Intel brengt bugvrije ssd-firmwareupdate uit

Intel heeft een nieuwe firmware-versie voor zijn solid state drives uit de X25-series uitgebracht. De update ondersteunt het trim-commando, dat onder meer in Windows 7 aanwezig is. Een eerdere versie van de update was geplaagd door bugs.

De zogenoemde Postville-ssd's van Intel, ofwel de X25-M-serie met flashchips aan boord die op 34nm geproduceerd worden, kregen eind oktober een firmware-update om het trim-commando te ondersteunen. Deze update had echter soms tot gevolg dat de geflashte ssd niet langer toegankelijk was: een dag na release verwijderde Intel de download van zijn servers en ging het bedrijf aan het werk om de bug te reproduceren en vervolgens uit de wereld te helpen. Het duurde een week voor het probleem gereproduceerd kon worden, maar het heeft nog tot december geduurd voor Intel voldoende vertrouwen in de nieuwe firmware had om deze opnieuw uit te brengen.

De nieuwe firmware, met versie-aanduiding 02HD, is met behulp van Intels SSD Firmware Update Tool, dat als iso-bestand is te downloaden, naar de ssd's te flashen. De ondersteunde solid state drives zijn de X25-M-ssd's die op 34nm geproduceerd worden. De update voegt het trim-commando toe aan de X25-M van 160GB en van 80GB, terwijl de 160GB-ssd bovendien betere schrijfprestaties zou krijgen.

Het trim-commando, dat standaard in Windows 7 ondersteund wordt, moet de prestatie-degradatie waarmee veel solid state drives kampen, te lijf gaan. Het commando zorgt voor het opruimen van achtergebleven data in opslagblokken. Zonder het trim-commando weet een ssd niet welke datablokken gebruikt worden en welke gewist mogen worden. Dit leidt tot gedeeltelijk gevulde opslagblokken, en dit zal normaliter de prestaties nadelig beïnvloeden. Met het trim-commando kan het besturingssysteem de ssd laten weten welke gegevens bewaard moeten blijven en welke weg kunnen, waardoor de ssd ongebruikte data kan verwijderen en de schrijfprestaties op peil blijven.

Reacties (122)

[bozotheclown]

Ik vind het toch wel erg jammer dat TRIM te pas en te onpas genoemd wordt in stukjes en meteen geroemd wordt om zijn fantastische eigenschap, namelijk, het op peil houden van de performance van je SSD.

In al die stukjes staat niet dat TRIM alleen werkt als je de standaard Windows 7 sata drivers gebruikt. M.a.w. zodra je drivers gebruikt van de hardwareleverancier (Intel chipset, Nvidia chipset, AMD chipset etc) dan werkt TRIM niet meer. Terwijl juist die drivers vaak een betere performance opleveren dan de standaard Windows drivers, als het niet in transferspeed is dan wel in cpu load bij belasting van je schijf/schijven. Verder heb je de drivers van de chipsetleverancier meestal ook nodig om RAID te kunnen gebruiken met je disks als je mobo een RAID optie biedt.

OZC SSD's kunnen met een firmware update ook auto garbage collection doen en dan heb je TRIM niet nodig en kan je wel van alle voordelen van de hardwareleverancierspecifieke drivers genieten.

Als alle stukjes op de advertorial/review sites die te vinden zijn nou eens een reeel beeld zouden schetsen over TRIM dan zou intel misschien ook een firmware voor haar SSDs releasen die auto garbage collection doet zodat het werkt met chipset drivers van de hardwareleveranciers.

Pfff, te lang, te lange woorden ik weet het;) Maar goed, dit mocht wel even gezegd worden. Ik vind dat zeker een site als Tweakers.net een completer beeld zou moeten schetsen van de realiteit. Ik als frequent Tweakers.net bezoeker zou dat waarderen en de wat minder wetende zichzelf tot tweaker verklarende zou dan ook echt iets kunnen weten van hoe het zit.

