Grote gameontwikkelaars vereisen ssd in plaats van hdd: is dit een omslagpunt?

De laatste maanden kwamen er enkele grote videogames op de markt waarvan de minimum-pc-systeemeisen een harde nieuwe voorwaarde bevatten: geen harde schijf meer, maar een ssd. Wat is de redenering hierachter en wat betekent dit voor gamers?

Deze week werd bekend dat CD Projekt RED de systeemeisen voor Cyberpunk 2077 enkele jaren na de release naar boven bijstelt, waaronder een vereiste voor een ssd, terwijl voorheen hdd's ook nog ondersteund werden. Het viel Tweakers op dat dit de laatste tijd vaker voorkomt. Bethesda beveelt bijvoorbeeld op de officiële Steam-pagina aan dat Starfield straks vanaf een ssd gespeeld moet worden. Hetzelfde gold onlangs voor de Dead Space-remake en Diablo IV, terwijl Forspoken hdd's technisch gezien ondersteunt, maar Direct Storage-laadtechnologie alleen biedt aan ssd-gebruikers.

Mogelijk omslagpunt

Daarmee lijkt er onder AAA-releases een tendens te ontstaan; hdd's zijn niet langer welkom in de systeemeisen en ssd's worden als de standaard gezien. Naar verwachting gaan steeds meer ontwikkelaars grote games uitbrengen zonder officiële hdd-ondersteuning. De prestaties van games zouden daaraan ten grondslag liggen, stellen diverse ontwikkelaars.

CD Projekt Red licht bijvoorbeeld in de aankondiging van het bijstellen van de Cyberpunk 2077-systeemeisen toe dat 'ssd's kortere laadtijden, verbeterde streaming en een betere algehele pc-prestatie bieden dan hdd's'. De ontwikkelaar benadrukt dat het spel niet per se stopt met werken op systemen die voorheen wel voldeden aan de systeemeisen, die met ondersteuning voor hdd's. Dergelijke systemen worden echter niet meer door de Poolse ontwikkelaar getest en ondersteund.

Hetzelfde geldt voor onder meer Dead Space en Diablo IV. Deze games hebben geen officiële hdd-ondersteuning, maar zijn in principe nog vanaf harde schijven te spelen. Blizzard schrijft in de kleine lettertjes van de systeemeisen voor Diablo IV: "De game zal een poging doen om te draaien op hardware die niet aan de systeemeisen voldoet, inclusief systemen met een hdd, dualcore-cpu's en geïntegreerde gpu's. De game-ervaring kan hierdoor significant afnemen."

Nu zal het voor weinig gamers een verrassing zijn dat ssd's aanzienlijke voordelen hebben tegenover hdd's, maar het verschilt wel per game in hoeverre het gebruik van een trager opslagmedium invloed heeft op de prestaties ervan. Bij de ene game is slechts sprake van langere laadtijden, waar nog mee te leven valt. Een andere game kan daarentegen gaan haperen of de beeldkwaliteit kan aftakelen.

Illustratie van een hamr-hdd met laser. Afbeelding: Seagate

Texture streaming en hdd's gaan niet samen

Dat werd bijvoorbeeld duidelijk bij Forspoken, een game waarvan in aanloop naar de meermaals uitgestelde release al benadrukt werd dat ssd's aangeraden worden; het gebruik van een hdd zou tot problemen kunnen leiden. Dat heeft volgens een blogpost van een van de ontwikkelaars van de game te maken met een techniek die texture streaming genoemd wordt.

Hierbij worden textures en andere assets uit een gameomgeving niet allemaal in één keer naar het gpu-geheugen gestuurd, maar alleen naar de vram 'gestreamd' als de visuele elementen daadwerkelijk nodig zijn. De richting waarin de camera gericht wordt, ofwel waar de speler naar kijkt, bepaalt in real time welke textures moeten worden geladen. In de praktijk zorgt deze techniek ervoor dat videokaarten met relatief weinig geheugen dynamisch textures kunnen inladen. Een kaart met relatief veel geheugen kan in theorie juist alle mogelijk benodigde textures uit een gehele omgeving meteen opslaan.

Frustum culling in Horizon Zero Dawn. Bron: Guerrilla Games

Dat is volgens Horizon Zero Dawn-ontwikkelaar Michiel van der Leeuw een gebruikelijke techniek. Sterker nog, in een reactie op het fragment hiernaast legt hij uit dat er op een vergelijkbare manier ook altijd op gpu- en cpu-rekenkracht bespaard wordt door geometrie buiten beeld in het geheel niet te renderen, nog voordat er textures voor de geometrie aan te pas komen. Dat proces heet frustum culling. Dit gebeurt vroeg in het rendertraject en voorkomt dat er onnodig geometrie en in het verlengde daarvan textures gerenderd en geladen hoeven te worden.

Vooral texture streaming wordt dan ook direct beïnvloed door hdd's en ssd's. Dat zit hem in de vertaalslag van opgeslagen bestanden op een ssd of hdd naar daadwerkelijke videogamegraphics. Als een game nieuwe textures moet inladen, wordt tijdelijk aanspraak gemaakt op het opslagmedium. De bestanden zijn immers lokaal gecomprimeerd opgeslagen. Bij tragere opslag, zoals menig hdd of een relatief langzame ssd, kan dit een korte hapering van de beelden tot gevolg hebben. Daarnaast hebben objecten in eerste instantie een tijdelijke texture van een lagere kwaliteit. Als het inladen van de daadwerkelijke textures te lang duurt, kan er ook een fenomeen genaamd texturepop-in plaatsvinden. Textures laden dan te laat in, waardoor de tijdelijke textures even zichtbaar zijn, zoals in Redfall regelmatig gebeurde.

Redfall had last van hevige texturepop-in.

De ontwikkelaar van Forspoken schrijft dat het totale plaatje nog iets ingewikkelder is, aangezien uiteraard niet alleen het opslagmedium een knelpunt kan zijn. Bij een hogere grafische preset zijn 'andere elementen van gameassets ook groter', waardoor er minder gpu-geheugen overblijft om textures naar te streamen. Kortom, naast de snelheid van het opslagmedium is ook de beschikbare hoeveelheid vram belangrijk. Die hangt weer af van de grafische preset, die op zijn beurt de grootte van andere assets bepaalt.

Ssd's in openwereldgames

Ook de omvang van een gamewereld heeft invloed op het belang van de snelheid van het gebruikte opslagmedium. In een interview met Tweakers legt EA Motive uit dat de Dead Space-remake uit 2023 gemaakt is met ssd's in gedachte. "We zijn continu assets naar binnen en buiten aan het streamen om laadschermen te voorkomen. De snelle indexering van ssd's vergeleken met hdd's helpt daarbij", aldus technical director David Robillard.

