Eerste Kamer akkoord met wet die inlichtingendiensten makkelijker laat aftappen

De Eerste Kamer heeft ingestemd met de Tijdelijke wet cyberoperaties. Deze wet geeft de Nederlandse inlichtingendiensten AIVD en MIVD meer aftapmogelijkheden. Die moeten nu nog vooraf toestemming vragen aan toezichthouders, maar onder de tijdelijke wet hoeft dat niet meer.

De Eerste Kamer nam het wetsvoorstel op dinsdag 12 maart aan, met 50 stemmen voor en 25 stemmen tegen. De fracties van SGP, D66, CDA, PVV, VVD, JA21, ChristenUnie, BBB en 50PLUS stemden voor het wetsvoorstel. De partijen OPNL, GroenLinks-PvdA, Volt, FVD, SP en PvdD stemden tegen.

De wet maakt het mogelijk voor de AIVD en MIVD om tijdelijk af te wijken van de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten 2017, oftewel Wiv 2017. Zo moeten ze volgens het voorstel sneller kunnen reageren op cyberdreigingen vanuit het buitenland. Dat is nodig wegens 'cyberdreiging vanuit landen als Rusland, China, Iran en Noord-Korea', claimt de Rijksoverheid.

Met de wet wordt het toezicht op cyberoperaties van de inlichtingendiensten tijdelijk aangepast. Momenteel moeten de AIVD en MIVD van tevoren toestemming vragen aan de Toetsingscommissie Inzet Bevoegdheden, oftewel TIB, voordat ze aan kabelinterceptie mogen doen. Met de nieuwe wet is voorafgaande toestemming niet meer nodig.

Voortaan vindt het toezicht tijdens en na dergelijke cyberoperaties plaats. Dat wordt gedaan door de Commissie van Toezicht op de Inlichtingen- en veiligheidsdiensten, oftewel CTIVD. Die toezichthouder gaat tijdens en na operaties beoordelen of inlichtingendiensten zich aan de regels houden. De CTIVD kan de inlichtingendiensten zo nodig opdragen een operatie per direct stop te zetten en de hierbij verkregen data te vernietigen.

Het wordt verder mogelijk voor de inlichtingendiensten om tijdens een lopend onderzoek, als een aanvaller overstapt naar een nieuwe server of een nieuw apparaat, deze te blijven volgen zonder daarvoor eerst toestemming te vragen. De nieuwe wet biedt verder de mogelijkheid om, als dat noodzakelijk is voor de nationale veiligheid, bulkdatasets langer te kunnen gebruiken.

Het wetsvoorstel werd in december 2022 ingediend bij de Tweede Kamer en werd daar eind oktober 2023 aangenomen. Nu ook de Eerste Kamer akkoord is, is het voorstel definitief aangenomen.

Reacties (98)

[JEightyFive]

Wat hier niet benoemd staat maar op nu.nl wel:

In de wet is ook geregeld dat zogenoemde bulkdata met grote hoeveelheden persoonsgegevens langer mogen worden bewaard. De plicht vervalt om na anderhalf jaar te beoordelen of deze gegevens nog relevant zijn en ze te vernietigen als het antwoord daarop nee is. De diensten mogen door de nieuwe wet de betrokken minister verzoeken om de gegevens een jaar langer te bewaren.

https://www.nu.nl/tech/63...en-op-cyberaanvallen.html

[lenwar]

Sterker nog. Het kan 'oneindig' vaak verlengd worden door de minister.

Artikel 6
1. In afwijking van het bepaalde in artikel 27, eerste lid, van de Wiv 2017, kan met betrekking tot een bulkdataset die verkregen is door toepassing van de in artikel 45, eerste lid, onder b, van de Wiv 2017 genoemde bevoegdheid, een jaar na de verkrijging daarvan door middel van een daartoe strekkend verzoek van het hoofd van de betrokken dienst aan Onze betrokken Minister toestemming gevraagd om de verkregen bulkdataset, voor zover de gegevens nog niet op relevantie zijn beoordeeld, voor een aanvullende periode van een jaar te bewaren.
2. Indien Onze betrokken Minister met een verzoek als bedoeld in het eerste lid heeft ingestemd, kan na afloop van dat jaar telkens opnieuw een verzoek als bedoeld in het eerste lid bij Onze betrokken Minister worden ingediend.

Maar goed. De wet verloopt automatisch 4 jaar. En tegen die tijd moet er dus nog een keer over gesproken worden.

[lanarhoades]

Natuurlijk heeft de VVD er weer voor gestemd. Waarom noemen ze zich ook alweer liberalen?