[Femme]

Het is geen gegeven dat trim niet kan werken in combinatie met non-Microsoft drivers voor sata-controllers. Het is gewoon een kwestie van tijd totdat de fabrikanten eigen drivers met trim-ondersteuning uitbrengen. Overigens wegen de voordelen van trim ruimschoots op tegen de nadelen van wellicht een paar procentjes minder maximale doorvoersnelheid door de driver. Een tekort aan vrij beschrijfbare geheugenpages is funest voor de schrijfprestaties van een ssd.

Verder staat trim los van de garbage collector in de ssd. Bepaalde Samsung-ssd's schijnen in staat te zijn om de ntfs volume bitmaps te lezen om op eigen houtje data van verwijderde bestanden te trimmen. Onder een garbage collector verstaat men bij een ssd normaal gesproken het mechanisme dat geheugenpages die door de ssd ongeldig zijn verklaard (om de gewijzigde inhoud naar een andere page is weggeschreven) samenvoegt en complete geheugenblokken wist zodat ze daarna weer snel beschreven kunnen worden. De garbage collector zal zijn werk beter kunnen doen op een ssd die trim ondersteunt.

[bozotheclown]

Het klopt dat dat geen gegeven is dat trim niet kan werken in combinatie met non-MS drivers maar zo is het en is het al een tijdje. Verder is het zo dat Zelfs Intel nog geen driver updates heeft zodat trim op haar eigen SSD's werkt met haar eigen chipset/chipset raid drivers. En dat is toch wel een behoorlijke tekortkoming vind ik.

En de voordelen van een van werkende trim voorziene SSD zijn leuk maar als je geen raid kan gebruiken waarmee je nog meer performance winst kan boeken (raid-0) dan is dat toch een beetje triest. Nvidia is zoals wellicht bekend nou niet bepaald snel met het verhelpen van foutjes in zijn chipset drivers en het toevoegen van functionaliteit dat kan helemaal lang duren (zie de praktijk).

Ik zeg ook niet dat trim verband houdt met garbage collection. Alleen is het voordel van SSD's (zoals OZC) die dat bieden, dat je wel meteen de chipset specifieke drivers kan gebruiken en ook de chipset raid.

Helaas geef je geen commentaar op mijn mening dat stukjes over dit onderwerp wel wat meer realistische info zouden kunnen bevatten. Ik neem aan dat je het daar wel mee eens bent?

[Femme]

Het klopt dat dat geen gegeven is dat trim niet kan werken in combinatie met non-MS drivers maar zo is het en is het al een tijdje.

Windows 7 en ssd's met trim-ondersteuning zijn koud een maand op de markt. Gewoon even geduld hebben. De fabrikanten van sata-controllers kunnen niet om trim heen dus die ondersteuning gaat er heus wel komen.

De X25-M heeft ook een garbage collector zoals de Vertex. Het gebrek aan trim-ondersteuning in raid kun je ondervangen door een gedeelte van de capaciteit van de ssd niet toe te wijzen aan je raid-array of partities daarop. Het gaat erom dat er nooit naar bepaalde lba-ranges wordt geschreven, zodat de ssd's meer reservecapaciteit hebben en hun schrijfsnelheden beter op peil kunnen houden. Dit kost je wat opslagcapaciteit maar dat heb je met trim ook. Als je een ssd met trim-ondersteuning helemaa volgooit zullen de schrijfprestaties daar ook onder te lijden hebben.

Informatie over dat driververhaal was leuk geweest bij dit artikel maar ook niet echt een must. Uiteindelijk is dit slechts een nieuwsartikel en geen review waar je meer achtergrondinformatie bij mag verwachten.

[bozotheclown]

Nou femme sorry hoor maar als je Intel bent en lekker wilt verdienen aan chipsets, mobo's en ssd's dan mag je je support ook wel op orde hebben.

Als ze drivers voor Windows 7 hebben, dan kunnen ze ook drivers voor Windows 7 hebben met ondersteuning van die feature. Ik snap werkelijk niet waarom je het zo op lijkt te nemen voor de fabrikanten terwijl ze al ruim voor 22 oktober wisten van die feature (trim) en bij de release van Windows 7 drivers klaar hadden kunnen hebben.