Bij een game met verschillende stukken van een map, in de oorspronkelijke Dead Space verhuld door een tramritje, zijn laadtijden tussen stukken in principe langer als er een hdd gebruikt wordt. Wanneer een wereld naadloos moet aanvoelen, raadt Robillard een ssd ten zeerste aan.

DirectStorage

Onlangs presenteerde Microsoft als onderdeel van de DirectX-api een technologie genaamd DirectStorage, die tot aanzienlijk kortere laadtijden van games moet leiden. Forspoken is voor zover bekend de eerste en enige game die op het moment van schrijven van deze sdk gebruikmaakt.

De decompression van gecomprimeerde gamebestanden wordt dankzij DirectStorage in principe niet door de cpu gedaan, maar door de videokaart. Uiteindelijk moet de videokaart immers uitgepakte bestanden verwerken tot een speelbare game, dus met DirectStorage kan een omweg vermeden worden. Dit moet in combinatie met een NVMe-ssd veel hogere leessnelheden opleveren, waardoor laadtijden drastisch verkort zouden worden. Daar zit dan ook gelijk een kleine kanttekening aan voor hdd's; hoewel DirectStorage sinds kort ook voor harde schijven en SATA-ssd's werkt, is de fysieke technologie achter een hdd een knelpunt. Luminous Productions laat in een video zien hoe een scène vanaf een M.2-ssd binnen 1,9 seconden geladen wordt en hoe dat op een SATA-ssd twee keer zo lang duurt. Een hdd heeft er volgens de ontwikkelaar bijna 22 seconden voor nodig.

Afbeelding via Luminous Productions

Current-gen ingeburgerd

Wat verder opvalt aan bijvoorbeeld de Cyberpunk 2077-dlc Phantom Liberty, Starfield, Forspoken en de Dead Space-remake, is dat al deze ssd-prefererende games ook niet meer uitkomen op de vorige generaties consoles. De PlayStation 4 en Xbox One hadden nog een hdd, maar sinds de huidige generatie consoles zijn ook Microsoft en Sony overgestapt op solidstatetechnologie. Hierdoor wordt het nog logischer dat ontwikkelaars zich minder willen focussen op de optimalisatie van games voor de oudere opslagvorm; het aantal compatibele systemen met een hdd wordt gewoonweg steeds kleiner.

EA Motive bevestigde dit in een interview met Tweakers over de open wereld van Dead Space. "We besloten al snel om Dead Space alleen uit te brengen op current-gen consoles en pc's. Dead Space is een spel dat draait om sfeer en ambiance. De vorige generatie consoles zou onze capaciteit op dat gebied beperkt hebben."

Het feit dat games grafisch steeds geavanceerder worden en gaming in resoluties van 1080p of hoger niet meer dan normaal is geworden, draagt hier vermoedelijk ook nog aan bij. Vanwege de hogere resolutie textures en grotere assets zijn dan weer grotere bestanden nodig. Die kunnen maar beter van een vlot opslagmedium geladen worden.

Extra kosten voor de pc-bouwer?

Mocht deze trend zich voortzetten, dan zullen hdd-gamers zich moeten aanpassen om nog nieuwe ssd-exclusieve games te kunnen spelen. Wat kosten betreft valt dat voor de meeste systemen waarschijnlijk wel mee. De afgelopen jaren ging de prijs per gigabyte ssd-geheugen drastisch omlaag, dus een upgrade naar ssd-opslagruimte hoeft niet duur te zijn.

Inmiddels zijn er immers M.2-ssd's verkrijgbaar met een terabyte aan opslagruimte van onder de 50 euro. Ter vergelijking: een 3,5"-hdd is volgens de Pricewatch voor zo'n 30 euro te krijgen, maar dit zijn schijven die beter fungeren als langetermijnopslagmedium; de leessnelheden variëren van 300 tot soms slechts 110 megabyte per seconde. Een gemiddelde M.2-ssd-stick heeft al snel een tienvoudige lees- en schrijfsnelheid.

Daarvoor moet wel verondersteld worden dat er plek voor een M.2-stick is op het moederbord. De afgelopen jaren is dit een vrij conventionele functie voor nieuwe moederborden, maar zeker op oudere borden kan een dergelijk slot ontbreken. In dat geval kan een bestaande SATA-aansluiting gebruikt worden voor een 2,5"-ssd. Ook binnen deze categorie en prijsklasse zijn volgens de Pricewatch genoeg opties beschikbaar, waarbij de leessnelheid doorgaans tenminste 500MB/s is.

Conclusie

Uiteindelijk is het aandeel hdd-pc-gamers vermoedelijk relatief laag; upgraden is doorgaans vrij eenvoudig en kost relatief weinig. Dat neemt niet weg dat gamers met een hdd zich wellicht benadeeld voelen door de ontwikkeling. Dat een ssd handig is voor het beperken van laadtijden en eventuele grafische problemen, valt niet te betwisten. Of ontwikkelaars dit moeten verplichten, blijft nog maar de vraag.

Voorlopig is het goede nieuws dat ontwikkelaars veelal ssd's aanbevelen, maar dat dit geen harde eis is om de game daadwerkelijk te kunnen spelen. Wie wat langere laadtijden en een sporadische hapering kan incasseren, hoeft zich dus nog geen grote zorgen te maken. Wel lijkt er een trend op gang te komen die zich naar alle waarschijnlijkheid zal doorzetten; de laadtijd naar een harde ssd-vereiste lijkt in gang gezet te zijn. Of dat met ssd- of hdd-snelheden gebeurt, moet nog blijken.

Reacties (112)

[pomp0m]

Dit voelt geschreven alsof het snel gegaan is maar persoonlijk vindt ik het eigenlijk best laat.
Zelf zit ik op de 2de generatie computer (8 jaar totaal) die een m2 ssd heeft voor de spellen. Daarvan is 2 jaar geleden bij de aankoop van de 2de pc al rekening gehouden en plat gemarket met de direct storage api terwijl die volgens mij nog steeds niet gebruikt wordt?

Het voelt een beetje tegenstrijdig, hoe zit dit bij andere mensen? Zijn SSDs met genoeg capaciteit voor de spellen al ingeburgerd?

[Wolfos]

Ik zit al jaren exclusief met een SSD. Mijn werk was met harde schijven vele malen langzamer. Laadschermen van games waren toen al een stuk langzamer.
Dus toen ik m'n eerste SSD haalde was ik verkocht. Paar maanden later veel geld betaald voor een 1TB model en de harde schijf eruit gegooid.

