In dit artikel gaan we nader in op de trend van dynamische prijzen, het afschaffen van de salderingsregeling en veranderende nettarieven. Ook bespreken we de redenen voor deze veranderingen, de uitdagingen en de oplossingen.
We staan voor grote uitdagingen wat de energietransitie betreft. De transitie van fossiele brandstoffen naar hernieuwbare elektrische energie verhoogt de druk op het elektriciteitsnet, onder meer door elektrificatie: elektrische auto's, warmtepompen, industriële processen, enzovoorts. Ook de productie verandert: van vraaggestuurd en centraal opgewekt naar aanbodgestuurd en decentraal opgewekt. We produceren onze elektriciteit nu en in de toekomst steeds meer door zonnepanelen op daken en windmolens op land en in zee, dus verschuift de locatie van elektriciteitscentrales in de Randstad en bij industriële gebieden naar het platteland en de zee. Het net is daar niet op berekend en moet dus verzwaard worden, vanwege toenemende volatiliteit, meer decentrale opwekking en extra elektrificatie: een enorme en bijzonder kostbare operatie. Om het geheel in goede banen te leiden, moet het net slimmer gebruikt worden.
Zonneweide
Momenteel ligt de prijs van elektriciteit voor de meeste huishoudens gedurende een bepaalde periode, zoals een jaar, vast in een contract. Bij een variabel contract wordt hij iedere periode opnieuw vastgesteld op basis van de dan gangbare marktprijzen. Het maakt in die gevallen dus niet uit of je stroom om één uur 's middags of om één uur 's nachts verbruikt. De prijs is dezelfde of in het laatste geval voordeliger als je een dag-nachttarief hebt. Dat is best gek, want 's middags is er in de zomer enorm veel (duurzame) energie beschikbaar, dankzij de zon, en zijn de productiekosten dus laag. Er is echter geen enkele prikkel om die energie dan te gebruiken. Met zonnepanelen op het dak is dat helemaal een tegennatuurlijke situatie; door de salderingsregeling is er geen enkele reden om je eigen zonnestroom te gebruiken, omdat je gedurende het hele jaar stroom mag terugleveren voor dezelfde prijs als wat je betaalt. Je krijgt exact hetzelfde tarief voor teruglevering als voor gebruik, inclusief btw en andere belastingen. In werkelijkheid fluctueert de prijs continu. Die situatie is op de lange termijn onwenselijk.
Al met al zijn dat redenen om de salderingsregeling langzaam uit te faseren; na 2031 geldt dan een vergoeding op basis van de kale kWh-prijs. Op die manier word je gestimuleerd je eigen zonnestroom te gebruiken, want daarmee bespaar je geld en hoef je minder aanspraak te doen op het net. Daardoor worden dynamische prijzen ook interessant. De stroomprijs zal dan per uur fluctueren, goedkoop als er veel energie beschikbaar is en duur als er weinig aanbod is. Het is een logischer systeem, maar met veel gevolgen. Daarnaast gaan de zogenaamde nettarieven mogelijk op de schop. Nu betaalt iedereen evenveel voor een bepaald type aansluiting, zoals 3x25A, ongeacht of er veel stroom teruggeleverd of verbruikt wordt. Als het aan de netbeheerders ligt, wordt dit in de toekomst opgevolgd door een bandbreedtemodel dat volgens eigen zeggen moet leiden tot een eerlijker systeem.
In dit artikel gaan we nader in op de redenen voor deze veranderingen, de uitdagingen en de oplossingen. Ook gaan we nader in op het systeem met dynamische prijzen. In twee vervolgartikelen kijken we vervolgens naar veranderende nettarieven voor bedrijven en consumenten, die in de toekomst op basis van bandbreedte worden berekend. Daarna kijken we hoe tweakers zelf aan de slag kunnen gaan met diy-oplossingen om slim in te spelen op dynamische prijzen.
Artikelreeks - Het elektriciteitsnet van de toekomst
1. Dynamische prijzen
2. Nieuwe nettarieven op basis van bandbreedte
3. Doe-het-zelfoplossingen
Uitdagingen: elektrificatie, (de)centralisatie, vraag- of aanbodgestuurd
Zoals we op de vorige pagina beschreven, staat ons een aantal uitdagingen te wachten in het kader van de energietransitie. De uitfasering van fossiele brandstoffen leidt tot beduidend minder CO₂-uitstoot en andere schadelijke stoffen, lagere kosten én minder afhankelijkheid van (onbetrouwbare) landen buiten de EU. Zon en wind zijn echter grillig; ze fluctueren continu. Daar valt op te anticiperen met goede weersvoorspellingen. Het is een dag van tevoren al bekend waar en hoe hard het gaat waaien, hoeveel potentiële zonuren er zijn en in hoeverre bewolking daar invloed op heeft. Dat betekent wel dat de energievoorziening iets minder betrouwbaar wordt en dat de uitdaging om het geheel te balanceren, groter wordt.
Alle partijen in de energiemarkt: vraag en aanbod moeten altijd in balans zijn. Illustratie: Femme Taken
Vraag en aanbod in balans
Het schema hierboven toont alle marktpartijen in de energiemarkt. Balans is de uitdaging, zeker naarmate het aandeel fluctuerende bronnen toeneemt. De vraag en het aanbod van elektriciteit moeten altijd met elkaar in evenwicht zijn. Om dit voor elkaar te krijgen, zijn alle partijen die handelen op de elektriciteitsmarkt balansverantwoordelijk. Op de korte of lange tijd markt committeren zij zich aan het produceren of leveren van een bepaalde hoeveelheid energie. Als dit niet lukt, wordt er extra energie ingekocht of verkocht op de onbalansmarkt. Flexibiliteit wordt steeds belangrijker, omdat dit helpt om vraag en aanbod op elkaar af te stemmen.
Elektrificatie
De transitie van het verbranden van fossiele brandstoffen naar hernieuwbare elektrische energie leidt in zijn totaliteit tot minder energiegebruik. Denk bijvoorbeeld aan elektrische auto's en warmtepompen, die een factor drie tot vijf efficiënter zijn dan hun fossiele equivalenten. Tegelijk leidt het tot meer elektriciteitsgebruik en dus een hogere belasting van het elektriciteitsnet. Daar komt bij dat niet alleen huishoudens in de komende jaren flink zullen elektrificeren; hetzelfde speelt in het bedrijfsleven. Zeker nu gas gruwelijk duur is, zoeken bedrijven naar alternatieven. Daarbij ligt elektrificatie, mits mogelijk, het meest voor de hand.
In het rapport Het energiesysteem van de toekomst, van onder andere TenneT, Gasunie en de gezamenlijke netbeheerders, wordt gesteld dat de vraag naar elektriciteit tussen nu en 2050 zal verdubbelen. Het huidige stroomverbruik bedraagt zo'n 110TWh per jaar, dus dat zal oplopen tot 220TWh. Hierbij is nog geen rekening gehouden met groenewaterstofproductie in Nederland. Het is nog onduidelijk hoeveel we zelf gaan produceren en hoeveel er vanuit andere landen zal worden geïmporteerd. Eigen productie van waterstof zal aanzienlijke gevolgen hebben voor het elektriciteitsverbruik. Volgens Henk Tolsma, auteur van het boek Donkerluwte, bleek uit navraag dat de schrijvers van het rapport rekening hielden met in totaal 2,2 tot 2,8 keer het huidige elektriciteitsgebruik. In het boek wordt ook een studie beschreven van een groep deskundigen van het Koninklijk Instituut van Ingenieurs. Daarin komt het gebruik nog hoger uit: op 400TWh, of 3,6 keer het huidige. Even los van de vraag of de stijging een factor twee, drie of meer is, neemt de druk op het elektriciteitsnet in de komende jaren en decennia flink toe. Alle stroom, zowel de afname als de opwekking, moet natuurlijk wel verwerkt kunnen worden. Dat vraagt om een flinke netverzwaring.
Van centraal naar decentraal
Decentrale opwekking speelt daarbij een grote rol. Immers, energiecentrales stonden vaak in de buurt van grote steden en industriegebieden, maar zonneparken en windmolens staan juist op het platteland. Daarnaast verschijnen er steeds meer zonnepanelen op huizen van particulieren. Dankzij de salderingsregeling leidt dat tot een forse kostenbesparing en het helpt ook om het aandeel duurzame energie te verhogen. De kabels in de grond zijn echter niet berekend op dergelijke hoge vermogens. Bij de aanleg is uitgegaan van een gemiddeld gebruik van 1,6kW en dat is niet meer reëel nu er meer geëlektrificeerd wordt. Al helemaal niet nu veel huishoudens ook kleine energieleveranciers zijn en een flink aantal kilowatt terugleveren aan het net. Bovendien wordt voor de netaansluiting, zoals 1x35A of 3x25A, geen onderscheid gemaakt tussen huishoudens die het net veel of weinig gebruiken. In een toekomstig artikel gaan we daar verder op in, want ook dit gaat zeer waarschijnlijk veranderen.
De plannen voor windenergie op zee (juni 2022)
Meer duurzame opwekking
Het aandeel duurzame energie stijgt snel. Volgens het klimaatakkoord moet 70 procent van alle elektriciteit duurzaam in 2030 worden opgewekt. Het doel is dat windenergie op zee groeit naar tenminste 49 miljard kWh in 2030, wat volgens het akkoord gelijkstaat aan 11,5 miljard watt aan piekvermogen. Dat is twee keer zoveel als alle Nederlandse huishoudens samen aan elektriciteit gebruiken. Onlangs besloot het kabinet deze doelstelling te verdubbelen door drie nieuwe gebieden voor windparken aan te wijzen, naast de twee eerder aangewezen gebieden. Ook hernieuwbare energie op land, dus windmolens en zonnepanelen op daken, groeit naar 35 miljard kWh per jaar. Het eind van extra windmolens op land is nu wel bijna in zicht; voor de komende jaren ligt de focus vooral op de Noordzee.
Van vraag- naar aanbodgestuurd
Momenteel is ons energiesysteem zo ingericht dat de vraag gevolgd wordt. In tegenstelling tot kolen- en kerncentrales kunnen gascentrales snel bijschakelen en reageren op vraagpieken. Omdat elektriciteit uit zon en wind goedkoper is, schakelen ze af als er voldoende duurzame energie beschikbaar is. Nu dat snel toeneemt, verschuift de situatie van een vraaggestuurd systeem naar aanbodgestuurd. Rond 2030 is het aandeel duurzame stroom zo hoog dat dit leidend wordt. Fossiele energiecentrales zullen zich aanpassen aan de actuele energieopwekking uit duurzame bronnen. Dat vraagt wel om aanpassingen, want energie uit zon en wind is grilliger. Het is immers niet continu beschikbaar, maar fluctueert. Het is echter wel te voorspellen op basis van het weer. Dit betekent dat ook het systeem van beprijzing gaat veranderen (zie verderop in dit artikel).
Oplossingen: netverzwaring, opslag en flexibilisering
De transitie van fossiel naar duurzaam kent dus diverse problemen, maar gelukkig zijn er ook oplossingen in zicht. Sommige daarvan liggen voor de hand, zoals netverzwaring, terwijl andere technologischer van aard zijn, omdat ze tot voor kort nog geen serieuze optie waren. Denk bijvoorbeeld aan de opslag van energie.
Netverzwaring
Vooral op het platteland en in oude woonwijken is netverzwaring pure noodzaak. Woonwijken zijn ooit gebouwd voor een gemiddelde belasting van 1,6kW per aansluiting. Dat is niet meer van deze tijd, vooral niet omdat de belasting twee kanten op gaat: meer stroomgebruik én meer teruggeleverde stroom van zonnepanelen. Stroom leveren aan het net is goed, maar op de onstuimige groei van de laatste jaren is het net niet berekend; het dreigt vast te lopen. In sommige wijken met veel zonnepanelen wordt meer stroom opgewekt dan het net aankan en als de netspanning boven de 253V uitkomt, schakelen omvormers zichzelf uit. Verder raakt vooral het middenspanningsnet op dit moment vol, vooral in delen van Noord-Holland, Friesland en Flevoland, waardoor bedrijven die energie willen opwekken of afnemen, soms geen aansluiting kunnen krijgen.
Netcongestie in Nederland. Beeld: Netbeheer NL
De oplossing laat zich raden: meer koper in de grond. Netverzwaring is in principe onvermijdelijk, maar het kan op een lompe of op een slimme manier. In het eerste geval moet de komende jaren overal de grond open om de kabels te verzwaren. In het tweede geval wordt de noodzaak per regio bepaald en worden de levering en de afname van stroom slimmer op elkaar afgestemd, zowel landelijk als lokaal. Netbeheer Nederland laat tegenover Tweakers weten dat de uitdaging zo groot is dat het niet of-of is, maar en-en. Het wordt pas haalbaar en behapbaar als dit wordt ingeperkt door het net flexibeler en slimmer te benutten.
Uit een rapport van PwC bleek dat de drie grootste regionale netbeheerders, Liander, Stedin en Enexis, en de beheerder van het landelijke hoogspanningsnetwerk, TenneT, tot 2050 schatten dat er 102 miljard geïnvesteerd moet worden in het elektriciteitsnet. Het geld is nodig voor de aanleg van hoogspanningsverbindingen, ondergrondse kabels en transformatorstations. Ook is vanaf de Noordzee en aan de kust grootschalig transport nodig van elektriciteit uit windparken op zee. De jaarlijkse investeringen in het elektriciteitsnetwerk zullen volgens het rapport verdubbelen ten opzichte van de afgelopen tien jaar. De gascrisis en bijgestelde klimaat- en energiedoelen zijn nog niet meegerekend.
Opslag
Doordat de opbrengst van zonne- en windenergie nogal fluctueert, is opslag nodig om korte momenten tussen overschotten en tekorten te overbruggen. Hier zijn oplossingen voor. Het zal vermoedelijk echter niet om één soort technologie gaan, maar om een combinatie. Helaas is waterkracht in Nederland geen optie vanwege een gebrek aan bergen. Daardoor is het niet mogelijk om water tijdens overschotten in een kunstmatig meer hoog in de bergen te pompen en het water tijdens tekorten weer naar beneden te laten stromen en zo stroom op te wekken. Er is ooit een plan bedacht om zoiets te doen met het Markermeer, in combinatie met een metershoge dijk, maar dat bleek te duur en te risicovol voor steden en dorpen in de buurt.
Waterstof is een voor de hand liggende oplossing. Tijdens overschotten kunnen elektrolyzers bij windmolens en zonneparken overtollige energie omzetten in waterstof en bij tekorten kan de waterstof via een brandstofcel weer worden omgezet in elektriciteit. Daarvoor is het echter nog wat vroeg. Overschotten komen momenteel nog maar weinig voor en het is duur om elektrolyzers alleen op die momenten in te zetten. Als ze ook op andere momenten waterstof produceren, gaat dat ten koste van de duurzame energie voor huishoudens. Bovendien gaat het omzetten van waterstof gepaard met veel verliezen. Dat telt op, omdat het twee keer moet gebeuren. Pas als overschotten structureel voorkomen en er voldoende duurzame energie is, zet dit zoden aan de dijk, onder voorbehoud van andere knelpunten, zoals de opslag van waterstof. Waterstof is een gas en wordt met behulp van compressie onder druk opgeslagen in cilindrische tanks of oude gascavernes.
Er zijn nog andere, veelbelovende vormen van opslag, die economisch nog niet van de grond komen, maar in de nabije toekomst interessant kunnen worden. Een voorbeeld is lucht tijdens overschotten samenpersen en opslaan in een ondergronds reservoir. Tijdens energieschaarste kan de lucht ontsnappen, waarbij een turbine wordt aangedreven die elektriciteit opwekt.
Opslag in de vorm van accu's is op dit moment technologisch de haalbaarste vorm van kortstondige opslag. In landen als Australië, waar het elektriciteitsnet minder robuust is dan hier, gebeurt dat al. In Nederland is dat ook een optie. Een knelpunt is echter dat netbeheerders dit niet zelf mogen doen, maar dat het via een tussenpartij moet. Buurt- en thuisaccu's zijn een denkbare oplossing, zeker als de capaciteit daarvan extern beheerd kan worden, maar accu's zijn kostbaar en vooral geschikt voor kortstondige opslag. Er moet bovendien verantwoord met grondstoffen worden omgegaan; het is dan slim om accu's te gebruiken die er toch al zijn, zoals die in elektrische auto's (zie verderop).
De auto als energiebuffer
De Ioniq 5 ondersteunt officieel alleen v2l (vehicle-to-load), maar in pilots ook v2x (vehicle-to-everything).
Met slim laden kunnen EV's als een soort bufferopslag gebruikt worden, maar het kan nog een stap verder als de auto's ook kortstondig energie kunnen terugleveren, bijvoorbeeld bij een piek in de vraag. In dat geval kunnen aangesloten auto's tijdelijk stroom terugleveren aan het net. Zoals te zien is aan de afbeelding hieronder, is de impact daarvan aanzienlijk. Dat blijkt uit praktijktests bij We Drive Solar met v2g-geschikte voertuigen. Ten opzichte van ongecontroleerd, 'dom' laden leidt slim laden tot een flinke kostenbesparing, maar ook tot reductie van de CO₂-uitstoot. Als elektrische auto's tijdelijk stoppen met laden, hoeven fossiele kolen- en gascentrales niet meer vermogen te gaan leveren. Het terugleveren van energie doet daar een flinke schep bovenop; de aangesloten v2g-auto's vormen samen een geclusterde energiecentrale. Uiteraard worden EV's in de praktijk niet helemaal leeggetrokken; het gaat in principe maar om enkele kilowatturen. Stel dat alle 270.000 huidige EV's over v2g beschikken en 5kW aan capaciteit aan het net beschikbaar stellen. Dan zou dit leiden tot een totaal beschikbaar vermogen van 1350MW. Momenteel wordt v2x overigens nog niet officieel ondersteund, maar diverse partijen denken dat 2024 een omslagpunt gaat worden. In 2030 moeten er twee miljoen EV's rondrijden en tegen die tijd zal v2x vermoedelijk ook meer ingeburgerd zijn.
Hetzelfde gaat natuurlijk lokaal op: v2h voor je huis, waarbij een EV een thuisaccu wordt, of v2g voor de buurt om netcongestie te voorkomen en vraag en aanbod lokaal te balanceren. Op die manier kunnen EV's in een wijk of thuis overdag energie van zonnepanelen opnemen en deze na zonsondergang terugleveren. Het grote voordeel van een EV is dat je een grote accu hebt en die tijdens het stilstaan kunt gebruiken. De capaciteit is vele malen groter dan die van thuisaccu's en per kWh niet veel duurder, zeker tweedehands niet. Als je via v2h je eigen zonnestroom gebruikt, weet je bovendien zeker dat je groene energie gebruikt voor het rijden. Daar staat tegenover dat de auto overdag op je oprit moet staan. Nu we meer thuiswerken, is dat vaker het geval, maar het is niet altijd mogelijk. Als hij elders geparkeerd staat, kan hij via v2g of v2b alsnog een bijdrage leveren.
Slim laden en v2g maakt het stroomnet flexibel, maar bespaart ook kosten én CO₂
Slim laden
Als elektrische auto's niet kunnen terugleveren, zoals momenteel nog het geval is, kunnen ze een belasting vormen voor het net. De veelgehoorde stelling dat het net het niet aankan als we allemaal om 18.00 uur onze elektrische auto inpluggen, is waarschijnlijk wel bekend. In letterlijke zin klopt dit natuurlijk, maar in de praktijk is het probleem nu nog te overzien. Ieder jaar stijgt het aandeel elektrische auto's flink. Ze vertegenwoordigen 20 tot 25 procent van de nieuwverkopen, maar op het totaal gezien gaat het geleidelijk; slechts 3 procent van alle Nederlandse auto's is volledig elektrisch. Pas als vrijwel alle auto's elektrisch zijn, wat niet eerder dan tussen 2045 en 2050 het geval is, zou dat 20 procent meer elektriciteit kosten dan nu, aldus TenneT. Daar staat een gigantische reductie van fossiele brandstoffen en CO₂-uitstoot tegenover. Verder zijn nog drie belangrijke nuances van toepassing: moderne elektrische auto's hoeven, dankzij een behoorlijk bereik, niet iedere dag te worden opgeladen; niet iedereen plugt om 18.00 uur in en er zijn simpele maatregelen mogelijk om de start van het laden uit te stellen tot een gunstiger moment. Dat laatste kan bijvoorbeeld ingesteld worden in de auto of automatisch geregeld worden door de laadpaal of energieleverancier. Meestal maakt het niet uit of een auto in 5, 8 of 12 uur wordt volgeladen, maar dit maakt voor het net wel een enorm verschil vanwege de piekbelasting.
Netbeheerder Enexis deed tussen 2017 en 2019 een proef met slim laden, waarbij 138 huishoudens een energiemanagementsysteem kregen dat de energiestromen binnen een huis regelde. De laadsnelheid werd daarbij afgestemd op de netcapaciteit, met 6A als ondergrens. Uit de proef bleek dat de netbelasting hierdoor met 40 procent daalde. Volgens eigen zeggen was nog een grotere daling te bereiken door de laadtijd geheel naar buiten de piekuren te verschuiven. Wie haast had met laden, kon op een zogenaamde flexknop drukken, waarbij de auto desgewenst direct en op normale snelheid werd opgeladen. Ondertussen zijn steeds meer moderne laadpalen en auto's geschikt voor slim laden en in staat om dit automatisch in goede banen te leiden.
Ongestuurd versus slim laden. Beeld: Enexis
Flexibilisering
Een andere oplossing is meer flexibilisering. De industrie zou haar productie beter kunnen afstemmen op het stroomaanbod. In plaats van bijvoorbeeld energie-intensieve handelingen op momenten van stroomschaarste te doen, kan ze deze verplaatsen naar momenten met veel aanbod van energie. Marktmechanismen en wetgeving kunnen flexibel gebruik van energie en capaciteit stimuleren. Een prijsprikkel zou daarbij helpen.
Prijsprikkels voor flexibel energiegebruik
Over het algemeen is het erg lastig om het gedrag van mensen te veranderen, maar er is één manier die goed werkt: een prijsprikkel. Als van tevoren bekend is dat de elektriciteitsprijs 's avonds bijvoorbeeld drie keer zo hoog is als 's middags of 's nachts, kan dat leiden tot gedragsverandering. De vaatwasser en de wasmachine kunnen ook om 13.00 uur draaien, de auto kan worden opgeladen en de warmtepomp kan rond die tijd ook alvast wat werk doen. Een groeiend aantal huishoudens heeft al ervaring met deze dynamische energietarieven, want sinds enkele jaren kunnen energiemaatschappijen dit aanbieden. Onder andere easyEnergy, Nieuwestroom, Frank Energy, Tibber en Zonneplan bieden dit.
Dynamische prijzen op 24 juli, deels met negatieve prijzen. Bron: Nieuwestroom
Hoe werkt het?
Energiebeurs EPEX
Een leverancier koopt elektriciteit in op de beurs, met langetermijncontracten of op de handelsbeurs per dag. De handelsbeurs per dag, EPEX (voorheen APX), is gemiddeld 10 tot 20 procent goedkoper dan de langetermijnbeurs (ENDEX). Op de EPEX-website kun je de dagelijkse prijzen en handelsvolumes inzien.
Frank Breukelman van Zonneplan legt uit: "Klanten kunnen een dag van tevoren zien wat de energieprijzen worden en daarop anticiperen. We zien in de praktijk dat de prijs een beetje het verloop van de bulten van een kameel heeft: 's ochtends is het hoog, 's middags laag, 's avonds weer hoog en 's nachts opnieuw laag. Negatieve prijzen zijn ook mogelijk; dat kwam dit jaar gedurende 12 uur voor, verdeeld over 6 dagen. Als we kijken naar de kale inkoopprijs, gaat het zelfs om 69 uur verdeeld over 19 dagen."