[Wakoz]

Beseffen mensen zich echt niet dat de VVD het helemaal niet zo voor heeft met privacy? Dat is al jaren zo. Hogere straffen, hogere boetes en minder privacy, dat is waar de VVD voor staat als je kijkt naar stem gedrag. Niet het partijprogramma.

[nst6ldr]

En de Partij Voor de Vrijheid is tegen vrijheid, Forum voor Democratie is tegen democratie en de Boer Burger Beweging is tegen beide boer en burger.

Ergens maakt het ook helemaal niet uit, de stemmer leest zich - gezien de verkiezingen - klaarblijkelijk niet in dus what's in a name? Gewoon roepen de je tegen de gevestigde orde bent en met een jaar ben je heilig verklaard onder een boze meerderheid.

[DigitalExorcist]

En D66 zijn de Democraten en willen ze graag een referendum totdat er een referendum is waarbij de uitslag ze niet bevalt en dan ineens is een referendum het stomste idee ooit.

[johngo]

Je kunt je zowiezo afvragen waarom sommige partijen de woorden "vrijheid" en "democratie" in hun naam durven te zetten.

[latka]

Tijdelijke wet.... niets is zo permanent als een tijdelijke oplossing in mijn ervaring.

[RobbyTown]

Zeer mooi voorbeeld de btw. Tijdelijk van 19% naar 21%.

[royvosch]

kwartje van kok vergeten?

[RobbyTown]

Nee niet vergeten, die reactie was al eerder vermeld .

[WigaDan]

Was het niet de RIVM die tijdens 'Corona' tijdelijk (zogenaamd anonieme) data verzameld uit 4g masten kregen om te zien hoe veel mensen er toch bij elkaar in de buurt kwamen? Aankondiging was in de Media. Van een afkondiging heb ik nooit iets vernomen....

[graey]

Is dat ook niet enorm anoniem? Bezetting/verbruik van een mast?

[WigaDan]

""Het anonimiseren van telecomgegevens, waarbij die gegevens bruikbaar blijven voor het RIVM, is volgens AP-voorzitter Aleid Wolfsen in de praktijk onmogelijk.""


https://icthealth.nl/nieu...ebruik-data-tegen-corona/

[lenwar]

Hij kan natuurlijk verlengt worden, maar hij zal automatisch na vier jaren 'verlopen' na inwerkingtreding. (Artikel 17 in het wetsvoorstel.) Dus er zal sowieso tegen die tijd over gesproken moeten worden.

[SilentDecode]

maar hij zal automatisch na vier jaren 'verlopen'

Sorry hoor, maar er zijn genoeg wetten die zouden verlopen, maar waar we nu nog steeds mee zitten opgescheept.

Het voornaamste wat ik mij kan bedenken is dat wel allemaal braaf 100km/h moeten rijden overdag, terwijl deze regel maar een jaar zou gelden. Inmiddels zijn we 3 jaar verder...

"Tijdelijk" bestaat niet. Niet in Nederland tenminste.

[M3m30]

geloof jij het? heb geen enkele rechtse politicus gezien die dacht.. kom laat ik mij aan de wet houden.

[kodak]

Dat is in theorie een belangrijk detail maar het gaat ook om hoe men in de praktijk met het doel om gaat.

Het doel is voorkomen dat de rechtsstaat afbrokkelt met te grote wijzigingen. Het tijdelijke verhoogt momenteel vooral de snelheid om zo snel mogelijk bepaalde rechten van miljoenen personen te beperken, toezicht te beperken en rechten te verplaatsen naar een zo klein mogelijke groep met zo min mogelijk democratische transparantie en inspraak.

En dat heeft de rechtsstaat tot nu toe niet zomaar goed gedaan. Het zorgt eerder juist voor onrecht, gebrek aan tijdig herstel en gebrek aan afleggen van verantwoordelijkheid na veroorzaken.

[Cilph]

Kwartje van Kok Cyberoperaties

[lenwar]

Uit nieuwsgierigheid.
Weet iemand, of heeft iemand een idee, hoeveel van de verzoeken worden goedgekeurd danwel afgekeurd op dit moment? Dus nu ze nog 'toestemming' moeten krijgen?

Voortaan vindt het toezicht tijdens en na dergelijke cyberoperaties plaats. Dat wordt gedaan door de Commissie van Toezicht op de Inlichtingen- en veiligheidsdiensten, oftewel CTIVD. Die toezichthouder gaat tijdens en na operaties beoordelen of inlichtingendiensten zich aan de regels houden. De CTIVD kan de inlichtingendiensten zo nodig opdragen een operatie per direct stop te zetten en de hierbij verkregen data te vernietigen.

En natuurlijk. Hoe lang duurt het voordat zo'n toetsing gedaan is.

