SpaceX stuurt uitnodigingen voor bèta-Starlink-abo van 99 dollar per maand

SpaceX nodigt bepaalde gebruikers uit voor een bèta-internetabonnement van Starlink. Het bedrijf noemt het abonnement Better Than Nothing Beta en verwacht snelheden te kunnen leveren van 50 tot 150Mbit/s. Voor het abonnement moeten gebruikers een antenne van 499 dollar kopen.

Een Reddit-gebruiker postte voor het eerst over de e-mail-uitnodiging van Starlink, waarna meerdere gebruikers het bericht bevestigden. Het lijkt op dit moment alleen om Amerikaanse gebruikers te gaan. Volgens de mail die de gebruiker kreeg, verwacht het Starlink-team datasnelheden van tussen de 50Mbit/s en 150Mbit/s te kunnen leveren, met een latentietijd van 20ms tot 40ms. Het is onduidelijk of de verbinding symmetrisch is, of dat bijvoorbeeld de downloadsnelheid hoger zal liggen dan de upload. Starlink waarschuwt gebruikers dat er 'korte periodes' zullen zijn waarin er geen verbinding is.

Starlink zegt dat door extra satellieten te lanceren, meer grondstations te plaatsen en de netwerksoftware te optimaliseren, de verbinding over de komende tijd zal verbeteren. Gebruikers kunnen volgens Starlink verbeteringen verwachten bij de datasnelheid, latentie en uptime. Zo denkt Starlink tegen de zomer van 2021, de latentietijd te hebben verlaagd naar 16ms tot 19ms.

Het abonnement kost nu maandelijks omgerekend exclusief btw 84 euro. Om het abonnement te kunnen gebruiken, dienen abonnees de phased-array user terminal van Starlink te kopen. Deze kost omgerekend exclusief btw 422 euro. Daarvoor krijgen gebruikers de antenne, een mounting tripod en een wifirouter.

Naar hoeveel gebruikers de mail is gestuurd, is niet bekend. CNBC zegt meerdere personen te hebben gesproken die de mail hebben ontvangen. Volgens de site zei SpaceX afgelopen juni dat 'bijna 700.000' Amerikanen interesse hadden getoond in de dienst. Op moment van schrijven heeft SpaceX 900 Starlink-satellieten gelanceerd, wat genoeg zou moeten zijn om dekking over het noordwesten van de Verenigde Staten mogelijk te maken. In 2021 zou het gros van de bewoonde wereld Starlink-dekking moeten krijgen, schrijft SpaceX bij de onlangs geïntroduceerde Starlink-Android-app.

Wat vind je van dit artikel?

Geef je mening in het Geachte Redactie-forum.

Reacties (152)

Het is onduidelijk of de verbinding symmetrisch is, of dat bijvoorbeeld de downloadsnelheid hoger zal liggen dan de upload.

Het lijkt er vooralsnog niet op. De Starlink-subreddit heeft een lijst met confirmed speedtests:
https://www.reddit.com/r/...med_starlink_speed_tests/

Gemiddeld is het

• Ping 36 ms
• Download 73 Mbps
• Upload 14 Mbps

Maximaal

• Ping 18 ms
• Download 204 Mbps
• Upload 43 Mbps

Afgerond naar hele Mbps

Beide situaties is beter dan dat ik in Den Helder kreeg haha. Max 50 Mbps.....

Starlink is handig voor mensen die afgelegen wonen. 20 miljoen amerikanen hebben internet dat langzamer is dan 10Mbps.

Ik ging een paar willekeurige adressen van Den Helder intypen en kreeg bij verschillende providers xDSL tussen de 60 en 200Mbps en Ziggo tot 500Mbps. Vervolgens pakte ik een boerderij op de Nieuweweg en kreeg maximaal 11Mbps download en 1Mbps upload! Dat zijn snelheden anno 2007 en niet 2020!

11Mbps is nog ruim, mijn moeder woont hier iets buiten het dorp, maar zekere niet afgelegen, en heeft max 4 Mbps download, ik maak daar dan ook nooit gebruik van de Wifi, want 4g is een stuk sneller.

Gelukkig zijn ze daar bezig om in het buitengebied glasvezel aan te leggen, zodat er eindelijk fatsoenlijk internet beschikbaar zal zijn.

Ik woon in Limburg, er ligt hier geen glasvezel. Kpn kon daarom helaas maar 30 mbit down leveren. Toen we bij Ziggo aan de deur klopte, kon Ziggo over het koper gewoon 500 Mbit down leveren haha. Soms iets over 500 Mbit!

Dat komt omdat KPN volgens mij geen kabelinternet levert. ADSL is een stuk langzamer dus dan is Ziggo je beste keuze als je meer snelheid wilt.

Ja klopt, ik was echt blij verrast dat het internet zo snel was. De upload is wel lager dan bij glasvezel, maar dat stoort mij niet al te veel! Wel jammer dat KPN geen kabelinternet levert, want we waren jaren blije klanten bij KPN en het is jammer dat we daar wegmoesten I.V.B met onze verhuizing en het slechte internet daardoor.

Hier op adsl 8 down, o-ish up.
Er ligt ook glas, maar wel van een partij waar ik in een vrije markt niet voor zou kiezen. Dorpje onder de rook van Nijmegen.

Maar als er glas ligt heb je toch niets te zeuren, zelfs als het niet de beste provider is. Dan kun je wel geforceerd zeuren over je 8/0 ADSL, maar als je ook 200/200 kan krijgen heb ik ook niet heel veel medelijden met je...

Dit is meer voor de mensen zoals ik 10 jaar geleden. Geen kabel, geen glas en alleen 10/1 ADSL. Voor die mensen is dit (hoewel prijzig) een enorme upgraden.

Ik vraag volgens mij nergens om medelijden? Ik bevestigde meer het verhaal van Lisadr dat anno nu ADSL heel vaak om te huilen is, mijn wijk is ook pas 13 jaar oud.

En mijn Glas provider is zeker wel iets om over te zeuren. Tuurlijk is het op papier beter dan ADSL. Maar ik heb liever stabiel langzaam internet dan onstabiel snel internet. Alleen met een 0 mbit upload kom ik niet weg met mijn werk.

