Inleiding
Normaal testen we gpu's op ons vaste testplatform, waarbij andere onderdelen dan de videokaart zo min mogelijk de beperkende factor zijn. We gebruiken de bloedsnelle Ryzen 7 9800X3D‑gamingprocessor, zodat ook de snelste videokaarten optimaal kunnen presteren. Als we een langzamere processor gebruiken, maken we minder gebruik van het volledige potentieel van krachtige gpu's. In de praktijk zal echter lang niet iedereen de allersnelste processor kunnen of willen aanschaffen als onderdeel van een gamingsysteem. Vooral in combinatie met een wat minder astronomisch geprijsde videokaart is het waarschijnlijker dat je kiest voor een minstens even betaalbare processor.
Het is alweer ruim twee jaar geleden dat ik voor het laatst uitgebreider keek naar de prestaties van videokaarten in combinatie met oudere Ryzen-processors. Dat was toen nog met een RTX 3070, RX 6750 XT en Arc A770 op het AM4-platform. Inmiddels is AM5 aan de orde van de dag. Daarom gebruiken we voor deze test dezelfde processor als in de 1080p-game-pc van onze recentste Desktop Best Buy Guide. Dat is de Ryzen 5 7500F, een scherp geprijsde cpu die in hedendaagse games goed presteert voor het geld. Uit onze CPU Gaming Prestatiescore blijkt weliswaar dat de Ryzen 7 9800X3D gemiddeld 51 procent sneller is dan deze cpu, maar dat is dan ook in combinatie met de zeer krachtige GeForce RTX 5090. Met langzamere videokaarten is het verschil minder groot en daarmee ook minder belangrijk voor zelfbouwers met een budget. Hoe de verhoudingen tussen een reeks instapvideokaarten met deze processor liggen, bekijken we in dit artikel.
De gekozen videokaarten voor deze test zijn de GeForce RTX 5060, 5060 Ti 8GB, 5060 Ti 16GB, Radeon RX 9060 XT 8GB, RX 9060 XT 16GB en de Arc B580. Op die laatste na zijn al deze gpu's geschikt voor PCIe 5.0. Toch kiezen we er bewust voor om alles op PCIe 4.0 te draaien. De Ryzen 5 7500F zelf ondersteunt weliswaar PCIe 5.0 en er zijn ook enkele betaalbare AM5-moederborden die dat doen. Toch komen veel B650-moederborden niet verder dan PCIe 4.0, net als de goedkoopste B850-modellen. Door bewust onder niet-ideale omstandigheden te testen, proberen we inzicht te geven aan lezers die overwegen om een wat ouder of goedkoper systeem van een van deze videokaarten te voorzien.
| Videokaart |
Vram |
PCIe-interface |
Vanaf-prijzen (NL) |
| AMD Radeon RX 9060 XT |
8GB |
PCIe 5.0 x16 |
€ 289 |
| AMD Radeon RX 9060 XT |
16GB |
PCIe 5.0 x16 |
€ 375 |
| Intel Arc B580 |
12GB |
PCIe 4.0 x8 |
€ 275 |
| Nvidia GeForce RTX 5060 |
8GB |
PCIe 5.0 x8 |
€ 295 |
| Nvidia GeForce RTX 5060 Ti |
8GB |
PCIe 5.0 x8 |
€ 357 |
| Nvidia GeForce RTX 5060 Ti |
16GB |
PCIe 5.0 x8 |
€ 419 |
De beperking van PCIe 4.0 is als praktijkscenario dus helemaal niet ondenkbaar en extra relevant als we kijken naar de specificaties van de geteste videokaarten. De gekozen kaarten van Nvidia hebben namelijk niet de gebruikelijkere 16 PCIe-lanes, maar slechts 8. Heeft je pc nog PCIe 4.0 in plaats van 5.0, dan blijft er van de bandbreedte tussen de processor en videokaart slechts de helft over. Dit geldt voor de gekozen AMD-kaarten uiteraard net zo, alleen blijft op die kaarten dankzij hun 16 lanes in absolute zin wel veel snellere communicatie tussen cpu en gpu mogelijk. Zodra het vram van de videokaart volzit, begint deze doorvoersnelheid een nog belangrijkere rol te spelen. Het systeemgeheugen begint dan namelijk als achtervang te werken voor het vram. Videokaarten met 8GB geheugen zullen hier eerder mee te maken krijgen dan modellen met 12 of 16GB. Of en wanneer dit problemen oplevert, willen we op deze manier ook in kaart brengen.