De consumentenprijs bestaat uit het kale energietarief of de inkoopprijs, btw plus energiebelasting en opslag duurzame energie (ODE). Laatstgenoemde twee belastingen zijn dit jaar verlaagd, evenals de btw op energie sinds juli. Voor consumenten is er sprake van negatieve prijzen als de inkoopprijs zo laag is dat er zelfs na het optellen van de energiebelasting en ODE nog steeds sprake is van een negatief getal.
Negatieve stroomprijs
Als de elektriciteitsprijs negatief is, krijg je geld toe als je energie gebruikt. Dat klinkt gek, maar is niet onlogisch. Er is dan overcapaciteit en extra gebruik helpt om het net te stabiliseren. Eind april was de stroomprijs in Nederland en België voor het eerst negatief, waarbij consumenten geld toe kregen als ze stroom verbruikten. Op 22 april was het zonnig en waaide het hard, waardoor er voor het eerst veel te veel overtollige stroom was. Die stroom moet dan doorverkocht worden aan het buitenland of direct geconsumeerd worden; bij onvoldoende afname moeten windmolens en zonnepanelen afgeschakeld worden. De negatieve stroomprijs leverde hilarische taferelen op. Zo nodigde iemand buurtgenoten uit om gratis hun elektrische auto's bij hem op te laden. Hij ontving daar vervolgens een klein bedrag voor, dankzij de negatieve stroomprijs. Overigens was vóór 2022 nog nooit sprake van negatieve consumentenprijzen, maar het zal in de toekomst vermoedelijk steeds vaker voorkomen, aangezien er steeds meer duurzame energie wordt opgewekt.
Handmatig of geautomatiseerd
De app van Zonneplan
Het roept wel de vraag op hoe je je elektriciteitsverbruik kunt afstemmen op de dynamische prijzen. Thuiswerken is nu meer de norm dan voor de coronacrisis, waardoor de auto overdag opladen of 's middags een was draaien een optie is, maar wie vijf dagen per week van huis is, kan daar minder makkelijk op inspelen. In de praktijk komt het vooral neer op handmatige handelingen, zoals de vaatwasser vooral overdag laten draaien en niet 's avonds. Het zou natuurlijk ideaal zijn als die vaatwasser smart is en zelf het optimale moment kiest om te starten. Veel apparatuur kan via een timer ingeschakeld worden. Een beetje tweaker kan zelf met Modbus en domotica aan de slag om het een en ander te automatiseren; daar komen we in een later artikel op terug.
Zonneplan wil dit gedeeltelijk gaan faciliteren, vertelde Frank Breukelman ons. Het bedrijf is ooit begonnen met zonnepanelen, biedt sinds november 2021 stroom aan als energieleverancier en komt binnenkort met een slimme laadpaal. Voor volgend jaar staat een thuisaccu op het programma. Het idee is dat al die apparaten onderling communiceren met een Connect-apparaat. Die zit ook in de P1-poort van de slimme meter en communiceert via 4G met alle andere apparaten, zoals de laadpaal, omvormer en accu - wifi wordt bewust niet gebruikt vanwege de dataveiligheid en het bereik. Via de app kan op die manier worden bepaald dat de auto alleen met de eigen zonnestroom moet worden opgeladen, dus als de zonnepanelen meer opleveren dan er thuis verbruikt wordt, of dat er alleen op de goedkoopste momenten geladen wordt. Op dezelfde manier is het mogelijk om een thuisaccu meer dan eens per dag op goedkope momenten stroom te laten opslaan en deze stroom op dure momenten weer te verkopen. Frank Breukelman: "Geld besparen is vaak een argument waar mensen gevoelig voor zijn. In feite is het hogere doel van dynamische prijzen dat we met z'n allen meer duurzame energie gebruiken. Dus het liefst zelf het grootste deel van de stroom van zonnepanelen verbruiken in plaats van deze terug te leveren aan het net."
Het verschil tussen het goedkoopste en duurste moment per dag loopt op. Bron: Zonneplan
Breukelman verwacht dat het verschil tussen het goedkoopste en het duurste uur in de toekomst verder zal oplopen. Dit jaar zie je dat al heel duidelijk. Sinds augustus 2021 liep het verschil ineens op en in juni en juli zien we nogmaals een sterke stijging. Dit houdt uiteraard verband met de oorlog in Oekraïne en de fors opgelopen olie- en gasprijzen. Meer windmolens en zonnepanelen zullen dit contrast verder vergroten. Als er weinig zon of wind is, moeten gas- en kolencentrales bijschakelen en ook voor de Oekraïne-oorlog was de kostprijs per kWh daarvan hoger. Op andere momenten zal de prijs laag liggen door een overvloed aan zon en wind.
Tot slot
In de komende jaren gaat de elektriciteitsmarkt behoorlijk veranderen. Zogenaamde powerusers, die veel stroom terugleveren of gebruiken, zullen dat als eerste merken. Zij voelen het afschaffen van de salderingsregeling. Daardoor wordt het belangrijker om zelf het grootste deel van je zonnestroom te gebruiken. Dat kan door het gebruik beter hierop af te stemmen, door een thuisaccu te gebruiken of met een EV met v2x. Een energiecontract op basis van dynamische prijzen is dan een logisch vervolg. Daarmee kun je kosten besparen door te anticiperen op hoge en lage elektriciteitsprijzen. Tot slot gaan de nettarieven waarschijnlijk op de schop (zie verderop).
Dynamische prijzen helpen het net te ontlasten en lijken daardoor een belangrijke factor te worden in de energietransitie. Steeds meer mensen leveren overdag grote hoeveelheden stroom terug van hun zonnepanelen en er is geen prijsprikkel om dit overdag te gebruiken, waardoor het net zo duur of goedkoop is om 's avonds of 's nachts stroom af te nemen.
Of een energiecontract met dynamische prijzen financieel gunstiger is, verschilt per situatie. Wie veel zonnepanelen heeft en overdag weinig energie gebruikt, zal ook een lagere kWh-vergoeding ontvangen voor teruggeleverde stroom, want ook die is dynamisch. En wie een elektrische auto of plug-inhybride heeft en alleen 's avonds of 's nachts kan laden, zal dat mogelijk tegen een minder gunstig tarief moeten doen. Volgens een rapport van Roland Berger uit 2017 is een energiecontract op basis van spotmarktprijzen meestal goedkoper dan een traditioneel contract. Volgens dat rapport geldt dat ook voor mensen die 's nachts hun EV laden, omdat de prijzen dan lager liggen dan 's avonds. Een contract met een vaste prijs kan onzekerheid over stijgende prijzen tijdelijk wegnemen, maar energieleveranciers dekken dit risico in met een opslag. Net als met de hypotheekrente is een variabel tarief op lange termijn vaak goedkoper. Roland Berger noemt een potentiële kostenbesparing van 10 tot 30 procent zonder gedragsaanpassing. Mét een aanpassing van het elektriciteitsgebruik kan dat verder oplopen. Slimme domotica kan daarbij helpen.
In de afgelopen jaren waren de spotmarktprijzen lager dan het gemiddelde vaste leveringstarief, maar eind 2021 is dat veranderd. Door de spanningen tussen Rusland en Oekraïne liep de gasprijs sterk op, wat nog eens verergerde na de sancties en het afknijpen van Nord Stream 1 door Rusland, zodat er momenteel nog maar 20 procent van de reguliere hoeveelheid doorheen stroomt. Doordat elektriciteit nog voor een groot deel wordt opgewekt door gascentrales, zijn ook de elektriciteitsprijzen flink gestegen. Wie half 2021 een vast contract voor drie jaar heeft afgesloten, is nu spekkoper, terwijl consumenten met een aflopend contract te maken hebben met enorme stijgingen. Ook is het goed om te beseffen dat de elektriciteitsprijzen in de winter hoger zijn dan in de zomer, omdat er dan minder goedkope zonnestroom beschikbaar is. Meer windmolens op de Noordzee kunnen dit wellicht in de toekomst compenseren.
De ACM verplicht aanbieders van dynamische tarieven om 's middags de prijzen van de volgende dag bekend te maken, evenals een schatting voor de komende twaalf maanden. Energieleveranciers die dynamische tarieven bieden, verdienen weinig tot niets aan het energiegebruik, maar wel aan de vaste leveringskosten, het vastrecht. Ook is het gebruikelijk dat je iedere maand kunt opzeggen bij een leverancier die dynamische prijzen biedt. Een slimme meter is wel noodzakelijk om een dynamisch contract aan te gaan.
In de toekomst zullen we nog meer veranderingen zien. De netbeheerders pleiten voor nieuwe nettarieven op basis van een bandbreedtemodel. In België gaat dat al in 2023 in, maar Nederland loopt nog achter op dit vlak. Nettarieven zijn nu gebaseerd op de capaciteit van je aansluiting. Een standaard huisaansluiting is 3x25A, genoeg voor 17kW. Daarmee kan iedereen warmtepompen, EV’s, omvormers en andere verbruikers naast elkaar laten draaien zonder na te denken over het moment waarop ze hun energie afnemen of terugleveren. De kosten zijn even hoog als bij een 1x35A-aansluiting van een huishouden dat het net veel minder intensief gebruikt. In een volgend artikel gaan we daar dieper op in.
Artikelreeks - Het elektriciteitsnet van de toekomst
Er zijn een aantal zaken die belangrijk zijn, maar door het artikel niet worden benoemd. Ik pik er puntsgewijs een aantal uit:
- dynamische energieprijzen brengt risico's met zich mee. Er wordt nu vooral gesproken over dat je op momenten goedkoper uit kunt zijn, maar het omgekeerde is ook het geval. Sterker nog, prijzen kunnen veel verder omhoog dan dat zij naar beneden gaan. Dit hebben we de afgelopen jaren in o.a. Texas (slecht weer) en Nieuw-Zeeland (prijsmanipulatie) gezien. Of je even 10 euro voor een kWh wilt neertellen. Het alternatief: doodvriezen. En voor een consument is dit soort risicomanagement een stuk lastiger dan voor een energieleverancier. Risico's verplaatsen van bedrijf naar consument is wel een erg kapitalistische insteek voor iets dat een eerste levensbehoefte is.
- Er wordt onvoldoende onderscheid gemaakt tussen energieleverancier en netbeheerder. Dynamische energieprijzen voor de energieleverancier zijn namelijk niet per se goed voor de netbeheer. Bijvoorbeeld: bij extra veel wind op zee wil een leverancier dat consumenten meer gaan afnemen, maar een netbeheerder zit daar in zijn krappe laagspanningsnet helemaal niet op te wachten. Oplossing hierin zou overigens geboden kunnen worden met een concept genaamd locational marginal pricing.
- Het artikel legt veel nadruk op de vrijheid van de consument en hoe deze, veelal met batterijen of elektrische auto's maximaal kan inspelen op prijsfluctuaties. Daarbij gaat het artikel er aan voorbij dat batterijen en/of een elektrische auto voor een grote groep in Nederland financieel, en soms ruimtelijk, niet haalbaar is. Er ontstaat daardoor een verdere segregatie tussen rijk (met een betrouwbare en betaalbare energievoorziening) en arm (met een onbetrouwbare en onbetaalbare energievoorziening). Net zoals bij punt 1 luurt kapitalisme hier wel erg om de hoek en wordt het sociaal maatschappelijk belang van een betrouwbare en betaalbare energievoorziening iets te makkelijk vergeten. Los nog van de inefficiëntie en milieu-impact van een batterij in elke woning.
- De totale investeringen in het elektriciteitsnet die nodig zijn tot 2050 worden geraamd op 102 miljard. Het artikel lijkt te willen zeggen dat dit veel is, maar het omgekeerde is waar. Het zal leiden tot een verdubbeling van het vastrecht (van 200 naar 400 euro). Daartegenover staat dat het vastrecht van gas daarvoor zal verdwijnen (250 euro per jaar). Het alternatief, warmtenetten, zit op een vastrecht boven de 500 euro per jaar.
Al met al wordt in dit artikel een behoorlijk eenzijdig verhaal neergezet, met name het geluid van de energieleveranciers en netbeheerders, maar ontbreekt een kritische blik op de impact voor consumenten. Daarnaast gaat het hier veel over woningen, terwijl drie kwart van alle elektriciteit in utiliteit en industrie wordt gebruikt.
edit: spelling- en grammaticafouten weggehaald.
[Reactie gewijzigd door Skyaero op 22 juli 2024 14:56]
- Er wordt onvoldoende onderscheid gemaakt tussen energieleverancier en netbeheerder. Dynamische energieprijzen voor de energieleverancier zijn namelijk niet per se goed voor de netbeheer. Bijvoorbeeld: bij extra veel wind op zee wil een leverancier dat consumenten meer gaan afnemen, maar een netbeheerder zit daar in zijn krappe laagspanningsnet helemaal niet op te wachten. Oplossing hierin zou overigens geboden kunnen worden met een concept genaamd locational marginal pricing.
LMPs worden in de meeste (of alle) energiemarkten in de VS gebruikt waardoor congestion beter geregeld kan worden. Van wat ik heb begrepen zitten de markten in de EU (zoals EPEX Spot) zo niet in elkaar en is het lastig om die architectuur te wijzigen. De netbeheerders zijn daarom bezig met het uitrollen van een aparte congestion markt genaamd GOPACS: https://www.gopacs.eu/ waar je die gewenste extra afname dus weer kan regelen
We gaan aan een ding voorbij, investeringen in netten zijn voor zeer lange tijd meer dan 60 jaar.
We moeten ons afvragen als we nu als een kip zonder kop problemen proberen op te lossen moeten we ons de vraag gaan stellen. Is de huidige structuur wel toekomst bestendig?
Zoals ik het zie:
1. We gaan van OPEX gedreven energiesysteem naar meer CAPEX gedreven. Vergelijk dit met de telecom. Vroeger was het model tijd gebaseerd nu is dit capaciteit gebaseerd mensen kiezen nu voor meer of minder snelheid. Dit is veroorzaakt door dat telecom CAPEX gedreven werd.
2. In ons net gaat steeds meer duurzame energie rond. Door dynamische prijzen zal er veel meer geïnvesteerd moeten worden om de markt niet regio afhankelijk te laten worden. Prijzen in Amsterdam zullen dan anders zijn dan Friesland.
3. Eerlijke marktwerking is gebaseerd op aanbood regeling niet door vraag sturing. (Dan ontstaat de situatie dat als de prijs daalt de vraag omhoog gestuurd wordt.
4. Mensen met een laag inkomen krijgen variable kosten dit veroorzaakt een nieuwe vorm van sociale ellende.
5. Mensen met een groot huis met veel PV en V2H gaan zeer goedkoop leven.
6. Het vermogen in de laatste km van het net gaat fors om hoog en vraagt veel aanpassingen.
7. De bidirectional meterkast waar de V2H PV en BES geplaatst gaan worden gaan zeer complex worden.
8. Digitalisatie van het energiesysteem maakt het systeem kwetsbaar (Cyber etc)
9. Alle gebruikers gaan DC worden en zullen steeds via AC/DC converters verbonden moeten worden. Met alle gevolgen van die EMC, werking van beveiligingscomponenten en de effecten op ons aardingssysteem.
Bovenstaande punten heeft ertoe geleid dat een groep van grote fabrikanten waaronder
Schneider, ABB, EATON en nog vele andere begonnen zijn aan DC microgrids.
Met de volgende structuur.
1. Lokaal gedreven
2. Vaste minimale capaciteit
3. Introductie van happy hour. (Gratis energie bij over aanbod)
4. Mogelijkheid om het systeem fair te maken PV en V2G lokaal te delen
5. Geen digitalisering nodig om de powerflow te regelen
6. Zelf meters kunnen overbodig worden omdat we naar een capaciteit tarief gaan.
7. Systeem voorkomt overload omdat het systeem spanning geregeld is (350V or 700V)
8. Door elektronische beveiliging zijn de oude nadelen opgelost.
9. Verhoogde overal efficiency
10. Langere levensduur.
11. Goedkoper om de V2G te realiseren.
En nog vele andere
En voor meer informatie zie https://currentos.foundation
Op de eerste pagina iets naar beneden scrollen staat een versimpelde uitleg via een filmpje. https://currentos.foundat...022-05-11-082604_fjkk.mp4
Dit zijn een paar punten om in overweging te nemen.
[Reactie gewijzigd door Harry Stokman op 22 juli 2024 14:56]
Ik wil je punten geven maar mis bronnen bij je verhaal. Begrijp wel je waarschuwing voor eenzijdigheid en gemis voor bescherming van minder vermogende consumenten
Bron is grotendeels met gezond verstand toch duidelijk?
Leuk vaatwasser om 1 uur aanzetten. Maar werk je als stratenmaker is dat een stuk lastiger.
Dag van tevoren kijken wat het gunstigste is tja euh echt niet haalbaar.
Batterijen kopen om je energie op te slaan alleen haalbaar bij ruimte en geld. (Daardoor vooral gunstig voor de rijken).
Het falende beleid van de overheid en de geforceerde marktwerking is hier het probleem. Hoeveel winst heeft bv de netbeheerder gemaakt de laatste jaren en is dit wel op de juiste plek terecht gekomen?
Oo het niet bouwen van een kernreactor die zonder een groene bron stroom kan opwekken is gewoon een faal. (Niet puur alleen door de overheid in dit geval).
Binnen marges dit doen is prima, dat doen we nu al met avond/weekend tarief. Een derde erbij bv van mei tot en met augustus midden op de dag. Maar veel gekker moet het niet worden
Je hebt een punt dat er een risico is dat de rijken er weer rijker van worden. Maar om het nu geforceerde marktwerking te noemen - het artikel zegt het ook: wat is u de beste manier om de daadwerkelijke kosten in lijn te brengen met het gedrag van mensen? Nou simpel - doorrekenen, zodat gedrag wat het net helpt wordt beloond en mensen dus meer van dat gedrag vertonen. Het alternatief is om een ander mechanisme te gebruiken - iets wat zeker minder efficiënt en dus veel duurder wordt. Wie betaald de kosten van een veel grotere verzwaring van het net dan nodig zou zijn met flexibele prijzen? Ook de consument.
Oh en - konden dat we al heel ver komen als we ons meer op de industrie richten, die inderdaad de meeste energie gebruikt. Maar het verbruik van huishoudens is juist veel meer variabel en moeilijker te sturen, ik wed dat grootverbruikers al variabele prijzen hebben.
[Reactie gewijzigd door Superstoned op 22 juli 2024 14:56]
Wie betaald de kosten van een veel grotere verzwaring van het net dan nodig zou zijn met flexibele prijzen? Ook de consument.
Hier maak je imho een denkfout. De prijs van de stroom is afhankelijk van het groene aanbod en van de verwachte afname, en heeft niets met de zwaarte van het netwerk te maken.
Sterker nog, bij negatieve prijzen zal het lokale netwerk overbelast raken.
Nou ja, en als het overbelast is kan het plat gaan - dus moeten we verzwaren... En dat kost geld en moet van onze vaste stroomaansluitingslasten betaald worden.
Hum? Natuurlijk werkt dat niet zo. Als er in dure uren weinig word afgenomen en overbelasting is in goedkopen uren dan veranderen de prijzen natuurlijk - de dure uren worden dan goedkoper, de goedkope uren duurder, totdat er een balans is. Dat is juist waarom we die flexibele prijzen hebben ;-)
Nee, de prijzen veranderen niet. Die worden 's middags om 15:00 uur vastgesteld voor de dag erna.
De prijzen beïnvloeden het gedrag. Het gedrag kan leiden tot overbelasting. Als er 's middags een dipje is en de straat denkt: laten wij op dat uur de wasmachine en de droger aanzetten, dan raakt de straat overbelast.
Ja, OK, per dag dus. Dus je kunt, als je minder belasting wil op een bepaalde tijd, de prijzen aanpassen voor de volgende dag. En dat doen ze, neem ik aan, op basis van weersverwachtingen enzo...
En er zijn initatieven om de prijs sneller en meer granulair te gaan bepalen. Waar automatische systemen op kunnen reageren door meer of minder te gaan verbruiken.
[Reactie gewijzigd door Superstoned op 22 juli 2024 14:56]
Zou dat vastrecht dan inet afhankelijk worden van het piekgebruik op "de verkeerde" momenten? Pff we mogen wel een hoop smart plugs gaan gebruiken voor de grote stroomverbruikers.
Bedankt voor deze nuance. De timing van dit artikel en aandacht voor deze vorm van energiecontract is juist in de zomer erg aantrekkelijk, een kritische noot mag mijns inziens niet ontbreken.
Dynamische prijzen zijn met name interessant als je wilt profiteren van goedkope zonnestroom zonder dat je panelen hebt. Heb je wel panelen dan krijg je juist minder terug en betaal je meer wanneer de panelen weinig opleveren.
Vanuit de overheid hoop ik op een subsidie voor openbare laadpalen met de in dit artikel genoemde “flex knop” (of turbo/premium). Druk je op deze knop dan laad je op volle snelheid tegen een hoger tarief. Deze subsidie kan ook vereisen dat ze V2G (DC gekoppeld) ondersteunen zodat je mogelijk zelfs van andere auto’s sneller kan laden (10x 5 KW maakt toch 50 KW in een woonwijk wat het “flex” knop nóg interessanter maakt). Uiteraard ontlaad de auto nooit meer dan in dezelfde sessie geladen is. Het langzame laden duurt dan wel langer maar de meeste rijders hoeven niet altijd naar 100%. De bezetting neemt wel toe met langere laadsessies maar met de subsidie zou het aantal palen ook snel moeten toenemen.
Eens met je nuanceringen. Daarnaast, het einde van het artikel stelt de nettarieven aan de kaart:
In de toekomst zullen we nog meer veranderingen zien. De netbeheerders pleiten voor nieuwe nettarieven op basis van een bandbreedtemodel. In België gaat dat al in 2023 in, maar Nederland loopt nog achter op dit vlak. Nettarieven zijn nu gebaseerd op de capaciteit van je aansluiting. Een standaard huisaansluiting is 3x25A, genoeg voor 17kW. Daarmee kan iedereen warmtepompen, EV’s, omvormers en andere verbruikers naast elkaar laten draaien zonder na te denken over het moment waarop ze hun energie afnemen of terugleveren. De kosten zijn even hoog als bij een 1x35A-aansluiting van een huishouden dat het net veel minder intensief gebruikt. In een volgend artikel gaan we daar dieper op in.
Dat houdt dus in; als ik lekker op een1x35A aansluiting blijft zitten, zonder warmtepomp, zonnepanelen of EV, en zo lang mogelijk op gas (of vervuilende hout/pelletkachels) blijven hangen, dan betaal ik minder. Ga ik flink investeren in milieuvriendelijke oplossingen, dan word ik vervolgens gestraft met een hoger bandbreedte tarief.
En inderdaad, door van de beschikbaarheid van energie op consumentenniveau een uur-markt te maken, komen er disproportionele risico's te liggen bij individuen, zeker met een kleine portemonnee en weinig reserves (en dat is toch een aanzienlijke groep in ons land, zeker 1 op de 5). (Voor de duidelijkheid; ik behoor hier zeker niet toe, maar ik kan me er wel zorgen over maken, ik heb in mijn werk voortdurend te maken met mensen uit alle lagen van de bevolking).
Daarnaast kan je je afvragen of het vooruitgang is als je als gewoon gezin moet nadenken over wanneer de wasmachine of vaatwasser klaar zal zijn. Want hij schakelt straks "smart dynamisch" in, als de stroomprijs goedkoop wordt. Maar ja, als ie klaar is, ben je dan ook thuis om t op te hangen? Of druk je op de Forceer start knop en betaal je de kWh-hoofdprijs. Wederom, iets wat makkelijk is voor mensen met 4x+ modaal inkomens die huishoudsters hebben die dit mooi allemaal kunnen doen. Daar tegenover staat de persoon die tegen zijn wil in werkeloos of arbeidsongeschikt is. Die is groot deel v.d. dag thuis en heeft nu al een hogere energierekening. Is niet anders, maar straks mag je lekker onvermijdbaar piekuurtarieven overdag gaan betalen om je huis te verwarmen. Dit zou je tot op zekere hoogte kunnen mitigeren met zonnepanelen, thuisaccu's, topisolatie e.d., maar deze groep heeft juist daar het budget niet voor.