[bvdbos]

Daar is hier op tweakers in 2022 uitgebreid over bericht....:
nieuws: Inlichtingendiensten willen meer bevoegdheden en de Wiv lijkt te gaan...

En de jaarverslagen 2022 en 2021.

[lenwar]

Thanks. Heb ik vanavond even wat leesvoer! 👍🏻

[bvdbos]

2022 is trouwens ook op Tweakers besproken : nieuws: AIVD en MIVD vroegen minder vaak toestemming voor hackoperaties
En in 2020 over 2019 : nieuws: Toezichthouder: AIVD en MIVD gaven meerdere keren verkeerde informati...

[Krommetenen]

Ik denk dat deze wet niet zo zeer om het afkeuren in het leven is geroepen, maar meer om de snelheid.

Ik vermoed dat de meerderheid als rechtvaardig wordt beoordeeld. Maar ik ben ook wel nieuwsgierig.

[lenwar]

Ja. Dat snap ik, maar sommigen hier reageren alsof de AIVD nu ineens helemaal los gaat op ‘ons’ (even gechargeerd) en dan weer teruggefloten gaat worden.

Ik ben gewoon benieuwd naar wat context.

[bvdbos]

Ja. Dat snap ik, maar sommigen hier reageren alsof de AIVD nu ineens helemaal los gaat op ‘ons’ (even gechargeerd) en dan weer teruggefloten gaat worden.

Bert Hubert had een andere mening : nieuws: Technisch lid Hubert van toezichthouder inlichtingendiensten stopt om...

[M3m3nt0m0r1]

Dus sets die illegaal bewaard werden zijn nu weer legaal te bewaren.
Te triest voor woorden dit kabinet en eerste kamer.

[SED]

Democratische meerderheid is inderdaad de bepalende factor hier.

Pijnlijke typefout gemaakt..
Betalende, bepalende

[Reactie gewijzigd door SED op 23 juli 2024 06:42]

[TweakingRens]

Democratisch is een beetje een wassen neus hier. Als je alle Nederlanders zou vragen of ze het ermee eens zijn, denk ik niet dat er hetzelfde antwoord uit zou komen.

[SED]

De democratie die we kennen werkt met vertegenwoordigers die gekozen zijn.
De eerste kamer met gekozen vertegenwoordigers die benoemd zijn.
In beide gevallen een vorm van democratie.
"Alle Nederlanders " vragen stellen over gespecialiseerde zaken werkt zeker niet.
Dus zolang je geen voorstander bent van een russische vorm van democratie hebben we het hier nog niet zo slecht.
En ook een democratie maakt soms verkeerde keuzes.

[hoeksmarp]

Ik zou niet willen ervaren hoe Nederland eruit zou zien als we voor iedere wet meegaan met de meerderheid van alle Nederlanders .

[holoduke51]

Waarschijnlijk beter. De afstand tussen politiek en het volk is te groot geworden. Uiteindelijk leidt dat tot opstanden. Zeker als het economisch even slecht gaat. In uiterste gevallen leidt het tot burgeroorlogen. Denk dat we dat niet moeten onderschatten.
Daarom is het beter als het volk bepaald en niet een paar mannen en vrouwen uit een elite clubje.

[SED]

Waarschijnlijk beter.

Zeer onwaarschijnlijk. Laten we het simpel houden.
Wil je meer of minder belasting betalen?
De uitslag ligt voor de hand, de keuzes die je dan gaat/moet naken niet.

[hoeksmarp]

Idd.
Minder belasting: ja
Gratis en betere zorg: ja
Meer politie: ja
Etc.

[holoduke51]

Aanname die je maakt. Uit verschillende onderzoeken is gebleken dat mensen best belasting willen betalen. Mits ze wel kunnen beoordelen of het goed besteed wordt.
Nu wordt het veel besteed aan onnodige zaken. Dat moet stoppen.

[SED]

Geef eens wat voorbeelden van onnodige posten.
En die aanname is gebaseerd op een onderzoek naar referenda uit de jaren 80.
En seriues, beoordelen of het goed besteed werd. Joyw voorbeeld zal dit waarschijnlijk al duidelijk maken

[Reactie gewijzigd door SED op 23 juli 2024 06:42]

[Noobie2010]

Dat gaat echt niet werken. Dat is ook 1 van de redenen waarom Democratie momenteel faalt, overal ter wereld. De meeste burgers weten niet hoe het ambtelijk apparaat werkt, de verschillende instellingen, et cetera. Die gaan naar de stembus en stemmen op basis van "gevoel" in plaats van logica. En daar beginnen de problemen vandaar dat bijvoorbeeld een Wilders teert op emotionele propaganda vol met tegenstellingen. Maar indien de mensen goed geïnformeerd waren, iets wat de staat tegenhoudt door bv het volk niet te onderwijzen in Politiek, dan zou 3/4 deel van Den Haag zonder baan zitten.
Kijk bv naar Brexit, de meeste Britten die hier voor hebben gestemd weten nieteens waarom ze dat gedaan hebben. Maar het heersende sentiment was toen tegen Europa en kijk waar ze nu zitten.