[Reactie gewijzigd door nexhil op 28 oktober 2020 10:07]

Neem dan twee internet abonnementen. Gebruik glas en als het wegvalt switchen naar ADSL. Dan kun je ook nog eens kijken of glas in je wijk daadwerkelijk zo instabiel is en kun je uiteindelijk beslissen om ADSL weg te doen. Daar moet je wel 35-40 euro per maand voor moeten over hebben. Een 8/0 verbinding is anno 2020 onacceptabel. Ik zou zelfs 100 euro per maand extra voor over hebben om iets beters te krijgen.

Hier in het Belgische buitengebied, tot een jaar geleden bekabeld maximaal 2,5Mbps down en 0,5Mbps up.
Sinds een jaartje hebben we internet over 4g dus nu tussen de 40 en 50Mbps down en tussen de 20 en 30Mbps up.
Als starlink qua prijs wat competetiever gaat worden of de snelheden flink hoger worden zou dat een serieus goed alternatief zijn hier.

Overigens biedt KPN als een van de weinige (misschien enige?) providers een combinatie van DSL en 4G aan, onder de noemer Sneller Internet Buitenaf.
Onze DSL lijn haalt circa 10 Mbps down en 5 Mbps up, maar met het 4G modem er bij, zitten we doorgaans boven de 60 Mbps down en 20 Mbps up (met circa 15ms latency aldus mijn Unifi controller).
Voordeel ten opzichte van enkel 4G zoals bijvoorbeeld T-Mobile aanbiedt, is dat ik wel een "semi vast" IP adres heb vanwege mijn DSL verbinding.

Hoe dan ook, ik ben nog steeds blij dat ze hier wel begonnen zijn met de aanleg van glasvezel.
Mobiele gebruikers hebben bij KPN voorrang op de 4G verbinding en daarnaast heb ik met al de Ring camera's hier soms net wat meer bandbreedte nodig.
Het gebeurt regelmatig dat ik even 5 minuten niet verstaanbaar ben voor andere in een online call, omdat er een kat over de oprit loopt. 😅

Klink als een mooie oplossing. Zit daar een datalimiet op?

Volgens mij niet. Wellicht dat er in de voorwaarden wel iets van een FUP staat vermeld.

Laat het even duidelijk zijn, als ze did groot uitrollen en verder optimaliseren kan je er vergif op innemen dat dit wereldwijd verreweg de grootste aanbieder gaat worden voor internet en telco. Alleen gamers die een heel lage ping willen en wellicht wat andere edge cases zijn nog gebaat bij wired.

Reden waarom ik dit denk is dat het veel goedkoper kan dan traditionele aanbieders wanneer dit op schaal gebeurd. Iemand daar info over?

Uiteindelijk zal het wel goedkoper moeten worden. Aangezien het idee van Starlink is om Internet te bieden aan mensen in afgelegen gebieden. Over het algemeen hebben mensen in afgelegen gebieden niet het budget om 500 euro aan een ontvanger/transmittor uit te geven en nog eens 80 euro in de maand.

De hoge prijzen zijn gewoon om early adoptors, die bijna tegen elke prijs het zouden halen hun satalieten te laten betalen, zodat het maken van een volledig netwerk dus goedkoper is voor SpaceX. Het voordeel natuurlijk dat SpaceX heeft over de andere bedrijven die internet in de ruimte hebben geprobeerd te realiseren is dat Spacex zelf de satalieten maakt en raket, dus het kan bijna niet goedkoper haha!

Vind ik wel een aanname. Genoeg mensen die afgelegen wonen die hier juist veel voor over hebben. Maar is het idee niet om stapsgewijs gewoon de hele mensheid op deze ISP/telco te krijgen?

Ik snap wat je bedoelt. Maar ik hoop wel dat de prijs afneemt, want de prijs die het nu heeft is het voor mij niet waard. Wij hebben in Nederland natuurlijk wel het geluk dat onze internet infrastructuur tot de beste in de wereld hoort, dus ja voor ons is dit een duur paket, met een slechtere inhoud.

Elon Musk heeft ook meerdere keren aangegeven dat dit ook is voor mensen in afgelegen gebieden, dus ja.

Wat wel een betere aannamen zou zijn is dat er uiteindelijk wel meerdere pakketen komen en op die manier verschillende prijs niveaus komen. Maar we zullen het wel zien!

In Amerika en Canada krijgen providers subsidie om mensen die afgelegen wonen op internet aan te sluiten (als ze dat willen ofc). Starlink gaat daar dus meer of minimaal net zo veel verdienen.

SpaceX gaat hun operatie wel optimalizeren maar elke dollar die verdient wordt is pure winst. Het enige wat de prijzen gaat doen dalen is competitie.

Starlink gaat niet concurren met kabelinternet. Het netwerk heeft maar een beperkte bandbreedte en de prijs van het abbonement zal daarop inspelen. 100 dollar is wat je nu per maand betaalt voor satellietinternet van andere providers, ze gaan daarmee concurren op kwaliteit.

Starlink is expliciet bedoelt om niet winstgevende activiteiten van SpaceX te financieren, zoals een Marsmissie, om geld te verdienen dus. De komende tien jaar zijn satellieten een veel te dure oplossing voor internet in dichtbevolkte gebieden, en dat zal het wss altijd blijven.

Lijkt het niet op: https://www.businessinsid...5?international=true&r=US

Ze willen 12.000 satellieten lanceren de komende jaren om iedereen ‘van het dure glasvezel’ af te halen.

Zal stap voor stap zijn, maar idee is juist dat dit goedkoper en beter zal zijn voor de meeste use cases zoals ik het lees.

Ik zie toch nog wel heel wat grote struikelblokken voordat dit mainstream kan worden:
- Grootte basis station met antennes
- Prijs basis station
- Service
- Prijs abonnement

Op elk punt om succesvol te zijn, is men er nog bijlange niet. Tot dan blijft het publiek bij mensen die het echt nodig hebben omdat er niets anders/beters is, of echte fans die sateliet internet willen.