[Reactie gewijzigd door davidov2008 op 22 juli 2024 14:56]
#manupulatie#
Buiten dit is door “Corona” het halve kantoor personeelsbestand van bedrijven naar thuiswerken verplaatst. Dus de energie die bedrijven verbruikten wordt nu door het personeel thuis verbruikt.. leuk dat de bedrijven dus op papier milieu bewuster zijn maar het “probleem” is dus naar de huishoudens verplaatst.. Beetje stuivertje wisselen als je mij vraagt..
Als thuiswerken straks meer verplicht wordt, wordt je dus als werknemer een hoek in gedreven om je huis nog meer te elektrisch te verduurzamen omdat elke kw/u vanuit het net helemaal niet meer te betalen is..
Komt allemaal te dwingend over als je mij vraagt…
Thuiswerken kan ik prima, maar als de prijzen voor elektra straks de pan uit schieten ga ik weer op de zaak werken..
Gratis warme, koelte, je collega’s zie je weer in RL en een lekker bakkie koffie😊
[Reactie gewijzigd door Audione0 op 22 juli 2024 14:56]
Tis ook een plus artikel geworden, ik snap het wel. Alleen voor rijke mensen. Fijn om te lezen dat er ook mensen zijn die wel het grotere plaatje inzien.
Maak sinds een half jaar gebruik van dynamische prijzen. Blij mee. Het is voornamelijk iets dat je ook moet kunnen dragen. Tuurlijk heb ik soms hele lage stroomprijzen, of krijg ik zelfs geld. Maar er is een keerzijde door soms hele hoge prijzen.
Wat je eigenlijk doet is de 'verzekering' er tussen uit halen die zorgt dat je een enkel tarief betaald. Een energie leverancier bedenkt een gemiddelde prijs waar zij denken winst op te kunnen maken. Maar dat betekent ook dat als je dynamisch bent dat het kan tegenvallen. Nu is de gasprijs bijvoorbeeld erg hoog. Je moet ook die tegenslagen kunnen dragen als gebruiker.
Ik zelf maak nu anders gebruik van mijn stroom. De wasmachine en vaatwasser gaan voornamelijk aan in het weekend rond een uur of 1300. Opzich wel leuk om er op deze manier mee bezig zijn.
Opzich wel leuk om er op deze manier mee bezig zijn.
Klinkt als gedoe waar ik met een druk gezin totaal geen goesting of tijd voor heb.
Het is dus een systeem dat absoluut nog voor geen ene meter werkt op grote schaal. De enige oplossing die ik zie is slimme thuisaccu's (of op buurtniveau) die zorgen dat mensen gewoon zorgeloos kunnen doen wat ze willen wanneer het nodig is, en de buffer ertussen zorget ervoor dat het optimaal is voor het net / qua prijs.
Deze vermarkting van elk aspect van ons leven is echt een vreselijke evolutie vind ik.
Op dit moment is het gedoe. Maar zoals in het artikel omschreven, als we onze apparaten slim kopen of maken met domotica, kan het huis het voor je regelen.
Nu is dat nog veel gedoe en niet triviaal. Maar deze wijziging gaat er komen. En hoe pijnlijk het ook is, hoe sneller hoe beter, omdat we dan meer duurzame energie gebruiken.
Ik vraag me wel af of het (decentraal) 'smart' maken van zoveel apparaten niet extra vervuilend is qua productie t.o.v. simpelweg in de toekomst investeren in regionale opslag van energie die op dalmomenten ingezet kan worden.
Nog even los van andere afhankelijkheden van externe partijen en kwetsbaarheden die de gemiddelde eindgebruiker binnenhaalt met allerlei smart devices. (en dat het vaak erg duur is en dus nauwelijks toegankelijk is voor lagere inkomensgroepen)
[Reactie gewijzigd door finsdefis op 22 juli 2024 14:56]
Ik heb dit sommetje ooit landelijk gemaakt in opdracht voor een rijksoverheid, tezamen met universiteiten en andere experts uit de energiesector.
De botte realiteit is dat het een niet zonder het ander kan. Als je af moet van het ouderwetse model van "gebruik maar onbegrensd, we produceren wel" wat dominant was tot begin van deze eeuw, dan moet je ergens meer stuurmiddelen hebben. Dus het is én energieopslag (zo decentraal mogelijk en zo dicht mogelijk bij afnemers) én vraagsturing. Zeker als je grote energieslurpers als electrische auto's toevoegd, ontkom je niet aan vraagsturing. Doe je dat niet, dan krijg je onbalans in je energienet door wegvallend aanbod (wolk voor de zon) of piek afname (iedereen die 's avonds om 18:00 zijn auto inprikt en electrisch gaat koken) en aanlooptijden van je opwekking/batterij.
Het is geen rocketscience wat die aansturing moet gaan doen: de wasmachine is al geelectrificeerd, hij moet alleen van buitenaf groen licht krijgen dat dit een mooi moment zou zijn om te starten op basis van wat informatie die bij webservices verkrijgbaar zou moeten zijn. Een Raspberry Pi Zero zou nog overkill zijn.
Mee eens de vraag is of je er dan ook een financieel model van moet maken als regelmechanisme. Dit wordt lukraak op een hoop gegooid maar kan ook als een compositionele model worden opgezet. Wanneer is het ruilen en wanneer ga je er voor betalen?
Dat is een goede vraag, maar destijds zagen wij weinig andere drivers. Mensen moeten er iets voor doen of laten, dat doen maar weinigen uit eigen beweging. Simpel gezegd: de kans dat je auto niet 100% vol is de volgende optie moet voor de consument gevoelsmatig gecompenseerd worden.
Mensen doen dat niet inderdaad maar algoritmen hybride met mensen kunnen dat wel. Er is een hele trits literatuur over software agents en energievoorziening wat dit onderzoekt. Dat soort onderzoeken begon al in de jaren negentig. Keyword software agents
[Reactie gewijzigd door oks op 22 juli 2024 14:56]
Je begrijpt me echt verkeerd. Agents zijn leuk, maar dat is om de boel technisch aan te gaan sturen. Die hobbel is de makkelijke: je moet inderdaad een algoritme hebben wat bepaalt hoe belangrijk dingen zijn en wanneer het het goedkoopst is om het te doen zodat bewoners er het meeste profijt van hebben. Algoritmes zijn daarvan oplossingen, maar dat boeit eigenlijk niet.
Maar dat is niet de hobbel die ik bedoel. De hobbel die ik bedoel is dat mensen een stukje domotica++ moeten gaan aanschaffen, een slim apparaat daarbij moeten gaan kopen, de boel aan elkaar verbinden, en dagelijks gaan leven met de gedachte dat het bier iets warmer/kouder is dan de perfecte temperatuur, dat de afwas misschien een uurtje later klaar is en dat de auto misschien wat minder ruim is opgeladen. Dat laatste levert mensen stress op, dat eerste kost ze geld. Dus je moet mensen iets laten doen wat ze geld kost, comfort verlaagt en stress verhoogt. Dat gaan ze niet vanzelf doen, dus ze moeten óf verplicht worden óf economisch gestimuleerd worden.
Als die agent redelijk slim is en de standaard instelling is dan gaan mensen hem denk ik toch wel standaard gebruiken.
Bijvoorbeeld electrische auto laad in de nacht op de goedkoopste moment op tot 90%. Om klaar te staan vlak voor je normaal weg gaat. Is de stroom goedkoper dan x laat de auto tot 100% op.
Mijn Iphone doet het laatste stukje naar 100% ook pas vlak voordat ik waarschijnlijk wakker wordt.
Koelkast die iets dieper koelt als de energie goedkoop is lijkt me ook erg handig. Hier zie ik als gebruiker zelfs helemaal geen nadeel in.
Je huis iets eerder verwarmen of koelen dan normaal zal wel iets aan comfort kosten. Maar als dit goed werkt, goedkoper is en de standaard instelling dan denk ik dat best veel mensen het zouden gebruiken.
Je huis iets eerder verwarmen of koelen dan normaal zal wel iets aan comfort kosten. Maar als dit goed werkt, goedkoper is en de standaard instelling dan denk ik dat best veel mensen het zouden gebruiken.
Dit is denk ik ook een perfecte manier is om met het energieverbruik te schuiven. Bij goedkope energie je huis 2 graden koeler/warmer maken. Spaart energieverbruik uit op momenten dat de energie duur is. Hetzelfde kun je ook doen aan de hand van de langetermijn weersverwachting.
Dit gaat natuurlijk alleen op met elektrisch koelen/verwarmen. Het meeste effect bereik je met een goed geïsoleerde woning, maar met een minder goed geïsoleerde woning kun je vaak ook wel een halve dag schuiven met stoken/koelen.
Hetzelfde kan met het warme tapwater gedaan worden. 20 graden verhoging als de energieprijzen laag zijn. Desnoods met een elektrisch element.
Uiteindelijk is het allemaal een vorm van bufferen. Ik denk dat we er niet onderuit komen om dat te doen. Vind het niet erg, doe het nu al met mijn plugin hybride. Zou ook graag de warmtepomp op de manier laten werken die je beschrijft maar die connectiviteit staat echt nog in de kinderschoenen. Het zou in de winter wel een hoop geld schelen, tevens draag ik graag mijn steentje bij aan een efficiëntere manier van gebruik van energie.
Als die agent redelijk slim is en de standaard instelling is dan gaan mensen hem denk ik toch wel standaard gebruiken.
Jij bent helaas niet de gemiddelde Nederlander, hoe graag jij en ik dat ook zouden willen. Thuis schakel ik ook al devices bewust in de nacht in om zo energieverbruik zo goedkoop mogelijk te doen. In ons onderzoek hebben we de casus voorgelegd aan grote koelkastfabrikanten (zowel de consumenten als de industriele variant) omdat (deels centraal) kunnen schakelen van heel veel koelkasten interessant is: ze staan namelijk altijd aan, met zijn allen verbruiken ze veel en energie de gebruiker merkt er verhoudingsgewijs weinig van als het ding een uur niet koelt. Men was bang voor klachten en ging dus niet op die manier meewerken.
Koelkast die iets dieper koelt als de energie goedkoop is lijkt me ook erg handig. Hier zie ik als gebruiker zelfs helemaal geen nadeel in.
Totdat die biefstuk iets te ver diepgevroren is en je hem niet meer op een normale manier ontdooit krijgt voor het avondeten. Hoeft bijna nooit te gebeuren, maar dat is het schrikbeeld van consumenten en fabrikanten. De consument is in dat opzicht verwend.
Er zijn stedelijke gebieden in Zuid Afrika waar je soms maar gewoon eens per dag zoveel uur stroom krijgt (zie https://en.wikipedia.org/wiki/South_African_energy_crisis). Mensen weten dat en plannen er op, en laden bijvoorbeeld hun laptop op. Ik weet niet of dat de optimale aanpak is (je krijgt veel schokken in je gebruik door uitgehongerde laptops), maar een nieuwe balans vinden die wat minder veeleisend is voor de aanbodzijde, is misschien wel noodzakelijk.
En hoe gaat de koelkast (compressor) om met dagelijks plots van spanning afgehaald te worden? Die apparaten zijn nu eenmaal niet gemaakt op dan wel/dan geen stroom.
Alle apparaten vervangen is ook geen milieuvriendelijke manier van omgaan met grondstoffen/energie.
Laat de industrie om te beginnen maar gewoon een eerlijk deel meebetalen in plaats van mij als relatief zuinige burger lastig te vallen met iets dat een primaire levensbehoefte is…
Ja mee eens als de soep zo heet wordt gegeten ;-)maar we zijn inventief en we kunnen wel degelijk veranderen in gedrag mocht dat nodig zijn. Ik maak het nu mee met het autoondersteund rijden systeem van Volkswagen/Seat. De cognitieve load/spel wordt opeens heel anders. En verbazingwekkend genoeg ga je op de snelheid aanduidingen / borden rijden. Het is een andere manier van rijden waar je me vroeger niet had kunnen overtuigen dat dit kan. Tja 😄
Waarom moet de opslag zo dicht mogelijk bij de afnemer zijn? Ik zou de opslag eerder bij de bronnen verwachten.
Nu is het wel zo dat een huis met zonnepanelen bron en afnemer tegelijk is.
CE Delft dacht volgens dat thuisbatterijen minder interesant zijn dat grotere batterijen op andere plekken. Maar dit was wel in een reactie op een netbeheerder die ze graag bij de consumenten wil. Ik weet niet of CE Delft dit al officeel onderzocht heeft.
Waarom moet de opslag zo dicht mogelijk bij de afnemer zijn? Ik zou de opslag eerder bij de bronnen verwachten.
Ze hebben beide dezelfde voordelen namelijk dat je de producent of afnemer kunt aansluiten op een capaciteit die lager is dan de piekbelasting. De energiebronnen zitten in tegenstelling tot vroeger overigens overal in het energiesysteem. Soms zitten ze ver van de verbruikers (bijvoorbeeld een windpark op zee of een afgelegen zonneweide op goedkope grond) maar vaak ook gewoon tussen andere verbruikers.
Als een bedrijf een accu plaatst zodat het meer zonne-energie kan opwekken (op het middenspanningsnet is er vaak al niet meer teruglevercapaciteit beschikbaar) en zelfconsumptie kan verhogen hebben andere bedrijven op het lokale netwerk er in theorie ook baat bij omdat er meer capaciteit beschikbaar blijft. Een probleem hierbij is wel dat de capaciteit op het middenspanningsnet (grootverbruikers) boekhoudkundig wordt vergeven. Netcongestie is daardoor ook deels een theoretisch verhaal. Dat het netwerk in het boekje vol zit wil nog niet zeggen dat er in het moment een capaciteitstekort is. In congestiegebieden hebben de netbeheerders nu wel de mogelijkheid gekregen om een lokale capaciteitsmark op te zetten waarbij grootverbruikers capaciteit die ze op een bepaald moment niet nodig hebben kunnen terugverkopen aan de netbeheerder. Helaas moet je wel meteen een megawatt aan flexibel transportvermogen inbrengen om mee te mogen doen.
Ja die onbalans markt zou toch wel iets slimmer moeten kunnen. Een minimale capaciteit van 1 MW is best lastig te halen. Want dan moet je opslag al ruim meer dan een 1 MW en een 1 MWh zijn om een beetje vaker mee te kunnen doen. Nu mag je wel een poule maken van EV laadstations bijvoorbeeld. Maar daar heb je er dan ook heel veel van nodig zodat je zeker weet dat je altijd 1 MW hebt.
Opslag in de vorm van accus lijkt mij voor windmolens op zee niet zo interresant. Maar bij zon op land. Zou het veel schelen als hier standaard een paar uur opslag bij zou staan.
Ver op zee lijken de windmolens die zelf waterstof maken mij trouwens wel heel interesant.
Nee, ik ben gevraagd door een ander Europees land, die bezig waren om voor 2030 klimaatneutraal te zijn. Dat project loopt daar, maar gaat langzamer dan gewild.
Waarom moet de opslag zo dicht mogelijk bij de afnemer zijn? Ik zou de opslag eerder bij de bronnen verwachten.
Nu is het wel zo dat een huis met zonnepanelen bron en afnemer tegelijk is.
Ik denk zelf niet snel aan thuisbatterijen, dat heeft weinig schaalvoordeel en is ook weer belastend qua materialen. Die thuisbatterij is eerder om een uurtje te kunnen bufferen, maar dat lost zaken als windstilte om 18:00 's winters niet op. Je moet dan eerder denken aan wijk/dorp water en warmte opslag (hoe inefficient ook).
In praktijk ga je naar decentrale opwekking, dus er is niet snel meer zoiets als zuivere producenten, hooguit grote en kleine opwekkers met een overschot.
Je wilt eigenlijk die buffers bij afnemers hebben om de afhankelijkheid van de distributienetten te verkleinen. Verwachting is dat de distributienetten meer gebruikt worden om onbalans op te heffen in plaats van het ouderwetse bulktransport. Daardoor gaan stromen minder eenduidig lopen, en dan wordt het netbeheer enorm veel eenvoudiger als je bij weinig afname (typisch 's nachts) de buffers kunt "bijvullen" die bij grotere netto afnemers.
Heel veel apparaten zijn als “smart”. De meeste wasmachines en vaatwassers kennen een uitgesteld start moment of een voor gedefinieerd einde moment. Dus ik kan de vaatwasser volladen rond 20.00 en zeggen: ga over 4 uur maar draaien. Of met de wasmachine: volladen voor het slapen gaan en instellen dat hij om 0900 klaar is.
Ja, het kan slimmer maar de mogelijkheden zijn er dus al. Wat nu op (korte) termijn zou helpen, is standaardisering van al die mogelijkheden ipv. losse opties zoals ik hierboven beschreef. Dat zou de mentale belasting van de gebruikers omlaag brengen en het daarmee aantrekkelijker maken.
Dat 'smart' waar jij het over hebt is totaal geen oplossing hiervoor. Er is namelijk geen connectie met de prijs van elektrciteit. De prijs van electriciteit moet worden voorspeld en in de gaten gehouden worden. Vervolgens moet op gunstige momenten de huishoudelijke apparaten aangezet worden. Dat is echt nog wel een eind vandaan van simpelweg een uitgesteld wasprogramma.
Mijn vaatwasser heeft inmiddels gewoon een API om hem te bedienen. Dat de fabrikant geen integratie met energieprijzen maakt snap ik, dat is namelijk (nog) niet hun core business. Maar er komen natuurlijk wel platformen aan die makkelijk met de API van je vaatwasser kunnen gaan integreren die dat wel doen. 10 jaar geleden had ik een API voor de vaatwasser een beetje overkill gevonden, nu lijkt het mij erg nuttig voor de toekomst.
Blijven ze die dan ook patchen of ga ik binnen enkele jaren ransomware op mijn vaatwas krijgen?
Sorry, die hele smart-home is bullshit. Moet ik hier nu apparaten vernieuwen puur om "slim" te schakelen? Dat is pas milieuvervuiling.
Ik let al enorm op mijn verbruik en nog betaal ik me blauw. Ik eet geen vlees, vlieg zeer zelden en ben echt een felle groene jongen.
De rijkere grote verbruiker voelt hier nauwelijks iets van en verwarmt zijn zwembad dag in dag uit en vult het met een jaarvoorraad aan drinkwater. Terwijl neemt hij zijn (onbetaalbaar voor de middenklasse) elektrische wagen naar het vliegveld voor een weekendje parijs...
De middenklasse begrijpt de maatregelen maar wil wel eens iets terugzien ipv. steeds complexere systemen en hogere kosten. Klimaat redden is natuurlijk niet gratis maar het moet eerlijk en betaalbaar blijven anders gaat het falen. Ik ben elektricien en vind het niet kunnen dat de transparantie langzaamaan zoek is voor de gemiddelde verbruiker. Ik krijg hier veel vragen over en ben lang aan het uitleggen en moet dan zeggen dat het binnenkort weer gaat veranderen en duurder worden (Vlaanderen).
Het is de job van de leverancier en netbeheerder stabiel en betaalbaar stroom te leveren aan de betalende verbruiker. Die verantwoordelijk mag niet te fel komen liggen bij de verbruiker.
Ik denk dat je niet zonder kernenergie kan. Liefst zien ik de doorontwikkeling van project MYRRHA en dat we stappen zetten naar stabielere kernenergie met minder afval en dat naast wind, zon en slimmere netwerken zonder dat de gebruiker een enorme complexiteit ervaart.
Investeer extra in het stroomnet als overheid, dan kunnen de lonen omhoog (en niet de bonussen dus streng op toezien) en dan wordt het weer interessant om elektricien te worden ipv je kapot werken door de drukte.
Het is wel duidelijk dat stroom en een goed netwerk EN minder afhankelijkheid (Nederland van andere landen en de burgers van elektriciteitscentrales) nu het belangrijkste is dat we nodig hebben om een nieuw tijdperk in te gaan maar het voelt alsof de overheid het niet ziet.
China heeft dit al lang al door en spendeert kapitalen aan hun stroom netwerk en alle grondstoffen die er voor nodig zijn. Hierdoor staan er zelfs oorlogen op het spel en wij blijven maar naar de centjes en andere zaken kijken en de burgers de financiële lasten te laten dragen.
Tuurlijk voelt het raar/rot dat er dikke subsidies op auto’s van een ton zit en er weinig betaalbare kleine EV’s zijn. Maar techniek moet eerst meer verkocht worden om interessant te worden om door te ontwikkelen waardoor dan uiteindelijk de prijzen ook omlaag gaan. En geld om zoiets te kopen als het nog duur is dat hebben de lage inkomens en veel middenklassers niet (meer).
Als de “upperclass” straks voorzien zijn dan zal er echt een plan moeten komen om het voor veel middenklassers en de lage inkomens betaalbaar te maken want anders stagneert de hele transitie.
Investeer extra in het stroomnet als overheid, dan kunnen de lonen omhoog (en niet de bonussen dus streng op toezien) en dan wordt het weer interessant om elektricien te worden ipv je kapot werken door de drukte.
Dream on. We krijgen nu al de mensen niet om het stroomnet te onderhouden, laat staan dat je ze voor uitbreidingen krijgt. De energiesector zit te springen om gekwalificeerde mensen. De mensen worden goed betaald, zelfs met een MBO opleiding, maar men zit tegenwoordig liever achter een bureau met een hippe koffie.
Het is de job van de leverancier en netbeheerder stabiel en betaalbaar stroom te leveren aan de betalende verbruiker. Die verantwoordelijk mag niet te fel komen liggen bij de verbruiker.
Ik denk dat je niet zonder kernenergie kan. Liefst zien ik de doorontwikkeling van project MYRRHA en dat we stappen zetten naar stabielere kernenergie met minder afval en dat naast wind, zon en slimmere netwerken zonder dat de gebruiker een enorme complexiteit ervaart.
Ik denk dat er veel te makkelijk wordt gedacht over maar wat extra productie neerzetten en dat het geregeld is...
Het laden van een elektrische auto verbruikt 10x zoveel als een gemiddeld huishouden nu verbruikt. Als we van het gas af willen zullen we allemaal aan de warmtepomp moeten die een factor 2-3 huishoudens is.
Die electriciteit kunnen we momenteel helemaal niet transporteren over ons net. Sterker nog, we lopen nú al tegen enorme problemen aan terwijl we pas hele kleine stapjes im deze richting hebben gezet.
Als jij verwacht dat we in 2040 als gebruiker net zo met onze energie om kunnen gaan als nu zal die netbeheerder infrastructuur moeten optuigen om een enorme piekbelasting aan te kunnen wat we dan misschien maar een uurtje op de dag (of sterker nog, een uurtje in het jaar) verbruiken. De kosten die daarbij komen zullen maken dat energie absoluut niet meer betaalbaar zal zijn.
Ja de netbeheerder zal moeten investeren, maar er zal ook echt een belangrijker aandeel moeten komen bij de gebruiker omdat we de belasting van het net met elkaar zullen moeten spreiden. Die vaatwasser zal overigens maar een druppel op de gloeiende plaat zijn. Maar ook de middenklasse rijdt over 10-20 jaar in een elektrische auto
Het is de job van de leverancier en netbeheerder stabiel en betaalbaar stroom te leveren aan de betalende verbruiker. Die verantwoordelijk mag niet te fel komen liggen bij de verbruiker.
Dat is de ouderwetse consumenten gedachte uit de jaren 90 inderdaad. Producent, regel het maar. Maar zolang wij ons als lemmings gedragen, dan zal zo'n producent dat nooit kunnen bijbenen. Zeker niet met de enorme energieslurpers zoals elektrische auto's en airco's die nu aangeschaft worden.
Ik denk dat je niet zonder kernenergie kan. Liefst zien ik de doorontwikkeling van project MYRRHA en dat we stappen zetten naar stabielere kernenergie met minder afval en dat naast wind, zon en slimmere netwerken zonder dat de gebruiker een enorme complexiteit ervaart.