Leuk dat je zegt dat de X25-M een garbage collector heeft zoals de Vertex en bij de Vertex is er een firmware waarmee dat automatisch werkt en ik heb in het stukje over deze nieuwe Intel firmware niet gelezen dat Intel die functionaliteit ook geintroduceerd heeft. Dus, hoe relevant is die feature dan? Dat is als het kopen van een robotstofzuiger die je zelf rond moet duwen als hij zuigt. (Ik ben toevallig in de markt voor een robotstofzuiger omdat ik geen zin heb om mijn woonkamer steeds handmatig te moeten ontdoen van hondenharen, vandaar de vergelijking;) )

Je raid tip is welkom, is er ook een soort vuistregel voor hoe groot het deel van de totale capaciteit zou moeten zijn dat je dan het best vrij kunt houden? Bijv. '10% is optimaal en 11% levert geen noemenswaardige winst meer op' oid?

Mooi dat je dat zegt over de ontbrekende info, dat het leuk was geweest, want die info over wanneer trim wel en niet werkt staat niet alleen niet in dit verhaal, maar ik ben geen review (niet alleen op Tweakers.net) over ssd's tegengekomen waar het wel in staat! Je bent het dus met me eens dat als er een review is over ssd's, de grandioze performance daar van, inclusief benchmarks en er staat een stukje over trim bij, inclusief benchmarks over de fantastische effecten van trim op de performance over de tijd uitgesmeerd, zonder te melden dat trim onder nogal wat omstandigheden niet werkt, het een onvolledig stuk is? Onvolledig vind ik trouwens een understatement. Als iemand gebaseerd op de chatter dat ssd's zo fantastisch zijn van zijn zuurverdiende geld een ssd haalt en er later achterkomt dat de performance inzakt dan krabt hij zich achter zijn oren en vraagt zich af, daar was trim toch voor? Of ben ik nou dom? En dan hebben de review sites hun werk niet helemaal of helemaal niet goed gedaan en de advertorial sites daarentegen, die hebben hun werk prima gedaan. Ik dacht dat Tweakers.net zichzelf meer een reviewsite acht dan een advertorial site.

Maar goed, volgens mij hebben we met onze uitwisseling inmiddels het punt bereikt dat de maximale info gegeven is:)

Lijkt het nou zo of hou je er niet van om realistisch kritisch te zijn? Ik vind dat 'we' dat op een site als Tweakers.net juist mogen verwachten als we een echte review lezen.

[Reactie gewijzigd door bozotheclown op 24 juli 2024 07:09]

[Femme]

Nou femme sorry hoor maar als je Intel bent en lekker wilt verdienen aan chipsets, mobo's en ssd's dan mag je je support ook wel op orde hebben.

De betere fabrikanten van raid-controllers gaan niet over één nacht ijs als zij nieuwe features in hun firmware en drivers introduceren. Als er dan ook nog nauwelijks drives en besturingssystemen op de markt zijn die de betreffende feature ondersteunen verbaast het mij weinig dat we nog geen brede support voor trim hebben.

Ik heb drie systemen met Windows 7 en een (non-raid) Vertex als bootdrive en ik kan hier prima trim op gebruiken met de standaard drivers van Windows 7. Zo nijpend is het probleem dus ook niet.

Leuk dat je zegt dat de X25-M een garbage collector heeft zoals de Vertex en bij de Vertex is er een firmware waarmee dat automatisch werkt en ik heb in het stukje over deze nieuwe Intel firmware niet gelezen dat Intel die functionaliteit ook geintroduceerd heeft.

Intel heeft al eerder dit jaar firmware uitgebracht die de performance-degradatie van de X25-M verminderd.

Mooi dat je dat zegt over de ontbrekende info, dat het leuk was geweest, want die info over wanneer trim wel en niet werkt staat niet alleen niet in dit verhaal, maar ik ben geen review (niet alleen op Tweakers.net) over ssd's tegengekomen waar het wel in staat!

Anand maakt er duidelijk melding van in zijn review van een maand geleden waarin trim wordt getest op de Vertex en de X25-M. In een eerdere review heeft hij er volgens mij ook melding van gemaakt.

Mijn laatste reviews waren uit een tijd dat er uberhaupt nog weinig bekend was over trim in Windows 7.