| Bandbreedte in GB/s (incl. overhead) |
Aantal PCIe-lanes |
| PCI-Express versie |
x4 |
x8 |
x16 |
| 3.0 |
4GB/s |
8GB/s |
16GB/s |
| 4.0 |
8GB/s |
16GB/s |
32GB/s |
| 5.0 |
16GB/s |
32GB/s |
64GB/s |
Testmethode
Ons uitgangspunt bij gpu-tests is dat we de rest van het systeem zo min mogelijk een bottleneck willen laten vormen. Ons standaard gpu-testsysteem bestaat uit een watergekoelde AMD Ryzen 7 9800X3D-processor, overgeklokt naar 5,4GHz-allcore. Als werkgeheugen gebruiken we 32GB DDR5-6000-geheugen met relatief strakke timings, zodat de cpu en het ram zo min mogelijk de beperkende factor vormen voor het meten van gpu-prestaties. Daarnaast hebben we de hardwareconfiguratie van de 1080p-game-pc uit onze Desktop Best Buy Guide gebruikt, die juist bestaat uit onderdelen met een scherpe prijs-prestatieverhouding.
Met behulp van PresentMon meten we in elke geteste game de prestaties, waaruit we zowel de gemiddelde framerates, of fps, als de frametimes van het 99e en 99,9e percentiel berekenen. We rapporteren deze laatste twee in milliseconden.
Op de volgende pagina's vind je grafieken met samengestelde balkjes, bestaande uit het 99e percentiel, omgerekend naar frames per seconde en genoteerd als minimumframerate, gevolgd door de gemiddelde framerate per seconde. We sorteren primair op die tweede score: het gemiddelde aantal beelden per seconde dat een videokaart kan berekenen. De frametimes geven geen beeld van de gemiddelde framerate, maar van de uitschieters in negatieve zin. Die kunnen immers tot gevolg hebben dat een game, ondanks een goed gemiddelde, niet vloeiend aanvoelt.
De tijd die het kost om beelden binnen een 3d-game en dus binnen onze benchmark te renderen, varieert van frame tot frame. Bij onze frametimemeting worden de rendertijden van alle individuele frames opgeslagen. Daarna gooien we de 1 procent langzaamste frames weg. De hoogste rendertijd van de resterende 99 procent van de frames, oftewel het langzaamste frame, is het 99e-percentielframetime.
Gameselectie
Regelmatig houden we de reeks games waarmee we testen tegen het licht. Bij deze keuze houden we rekening met de api, de engine, het genre, de AMD/Nvidia-verhouding, de leeftijd en de technische benchmarkdetails van elke game, om zo tot een zo representatief mogelijke suite te komen.