Kerncentrales kosten decennia voor vergunningsverlening, ontwerp en bouw (ben zelf bij de veiligheid van Borssele betrokken geweest), en het blijven lastige installaties qua veiligheid voor de omgeving. Kijk maar eens hoe langzaam de nieuwe hoge flux reactor in Petten vordert, en dat is een reactor die gebouwd wordt om dagelijks mensenlevens te redden door de productie van medische isotopen.
Er bestaat niet zoiets als veilige kernenergie, hooguit kernenergie waarvan de risico's acceptabel gevonden worden door de toezichthouder. Zeker omdat we in praktijk in de jaren 90 opgehouden zijn met ontwerpen en bouwen van centrales is dit een verloren gegane competentie: mijn collega's die de laatste kerncentrales van Europa ontworpen en gebouwd hebben zijn al decennia met pensioen. Dus we beginnen weer met 0 ervaring op de klok. Als je al ziet hoe moeilijk het is om ontwerpers en zwaar gespecialiseerd personeel te krijgen voor het bouwen van de Pallas reactor, dan is de rest gewoon kansloos.
[Reactie gewijzigd door J_van_Ekris op 22 juli 2024 14:56]
Dat die nucleaire kennis wegvloeit is gewoon beangstigend. Het is een tool in onze toolbox die cruciaal is voor onze ontwikkeling. Je moet die capaciteit behouden.
Ja en Nee, het zijn interessante competenties, maar net als molenaar, misschien ook wel iets van het verleden. De afgelopen 25 jaar (eigenlijk beginnend bij Kalkar), is de kernenergie verguisd, en iedereen die er in werkzaam was een bedreiger van het milieu. Als je na 25 jaar als wereld dan ineens van gedachten veranderd, dan moet je niet vreemd opkijken dat de meesten in het veld wat anders zijn gaan doen. De mensen met Nuclaire ervaring zijn gewild, dus waarom wachten op een klus die waarschijnlijk nooit komt.
Op dit moment wordt bij diverse organisaties de nucleaire kennis voor beheer en onderhoud wel gebundeld (bijvoorbeeld bij NRG). Maar er wordt gewoon bijna niets meer gebouwd, dus die mensen bij de verschillende partijen vasthouden is gewoon onmogenlijk. Zeker omdat grote spelers zoals Siemens vrij eenduidig te horen hebben gekregen dat Duitsland niets meer ging bouwen. Nederland heeft al decennia de deur dicht gehouden, Belgie min of meer ook. Alleen in Zuid Amerka en China gebeurt nog serieus wat, maar dat zijn niet de omgevingen waar je als westerse engineer echt wat kunt/wilt doen.
[Reactie gewijzigd door J_van_Ekris op 22 juli 2024 14:56]
Ben ik het niet helemaal mee eens. Energie is snachts goedkoper dan overdag. Dat is bij de meeste contracten al zo en nagenoeg iedereen heeft een dubbele meter die dit mogelijk maakt. Is het perfect? Zeker niet. Maakt het een verschil: in mijn geval wel . Zou ik liever naar jouw situatie willen: zeker!
Dat niveau van smart kan redelijk makkelijk geregeld worden met wat eenvoudige domotica als je wat handig bent en geluk hebt met je apparaten. Een slimme stekker met vermogenmeting kan genoeg zijn om een apparaat uitgesteld te laten starten met een paar lijntjes code.
Even een API uitlezen met de elektriciteitsprijzen en ook de productie van je PV installatie als je die hebt, en je kan eenvoudig een aantal grootverbruikers starten op het goedkoopste dagdeel.
Wat vind je hier van? https://community.home-as...pliance-scheduling/447272
Ik gebruik dit nu voor mezelf maar wil er graag een integratie van maken voor HA zodat deze automatisch de beste start moment kan berekenen per apparaat. Het mooiste zou zijn als HA dan ook de vaatwasser of wasmachine kan starten op het beste moment.
Je kunt toch via een app de spotprijzen zien? Dat kost misschien 10 seconden extra bovenop de minuten die je al bezig was om de vaatwasser in de ruimen. Zelfde met de wasmachine en andere on-demand apparatuur. Kleine moeite. Daar hoef je zeker geen nieuwe spullen voor aan te schaffen. Het is eerder een probleem met grote verbruikers die grotendeels automatisch werken maar de stroomprijs niet in overweging nemen. Met name verwarming en boiler, een thermostaat is niet genoeg, er komt nog een factor bij. En die factor is onvoorspelbaar, hoe te handelen als er een piek in de prijs is voor een uur is totaal anders dan als de stroom de hele dag duur is.
De domotica gaat niet de wasmachine voor je vullen. En de meeste mensen eten thuis 's avonds en hebben 's ochtends schone borden nodig. Iets als energie moet gewoon altijd betaalbaar zijn.
Domotica kan je wasmachine inderdaad nog niet vullen. Maar vaak maakt het voor je gebruik niet uit wanneer iets actief is.
Zoals je zelf al aangeeft, als je 's ochtends maar schone borden hebt. Dus als je hem om 7 uur, na het eten vol laad, boeit het jouw dan wanneer die draait? Want als dat ding 's nachts draait kan hij een stukje goedkoper zijn dan wanneer je hem direct om 7 uur draait gezien de piekbelasting die er in de avond is.
tja ik gooi mijn kleren in de wasmachine, en mijn borden in de vaatwasser.
als jij dat andersom doet kom ik niet eten, dat weet ik wel.
maar even zonder gekkigheid.
je kunt gewoon een boilertje gebruiken, en zo voor elk moment dat je de wasmachine/vaatwasser wil draaien, je al vast warm water hebt en dat bespaart ook al een leuk deel.
(mijn wasmachine heeft al een warm water aansluiting en die staat naast de boiler op zolder.
en de boiler(250l) word aangestuurd door de zonnepanelen.)
bespaar je hier veel mee?
nop, het is maar een gedeelte en het doet verder niet veel op het geheel.
leuk project voor de tweakert, dat wel.
belangrijkste: denk in oplossingen, niet in problemen, zwartkijkers hebben we al genoeg en mogen in hun eigen sap gaar koken (op momenten dat de elektra goedkoop is natuurlijk.).
Ik ben het met je eens dat energie betaalbaar moet zijn, uiteraard.
Maar toch kan je zelf een hoop doen, voorbeeld: ik deed altijd de vaatwasser bij naar bed gaan aan. Nu stel ik hem in dat hij om 10:00 in de ochtend start. De wasmachine zette mijn vrouw altijd in de avond aan, nu op haar thuiswerkdag overdag.
Maar: op het moment dat je overdag zelf energie opwekt met bijvoorbeeld zonnepanelen, is de vraag hoe je netbeheerder de salderingsregels gebruikt. Wordt bij jou een overschot bij hoogtarief, weggestreept tegen het aankopen van energie bij laagtarief?
Als je voor je overschot maar 10 cent krijgt en je 's avonds maar zo 40 cent per kwh betaald, dan kan je natuurlijk beter je energie overdag gebruiken en dus overdag wassen.
Ik zie het als het idee dat we elk jaar opnieuw contracten gaan vergelijken voor energie en televisie e.d. om de goedkoopste deals te krijgen. Ook het verzamelen van kortingsbonnen ("couponing"), is zoiets. De één vindt het een leuke uitdaging, de ander niet.
Maar ik zie het liever in een groter geheel: maatschappelijk opzicht. Uiteindelijk is het belangrijkste binnen een maatschappij de mensen zelf, wij dus. Organisaties en techniek zijn middelen, het mens is een doel.
In dat opzicht is/zijn energie(maatschappijen) een middel, een middel om ons, de mens (het doel) te voorzien van goedkope energie. Dat wrijft nu, waardoor je elk jaar moet gaan shoppen, en/of met dynamische enregieprijzen kan gaan werken.
Maar wat ik dan mis, is een stukje techniek: ik heb helemaal geen zin om mijn tijd te spenderen om te bepalen wanneer mijn wasmachine het beste aan kan. Hoe makkelijk zou het zijn dat een computer kan inzien wat de energieprijzen over de dag doen en op basis daarvan bepalen dat de wasmachine zijn ding gaat doen?
Op wat groter vlak speelt dat ook, met zonnepanelen, elektrische auto en de belasting en mogelijkheden van het elektriciteitsnet (ook dit is een middel in de maatschappij). Ik heb echt geen zin om te gaan micromanagen wanneer mijn auto het beste geladen kan worden, terwijl er gewoon techniek is die dit kan regelen. Prima dat een individu dat een uitdaging vindt, maar ik besteed mijn tijd liever aan andere zaken, zeker als dit theoretisch geautomatiseerd geregeld kan worden. Auto's kunnen hun snelheid ook constant houden met (dynamische) cruise control, maar waarom zouden we het zelf doen als de techniek het prima kan?
In een wereld waar auto's (steeds beter) autonoom kunnen rijden, wil ik niet dat zoiets basaals als op een bepaald moment een wasmachine aanzetten op basis van energiekosten, niet automatisch kan.
Deze ontwikkelingen komen nog niet van de grond en daarom interesseren me de ontwikkelingen nog te weinig. Ik zie het als een onvolwassen markt/systeem en er zijn nog weinig/geen signalen dat hier binnenkort iets aan gaat veranderen. Er is nog een lange weg te gaan, vrees ik.
Mee eens.
Zonder de mensen hierbij te helpen ga je mensen enorm in de problemen brengen.
Het vergelijken van energie-aanbieders is nu nog enigszins overzichtelijk, maar als je dit soort variabele prijzen naar alle consumenten gaat brengen, dan krijg je nog grotere chaos dan met zorgverzekeringen waarbij je uit makkelijk meer dan 1300+ verschillende pakketten moet kiezen.
Alleen is de bandbreedte van wat je kwijt kan zijn veel groter bij variabele energieprijzen.
Mensen snappen het niet, willen het niet snappen en hebben er niet de tijd voor om ermee bezig te zijn.
Wat je zou kunnen overwegen als vorm van variabel tarief is dat je een "boete" introduceert wanneer je langere tijd meer verbruikt dan een bepaald maximum.
Die boete zou dan kunnen zijn dat je de volgende maand in een hogere staffel zit wat betreft aansluiting.
Nu hebben we dat al een beetje in de vorm van de 3x25 vs. 3x35A aansluiting.
Maar hierin zou er wel differentiatie aangebracht kunnen worden, om zo te stimuleren om niet teveel grootverbruikers tegelijk aan te sluiten.
Het probleem wat er nu is is namelijk de piek-capaciteit.
Heb er ook al een term voor bedacht: de-peaking
Dit systeem hebben ze al min of meer in België voor zover ik weet.
Een dergelijk systeem gebaseerd op piekverbruik kan natuurlijk ook prima 2 kanten op werken.
Als ik bijvoorbeeld kijk naar mijn eigen verbruik en levering, dan zijn de pieken van de levering (zonnepanelen) veel hoger dan de afname.
Dit omdat ik 1 set heb die op 1 fase zit en 1 set op 3 fasen.
Dit geeft een nogal ongunstige belasting van het net op 1 fase.
Wel heb ik ervoor gezorgd dan de airco op dezelfde fase zit als die omvormer omdat die waarschijnlijk de vraag vrij goed kan afstemmen op 't aanbod
Als je het artikel goed leest kan je terug vinden als zelfs zonder aanpassing van gedrag, dynamische tarieven 10-30 procent aan kosten besparen.
[...]
Dat was een onderzoek van voordat de prijzen explodeerden.
Heel simpel geredeneerd, als iedereen dit zou doen, dan weet je zeker dat die gemiddelde besparing er niet meer is, want er is simpelweg geen "gemiddelde gebruiker".
Iemand die nu (of in het verleden) variabele tarieven zou willen nemen, heeft zelf al uitgezocht of het voor hem/haar interessant zou kunnen zijn.
Maar als het voor iedereen interessant zou kunnen zijn, zouden de tarieven nu ook lager kunnen zijn voor iedereen.
Nu nemen de energieleveranciers dat risico en spreiden het uit over iedere klant. Alleen al het feit dat dit risico er is, geeft al aan dat een variabel tarief niet per definitie een besparing op zal leveren.
De EPEX is de echte prijs van stroom. Je betaald dit nu ook al met een flink stuk risico opslag voor je energie leverancier.
Door die risico opslag in eigen zak te steken besparen de meeste mensen 10-30 procent.
Er zijn energie leveranciers die erg scherp op de EPEX prijs gaan zitten en dan bij een kleine stijging omvallen. Dat zijn er tot nu toe 8 en ook daar zijn de klanten niet beter van geworden.
De EPEX is de echte prijs van stroom. Je betaald dit nu ook al met een flink stuk risico opslag voor je energie leverancier.
Door die risico opslag in eigen zak te steken besparen de meeste mensen 10-30 procent.
[...]
Dat is toch precies wat ik zeg?
Enige nuance die ik probeer aan te brengen is dat dit een vertekend beeld is.
Simpelweg omdat de (weinige) mensen die hiervoor kiezen bewust hiervoor kiezen en dus van tevoren hebben bekeken of het zinvol is om zelf dat risico te dragen.
Oftewel precies de groep mensen voor wie het zeer waarschijnlijk zinvol is om voor deze constructie te kiezen omdat zij het gros van hun verbruik precies hebben op de momenten dat de energieprijs lager is dan gemiddeld.
Echter dat zal niet voor iedereen gelden, dus een algemeen advies als "neem een contract met dynamische energieprijs en je zult geld besparen zonder zelf iets te hoeven veranderen aan je gedrag" is pertinent niet waar.
Tuurlijk zijn er mensen voor wie het gunstiger uit zal pakken. Sommigen zullen zelfs niets aan hun verbruikspatroon hoeven aan te passen en sommigen zullen een beetje aan moeten passen om goedkoper uit te zijn.
Echter het gros van de huishoudens weet amper te vertellen hoeveel vermogen een apparaat verbruikt, laat staan dat ze willen/kunnen snappen wanneer je het beste zo'n apparaat kunt gebruiken gedurende de dag. De meesten kijken helaas niet veel verder dan de "nieuwe klanten bonus".
Voor die mensen (dus het gros van de gebruikers) is het absoluut niet aan te raden te kiezen voor een variabele energieprijs want die gaan gegarandeerd totaal niet meer weten waar ze aan toe zijn.
Ik neem even voor het gemak aan dat ze gemiddeld gesproken nog steeds hetzelfde gaan betalen als wat ze nu doen, maar de verschillen zullen nog groter worden dan nu al het geval is.
Er zijn nu al heel veel huishoudens die het maandbedrag te laag hebben staan (of zelfs verlaagd hebben) in vergelijking met wat ze aan het eind van het jaar (of hun contract-looptijd) moeten betalen.
Dit doen ze nu al omdat ze het vereiste voorschot simpelweg niet kunnen betalen, of niet onder ogen willen zien.
Die mensen (en dat zijn er echt heel veel, zie nieuwsberichten van vandaag) moet je niet nog meer in verwarring brengen met variabele energieprijzen, want dat gaat ze echt nog sneller en dieper in de problemen brengen.
TL;DR
Tuurlijk kan het voor een beperkte groep interessant zijn om "te speculeren" en het uitgespaarde risico in eigen zak te steken.
Maar zie het dan ook voor wat het is: speculeren.
ik start de wasmachine op basis van de kosten, en geheel automatisch.
boiler met speciaal verwarming element, draait alleen als ik zelf stroom op wek (eigen stroom eerst. ).
aangezien ik een forse PV installatie heb, kan ik zelfs in december en januari nog genoeg op wekken om de boiler warm te houden.
wasmachine heeft 2 water aansluitingen voor koud en warm water.
zo gebruik ik de bulk van de energie toch van eigen dus goedkope stroom.
(ik raad dit niet aan voor de henk en ingrid onder ons, is gewoon te duur en niet rendabel.
maar de tweaker is iets anders, al doe je het gewoon voor de lol, het kost niet veel als je het zelf kunt aanleggen. een beetje front runner zijn kost meer, en moet iemand doen. )
Ik gebruik de Zappi EV charger in combinatie met Home Assistant en dynamische tarieven. Dit levert mij alleen al voor het laden ongeveer €500 per jaar op.
- Ik rij ongeveer 10.000 met 16kwh per 100km, dus 1600kwh.
- Laden zo goed als altijd op de laagste prijzen in het weekend voor gemiddeld €0,20 per kwh terwijl een vast energie contract €0,50 kWh zou kosten.
- Ik bespaar dus 1600*€0,30=€480
Bij contractprijzen boven de €0,35 /kWh laad je de auto beter aan een publieke laadpaal. Maar leuk dat je het met dynamische tarieven en home assistant leukt daar onder te blijven.
Voor netbelasting is het natuurlijk beter met een zo laag mogelijk Ampere te laden, dan duurt laden lang en profiteer je minder of niet van dynamisvhe tarieven.
Voor zolang dat duurt. Want deze energieschaarste is structureel… hoe dat nu ook door een falend distributie net wordt verhuld… kijk eens naar het grotere plaatje wat als het distributie net had gefunctioneerd… kijk eens langer dan de korte termijn…
[Reactie gewijzigd door oks op 22 juli 2024 14:56]
en @Muncher
interessant is dit echt niet.
kost veel, levert amper iets op.
(je doet dit voor de lol, niet voor het geld.
of pak eerst laag hangend fruit, voor je hier aan denkt. )
maar als jullie het echt willen weten gooi maar een DM mijn kant op.
Dit ben ik met je eens. De techniek zou ons hierin moeten helpen. Grote bedrijven doen dat soms al wel.
Maar voor consumenten en bedrijven zou een slimme laadpaal en Vehicle to Grid bijvoorbeeld toch wel de standaard moeten zijn.
Dat zou bijvoorbeeld inderdaad de standaard moeten zijn. Ik heb ook het idee dat veel "slimme" elektronica ondoordacht en razend duur is. Een "slimme" thermostaat kost namelijk al snel net zo veel als een goedkope smartphone, maar functionaliteit is enorm beperkt. Ik gebruik nu een slimme thermostaat van Remeha en het uitlezen via de app duurde erg lang (denk aan 10 seconden). Na jaren (van online geklaag) is dit nu aangepakt met een andere app.
Misschien ben ik te zuur, maar ik vind dit heel triest. Een tweede is een "slimme" deurbel. Ik wil een anonieme oplossing waarbij ik een camera (of meerdere) eventueel kan verstoppen.
Een derde is een dashcam: ik zou willen dat ik een systeem zou hebben dat rondom de auto kan opnemen, in fatsoenlijke kwaliteit (minimaal full HD, op álle camera's) en ook 's nachts fatsoenlijke opnames kan maken en dat kan laten inbouwen, zonder gedoe met opladen. En dat heb ik nog niet gevonden. En als zoiets €2.000 zou "kosten", dan laat ik het geld ook liggen.
Niet als je zonnepanelen hebt imo. Bijna iedereen die ik ken met panelen wekken zomers veel op en salderen dit in de winter. Zodra dat er af is klopt je stelling misschien maar daarvoor denk ik niet
Ken genoeg mensen die netto op 0 stroom uitkomen aan het einde van het jaar (door salderen) zonder salderen (dynamische prijzen = niet salderen) betaal je in de winter dus voor je stroom en krijg je in de zomer er weinig voor terug.
Ja, eens. Netto jaarlijks meer terugleveren gebeurt vaak als je geen elektrische auto hebt, en dan is een vast contract met een hoge vergoeding voor terugleveren interessanter dan een dynamisch contract (helaas).
Samengevat (en versimpeld, bij ongeveer 8 zonnepanelen op je dak, gemiddelde tussenwoning):
Het meest optimale:
Geen zonnepanelen -> dynamisch
Wel zonnepanelen, geen ev -> vast
Wel zonnepanelen, wel ev -> dynamisch
zelfs met een ev is vast denk ik in de praktijk goedkoper. het verschil zomer / winter is gewoon te groot.
en je zonnepanelen leveren bijna niets op want stroom komt altijd in het laagste tarief of bedoel je een ev die ook weer stroom kan leveren aan je huis want dan snap ik het. dan kun je de stroom van je panelen bufferen en savonds gebruiken. als dat niet het geval is is het vooral heel veel werk om in de uren wanneer het tarief laag is te laden (moet wel passen met werk etc) terwijl met een vast contract dit niet uitmaakt wegens alweer: salderen.
Ik heb zelf een ev (en 28 panelen) en kan nu de hele winter laden met de stroom die ik in de zomer heb opgewekt.. (zolang salderen nog werkt)
een accu (kan ook een EV zijn die terug kan leveren) kan dynamische prijzen interessant maken door alles in het dal van je panelen op te slaan en die in de piek terug te leveren aan het grid. echter zijn de accu's nu nog te duur om dit rendabel te maken.
[Reactie gewijzigd door Crysania op 22 juli 2024 14:56]
Deze logica lijkt wel te kloppen ja. Momenteel Jedlix icm Frank Energie en je bespaart wel echt gigantisch veel op die dyamische tarieven. De (dynamische) benchmark is ook hoog, maar ik zag laatst al vaste tarieven van 60+ cent voorbij komen...
Ook met zonnepanelen zijn dynamische tarieven vaak voordelig
Geen zonnepanelen -> dynamisch
Wel zonnepanelen < 75% van jaar verbruik -> dynamisch
Wel zonnepanelen > 75% van jaar verbruik -> vast
Wel zonnepanelen, wel ev -> dynamisch
Ik heb me ook verdiept in een dynamisch contract, maar met zonnepanelen lijkt dat inderdaad niet zo gunstig. Je krijgt weinig geld voor stroom wat je niet gebruikt tijdens zonnig weer in de zomer, en moet veel betalen voor stroom op dure tijdstippen (en dat is meestal wanneer de zon niet schijnt).
Wat ik wel doe is me nu al aanwennen om onze eigen stroom zoveel mogelijk te gebruiken door apparaten aan te zetten midden op de dag (ik werk meest thuis, dus dat kan nu ook) en dat doe ik dmv tijdschakelaars ook met de elektrische boiler. Ook zijn we al van het gas af.
De komende jaren hoop ik dat er mogelijkheden komen van slimme regisseurs (een apparaat in je huis die dit gaat regelen) die er voor zorgen dat een apparaat aangaat wanneer er voldoende stroom opgewekt wordt door je zonnepanelen, en ook weet of hij moet wachten op een uurtje later of niet.
Ja dit, hier zit je toch helemaal niet op te wachten? Ik zie ook mee rin slimme thuis accus, opladen wanneer de prijs laag is of wanneer je zelfs geld terug krijgt. Ik wil helemaal niet nadenken over wanneer ik een droger of vaatwasser aanzet.
Wat als je er niet over hoeft na te denken maar het voor je berekend wordt? Hoef je alleen maar op start te drukken op het juiste moment. Of nog liever doet de vaatwasser of de wasmachine dat uit zichzelf.
Dit systeem kan heel goed werken maar het kost wat tijd en investering. Maar daarna heb je er geen omkijken meer naar.
Bij de bouw van je huis al rekening houden met domotica (iets wat in nederland nog veel te weinig wordt gedaan), en bij aanschaf van nieuwe (grootverbruikers) letten op een intelligente sturing.
Wasmachines en vaatwassers hebben tegenwoordig een tijdklok, dus die kan je zo instellen dat ze op een goedkoop tijdstip lopen terwijl je niet thuis bent.
Mijn (professionele) wasmachines gaan nog een stap verder, die hebben een energiemanagement dat je met een extern signaal kan sturen. Dus ik kan ze s avonds instellen en op het moment dat mijn PV voldoende stroom produceert gaan ze pas verwarmen.
Het zelfde geld voor warmwaterverbruik. Je kan een boiler met verwarmingselement bewust stroom laten verbruiken bij negatieve stroomtarieven. Wil je het nog beter doen, neem je een warmtepomp die een paar grote buffervaten verwarmd.
Deze oplossingen zijn stuk voor stuk allemaal gunstiger, efficiënter en niet te vergeten veiliger als geklooi met Akku's.
Veel warmtepompen zijn al SG-Ready/PV-Ready en kunnen relatief eenvoudig met een energy manager aangestuurd worden.