Ik vind het best bijzonder hoeveel mensen nog zo lang aan die harde schijven vast bleven houden. Zelfs bij high-end systemen met Ryzen 7 CPU's en dan een harde schijf erbij want het is goedkoper. Tja, dat is een Pentium 2 ook.
Als je voor die paar tientjes een twintigmaal snellere CPU had dan wist je het ook wel.

[Reactie gewijzigd door Wolfos op 22 juli 2024 16:20]

[!mark]

Ik vind het best bijzonder hoeveel mensen nog zo lang aan die harde schijven vast bleven houden. Zelfs bij high-end systemen met Ryzen 7 CPU's en dan een harde schijf erbij want het is goedkoper.

Ik gebruik ze nog steeds voor opslag waarbij snelheid totaal niet relevant is hoor, ze zijn namelijk nog altijd een stuk goedkoper als je primair vooral veel capaciteit zoekt voor foto/video. Waarom zou je daar dan onnodig veel geld in gaan stoppen, je gaat toch ook geen 128GB ram in elke high-end PC stoppen puur omdat het kan?

Wel niet meer in mijn PC zelf inderdaad, maar extern via USB of voor in een NAS.

[Reactie gewijzigd door !mark op 22 juli 2024 16:20]

[Powerblast]

Same here, mijn OS en game drive zijn een SSD. Foto's, development en andere "trage apps" staan gewoon nog netjes op een HDD. Ze zijn zoals je zegt nog altijd een stukje goedkoper en ik zie ze om één of andere reden gevoelsmatig als iets betrouwbaarder (of dat in de praktijk ook zo is, geen idee ). Kies wel altijd voor een WD Black of iets dergelijks met hoge snelheden en niet een green of iets dergelijks.

[batjes]

ik zie ze om één of andere reden gevoelsmatig als iets betrouwbaarder

Mijn ervaring is dat HDD's meestal wat kuren vertonen voordat ze helemaal stuk zijn. Een SSD is wat vaker gewoon POEF kapot.
Maar de gemiddelde levensduur van een SSD is ruim 2x dat van een HDD.

[Da_Leroy]

Gewoon een nachtje of 2 in een cellefaantje in de vriezer als die kuren heeft en je kunt je data gewoon nog redden.

[xian05]

Zou je hier een beetje meer uitleg over kunnen geven?
Ik heb een oude ssd die het begeven heeft , alsook een hdd.
Wat doet dit precies in de diepvries?
Cellofaan is dit een soort vershoudfolie?

[tsjarlie]

De logica hierachter is dat hardware uitzet bij warmte en krimpt bij koude.
Als een SSD of een HDD kapot gaat is dit meestal bij hoge temperaturen.
Ik heb in het verleden nog HDD en USB sticks kunnen redden door ze een nachtje in de diepvries te steken, maar dit lukt uiteraard niet altijd, maar steeds het proberen waard. Ik stak ze wel eerst in een zip zakje zodat er geen vochtige lucht uit de diepvries aan kon.

Daarnaast ook nog verhalen gelezen van GPU kaarten waar de soldering soms een beetje los kwam en daardoor slecht contact gaf. De oplossing volgens sommigen was die eens 10 minuten in een warme over steken. Zelf heb ik dat nooit geprobeerd, vermits ik geen kapotte graka had

[Da_Leroy]

Dat klopt inderdaad, zorg dan wel dat je echt alleen de printplaat in de oven leg. Nooit een kapotte videokaart gehad maar een vriend van me heeft er wel succes mee gehad.

[Zoop]

Ahja, het "rrrrrrtik .... rrrrrrtik"-geluid van de DeskStar (deathstar), als je dat hoorde, hopen dat je je meeste spul gebackuped hebt want op dat moment een full-disk backup draaien helpt hem waarschijnlijk helemaal om zeep

Gemiddelde levensduur lijkt me sterk afhankelijk van het gebruik. Voor backups waar HDD's nog veel gebruikt worden, is het bijna alleen maar met regelmaat schrijf acties uitvoeren. Buitenom prijs en capaciteit lijkt me daar een HDD een betere keus vanwege levensduur.

In dagelijks gebruik, kantoor en thuis en games, zal je ongetwijfeld gelijk hebben.

[Wolfos]

Juist voor development heb je enorm veel baat bij een SSD. Veel kleine bestanden betekent dat de harde schijf veel moet zoeken. Een SSD zoekt niet, die vind

[Leemeijer]

Ik heb even snel gekeken naar 500 gb van alle versies (hdd,SSd en M2) maar dat kost allemaal ongeveer hetzelfde volgens mij

[VNA9216]

Ik gebruik ze ook nog gewoon voor games. Zelf draai ik linux en heb op mijn pc die in de woonkamer staat als console vervanger gewoon 2x2TB 7200 RPM schijven als RAID 0 array + een 128 GB SSD die dmv bcache zo veel mogelijk de kleine reads probeert op te vangen die (die remmen HDD's gigantisch af).
Deze setup is intussen wel antiek, en met laden is het doorgaans de CPU die het gewoon niet meer bij kan benen, maar wanneer je even in het achterhoofd houd dat het een i5 4460 is laad het nog verdomd snel.
Ik heb als werk systeem een 5800X staan en als die puur vanaf 2 van dezelfde HDD's laad er echt merkbaar langer over doet, soms wel meer dan het dubbele van die oude bak in de woonkamer.

[GromuhlDjun]

Ik gebruik nog hdd's voor mijn NAS. Werkt nog perfect voor het streamen van films, muziek en voor backups.

Voor mijn pc's zelf gebruik ik al zo'n 10 jaar geen hdd's meer. Heb nu 2x nvme en een aantal sata ssd's (4) in mijn main pc hangen.
Misschien wat veel, zijn ook erfenisjes uit oudere systemen. Ze presteren nog steeds prima, dus geen reden om ze weg te doen.

[svideo]

Ik gebruik mijn oude ssd's als usb drives. Ik ga echt geen 80G sata ssd in een pc stoppen. Zonde van de aansluitingen.

[IamPeacock]

Misschien wat onwetendheid bij de grote massa die er weinig van kent?
Zolang ontwikkelaars natuurlijk blijven aangeven dat het blijft werken met een HDD, waarom zouden ze dan massaal overstappen?

Het is een goede zaak, ik dacht eerlijk gezegd dat we veel sneller al zouden overgeschakeld zijn.

Had PS4/Xbox One een SSD gehad, was de transitie jaren geleden al gebeurd.
Dat was een gemiste kans.