Mee eens, maar vermoed dat we het hier over een S curve gaan hebben. Op het moment dat je gaat opschalen gaan de kosten op een gegeven moment rap naar beneden. Voor die stations. Voor de onderhoudskosten van het netwerk per user.

Economische first priciples vraag is denk ik meer: wanneer we heul veul mensen (zeg 1mld +) op het netwerk krijgen zijn de kosten per user voor de hele operatie dan (fors) goedkoper dan de traditionele manier van verbinden via kabels? Zo ja, leapfrog je over de hele industrie heen.

Technisch blijft dan de vraag of je vergelijkbare kwaliteit ook kunt halen lijkt me. En dan voor de massa. Dus, 4 schermen 4K netflix, casual gaming, etc. Die vraag is me een soort van duidelijk geworden na wat leeswerk. Principieel staat er niets in de weg en vooral de ping kan nog fors naar benenden, maar heeft een theoretisch limiet. Wat blijk, korte afstand is ping hoger dan kabels, maar van NL naar U waarschijnlijk weer niet.

Ik vermoed dat dit wel eens een heel lucratieve kan gaan worden...

Mooie techniek, helemaal voor scheepvaart en wereldzeilers.
Nu nog icm een immarsat of een idrium go. Maar die kosten goed geld. Zou toch mooi zijn dat starlink dat kan vervangen, en een constante internet verbinding met hoge snelheid kan bieden.

versie 3 zal dit kunnen.

Heb mij niet mega ingelezen maar weet iemand of dit ook als alternatief kan worden gebruikt voor een maritieme inmarsat internet verbinding?

Nog niet, behalve relatief dicht bij de kust voorlopig. De satellieten hebben nog geen interlinks onderling.
Deze staan geplanned voor de 3e generatie Starlink sats, waarbij ze onderling via laser kunnen communiceren.

Dit zorgt er ook ineens voor dat Starlink waarschijnlijk de snelste verbinding wereldwijd gaat zijn (in latency over lange afstanden) omdat de lichtsnelheid in een vacuum hoger ligt dan via glasvezels bijvoorbeeld. Vandaar dat veel 'low-latency traders' hier met smart op wachten.

Er zijn zelfs al start-ups die werken aan concepten van servers de ruimte in schieten zodat ze direct tussen de Starlink nodes hangen.

Kosmische straling lijkt mij niet goed voor een harddisk met magnetische koppen.

Die valt op die hoogte (550 km) gelukkig nog wel mee, het ISS zit er net onder (408 km) en daar werken ze ook vrolijk met normale consumentenhardware. Met een beetje shielding en dubbel uitgevoerde systemen moet het een poosje meekunnen, en in deze toepassingen gaat het er vooral over om grof geld te verdienen (low-latency trading) dus dat betaald zichzelf wel terug.

Als het defect is deorbit je, brand het op en intussen heb je al een nieuwe.

De Starlink-satellieten zelf zitten ook vol hoog-technische apparatuur.

Low latency trading, gadver. Dat is gewoon zo snel mogelijk handelen.

De lichtsnelheid in glasvezel is zo'n 200.000km/s t.o.v. zo'n 300.000km/s in vacuüm.

Dus een 'intersatelietaire' verbinding zou zo'n 30% lagere latency moeten kunnen bieden, los van eventuele verstoring door de dampkring en het weer.

Maar is de afstand niet langer? Je moet eerst nog omhoog en de diameter van een cirkel is ook groter hoe meer die naar buiten gaat? 🤔

[Reactie gewijzigd door Torgo op 27 oktober 2020 22:04]

Bij grotere afstanden zal het zeker sneller zijn. Bijvoorbeeld: De afstand tussen Amsterdam en New York via zo'n satelliet is 6000 km + 2*550 km = 7100 km. Met de lichtsnelheid duurt dat 7100/300.000= 24 ms. Via glasvezel is de afstand (bij geen bochten) 6000 km. Dat duurt 6000 / 200.000 = 30 ms. Vanaf afstanden groter dan 2200 km is het dan sneller.

Niet helemaal correct. De omtrek wordt bij een grotere diameter ook groter. Dus je krijgt er 2x550km als je recht omhoog zou gaan plus wat daar dan de omtrek is.

Dat klopt, terecht opgemerkt. Die had ik niet mogen verwaarlozen. De booglengte is de straal x de hoek (in rad) en schaalt dus lineair met de straal (tot het middelpunt van de aarde). De straal is ca. 6500km, dus wordt de afstand ((6500+550)/6500)*6000 km + 2*550 km = 7600 km, een verschil van 500 km (=1.7 ms). Het licht zal er dan 25ms over doen.

In het algemeen geldt dan dat het de satelliet sneller is vanaf 2650 km.

Reken maar na:
(3/2)*r*theta=(r+h)*theta+2h, oplossing theta=2h/((1/2)*r-h), l=r*theta
Met theta de hoek in radialen, r de straal van de aarde en h de hoogte van de satellieten.

Klopt, maar het is wiskundig op te lossen. Starlink heeft een hoger beginpunt, maar de hellingscoeficient is een stuk lager dan bij glasvezel, dus uiteindelijk is Starlink altijd sneller bij een bepaalde afstand.

Ja, de afstand is waarschijnlijk langer, maar op het land zijn er denk ik meer verhinderingen door bochten en (meer) knooppunten.

Het cutoff point is iets van 2000 a 3000 km.

Maar op bepaalde routes kan Starlink 66% lagere latencies hebben.

Argentinia - Zuid Africa bijvoorbeeld.

https://i.imgur.com/uItnAtB.png

[Reactie gewijzigd door Kain_niaK op 28 oktober 2020 01:51]

Dan moet er natuurlijk wel een glasvezel tussen die punten liggen.

Zolang je geen gebruik maakt van de wavelengths infrarood en hoger is er geen probleem. Een Radiolaser kan prima zonder problemen door de atmosfeer zonder storing. Dat is omdat net als gewone radio radiogolven vrijwel geen interactie heeft met materiaal.

