik van waterstof in auto's, maar er is wel degelijk een behoefte waterstof voor het vergroenen van een aantal processen.

Tevens denken onderzoekers dat het gas in de Lorraine opslag mogelijk natuurlijk wordt aangevuld door processen in de grond. Het is echter nog niet duidelijk met welke snelheid dit gaat en of dit te versnellen is. Ook zijn er aanwijzingen dat er mogelijk meerdere van dit soort opslagen onder de grond bestaan.
Het is potentieel de helft van één jaarproductie, en zoals je aangeeft, nog erg onzeker allemaal.
Ik vind het ook positief en interessant, maar ik zou er niet op inzetten.

[Reactie gewijzigd door Tripledad65 op 22 juli 2024 21:46]

Maar de waterstof gaat ook in de opslag na productie verloren, want waterstof is zeer vluchtig. Daarnaast heb je wederom verliezen als je het weer gaat omzetten naar elektriciteit.
Opslag kost nog ongeveer 10% aan verlies. Maar dat was niet de discussie. Het ging om de stelling dat het maken van waterstof een verlies van 66% oplevert, wat incorrect is.

Edit: wat is er nu weer irrelevant aan deze reactie... Wordt weer lekker gemod hier.

[Reactie gewijzigd door hiostu op 22 juli 2024 21:46]

En dan verbrand je de waterstof weer, en gaat er nogmaals 30% verloren
Als je het omzet naar elektriciteit. Maar het gaat hier om industrieel gebruik. Dus het kan ook gaan om het gebruik van Waterstof om staal te maken. En dan wordt het gebruikt in een chemisch proces en niet om elektriciteit mee op te wekken.

Om staal te maken wordt bijvoorbeeld kool gebruikt in een chemisch proces (dus niet om de ovens te verwarmen) om van ijzererts ijzer te maken. Als je zonder kool wilt werken zul je het proces moeten veranderen en dat kan met waterstof.

[Reactie gewijzigd door hiostu op 22 juli 2024 21:46]

Waarom zou je de waterstof dan verbranden? Dat het kán, wil niet zeggen dat je dit ook moet doen.
Als je de warmte die ontstaat niet hergebruikt. Zet de brandstofcel bijvoorbeeld in een volautomatische tomatenkwekerij en dan gaat die warmte niet integraal verloren.
Dat hoeft niet. Stel dat je op wijkniveau een electrolyser neerzet die waterstof uit zonneënergie produceert, dan kun je de waterstof voor de winter opslaan en de restwarmte van de electrolyse gebruiken voor warm water (of ook opslaan voor de winter...).

Het is frappant dat mensen door hun afkeer van waterstof zelfs de meest voor de hand liggende oplossingen niet meer zien.
Klinkt leuk, maar stadsverwarming is echt een drama. In Tilburg betaal je 2x meer. Je ziet het herhaaldelijk bij Radar. Daarnaast ontsnapt bij opslag veel waterstof, en dat is zeer slecht voor het klimaat. Ozonlaag gaat er aan en broeikaseffect versterkt met een factor 10 sneller dan CO2.

Het is frappant dat mensen door hun vergroeningsdrang de voor de hand liggende negatieve kanten van een product niet kunnen inzien.

Edit: het is geen blinde afkeer, het is de twijfels bij het nut van waterstof als klimaat 'redmiddel'.

[Reactie gewijzigd door Dekar op 22 juli 2024 21:46]

Klinkt leuk, maar stadsverwarming is echt een drama.
Je gebruikt dan ook niet het stadsverwarmings-net maar je sluit de elektrolyzer aan op het bestaande gasnetwerk, zodat de waterstof bij aardgas kan worden bijgemengd of uiteindelijk het gasnetwerk kan vervangen.

De restwarmte kun je nog gebruiken voor wamtepompen in de winter, dat is een stuk efficiënter dan stadsverwarming.
Natuurgas lekt al als een malle in de natuur, wat het in de praktijk een slechtere bron van energie maakt dan kolen.
En waterstof is nog veel vluchtiger dan natuurgas én en heeft een potent broeikaseffect.

[Reactie gewijzigd door Dekar op 22 juli 2024 21:46]

Het gaat er vooral om dat je geen hele infrastructuren hoeft te slopen maar een naadloze overgang kan maken. Dan worden de huishoudens wel op waterstof gestookt die gemaakt wordt van energie die je over hebt en die je anders 'weg zou gooien' door zonnepanelen of windmolens uit te zetten.
Van energie die je over hebt naar een nieuw broeikasgas de lucht in brengen. Ik weet niet of dat voordeel oplevert tov uitzetten turbines en panelen.
Hoe veel broeikasgas breng je precies de lucht in vergeleken met CO2?