| Game |
Verschijningsdatum |
Api |
Engine |
| Assassin's Creed: Mirage |
Oktober 2023 |
DX12 |
Ubisoft Anvil |
| Assetto Corsa Competizione |
September 2018 |
DX12 |
Unreal Engine 4 |
| Avatar: Frontiers of Pandora |
December 2023 |
DX12 |
Snowdrop Engine |
| Black Myth: Wukong |
Augustus 2024 |
DX12 |
Unreal Engine 5 |
| Call of Duty: Black Ops 6 |
Oktober 2024 |
DX12 |
IW 9.0 |
| Cyberpunk 2077 |
December 2020 |
DX12 |
REDengine 4 |
| Doom Eternal |
Maart 2020 |
Vulkan |
Id Tech 7 |
| F1 24 |
Mei 2024 |
DX12 |
EGO Engine 4.0 |
| Forza Motorsport |
Oktober 2023 |
DX12 |
ForzaTech |
| Stalker 2: Heart of Chornobyl |
November 2024 |
DX12 |
Unreal Engine 5 |
Stroomverbruik
:strip_exif()/i/2006869234.jpeg?f=imagenormal)
Uiteraard meten we ook het stroomverbruik van de videokaarten. Daarvoor gebruiken we sinds dit najaar een nieuwe meetmethode, op basis van de door ElmorLabs en Open Benchtable ontwikkelde Benchlab. Dit is een dochterbord dat met afstandsbusjes onder het moederbord wordt geplaatst en voorzien is van in- en uitgangen voor alle stroomkabels die naar het moederbord en de processor gaan.
Van de ATX-kabel met 24 pinnen, maximaal twee EPS-kabels met 8 pinnen, maximaal drie PEG-kabels met 8 pinnen en maximaal twee 12Vhpwr-kabels kunnen we live de spanning en stroomsterkte van verschillende componenten monitoren en loggen. De meters zijn aangesloten op een externe pc die de bijgeleverde software draait, zodat het rekenwerk geen invloed heeft op het energiegebruik van het geteste systeem.
We hebben de stroommeters van elke poort geijkt met een instelbare belasting en de gemeten afwijkingen over een curve verwerkt in een script dat de afwijkingen corrigeert. Voor de vergelijkbaarheid van de testresultaten binnen deze review maakt dat weinig uit, maar vanzelfsprekend willen we zo nauwkeurig mogelijke resultaten rapporteren.
:strip_exif()/i/2006869236.jpeg?f=imagenormal)
3DMark Time Spy, Speed Way en Steel Nomad
3DMark heeft een hele suite aan benchmarks, waarvan wij Time Spy Extreme, Steel Nomad en Speed Way draaien. Deze benchmarks berekenen een totaalscore op basis van de gpu- en cpu-prestaties, waarbij de grafische score het zwaarst meeweegt. De Graphics-scores staan zoveel mogelijk los van de prestaties van andere componenten en deze scores kun je dus ook het best gebruiken als indicatie voor gpu-prestaties, onafhankelijk van de rest van het systeem.
- Steel Nomad
- Speed Way
- Time Spy Extreme Graphics
In deze synthetische tests speelt de processor geen noemenswaardige rol, net als de PCIe-bandbreedte. Daarom zien we nagenoeg dezelfde scores bij de 9800X3D en 7500F voor de geteste videokaarten. De kleine verbeteringen voor Intels B580 en de toename in Speed Way voor Nvidia zijn toe te wijzen aan verbeteringen die de nieuwere drivers hebben gebracht.
Assassin's Creed Mirage
Assassin's Creed Mirage maakt gebruik van een vernieuwde engine: de Ubisoft Anvil-engine, die minder voorkeur voor AMD heeft dan de Anvil Next 2.0-engine van Valhalla. AC Mirage is uiteraard nog steeds een thirdpersonadventuregame en draait op DirectX 12.
- 1080p Ultra
- 1080p Ultra (99p)
- 1080p Medium
- 1080p Medium (99p)
In Mirage gaan alle videokaarten er met de overstap van de 9800X3D naar de 7500F iets op achteruit, al is het verschil in de meeste gevallen vrij klein. De gemiddelde framerates komen doorgaans een paar procent lager uit en ook de 99p's doen zoals verwacht een stapje terug. Opvallend is wel dat juist de RTX 5060 en de Arc B580 hier hun gemiddelde framerates weten te behouden, terwijl de RX 9060 XT 8GB op Ultra bijna 16 procent terugvalt met de overstap naar de 7500F en PCIe 4.0. Op Medium-instellingen hebben de Radeon-kaarten een stuk meer te vertellen en houden ze zich goed staande tegenover de GeForce-concurrentie, al vallen de 99p's er wel iets lager uit. Intel ziet ook op Medium geen voordeel in de 9800X3D ten opzichte van de 7500F en komt op vrijwel hetzelfde resultaat uit.