Plato had gelijk, democratie werkt niet.

[holoduke51]

Britten gaan anders best goed. Meer groei dan in de rest van Europa.

[Krommetenen]

Zoals bij een sleepwet. O wacht?

[litebyte]

Zeker... Maar je mag stemmen en we zijn een democratisch en vrij land (dus wat zeur je nu...)
Daarnaast, het komende kabinet gaat deze wet niet terugdraaien.

[ChielScape]

Bijna alle tegenstemmers hier zijn behoorlijk links waardoor ze voor mij al afvallen en FVD wordt geleid door een reptilian-gelover. Waar moet een mens dan nog op stemmen?

[litebyte]

Dit heeft niets met links of rechts te maken, het besluit was al gemaakt buitende politiek. De afgelopen jaren is er voldoende gelobbyed door verschillende machtige diensten die al verschillende malen in het recente verleden hebben aangetoond dat zij boven de wet staan en verantwoordelijk bestuurders die er geen ene *** aan doen.

[Reactie gewijzigd door litebyte op 23 juli 2024 06:42]

[ChielScape]

Rechts is traditioneel gezien gericht op markt- en persoonlijke vrijheden. Het heeft dus wel degelijk met rechts of links te maken.

Als alles er "sowieso doorheen komt", waarom hebben we dan nog stemrecht?
Deze corruptie is een verraad van degene die op de betreffende partij heeft gestemd.

[latka]

Hmm. Rechts en pro-privacy. Dan blijft er weinig over. Eigenlijk alleen d66 maar die stemmen voor. Wellicht tijd om je positie in het politieke landschap te heroverwegen of een eigen partij op te richten.

[litebyte]

Het was enigzins ironisch bedoeld. Los van welke regering ook, dit was er sowieso doorheen gekomen. De 'wens' ligt hiervan buiten de politiek (bij bepaalde diensten), die macht is beleidsbepalend.

[Mizgala28]

Deze wet geeft de Nederlandse inlichtingendiensten AIVD en MIVD meer aftapmogelijkheden. Die moeten nu nog vooraf toestemming vragen aan toezichthouders, maar onder de tijdelijke wet hoeft dat niet meer.

Ze leren het ook nooit daar in Den Haag

[Jeh]

Er is niets zo permanent als een tijdelijke wet.

[Tintel]

De nieuwe wet biedt verder de mogelijkheid om, als dat noodzakelijk is voor de nationale veiligheid, bulkdatasets langer te kunnen gebruiken.

Dit is ook een smerige.... "indien noodzakelijk"....waarom nog moeite doen om maximale retentie-periodes vast te leggen als je vervolgens dit soort aanrommel-wetten aanneemt.

Ik begrijp wel dat ze (de inlichtingendiensten) anders enigszins beperkt zijn maar ik (als burger) wil eigenlijk dat deze diensten dat zijn. Want de noemer "externe bedreigingen" geldt namelijk al zodra het niet binnen de inner-circle valt.

[Kapotlood]

Dat is wel bijzonder; was er niet eerst relatief lang een discussie of de "sleepwet" er wel door moest komen, om vervolgens een tijd nadat die wet er was, er achter te komen dat de inlichtingendiensten wel érg veel (onterecht) gebruik maakten van deze wet? En nu worden de mogelijkheden om mensen af te tappen zelfs nog makkelijker?

Ik weet niet of dit nu zo'n goede stap is in een land waar mensen onschuldig zijn tot schuldig bevonden, ook al kan ik me goed voorstellen dat er naar manieren wordt gezocht om criminelen en kwaadwillenden (terroristen bijvoorbeeld) zo snel mogelijk op te kunnen pakken.

[slaay]

Toch bijzonder dat de Eerste Kamer zo verdeeld is over een wet. Hoezo verdeeld?

"De Eerste Kamer let er met name op of wetsvoorstellen juridisch kloppen, goed uit te voeren en te handhaven zijn."
Bron: https://www.eerstekamer.n...elegd/f=/vkqidr4wd0xx.pdf

Met dit in het achterhoofd zijn er dus 50 Eerste Kamerleden er van overtuigd dat deze wet juridisch klopt, goed uit te voeren en te handhaven is. En dan zijn er dus 25 Eerste Kamerleden er van overtuigd dat de wet juridisch niet klopt of goed uit te voeren of goed te handhaven is.