Bovendien stijgt waterstof op en verdwijnt het net zoals helium de ruimte in, want het is lichter dan alle andere gassen in de lucht.
Als je overschot stroom gebruikt dan 0,0.

En dat het verdwijnt of geen effect heeft is niet waar.
1 van de oplossingen van het lek-probleem zou kunnen zijn om CO2 uit de atmosfeer op te vangen en dat te combineren met waterstof, en dan via het Sabatier-proces om te zetten in methaangas wat minder snel weg lekt (en compatibel is met bestaande aardgas infrastructuur). Dan maak je er wel weer een koolwaterstof van, maar omdat je CO2 gebruikt die al in de atmosfeer zit, is je CO2-balans neutraal.

Het werkt wel alleen als je genoeg energie-overschot hebt.
Hoeveel graden opwarming draagt het lekken van waterstof bij?
Maar naar die oorzaken van de twijfel daarvoor dus naar oplossingen gezocht (financieel verlies en slecht voor het milieu liggen hierbij in 1 lijn).
Het is en blijft een heel 'schone' brandstof en kan vrij eenvoudig worden 'gemaakt'.
je kan het ook anders bekijken (als we tenminste iets breder zouden denken dan de voordeur)
Teveel geproduceerde zonne-energie betaal je nu 11ct/ kWh voor bij de boeven van Eneco als je niks doet.
Even wat bierviltjeswiskunde ;) :
Stel dat je als wijk zo'n converter neer zet en je produceert met z'n allen op een zonnige dag (200 huizen à 1 kW overschot voor een uurtje of 5) 1MWh, dan kun je daaruit dus 18kg H2 = 709 kWh terughalen, x0.9 voor verlies = 638 kWh = 3.19 kWh per huishouden, voor als de zon niet schijnt ('s avonds ofzo). (36% verlies dus) Zou best wel ten goede komen aan de netstabiliteit.

Ga je het kostenplaatje voor zo'n wijk installatie echter meenemen , dan wordt het een ander verhaal, net als thuisbatterijen of wijkbatterijen. Hoe dan ook, opslag systemen, of het nu accu of waterstof is, kost gewoon geld.

Overschot omzetten in waterstof voor industrieel gebruik (staalproductie ofzo) is ook een prima optie als je het CO2 plaatje meeneemt

wat mij betreft mogen de energie leveranciers echter wel eens een keuze gaan maken, neststabiliteit & milieu , of allerlei rare financiële fratsen met teruglever vergoedingen etc.

disclaimer: de berekening rammelt vast aan alle kanten, maar het gaat hier om het idee, dat we met z'n allen ff iets efficienter met onze resources moeten leren omgaan, zonder gelijk te gaan navelstaren op onze eigen situatie

[Reactie gewijzigd door divvid op 22 juli 2024 21:46]

Ik zit me dan af te vragen:
- hoe nemen we het overschot aan energie van de zomer mee naar de winter?
- hoe gaat we groene auto's voeden als nu al blijkt dat het stroomnet het niet meer aankan?
- hoe gaan we staal e.d. maken zonder steenkool?
- hoe gaan we huizen in de stad verwarmen als blijkt dat het stroomnet warmtepompen niet aan kan?

We accepteren nu dat we windmolens en zonnepanelen uitschakelen omdat het stroomnet volloopt. Dat is echte verspilling.
Dat is inderdaad een groot en onopgelost vraagstuk. En daar bovenop komt dan ook nog onze honger naar beton, kunststoffen en kleding. Ik zeg niet dat waterstof totaal geen plek heeft, maar het is echt geen wondermiddel en er zitten wel degelijk grote nadelen aan.