Er zijn zelfs al start-ups die werken aan concepten van servers de ruimte in schieten zodat ze direct tussen de Starlink nodes hangen.

Lijkt me toch dat dit net als Microsoft's datacentrum in de zee bij Schotland een enorme overhead aan capaciteit vereist, omdat je niet zomaar even een schijfje kan vervangen. Leuk idee, maar erg praktisch is het niet

[...]
Lijkt me toch dat dit net als Microsoft's datacentrum in de zee bij Schotland een enorme overhead aan capaciteit vereist, omdat je niet zomaar even een schijfje kan vervangen. Leuk idee, maar erg praktisch is het niet

Het is nul overhead tov een serieus datacentrum.
Een azure/amazon/google datacentrum dat vervangt geen schijfjes... Die werken al jarenlang volgens hetzelfde principes als dat datacentrum in zee / ook in de ruimte.

Het is heden ten dage simpelweg niet meer te doen om schijfjes / mobo's / servers te vervangen voor dat soort partijen. Zelfs een rack vervangen is ze nog te veel werk. Ze doen pas iets als er een heel groot gedeelte van een unit uitvalt en dan wordt de hele unit vervangen...

Bron ?

https://xkcd.com/1737/

Dit is bedoeld voor bedrijven die als low latency trader handelen op de beurs. Niet voor servers voor normaal gebruik.

Low-latency traders zijn parasieten. Hun toegevoegde waarde aan de economie is verwaarloosbaar en toch verdienen ze goud geld. Hier uitgelegd in Zondag met Lubach: https://youtu.be/i8F9Jl15L-A.

Overigens zijn er al vergaande ontwikkelingen aan holle glasvezels, waardoor de latency ook met 1/3 verminderd kan worden. Zie bijvoorbeeld: https://phys.org/news/202...y-mainstream-optical.html.

Klopt, maar het lijkt me voorzelf spreekent dat een Starlink netwerk opzetten dan nog steeds een goede oplossing is. Of je wilt over de hele wereld kabels gaan leggen die nog in experimentele fase zit. Tegen de tijd dat die echt op grote schaal beschikbaar zijn is Starlink ook breed beschikbaar.

Wel eens van space debris gehoord? Als we niet uitkijken zitten we straks 'gevangen' op onze planeet, met een mooie laag gruis om ons heen die ruimtevaart onmogelijk maakt.
En daarnaast zorgen die satellieten voor problemen voor astronomen, omdat de telescopische waarnemingen er ernstig door in gevaar komen.

Grappig dat je dit benoemt.
Elon Musk heeft al meerdere keren laten zien dat Space Debris geen probleem is met het Starlink Netwerk. Ze zijn gemaakt om na hun bepaalde levensduur zelf een Retrograde burn te doen om zo snel mogelijk terug in de atmosfeer te vallen en op te branden.

Mocht de satelliet voor die tijd een critical failure oplopen en de motoren uitvallen dan is het ook geen probleem, want de satelliet zit laag genoeg dat de luchtweerstand er zelf voor zorgt dat de satelliet binnen een paar jaar gewoon uit de lucht valt!

Er wordt hier goed over na gedacht, als Spacex geen plan had om Space Junk te voorkomen hadden ze niet de rechten gekregen om > 20k van deze satellieten te lanceren.

Is het plan van Musk echt waterdicht? SpaceX berekent zelf een kans van 1% per 10 jaar dat er een (defecte) satelliet in botsing komt met een object. Dat is best een flinke kans. (Hoeveel staatsloten zou je kopen als wist dat je per lot 1% kans had ?).

Daarmee vergroot de kans op het doemscenario van Kessler syndrome, wat ik hierboven al omschreef.

Ook experts zijn bezorgd.

Het is zeker niet waterdicht en het is goed dat er zorgen over gemaakt wordt! Wij moeten met ze allen ervoor zorgen dat bedrijven het ook serieus nemen.

Het is zeker een groter gevaar zodra we onze "floot" in de ruimte hebben verdubbelt. Maar waar ik meer op doelde is het feit dat SpaceX 1 van de weinige bedrijven is die wel serious heeft gekeken naar dit probleem en hun satellieten hebben ontworpen om snel te kunnen deorbiten(is dit een woord?). Maar dat is niet genoeg natuurlijk. Het grootste gevaar is niet dat een Starlink sataliet botst met een andere sataliet, maar dat een ander object tegen een defecte Starlink satelliet(kan dus niet meer ontwijken) botst. Dit komt omdat er al echt veel ruimte afval aanwezig is. Een groot deel hiervan wordt getracked, maar dit gaat om relatief grote objecten. Maar een verf schilfer van een paar mm groot, dat om de planeet scheurt met 7.6km/s vliegt gewoon rechtstreeks door je satelliet heen.
(disclaimer, de relatieve snelheden zullen lager zijn, want beide objecten vliegen in een baan, maar als zo'n verf schilfers botst vanuit een angle, dan neemt die snelheid snel toe.)

Ik ben het met je eens dat hier echt meer over nagedacht moet worden en er zijn plannen om ruimte afval op te ruimen en dat is ook een goed plan. Ook moeten er standaarden worden afgesproken die bepalen hoe een satelliet zichzelf moet opruimen als zijn levensduur voorbij is. Tegenwoordig zijn die er niet en heb je dus veel problemen.

1% per 10 jaar is inderdaad aan de hoge kant. Hoewel ik dan wil vragen of Elon Musk het hier had over 1% per 10 jaar voor iedere satelliet, of 1% per 10 jaar over het gehele netwerk, want dat is een groot verschil. Als het 1% per 10 jaar is over een netwerk van 20000-40000 satellieten is het een stuk minder grote kans!

Van zover ik kon lezen in het artikel dat je had gekoppeld in je antwoord lijkt het erop dat het gaat over 1% van de al gefaalde satalieten, dus voor een netwerk van 40k zo'n 2-4k satellieten.

“De cloud” krijgt zo weer een hele nieuwe dimensie.