Assetto Corsa Competizione
Assetto Corsa Competizione is een simracer uit 2018 die draait op de Unreal Engine 4 en gebruikmaakt van DirectX 12. Het spel heeft een voorkeur voor Nvidia-kaarten.
- 1080p Epic
- 1080p Epic (99p)
- 1080p Medium
- 1080p Medium (99p)
Op de 7500F is de voorsprong voor de GeForce-kaarten op de Radeons iets minder groot dan bij de 9800X3D. Uit laatstgenoemde processor weet het groene kamp iets meer prestaties te persen met zijn gpu's. Andersom geredeneerd verliezen de RX 9060 XT's met de 7500F juist geen prestaties ten opzichte van de 9800X3D. Op Medium-instellingen is het haast een gelijkspel tussen AMD en Nvidia in combinatie met de 7500F als processor, die hier duidelijk de beperkende factor vormt. Op de 9800X3D is dat wel anders. Ook zien we hier voor het eerst een kleine sprong voor de Arc B580 bij de overstap naar een snellere processor.
Avatar: Frontiers of Pandora
Avatar: Frontiers of Pandora verscheen in december 2023 en draait op de Snowdrop-engine, die de open wereld in veel detail kan renderen. Het spel maakt standaard gebruik van raytracing voor enkele effecten en draait op Nvidia‑hardware bovengemiddeld goed.
- 1080p Ultra
- 1080p Ultra (99p)
- 1080p Medium
- 1080p Medium (99p)
In Avatar lijken de 8GB-videokaarten het met de 7500F zowaar iets beter te doen dan met de 9800X3D. Dat heeft vermoedelijk meer met de nieuwere gpu-drivers te maken die het geheugenbeheer iets verbeteren dan met de processor zelf. Bij de 16GB-kaarten is de 9800X3D nog wel de snelste cpu. Op Medium-instellingen vallen de 99p's van de Nvidia-kaarten een stuk verder terug op de 7500F dan bij AMD en Intel, hoewel de gemiddelde framerates bij de GeForces wel iets hoger liggen.
Black Myth: Wukong
Black Myth: Wukong draait op Unreal Engine 5 en is extreem zwaar, zelfs zonder raytracing ingeschakeld. Voor het testen van gpu's gebruiken we de ingebouwde benchmark van het spel en schakelen we upscaling uit door Temporal Super Resolution op '100' te zetten.
- 1080p Very High
- 1080p Very High (99p)
- 1080p Medium
- 1080p Medium (99p)
- 1080p Very High - DXR
- 1080p Very High (99p)
In Wukong zien we de RTX 5060 Ti's net wat meer frames verliezen bij de overstap naar de 7500F dan bij de RX 9060 XT's. Op Very High- en Medium-instellingen zit er amper verschil tussen de 8GB- en de 16GB-uitvoering. Met gebruik van raytracing is dat voor de RTX 5060 Ti een ander verhaal, want de 8GB-versie doet daar een stapje terug ten opzichte van de 16GB-uitvoering. De loodzware DXR-settings maken voor de kaarten van AMD en Intel weinig uit, ongeacht op welke cpu het wordt gedraaid.
Call of Duty: Black Ops 6
Call of Duty: Black Ops 6 is een firstpersonshooter uit 2024 in de bekende Call of Duty-reeks. Black Ops 6 maakt gebruik van de IW 9.0-engine, waaraan Infinity Ward aanzienlijke upgrades heeft toegevoegd, waaronder volumetric lighting, spectral rendering en verbeterde raytracing. Hoewel de engine ondersteuning biedt voor raytracing, is deze grafische functie in Black Ops 6 vooralsnog niet beschikbaar. Op AMD-hardware draait het spel bovengemiddeld goed.