Alternatief voor energieopslag voor de winter zou kunnen met zwavel, maar dat staat ook nog zeer in de kinderschoenen.
Zwavel, mierenzuur, ammoniak, ijzervijlsel, vloeistof die waterstof makkelijk opneemt en afstaat.... Noem maar op. Het is een kwestie van engineering om de juiste oplossing te vinden. Ik ben daar optimistischer over dan dat we bijvoorbeeld een miljard elektrische auto's bouwen waarvoor per auto 300.000 kg mijnbouw voor de accu nodig is.
In elke waterstofauto zit ook een accu he. Waterstof produceert niet genoeg acceleratiekracht om een auto te doen accelereren.
Je weet ook wel dat de bufferaccu van een waterstofauto aanzienlijk kleiner (10 kWh) is dan van een EV (70 kWh).
ik veronderstel de bruikbare hoeveelheid, want wat ga je anders verkopen? Een boer verkoopt ook niet voor de gebruikte hoeveelheid water aan tomaten, maar gewoon x aantal ton eindproduct.
ik veronderstel de bruikbare hoeveelheid, want wat ga je anders verkopen? Een boer verkoopt ook niet voor de gebruikte hoeveelheid water aan tomaten, maar gewoon x aantal ton eindproduct.
Klopt, maar zoals je noemt, in vrij veel industrieen gaat het om tonnen (of kubieke meters) aan eindproduct per uur of jaar (en dus niet de directe eenheid Watt) als we het hebben over de productiecapaciteit van een installatie. En zeker als het gaat over installaties waar er elektriciteit gebruikt wordt, is het hierdoor vrij onduidelijk welke van de twee hier bedoeld wordt.
[...]


Weet iemand of die 101MW duid op de elektrische energie die in de elektrolyse gestopt wordt, of de energie die theoretisch uit de geproduceerde waterstof gehaald kan worden? Dat is namelijk nog wel een flink verschil vandaag de dag.
Betreft het elektrische vermogen wat er in gaat. Van de website van het RVO:
Uw installatie heeft een nominaal elektrisch inputvermogen van minimaal 0,5 megawatt en maximaal 50 megawatt. Deze installatie mag met een directe lijn gekoppeld zijn aan een productie-installatie voor elektriciteit uit wind- of zonne-energie. De installatie mag ook met een aansluiting gekoppeld zijn aan het elektriciteitsnet. Een combinatie van beide is ook mogelijk.
Van: https://www.rvo.nl/subsidies-financiering/owe

Toevoeging: max subsidie is 9 eur per kg waterstof. Energetisch een dure subsidie vergeleken met zon en wind, ook historisch gezien. Waterstof doet 142 MJ per kg, ofwel 39,4 kWh per kg. Met die 9 euro is dat net geen 23ct per kWh. De ministeriële regeling milieukwaliteit elektriciteitsproductie (MEP) die 20 jaar geleden werd ingevoerd en voorloper was van de huidige SDE regeling voor duurzame energie had een max net onder de 10ct per kWh. Minder dan de helft dus van de waterstof subsidie van vandaag. En dat zonder inflatie/indexatie correctie over die 20 jaar.

Ik ken de gesubsidieerde projecten niet maar waterstof als grondstof (en niet als energie) is wat mij betreft wel wat stimulering waard. Denk bij fossiele waterstof (gemaakt uit aardgas via SMR proces) aan 1-2 euro de kg. Dat zijn dan wel prijzen van voor de Oekraïne/energie-crisis welke de gasprijzen flink hebben doen stijgen. Nog flinke stappen te zetten dus qua leercurve en innovatie.

[Reactie gewijzigd door Flo op 22 juli 2024 21:46]

Waterstof moet je *niet* als brandstof gebruiken, maar als grondstof. Dus voor vervanging van de grijze waterstof die de industrie nu gebruikt bij productie van o.a kunstmest.
In de industrie wordt waterstof gewoon als brandstof gebruikt om staal te smelten.
Dat is ongeveer de enige zinnige toepassing van waterstof als brandstof.
Denk eerder dat het dan als reductor is, om ijzeroxide om te zetten in ijzer (en waterdamp).
IJzer omsmelten kan veel beter door er elektrodes in te steken en een vlamboog (grote continue vonk) te maken. Die is 100% efficiënt (maar slaat geen energie op, maar ijzer kan je natuurlijk wel opslaan.)
Het omzetten naar waterstof is niet efficiënt lees ik. Wordt er dan warmte gegenereerd? Als je die warmte gebruikt, bv voor een warmtenet, daalt je energie verlies toch aanzienlijk, niet?
Het omzetten naar waterstof is niet efficiënt lees ik. Wordt er dan warmte gegenereerd?
Nee.
Jawel. Er gaat nooit energie verloren, je moet die alleen weten te gebruiken.
De restwarmte van elektrolyse kan prima in warmtenetten gebruikt worden, of opgeslagen worden voor de winter.
Als ik daar op zoek krijg ik alleen resultaten van bedrijven die een groot commercieel belang bij waterstofproductie hebben en achterblijven in elektrificatie (bijv. gasunie). Zo'n schaamteloze gooi naar relevantie neem ik niet zomaar aan als valide bron.
Ik kan zelf wel bedenken dat als wij in onze wijk elektrolysers neerzetten, die dingen niet alleen waterstof maar ook warmte leveren.