Voor slim laden heb je vaak enkel een app nodig die met de auto kan communiceren. Dit is alles wat je nodig hebt. Rest van het stroomverbruik is relatief klein en kan genegeerd worden.
Ik denk niet dat het "vermarkting" is, maar realiteit. Je kan je natuurlijk nergens wat van aantrekken, dan krijg je de rekening aan het eind van het jaar. Dat is wat we nu eigenlijk hebben.
Maar met dynamische tarieven heb je de keus de stroom te gebruiken als die voordelig is.
Verduurzaming betekent dat je duurzame energie gebruikt als het beschikbaar is en niet als het er niet is. Daar zou ik als consument juist zoveel mogelijk rekening mee houden. Of je het nu handmatig doet of automatiseert.
Ongemak is echt een heel slechte reden om het niet gewoon te doen. Er zijn wel meer dingen in het leven ongemakkelijk en toch moet je het doen!
Ik heb zonnepanelen, ik had geïnvesteerd in een warmtepomp (maar die is door fouten van de installateur niet functioneel en dus weer vervangen door een gasketel en ik ben 7000€ kwijt), ik fiets met een elektrische pedelec elke ochtend 45 minuten naar een andere stad voor werk, en ik heb een contract bij een leverancier die echte groene stroom levert (die in elke ranglijst, van de Consumentenbond tot Greenpeace, een perfecte score krijgt).
Dat alles samen heeft me de afgelopen jaren rond de €20.000 gekost. Jouw aanname dat ik niets wil doen voor het milieu is dus totale onzin, maar leuk dat je aannames maakt.
Mijn punt is dat de gemiddelde Nederlander niet gaat meedoen als dynamische prijzen willen zeggen dat je, zoals de bovenste post zegt, handmatig allerlei dingen moet regelen, afstemmen, en inplannen. Ik haak af, want ik heb ten eerste geen zin, maar vooral: ik heb die flexibiliteit niet. Zolderkamernerds lijkt het blijkbaar fantastisch om de hele dag naar de meter te kijken om te wachten tot de energieprijs negatief is om dan de wasmachine aan te zetten, maar ik heb dingen te doen. En wie nu zegt "ja maar met home assistent kan je dat automatiseren zodat wanneer jij de hele dag op werk bent je wasmachine ergens gedurende de dag aanslaat wanneer dat optimaal is": ik vraag me af of die personen ooit al eens een wasmachine gebruikt hebben? Als je was in de ochtend draait en je hem er pas om half zes uithaalt is alles gekreukt en fris ruikt het ook niet meer. Met de vaat kan je dit doen, maar niet met je kleren.
De mate waarin verbruik in te plannen is valt me denk ik vies tegen: koken, wassen, licht, tv, het zijn allemaal verbruikspatronen die je niet kan uitstellen tot de energieprijs laag is.
Vandaar dat ik dus expliciet zeg dat dit eerst volledig automatisch moet werken met volgens mij een thuisbatterij, voordat het brede publiek hierop zal willen overstappen.
Ik heb sinds net voor de crisis Frank Energie. Ik kan me het telefoontje van Greenchoice nog herinneren die aanbood een scherp tarief voor 3 jaar vast te zetten in september 2021.....maar toch gegaan voor Frank, helaas.
Ik heb er best happy mee. Het maakt bewust. Wasmachine en vaatwasser overdag aan en tijdens superlaag tarief met de airco het huis afkoelen. Mijn kosten zijn in deze crisis bijna niet gestegen door slim timen en simpelweg minder gebruiken. Het kost in het begin wat omdenken, maar nu is het gewoonte.
De winter gaat nog wel wat worden qua stookkosten, gelukkig is het huis goed geïsoleerd en vinden we "koel" niet zo erg.
Even een vraagje: hoe houd je zo stipt bij wat de prijs van elektriciteit is op welk moment van de dag?
Voor de duidelijkheid: ik heb de link naar EPEX wel gezien maar... ik doe niet snap.
[Reactie gewijzigd door EliteGhost op 22 juli 2024 14:56]
Ik heb zelf een stukje python geprogrammeerd, met wat wiskunde, bekende uur prijzen en een bekend verbruiks patroon kun je het optimale moment om een apparaat aan te zetten berekenen
Ik meen mij te herinneren dat er in Texas mensen enorm genaaid werden toen de tarieven opeens 1000 keer over de kop gingen.
Persoonlijk heb ik gewoon een vaste prijs zonder dat ik de hele dag in een app hoef te turen, dan betaal ik wel wat minder.
Ik heb trouwens het idee dat het vooral gas is dat onbetaalbaar wordt in Nederland niet zozeer stroom.
In Texas is er vorig jaar veel meer fout gegaan dan alleen de marktwerking. Daar was de markt te vrij opgezet waarbij er alleen financiele prikkels waren om energie te leveren, maar niet om de robuustheid van het energienet te garanderen.
Ze kregen daar te maken met temperaturen van -10 tot -20 celsius voor 5 dagen op een rij. Temperaturen die de staat niet eerder heeft gezien en waar de energiecentrales en ook de olie/gas infrastructuur door bevriezing als aanvoer van de energiecentrales stil kwam te liggen. De paar overgebleven centrales die wel werkten konden de enorme vraag naar energie niet aan en dat heeft inderdaad voor de gehele periode geleid tot prijzen waar je u tegen zegt. Als ze ook financiele incentives gaven om de infrastructuur en centrales klaar te hebben voor winterse temperaturen was het daar niet zo raar gelopen.
Overigens nog veel spannender, ze zaten in Texas slechts enkele minuten of zelfs seconden af van een volledige black-out omdat de frequentie van het grid in de gevarenzone kwam. Als dat was gebeurd had het maanden gekost om de het net weer door de hele staat op te starten.
Over het algemeen werken de dynamische prijzen in Texas best redelijk. Ja op (erg) hete dagen kan de prijs naar $1000+ schieten ivm de grote vraag van airco. Maar dan wil je ook juist die prikkel geven om wat rustiger aan te doen. Alleen als je infrastructuur het voor meerdere dagen voor gezien houdt.. Dan kan je inderdaad niet zoveel meer. Met de toekomst van het net kunnen we er gewoon niet meer vanuit gaan dat je maar elektronen uit de muur krijgt als er op een moment simpelweg niet meer zijn.
[Reactie gewijzigd door Yankovic op 22 juli 2024 14:56]
Ik heb trouwens het idee dat het vooral gas is dat onbetaalbaar wordt in Nederland niet zozeer stroom.
ik zie dit nog niet speciaal.
er is iets schuivend, maar dat is zo marginaal, dat kun je geen echte verschuiving noemen eerder een belasting dingetje.
ik betaalde een aantal jaar geleden 0,18€/kWh en 0,55€/m3 (inc prijzen).
nu zit ik op 0,42€/kWh en 1,82€/m3 (inc prijzen).
dus jep gas is duurder geworden wel 3x, maar elektra volgt met een 2,5x toch aardig het verhaal.
(het is alleen lastig te vergelijken, ik kan moeilijk de verschillende BTW tarieven er goed in berekenen.
beste gok is dat het verschil dan wel nog kleiner word tussen die 2.)
het is wel dat je de heffingskorting (die geen heffingskorting meer genoemd word.) van het gedeelte van de elektra rekening word afgetrokken, dat het lastig te zien is op je jaar afrekening (dit gaat per jaar al over een ruime 830€ wat je aan korting krijgt.).
en het idee er achter is wel dat het bedoeld is om korting te geven op stroom en op verwarming (of dit nu gas is of stads verwarming etc etc...).
dit maakt het helemaal lastig om er een goed beeld van te krijgen.
ik houd het zelf ook nog wel even op vaste prijzen, heb iets van over productie dus hoe hoog het is boeit me niet echt.
edit:
even de BTW verlaging van 21 naar 9% berekenen:
ik betaalde een aantal jaar geleden 0,18€/kWh en 0,55€/m3 (inc prijzen)= factor 4,6x
nu zit ik op 0,36€/kWh en 1,56€/m3 (inc prijzen) factor 4,2x.
verschil is er maar is niet echt groot te noemen, ik vind dit amper een groot verschil.
(er zitten nog wel een aantal andere wijzigingen in de wetgeving, maar dat is mij te moeilijk om die ook nog uit te zoeken en te berekenen.)
[Reactie gewijzigd door migjes op 22 juli 2024 14:56]
Omdat wij in Nederland zoveel gas gebruiken voor het produceren van stroom zie je de stroom prijzen zeker rond piek verbruik rond 20:00 gewoon ongeveer een factor zijn van de gasprijzen. Het lijkt dan bijna de efficiëntie van de gas centrales te zijn.
Dus gasprijs op de spotmarkt is nu € 201 per MWh. Gisteren ook ongeveer.
Gisteren was de APX € 500 per MWh rond 20:00
Verhouding is 201/500 = 0,402
Deze 0,4 komt heel erg overeen met een de efficiëntie van een gas centrale.
Op de APX markt bepaald de duurste producent die nodig is vooral het tarief. Gisteren was de stroom overdag juist heel erg goedkoop namelijk € 0 per MWh door zon en wind.
De Texas situatie is ook het eerst waar ik aan dacht.
Ik vind langdurig vaste contracten oneerlijk voor grote prijs fluctueringen. Het wordt dan een combinatie van mazzelen en speculeren. Een systeem waarbij altijd een deel van de mensen de dupe is. Dus een eerlijker systeem heb ik wel oren naar. Maar dag tot dag dynamisch is weer het andere uiterste. _Zeker_ als het ook tot absurde prijzen zoals in texas kan leiden. Daar gaan mensen (of in ieder geval ik) echt niet iedere dag op letten, en achteraf ineens met een monster rekening zitten.
Leuk om mee bezig te zijn geldt natuurlijk alleen maar als het onder de streep ook goedkoper is.
Ik probeer bewust ook al meer overdag aan te zetten (wasmachine, droger, vaatwasser) ivm de zonnepanelen, maar ben erg benieuwd of ik met dynamic pricing goedkoper uit zou zijn.
Grote verbruikers zoals de TV en oven staan (zeker in de winter) aan als er weinig tot geen licht is.
Welke leverancier heb je hiervoor en kun je eenvoudig vooraf een prijscalculatie maken met een indicatie van wat ze rekenen?
Ik heb zelf easy-energy. Hij doet het prima, maar qua klantsupport hoef je niet veel te verwachten.
Qua berekeningen zou ik even het topic doorspeuren, er zijn mensen die berekeningen hadden gemaakt, maar geloof dat de conclusie was dat het niet direct voordeliger is, omdat jij nu tegen een hoger tarief kan terugleveren. En de piek momenten (negatief) zijn voor jou waarschijnlijk afgeschaafd.
[Reactie gewijzigd door itsgreen op 22 juli 2024 14:56]
Dat is in principe ook wel logisch, want juist overdag is het stroomtarief (vooral op zonnige dagen natuurlijk) soms zelfs negatief. En juist op dat moment leveren panelen het meeste op en gebruik je dus volledig zelf opgewekte stroom.
Paneeleigenaren profiteren van dat gemiddelde tarief, waarbij ze het goedkope tarief overdag bijna nooit nodig hebben en het dure tarief 's nachts continu gebruiken (tenzij je een thuisaccu plaatst).
Ik vind wat dat betreft het idee van piek- en daltarieven (het verschil is zeer minimaal tegenwoordig) echt bizar. Ik betaal nog steeds een lager stroomtarief 's nachts dan overdag, terwijl de dynamische tarieven een omgekeerde relatie vertonen. Ik word dus financieel gestimuleerd om mijn vaatwasser na 23 uur 's avonds aan te zetten en wasjes in het weekend te doen of 's avonds, terwijl je eigenlijk zou willen dat ik dat soort grootverbruikers inschakel als de panelen in mijn buurt maximale opbrengst hebben.
Dat dag/nachttarief kunnen ze ook wel verbeteren. Iets met een daltarief in het weekend dat langer duurt en door de week dat korter duurt overdag. En misschien dat er 'bonusuren' bij kunnen in de app van het energiebedrijf. "tip zet je vaatwasser aan om 10 uur vandaag, extra daltarief tot 12 uur"
Er zit een behoorlijk risico in dynamische prijzen. In Texas woedde op 21 februari een heftige sneeuwstorm die grote delen van het elektriciteitsnetwerk (inclusief stroomgeneratoren) lam legde. De stroomprijs ging in enkele uren van $50 per megawat-uur naar $9000. Het gevolg ervan was dat Texanen die contracten hadden met dynamische stroomprijzen en het geluk hadden dat de stroom niet was uitgevallen daarna geconfronteerd werden met rekeningen die 70 keer hoger waren dan normaal en hierdoor in grote financiële problemen kwamen. Zie https://www.nytimes.com/2...storm-electric-bills.html
De verwachting is dat energieprijzen zullen blijven stijgen. Rusland levert (als tegenreactie op sancties en het sturen van steeds sterkere wapens naar Oekraine) steeds minder gas. Als de gastoevoer helemaal stopt en de gasvoorraden steeds leger raken deze herfst en winter zullen de prijzen pas echt exploderen. Hoe veel pijn ben je bereid te lijden?
De vraag is of je alleen prijzen moet stellen op energie, of dus ook de stabiliteit van je infrastructuur. Als alles wel had gewerkt zullen prijzen hoger zijn geweest (ivm hogere vraag naar warmte) voor die week. Maar niet continu $9000. Daarnaast kan je je afvragen of je bepaalde failsafes in je energiemarkt in wil bouwen om consumenten daarvan te beschermen. Ik denk dat de overheid hier wel wat adequater in zal grijpen dan in Texas is gebeurt (laat staan dat wij uberhaupt laten gebeuren dat volledige windparken niet meer zouden kunnen functioneren vanwege mogelijke weerscenarios)
Maar als je zonnepanelen hebt dan heb je met dynamische prijzen juist in het ergste geval dat je kosten maakt aan het terug leveren van energie. Dus denk dat het voor die steeds groter wordende groep gebruikers op dit moment niet interessant is.
Zoals je ziet maakt een uurtje eerder of later nogal verschil qua prijs! Het is de bedoeling om hier uiteindelijk een integratie voor te maken in home assistant zodat het volledige geautomatiseerd kan worden, ik doe het nu nog handmatig.
Met een bekend patroon en een bekend prijsniveau kun je inderdaad berekenen wat een ‘programma’ kost in euros. Maar dat lijkt me behoorlijk veel uitzoekwerk gezien de verscheidenheid aan apparaten en mogelijke programmas. Hoe zie je dit automatisch gebeuren? Moet een API van het apparaat deze informatie opleveren?
Een fabrikant kan zulke informatie opleveren, maar je kan het ook makkelijk zelf meten zoals ik heb gedaan met een power plug. In HA kan je een entity selecteren en vervolgens een selectie maken van een aantal patronen/programma's welke je exporteert als CSV. Dit doe ik nu handmatig met https://github.com/alexarch21/history-explorer-card maar dit kun je in principle ook automatiseren met patroonherkenning.
[Reactie gewijzigd door langestefan op 22 juli 2024 14:56]
Je kan de vaatwasser toch ook prima na het ontbijt of de lunch aanzetten ivm na het avondeten? Zou volgens mij niets hoeven te veranderen aan de vulling
Voor een heleboel mensen is dit nu te doen. Vooral de onzekerheid is voor veel mensen ondraaglijk en gaat veel psychologische gevolgen hebben. Ik denk dat veel variabele contracten de zorg heel veel werk gaat opleveren.
"Wat je eigenlijk doet is de 'verzekering' er tussen uit halen die zorgt dat je een enkel tarief betaald. Een energie leverancier bedenkt een gemiddelde prijs waar zij denken winst op te kunnen maken"
Ook bij dynamische prijzen zit er gewoon een opslag op waarmee de leverancier denkt winst te maken. Ze veranderen niet ineens in een filantropische instelling wanneer ze je een contract aanbieden met dynamische prijzen.
Wat ik me toch afvraag is het volgende. Accu's moeten op wijk, buurt nivo gedaan worden want dit werkt beter. Een 20 tal jaar geleden werd je nagenoeg uitgelachen als je zonnepanelen nam want, wat jij opwekt zet geen zoden aan de dijk.
Nu in deze tijd blijkt dat die hele PV'isering een behoorlijk invloed heeft op het net.
Waarom geldt dit niet voor thuisaccu's? Als 75% van de mensen met PV installaties een thuisaccu zouden nemen dan heb je mijn inziens toch een behoorlijke buffer om energie in te slaan toch?
1 van de prolemen is dat als we dat allemaal gaan doen de bedrijven een hoop geld mis gaan lopen. Ik weet ook wel dat je voor 1 week electriciteitsverbruik een behoorlijke accu moet hebben en dat dat niet logisch is. Als je 75% van je avond verbuik op kan slaan in een accu die je hebt opgeladen met je PV installatie of tijdens goedkope stroom periode dan lijkt me dat dit toch een behoorlijke impact heeft op je verbruik op jaarbasis.
Of zie ik iets totaal uit het oog??
Ik heb zo'n volwassen thuisaccu (40kWh). Maar mijn jaarverbruik wordt er geen spat minder door hoor. Als er gedurende de dag een beetje zon is loopt de accu langzaam vol en in de nacht trek ik 'm weer leger. Per saldo lever in niets aan het net (op enkele kWh per jaar na, die het systeem als een soort peiling naar de grid gebruikt).
Met een huis dagverbruik van 10kWh (zonder warmtepomp en excl. de EV) kan ik op zonloze dagen dus in theorie 4 dagen door. In de praktijk veel langer omdat de PV altijd wel wat opleveren. De auto moet natuurlijk niet vanuit de accu geladen worden, dan is ie in een uurtje leeg. Meestal druppel ik de auto met 5A p/u vol (als ik thuis ben). Het gros komt dan uit de PV en een klein beetje uit de accu.
Jaarcijfers (plm): 2000 kuub gas + 4mW voor het huis, 4mW voor de auto, 6mW vanuit de PV. ToDo: gasloos worden. Warmtepomp en warmtepompboiler zijn al binnen maar draaien nog niet. Verwachting: 3Mw extra voor het huis maar geen gas meer.
Thuis accu's zouden een hele grote invloed hebben als ze massaal gekocht zouden worden. In Belgie gebeurt dit al bijvoorbeeld. Maar met de saldering regeling heeft dit eigenlijk helemaal geen zin als je een normaal energie contract hebt. Dus zonder fluctuerende prijzen. Want dan kost een accu je wel geld maar je krijgt er niets voor terug.
Heb nu sinds een maandje variabele prijzen via Zonneplan (en ook zonnepanelen via ze). Of het echt goedkoper is, dat moet inderdaad nog blijken. Prijzen schommelen zo tussen de -2ct tot 65ct per kWh. En in de app kun je mooi in een grafiek zien wat de tarieven zullen zijn gedurende de dag.
Zo kun je inderdaad goed plannen wanneer het gunstig is om je wasmachine, droger of waatwasser te laten draaien.
Voorlopig tevreden. En als het toch niks blijkt te zijn, dan kun je er ook zo weer mee stoppen: het is ook een variabel contract zonder eerste vaste looptijd.
Wat ik me afvraag bij dynamische prijzen, is: hoe wordt de prijs bepaald? Kan een energiemaatschappij jou niet elke willekeurige prijs opleggen, en afdwingen dat jij die betaald of geen energie gebruikt?
Een beetje a la de tankstations: bij prijsstijging direct verhogen, maar bij prijsdaling eerst eens rustig een maandje aankijken en dan stapsgewijs verlagen. Maar in het geval van energie: dan zonder de keus om bij de concurrent te "tanken"?
De intraday en day ahead prijzen op de energiebeurzen zoals de EPEX Spot zijn openbaar. Een enerigeleverancier die claimt dynamische tarieven te bieden maar ten nadele van de klant sterk afwijkt van de day-ahead en intraday prijzen op de EPEX Spot zal niet veel blije en langdurige klanten aan zich binden.
Toch lijkt het me dat het effect van geleidelijke prijsopdrijving sterker op de loer licht dan bij vaste contracten. Waar mensen met een vast contract even er goed voor gaan zitten om de goedkoopste/beste aanbieder te vinden, heb je daar zeker geen zin in om het elke maand te doen.
[Reactie gewijzigd door jhnddy op 22 juli 2024 14:56]
Mooi stuk, wel raad ik Tweakers aan de volgende keer ook (meer?) met marktpartijen te praten. Ik merk dat het in het stuk relatief veel gaat om het netwerkprobleem. In het stuk wordt bijvoorbeeld gezegd dat het een nadeel is dat netbeheerders geen batterijen mogen hebben maar dat dit via een 'tussenpartij' moet.
Marktpartijen vinden de netbeheerders echter de tussenpartij (en investeren zelf trouwens ook veel in batterijen). Netbeheerders zijn immers enkel degenen die transport verzorgen, maar niet financieel eindverantwoordelijk voor de afstemming tussen vraag (denk aan huishoudens/industrie/etc.) en aanbod (producenten van elektriciteit). Tennet (als landelijk netbeheerder) is in Nederland wel marktmeester. Tennet zorgt voor eerlijke prijsvorming op de onbalansmarkt en als vraag- en aanbod te veel afwijkt kan ingegrepen worden, bijvoorbeeld door in het uiterste geval regio's af te sluiten om blackouts te voorkomen. In zo'n scenario zullen sommige marktpartijen echter heel veel geld kwijt zijn omdat ze zich niet houden aan hun programma.
Marktpartijen zijn dus verantwoordelijk voor balancering én dragen ook de kosten als dit uit balans is. Dat is ook precies de reden waarom de EU netbeheerders in beginsel verbied om zich te mengen op deze markt, tenzij het in de vorm van congestiemanagement (dus te weinig transportcapaciteit) is. De netbeheerders mogen partijen dan marktgebaseerd(!) vergoeden om meer of minder te verbruiken/produceren op een gedeelte van hun net.
Full disclosure: ik werk bij een marktpartij.
[Reactie gewijzigd door miliomiliano op 22 juli 2024 14:56]
Maar onder aan de streep hebben we toch in elk geval even minder kosten als er op plaatsen waar een issue is een wijkbatterij neerzetten. Dan hoeft daar niet gelijk een grotere transformator bijvoorbeeld. En heb je ook minder fluctuaties in het net.
Heb je echt het idee dat er al veel geïnvesteerd wordt in batterijen dan? Ik heb zelf het idee dat het vooral veel gebeurt door Greenchoice en een paar partijen die daarmee samenwerken en voor de rest erg weinig. Of het gebeurt op het Windnet grid. Voor de rest zie ik maar heel weinig eigenlijk.
Ik heb eigenlijk het idee dat de regels batterij opslag nog erg slecht zijn. Of slecht waren.