- 1080p Extreme
- 1080p Extreme (99p)
- 1080p Balanced
- 1080p Balanced (99p)
In Black Ops 6 is het een nek-aan-nek-race tussen de RTX 5060 Ti's en RX 9060 XT's op de geteste cpu's. Een veel grotere terugval zien we bij de RTX 5060, die met de overstap naar de 7500F een aanzienlijk minder hoge gemiddelde framerate weet te behalen, terwijl de 99p-score opvallend genoeg wel hoger ligt. De Arc B580 wint iets aan frames op de 7500F ten opzichte van de 9800X3D, wat kan komen door Intels driveroptimalisaties.
Cyberpunk 2077
Cyberpunk 2077 is een actie-rpg die in december 2020 is uitgebracht door CD Projekt RED. Het spel maakt gebruik van de REDengine 4 en werkt met DirectX 12. De game is veeleisend, met name wanneer raytracing is ingeschakeld.
- 1080p Ultra
- 1080p Ultra (99p)
- 1080p Medium
- 1080p Medium (99p)
- 1080p Ultra DXR
- 1080p Ultra DXR (99p)
In Cyberpunk moeten op Ultra-instellingen de meeste kaarten een stapje terugdoen bij de overstap van de 9800X3D naar de 7500F. In de 99p's betekent dat ook een lagere score. Met raytracing ingeschakeld blijven die verschillen klein en is de terugval in 99p's ook nog iets minder groot.
Doom Eternal
Doom Eternal, onderdeel van de zeer bekende serie firstpersonshooters, draait in de Vulkan-api op de id Tech 7-engine en is in maart 2020 uitgekomen. De benchmark bestaat uit een 60 seconden durende vaste route door de Hell on Earth-map van het spel. Vanaf 2025 testen we Doom Eternal niet meer op Ultra-instellingen, maar op Nightmare, wat nog een stap hoger is in de grafische presets.
- 1080p Nightmare
- 1080p Nightmare (99p)
- 1080p Medium
- 1080p Medium (99p)
- 1080p Nightmare - DXR
- 1080p Nightmare - DXR (99p)
In Doom is er op Nightmare- en Medium-instellingen nog weinig aan de hand. Op de 7500F produceren de geteste videokaarten stuk voor stuk hoge framerates en lage frametimes die niet onderdoen voor die op de 9800X3D. Maar zodra we de Nightmare-settings combineren met raytracing, is er een heel duidelijke rangorde van kaarten op basis van hun geheugen, omdat het spel daar veel van nodig heeft. Bovenaan staan dan de 16GB-kaarten, de RTX 5060 Ti en RX 9060 XT. Daaronder zien we de Arc B580, die dankzij zijn 12GB geheugen kaarten verslaat die hij doorgaans ruim voor zich moet laten. En weer daaronder zijn de 8GB-modellen te zien, met een duidelijk voordeel voor de RX 9060 XT, die over 16 PCIe-lanes beschikt in plaats van de 8 lanes waar de RTX 5060 Ti 8GB en de RTX 5060 het mee moeten doen. Deze laatste twee kaarten zijn op PCIe 4.0 extra in het nadeel en verliezen nog behoorlijk aan prestaties ten opzichte van de 9800X3D op PCIe 5.0.
F1 24
F1 24 draait, net als veel van zijn voorgangers, op de Ego Engine 4.0.
- 1080p Ultra
- 1080p Ultra (99p)
- 1080p Medium
- 1080p Medium (99p)
- 1080p Ultra - DXR
- 1080p Ultra - DXR (99p)
In F1 is er voor de Radeons vrijwel geen prestatieverschil tussen de 9800X3D en de 7500F. Bij de GeForce-kaarten is er wel een prestatiedaling van een paar procent met de 7500F; zelfs voor de RTX 5060 is dat het geval. Met raytracing ingeschakeld zien we opnieuw hetzelfde patroon.
