Nvidia’s GeForce x60-klasse kan traditioneel op veel belangstelling rekenen. Die klasse bestaat doorgaans uit videokaarten op een prijspunt dat een veel grotere groep pc-gamers aanspreekt en daardoor een goede prijs-prestatieverhouding leveren. Met de RTX 4060 Ti ligt de prijs hoger dan zijn voorgangers en komt de kaart uit in een periode waarin velen zich afvragen of 8GB videogeheugen nog wel voldoende is.
De RTX 4060 Ti wordt door Nvidia toegevoegd aan de line-up van de RTX 40-serie op basis van de Ada Lovelace-architectuur. Terwijl de RTX 4070 door Nvidia nog volledig aan het 1440p-segment werd toegewezen, krijgt de RTX 4060 Ti de taak om hetzelfde voor 1080p-gaming te doen. Daarmee komt na een lange en stapsgewijze uitrol van de RTX 40-serie in de vorm van de RTX 4090, 4080, 4070 Ti en 4070 nu eindelijk aandacht voor een nog altijd veelgebruikte schermresolutie met een net zo populaire videokaart uit de x60-klasse. Daar hangt deze generatie een stevig prijskaartje aan, want de RTX 4060 Ti krijgt een adviesprijs van 449 euro voor het 8GB-model. Later zal nog een 16GB-versie volgen die 110 euro extra moet gaan kosten.
De basis van de GeForce RTX 4060 Ti bestaat uit de AD106-gpu, die door TSMC op 4nm wordt gebakken. Deze gpu telt 22,9 miljard transistors op een oppervlak van slechts 190mm². Dat zijn flinke verschillen met zijn voorganger, terwijl het aantal rekenkernen wat lager ligt. Los van het verschil in productieprocedé speelt hier ook mee dat de RTX 4060 Ti over veel meer cachegeheugen beschikt dan de RTX 3060 Ti, dat van 4 naar 32MB is gegaan.
In navolging van AMD met zijn RX 6000-serie gebruikt ook Nvidia deze generatie flink meer cachegeheugen om de prestaties op te krikken en tegelijkertijd in andere specificaties te kunnen snijden. Zo is de geheugenbus gehalveerd naar 128bit, wat het iets snellere GDDR6-geheugen onder de streep laat uitkomen op 288GB/s. Dat is een behoorlijke afname, maar hoeft dankzij de fors grotere geheugenbuffer op de chip niet direct tot problemen te leiden. Een van de gevolgen is dat de videokaart zuiniger met energie kan omgaan. Op de RTX 4060 Ti is het tgp van 160W aan de lage kant voor moderne videokaarten, hoewel de kloksnelheden fors omhoog zijn gegaan.
Videokaart
RTX 4060 Ti
RTX 3060 Ti
RTX 2060
Gpu
AD106
GA104
TU106
Architectuur
Ada Lovelace
Ampere
Turing
Procedé
4nm TSMC
8nm Samsung
12nm TSMC
Diesize
190mm²
392,5mm²
445mm²
Transistors
22,9 miljard
17,4 miljard
10,8 miljard
CUDA-cores
4352
4864
1920
Tensor-cores
136
152
240
RT-cores
34
38
30
Texture-units
136
152
120
Rops
48
80
48
Baseclock
2310MHz
1410MHz
1365MHz
Boostclock
2535MHz
1665MHz
1680MHz
L2-cache
32MB
4MB
2MB
Vram
8GB GDDR6
8GB GDDR6
6GB GDDR6
Geheugensnelheid
18Gbit/s
14Gbit/s
14Gbit/s
Geheugenbus
128bit
256bit
192bit
Bandbreedte
288GB/s
448GB/s
336GB/s
Tgp
160W
200W
160W
Adviesprijs FE (bij introductie)
449 euro (8GB-versie)
419 euro
369 euro
Uitgebracht
23 mei 2023
2 december 2020
7 januari 2019
Testverantwoording
Ons uitgangspunt bij gpu-tests is altijd dat we de rest van het systeem een zo klein mogelijke bottleneck willen laten vormen. Daarom hebben we ons testsysteem in de afgelopen weken van een upgrade voorzien, na lange tijd gebruik te hebben gemaakt van een overgeklokte AMD Ryzen 9 5950X. Ons nieuwe gpu-testsysteem bestaat uit een watergekoelde Intel Core i9-13900K-processor, overgeklokt naar 5,5GHz-allcore. Omdat de e-cores van deze processor in een aantal van onze tests tot prestatieverlies leiden, hebben we de e-cores op ons platform geheel uitgeschakeld. Daarmee blijven dus enkel alle acht performancecores met zestien threads actief. Als werkgeheugen gebruiken we 32GB aan snel DDR5-7200 met relatief strakke timings, zodat de cpu en het ram zo min mogelijk de beperkende factor vormen voor het meten van gpu-prestaties.