[Wolfos]

Tja, als ontwikkelaar heb ik weinig intentie om harde schijven te blokkeren. Je kunt hooguit aangeven dat het niet aan de minimumeisen voldoet en allicht een waarschuwing tonen. Maar dan doet een speler het zichzelf ook aan.

[!GN!T!ON]

Same hier. 1TB A2000 SSD en een 500GB 2,5" SATA SSDtje. ook alweer jaren. Heb een NASje + cloud storage voor backups en wat persoonlijke video's en foto's. Muziek, fims, tv etc stream ik allemaal dus kost geen storage.

Blijft eigenlijk alleen games over, kan met de huidige storage space makkelijk uit. Ik speel toch geen 20+ games tegelijk en met gigabit internet heb je in 20 minuten een spel ook zo weer opnieuw gedownload.

[Jimmy_]

Same, ik geloof dat ik de eerste SSD in 2014ish had aangeschaft en ben in 2016 maar meteen overgegaan op SSD only met een 2TB Samsung van toen nog 620 euro. Wat mij betreft een van mijn beste PC-gerelateerde aankopen ooit, naast de snelheidswinsten ook geen tikkende/spinnende HDD geluiden meer.

[Nathilion]

Het is echt zonde om prima werkende schijven weg te gooien. Mijn harde schijven gaan al bijna tien jaar mee. Ze zijn zo met de jaren meegegaan van de ene upgrade naar de andere. Plus nog een paar ingezet na de upgrade van mijn NAS.

Ik heb er nu vijf van in mijn systeem (extra SATA uitbreidingskaart) samen met nog een 128GB SSD (C-schijf, en een 256GB SSD (game van het moment).

Van die HDDs heb ik de drie identieke uit mijn NAS (7200RPM, 1TB schijven) in een Windows Storage Spaces gezet (als parity space, met manuele configuratie om de snelheid te fixen.) En de andere twee als simpele opslag.

Op het moment speel ik Diablo 4 van de Storage Spaces drive. En de performance is helemaal prima. Alleen op dag 1 merkte ik problemen met de overgang van het ene gebied naar de andere, maar dat was een netwerk ding en niet een harde schijf probleem (die liepen te idlen op nul). Laadtijden voor Cellars/Dungeons zijn <10 seconden dus ook daar geen problemen.

AC Valhalla is wel wat problematischer. Maar die lijkt het ook een sport te vinden om elke meter iets nieuws te moeten laden. Joost mag weten waarom. De wereld verandert er niet om en met 32GB RAM zou er toch genoeg ruimte moeten zijn om de halve wereld te cachen.

Andere games heb ik verder ook totaal geen problemen mee. De parity space is rap genoeg voor alles van dit moment.

[atthias]

uit het artikel

Onlangs presenteerde Microsoft als onderdeel van de DirectX-api een technologie genaamd DirectStorage, die tot aanzienlijk kortere laadtijden van games moet leiden. Forspoken is voor zover bekend de eerste en enige game die op het moment van schrijven van deze sdk gebruikmaakt.

[psychodude]

De nuance zit hem in het woord vereist.

Persoonlijk heb ik zeker een soortgelijke ervaring qua SSD gebruik, mijn eerste SSD dateert al van ergens voor 2010. Qua windows boot drive en in eerste instantie voor mijn primary games gebruikte ik niet langer iets anders. Tegenwoordig draai ik al vele jaren al mijn games van SSD naarmate de capaciteit van SSD's sterk gegroeid is.

Maar strikt genomen, was iedere game natuurlijk nog wel goed speelbaar op een HDD. Het gaf enkel langere laadtijden.

Sinds de verschuiving naar SSD's binnen consoles zie je een verschuiving ontstaan in de manier waarop sommige games data aanspreken. In plaats van veel inladen in RAM up front, richting meer dynamisch inladen waar nodig. Is de drive niet snel genoeg, dan krijg je daarin dus vertragingen in de vorm van asset pop-in.

En je dus eigenlijk een punt bereikt waarin je als publisher/developer een SSD als minimum op moet gaan geven, omdat de speelervaring met HDD gewoonweg ondermaats gaat worden.

Naarmate meer en meer developers DirectStorage en in de toekomst soortgelijke technologieën gaan toepassen, zal deze vereiste voor SSD's verder toe gaan nemen.

[Mizgala28]

Algemeen voor Windows kocht ik mijn eerste 256gb SSD in 2013 voor mijn laptop (en die ssd doet het nog steeds prima)

Maar voor games pas in 2019 de overstap gemaakt, NVME als C: en een aparte SATA SSD voor games (1tb, dat was toen de sweet spot qua prijs voor mij)

En veel verschil met de NVME merk ik niet, want mijn desktop heeft voor games een SATA SSD, in mijn laptop zit een NVME en die is at best marginaal sneller.

Harde schijf heb ik ook maar dat ja puur voor data, ik heb veel lokale bestanden en daar is dat ruim zat voor.

Waar het kantelpunt zat? Geen idee exact, maar ik merkte met mijn eerdere PC al in 2016 dat bepaalde games beter werkten met een SSD, en niet alleen qua laadtijden maar soms had je games, waar met een HDD je meer last van texture pop-in had dan op een SSD.

[Reactie gewijzigd door Mizgala28 op 22 juli 2024 16:20]

[osmosis]

De prijs van SSD's is tegenwoordig super voor de consument.
Je hebt al een 2TB NVMe voor nog geen 90,-
Op mijn werk zie ik een flinke groei in de markt voor grote NVMe's ze gaan als warme broodjes over de toonbank.

Zelf heb ik al jaren 3TB NVMe en 2TB HDD opslag in mijn game pc.

De 2TB HDD zit er eigenlijk alleen maar in als een soort 'cold storage' alles wat niet snel hoeft aangesproken te worden zoals bijv mijn collectie aan Linux iso's

[Annihilism]

Een beetje serieuze gamer heeft allang een SSD in zijn/haar pc of laptop, hooguit nog een HDD voor bestanden of oudere games. Mijn PS5 ondersteunt niet eens een HDD voor PS5 games. Hoewel ik geen tegenstanders van HDD's ben (in een NAS is zoiets nog goed toepasbaar) ben ik wel blij dat ik geen externe HDD meer hoef te gebruiken en externe SSD's ondertussen een goede prijs/kwaliteit hebben.

Om één of andere reden hielden externe HDD's het altijd een stuk minder lang uit bij mij, of dat nou door de behuizing (koeling) komt of wellicht omdat de voedingen die ze bij zon behuizing leveren wellicht wat brakker is dan een stabiele PC voeding, geen idee...