Het doet denken aan de CV-ketel van Remeha met een stirlingmotor, die naast warmte ook stroom levert. Twee vliegen in een klap.

https://www.duurzaamgebou...van%20de%20CO2%2Duitstoot.
Is er een leveringsverplichting?
Dat de projecten ook daadwerkelijk geleverd worden zoals gespecificeerd.
Ik vind Nederland echt bergafwaarts gaan vanwege toenemende kosten bij de overheid.
We moeten wel blijven investeren, we dreigen als Europa en VS ernstig achter te gaan lopen op bv China door onze zwakke aanpak voor elektrificering. China pakt dit veel grootser aan en wij blijven onze end-of-life industrie beschermen ten koste van onze toekomst.

Just Have a Think had er wel een mooi item over waarin uiteengezet wordt hoe de Chinese aanpak verschilt van die van het Westen.

YouTube: How China is winning the GREEN ENERGY race.
We moeten wel blijven investeren, we dreigen als Europa en VS ernstig achter te gaan lopen op bv China door onze zwakke aanpak voor elektrificering. China pakt dit veel grootser aan en wij blijven onze end-of-life industrie beschermen ten koste van onze toekomst.
Waar gaat het mis: China doet LFP batterijen, wij doen waterstof.
China doet heel erg veel verschillende dingen, zeker niet alleen LFP. Daarnaast staat er niet dat het gebruikt gaat worden voor energieopslag. Waterstof heeft naast energieopslag ook nog andere bestemmingen. Bijvoorbeeld voor het vervangen van kolen in het chemische proces van het maken van staal. Wil je bv de co2 uitstoot van Tata Steel verlagen, dan moet je waterstof gebruiken. Nu wordt namelijk kolen toegevoegd aan het chemische process om van ijzererts ijzer te maken. Dat is alleen maar te vervangen door bijvoorbeeld waterstof. Zonder een van die twee kun je geen staal maken. En dan wordt de waterstof dus niet gebruikt om te verwarmen.
Nou... Dat staal wordt wel warm hoor! Maar het klopt wat je zegt. Met electriciteit gaat het niet lukken.
Het gaat er meer om duidelijk te maken dat het niet om het verwarmen van het staal waar het waterstof voor nodig is. In principe zou je ook kunnen verwarmen met inductie. Maar zelfs al zou je het kunnen verwarmen tot het smeltpunt met elektriciteit, dan nog steeds heb je waterstof of kolen nodig voor het chemische proces dat er nodig is om van ijzererts staal te maken. Je moet namelijk de chemische samenstelling veranderen.
Welk chemisch proces bedoel je? Reductie?
Sterker nog,
Nu wordt namelijk kolen toegevoegd aan het chemische process om van ijzererts ijzer te maken. Dat is alleen maar te vervangen door bijvoorbeeld waterstof. Zonder een van die twee kun je geen staal maken.
Onjuist. Het is vrij simpel: ijzererts is ijzeroxide. Je moet de zuurstof uit het oxide krijgen, door het zuurstof met iets anders te laten reageren. Kolen, waterstof, maar ook aardgas en desnoods ammonia zouden werken.

Een nog extremer voorbeeld is thermiet. Daarbij wordt het ijzeroxide gereduceerd met aluminium. Dat wordt zelfs 3000 graden heet.
Maar hier zijn auto's met LFP batterijen ook leverbaar, bv de KGM Torres EVX, voor 41-45k.
Harde leveringsverplichtingen zijn er bij dit soort subsidies zelden, maar vaak zijn er wel voorwaarden aan verbonden. Men kan bijvoorbeeld de verplichting hebben om voortgangsrapportages in te dienen om een volgend deel van de subsidie te kunnen krijgen.
Kosten nemen overal toe. De overheid is (helaas) geen uitzondering.
We betalen al jaren een extra toeslag op onze energie rekening voor "opslag milieuvriendelijke energie". Dit is tenminste een project waarmee daadwerkelijk iets met dat geld gedaan wordt. Die opslag is ook hard nodig, want elke zonnige (zomer)dag is er een overproductie aan energie. In de weekenden en als het ook nog eens waait kan de hoeveelheid overtollige energie behoorlijk oplopen.
Nu nog waterstof uit gas maken is eigenlijk ook niet meer van deze tijd.
Als ik het goed lees gaat het niet direct om leveren, maar om kennis op te bouwen. Het zijn kleinere projecten waar lessen uit getrokken worden.