[bozotheclown]

De trim feature en hoe deze werkt, daar is al behoorlijk lang (ruim een jaar!) alles van bekend. De betere fabrikanten zoals jij ze noemt hebben helemaal niet over één nacht ijs gehoeven.

Ik noem specifiek Intel omdat Intel zowel mobo chipsets en SSD's levert. Intel is al minstens zo lang op de hoogte van trim en had gewoon bij de release van Windows 7 klaar kunnen zijn met eigen drivers die alle features ondersteunen.

Ik snap werkelijk niet waarom je de sector zo de hand boven het hoofd lijkt te houden. Tweakers.net is toch geen 'Intel ea. Hoera' site?

Ik neem aan dat je Nvidia niet zo de hand boven het hoofd gehouden hebt toen ze zo aan het stuntelen waren met hun dx10 drivers, met het toen nieuwe Vista? Zo wel, dan vind ik dat net zo vreemd.

En dat jij het prima vind om de standaard drivers te gebruiken in een non raid config dan mag je dat helemaal zelf weten maar dat betekent niet dat het probleem niet 'nijpend' is;) Nijpend zou trouwens niet mijn woord zijn om deze situatie mee te omschrijven. Ik vind het gewoon slechte support.

Verder vind ik het wel ontzettend neerbuigend overkomen, dat zoals jij het zegt, jij voor iedereen lijkt te bepalen dat het niet zo belangrijk is wanneer de fabrikanten matige support voor hun eigen hardware leveren.

Voor jou is het klaarblijkelijk geen groot probleem. Dat mag je helemaal zelf weten en dat doet niks af aan mijn stelling, dat met name Intel, zijn zaakjes op orde zou moeten hebben. Daar hebben ze ruim de tijd voor gehad.

Verder vind ik het hartstikke mooi dat je 1 review gevonden hebt waar iets in te vinden is over trim en de voorwaarden voor het functioneren er van. Dat doet nog steeds niks af aan het feit dat review sites dit probleem aan hebben kunnen zien komen en het vrijwel compleet genegeerd hebben.

Ook voor de release van Windows 7 was trim al veel besproken en bejubeld en heeft blijkbaar bijna niemand de moeite genomen om eens echt te kijken naar hoe het zit en vragen te stellen.

Jammer jammer jammer.

Wat ik eigenlijk nog het meest teleurstellend vind nu is dat je in deze te lang doorschietende discussie eigenlijk alleen maar bezig lijkt te zijn met het verdedigen van iets dat het verdedigen niet waard is, de in deze situatie het best te omschrijven als 'wanprestatie' van de hardware leveranciers die erg graag onze Eurotjes willen incasseren en er het liefst zo min als mogelijk voor doen. Ik vind dat heel apart. Ik vind het prima als ze er zo min als mogelijk voor doen, als wat ze doen maar goed is en conform reeele verwachtingen.

En als je zegt dat het verwachten van trim support van Intel, zowel in haar SSD's en in haar chipset drivers niet realistisch is terwijl de spec er al bijna een eeuwigheid ligt, hoe kan je jezelf dan nog serieus nemen?


ps. misschien is het een beter idee als Tweakers.net eens de vraag uit zet bij bv. Intel, waarom Intel nog geen chipset drivers heeft met trim support en hoe lang dat nog gaat duren? Ik denk dat de Tweakers bezoekers daar meer bij gebaat zijn dan bij onze discussie. Goed idee?

[Reactie gewijzigd door bozotheclown op 24 juli 2024 07:09]

[MaxxMark]

Dan een vraagje: is er een manier om te controleren of Trim wel of niet op je systeem werkt zoals het zou moeten werken?

Want simpelweg zeggen "als je een driver installed hebt werkt het niet" is ietwat kort door de bocht. Soms kan een updat via autoupdate zijn binnen gekomen en weet je niet of je een alternatieve driver hebt of niet

[bozotheclown]

Goede vraag, buiten dat de performance meetbaar en merkbaar daalt binnen een redelijk kort tijdsbestek, afhankelijk van hoe vaak je bestanden wist, weet ik geen andere manier.