Ik snap niet wat hier het doel van is, als trader execute je je trades vanaf een server die letterlijk in dezelfde ruimte hangt in de beurs zelf. Je betaalt nu letterlijk voor iedere meter dichterbij extra omdat dit tijd scheelt. Deze trades lopen vol automatisch globally, dus deze "winst" wat je hier geschrijft zou enkel van toepassing zijn wanneer je additionele trade commands doorgeeft naar deze servers in bv NY or Frankfurt maar de latency hier is niet zozeer de server, maar de menselijke input.

Ik snap niet wat je bedoelt. Latency is latency. Menselijk input speelt er geen rol in en al helemaal niet bij HFT, zoals je zelf zegt, ze lopen volautomatisch (en worden bijgestuurd door handmatig geconfigureerde algoritmes).

Ik denk niet dat low-latency traders hier op zitten te wachten. Die willen net zo dicht mogelijk bij de beurs zitten, dat is de beste manier om de latency te beperken. Liefst een directe fiber verbinding van hun eigen dataroom naar dat van de beurs op een zo kort mogelijke afstand. Even 1100km toevoegen (alleen al de afstand naar de satteliet en terug op voorwaarde dat deze recht boven je zit) zal voor veel meer vertraging zorgen dan dat ze vandaag al hebben.

Er zijn ondertussen al beurzen die, als je er binnenkomt, je door tientallen kilometers fiber sturen om je signaal te vertragen zodat je als handelaar nooit sneller aan informatie kunt komen dan de beheerder van de beurs zelf.

Het eerste heb je gelijk mee ja; voor het laatste heb ik een bron:
https://www.youtube.com/watch?v=d8BcCLLX4N4

Interessant filmpje, bedankt. Ik snap alleen niet helemaal waar die glasvezel nu precies voor gebruikt wordt. Hebben ze meerdere beurzen of zo die ze willen verbinden met elkaar en dezelfde vertraging geven op een bepaald punt? Dan heb je geen last van HFT tussen die beurzen. Het is in ieder geval duidelijk dat ze er goed over nagedacht hebben.

Daar is het natuurlijk uitermate geschikt voor. Zeker op zee, waar maar weinig bevolking is.

Ook voor vliegtuigen kan dit denk ik nuttig zijn. Zitten we mooi met breedbandinternet in de lucht straks.

En €20 voor een enkele vlucht, mile-high prijzen..

Nou, dat zou wel eens een stuk goedkoper kunnen worden, gezien de prijzen van de hardware en het abo. Ik heb een keer een verhaal op youtube bekeken van een kerel die op een superjacht werkt en je wil niet weten wat die moeten betalen voor internet offshore. Als je VSAT gebruikt, kost je dat bijvoorbeeld $12.200/mnd en dan heb je nog maar 2Mbit (gegarandeerd) tot 10Mbit. Ik ga ervan uit dat vliegtuigen ook dat systeem gebruiken. Dus afhankelijk van wat je wilt, betaal je misschien wel een ton per maand voor een groot jacht met veeleisende gasten die lekker willen Netflixen...
Bekijk dit filmpje maar eens, daar legt die gast uit hoe dat werkt. Vanaf 12 minuten toont hij de prijzen.

Ik denk dat vliegtuigmaatschappijen en rederijen wel een soort volumedeal hebben. Althans dat hoop ik voor ze.

Kan je vertellen dat dit nog vies tegenvalt voor een VSAT..
Tuurlijk kun je wel iets afdwingen als je je hele vloot onderbrengt bij 1 leverancier. (heb gevaren in de bagger/offshore bij een groot NL bedrijf)
Maar de prijzen gaan dan echt niet ineens met 5k naar beneden als het "normaal" bijvoorbeeld 12k per maand kost.

Het is echt big business en gouden tijden voor die leveranciers/bedrijven.
Btje zoals de telecom bedrijven op land. Die hebben niet voor niks zo lang alles tegen gehouden om om mensen zo weinig mogelijk te bieden voor hoge prijzen. Zeker als je ook maar 1 stapje over de grens zette.

Punt is dat nagenoeg elk groot schip volledig afhankelijk is van internet. Niet zozeer voor de bemanning (dat is tot op de dag van vandaag nog om te janken en schandalig in mijn ogen) maar meer voor de data die het schip uitstuurt van alle processen aan boord, de klant die snel internet wilt, bestellingen voor voorraad, back-ups naar land servers etc.

Zodra we in de buurt van de kust kwamen probeerde we altijd zo snel mogelijk een 4G kaartje te regelen van dat land (diverse 4G antennes op het brugdek). Dan kon je namelijk fatsoenlijk een internetpagina openen, kon je meer dan alleen text via WhatsApp doorsturen/ontvangen (met 20+ mensen op 1 simkaart was dan luxe)

Als deze techniek zichzelf gaat verbeteren is dit echt een enorme stap voor de scheepvaart en ook voor de autonoom varende schepen die hier gebruik van kunnen maken.

Geen VSAT die je moet richten en op een target moet laten tracen, duur onderhoud aan het apparatuur in de Dome. Van hele units vervangen tot de snaartjes/overbrengingen of een magnetron bijvoorbeeld.
Veel minder (kracht)stroom kabels ernaartoe trekken, minder ruimte inname op het brugdek of elders hoog op het schip. Minder producten op voorraad te houden ter reparatie en zo zijn er nog e.e.a. aan dingen op te noemen.

Ik vindt dit een een gave ontwikkeling, erg benieuwd wat dit gaat brengen.

Zodra we in de buurt van de kust kwamen probeerde we altijd zo snel mogelijk een 4G kaartje te regelen van dat land (diverse 4G antennes op het brugdek)

Per drone vanuit het loods bootje?

Haha nee 8/10 keer via de shipchandeler of de project manager.
Heel soms gingen we zelf op pad als er de mogelijkheid was om aan land te gaan.

Dat zal best. Maar het wordt nooit $50/mnd... En in vliegtuigen is alles gewoon duurder en complexer omdat het aan allerlei veiligheidseisen moet voldoen. Dat is ook een van de redenen dat het zo belachelijk duur is.