De argumenten van de auteur is de argumenten nabouwen van de energie leveranciers / netwerk leveranciers. Zonder enige kritische reflectie.Energievoorziening is een nutsvoorziening. Daarmee een collectief goed wat niet zomaar verkwanseld moet worden met markt gewauwel. De energiebedrijven hebben gewoon al tientallen jaren een probleem zien aankomen en er niet genoeg aan gedaan om het infrastructuur probleem op te lossen. De auteur heeft overduidelijk geen verstand van de materie. En al helemaal niet in de maatschappelijke gevolgen van hetgeen hij nakwekt. Het is tenenkrommend. Het salderingssysteem is niks mis mee. Het zet aan tot investeren in de zonnepanelen en dus in de energietransitie. Het is het markt mechanisme geplakt op een tijdelijk falende infrastructuur voorziening wat juist de boel verziekt. Het speelt in de kaart van de oude koolstof industrie. Die wil zo weinig mogelijk eigen energievoorziening want dan moet je je maatschappelijke verantwoordelijkheid nemen als aandeelhouder maatschappij. Brrr investeren en tijdelijk risico looen daar gaat de aandeelhouders melkkoe… Het zou zo moeten zijn dat in de zomer je juist een hele goede prijs moet krijgen want energietechnisch is er in de zomer helemaal geen overschot als de infrastructuur op orde zou zijn. Bijvoorbeeld Aldel en hoogovens zouden dan seizoensgebonden hun smelters aanzetten op electriciteit. En zo kan je nog wel even doorgaan. De salderingsregeling is dan juist een beloning voor degenen die de stroom produceren: zij krijgen de garantie dat hun waarde terugkomt in de winter. Dus aub mensen: er is een heel ander probleem: een niet functionerende markt die probeert de kleine man te belazeren om het eigen falen vooral te verhullen en de kosten elders te halen waar mensen er geen verstand van hebben. Dit is een enron schandaal recept. Helaas weten veel mensen dit verhaal niet. Er is een goede dokumentaire te vinden hierover op YouTube. Het probleem is dat er op een nieuwe manier naar energie voorziening gekeken moet worden waarbij productie inde zomer moet gaan plaatsvinden voor een goede prijs. Daarbij hoort een ander businessmodel. De energie bedrijven en netwerk leveranciers proberen het oude model een beetje aan te passen in hun voordeel. Dus heren/dames politici het gaat om een energie transitie niet het aanpassen van de regels waarbij er nu een gecreëerd probleem wat had kunnen voorkomen worden even wordt ‘gefixed’ door het over de ruggen van de burger uit te storten. Dat is een recept om zo snel mogelijk een arm land te worden door sprinkhaan aandeelhouders marktwerking. Begin eerst maar eens een de boeteclaule van de infrastructuur leveranciers naar de energie producenten er uit slopen dat is dan weer een half miljard (!) wat in de infrastructuur kan worden gestoken… natuurlijk zijn er nu individuele opportunisten die denken een voordeeltje te halen met deze tijdelijke overgangssituatie maar dat is tijdelijk en zij verzieken daarmee elke kans op een stabiele energie voorziening waarbij de de gewone man/vrouw gewoon niet hoeft krom te liggen om de energierekening te kunnen betalen. Heel Amerikaans ikke ikke dikke ikke.. Dit vraagt om meer regulering en niet minder. Niet idioot lage prijzen voor grootverbruikers maar bijv een ietwat hogere prijzen voor de grootverbruikers zodat zij fors gaan meebetalen aan infrastructuur samen met de gewone burger. Schijnt in deze tijd van neoliberaal gebral een denkraam te zijn wat niet mag bestaan: het draagkracht principe. Helemaal nu veel sectoren in het bedrijfsleven nog steeds enorme winsten maken en dan altijd met de dooddoener recessie, complexe situatie etc… aankomen.
[Reactie gewijzigd door oks op 22 juli 2024 14:56]
Hoezo, 80 procent (als het niet meer is) Amerika smelt zijn staal met elektrische hoogovens… dus hoezo spoiler? Zoek maar eens op… Clayton christensen over innovatie van de mini Mill. En inderdaad de huidige hoogovens is inderdaad niet elektrisch daar was ik van op de hoogte…
[Reactie gewijzigd door oks op 22 juli 2024 14:56]
Hmm, wist niet dat dit mogelijk was, zie bijvoorbeeld ook electric arc furnace (AEF)! Het lijkt er op dat voor de laatste stappen (carbon purification) toch gas nodig is, maar dat kan met waterstof.
Tata (hoogovens) in Nederland gebruikt inderdaad nog altijd steenkool maar gaat op den duur over op waterstof - geen duidelijk tijdspad echter.
Waterstof is veel te duur. Er wordt nu 120 miljoen ton per jaar uit gas van gemaakt. Dat is voor de bestaande industrie. Daar is nul van groen. Dat moet eerst worden vervangen. Dat ga je dus niet inzetten voor zoiets als staal maken. Veel te duur. En veel te inefficiënt. Nog los van de vraag of van die 120 miljoen ton productie het wellicht mogelijk is om een deel te vervangen door waterstof vrije processen. Hier is een staalproductie proces wat mogelijk een weg is: waar men nu alle wetenschappelijke problemen' schijnt te hebben opgelost en het zonder waterstof kan zoals ik het begrijp: https://youtu.be/GJKoBgBCPW0
[Reactie gewijzigd door oks op 22 juli 2024 14:56]
Wat dan nog in het verhaal ontbreekt is dat 5 miljoen huishoudens elke dag actief bezig moeten zijn met bedenken wat in welk uur moet. Als we iedereen uitmiddelen en zeggen dat het het per huishouden middeld 10 seconden kost om te bedenken hoe de stroomdag door te komen, verspillen we als nederland bijna 600 dagen! per kalenderdag aan arbeid die ook anders ingezet had kunnen worden.
voor mij gewoon een standaardprijs graag, al genoeg te doen op een dag
Ik raad je aan om dat niet zelf te doen maar bijvoorbeeld https://bliq.energy dat voor je te laten doen.
Daarmee wordt de thuisbatterij altijd op de voordeligste manier geladen en de zonne-energie op het duurste moment verkocht.
Dan kun je echt een pak besparen met dynamische tarieven!
leuke link, dank voor je toevoeging!
zulke partijen gaan inderdaad een oplossing brengen. kost je dan wel eenmalig 299 euro, plus 7/maand aan abbo.
(keer 5 miljoen huishoudens )
en buiten bedenktijd om, als je kind in bed heb geplast of je baby heeft weer voor de zoveelste keer alles ondergekotst is t ook wel lekker om direct een wasmachine aan te kunnen zetten toch
Jep, maar als dat toevallig op een zeer ongunstig/duur moment is om stroom te verbruiken, mag je daar toch ook wel wat meer voor betalen? Het is niet alsof het verboden wordt, maar je betaalt er wel de eerlijke prijs voor op dat moment.
Dat soort redenaties zijn leuk voor mensen met geld. Die hebben de keuze om lekker duur te gebruiken. Maar mensen die nu al niet goed rondkomen hebben die keuze dus niet. Die gaan zaken uitstellen die je eigenlijk niet zou moeten uitstellen. Het zal dus voor de armen in ons land vooral een last worden en de rijken gaan gewoon door met wat ze al doen.
Het is gewoon van den zotte dat we ons dagelijks ritme straks mogelijk laten bepalen door energieleveranciers. Dit zijn commerciële bedrijven die zich daar verre van moeten houden.
Sure als je dat wilt moet je het doen, zoals nu al kan, maar de baseline zou gewoon een vast tarief moeten zijn.
Daar ben ik het mee eens, ik zou dit soort contracten ook echt niet aanraden voor mensen die niet goed kunnen rondkomen. Je betaalt geen risico-opslag, maar dat betekent wel dat je het risico van prijsstijgingen zelf moet kunnen dragen. En dat kan vaak niet als je niet goed kan rondkomen.
Ik zou ook heel graag zien dat er twee soorten contracten zouden blijven bestaan zoals nu ook het geval is. Eentje waarbij je altijd de eerlijke prijs betaalt voor de stroom die je afneemt, of dat nou duur of goedkoop is. De dynamische leveranciers waarover dit artikel gaat. En eentje waarbij je dat af kan kopen, en waarbij je je minder druk hoeft te maken over dit soort dingen en waarbij je altijd weet waar je aan toe bent. De traditionele leveranciers dus. Dan kan je zelf bepalen wat het beste bij je situatie past.
Het probleem is wel dat het afkopen van het risico waarschijnlijk steeds duurder gaat worden, juist omdat de piekprijzen zo duur worden. En juist rond de uren van de piekprijzen wordt er veel stroom verbruikt. Dat risico afkopen zal helaas steeds duurder worden, tenzij er veel mensen gestimuleerd worden om juist niet op piekuren energie te gaan verbruiken. Ik zie het dus wel als een goed ding dat er nu dynamische contracten bestaan naast traditionele contracten, dat kan in theorie ook voordeel opleveren voor (het risico-opslag van) de traditionele contracten.
Het probleem met eigenlijk alle oplossingen aan de consumentenkant is dat die allemaal veel geld kosten. Daarmee is dus alleen voordeel te behalen voor de meer vermogenden en dus de mensen die het zonder eigenlijk ook wel kunnen betalen.
Effectief komt de rekening dan alweer bij de economische onderklasse te liggen en dat zal dan weer een bijzonder ingewikkeld toeslagensysteem worden om te repareren. (in plaats van het centraal en goed op te lossen)
Daarom moet energieopslag bij elke vorm van dynamische opwekking verplicht worden. (bij huishoudens zou je dat per wijk kunnen regelen).
Ook moeten we niet vergeten dat we als huishoudens maar een deel van alle energie verbruiken dus om de rekening bij huishoudens te leggen is ook vreemd.
En dan ga je voorbij aan de grote groep mensen die de mentale weerbaarheid niet heeft om hiermee om te kunnen gaan. Als je elk dubbeltje drie keer om moet draaien of een lastige gezinssituatie hebt heb je helemaal geen (mentale) ruimte om hiermee rekening te houden. En waarschijnlijk heb je ook niet kunnen investeren in apparaten die het voor je in kunnen schatten of kunnen regelen. Je wordt zoals met erg veel zaken dus nog meer benadeeld.
Dus de definitie van 'eerlijke prijs' is wat mij betreft anders. Ja, de 'eerlijke prijs' op basis van vraag en aanbod is zoals jij die omschrijft. Maar de 'eerlijke prijs' als je het hebt over inkomens- en vermogensongelijkheid is meer een gemiddelde prijs die iedereen betaalt om zo de excessen te voorkomen.
Juist omdat ik niet tot die groep behoor en zelf mijn financiën zeer rationeel en met oog op lange termijn kan beschouwen zie ik het verschil met anderen die dat niet hebben.
[Reactie gewijzigd door finsdefis op 22 juli 2024 14:56]
Helemaal mee eens! Ik zou het dus ook verschrikkelijk vinden als dit het nieuwe standaard energiecontract wordt, dan zorg je ervoor dat mensen die al veel te veel zorgen hebben nóg meer dingen in hun leven moeten micro-managen.
Tegelijkertijd zou ik wel graag zien dat zo'n soort contract meer gestimuleerd wordt voor mensen die die mentale en financiële weerbaarheid wel hebben, omdat het wel zorgt voor een stroomnetwerk dat meer in balans is. En het meer in balans zijn van het stroomnetwerk is ook in het belang van mensen die liever traditionele contracten willen, dat kan er in theorie namelijk voor zorgen dat de risico-opslag van zo'n contract lager uit kan vallen.
In die zin is een dynamisch contract wel het eerlijkste voor de sterkste schouders, en dat betekent dan ook dat je de 'eerlijke prijs' gaat betalen voor het aanzetten van de wasmachine op een uur dat al erg duur is. Maar het betekent ook dat je zou kunnen profiteren van goedkope uren. Dat is ook de 'eerlijke prijs'.
Vraagsturing is prima te automatiseren zonder dat de gebruiker er één seconde over na hoeft te denken. Vraagsturing van boilers, warmtepompen, laadapparatuur kan allemaal automatisch zonder comfortverlies.
Benodigdheden: day ahead prijzen, verwachte opbrengst zonnepanelen eventueel aangevuld met wat leuke AI routines die verbruik op basis van historisch gedrag goed kunnen voorspellen en een thuisaccu.
Mijn reactie ging over vraagsturing automatiseren. Ruimtebeslag is niet meer dan bijvoorbeeld een raspberry pi.
Of vond je het nodig na het woord warmtepomp gezien te hebben als captain obvious te melden dat die apparatuur ruimte inneemt?
Of mensen al dan niet ruimte hebben voor toepassingen als warmtepompen heeft helemaal niks te maken met de technologische mogelijkheden om aan vraagsturing te doen. De impact wordt alleen groter met zaken als boilers.
Daarnaast, er zijn genoeg warmtepompen met ingebouwde boiler en een vloeroppervlak van 0,6x0,6m.
Zonder comfortverlies is het nooit. 9 vd 10x gaat het goed tot die ene keer dat er iets is uitgesteld waarbij je te laat denkt, shit als het eerder aan ging had ik nu die droge handdoek, of had ik nu de volle ev, of genoeg warm water om bad te vullen, etc etc. Het is nooit geheel zonder inleveren van comfort.
Precies dit. Laat ondernemersrisico’s aub bij de ondernemers liggen. Elektra bedrijven zijn geprivatiseerd, en zullen zelf de nodige investeringen moeten doen.
Van mij mag de overheid hier dwars voor gaan liggen, en anders moeten nuts bedrijven maar weer door de overheid bedreven worden.
beetje op de man gezien mijn bijdrages hier, maar vooruit.
zelf draai ik home assistant, goed voor een keer of drie-vier per jaar aan hoofdbrekens hoe ik de ellende waar ik in verzeil weer rechtbrei. Update vanuit HA die de boel laat crashen, software van mn omvormer die eenzijdig zonder documentatie aangepast wordt, je kent t wel (leuke hobby).
vanuit hobby perspectief een goede bezigheid, en voor alles een handmatige oplossing als t een weekje niet vooruit wil.
gaan we echter "voor de knikkers" met z'n allen (alles variabel, per uur), dan wordt het zaak om op de bal te blijven zitten, voor je het weet tik je honderden euros onnodige kosten.
daarna gaat dus iedereen z'n eigen wiel lopen uitvinden, dag op dag op dag.
leuk, als je de tijd hebt. zonde vanuit maatschappelijk oogpunt.
ik herken de potentie, net als jij (tweakers petje), maar zie ook de valkuilen.
En als de stroom structureel negatief gaat zet ik een teslacoil in mn tuin die 3*25A weg kan vreten, of een verwarmd zwembad op 40 graden.
lekker milieubewust, krijg je er nog voor betaald ook.
OK, kennelijk geen digibeet dus, sorry, maar het klonk alsof je een scenario voorzag waarin mensen nog snel even de elektriciteitsprijs checken alvorens de wasmachine aan te zetten!
Die van de assistant klinkt bekend en ja, home automation in zijn algemeenheid staat in de kinderschoenen en gaat nog ver te gaan voordat dat iets is wat ik mijn moeder van tegen de 90 aan zou doen... als is ze maar wat blij met haar Hue lampen en iPad!
Maar zo kan het natuurlijk niet blijven. Ik hoop en verwacht dat die scene in een jaar of tien, hopelijk met hulp van een EU standaard wel fatsoenlijk functioneert.
Maar dat is niet eens nodig: ik kan mijn wasmachine nu al simpel vertellen dat ie over zoveel uur klaar moet zijn. Daar nog een dingetje bij die weet hoe de elektriciteitsprijs zich over de dag ontwikkelt en klaar is kees. Ditto voor de vriezer, dus er hoeft werkelijk geen gecompliceerd UI omheen voor die 99% van de mensen die daar geen behoefte aan heeft. Zeg wanneer het uiterlijk klaar moet zijn is simpel, "plannen" door een apparaat aan de hand van de prijsontwikkeling ook.
In België krijg je momenteel €0.20/kWh voor de injectie van stroom op het net. Als ik de dynamische grafiek zo bekijk, en de injectietarieven ook de dynamische prijzen zullen volgen, zal het financieel rendement van zonnepanelen een stuk dalen. Je zal zelfs soms de panelen beter uitzetten, omdat je moet betalen om te injecteren.
Wel gek dat ondertussen het 'nachttarrief' overdag plaatsvindt dankzij zonnepanelen. Dit was vroeg effectief gedurende de nacht vanwege de afname van energie door bedrijven 's nachts, terwijl centrales 24 uur op hetzelfde vermogen draaiden.
[Reactie gewijzigd door SoulShot op 22 juli 2024 14:56]
Maar wat is daar vreemd aan? Als de prijs negatief is, en er dus een overschot is aan elektriciteit, is het toch niet vreemd dat je zou moeten betalen om het te injecteren op het net?
En wat de injectietarieven betreft vergeten vele mensen nog altijd dat die niet ver weg liggen van de kost die jij betaald voor afname van elektriciteit. Dat er daarna nog allerhande heffingen overheengaan veranderd die elektriciteitsprijs niet. Wees blij dat het alleen bij afname is dat je betaald voor het gebruik van het net op dit moment, want een volgende stap zou wel eens kunnen zijn dat men ook voor injectie nettarieven gaat aanrekenen waardoor injectie nog minder opbrengt.
Het is vreemd in die zin dat we op een punt komen dat terwijl er hard wordt gestimuleerd om zonnepanelen te plaatsen, er ook momenten zijn (<0.01%) dat zonnepanelen je geldt gaan kosten met zo'n dynamisch tarief, en je ze beter gewoon uitzet. Als je verbruikers zijn gemaximaliseerd en je toch nog overschot hebt, zou je op die momenten dan via domotica o.i.d. je omvormer moeten gaan uitschakelen. Dat is niet van toepassing vandaag omdat quasi iedereen in BE nog een niet-dynamisch tarief heeft.
Onder de streep zijn zonnepanelen natuurlijk wel noodzakelijk voor de groene transitie. Echter denk ik wel dat we steeds minder financieel rendement hiervan gaan zien. Van hoog naar laag:
* Salderen (NL) en prosumententarief (BE, reeds afgeschaft voor nieuwe installaties)
* Injectietarieven bij niet-dynamische contracten
* Injectietarieven bij niet-dynamische contracten waarbij mogelijk nog kost komt voor distributie op net (zoals jij aangeeft)
* Injectietarieven bij dynamische contracten (laag en soms zelfs negatief rond middag uur)
Voor mij betekent dit bijvoorbeeld dat ik bij onze nieuwbouw momenteel 7200 Wp heb voorzien, en overweeg een extra rij te plaatsen en naar 10800 Wp te gaan. Dit is veel meer dan ik zelf nodig heb. Met huidige injectietarieven in BE is dat een tvt van 4-5 jaar, en is de sprong naar 10800 Wp nog steeds financieel rendabel met huidige injectie tarieven. Echter moet ik er rekening mee houden dat deze injectietarieven in de toekomst verder wegzakken.
Het rendement is niet het probleem. De kosten dalen uiteindelijk ook. Als ik zie wat een installatie vandaag kost tegenover 10 of 15 jaar terug dan blijft het een financieel interessante investering.
Pas trouwens op met die 10800Wp. Als ik me niet vergis val je vanaf 10kWp niet langer onder kleine consumenteninstallaties.
Je moet inderdaad oppassen, maar het is niet de Wp van de panelen, maar wel de omvormer van max 10 kVA. Het kan dat er dan een beetje aftopping (curtailment) is, wat in de praktijk gelukkig heel goed meevalt. Enkel op de echte piekdagen heb je die aftopping.
Ik kijk zeker wel naar het rendement/nut. In mijn geval zijn 20 panelen meer dan voldoende om mijn verbruik te dekken, maar ik zou er 30 overwegen vanwege injectie tarief en ter vergroening van de buren. Mochten we al aan een situatie zitten waar er voldoende solar is (= veel dagen met overmaat aan energie 's middags) en er bijgevolg ook geen of weinig injectie leververgoeding zou zijn, dan zou ik het gewoon op 20 houden. Al denk ik dat die situatie nog wel even gaat duren.
Het is ook veel handiger om te zorgen dat de zonnepanelen zijn ingericht op je verbruik en je er dus niet te veel op legt. Eventueel overschot is logischer in een accu op te slaan voor eigen gebruik later.
Dat is ook de reden dat die hele salderingregeling (van nederland) gewoon moet worden gestopt en er een subsidie moet worden gegeven op accu's.
Het zou zelfs zover kunnen gaan dat je straks per wijk andere tarieven krijgt afhankelijk van hoeveel mensen er zonnepanelen hebben. Veel panelen in de wijk op een zonnige dag en weinig vraag, dan kom je sneller op of onder het 0 punt van terugbetalen omdat ze het niet kwijt kunnen. Weinig panelen in de wijk, dan kun je putten uit de vraag van de wijk en jouw overschot kwijt bij de buren.
Jup, en straks gaat een groot deel van Nederland over op de elektrische auto en warmtepomp en hebben ze weinig panelen.
Slecht advies IMO Er komt eigenlijk voor vrijwel iedereen alleen maar (veel) elektraverbruik bij de komende jaren. Daarom adviseer ik iedereen om zoveel panelen als mogelijk te leggen. Nu verdien je eraan, straks ga je die stroom zelf nodig hebben.
Inderdaad. Mijn hele dak wordt binnenkort vol gelegd.
4600W installatie, behoorlijk veel voor een 2-persoons huishouden.
Echter het laden van de EV + de draaiende airco's + computers e.d. komt heel erg dichtbij die 4600W.
En minder van het net nodig in de winter
Dan kun je in de toekomst altijd nog bijleggen als je meer gaat verbruiken.
Als iedereen nu 2x zo veel op het dak legt dan ze zelf nodig hebben zullen ze uiteindelijk minder gaan opbrengen omdat het net afschakelt bij overbelasting en heb je helemaal niets meer aan je panelen.
De meeste elektrische auto's laden niet thuis overdag als die zonnepanelen het meeste opbrengen. Dan staan ze op kantoor. En voor de mensen die het wel doen, kunnen dat dus smart oplossen (staat in het artikel). Dan heb je nog steeds minder panelen nodig. De wasmachine, vaatwasser en de EV opladen hoeft helemaal niet tegelijk te gebeuren.
[Reactie gewijzigd door SunnieNL op 22 juli 2024 14:56]
ik zit momenteel extreem te twijfelen wat extra panelen te nemen.
Ik kocht mijn nieuwbouwhuis 5 jaar geleden als broekie en had weinig geld om extra panelen bij te kopen toen de tijd ( standaard kreeg ieder huis er 6, 6 panelen van 280 WP) Volgens mij hebben ze ook wel echt de goedkoopste panelen gevonden. Ik zou er nu wel echter graag minimaal 5 bij willen hebben, ik hoor ook van vrienden dat ze laats 350 WP panelen hebben gekocht. Dus tjaa verder geen verstand ervan...
Soort van weeldebelasting omdat de buurman een dure nieuwe auto heeft? Oh wacht, die betalen we al in de vorm van supersubsidies op retedure EVs die voor particulieren niet rendabel zijn...
Zodra de salderingsregeling weg valt, zullen eigenaren met grootverbruikers vanzelf genegen zijn om deze aan te zetten, waarmee de prijsfluctuatie op den duur vanzelf minder wordt door een betere balans van vraag en aanbod.
Je kan zelf ook best veel doen om het gebruik in balans te brengen.
- Een simpele elektrische boiler kost bijna niets en als je die op een timer zet kan je de CV compleet afkoppelen voor bad en douchewater. Er zijn ook duurdere warmtepompboilers die zuiniger werken als het tegen je principes in gaat om een onzuinig apparaat aan te sluiten.
- Een mobiele airco kan in de zomer relatief goedkoop draaien als je een enkele werkkamer goed isoleert en omgekeerd kan je die werkkamer met een goedkope elektrische kachel in de winter verwarmen. Er zijn ook mobiele airco's die beide kunnen, maar waar je het geluid in de zomer voor lief neemt, zal het in de winter misschien net te veel irriteren. Een spilt unit opstelling is dan een betere maar duurdere optie.
- Ook is het vaak mogelijk om een deel van je PV installatie in een andere hoek te zetten zodat de opbrengst meer spreid over de dag. Bij een perfecte zuid ligging van een schuin dak is dit natuurlijk lastig omdat het noord dak wel erg weinig oplevert, maar met zuidoost en zuidwest kan je de ochtend of avond opbrengst behoorlijk rekken met panelen op het noordwest of noordoost dak. Daarnaast kan een plat dak van bijvoorbeeld een schuur met panelen in 10 tot 12 graden bijna de hele dag stroom leveren met een veel minder hoge piek. Met bewolkt weer is het verlies van zo'n oost-west opstelling helemaal niet zo gek hoog en door de bijna horizontale opstelling is de legrichting vrijwel niet relevant meer.
- Je kan natuurlijk ook een thuisbatterij neerzetten, maar daar zit nu nog geen subsidie op en de vraag naar batterijen is gigantisch door de EV markt. Persoonlijk zou ik daar zo lang mogelijk mee wachten en proberen om zo veel mogelijk het verbruik op de opbrengst af te stemmen.