Nou is de performance meten, meteen na installatie en een of twee week/weken later op zich best te doen natuurlijk:)

[ppl]

Wat de meesten doen is benchmarken als hij kaal is, dan volgooien en weer benchmarken. Daarna gooien ze 'm weer helemaal leeg en benchmarken ze nog weer eens. De verschillende benchmarks vergelijken ze dan met elkaar waarbij je zou moeten zien dan bij bench 2 de snelheid flink is teruggelopen terwijl bij bench 3 de snelheden weer bijna gelijk moeten zijn aan bench 1. Het is een beetje kort door de bocht maar op bijv. het OCZ forum is dat zo'n beetje de gemiddelde manier waarop men kijkt of dingen als trim en de garbage collection iets doen en hoe goed ze dat dan doen.

[Verwijderd]

Je maakt hier zeker een belangrijk punt, nl. dat het overduidelijk zo is dat OCZ op dit moment de support (lees: het reageren op door gebruikers gemelde tekortkomingen) veel beter in de hand heeft als Intel.

In de eerste plaats heeft Intel de gebruikers van de G2 veel te lang in onzekerheid gelaten en de gebruikers van de G1 (let op: dit zijn wel de mensen die de hoofdprijs voor hun SSD hebben betaald!) worden helemaal in de steek gelaten als het gaat om ondersteuning van een in mijn ogen noodzakelijke feature als trim. Daarnaast heeft Intel tot nu toe inderdaad verzuimd om de Intel MS driver aan te passen voor gebruik van trim.

[Craven]

Zat er net over na te denken dat dit wel weer nadelig werkt als je data probeert terug te halen die je per ongeluk hebt gewist. Dan zou je direct je pc uit moeten zetten en de bestanden moeten recoveren op een pc die geen trim ondersteund... of kan je trim zo uitzetten met een tooltje van intel ofzo?

[SuperNull]

Daar heb je de prullenbak voor.
Het lijkt me in alle gevallen beter om de pullenbak te gebruiken om fouten te herstellen en verder kiezen voor performance en betrouwbaarheid qua FS en schijf acties.

Je eigen hardware optimaliseren voor undelete acties is voor sinistere doeleinden als spionage op je eigen werknemers en dergelijke.

[Bonez0r]

Er zijn tientallen tooltjes om per ongeluk gewiste data terug te halen op HD's. Dat heeft echt niks te maken met het bespioneren van mensen. Ik ben zelf ook wel eens per ongeluk data kwijtgeraakt en was erg blij toen ik het dankzij een recover tool weer terug kreeg.

Alleen hoe werkt dit met SSD's? Mijn eerste gedachte was dat, als de data wordt gewist en TRIM staat aan, dat er dan geen sporen in de chips achterblijven. Maar ik las in een van de reacties boven mij dat het in principe toch mogelijk is om data terug te vinden.

[Verwijderd]

Trim wist de data niet fysiek, maar geeft slechts aan de controller door dat een bepaald block weer kan worden gebruikt om nieuwe data naartoe te schrijven. De controller denkt dus dat dat block leeg is, maar de data kunnen met undelete gewoon weer worden teruggehaald, mits je dat doet voordat dat block opnieuw beschreven is, maar dat is bij een HDD ook zo.

[Femme]

Het opslagapparaat mag zelf besluiten wat hij doet met data die door een trim-commando is afgedankt. Hij kan besluiten de data te laten staan totdat deze overschreven wordt, het direct te verwijderen of het later door een garbage collector te laten opruimen.

Als een ssd besluit om direct na het ontvangen van een trim-commando besluit om de geheugenblokken te wissen die behoren bij de te trimmen lba's dan is je data gewoon weg. Als hij de geheugenblokken alleen als ongeldig markeert zou je de inhoud in theorie nog kunnen terugkrijgen door de flashchips uit te lezen.

Ik zou in ieder geval maar niet vertrouwen op vertrouwen dat undelete progjes veel gaan uithalen op een ssd die trim ondersteunt.

[eymey]

Beetje onzin, wat je hier stelt ....