[Arfman]

Ik draai al sinds 2016 met alleen maar SSD's. Grootste pijnpunt als je een nieuwe PC kocht was dat alles sneller aanvoelde, behalve het opstarten en laden van games. Daarnaast was het altijd aanwezige geratel een irritatiefactortje. Dus ik vind het ook vrij laat

[anub1s17]

idd ben eigenlijk zodra de SSD redelijk geprijsd werd (vertex 2...slecht start punt allemaal rip binnen 3 jaar ) maar vooral met de prijzen van SSD's op bepaalde punten ben ik inmiddels voor gamen redelijk ingericht voor enkel SSD's.

1TB WD 850 voor OS en laad zware games (star citizen)
2TB WD ....550? blue 2tb voor games die ik vaak speel
en me oudste SSD met een 4-5 jaar oud (should i be worried >.>) een crucial MX500 2TB die ik 4-5 jaar geleden op een black friday relatief goedkoop gekocht heb. me eerste ssd bedoeld enkel voor games.
afgerond met een 6-7 jaar oude 4TB WD Black voor opslag.

ik weet in elk geval in multiplayer als we op iemand zitten te wachten die nog aan het laden is...ben ik het bijna zeker niet ^^

[Kingpinda]

Ik weet precies wanneer ik mijn eeste SSD kocht. beta van a-10C op digital combat simulator in 2010. microstutters doordat niet geoptimaliseerd was. SSD verhielp dit. Over de jaren heen heb ik nu 4 ssds imijn pc en ik kwam er laats achter dat ik nog een 4 terabyte hdd in mijn pc heb zitten. laatste keer dat ik pc nieuwe upgrade gaf helemaal vergeten en nooit de hdd meer aangesloten.

Maat van mij ging paar jaar geleden met mij Star Citizen spelen. was best een stabiele build toen en ik dacht nu kan die maat wel even snuffelen zonder continute 30k foutemeldingen te krijgen.

Hij zei: het is net een slideshow man! hoezo speelbaar?? had een beter systeem dan ik had. Hij was er meteen weer klaar mee. Weken later zei hij dat hij per ongeluk de game op HDD had geinstalleerd.

[The Zep Man]

Zoals de vuistregel stelt over een vraag in een titel: het antwoord is 'nee'.

Voor mijn gevoel was dat kantelpunt er al tien jaar geleden. Toen merkte je al een sterk verschil tussen HDD's en SSD's voor spellen, en het verbaast mij dat het nu pas 'officieel' is.

[Reactie gewijzigd door The Zep Man op 22 juli 2024 16:20]

[Blokker_1999]

Je voelde wel een verschil, maar tot recent is het nooit echt een vereiste geweest. De vraag is dan ook: wanneer hebben we het punt bereikt gehad dat een SSD in een game PC onontbeerlijk is geworden? Langere laadtijden op zich zijn onvoldoende, en 10 jaar terug waren SSDs nog veel te duur, zeker voor de massaopslag die je vaak nodig had voor je game collectie.

[Lanfear89]

Kort nadat Battlefield 4 op de markt kwam heb ik speciaal een SSD voor m'n games aangeschaft, juist om het met de laadtijden te winnen van de 'sukkeltjes' met een trage HDD (en om niet de halve match te missen..). Dat is zo'n 10 jaar geleden ja.

[CriticalHit_NL]

Mwoah ik gebruikte toen ook nog HDD's, heb eigenlijk pas sinds vorig jaar een 860 Pro 2TB aangeschaft voor games. Als je veel RAM had dan was het enkel de eerste keer wat trager gezien daarna het spel grotendeels in je RAM gecached zit, en dan waren de laadtijden bijna niet van een SSD te onderscheiden.

Het is eigenlijk gewoon een RAMDisk op dat moment als het in de cache zit, en hoewel een RAMDisk velen male sneller is dan een SATA-600 SSD ga je dat effectief niet echt merken qua laadtijden omdat de CPU afhankelijk de snelheid van het inladen ook afremt.

Maar goed SSD is uiteraard gewoon beter, ook geen gedoe met fragmentatie van bestanden telkens.
Maar een snelle HDD was nog best te doen voor de wat recentere spellen, zolang het bij spellen bleef van zo'n 50GB groot, GTA V gaat ook wel prima overigens, in ieder geval toen het nog zo'n 80GB was, nu is dat al 108GB.

De crux zit hem echt vaak in de streaming van hele hoge kwaliteit textures en hoe de engine daarmee overweg gaat, zeker nu je volgens mij Ratchet & Clank straks hebt die instant van wereld naar wereld wisselen zonder laadschermen.

[batjes]

BF4 was ook voor mij de eerste game die gewoon op een SSD moest, daar heb ik nog ruimte vrij lopen maken op mijn 256GB OS drive. HDD was gewoon tot wel 5 minuten laden versus <30sec op een SSD. Op vanilla 500 ticket servers zat je met een HDD meer naar het laadscherm te kijken dan dat je aan het spelen was.

De Frostbite engine krijgt vaak wat negatieve meuk over zich heen, maar het technisch vaak een voorloper. (ik accepteerde door die technische hoogstandjes de bugs in BF4 een heel stuk makkelijker) Het was 1 van de eerste engines die ook daadwerkelijk rekening hield met een SSD tijdens het laden en daarop goed meeschaalde richting alle beschikbare cores. Een map laden was een goede CPU en opslag benchmark.

[.MaT]

Ze waren nog relatief duur, zeker tegenover HDD's toen, maar betaalbaarder dan recente moederborden of GPU's vandaag de dag vind ik. Al helemaal gezien de prestatiewinst die je kreeg en bijna constant voelbaar was in dagdagelijks gebruik.

Ik betaalde 12 jaar geleden €176 voor een 120GB SSD en €76 voor een 2TB HDD om als massaopslag te gebruiken. Zo duur vond ik dat niet toen voor een PC die bloedsnel aanvoelde en een zee van ruimte had. Games waren veelal niet groter dan 16GB in die tijd. Er konden er genoeg op om tegelijk te spelen.

[GTACrime]

Bron?

[gimbal]

Borderlands 3 was de eerste game waar ik het begon te merken. Het was speelbaar van een HDD maar niet met het volle plezier. Lange laadtijden, constant stotteringen... Verschuiven naar de (toen helaas van beperkte grootte) SSD maakte echt een wereld van verschil.

[IamPeacock]

Dat komt vermoedelijk omdat de consoles dit nog niet vereisten.
Dat blijft toch wat de grote gemene deler waar ontwikkelaars rekening mee houden.