[Reactie gewijzigd door netappie op 22 juli 2024 14:56]
- Je kan natuurlijk ook een thuisbatterij neerzetten, maar daar zit nu nog geen subsidie op en de vraag naar batterijen is gigantisch door de EV markt. Persoonlijk zou ik daar zo lang mogelijk mee wachten
Daarnaast maken batterijen nog altijd gigantische sprongen in energiedichtheid en prijs. Wat je nu koopt kan je waarschijnlijk over 5 jaar alweer voor niet eens de helft van de prijs krijgen.
Op z'n vroegst zou ikzelf inderdaad ergens rond ~2030, wanneer al 5 jaar verplicht elke auto die van de band een EV is, iets aanschaffen.
- Een simpele elektrische boiler kost bijna niets en als je die op een timer zet kan je de CV compleet afkoppelen voor bad en douchewater. Er zijn ook duurdere warmtepompboilers die zuiniger werken als het tegen je principes in gaat om een onzuinig apparaat aan te sluiten.
Ik zit zelf te kijken naar een elektrische boiler voor mijn keuken. In de zomermaanden zou dan mijn CV uit moeten kunnen (douche gewoon koud).
[Reactie gewijzigd door Chrotenise op 22 juli 2024 14:56]
Die sprongen met accu's zie ik voorlopig niet gebeuren. Er zijn slechts nog marginale verbeteringen aan de huidige techniek en gewoon domweg produceren wat er nu is levert met de schaarste enorme winsten op.
Natuurlijk zijn er ontwikkelingen in labaratoria, maar ik zie daar binnen 5 jaar niks bruikbaars uit komen dat je op grote schaal kan produceren. Isoleren en verbruik matchen aan opbrengst zijn nu de snelst uitvoerbare opties.
Ik wil hier de keukenboiler juist weg gaan doen omdat die 24x7 aan staat en warm houden op de temperatuur waarbij legionella geen kans krijgt niet echt lukt met zo'n kleine hoeveelheid water en een timer. Er zijn veel grote warmwater boilers (met spiraal en/of warmtepomp) die dit prima kunnen. Je zou eens naar een warmtepompboiler van Atag of Vaillant kunnen kijken. Die zijn er al vanaf zo'n 1000 euro voor 100 liter en dan krijg je naast een veel lagere gasrekening ook nog subsidie terug. Het electrisch verbruik is daarmee slim te timen en veel zuiniger dan gas stoken als je zonnepanelen hebt.
[Reactie gewijzigd door netappie op 22 juli 2024 14:56]
Ik heb het blijkbaar verkeerd benoemd. Het gaat om een hotfill boiler. Deze houdt consistent 10 liter water warm. Momenteel duurt het >30 seconden voordat er warm water uit mijn kraan komt. Zeer inefficient als je even wat af wil spoelen.
Ook drink ik makkelijk 4 koppen thee op een dag, dus ik hoef geen waterkoker meer neer te zetten wat op zichzelf al de stroom zou moeten besparen.
Ik wil mijn huidige CV ketel ook gaan vervangen met een warmtepomp, maar eerst moet mijn appartement geïsoleerd worden - en het is onmogelijk om daarvoor iemand te vinden.
[Reactie gewijzigd door Chrotenise op 22 juli 2024 14:56]
Ja, voor warm water is het perfect. Je kan de uitgaande luxhtstroom in de zomer ook gebruiken om te koelen als je zorgt dat de inkomende lucht sxhoon is. De uitgaande luchtstroom kan in sommige apparaten wel wat vochtig zijn, zeker als de ruimte te klein is.
Momenteel is de isolatie branche volledig overspannen. Er zijn ook wat simpele truukjes zoals radiatorfolie en raamfolie om de winter te overbruggen als je pas na de winter aan de beurt bent.
Die warmtepomp is ook lastig in een apparement. Je mag vaak niet zomaar een buitenunit ophangen, dus let heel goed op dat je geen VvE regelement of geluidsnormen vergeet. Vooral die laatste is onrealistisch streng sinds vorig jaar. Eem buitenunit per woning op het gedeelde dak is dan misschien een goede oplossing.
Persoonlijk denk ik niet dat je de Cv vervsngen er uit gaat halen. Een appartement heeft meestal weinig koude muren en vloer en plafond zijn vaak ook al gedeeld. Met een goed geisoleerd buitengevel kan een CV ketel nooit heel veel verbruiken tenzij hij oud of verkeerd afgesteld is
Mijn CV is 20 jaar oud en heeft alleen een aan/uit commando. Dus kan alleen 100% of 0% draaien. Dat is hoogst inefficiënt. Appartement met energieklasse F uit 1932 met 'slechts' A waarde isolatie glas, wat 2 van de 2,5m muur aan beide zijden van mijn appartement bedekt. De muur is niet geïsoleerd, het dak ook niet.
Hele appartement heeft een open vloer plan, waardoor mijn woonkamer van 30m2 moet stoken voor 60m2. Idee is om in de tussenmuren waar nu alleen Romeinse bogen zitten, daadwerkelijke deurposten te bouwen (op een wat efficiëntere plek) zodat om te beginnen ik niet meer hoef te stoken/koelen voor loze ruimte.
Als ik onverhoopt een aannemer kan vinden, is die paar stukjes muur meenemen voor isoleren ook het probleem niet.
Daarna warmtepomp, daarna vloer openbreken en vloerverwarming plaatsen als hoofdverwarming.
Die CV ketel zou ik onmiddelijk laten vervangen. Niet alleen onzuinig maar vaak ook een tijdbom als hij geen regelmatig onderhoud heeft gehad.
Als je op de bovenste verdieping woont is het dak isoleren een must. Dat is namelijk het grootste oppevlak dat contact maakt met koude of warme buitenlucht.
Let hierbij op dat je niet zomaar iets tegen het plafond kan bevestigen. Je moet erg opletten met vocht. De beste manier is eigenlijk om het dak van boven te isoleren als je een plat dak hebt. Die zijn vaak voorzien van bitumen, wat goedkoop is maar ook een beperkte levensduur in de zon en zeker als je er veel op loopt. Het is wel goedkoop, maar ook elke keer opnieuw betalen.
De betere optie is een dikke laag PIR plaat schroeven om te isoleren. Soms kan dat direct op de bitumen laag als die nog niet lek en voldoende egaal is. Daar bovenop kan je EPDM lijmen wat flexibel is en moeiteloos 30 jaar heel blijft. Dat is ook in een lichte kleur verkrijgbasr voor nog meer reflectie en zwaar belsstbaar.
Er moet dan wel een nieuwe dakrand komen, maar als VvE verdien je dit op lange termijn terug. Omdat jij minder warmte verliest stook je opeens een stuk minder en is het in de zomer ook veel koeler.
Als je een schuin dak hebt, dan kan je binnen met PIR isoleren. Dit is super vochtdicht en met wat balken en gipsplaat kan de gemiddelde klusser dit prima zelf. Je hebt veel minder ruimteverlies dan met steenwol, een warmtereflecterende laag aan beide kanten en geen aparte dampremmende laag nodig. Het verwerken van PIR wel veel troep en is aanzienlijk duurder dan steenwol.
Mocht je geen vakman kunnen vinden overleg dan met je VvE of er handige klussers zijn die met youtube videos genoeg vertrouwen krijgen om het zelf te doen. Het is namelijk geen moeilijke klus en met een man of 3 is het zo klaar tegen veel lagere kosten dan laten doen.
Als je met isolatieglas dubbel glas bedoelt, dan zou ik dat lekker laten zitten tenzij het lek is. Dikke isolerende gordijnen doen wonderen en je dak aanpakken gaat veel meer schelen.
Enkel glas kan je beter zsm vervangen. Bel rond naar meerdere glaszetters als het niet via de VvE hoeft.
Dat opdelen van ruimtes kan iets schelen, maar een nieuwe CV ketel doet waarschijnlijk meer.
In een appartement heeft vloerverwarming beperkt nut, Je verliest vaak erg veel aan de onderburen en isoleren zorgt dat je hun warmte niet door krijgt.
Doen wonderen en je dak aanpakken gaat veel meer schelen.
Enkel glas kan je beter zsm vervangen. Bel rond naar meerdere glaszetters als het niet via de VvE hoeft.
Dat opdelen van ruimtes kan iets schelen, maar een nieuwe CV ketel doet waarschijnlijk meer.
In een appartement heeft vloerverwarming beperkt nut, Je verliest vaak erg veel aan de onderburen en isoleren zorgt dat je hun warmte niet door krijgt.
Mijn VvE gaat in 2025 het dak vervangen. Voor die tijd op eigen houtje aan de gang gaan heeft weinig zin. Het idee is om tegen die tijd samen met het andere appartement waarmee ik het dak deel goed te investeren in isolatie.
Ik heb dubbel glas en ik laat dat nu inderdaad voor wat het is. De te verwarmen ruimte delen door de helft gaat mijn inziens net zoveel toevoegen als een nieuwe CV. De CV is af en toe een keer onderhouden, maar is inderdaad gewoon EoL. Aangezien we in 2025 verplicht geen gasketels nemen, loop ik iets vooruit maar dat vind ik niet erg. Kan ik ook weer meenemen in de verkoop van mijn appartement t.z.t.
Mijn vloer is nog niet geïsoleerd, dus het is een combinatie van isoleren (voor leefgenot onderburen die bijbetalen voor extra isolatie), egaliseren en vloerverwarmen. Ik krijg minder hun warmte door ja, maar de warmte komt nu wel over de hele ruimte in plaats van dat het blijft hangen bij de ramen. Ik heb nu dat het midden van kamer gewoon koud is.
Je kan trouwens ook een en-en doen met een plat dak. Binnen een laag PIR kan nooit kwaad als je plafond hoog zat is en met 40 mm is dat al een wereld van verschil voor je comfort doordat alle bijna alle infrarood straling van het opgewarmde interieur terug kaatst. 3 jaar wachten op een isolatiemaatregel is duurder met de huidige gasprijzen.
Die ramen zou ik gewoon van zonwerende en warmtewerende maatregelen binnen voorzien. Dat kan prima met dubbel glas. Aluminium lamellen die je in de juiste hoek stelt kunnen een hoop warmte reflecteren terwijl je wel uitzicht en indirect licht behoudt.
Nu mag je nog een gewone CV ketel kopen. Met de nieuwe wetgeving kan je daar later een warmtepomp aan toevoegen als je slim kiest, maar als je een financiële meevaller hebt kan je inderdaad ook meteen al naar een hybride systeem kijken.
Ik denk echter dat je met slechte isolatie niet meteen veel effect zal hebben van die warmtepomp als het dak alle warmte weg lekt. Het is zoiets als een waterpomp op de titanic. Leuk idee, maar te weinig om echt een verschil te maken. De meeste CV ketels zijn 25-35 kW en als die vol los moet om de warmte aan te vullen, dan gaat een 4 kW warmtepomp misschien 20% gasverbruik schelen. Grof geschat zou je gasverbruik nu al minder dan 1000 m3 per jaar moeten zijn om daar iets noemenswaardig te merken door inzetten van een warmtepomp.
Het is natuurlijk geen bezwaar om die CV ketel in 1x door een hybride warmtepomp te vervangen, zeker als je huidige CV ketel gewoonweg gevaarlijk en onzuinig is, en je de stappen voor isoleren in de planning hebt staan. Een nieuwe CV ketel staat er immers weer voor 10-15 jaar. Zie ook https://warmtepompvergeli...rmtepomp-nee-niet-altijd/
Het niet egaal warm worden van de woning is een teken dat je dak lekt. Eigenlijk zou het midden van de woning het warmste moeten zijn als aan beide kanten ramen met dubbel glas zitten. Tenzij je alle ventilatie dicht of elders hebt zitten, waardoor je het convectie effect blokkeert. Je kan ook relatief simpele ventilatoren voor de radiator krijgen die de luchtstroom een handje helpen.
Je kan ook nog kijken of de CV ketel op een lagere temperatuur wil stoken. Door deze naar 50 graden te zetten zal de CV ketel minder aan-uit wisselmomenten hebben en kan de lucht zich beter verspreiden over de woning. Met beperkte isolatie is het wel zaak om dit bij te stellen naarmate het buiten kouder wordt, maar 50 graden verwarmen is een stuk zuiniger dan elke keer kort naar 70 graden opstoken. Let ook op dat de druk van de radiator leidingen voldoende is (tussen de 1,5 en 2,0) en je radiatoren goed ontlucht zijn. Anders kan de CV ketel de warmte niet goed kwijt en moet de pomp veel te hard werken.
Ook kan je de plek die te warm wordt wat afknijpen als een andere plek een te kleine radiator heeft.
Een simpele elektrische radiator bijplaatsen kan ook nog. Een klein beetje elektrisch bij verwarmen in een koud hoekje voor de laatste 2 graden is helemaal niet zo duur. Zo'n kacheltje heb je al voor onder de 100 euro met thermostaat en wifi, en is ook prachtig als je de CV ketel lekker op 15 graden wilt houden terwijl je in 1 zeer goed geïsoleerde kleine kamer thuis werkt (minder werk, overlast en kosten dan een heel dak). Met 100% rendement 10 m2 met isolatie bij verwarmen is immers goedkoper dan 300% rendement uit een warmtepomp om 80 m2 zonder isolatie helemaal tot 20 graden te verwarmen.
Maar wat je ook kiest, het is goed dat je er mee bezig bent. Succes!
@netappie thanks voor al je advies. Voor die PIR laag, neem ik aan dat ik mijn plafond moet openbreken door de hele woning. Correct? Is dit iets waar wel personeel voor te vinden is? Aannemers vinden, lijkt tot noch toe godsonmogelijk.
Aluminimum lamellen zal ik naar kijken, maar het idee dat ik in de winter de hele dag maar met mijn gordijnen dicht moet gaan zitten vind ik niet zo praktisch
Ik gebruik nu inderdaad ~1000 - 1100m3, dus heb wat dat betreft inderdaad een 'use case' om over te stappen op een warmtepomp. Ik twijfel wel over gewoon voor volledig gaan.
Zo'n PIR laag kan in veel gevallen tegen het bestaande plafond aan omdat het van zichtzelf vochtdicht is. Maar als je geen ervaren klusser bent dan zou ik niet zomaar beginnen. Het moet immers wel blijven hangen en je wilt ook geen fouten maken die de VvE geld gaan kosten, zoals bijvoorbeeld een zeer vochtige ruimte boven jouw plafond afsluiten.
In de winter kan je de gordijnen overdag gewoon open laten, zeker aan de kant waar de zon op staat. Dat laat immers ook zonnewarmte binnen. Zodra het donker wordt, of in een verlaten kamer aan de koudere noordkant kan je de gordijnen sluiten. Voering met een warmtewerende stof werkt ook heel fijn.
Gezien je verbruik zal de isolatie niet heel slecht zijn. Ik ga dan uit van minimaal 80 m2 en onderburen die doordeweeks overdag ook gewoon de CV laag zetten.
Als je onderburen de hele dag thuis zijn (niet ongewoon in de afgelopen jaren), dan kan het best zijn dat die in de winter flink voor jou mee stoken, wat eventuele lekkage van warmte door jouw plafond compenseert. Voor zijburen geldt in minder mate hetzelfde. Warmteverlies gaat per m2 en ook opzij heb je dus redelijk wat voordeel van elkaars CV installatie.
Er is niets beters dan een waterkoker (precies de juiste hoeveelheid water koken), maar als je al een close-in boiler hebt die 100 graden kan leveren dan wil je natuurlijk die gebruiken.
Ik gebruik juist ook de waterkoker om even wat af te wassen: afhankelijk van de hoeveelheid kost tussen de 30sec en 2min om het water warm genoeg te krijgen en overdag is het 'gratis' dankzij de PV panelen.
Voordat je drastische besluiten neemt moet je toch voor de gein eens uitrekenen hoeveel een warmtepomp je gaat kosten (aan kWh en euro's) ten opzichte van je huidige CV (in m3 en euro's). Terugverdientijden zullen gauw in de tientallen jaren lopen, oftewel: in een appartement zal dat zelden gunstig zijn.
Over zomerverbruik: wij gebruiken op dit moment ca. 0.4m3 gas per dag voor douchen en sporadisch koken (we hebben ook inductie) of warm water. Onze CV heeft ook nog een privé leven waar iedere 6 uur eventjes gas verbruikt wordt... 0.02m3 per keer.
Een doorstroomboiler is heel handig als je soms grote hoeveelheden water nodig hebt die de boiler zelf niet aan kan (zoals een zwembadje in de tuin vullen).
Maar als je alleen een kop thee wilt zetten en af en toe snel een pan heet water wilt hebben, dan kan je in veel gevallen de doorstroomboiler eigenlijk beter koud aansluiten. Het verlies in de tussenliggende leidingen kan enorm zijn, zowel qua water als qua warmte.
Als je toch de optie wilt hebben om zuinig veel water te leveren of lekker snel een het pan water te krijgen, dan kan je het beter zo laten en een waterkoker gebruiken met precies de juiste hoeveelheid voor je kop/pot thee. Dan springt de CV ketel ook niet onnodig aan voor 1 liter water.
En zoals eerder genoemd; warmtepompen zijn heel zuinig, maar ook beperkt in hun vermogen tegen kosten die voor veel mensen niet lonen. Een CV ketel levert echt een vele malen hoger vermogen en halen op gas zo 107% door wat slimme truukjes. Een warmtepomp levert maar een klein percentage van wat je maximaal nodig hebt in de winter en doet dit weliswaar met 300%, maar omdat de gas/kolencentrale maar 60% rendement heeft bij het maken van die stroom, kom je in de winter niet veel verder dan 180% op 20% van je verbruik. Dus dat is 73% winst tov een CV ketel delen door 5 voor een netto besparing van nog geen 15%.
Bovendien ziet het er naar uit dat we deze winter flink op kolen terug moeten vallen voor stroom, wat het plaatje niet zo schoon maakt als je zou denken. Op zonnepanelen kan je in de koudste maanden niet stoken en wind zou kunnen werken als het mee zit, maar ook daar kan je niet echt op rekenen.
Ik zit zelf te kijken naar een elektrische boiler voor mijn keuken. In de zomermaanden zou dan mijn CV uit moeten kunnen (douche gewoon koud).
Wees daar voorzichtig mee. De meeste cv ketels schakelen de pomp 1x per 24 uur in om vastroesten te voorkomen. Niet simpel de stekker eruit, maar de instelling aanpassen om het warmwater programma uit te zetten. Anders wordt dat een dure reparatie zodra het stookseizoen begint.
Check! Ik heb onze vloerverwarming ook op een timer zitten zodat de pomp 15min per dag even werkt.
Ook heb ik de CV ketel op het zomerprogramma gezet, maar tot nu toe zie ik eigenlijk geen verschil met winterprogramma zonder warmtevraag.
De energiedichtheid van de batterijen vind ik helemaal niet snel toenemen. In het laboratorium zijn er wel veel ontdekkingen gedaan die een veel hogere energie dichtheid beloven, maar in de praktijk blijken veel van die technologieën moeilijk op een commerciële manier opgeschaald te kunnen worden.
De prijzen per KWh opslag dalen wel iets, maar door de toenemende vraag is dat eigenlijk maar beperkt.
Eigenlijk is het wachten dat er grootschalige energie opslag mogelijkheden op de markt komen. De energie dichtheid hoeft dan niet hoog te zijn, als de prijs maar laag is. Dat soort systemen kan gemakkelijk ingezet worden als buurt accu, of als buffer bij wind- en zonne-parken.
Zo'n accu in huis is niet echt logisch. Nou las ik over een flow battery in de Rotterdamse haven, dat is een concept dat wel zou kunnen werken.
In ieder geval is opschalen naar meer capaciteit een kwestie van opslagtanks maken.
Grootschalige opslag moet je ook niet thuis doen. Daar heb je meer aan compacte toestellen met een capaciteit die goed is om de overdag opgeslagen energie 's avonds te kunnen gebruiken. Je moet thuis ook niet gaan proberen om in de zomer energie op te slaan om in de winter te gebruiken.
Een slimme batterij kan wel energie opnemen als de prijs laag is en dat weer terugleveren op het moment dat de prijs hoog is. Dan kan je er zelfs zonder zonnepanelen aardig mee verdienen. Zeker nu de prijs rond het middaguur regelmatig negatief is. Dan verdien je alleen al door de energie op te slaan.
Grootschalig opslaan moet je eerde doen bij de verdeelstations, of bij de bron (zonne- en wind-parken) zodat de leveringspieken (wat het net niet aankan) worden afgevlakt. Je kan de grootschalige opslag ook plaatsen op plekken waar pieken in de aanvraag zijn.
Flow batterijen zijn een mogelijkheid voor grootschalige opslag (al hebben ze ook hun nadelen), maar er de laatste jaren nog talloze andere alternatieven de revue gepasseerd hier op Tweakers.
Jouw idee van de boiler spreekt me aan. Ik ben meteen gaan zoeken welke boiler de opbrengst van zonnepanelen "aftopt" wanneer ik de stroom teruglever. Maar ik zie eigenlijk alleen maar:
1. de traditionele boiler. Aansluiten en 24/7 wamt die op als het nodig is. Dus ook als de PV niet voldoende levert. Om "af te toppen" zou het fijn zijn als dit er een is met wifi / zigbee aansturing waarbij je kan instellen wanneer die opwarmt. Dan kan je het ding smart maken met Home Assistant
2. een dure aanstuurelement van Solaredge (ik heb ook een Solaredge omvormer) die een (willekeurige??) boiler aanstuurt. Geen idee, hier heb ik geen bijpassende boiler bij gevonden. Dus voor mij nog in de categorie: slechte info.
3. Een PVboiler die je tussen zonnepanelen en omvormer zet. Op gelijkstroom dus. Dan moet ik best wat omver halen omdat de omvormer beneden is en de aansluiting van warm water boven. Of ik moet die draden ergens anders het huis in laten komen. Het efficientst is het om de boiler naast de CV ketel te zetten omdat daar ook de warmwater leidingen voor de rest van het huis vertrekken. Kortom: vast mooi, maar teveel installatiewerk om het werkbaar te krijgen.
Mis ik een optie? is optie 1 haalbaar (wie weet een boiler die ik zo zou kunnen gebruiken?). Thanks
[Reactie gewijzigd door oltk op 22 juli 2024 14:56]
Je kan gewoon een warmtepompboiler aansluiten op een normaal stopcontact. De opbrengst is ongeveer 3x het stroomverbruik van bijvoorbeeld 700 watt en soms hoger, afhankelijk van de temperatuur van de lucht.
700 watt is natuurlijk niet heel veel, met een beetje slim timen kan je de opbrengstpiek er mooi vanaf schaven met de ingebouwde programmering en dan in de avond vrijwel gratis douchen. Voor langer effect kan je een groter model kopen, maar dan moet je ook nut hebben voor al dat warme water.
Een simpele boiler vraagt 3x zo veel stroom dus verbruikt meer of is tot 3x zo lang bezig.
Ik ga geen voorkeur uitspreken voor een merk omdat ik ze nog te weinig en te kort gezien heb, maar de kleinste die ik kon vinden is van Ariston (100 liter) en die lijkt al vrij slim.
Dit is alleen prima, maar een minimum per persoon is toch wel 50 liter als je kort na elkaar wilt douchen. Voor de meeste gezinnen zal 200 liter ruim voldoende zijn om als laatste niet klappertandend je shampoo uit te spoelen.
Ik had inderdaad ook gekeken naar warmtepomp boilers. het grootste voordeel is (naast dat ze 300 - 500% rendement hebben op het stroomgebruik) dat er modellen zijn die ik kan gebruiken als vervanger van onze WTW. Dan kunnen ze zelfs worden ingezet om het huis een klein beetje te verwarmen of te koelen.
Het nadeel is dat dergelijke modellen ook meteen 5000 of duurder zijn
Bijvoorbeeld deze
Ik dacht daarom: waarom geen half-slimme boiler? Ik heb echter geen 100% vertrouwen in een Home Assistant dat toch draait op een kwetsbaar systeem (een NUC) en niet echt fool proof is en alleen door mij kan worden bediend.
[Reactie gewijzigd door oltk op 22 juli 2024 14:56]
Die inventum heeft geen boilervat voor dat geld en is volgens mij ook meer bedoeld om een woning op te warmen.