Trim wist de data dus WEL fysiek. De hele purpose van Trim support op een SSD is nou juist om de flash cellen die niet meer gebruikt worden fysiek te erasen VOORdat het block opnieuw beschreven moet worden, zodat hij dan alleen maar beschreven hoeft te worden en niet eerst gewist.

Ik durf te wedden dat, op een Intel Postville of eender welke andere SSD die Trim ondersteunt, jij na het deleten van een bestand en nadat Trim z'n werk heeft gedaan dat bestand niet meer kan undeleten.

[flamingworm]

uiteraard is het nog mogelijk om data op een SSD terug te vinden nadat het trim commando erover is geweest; je moet gwn de chips ontleden en 1 per 1 bekijken onder de elektronenmicroscoop waar je dan bit per bit kunt herstellen. Veel succes!

[wildhagen]

TRIM kan je uitzetten, heb je geen tool van Intel voor nodig, kan gewoon met het commando fsutil behavior set disabledeletenotify 1 dat in Windows 7 zelf zit.

Dit commando moet je wel uitvoeren vanaf een administrative command prompt.

[Reactie gewijzigd door wildhagen op 24 juli 2024 07:09]

[cosmo_roel]

is het niet zo dat je het disablen van de deletenotify uit moet zetten (dubbele ontkenning). maw er moet dus een 0 ipv 1 achter het commando?

[wildhagen]

Nee.

DisableDeleteNotify. Dus als je die optie wil enablen moet er 1 staan, dan disabled hij de feature (TRIM). Bij een 0 (=default) is de Disable niet actief, en is de optie dus enabled.

[Mentalist]

TRIM kan je normaliter uitschakelen in je OS. Je OS moet het namelijk ook ondersteunen om het te kunnen gebruiken.

[_Thanatos_]

Dat heeft er niets mee te maken. Zelfs met TRIM werken alle undelete-tools precies zoals zonder. De enige manier waarop de SSD het commando gebruikt is om datablokken te hergebruiken wanneer er nieuwe data geschreven wordt. Maar de gouden regel bij een undelete-operatie is sowieso: zorg dat je NIETS naar de betereffende schijf schrijft.

De flash-chips worden bij TRIM niet aangeraakt, dus verwijderde data blijft in de geheugencellen gewoon staan, alleen de controllert kenmerkt ze als "leeg/bruikbaar". Dat is op een traditionele schijf niet anders.

[johnbetonschaar]

Maakt het bij deze drives eigenlijk wat uit ten opzichte van garbage collection zonder TRIM?

Voor de OCZ Vertex die ik heb zijn 2 firmwares beschikbaar, 1tje met garbage collection en 1tje met TRIM. De versie met garbage collection blijkt in alle tests betere prestaties te leveren dan Linux of W7 met TRIM, en je hebt er dus geen OS support voor nodig.

[_Thanatos_]

De versie met garbage collection blijkt in alle tests betere prestaties te leveren dan Linux of W7 met TRIM, en je hebt er dus geen OS support voor nodig.

Met een grote maar. Garbage collection belast de SSD wel "onnodig", en het moet het gebruikt FS ondersteunen. Daardoor kan hij dus minder lang meegaan, en kan het roet in het eten gooien als je je schijf aan het wipen bent met random data, vlak voordat je em verkoopt.

[johnbetonschaar]

De GC in de nieuwere firmwares is toch niet fs afhankelijk? Dat draait gewoon als de drive idle is en werkt rechtstreeks op de controller. Denk dat jij de OCZ garbage collection scriptjes bedoelt die je op oudere firmwares zelf periodiek kon runnen, die gingen geloof ik heel het bestandssysteem af om een soort van defrag te doen. Ik heb ook nog nooit gehoord dat de GC in de nieuwere firmwares de drive meer zou belasten dan TRIM, denk eigenlijk dat dat wel mee zal vallen.

[eymey]

Euhm, als de GC niets af weet van het FS, hoe moet hij dan weten welke blokken er ge-reset mogen worden?

[_Thanatos_]

Dat tooltje van OCZ maakt een bestand aan ter grootte van je vrije ruimte (wat dus een crash kan veroorzaken als Windows besluit dat er iets spannends opgeslagen moet worden) en gaat dat vullen met nullen. Dat is niet echt garbage collection, maar meer een soort reset.