Forza Motorsport
Forza Motorsport draait op de ForzaTech-engine met DirectX 12.
- 1080p Ultra
- 1080p Ultra (99p)
- 1080p Medium
- 1080p Medium (99p)
In Forza Motorsport leveren de RX 9060 XT's op Ultra-instellingen precies dezelfde prestaties met de 7500F als met de 9800X3D. De RTX 5060 Ti's komen juist zo'n 5 tot 6 procent lager uit in gemiddelde framerates met de langzamere cpu. Daarbij valt ook op dat de 99p-frametimes een klap krijgen: die zakken van rond de 96 naar zo'n 75fps. Ook de RTX 5060 heeft hier last van, terwijl er op de Radeons op Ultra-instellingen niets aan de hand is. Pas op Medium-instellingen doet de RX 9060 XT 16GB met de 7500F een stap terug ten opzichte van de prestaties in combinatie met de 9800X3D.
Stalker 2: Heart of Chornobyl
Stalker 2: Heart of Chornobyl is een firstpersonsurvivalshooter die op Unreal Engine 5 draait.
- 1080p High
- 1080p High (99p)
- 1080p Medium
- 1080p Medium (99p)
In Stalker komen de RTX 5060 Ti's een stuk dichter bij de RX 9060 XT's te liggen wanneer gebruik wordt gemaakt van de 7500F als processor. Waar ze met de 9800X3D nog zo'n 11 procent voorlagen op hun Radeon-concurrenten, zakt die voorsprong terug naar 3 à 4 procent in combinatie met de 7500F. Op Medium-instellingen is dit effect weer wat minder sterk.
Prestatiescores games
Om direct te zien hoe de verschillende gpu's zich tot elkaar verhouden, berekenen we gewogen gemiddelden op basis van de gebruikte en hiervoor besproken games. Deze prestatiescores berekenen we met de geteste resoluties en kwaliteitsinstellingen. De prestatiescores voor rasterisation worden berekend aan de hand van de resultaten in de tien hiervoor geteste games. De prestatiescores voor raytracing worden berekend op basis van de vijf geteste games met DXR-resultaten: Avatar, Black Myth, Cyberpunk, Doom en F1 24.
Prestatiescores met rasterisation
Op 1080p Ultra verliest de RTX 5060 Ti 16GB gemiddeld 3,8 procent aan prestaties bij de overstap van de 9800X3D met PCIe 5.0 naar de 7500F met PCIe 4.0. De voorsprong op de RX 9060 XT 16GB loopt dan terug van 6,3 naar 3,6 procent, want deze Radeon-kaart verliest slechts 1,3 procent aan prestaties met de langzamere cpu op PCIe 4.0. Met Medium-instellingen ligt de procentuele terugval in prestaties tussen deze kaarten dichter bij elkaar; de cpu is dan immers vaker de beperkende factor.
Bij de 8GB-kaarten gaat de RTX 5060 Ti er 2,7 procent op achteruit, terwijl de RX 9060 XT 8GB hier 1,3 procent terugvalt. Met de 9800X3D was de RTX 5060 Ti 8GB nog 10 procent sneller dan de RX 9060 XT 8GB, maar in combinatie met de 7500F als processor is de RTX 5060 Ti 8GB nog 8,4 procent sneller.
Prestatiescores met raytracing
Met raytracing ingeschakeld gaat de RTX 5060 Ti het hardst achteruit bij de overstap naar een langzamere processor op PCIe 4.0; de kaart verliest dan 4,6 procent aan prestaties. Ook de RTX 5060 doet een stapje terug en komt 3,4 procent lager uit.
Wat is de bottleneck?
Om te bekijken of de cpu of juist de gpu de beperkende factor is, pakken we onze testdata voor processors er ook nog even bij. Voor cpu-tests gebruiken we de snelste videokaart in een aantal games die de processor ook zwaar belasten. Door de GeForce RTX 5090 met zowel de 9800X3D als de 7500F toe te voegen aan de grafieken, kunnen we zien wanneer een veel snellere videokaart en een snellere processor prestatiewinst oplevert.