Laat ik je daarover meteen uit een droom helpen, je woning verwarmen met lucht uit de woning gaat niet goed werken in de winter.
Er zijn ventilatiewarmtepompen die een eind komen, maar uiteindelijk gebruiken die ook een ouderwetse spiraal om bij te verwarmen als het buiten te koud is. Dan is het opeens allemaal niet zo groen en efficient meer. En dan is de prijs opeens nog een factor 3 hoger.
Om een huis in de koude winter te verwarmen is de aardgas cv ketel momenteel nog steeds moeilijk te verslaan. Een water-water warmtepomp kan misschien gelijk spelen met veel zonnepanelen en diep boren in de grond, maar economisch slaat dat nergens op voor een bestaande woning,
Zo'n boring kost echt een vermogen en vergunningen worden steeds lastiger omdat er soms lekken ontstaan tussen de verschillende lagen in de grond. Eigenlijk is het alleen goed te doen met enorme gebouwen waarbij de kosten en voorzieningen gedeeld worden.
Dergelijke bedragen zijn voor een bestaande woning beter besteed aan goed isoleren.
[Reactie gewijzigd door netappie op 22 juli 2024 14:56]
In Belgie is de situatie denk ik heel anders. Want daar hebben ze eigenlijk meer aan de netbeheerders gedacht en minder aan de consumenten.
In Belgie heb je geen salderingsregeling zoals wij. Maar wel een subsidie op de thuis accu's. Hierdoor wordt de zonnestroom van Belgische consumenten veel meer verdeeld over de dag heen. Wij hebben in Nederland nu wel meer zonnepanelen per inwoner.
In Belgie zie je ook minder dat de prijzen midden op de dag sterk dalen dan in Nederland. Op de uur markten. Belgie heeft ook wel veel meer kern energie als wij.
Daarom moet je het ook combineren met een accu. Die laadt je op tijdens de zonne uren (en in de winter of bewolkte dagen in de goedkope uren als je zonnepanelen te weinig leveren) en in de avond verbruik je de stroom.
Als een accu betaalbaar is kan het zelfs uit een te installeren als je geen zonnepanelen hebt.
De accu laden als stroom goedkoop is en gebruiken als het duur is.
Dit is ook al een win-win situatie, want dit maakt het net ook stabieler in verbruik.
Wij verbruiken niet veel:
In de zomermaanden ongeveer 100kWh/maand
In de wintermaanden zal dit richting 250kWh/maand gaan met de l/l warmtepomp.
We hebben nu nog geen zonnepanelen. En ik vraag me sterk af of het niet interessanter zou zijn om enkel geld te investeren in een batterij van 5 á 10kWh en gewoon geen zonnepanelen plaatsen.
Interessant artikel. De praktijk is helaas minder mooi: ik heb een energieleverancier die dynamische prijzen hanteert en dat gebeurt heel netjes. Echter mijn netbeheerder, Enexis, maakt er ronduit een zootje van. Er gaat geen week voorbij of Enexis heeft problemen met het doorgeven van de meterstanden aan mijn leverancier. Gevolg is dat ik in de praktijk toch vaak een gemiddelde prijs moet betalen en bv. maar heel zelden een negatieve prijs gerekend krijg. Enexis verschuilt zich achter allerlei smoesjes: dan weer is er een probleem met de software die ze gebruiken, of het is de communicatie die niet goed loopt omdat hun provider niet levert, en ga zo maar door. Al sinds afgelopen maart bijna iedere week problemen. Het lijkt dus dat het nog wel even zal duren voor de zaken beschreven in het artikel gemeengoed worden.
Mja - maar de belangen zijn (soort van) tegenstrijdig. Jouw energieleverancier heeft belang bij variabele tarieven omdat dat zijn winstgevendheid verbeterd.
Dat belang heeft een netbeheerder niet. Dus waarom zou die zich moeten inspannen voor realtime cijfers? Hij moet er wel extra kosten voor maken om die cijfers verwerkt te krijgen. Maar de extra opbrengsten gaan naar de energieleveranciers...
Natuurlijk heeft de netbeheerder daar wel belang bij... Heb je het artikel gelezen? Juist zij hebben een probleem om de belasting van het net beter te spreiden en variabele tarieven zouden daar goed bij kunnen helpen. Het is dus zeker in hun belang dat ze ook zorgen dat dat goed werkt en mensen dus op de momenten van veel aanbod meer gaan verbruiken en andersom.
Artikel lezen is een ding - interpreteren een ander.
De overheid heeft belang bij het spreiden van energieverbruik - niet de netbeheerder. Dat komt omdat de overheid de beurs moet trekken bij verzwaring van het kabelnet.
Dat komt omdat diezelfde overheid een aantal jaren terug in al haar wijsheid besloten heeft om een aantal nutsvoorzieningen te vercommercialiseren; waaronder telecom, gezondheidszorg en energie. Met het idee dat de daaruit voortvloeiende concurrentie de prijzen laag zou houden.
In werkelijkheid zorgt dat juist voor prijsverhogingen omdat allemaal die nutsvoorzieningen maar 2 of 3 leveranciers kennen. En die zijn ook nog eens regio-gebonden waardoor je feitelijk te maken hebt met een regio-gebonden monopolie.
In de energiemarkt is die vercommercialisering gepaard gegaan met een opsplitsing tussen "producenten" en kabelbeheer. Waarbij die laatste een nutsvoorziening is gebleven => een verantwoordelijkheid van de overheid.
De "producenten" zijn vervolgens op zoek gegaan naar de goedkoopste manier van "produceren". Met als eindresultaat dat in de basis alles op gas draait. En dat gas moet elders ingekocht worden omdat de overheid (in deze vertegenwoordigd door een aantal commerciële partijen!) niet willen opdraaien voor de kosten van de "bijvangsten" bij een productie door “Groningen”.
De huidige wereldwijde "vraagstukken" worden door diezelfde commerciële partijen gebruikt om de prijzen te verhogen waardoor hun winstgevendheid wordt verbeterd - de leveringskosten blijven immers gelijk. De overheid heeft daar ook profijt van omdat alle vormen van belastingen gebaseerd zijn op percentages van de consumentenprijs.
Allemaal die extra (belasting?)opbrengsten werden/worden gebruikt voor de financiering van de politieke (korte termijn!) energieagenda - destijds was dat de salderingsregeling. Nu is dat de energietransitie. Maar werd (en wordt!) niet gestoken in het maatschappelijk belang genaamd het borgen van de energievoorziening op lange termijn. Met als “bijvangst” nog steeds geen verzwaring van het kabelnet omdat dat iets is waar je op lange termijn (5+ jaar) de vruchten van plukt.
In plaats daarvan komen er nog meer belastingmaatregelen om verbruik tegen te gaan (of zo je wil: verbruik te spreiden). Om daarmee te voorkomen dat er op korte termijn veel geld gestoken moet worden in verzwaring van het kabelnet
[Reactie gewijzigd door Airw0lf op 22 juli 2024 14:56]
De netbeheerder heeft ook belang bij het verdelen van de vraag maar voor bij het verdelen van het aanbod maar dan meer op een kleine schaal.
Nu krijgt een netbeheerder allemaal klachten als er wijken zijn met naar verhouding teveel zonnepanelen. Dan stijgen daar de spanningen en gaan de omvormers uit.
Wanneer we in plaats van een salderingsregeling een thuis batterij subsidie hadden gehad. Dan was dat waarschijnlijk niet of later een issue geworden.
Als straks om 03:00 midden in de winter overal de warmte pompen maximaal gaan draaien heeft de netbeheerder daar ook last van.
Door de splitsingen tussen netbeheerders en producenten mogen de netbeheerder nu ook geen grote hoeveelheden wijk batterijen plaatsen wat dan ben je volgens de regels namelijk ook een producent. Er zijn nu wel een paar pilot projectjes.
Dat de netbeheerders klachten krijgt vinden ze niet leuk. Maar ze kunnen/mogen er verder niks aan doen - anders dan extra mensen aannemen om de klachtenstroom te verwerken.
En inderdaad - een salderingsregeling combineren met een thuisbatterij subsidie had deze situatie goeddeels kunnen voorkomen. Alleen.. de overheid en commerciële partijen zijn niet gebaad met een thuisbatterij omdat dit ten koste gaat van hun opbrengsten in de zomerperiode.
Dat de markt beter is dan de overheid is ook niet zo raar - er zijn prijsafspraken gemaakt tussen de overheid en de commerciële partijen voor de inzet van zonnepanelen. Om dat te financieren moest de salderingsregeling verdwijnen.
[Reactie gewijzigd door Airw0lf op 22 juli 2024 14:56]
Het voordeel voor de netbeheerder is indirect en lange termijn.
Feitelijk verdient die er nu geen cent meer of minder door.
Overigens is het ook niet zo dat het voor de netbeheerders alleen maar stress is. De noodzakelijke uitbreiding van het stroomnet zorgt ook voor een baangarantie en een extra inkomstenstroom om verder te groeien en het net te verbeteren.
Voorheen had de politiek totaal geen interesse in de noodkreten over het verouderde net vanuit deze sector. Nu gaat de staatskas eindelijk open om de achterstand in te halen.
Dat beeld herken ik. Ook Alliander heeft problemen met uitlezen. Dagen geen verbruik doorgegeven, maar tegelijkertijd zit er ook inconsistentie in, ik krijg rapporten met verbruik binnen waarvan mijn energieleverancier zegt dat die er niet zijn. Onder de streep verschilt het nog niet zoveel maar aangezien ik binnenkort ga elektrificeren (warmtepomp, auto en pv) wordt het wel belangrijk dat het klopt, zeker als ik me variabel ga laten beprijzen.
Je zou zeggen dat je lokaal de verbruiksgegevens kunt opslaan en doorsturen als er wel een verbinding is. Dan kun je met terugwerkende kracht de stroom in rekening brengen.
Dat kan, maar zo werken de meters (nog) niet. Daarvoor was ook nooit een noodzaak, juist omdat ze geen dynamische prijs-stelling hadden. Het maakte daardoor niet uit of je het verbruik op woensdag-ochtend of donderdag-middag had gehad, enkel het totaal aantal kWh was(is) relevant.
Dat is, in grote lijnen, ook hoe het gebeurt. De meter verzamelt kwartierstanden, uurstanden, dagstanden en maandstanden. Die laatsten worden ruim een jaar op de meter bewaard, de andere standen successievelijk steeds minder lang (dagstanden bv. zo’n 40 dagen). Wat ik, in mijn geval, zie is dat er bijna wekelijks voor één of meer dagen alleen maar dagstanden doorkomen (en dan uiteraard met weken vertraging; de uurstanden zijn dan al verdwenen of worden niet meer doorgegeven). Mijn energieleverancier kan dan alleen nog maar rekenen met een dag gemiddelde. Mijn meter is inmiddels ook al 2 maal gereset door Enexis (stelt niets voor: monteur komt langs om de gehele installatie even spanningsloos te maken en belt dit daarna door na een Enexis collega die daarna blijkbaar ook nog iets moet doen). Heeft allemaal nog niets opgeleverd en Enexis beweert dat een nieuwe meter de problemen ook niet oplost.
Gezien de verschuiving van vraagsgestuurde energie naar aanbodgestuurde energie is de inhoud van dit artikel logisch. Het kan ook tot excessen leiden, zoals de situatie dat in Texas in het begin van 2021 door het falen van het energiesysteem aldaar de variable electriciteitsprijs opliep tot ruim €8 (!) per kWh. De consument moet tegen dit soort excessen beschermd worden.
Uiteindelijk betalen we het toch, ook al is het uitgesmeerd over de winsten en netbeheer kosten. Het is dan handiger als je een prikkel krijgt om die wasmachine nog maar even niet aan te zetten en de EV pas te stekkeren als de prijs weer wat daalt, dan gedachtenloos bij thuiskomst.
Die prijs is ook zodanig afhankelijk van vraag en aanbod dat het sturen van de vraag met de prijs op den duur vanzelf de prijspieken gaat drukken. Het is dan wel fijn als je die kosten meteen ziet zodat je in kan grijpen in plaats van tot 12 maanden later via een eindafrekening.
Voor vele tweakers en mensen die dit interessant vinden is dat allemaal leuk en aardig. Maar het gros van de huishoudens in NL wil hier niet mee bezig zijn.
Ik snap dat dit een goede stimulans kan zijn, maar deze systematiek past niet bij onze no-nonsense maatschappij. Het wordt te complex voor de gemiddelde Nederlander en maakt de energiemarkt nog gevoeliger voor cowboy praktijken (lees de nu al voorkomende issues met bijvoorbeeld informatie deling rondom verbruik).
Persoonlijk vind ik dynamische tarieven een systeem waar Nederland zich niet aan moet branden. Energie moet centraal worden beheerd. Opslag technologieën ontwikkelen die op schaal ingezet kunnen worden in plaats van in ieder huis een andere willy wortel oplossing. Die oplossingen zijn niet te betalen voor de kleinverdiener en zijn onvoldoende om de winter voor te komen (lees bijvoorbeeld batterij opslag).
Dit is een topje van een ijsberg van ellende als je het mij vraagt.
[Reactie gewijzigd door IngamerX op 22 juli 2024 14:56]
Helemaal mee eens dat het een hoop gedoe is. Ik zie ook meer in een ander daltarief systeem waarbij de opbrengst van zonnepanelen bepalend is, aangezien dat beter voorspelbaar is dan de wind. Wanneer je als consument dan je gewoontes aan kan passen zonder 3x per uur naar de actuele stroomprijs te kijken is het na een jaar allemaal echt wel ingesleten.
Maar direct inzicht en het koppelen van EV laadpalen zou ook prettig zijn, want met name met de EV gebruikers die nu overdag zelden laden omdat het toch niks uitmaakt zijn een flinke belasting op het net, terwijl je laadpalen bij het werk of andere veel/lang bezochte locaties automatisch aan zou kunnen laten gaan als de zon te veel produceert. Kijk gewoon waar parkeerplaatsen overdag vol staan, dat is de plek voor aanbodgestuurd laden.
Batterij opslag in huizen kan in beperkte mate ook helpen, maar ik zie dat ook liever per wijk geregeld. Dit zodat die echt optimaal benut wordt en altijd op de juiste temperatuur gehouden kan worden met airco en verwarming. De splitsing van de energiebedrijven in beheer en productie/levering maakt dit geen gemakkelijke opgave. Want technisch is het goed voor de netbeheerder, maar die mag het niet, en commercieel is het voor de productie/leverings bedrijven eigenlijk niet uitvoerbaar zonder aanwezigheid in de wijken.
Op de lange termijn zullen we energie gewoon op moeten gaan slaan om de seizoenen te overbruggen. Dat gaat gepaard met flinke verliezen, maar met genoeg windmolens en zonnepanelen is dat best te overzien.
Daarnaast moeten we ook af van onnodig gebruik. Het slaat nergens op dat er zo veel eengezinswoningen door slechts 1 of 2 mensen bewoond worden nadat de kinderen uit huis zijn. Dit moet gewoon door gaan stromen door zuinige nieuwbouw woningen met maximaal 2 slaapkamers, en een ruim dakterras of grote gedeelde tuin, zodat die doelgroep wel de lusten maar niet de lasten hebben en de volgende generatie na isoleren de nu schaarse eengezinswoningen weer optimaal kunnen benutten.
Daarnaast moeten we ook af van onnodig gebruik. Het slaat nergens op dat er zo veel eengezinswoningen door slechts 1 of 2 mensen bewoond worden nadat de kinderen uit huis zijn. Dit moet gewoon door gaan stromen door zuinige nieuwbouw woningen met maximaal 2 slaapkamers, en een ruim dakterras of grote gedeelde tuin, zodat die doelgroep wel de lusten maar niet de lasten hebben en de volgende generatie na isoleren de nu schaarse eengezinswoningen weer optimaal kunnen benutten.
De schaarste op woningmarkt, energie etc komt op hetzelfde neer; ROI is het hoogst bij vraag>>aanbod.
Er komen dan ook geen megaveel woningen bij want bij forse prijsdaling vallen de banken om. Er komt geen overvloed aan groene energie beschikbaar want dan vallen de energiemaatschappijen om.
En daar zit nu voor mij het hele pijnpunt van de energietransitie. We gaan van vraaggestuurd naar aanbodgestuurd. Dit haalt vanalles overhoop in onze energieinfrastructuur en jaagt de consument enorm op kosten. In landen waar het aandeel van hernieuwbaar het groostst is (Denemarken en Duitsland) zijn de stroomprijzen ook het hoogst. En dat beperkt zich niet alleen tot die sector. Het werkt overal in door. Kijk maar wat de energieprijzen nu met de inflatie doen.
Alles volledig op hernieuwbaar laten draaien is onhaalbaar. De EROEI (Energy Returned on Energy Invested) is domweg te laag. We zullen op die manier altijd een dubbele infrastructuur moeten hebben om een bepaalde leveringszekerheid te garanderen.
Wat ik in het hele debat mis zijn harde cijfers: wat kost de energietransitie en wat levert het op? Op basis daarvan zou rationeel beleid gevoerd moeten worden.
Je conclusie dat landen met de meeste groene energie het duurst zijn is met deze huidige gas prijzen zeker niet meer waar.
Frankrijk is gek genoeg nog duurder op zijn APX/uur markt omdat de kerncentrales niet voldoende kunnen koelen. Noord Italie is nog erger. Die hebben eigenlijk constant onze hoge prijzen. https://reneweconomy.com....r-europe-than-russia-gas/
Dank voor de tip. Interessant artikel. Mooi stuk ervaring om mee te nemen bij de bouw van Nederlandse kerncentrales. De onzekerheid over koelwater was destijds een van de factoren die Kalkar de das omgedaan heeft,
Op het gebied van koelwater is de synergie van een kerncentrale met opslag en een zonnepark best wel goed. Want zodra de kerncentrale koelwater issues heeft heb je meestal ook veel zon ter beschikking.
De opslag kan dan of voor de zonnepanelen gebruikt worden in de zomer. Of door de kerncentrale op de andere momenten zodat de kerncentrale gewoon op een relatief constant vermogen door kan leveren.
Voor koelen van een kerncentrale kun je koeltorens inzetten. Lijkt me wel duur, en natuurlijk ontzettend zichtbaar. Reactoren Doel 3 en Doel 4 worden met de 2 koeltorens gekoeld die kilometers ver zichtbaar zijn. Doel 1,2 wordt gekoeld met Schelde water
Borssele wordt ook gekoeld met aan de Westerschelde. Veel kite surfers maken daar dankbaar gebruik van het plekje met warmer water.
rationeel beleid. Dat zou iets nieuws zijn voor onze overheid.
Maar je moet niet alleen naar korte termijn kosten kijken. Op lange termijn is een eigen groene infrastructuur veel goedkoper en minder kwetsbaar dan met een eindige voorraad kolen en vaten olie blijven zeulen.
[Reactie gewijzigd door netappie op 22 juli 2024 14:56]
Ik zie de ontwikkeling meer als een failliet van het beleid van de politiek. Er is wel veel ingezet op meer wind- en zonne-energie. Huishoudens moeten van het gas af en we moeten elektrisch gaan rijden. Intussen betalen we wel een extra belasting voor "opslag groene energie", maar werd er niet geïnvesteerd in het elektriciteitsnetwerk.
De netbeheerders mogen geen energieopslag bouwen (want zij mogen geen energie leverancier zijn). De energie maatschappijen kunnen het wel, maar dan ontstaat er een ingewikkeld systeem om de geleverde stroom te kunnen factureren aan de diverse andere energie maatschappijen.
Nu worden de problemen van het gebrekkige elektriciteitsnetwerk bij de eindgebruikers neergelegd en mogen die gaan investeren in systemen om zoveel mogelijk aanbod gestuurd energie te gaan gebruiken, of zelf een buffer (thuisbatterij) te plaatsen. Eigenlijk is dat in het totaal juist de duurste optie, maar hoewel zowel de netbeheerders als de energiemaatschappijen erom vragen, wil de overheid vooralsnog geen subsidie op thuisbatterijen invoeren.
Als de aanbod gestuurde prijzen ook gaan gelden voor het terugleveren van stroom kan het plaatsen van een thuisbatterij wel interessant worden, zelfs zonder zonnepanelen. Je koopt tegen een laag of negatief tarief energie in en wanneer de energieprijs tegen de max aanzit lever je het weer terug.
:strip_exif()/i/2004272870.jpeg?f=imagearticlefull)
:strip_exif()/i/2005266092.jpeg?f=imagearticlefull)
:strip_exif()/i/2005120814.jpeg?f=imagemedium)
:strip_exif()/i/2005118660.jpeg?f=imagegallery)
/i/2002373435.png?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005266088.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005266090.jpeg?f=imagegallery)
:strip_icc():strip_exif()/i/2005763010.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2005206562.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2004864886.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2004352712.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2004024452.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2003411340.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_exif()/i/2006877438.jpeg?f=fpa)
/i/2006379882.png?f=fpa)
:strip_exif()/i/2006299936.jpeg?f=fpa)
/i/2004610876.png?f=fpa)
:strip_exif()/i/2003809532.jpeg?f=fpa)
/i/2004779058.png?f=fpa)
/i/2004907232.png?f=fpa)
/u/186071/crop58bc21e8285fa.png?f=community)
:strip_icc():strip_exif()/u/148671/skyaero_small_tweakers.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/81611/headcrop.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/215031/crop5db1d4fe1001f_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/399717/MT.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/297932/Untitled.jpg?f=community){kind=small}
/u/399550/crop66d8d9239df36_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/219059/crop5efafd1bd64af_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/243953/crop56f55a7bcf291.png?f=community){kind=small}
/u/147561/vaag2.JPG?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/82452/diani_gsm.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/349830/crop6161c0d097b64_cropped.jpg?f=community){kind=small}
/u/1/femme.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/624301/crop5b9b65f318802_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/1550980/crop645165d56c42a_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/541367/crop6679306ef1f8f_cropped.jpg?f=community){kind=small}
. Zou ik liever naar jouw situatie willen: zeker!
/u/581347/crop64beea7e7f624_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/119419/candc-60px.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/154154/crop5faeab1bc08b6.jpeg?f=community){kind=small}
/u/477026/crop5f115dc84cc39_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/316174/crop5b26bc86bda66_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/4501/crop5bdb35c450e89.png?f=community){kind=small}
/u/75323/5procentoog.JPG?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/2172/crop57acf4ac04e70.gif?f=community){kind=small}
/u/484268/crop61e4788571a3c_cropped.png?f=community){kind=small}
).:strip_exif()/u/12073/futurmaIcon.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/219434/crop5df9e0c75d8e7_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/398512/crop57f62bbdbde4c_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/7013/spunky_main.gif?f=community){kind=small}
/u/85038/mp3-file.JPG?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/52072/crop5de51ebf91960_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/156227/joschka.jpg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/296989/webicon.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/190738/crop61bc4cfa60500_cropped.jpg?f=community){kind=small}
/u/70891/crop5e0362b336d25_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/279/dude.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/342739/deltadelta1.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/11577/doc1.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/224328/image.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/205476/620201481642.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/141198/crop6164051fbcf31.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/193469/Popcorn1.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/78725/train-icon3.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/64489/hoogtevorst.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/174665/crop5f3505845c31b_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/437412/crop5f209c0f16252.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/621669/crop5d09d4264d839_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/467778/crop5d7a5dd1f296a.gif?f=community){kind=small}
/u/230062/crop5eb8fae60f99e_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/144633/crop643e593ea432f_cropped.jpg?f=community){kind=small}
Hij moet er wel extra kosten voor maken om die cijfers verwerkt te krijgen. Maar de extra opbrengsten gaan naar de energieleveranciers... 
:strip_exif()/u/44074/avatar001.gif?f=community){kind=avatar}
:strip_icc():strip_exif()/u/46692/wiegel.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/475850/crop5fbc34b358482_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/341337/oog.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/355633/crop611ab17eb2582_cropped.jpg?f=community){kind=small}