Dat is wel een heel stellige mening. Als het nu in conceptfase 'maar' $100/mnd is, dan kan ik me best voorstellen dat als dit echt aanslaat en er een miljard mensen gebruik van maken, dat de prijzen dan door de bulk best wel zouden kunnen dalen.

Er zullen zeer waarschijnlijk sowieso verschillende abonnementen komen lijkt me. Maar tijd zal het leren, ik verwacht dat voor het gros van de Nederlanders/West-Europeanen dit project niet heel veel zal toevoegen aangezien we net 50 jaar lang kabels hebben zitten leggen.

Nee, het ging over volumedeals van dat VSAT. Als dat voor enkelingen met een superjacht $75.000/mnd kost, gaat het met welke volumedeal dan ook geen $50/mnd kosten.

Dat Starlink misschien ooit $50/mnd gaat kosten lijkt mij inderdaad ook best wel mogelijk.
Overigens zei die meneer in dat filmpje wat ik even terug postte dat Starlink voorlopig voor jachten op volle zee nog niet bruikbaar is omdat de satellieten nog niet met elkaar praten, zodat je al bewegende van satelliet naar satelliet gaat. Dat is pas later voorzien en voor 100% globale coverage moeten er nog een heleboel satellieten gelanceerd worden. Eerder dan 2027 gaat dat niet komen. Ik ga er dan ook vanuit dat het voorlopig voor vliegtuigen ook nog geen optie is.

Ah excuus, ik dacht dat je op Starlink doelde.

Ik vermoed ook dat het nog wel even gaat duren voordat Starlink z'n volledige potentiaal haalt, maar het idee van overal ter wereld volledig draadloos internet is toch wel een soort holy grail van deze generatie. Ik kan me nog een tijd herinneren dat er helemaal geen internet was, met wat doorontwikkelen heb je straks misschien wel gewoon Starlink op je telefoon en hebben we helemaal geen kabels meer nodig.

De belofte is inderdaad een geweldig vooruitzicht. Alleen krijg je Starlink niet op je telefoon. Daar zal een ander systeem voor moeten ontwikkeld, vooral qua antennes enzo. Maar je kunt op onherbergzame plekken een GSM mast neerzetten met een StarLink antenne erop. Dan heb je erg lokaal mobiel internet. En afhankelijk van de energieconsumptie zou het misschien mogelijk zijn om zo'n mast nog autonoom te maken ook, met zonnepanelen oid. Maar goed, ik dwaal af...

Een van de systemen die vliegtuigen gebruiken werkt met zendstations op de grond (werken ook alleen rondom land), dus een ander systeem dan jij noemt. Of er ook andere systemen zijn die gebruikt worden weet ik zo niet.

Ja zo gaat het nieuwe europese systeem ook werken. Als je dan over een groot stuk water vliegt, schakelt hij tijdelijk over op satteliet, maar dat kost dan niet zoveel omdat het niet zo lang duurt.

Nou dat vind ik niet duur eigenlijk, voor een werkende verbinding een hele vlucht lang. Voor zakelijk gebruik is dat het makkelijk waard. En zelfs voor prive zou ik het wel doen op een lange vlucht (intercontinentaal).

Voor vluchten binnen Amerika en straks Europa kost het trouwens ook niet zoveel, en je vliegt dan ook korter. Want in Amerika hebben ze een heel netwerk van grondstations voor vliegtuigen en in Europa komt dat er ook aan.

Nee man, lekker met breedband internet in een Starship en binnen een uur in New York

Haha, ja, maar voor zo'n uurtje hoef ik geen internet. Dan ben ik veel te druk bezig met uit het raampje kijken.

Hahaha ja dat is zeker waar!
Als SpaceX hun Methaan kunnen maken uit CO2 en water dan is zo'n Starship hopje dus ook nog eens milieuvriendelijker dan een vliegtuig!

Kan niet wachten tot de 15km hop die binnenkort moet plaatsvinden, kunnen we Starship eindelijk in actie zien!

Zeker, het heeft een paar decennia stilgestaan, maar het is echt gaaf wat er allemaal aan zit te komen. Ik ga zeker online kijken naar het Starshiphopje. Hoop dat ie snel komt

Dat denk ik wel ja. Ze hebben uiteindelijk een wereldwijde dekking met het netwerk, omdat de satellieten in een baan bewegen. Ze zijn dus niet geostationair. Enige wat ik niet weet is hoe de antenne zich zal gedragen op een bewegende boot. Wellicht is dat nog op te lossen met een bewegende antenne.

Wellicht is dat nog op te lossen met een bewegende antenne.

Dat is niet nodig; zolang de positie van het voortuig/vaartuig maar bekend is. Starlink maakt gebruik van phased array antennes waardoor ze het signaal kunnen richten zonder dat hier iets mechanisch voor nodig is.

Vooralsnog gaat er midden op zee geen bereik zijn tot de 3e generatie (zie JapyDooge in 'nieuws: SpaceX stuurt uitnodigingen voor bèta-Starlink-abo van ...) maar dat zit er wel aan te komen.

Vergeet niet dat een schip hele snelle kleine bewegingen maakt. Alle Sataliet opstellingen zitten nu vaak volledig gimebeling opgesteld. Als ik die antenne op een schip zet kan die in 10sec 2 meter heen en weer en 2 meter op en neer gaan.

Maar dat heeft te maken met het moeten richten van een schotel/beam op een heel klein target heel ver weg (35.786 km bij geostationaire satellieten zoals het huidige sattelietinternet gebruikt).

Starlink satellieten zitten heel veel lager (slechts op 550 km) en door de beam forming / beam divergence is er veel minder precisie nodig.

Phased array antennes zouden in principe de satelliet vrijwel zonder latency moeten kunnen volgen, de stuurelectronica kan namelijk bij de elke phase-shift afleiden welke beweging er gemaakt wordt en daarvoor compenseren.

Er is geen gimbeling, installatieinstructies zijn: plug in socket, point at sky.
Het heeft ook geen zin, aangezien meerdere satellieten voortdurend over de phased-array antenne bewegen zal er automatisch verbinding worden gemaakt met de satelliet(en) die het beste signaal geeft en voldoende bandbreedte beschikbaar heeft.

