In aanloop naar de komst van PCIe Gen5-ssd's is het de laatste tijd een beetje stil geweest op het gebied van NVMe-drives en het is al helemaal stil wat SATA-ssd's betreft. In de afgelopen periode hebben we zelfs helemaal geen nieuwe SATA-drives in ons testlab gehad. Nieuwe NVMe-drives zijn sinds de vorige Ssd-BBG wel getest. Zo zagen we nieuwe drives van WD, met de SN570, SN700 en SN770. Van Kioxia hebben we de Exceria G2 getest en van Kingston ten slotte de KC3000.
NVMe-drives
Diverse drives lopen ook tegen het eind van hun lifecycle aan. De UD70 van Silicon Power is niet langer verkrijgbaar en dat geldt ook voor de laatste 600p-drives van Intel. De bekende A2000-drives van Kingston, lange tijd budgetaanraders wegens hun bang-for-the-buck, zijn helaas wat prijs en beschikbaarheid betreft niet langer aan te raden.
Er zijn enkele drives die positief opvallen. De vrij nieuwe WD SN750 SE is flink in prijs gedaald en goed verkrijgbaar. Ook de SN750 (2TB) en SN850 (1TB en 2TB) zijn flink gedaald. Corsairs rappe MP600 PRO XT is eveneens voor een aantrekkelijke prijs te koop, net als de FireCuda 530 van Seagate. Uiteraard zijn dat momentopnamen, want webwinkels stunten regelmatig met prijzen van ssd's. We raden je daarom aan prijsalerts in te stellen voor de drives die je interesse hebben, zodat je van aanbiedingen gebruik kunt maken.
SATA-drives
Voor SATA-drives zijn er onder de drives die we getest hebben, vier series die echt goed verkrijgbaar zijn. Dat zijn de BX500- en MX500-drives van Crucial, de 870 EVO's en 870 QVO's van Samsung en de WD Blue-drives van WD. De SSD Plus-drives van Sandisk zijn ook aardig verkrijgbaar én dalen wat in prijs. Dat laatste geldt ook voor de Crucial-drives, terwijl de nieuwere Samsung-drives juist in prijs stijgen. De WD-drives zijn vrij stabiel, maar laten desalniettemin een kleine stijging zien.
:strip_exif()/i/2003880468.jpeg?f=imagenormal)
:fill(white):strip_exif()/i/2003591232.jpeg?f=thumblarge)
Voorheen was dit het domein van de A2000 van Kingston, maar die is nauwelijks nog te koop. De 500GB-variant van Samsungs 980 is wat in prijs gestegen, maar nog steeds een aanrader. Ook de Exceria M.2 in 500GB van Kioxia heeft een mooie mix tussen prijs en prestaties; de prijs bedraagt ongeveer 10 cent per gigabyte en de drive presteert redelijk. Wil je echt goedkoop, dan kun je de 660p van Intel nemen. Die heeft echter qlc-nand aan boord, dat minder lang mee kan gaan.:fill(white):strip_exif()/i/2003855556.jpeg?f=thumblarge)
De snelste 500GB-drive die we hebben getest, is nog steeds de Samsung 980 PRO. Die is echter enorm in prijs gestegen; we noteren een prijsstijging van ruim 25 procent sinds de vorige Ssd-BBG. Wil je absoluut de snelste drive, dan heb je weinig keus. Alternatieven als de 970 EVO Plus en de (niet geteste) Seagate FireCuda 530 zijn in 500GB-varianten ongeveer even duur. Een optie zou de PM9A1 van Samsung zijn. We hebben de 2TB-variant getest, maar ook de 500GB-versie moet rap zijn, aangezien het eigenlijk een 980 PRO is. Je krijgt alleen geen fabrieksgarantie of makkelijke firmware-updates, maar je bespaart wel flink. En winkelgarantie blijf je natuurlijk gewoon houden als consument.:fill(white):strip_exif()/i/2004493952.jpeg?f=thumblarge)
In het 1TB-segment vinden we verreweg de meeste drives die we getest hebben en de concurrentie is dan ook behoorlijk. Opnieuw is de 660p van Intel het allergoedkoopst, maar daar krijg je een qlc-drive voor terug. De Exceria en diens opvolger, de Exceria G2 van Kioxia, zijn de goedkoopste tlc-drives en de prestaties zijn vrijwel identiek. De 980 van Samsung is in dit segment wel weer aantrekkelijk geprijsd en beter verkrijgbaar dan de Kioxia-drives. Voor een budgetdrive zou dat dan ook onze aanrader zijn.:fill(white):strip_exif()/i/2004838768.jpeg?f=thumblarge)
De twee snelste drives van 1TB die we getest hebben, zijn de Samsung 980 PRO en de WD Black SN850. Beide zijn in prijs gedaald, maar de WD-drive is sterker gedaald en daarom onze aanrader. De prestaties zijn bijna gelijk en beide drives zijn zeer goed verkrijgbaar. Ook hier geldt dat je een PM9A1 in plaats van de 980 Pro kunt kopen, met opnieuw de firmware- en garantie-caveats. Zowel de SN850 als 980 Pro is met en zonder heatsink te koop. De heatsink-versies zijn duurder en vooral voor gebruik in een PS5 of moederborden zonder M.2-heatsink aan te raden.:fill(white):strip_exif()/i/2002675396.jpeg?f=thumblarge)
Nog steeds is de goedkoopste 2TB-drive de NV1 van Kingston. En nog steeds geldt dat je niet precies weet wat je in huis haalt, omdat Kingston soms componenten wisselt. Wil je wel weten wat je koopt, dan is de Samsung 970 EVO Plus een veilige én rappe optie. Onze voormalige budgetoptie, de SX8200 Pro van XPG, is ook niet helemaal onveranderlijk wat gebruikte componenten betreft. Je kunt dus geluk hebben en een goede deal scoren, maar ook pech hebben.:fill(white):strip_exif()/i/2004569996.jpeg?f=thumblarge)