Ik weet niet hoe de nieuwe GC werkt, maar feit is dat de verwerking van het TRIM-commando de flash-chips niet aan hoeft te raken, gezien er geen datablokken met nullen overschreven hoeven te worden. Het gaat puur erom de controller weet welke clusters het OS zegt dat er vrij zijn.

[kozue]

Linux ondersteunt op dit moment nog geen TRIM (zie bv de discussie op het OCZ forum), dus zul je daar allicht betere performance hebben met de GC versie.

[sapphire]

ik snap sowieso niet hoe dat TRIM werkt onder W7
of gaat dat automagisch ?

[wildhagen]

Dat gaat automatisch, hoef je zelf niks voor te doen, behalve dan deze firmware flashen en Windows 7 installeren indien je dat nog niet gedaan had.

Op deze pagina kan je lezen wat TRIM in grote lijnen doet.

Als je wil kijken of TRIM aanstaat in Windows 7 moet je het commando fsutil behavior query DisableDeleteNotify geven vanaf een administrative command prompt. Als je een 0 terugkrijgt staat TRIM aan, bij een 1 staat hij uit.

[Reactie gewijzigd door wildhagen op 24 juli 2024 07:09]

[Ruuddie]

Apart, bij mij geeft hij een 0 terwijl ik nog de oude Intel firmware gebruik...

[wildhagen]

Het geeft alleen aan dat de TRIM-functie van Windows 7 actief is. Uiteraard moet de SSD nog wel TRIM ondersteunen, anders negeert hij de commando's gewoon.

Bovenstaand commando zegt dus niet of de SSD TRIM ook daadwerkelijk ondersteunt, afaik is daar namelijk geen commando voor.

[ppl]

Dat klopt, Win7 doet standaard support. Echter heeft de oude firmware geen TRIM support, deze nieuwe versie dus wel. Deze firmware upgrade zal alleen voor de nieuwe Postville (ook wel de X25-m G2) TRIM support brengen. Als je een oudere X25-m hebt dan heb je pech, Intel heeft aangegeven dat deze geen TRIM gaat krijgen.

Overigens moeten je OS, controller en de storage driver ook nog eens TRIM supporten anders heb je er alsnog niets aan. Voor meer informatie wat er nodig is kun je het beste even de topic start raadplegen (en de rest van het topic ook natuurlijk!) van het topic over ssd's: Het grote SSD topic ~ Deel 6

[Reactie gewijzigd door ppl op 24 juli 2024 07:09]

[kozue]

Dat gaat automatisch, hoef je zelf niks voor te doen, behalve dan (...) Windows 7 installeren

Een OS installeren valt bij mij niet onder "niks doen"... Vooral als je nu Linux draait is het installeren van enige vorm van Windows eigenlijk gelijk aan je computer om zeep helpen.

Op deze pagina kan je lezen wat TRIM in grote lijnen doet.

Het stond ook al in het artikel uitgelegd... lezen is een kunst.

Als je wil kijken of TRIM aanstaat in Windows 7 moet je het commando fsutil behavior query DisableDeleteNotify geven vanaf een administrative command prompt. Als je een 0 terugkrijgt staat TRIM aan, bij een 1 staat hij uit.

Wat is dat toch een gebruiksvriendelijk OS he, dat windows. Nooit de commandline voor nodig met vage commando's...

[flamingworm]

heb je ook nooit nodig, die commandline... Dit commando is enkel voor de ongelovige tweaker die toch es wilt checken of de TRIM functie nu werkelijk geactiveerd is. Het doet ansich niets.

[Xenan]

Microsoft beweert ook helemaal niet dat je nooit de command line nodig hebt. Sterker: voor beheerders is de command prompt weer helemaal terug met PowerShell.

[ToeingTheLine]

Jammer dat er geen TRIM voor de G1 komt....

[wildhagen]

Tsja, niet zo raar, de G1 is afaik al een hele tijd End of Life, dan worden er dus geen ontwikkelingen meer voor gedaan, tenzij het om bijvoorbeeld een groot securitylek gaat.