Er zitten wel motoren in om hem eenmalig automatisch uit te richten. Het is inderdaad absoluut waar dat de sats constant bewegen (en snel ook) dus ik weet niet waar hij zich dan op richt. Waarschijnlijk een soort optimaal punt waarin hij de meeste sats het grootste deel van hun footprint meepakt voor de breedtegraad waar je je bevindt.

De initiële setup met motoruitrichting is inderdaad bedoeld om zoveel mogelijk van de hemel te beslaan om de kans altijd één of meerdere satellieten te zien zo groot mogelijk te maken en is niet bedoeld om voortdurend bij te sturen. Buiten de VS is op dit moment de kans groter dat er niet altijd een satelliet zichtbaar is (wat heel tijdelijk is, gezien het snel groeiend aantal satellieten), mogelijk kan de africhting hier tijdelijk aan aangepast worden. Het lijkt mij dat er voor boten en vliegtuigen in de toekomst ook afwijkende antennes komen die een groter deel van de hemel bestrijken en/of extra stabilisatie wordt toegepast als dat nodig is.

[Reactie gewijzigd door friend op 27 oktober 2020 22:33]

Grotere schepen zijn vaak ook uitgerust met een 3-assen acceleratie meet instrument. Die zou de starlink antenne van de juiste informatie kunnen voorzien.
En anders kan spacex vast een maritieme versie maken waar dat is ingebouwd.

dat is niet nodig voor starlink. het "richten" gebeurt met de antennetechniek. gewoon dat ding omhoog laten richten is genoeg.

De antenne beweegt niet fysiek. Maar het signaal moet wel gericht worden. Dat is een beetje lastig als de antenne fysiek continu alle kanten op wordt geslingerd door de deining van het schip. Tenzij je precies weet welke kant hij op wordt geslingerd.

Ik vermoed persoonlijk dat de live beelden van de falcon9 zee landingen gestreamt worden via starlink. Die beelden waren voorheen namelijk erg slecht en vielen vlak voor landing weg. Tot ze de schepen een overhaul hebben gegeven en nu zijn de beelden echt stabiel...

Ik wil niet zeggen dat het met iedere boot werkt maar in kalm water zou het prima moeten werken, toch?

Ik had precies dezelfde gedachte toen ik de laatste landing zag. Beeld was veel beter en viel niet weg

De oude uplink ging via straalverbinding naar het support schip. Die valt heel makkelijk weg bij trilling. Dat systeem bestond al lang voor de 1e starlink lancering.

Maar het zou mij niets verbazen als ze nu starlink gebruiken. Of anders minimaal dezelfde antenne.

het sigaal richten gaat sneller dan welke boot dan ook kan bewegen. dus dat is geen enkel issue.

je telefoon veranderd ook honderden keren per seconde van zendsterkte zonder probleem. dit is geen nieuwe techniek hoor.

[Reactie gewijzigd door flippy op 27 oktober 2020 21:27]

Maar een telefoon is geen phased array antenne. Die is omnidirectioneel.

Maar ik zag bij de andere reacties dat je uit de faseverschuiving in het ontvangen signaal ook precies kan afleiden waar het vandaan komt. Dus op die manier zou je dus continu kunnen corrigeren.

het zelfde princiepe geld in je telefoon als in de starlink antenne, continu anlyseren van het signaal en de rest aanpassen erop. dit is geen nieuwe techniek. daarom kan het ook zo goedkoop, de chips die dit werk doen kosten een paar cent.

[Reactie gewijzigd door flippy op 27 oktober 2020 21:47]

Dat is niet helemaal juist meer, 5G antennes voor mmWave zijn licht phased (met maar 3 elementjes)

Dan zet je het toch gewoon op de kop van een kip

Maw een simpele stabilisator voor een camera waarschijnlijk wel goed genoeg zijn om die deining op te vangen.

een 3-assen acceleratie meet instrument.

Bedoel je een gyroscope?

Plus: er komt elke keer een nieuwe satteliet over, waar dan op "gebeamd" wordt.
Als je de vector van je antennes goed hebt afgeregeld is altijd 1 satteliet "binnen bereik".

Nu zie je nog wel eens een treintje starlinks voorbij vliegen, uiteraard na een nieuwe launch.

Op dit moment vast nog niet (overal) ... maar op termijn gaan ze wel bijna overal bereik hebben (mogelijk niet rond de polen).
De latency zal in ieder geval flink lager zijn, en de prijzen ook

Ze hebben al tests gedaan met de Amerikaanse luchtmacht waarbij ze een antenne op een vliegtuig geplakt hebben en aangemaan verast waren. Een boot zal dan makkelijk gaan verwacht ik.

Hangt van dekking en apparatuur af lijkt mij. Huidige setup lijkt voor op land bedoeld.

SpaceX gebruikt het nu ook op hun eigen schepen, dus dat zou geen probleem moeten zijn. Ook voor vliegtuigen zal het gaan werken.

[Reactie gewijzigd door friend op 27 oktober 2020 20:40]

Kan wellicht erg disruptive voor de markt worden. Mooie techniek. Maar waar is Europa met een antwoord? Weer een Amerikaans bedrijf die wereldwijd een groot product uitrolt. De Amerikanen doen goede zaken laatste jaren. Hun auto's zie je meer en meer, zon beetje alle internet diensten (google, Facebook etc) , en nu ook internet zelf. Well done Amerika.

Misschien heeft ook te maken met hoe versplinterd europa is kwa taal en cultuur?

Als heel europa als native taal engels sprak, waren een hoop dingen in europa veel groter gegroeid.

Zelfs tweakers.net zelf blijft relatief klein doordat het alleen een nederlandstalig publiek heeft.

Het is lastig om vanuit een klein landje groots te denken.

Inderdaad, en daarnaast kan je je nog af vragen hoe veel het nog uit maakt uit welk land een bedrijf komt. Iedereen kan aandelen kopen en als een bedrijf voordeel ziet om in verder te gaan in een ander land, dan verhuizen ze gewoon (Zie ook Shell en Unilever). Daarnaast betalen ze ook zo min mogelijk belasting, verplaatsen ze werkgelegenheid naar het buitenland en is hun lobby bij de overheid zo groot dat je als land ook niet echt veel macht meer hebt over die bedrijven.