:fill(white):strip_exif()/i/2001762997.jpeg?f=thumblarge)
SATA-schijven in kleine capaciteiten zijn, misschien nog wel meer dan NVMe-drives, relatief duur. Het is lastig iets onder de 10 cent per gigabyte te vinden. De enige die daaraan voldoet, is de NS100 van Lexar, maar de verkrijgbaarheid is beroerd. Dat laatste geldt ook voor de P210 van Patriot Memory, waardoor we weer bij de bekende WD Blue-drives uitkomen. Om een paar euro te besparen, kun je nog een qlc-drive als de BX500 van Crucial nemen, maar dan is misschien de SSD Plus van Sandisk een beter, zij het zeer belegen, alternatief.:strip_exif()/i/2004111346.jpeg?f=thumblarge)
In onze test komt de 500GB-versie van de Samsung 870 EVO als snelste drive uit de benchmarks. De drive is volgens die benchmarks sneller dan de 860 PRO, die drie keer zo duur is. De 870 EVO is bovendien uitstekend verkrijgbaar, dus voor nog geen 70 euro is er geen enkele reden om geen vlotte ssd in een systeem te bouwen.:fill(white):strip_exif()/i/2004395540.jpeg?f=thumblarge)
In het 1TB-segment koop je met gemak een drive van onder of rond de 100 euro, ofwel 10 cent per gigabyte. Ook hier zijn de BX500 en de SSD Plus de goedkoopste opties en ook nog eens goed verkrijgbaar. De MX500 van Crucial is echter een beter alternatief, want dat is een tlc- in plaats van een qlc-drive. Bovendien is die ssd nauwelijks duurder. Is qlc geen bezwaar, dan kun je de 870 QVO van Samsung nog overwegen.:fill(white):strip_exif()/i/2004112462.jpeg?f=thumblarge)
We haalden het bij de drive met de beste prijs-prestatieverhouding al aan: de 1TB-versie van de Samsung 870 EVO is de snelste SATA-drive van 1TB. Formeel moet de 860 PRO marginaal sneller zijn, maar die kost meer dan twee keer zoveel en dat is een puntje sneller in een index echt niet waard. Liever geen Samsung? Dan zijn de MX500 van Crucial en de WD Blue prima alternatieven, die nog een stukje goedkoper zijn ook. Die koop je voor net onder de 100 euro.:fill(white):strip_exif()/i/2003730960.jpeg?f=thumblarge)
We noemden de 870 QVO van Samsung al even. Dat is in vrijwel alle leverbare capaciteiten vanaf 2TB de goedkoopste ssd die je kunt krijgen. De BX500 is weer een optie, maar enkel in 2TB-variant. Let wel dat dit allemaal qlc-drives zijn, maar afgaande op onze benchmarks is dat niet echt een beperkende factor voor prestaties.:strip_exif()/i/2004112272.jpeg?f=thumblarge)
De grootste en rapste drive die we hebben getest, is de 4TB-uitvoering uit Samsungs 870 EVO-serie. Het is uiteraard niet de allergoedkoopste drive - hij heeft een prijs van iets meer dan 11 cent per gigabyte - maar wel de snelste. Samsungs eigen QVO-drives zijn alternatieven, net als de WD Blue-drives. Die zijn allebei aanzienlijk goedkoper. De QVO-drives komen zelfs uit op ongeveer 8 cent per gigabyte.:strip_exif()/i/2002465408.png?f=thumbmedium)
:strip_exif()/i/2003825294.png?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/i/2003009536.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2005404612.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_exif()/u/129020/nxxt_got.gif?f=community)
:strip_exif()/i/2004443076.png?f=thumbmedium)
:strip_exif()/i/2004206054.png?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/2004598540.jpeg?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/2004447120.jpeg?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/2003983006.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/i/2004908884.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2004708296.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2004674928.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2004555020.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2004510146.jpeg?f=fpa_thumb)
/u/748079/crop65b35799c7d62.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/76569/garfield14.jpg?f=community){kind=small}
/u/286895/icon1.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/179419/Fa.jpg?f=community){kind=small}
/u/149268/crop62247503d3b63_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/1157718/crop5e6d5ebf96a5f_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/247151/moppersmurf-60px.png?f=community){kind=small}
, dat ben ik ook zeker met je eens, gebruik zelf ook Samsung :strip_icc():strip_exif()/u/206489/crop60aa920895686_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/214991/Z-Machine%25201.gif?f=community){kind=small}
/u/313329/crop5c2a893a12018_cropped.png?f=community){kind=small}