Ik heb de CBS cijfers erbij gepakt, specifiek welke toenemende kosten bedoel je Harm_H? En waarom dragen die bij aan je bergafwaarts gevoel?

De voordelen van projecten opleveren zoals vooraf gespecificeerd versus andere (project)aanpak moeten we misschien in een ander topic bespreken.
Zolang (durf)investeerders worden uitgekotst in Nederland moet het toch echt van de overheid komen.
Even ter zijde. Weet er iemand hoe het zit met het onderzoek naar het gebruik van mierenzuur als energiedrager? Was nogal hot enige jaren geleden. Zie bvb https://www.bbc.com/news/business-40403351, maar is een artikel uit 2017.
https://www.google.com/ur...Vaw3U39TloZZesHN1Q7nzGyMk

Het word al gebouwd (500MW), waarom nog 1 erbij ??

[Reactie gewijzigd door martijnmaas op 22 juli 2024 21:46]

Wat is dat voor link, moest dat naar gasunie.nl gaan en heb je een google-zoekresultaatlink gekopieerd of hoe komt dit?
Denk zelf dat we nog maar aan het begin staan van de waterstofrevolutie.
Je moet het nu zien als de eerste benzinemotor waar ze ook maar 1pk haalde toen die op de markt kwam.

Dat is ook nu aan de hand met waterstof.

Afgelopen maand is er doorbraak gedaan in onderzoek in België.
Deze ontdekking kan het een nieuwe revolutie in autosector veroorzaken
Een team in België heeft een nieuwe stof ontwikkeld, wat bijzonder goed in staat is om waterstof op te slaan. Deze techniek is veel beter dan andere technieken die momenteel veel gebruikt worden.

Ze hebben een stof die ontworpen is om waterstof op te slaan als een wit poeder, met de naam magnesiumborohydride.
Voordeel deze kan twee keer zo veel waterstofmoleculen opslaan als vloeibare waterstof variant.
Dit is revolutionaire ontdekking, omdat het momenteel niet mogelijk is om energie in fysieke vorm op te slaan.

https://gocar.be/nl/auton...in-autosector-veroorzaken
Hmm, bovenstaande deed me denken aan H2Fuel, ooit ook een topic geweest hier op Tweakers:
review: De belofte van waterstofpoeder - Wat komt ervan terecht?
De bestaande website h2-fuel heeft een hele tijd geen noemenswaardige updates gehad maar nu ik deze net precies opnieuw bekijk blijkt die weer tot leven gekomen te zijn?
Benieuwd of we er allemaal in de winter ons huis mee kunnen gaan verwarmen. Zal nog niet genoeg zijn met deze kleine projecten maar hopelijk kan overproductie elektricieit ooit nog voldoende worden om waterstof van te maken voor het verwarmen van huizen in de hele, of groot deel, van de winter.
We zijn tot nu toe gewend dat er in principe 1 bron is voor alle elektriciteit (gas-, kolen-, of oliecentrales; de brandstof is anders maar het idee is hetzelfde). Bij alternative bronnen zal het een mix worden van veel verschillende soorten bronnen die aan het elektriciteitsnet komen te hangen. Zelfs binnen 1 woning zou het zo kunnen worden dat je meerdere bronnen hebt voor de interne energievoorziening.
Je hebt ongeveer de hele Noordzee nodig aan windmolen vermogen (ca 60GW er staat nu 2GW) om alleen al de huidige vraag van waterstof vanuit de industrie te vergroenen. Met waterstof je huis verwarmen (of in je auto te stoppen) is dus nu heel ver weg. En daar zijn betere alternatieven (warmtepomp en een EV) voor.
Het is goed dat af en toe iemand de realiteit van windmolens icm de energievretende industrie duidt.
Maar EV's en warmtepompen zijn nog een no-go.
In diverse provincies kan het net het niet meer aan. Utrecht wil nu al laadpalen uitschakelen, en wil geen volelectrische naar hybride warmtepompen. We staan nog maar aan het begin van de elektrificatie.
Och jammer, ik had net een mooi paper dat wij -bij voldoende technische mogelijkheden , afgezien van overige factoren, etc- met een nieuwe techniek mega goedkoop waterstof konden leveren, in onze nog te bouwen fabriek, had alleen 60 miljoen subsidie nodig .

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.