Correct me if i am wrong

Amerikaanse investeerders denken anders dan europese. In europa moet er eigenlijk binnen een jaar een roi zijn. Risicos houden we niet van, en verliezen worden niet geaccepteerd.

Kan wellicht erg disruptive voor de markt worden. Mooie techniek. Maar waar is Europa met een antwoord? Weer een Amerikaans bedrijf die wereldwijd een groot product uitrolt. De Amerikanen doen goede zaken laatste jaren. Hun auto's zie je meer en meer, zon beetje alle internet diensten (google, Facebook etc) ,en nu ook internet zelf. Well done Amerika.

Euhh ... Internet IS in basis een U.S dingetje ....
https://en.wikipedia.org/wiki/ARPANET

ARPANET was niet het enige digitale communicatienetwerk. Er waren er veel meer, elk technologisch land had er minimaal wel 1. Het is nou ook weer niet alsof de VS het helemaal uit het niets zelf bedacht heeft.

Dat is waar, maar ze waren wel een van de eerste (zoniet de eerste) en ze hebben IP, het Internet Protocol uitgevonden, waar internet nog steeds op gebaseerd is (en TCP en UDP)

In Nederland hadden we Datanet 1, gebaseerd op X.25. Maar dat kwam pas een stuk later.

[Reactie gewijzigd door GekkePrutser op 27 oktober 2020 23:51]

Dit gaat de situatie van mensen in de uithoeken van onze wereld een stuk prettiger maken, alleen het is met een dergelijke abonnementsprijs wel flauw dat je een antenne die je alleen daarvoor kan gebruiken moet kopen in plaats van dat je 'm in bruikleen krijgt.

Ik meen dat de productieprijs per antenne boven de 1000 dollar (en richting de $2000, bron):

Musk has promised a slender Starlink receiver that’s plugged in, breaking with the clunky dishes of the past that need a specialist to install them. Industry analyst Chris Quilty estimates the cost of the user terminal and antenna at closer to $2,000 than $1,000. “It’s really hard to compete with a bent piece of sheet metal that costs 50 bucks,” he says. “I don’t see a path for them magically breaking cost barriers that no one else has achieved.”

Wat dat betreft vind ik deze prijs dus wel meevallen; een flink deel er van is door Starlink gesubsidieerd.

Ik heb dat ook gelezen, maar ik heb grote vraagtekens of die "analist" niet teveel uitgaat van industriële systemen.

Hij noemt een schotelantenne "a bent sheet of metal". Maar als je het zo brengt is een phased antenna array ook niet meer dan "een boel geweven draadjes aangestuurd door een microchip". Gemaakt op schaal, met een ASIC specifiek gemaakt voor de frequentie waarop starlink gaat werken, zullen de kosten echt drastisch lager zijn. Het maken van de array zelf gaat echt geen $1600 per antenne zijn.

Musk zelf geeft het ook aan:

As Musk told Aviation Week in May, bringing down the cost of devices called user terminals – which would connect subscribers to orbiting Starlink satellites – remains a major hurdle. Currently, phased-array antenna components cost about $1,500, though Musk wants to sell customers a “UFO on a stick” for about $200 to $300.

“I think the biggest challenge will be with the user terminal and getting the user terminal cost to be … affordable,” he told Aviation Week. “That will take us a few years to really solve.”

The seeming conflict between public service rollout before 2021, yet affordable user terminals around 2023, suggests the cost of the devices may at first be significantly subsidized by SpaceX to allow the company to build a customer base for the network.

(Bron)

Hier ook nog veel informatie en links:
https://www.reddit.com/r/...ntenna_market_and_prices/

Antenne van 499 dollar.
Op welke frequentie zit starlink dan en welke polarisatie?

Ik dacht dat ze in de 12 gHz band (ku band) zitten en dat polarisatie omnidirectioneel is

Voor Suriname zou dit fantastisch zijn. Daar heb je teveel monopolie. Als de prijs een beetje betaalbaar wordt dan kan dit ook vooral voor zuid amerikaanse landen interessant zijn

Zo heb je op de wereld voldoende ISP’s met een monopolie of door de staat gecontroleerd. Die mogen snel kapot.

Vraag mij wel af wat regimes er van vinden dat hun burgers straks buiten hun controle om het internet op kunnen. Starlink is niet land gebonden.

Starlink is nu nog wel land gebonden aangezien ze enkel werken met lokale grondstations, pas vanaf generatie drie zijn er interlinks tussen de satellieten.

Ook heeft Starlink al aangegeven dat ze zullen samenwerken met lokale overheden.

Dit is best wel een doorbraak voor hele gebieden waar nu geen snel internet te krijgen is. 50 tot 100mbit is voldoende voor heel veel toepassingen zoals het streamen van video. Dat betekent dat je op zee, op afgelegen gebieden, misschien zelfs wel in vliegtuigen een snelle internet verbinding kunt opzetten met enkel een ontvanger.

Ik ben aangenaam verrast door de prijzen. Ik had verwacht dat die voor de "early adopters" veel hoger zouden zijn.

Hmmm, 99 per maand is niet slecht voor de buitengebieden waar je niks anders kan krijgen. Maar ook in de stad zou ik op zich wel graag een abo willen zien met gelimiteerde data voor een lager bedrag. Ik gebruik daar nu een 4G routertje voor, als mijn fiber down gaat, springt hij gelijk over naar 4G (en worden bepaalde dataslurpende activiteiten zoals videostreaming meteen geblokkeerd want er zit maar een prepaid kaartje in ). Nu met Corona kan ik eigenlijk niet meer zonder backup want geen verbinding = niet kunnen werken.

Dus wel geinig op zich, zou super zijn om helemaal onafhankelijk te kunnen zijn van infra op de grond. Maar voor mensen op het platteland echt een game changer nu.

[Reactie gewijzigd door GekkePrutser op 27 oktober 2020 21:16]