De exacte specificaties van het testsysteem zijn in de tabel hieronder te vinden.
Voor onze gpu-tests gebruiken we altijd referentiekaarten of Founders Editions, tenzij de desbetreffende gpu niet als een dergelijk model is uitgebracht of wij er geen beschikbaar hebben. In dat geval gebruiken we een custommodel dat wat kloksnelheden betreft zo dicht mogelijk bij de referentiespecificatie zit.
Drivers en meetmethode
We hebben alle videokaarten voor deze review getest met de nieuwste driver die beschikbaar was toen we begonnen. Voor alle Nvidia GeForce-kaarten was dat GeForce 531.79, behalve de RTX 4060 Ti, die met 531.93 is getest. Voor de AMD Radeon-kaarten hebben we Adrenalin 23.4.3 gebruikt. De Intel-videokaart in deze review is met driver 31.0.101.4335 getest.
Met behulp van PresentMon meten we in elke geteste game de prestaties, waaruit we zowel de gemiddelde framerates, of fps, als de frametimes van het 99e en 99,9e percentiel berekenen en die laatste twee in milliseconden rapporteren.
In de grafieken op de volgende pagina's vind je telkens grafieken met samengestelde balkjes, bestaande uit het 99e percentiel, omgerekend naar frames per seconde, genoteerd als minimumframerate, gevolgd door de gemiddelde framerate per seconde. Op die tweede score, het gemiddelde aantal beelden per seconde dat een videokaart kan berekenen, wordt primair gesorteerd. De frametimes geven geen beeld van de gemiddelde framerate, maar van de uitschieters in negatieve zin. Die kunnen immers tot gevolg hebben dat een game ondanks een goed gemiddelde niet vloeiend aanvoelt.
De tijd die het kost om beelden binnen een 3d-game en dus binnen onze benchmark te renderen, varieert van frame tot frame. Bij onze frametimemeting worden de rendertijden van alle individuele frames opgeslagen. Daarna gooien we de 1 procent langzaamste frames weg. De hoogste rendertijd van de resterende 99 procent van de frames, oftewel het langzaamste frame, is het 99e percentiel frametime.
Op verzoek van enkele lezers hebben we ook de 99,9e-percentielwaarden toegevoegd. Hiervoor laten we dus slechts de 0,1 procent langzaamste frames buiten beschouwing. In theorie is dit nog preciezer, maar in de praktijk gooien incidentele oorzaken en meetfouten soms roet in het eten. Voor nu hebben we ze vermeld in de review, maar houd dat dus in het achterhoofd bij het bekijken van deze resultaten.
Gameselectie
Regelmatig houden we de reeks games tegen het licht en bij deze keuze houden we rekening met de api, de engine, het genre, de AMD/Nvidia-verhouding, de leeftijd en de technische benchmarkdetails van elke game, om op een zo representatief mogelijke suite uit te komen.
Voor deze review hebben we Forza Horizon 5 helaas moeten weglaten. Dit spel start sinds een recente patch niet meer goed op en valt vanuit het in-game menu momenteel niet meer goed te bedienen. Zodra dit met een toekomstige update weer is verholpen, zullen we het spel weer onderdeel maken van onze testsuite.
Game
Verschijningsdatum
Api
Engine
Assassin's Creed: Valhalla
November 2020
DX12
Anvil Next 2.0
Call of Duty: Modern Warfare II
Oktober 2022
DX12
IW 9.0
Cyberpunk 2077
December 2020
DX12
REDengine 4
Doom Eternal
Maart 2020
Vulkan
Id Tech 7
F1 2022
Juli 2022
DX12
EGO Engine 4.0
Forza Horizon 5
November 2021
DX12
ForzaTech
The Callisto Protocol
December 2022
DX12
Unreal Engine 4
Metro Exodus (+Enhanced)
Februari 2019
DX12
4A Engine
Assetto Corsa Competizione
September 2018
DX12
Unreal Engine 4
Total War: Warhammer III
Februari 2022
DX11
TW Engine 3
Stroommeting
Naast de prestaties meten we het stroomverbruik van videokaarten. De stroommeting voeren we uit met een riserkaart van fabrikant Adex, die we tussen het PCIe-slot en de videokaart in plaatsen. Op die manier kunnen we niet alleen de stroom meten die door de losse stroomkabels loopt, maar ook het vermogen dat de videokaart rechtstreeks uit het PCIe-slot betrekt. Voor de meting gebruiken we verschillende exemplaren van de Tinkerforge Voltage/Current Bricklet 2.0. Voor de slotmeting is de riserkaart met zo’n bricklet uitgerust. Om de stroom van de PEG-kabel te meten, is de bricklet samen met de benodigde connectors op een speciaal voor onze test ontworpen printplaat geplaatst. Afhankelijk van het aantal stroomkabels dat een videokaart vereist, gebruiken we uiteraard diverse meters.