Assetto Corsa Competizione
- Epic
- Epic (99p)
- Medium
- Medium (99p)
In Assetto Corsa Competitizione wordt duidelijk dat een snellere videokaart op de 7500F niet tot een noemenswaardig hogere framerate leidt. De beperkende factor is op Ultra-instellingen dus grotendeels de 7500F, die gepaard met een RTX 5090 maar amper beter presteert dan met een RTX 5060 Ti. Op Medium-instellingen is dat prestatieplafond van de 7500F nog duidelijker terug te zien op de verschillende videokaarten.
Cyberpunk 2077
- Ultra
- Ultra (99p)
- Medium
- Medium (99p)
In Cyberpunk 2077 zien we dat op zowel Ultra- als Medium-instellingen de 7500F meer in petto heeft met een snellere videokaart. Op Ultra-instellingen is het verschil het grootst, waarbij de processor in combinatie met de RTX 5090 nog 43 procent sneller is dan met een RTX 5060 Ti. Op Medium loopt dit terug naar 26 procent.
F1 24
- Ultra - DXR
- Ultra - DXR (99p)
- Medium
- Medium (99p)
Ook in F1 24 zien we dat de 7500F meer in zijn mars heeft. Gecombineerd met de RTX 5090 is deze processor op Ultra nog zo'n 40 procent sneller dan met de RX 9060 XT. Zelfs op Medium-instellingen is dat verschil nog 18 procent.
Stalker 2: Heart of Chornobyl
- High
- High (99p)
- Medium
- Medium (99p)
In Stalker 2 is de 7500F in combinatie met een RTX 5090 niet veel sneller dan met een RTX 5060 Ti. Op High-instellingen is de voorsprong 12 procent, op Medium is dat 8 procent. Zo uitgesproken als in Assetto Corsa Competitizione is het prestatieplafond hier niet, maar duidelijk is wel dat de 7500F hier niet veel meer extra instructies kan leveren dan wat de RTX 5060 Ti's en RX 9060 XT's aankunnen.
Conclusie
De Ryzen 5 7500F is in onze test een prima processor om te combineren met een van de geteste videokaarten. Je laat doorgaans geen tot amper prestaties liggen met deze cpu ten opzichte van de veel snellere Ryzen 7 9800X3D. De Nvidia-kaarten gaan er gemiddeld 3 tot 4 procent op achteruit; de AMD-kaarten verliezen net iets meer dan een procent. Het verschijnsel dat Radeons minder snel last hebben van een tragere processor is in lijn met onze eerdere bevindingen. De 7500F is noemenswaardig sneller dan de Ryzen 5 1600, 3600 en 5600 uit onze vorige test, terwijl het prestatieniveau van die gpu's aardig overeenkomt met de modellen die we dit keer kozen. Dat de videokaarten er in dit artikel met de 7500F minder op achteruitgaan, is dus best logisch.
Meestal gaat het goed qua prestaties op de 7500F ten opzichte van de Ryzen 7 9800X3D. In de tien geteste games zien we gemiddeld genomen minimale verschillen, maar bij enkele games zijn die er wel degelijk. In Assetto Corsa Competizione was de terugval voor Nvidia groter dan bij AMD en Intel, al wist de GeForce-fabrikant sowieso al hogere framerates te behalen. In Cyberpunk vielen de 99p-frametimes voor iedereen terug, wat tegenover een X3D-processor als referentiepunt geen verrassing is. Ook in Forza Motorsport gingen de 99p-frametimes achteruit, maar dan alleen voor de Nvidia-kaarten. Meestal ging het met de 8GB-kaarten op 1080p nog net goed en deden ze weinig onder voor de 16GB-varianten.