[andru123]

1) Qua materiaal kost HDD veel meer dan SSD, verstandig dat eventueel HDDs duurder worden
2) Voor games - betekent dat games eigenlijk trager worden, dus je moet een SSD gebruiken om dit traagheid te compenseren. slechte trend - in plaats van de game zo efficiënt mogelijk maken, zegt de ontwikkelaar - ik verijst een SSD, hop-oke, klaar voor release.

[gimbal]

Het kan niet efficient gemaakt worden, moderne games moeten steeds grotere hoeveelheden data streamen om aan alle krankzinnige eisen van gamers te kunnen voldoen. We leven niet meer in de jaren 90.

Het kan hooguit net wat minder inefficient gemaakt worden door extreem slimme resource loading en caching te maken.

[Zoop]

Maar toch heeft @andru123 ook wel gelijk in sommige gevallen.

Beste voorbeeld van het moment, Gollum. Check daar de recommended specs voor 60fps/4k op high, en je zit al minstens aan een ssd en een 3090/4090 en daarbij raden nog steeds aan bepaalde settings uit te laten. En kijk dan eens goed hoe dat spel eruit ziet.

Niks met krankzinnige eisen van gamers te maken in dit geval, dit is gewoon een lading assets in een engine gooien, en klaar. Oh hij laad langzaam, naja, dan maar SSD verplichten.

Het is niet dat je die hardware-eisen ook maar terug ziet aan hoe het eruit ziet... Ondanks SSD heb je namelijk nog steeds mesh en texture pop-ins en micro stutters bij overgangen van gebieden.

Dusja, eens, games worden steeds groter en zwaarder, veel assets die constant geladen moet kunnen worden, dan wordt een SSD snel een must, ja.
Maar er zijn dus ook genoeg devs die misbruik maken van de trend om hun onkunde mee te compenseren.

[PuzzleSolver]

Maar er zijn dus ook genoeg devs die misbruik maken van de trend om hun onkunde mee te compenseren.

Dat is te makkelijk, het zijn niet de devs, tenzij je daar het bedrijf als geheel bedoeld. Ik maak ook software al sinds de jaren 90 en ook ik optimaliseer steeds minder. Optimalisaties compliceren code (dingen niet laden betekend dat je daar overal rekening moet houden). Ze kosten dus veel tijd in ontwikkeling en testen en dat kost geld en daar wordt uiteraard vaak op bezuinigd.

Sommige optimalisaties zijn moelijk om te maken en onderhouden, in de overgang van 16bit naar 32bit was dat heel duidelijk. Toen moest je rekening houden met blokken van max 64k wat veel extra code betekend en veel kans op extra bugs. Die optimalisaties zijn nu uiteraard al lang niet meer nodig. Zo is het altijd zoeken naar een optimale situatie voor de huidige hardware, dit terwijl het verschil in hardware alleen maar groeit.

Voor mijn laatste project was ik juist code gaan optimaliseren door dingen op de GPU te gaan doen, maar er zijn dus ook nog steeds gebruikers met 10 jaar oude integrated graphics. Die presteren veel slechter dan de huidige telefoons. Dit betekend dus weer een extra code path voor die oude PC's en zo is het altijd zoeken naar de beste oplossing.

Wat betreft sommige game studios heb je wel gelijk, die flikkeren alles in een game engine en optimalisatie wordt overgeslagen omdat het te lang duurt of te veel geld kost. Maar de meeste devs/ontwikkelaars willen wel, het is vaak het management die roept "goed genoeg, uitbrengen".

[Zoop]

Natuurlijk, alles met nuance. Is geen zwart wit, maar zulke dingen moeten wel overwogen beslissingen zijn.

Ik noem daarom ook specifiek Gollum, echt het soort spel waar de kantjes er echt van afgelopen zijn dat ze ook niet gaat fixxen met wat patches.

Ik ben anders genoeg "devs" tegen gekomen die totaal niet stil staan bij optimalisatie, je komt het veel tegen in webdev. Spul dat bij elkaar gecopypaste is uit stackoverflow antwoorden "het werkt toch". En je zal nog verbazen hoeveel van die meuk volop in productie gebruikt wordt. Want ook webhosts gaan meer en meer naar SSD's, wilt niet betekenen dat je dan maar gelijk caching enzo overboord kan gaan gooien omdat het zo in de weg zit, of dat die paar duizend sql queries per pagina ok zijn.

[PuzzleSolver]

Bij webdevelopment zitten idd een hoop "programmeurs" van het type copy paste en het werkt, maar hoe geen idee. En nu computers steeds sneller worden zal dit in game development ook steeds vaker voor gaan komen.

Ik ben zelf net wat aan het leren over Unreal engine en verbaasde me over hoe slecht sommige blueprints waren, vol copy paste werk. Deze engines maken het ook mogelijk om met prutswerk een redelijk werkende game te maken met belachelijke systeem eisen. Een echte developer (of team) zou diezelfde game op een mobiel speelbaar kunnen krijgen in Unreal engine, maar echte developers zijn moeilijk te vinden omdat ze vaak een goede betaalde baan hebben.

Mijn reactie was ook meer vanuit mijn persoonlijke perspectief als developer. Goede optimalisatie is moeilijk en kost tijd. Managers willen alles snel en goedkoop.

[Roel1966]

1) Qua materiaal kost HDD veel meer dan SSD, verstandig dat eventueel HDDs duurder worden

Ben ik niet helemaal met je eens want bedenk wel dat je op een hdd wel veel meer data kan opslaan dan een ssd. Ander punt waarmee je ook rekening moet houden is dat een ssd degradeerd zelfs als ze niet gebruikt worden. Een ongebruikte harddisk kan je jaren op de plank laten liggen en is daarna gewoon te gebruiken.

En nee ik hoop niet dat harddisks duurder gaan worden want vooral als je veel data hebt dan kan het al snel oplopen als je van ssd's afhankelijk bent.

[Accretion]

Ik kan nergens vinden dat een SSD in storage zou slijten, zeker niet in een tijdsbestek van ~10 jaar.

Maar een HDD slijt gegarandeerd in werking (SSD alleen met schrijven) en geloof dat buiten werking ook de data die magnetisch opgeslagen is, gevoelig is voor degradatie.

De rest is alleen waar als je een SSD van 500GB vergelijkt met een schijf van 4TB, of puur kijkt naar prijs per GB.

Maar ik vermoed dat SSD's alleen maar goedkoper worden en HDD's blijven hangen.

[CAPSLOCK2000]

Ik kan nergens vinden dat een SSD in storage zou slijten, zeker niet in een tijdsbestek van ~10 jaar.