3DMark en Unigine Superposition
3DMark heeft een hele suite benchmarks, waarvan we Time Spy en Time Spy Extreme, Port Royal en Speedway draaien. Deze benchmarks berekenen een totaalscore op basis van de gpu- en cpu-prestaties, waarbij de grafische score het zwaarst meeweegt. De Graphics-scores staan zoveel mogelijk los van de prestaties van de andere componenten en deze scores kun je dus ook het best gebruiken als indicatie voor gpu-prestaties onafhankelijk van de rest van het systeem.
Superposition is een benchmark van Unigine en is in zowel OpenGL als DirectX 11 te draaien. Voor onze tests maken we gebruik van DX11 en twee van de aanwezige grafische presets.
Assassin's Creed: Valhalla is een thirdpersonadventuregame en draait op DirectX 12 in de Anvil Next 2.0-engine. Valhalla is een game die verhoudingsgewijs goed draait op AMD-hardware.
In Valhalla plaatst de RTX 4060 Ti zich tussen de RTX 3070 en RX 6700 XT in. De volgorde van dit gezelschap blijft op hogere resoluties behouden, al neemt de voorsprong van de RTX 3070 daar wel verder toe.
1080p
1080p Ultra
1080p Ultra (99p)
1080p Ultra (99.9p)
1080p Medium
1080p Medium (99p)
1080p Medium (99.9p)
Assassin's Creed Valhalla - 1920x1080 - Ultra
Videokaart
Minimum- / Gemiddelde Framerate in fps (hoger is beter)
Call of Duty: Modern Warfare II is een firstpersonshooter uit 2022 van de bekende Call of Duty-reeks. Modern Warfare II maakt gebruik van de IW 9.0-engine, waar Infinity Ward aanzienlijke upgrades aan heeft toegevoegd, waaronder volumetric lighting, spectral rendering en verbeterde raytracing. Hoewel de engine dus ondersteuning heeft voor raytracing, is deze grafische feature in Modern Warfare II vooralsnog niet beschikbaar. Op AMD-hardware draait het spel bovengemiddeld goed.
In Modern Warfare komt de RTX 4060 Ti opnieuw de RTX 3070 en RX 6700 XT tegen. Afhankelijk van de resolutie en instellingen plaatste de nieuwe GeForce zich daar net boven, of juist net onder.
1080p
1080p Extreme
1080p Extreme (99p)
1080p Extreme (99.9p)
1080p Balanced
1080p Balanced (99p)
1080p Balanced (99.9p)
CoD: MWII - 1920x1080 - Extreme
Videokaart
Minimum- / Gemiddelde framerate in fps (hoger is beter)
Cyberpunk 2077 is een actie-rpg die in december 2020 is uitgebracht door CD Projekt. Het spel maakt gebruik van de REDengine 4 en draait op DirectX 12. De game is extreem veeleisend; enkel de snelste hardware produceert speelbare framerates op 4k-ultra.
In Cyberpunk is de RTX 4060 Ti iets sneller dan de RX 6700 XT, maar de RTX 3070 evenaren blijkt net iets te veel gevraagd, behalve als het op raytracing bij lage resolutie aankomt. Dan is de nieuwere architectuur van Nvidia in staat om de snellere GeForce van de vorige generatie bij te benen.
1080p
1080p Ultra
1080p Ultra (99p)
1080p Ultra (99.9p)
1080p Medium
1080p Medium (99p)
1080p Medium (99.9p)
Cyberpunk 2077 - 1920x1080 - Ultra
Videokaart
Minimum- / Gemiddelde framerate in fps (hoger is beter)
:strip_exif()/i/2005507756.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2003857316.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2003884210.jpeg?f=imagegallery)