Maar als het misgaat, dan gaat het ook goed mis. In Doom is er op hoge settings in combinatie met raytracing veel vram nodig. De 8GB-kaarten lopen hierdoor over en storten qua prestaties in. Deze terugval is bij de RX 9060 XT 8GB dankzij de 16 PCIe-lanes minder heftig dan bij de RTX 5060 Ti 8GB, die over 8 PCIe-lanes beschikt. De Radeon-kaart is in dat scenario niet meer 5 procent langzamer, maar maar liefst 58 procent sneller. Dit is misschien een extreem voorbeeld, maar het laat wel zien dat te weinig vram een nog veel groter probleem wordt als de bandbreedte tussen cpu en gpu beperkt is. Het noodgedwongen terugvallen op systeemgeheugen, dat als aanvullend vram dient, gaat nu eenmaal een stuk beter met meer PCIe-lanes en meer bandbreedte.
Bij bovenstaande bevindingen is wel een aantal kanttekeningen te plaatsen. Als eerste zijn onze testresultaten in combinatie met de Ryzen 7 9800X3D ouder dan die met de Ryzen 5 7500F en zijn daarbij andere gpu-drivers gebruikt. Daarnaast bestaat onze testsuite voor videokaarten uit benchmarks die primair afhankelijk zijn van de gpu-prestaties. De eveneens cpu-afhankelijke games hebben we uitgelicht, maar er zijn ongetwijfeld ook andere games met hoge systeemeisen die ongeveer de verhoudingen zullen laten zien zoals wij ze in Doom met raytracing tegenkwamen. Dat maakt opnieuw duidelijk dat je liever echt geen gebrek aan vram op je videokaart hebt en dat je de gevolgen ervan het liefst ook minimaliseert. Een gpu werkt sowieso het beste op de hoogste ondersteunde PCIe-versie, wat nog crucialer wordt als het vram te krap blijkt. In een toekomstige test willen we snellere videokaarten in combinatie met de Ryzen 5 7500F testen om daarvan de prestaties in kaart te brengen.
Redactie: Reinoud Dik Video: Luke van Drie Testlab: Joost Verhelst, Tim de Groot Eindredactie: Monique van den Boomen
:strip_exif()/i/2006869234.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006869236.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005994556.png?f=thumbmedium)
:strip_exif()/i/2007135252.png?f=thumbmedium)
:strip_exif()/i/2007408160.png?f=thumbmedium)
:strip_exif()/i/2007408086.png?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/u/79242/crop568abda34f737_cropped.jpeg?f=community)
:strip_icc():strip_exif()/u/595584/crop5d8bc0b371641_cropped.jpeg?f=community)
:strip_exif()/i/2007530506.webp?f=thumbmedium)
:strip_exif()/i/2007527600.webp?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/u/106218/wc-backbone.jpg?f=community){kind=small}
/u/1853590/crop686665a2ef9c2_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/44074/avatar001.gif?f=community){kind=avatar}
:strip_icc():strip_exif()/u/80624/crop56269c878c330.jpeg?f=community){kind=small}
/u/748079/crop65b35799c7d62.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/145751/check-in-minion-small2.jpg?f=community){kind=small}
/u/295372/crop62c2de4e919dd.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/71414/images.jpg?f=community){kind=small}
/u/692502/crop63d0af55313a1_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/61340/125281113_256.jpg?f=community){kind=small}
/u/284549/crop5c8c1d3ca48d4.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/219059/crop5efafd1bd64af_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/164703/images2.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/235816/crop596740581e453_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/147791/crop56e423ed8d794_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/1436766/crop618e3e0324655_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/222038/treetop.jpg?f=community){kind=small}
/u/164119/crop5a5a2a556d2af_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/324515/crop627103b05ba2e_cropped.jpg?f=community){kind=small}
Gezien de tijdsinvestering hebben we deze test beperkt tot 1080p. De RTX 5090 hebben we icm een hele reeks cpu's ook op 1440p getest en kun je hier vinden: 