De SSD slijt niet maar de data wel.

SSDs werken door elektrische lading op te slaan en die lekt na verloop van tijd weg. Daarom moeten SSDs regelmatig hun data verversen en daar is stroom voor nodig. Zonder stroom raak je vroeg of laat je dat kwijt.

De grote vraag is hoe lang het duurt en hoe lang de interne foutcorrectie van zo'n SSD de fouten kan opvangen? Hoewel SSDs nu al een hele tijd in gebruik zijn denk ik niet dat er veel mensen al 10 jaar een gevulde SSD ongebruikt op de plank hebben liggen om die vele jaren later weer aan te sluiten en dat data te controleren. Dat zie je vooral in scenario's waarbij een ramp is gebeurd en 10 jaar oude data van backup teruggehaald moet worden, maar voor backups zijn SSDs nog te duur en 10 jaar geleden al helemaal. De backup markt is superconservatief en gaat voor de grootst mogelijke zekerheid. Die markt zal wel de laatste zijn om over te gaan op SSD.

Het eerlijke antwoord is denk ik dat we het niet goed weten. We weten wel dat ze niet het eeuwige leven hebben maar er is niet genoeg praktijkdata om echt goed te weten hoe betrouwbaar SSDs zijn op lange termijn.

[Roel1966]

Ik kan nergens vinden dat een SSD in storage zou slijten, zeker niet in een tijdsbestek van ~10 jaar.

Had ook even gezocht ernaar maar er zijn onderzoeken naar gedaan waaruit blijkt dat de cellen van een ssd vanzelf degraderen. Dit is wel dan een heel traag proces en wil niet zeggen dan dat een ssd onbruikbaar. Alleen kan er dan geen data meer in die cellen opgeslagen worden of als er data op stond is die onleesbaar.

Maar een HDD slijt gegarandeerd in werking (SSD alleen met schrijven)

Een hdd kan inderdaad slijten althans de bewegende delen maar de data op de schijf blijft in principe dan onbeschadigd. Bij een ssd is het zo dat als een cel eenmaal op is dan is de data ook weg. Net als dat wanneer een controller van een ssd kapot gaat dat dan ook alle data verloren is.

En wat het alleen schrijven betreft van de ssd, dat klopt, maar bedenk wel erbij dat een ssd op de achtergrond de cellen trimt. Cellen worden willekeurig beschreven en zijn vaak ook maar voor een deel gevuld. Via trim worden cellen dan gereorganiseerd wat wel dan telkens zorgt voor schrijfbewegingen op de ssd.

en geloof dat buiten werking ook de data die magnetisch opgeslagen is, gevoelig is voor degradatie.

Dat is voor beiden hetzelfde dat invloed van magnetisme zowel op de harddisk als een ssd de data kan wissen. Maar data op de schijf van een harddisk heeft geen last van degradatie mits de harddisk goed behandeld word. Dataverlies op een harddisk ontstaan meestal door beschadiging van de schijf door b.v. stoten of vallen.

[SirBlade]

Hoe veel gamers gebruiken er tegenwoordig nog HDD's? Ik kan er niets over terugvinden in de steam hardware survey.

[paulvanrijn]

Denk meer dan je denkt. Fanatieke gamers en of verzamelaars van games zoals ik
Hangen 5 schijven in van ieder 16 groot. Komt er op neer dat ssd echt groter moeten worden dan de gebruikelijke 2 groot. Gaat anders nooit passen en ben je maandelijks spellen aan het verwijderen en installeren

[GromuhlDjun]

Hoeveel tijd heb je om te gamen dat je 80Tb voor games nodig hebt? Start je elke dag tientallen verschillende games op?
Ik heb op 3-4Tb ongeveer 50 moderne(re) games staan en aan de meeste ben ik nog niet eens toegekomen. Op mijn "retro" pc heb ik 100 topspellen van weleer staan die voor de leuk ooit nog wel eens te spelen zijn, samen goed voor minder dan 500Gb (en dan nog heul veul dos en amiga spelletjes, maar dat stelt qua ruimte niets voor).
Ik dacht dat ik al overkill was qua gaming

Edit: Als het gaat om images/backups, begrijp ik het zeker wel hoor. Maar dan zou ik toch lekker de games die je werkelijk gaat spelen overhevelen naar een ssd als ze dat nodig hebben.

[Reactie gewijzigd door GromuhlDjun op 22 juli 2024 16:20]

[Nathilion]

Hangt er wel weer vanaf hoe die vijf schijven er in hangen. Vijf keer los van elkaar? Of in een RAIDx of een Storage Spaces opstelling? Dan kan het namelijk best wel eens 16TB totaal zijn in plaats van 80TB.

Als ik mijn complete games collectie zou installeren dan kom ik al aardig goed boven de 8TB uit. Niet dat ik ooit nog die hele oude games zou spelen, maar alles bij elkaar heb ik aardig wat terabytes aan games verzameld over de afgelopen 25 jaar.

[Bierbal]

Er wordt in het artikel gesteld dat Diablo 4 op SSD moet worden gespeeld. Nou, ik heb hem gewoon op hdd geïnstalleerd dus ik hecht weinig waarde aan de juistheid van dit artikel..

[YannickSpinner]

Hetzelfde geldt voor onder meer Dead Space en Diablo IV. Deze games hebben geen officiële hdd-ondersteuning, maar zijn in principe nog vanaf harde schijven te spelen. Blizzard schrijft in de kleine lettertjes van de systeemeisen voor Diablo IV: "De game zal een poging doen om te draaien op hardware die niet aan de systeemeisen voldoet, inclusief systemen met een hdd, dualcore-cpu's en geïntegreerde gpu's. De game-ervaring kan hierdoor significant afnemen."

[Bierbal]

Dan zal ik helaas toch moeten upgraden. Waarschijnlijk kan de spel ervaring beter. Kost weer een hoop tijd om alles over te zetten. Vooraan ook gewoon console dan heb je al dat gezeur niet steeds.

[ZinloosGeweldig]

Je had het artikel toch op z'n minst even in haar geheel mogen lezen voor het op waarde te schatten...

[Morress]

Hetzelfde geldt voor onder meer Dead Space en Diablo IV. Deze games hebben geen officiële hdd-ondersteuning, maar zijn in principe nog vanaf harde schijven te spelen. Blizzard schrijft van de systeemeisen voor Diablo IV: "De game zal een poging doen om te draaien op hardware die niet aan de systeemeisen voldoet, inclusief systemen met een hdd, dualcore-cpu's en geïntegreerde gpu's. De game-ervaring kan hierdoor significant afnemen."

[lezzmeister]

Ik heb een 2TB voor Steam/Origin/Uplay/GOG, en zit toch altijd krap met ruimte. FF15 tikt aardig aan, ben opnieuw door GTAV aan het rammen, toch ook ruime 100GB, GTFO en Killing Floor staan standaard geïnstalleerd want hier en daar een potje, toch ook niet niks. Het tikt allemaal wel aan.

[GromuhlDjun]

Oh dat zeker! 2tb is voor mij ook te weinig, ik zit ook tegen de 4 Tb aan voor mijn spellen op mijn gaming pc. En spellen worden snel groter momenteel. Weet nog dat Rage schandalig groot was met 20Gb, dat is tegenwoordig maar een klein spelletje

[Joe28965]

Ik denk inderdaad ook meer dan je denkt, maar dan om een andere reden. Als je de steam hardware survey raadpleegt kan je er zeker wel wat inschattingen uit halen.

Inschatting (had geen zin om het exact allemaal na te rekenen) zegt dat 12-15% GPU van GTX 1080 of ouder hebben. Rond de 3% hebben 980 of ouder.

Groot gedeelte van die PCs zal dus 6 jaar of ouder zijn. Volgens mij zat je toen nog wel in de fase van: SSD voor Windows en een paar spellen, HDD voor documenten en spellen die niet perse SSD nodig hebben (oudere spellen, indy spellen).

Rond de 10% zit je misschien in het ballpark. Groot ding waar je rekening mee moet houden is dat die groep toch de nieuwste spellen niet kan draaien, met of zonder SSD.

offtopic:
Ik ben trouwens deel van die groep. 500GB SSD 1TB HDD en 750GB HDD, maar ik heb ook nog 17-3770 en GTX 980, dus ik kan al sinds een jaar of 3 de nieuwste games niet meer runnen.

[OruBLMsFrl]

Dit is een heel goed punt ja. Is twintig euro prijsverschil naar een ssd een probleem, dan ga je zulke high res texture streaming issues waarschijnlijk niet tegenkomen gegeven de rest van de build. Met een videokaart van onder de 300 euro hoef je bij zulke nieuwe AAA games vaak al niet meer aan te komen wil je op medium-high 1080p een beetje vloeiend kunnen spelen. En dat is hier dubbel relevant, want de hele vereiste voor de ssd ligt juist in die soepele spelervaring.

[Reactie gewijzigd door OruBLMsFrl op 22 juli 2024 16:20]

[faxityy]

ik heb HDD het afgelopen jaar nog eens geprobeerd met non-competitive games, aangezien ik te vaak spellen tussen HDD en SSD aan het schuiven was. Verrassend veel micro stutters tijdens de gameplay. Verraste me eigenlijk aangezien men het altijd alleen over laad tijden heeft.

Dus toch een 4TB M2 van Transcend gekocht (320 euro) die goed uit de reviews kwam. Geen grote naam op de SSD markt dus hoop dat die het ook lang uit houdt.

[Reactie gewijzigd door faxityy op 22 juli 2024 16:20]

[centr1no]

En wat zijn dan gamers? Of is de vraag hoeveel mensen nog games vanaf een HDD spelen?

Als je om de zoveel tijd je systeem gemoderniseerd hebt, ben je dan niet automatisch langzaam maar zeker overgegaan naar SSD voor in ieder geval je bootdrive? Het zal voor velen nog een tijd uit ruimtegebrek niet anders mogelijk zijn geweest een aantal games op een HDD te zetten,, maar het is niet zo dat er maar 1 drive in een systeem kan.
De HDD's die eventueel meeverhuizen naar het nieuwe systeem worden uiteraard dan nog wel gebruikt, maar de games die daar op staan zullen na verloop van tijd toch (bijna) niet meer gespeeld worden en voor die games zal het ook niet veel uitmaken of ze op HDD of SSD draaien.

Ik heb persoonlijk ondertussen 2 M.2 SSD's en alle games die ik nog speel en op een HDD stonden naar één daarvan verhuisd. Maar dat was meer omdat die HDD al behoorlijk oud is en ik sowieso alle belangrijke dingen er vanaf wilde hebben dan dat het met performance te maken had.

[beany]

Guerilla Games noemt dit frustum culling

De hele wereld die iets met 3D rendering doet noemt dit frustum culling! Nu lijkt het alsof dit een specifiek guerrilla games dingetje is.

[AverageNL]

Klopt helemaal, frustum culling is al een aardige tijd gemeengoed. We hebben het verbeterd

[Gemmeke]

Ik heb geen sympathie voor mensen die in 2023 nog HDD gebruiken voor hun games, NAS ok.

[Harry21]

Totdat je paar keer stroomstoring krijgt , waarbij je pc uitvalt en je ssd corrupt raakt en niet meer opstart.

[AlainSki]

Het einde van een tijdperk maar volledig begrijpelijk. De kosten van een SATA/M.2 SSD zijn dermate gedaald de afgelopen 12 maanden dat je nu 1TB met prima prestaties kan kopen voor tussen de 40-50 EUR.

[Chris4554]

Nouja, eigenlijk logisch toch? Bij de originele Xbox One en PS4 was het verschil al enorm als je een (Sata) SSD gebruikte. En je kunt helaas ook geen PS5 games spelen op een PS4.

Wat cynischer bekeken zijn de mensen die nieuwe hardware kopen ook vaak de mensen die geld uitgeven om games te kopen bij release of in de preorder, terwijl mensen die het geld niet willen/kunnen uitgeven om te upgraden games vaker pas tijdens sales kopen.

Maar aan de andere kant betekent het (in theorie) ook dat gamers die wel in nieuwe hardware investeren een nog veel betere game kunnen verwachten

[lordawesome]

Ssd's zijn nog 2,5 keer duurder dan harde schijven volgens pricewatch. Zolang snelheid er weinig toe doet, blijven harde schijven interessant.

[osmosis]

Zeker weten?
Kijk eens rond de 500GB en 1TB. Dat verschilt maar een 10tje hdd/ssd

Als het maar een 10tje schilt en ik zit verlegen om 1TB opslag ik had het wel geweten. 10tje meer uitgeven en een aanzienlijk sneller opslag medium

[Reactie gewijzigd door osmosis op 22 juli 2024 16:20]

[catfish]

Is dit geen open deur?
Zelf gebruik ik al een ssd sinds 2009 en zelf bij mijn werkgever (die zeker geen voorloper is op it) is de laatste harde schijvf vervangen in 2018.
Als je geld hebt voor een RTX videokaart, kan je ook een ssd kopen.