[Mentalist]

Het gemiddelde moederbord is ook na 6 maanden EOL, maar toch is het niet zo gek om van een nette fabrikant te verwachten dat die voor een jaar of 2 BIOS-updates uit blijft brengen.

Nu weet ik niet of de G1 hardwarematig in staat is tot TRIM, maar het zou wel zo netjes zijn van Intel om daar dan nu een firmware update voor uit te brengen. Als je destijds een apparaat van meer dan 300 euro hebt gekocht mag je best verwachten dat de softwarematige support wat verder loopt dan het punt van EOL.

Zelfde verhaal dat je van een videokaartfabrikant mag verwachten dat hij Windows 7 drivers maakt voor een videokaart die een jaar oud is. Die kaart is waarschijnlijk ook al EOL maar dat wil niet zeggen dat je helemaal geen ondersteuning meer hoeft te verwachten.

[merethan]

Trim is echt niets bijzonders. Geen extra eisen voor de hardware.

Vroegah toen je een file had "verwijderd", was alleen de verwijzing uit de "inhoudsopgave" verdwenen. Maar de data stond er nog. Daarom is weg niet echt weg.
(een nieuwe inhoudsopgave maken, a.k.a. formatteren, maakt een HD dus niet echt leeg)

Voor HDD's maakt dat niets uit. Een reeds beschreven deel beschrijven is niet anders dan een nog nooit eerder aangeraakt deel een magnetische waarde geven.

SSD's echter schrijven data weg in cellen van 8 bits en die kun je ook alleen maar in 8 tegelijk schrijven. Wil je er 1tje van waarde veranderen zul je indien er al wat staat eerst alle 8 moeten lezen en daarna alle 8 weer terug schrijven. Een nogal zinloze en tijdrovende routine als die data geen functie meer heeft...

Enter "trim". Het OS laat dan de SSD weten welke blokken data nog functie hebben waarna de SSD op een rustig momentje de overige blokken kan gaan legen.

Dat is gewoon een softwarematige routine die niet meer eisen stelt aan je hardware dan kunnen rekenen. En dat kon al gezien hij commando's kan uitvoeren.

[Femme]

Trim is echt niets bijzonders. Geen extra eisen voor de hardware.

Trim zal bij een ssd-controller die een beetje flexibel is opgezet inderdaad gewoon in software geïmplementeerd kunnen worden, maar dan moet de ssd-fabrikant wel nieuwe firmware willen ontwikkelen. Vooralsnog hebben alleen Intel en Indilinx dit gedaan bij bestaande controllers.

De goed presterende implementatie van trim heeft wel de nodige implicaties. Zo eenvoudig lijkt het me niet.

SSD's echter schrijven data weg in cellen van 8 bits en die kun je ook alleen maar in 8 tegelijk schrijven. Wil je er 1tje van waarde veranderen zul je indien er al wat staat eerst alle 8 moeten lezen en daarna alle 8 weer terug schrijven. Een nogal zinloze en tijdrovende routine als die data geen functie meer heeft...

Het probleem is groter dan dat. Flashgeheugen kan op pageniveau geprogrammeerd worden, maar om de staat van geprogrammeerde cellen in een page te kunnen veranderen moet het hele blok waarin de page zich bevindt eerst gewist worden. Pages hebben vaak een grootte van 4KB en zitten per 128 stuks in een blok van 512KB.

Dus als je 4KB gegevens wilt wijzigen in een geheugenblok van 512KB zou er 508KB aan data ingelezen moeten worden, moet er een geheugenblok gewist worden en moet er 512KB data geprogrammeerd worden. Dat is niet alleen slecht voor de prestaties maar ook voor de levensduur van het flashgeheugen.

Een slimme ssd-controller werkt hier omheen door wijzigingen elders in een lege geheugenpage weg te schrijven die direct geprogrammeerd kan worden. Dit werkt goed zolang er genoeg lege geheugenpages zijn. Trim zorgt voor meer lege geheugenpages door de ssd-controller kennis te geven van de data die er uit het bestandssysteem is verwijderd.

Enter "trim". Het OS laat dan de SSD weten welke blokken data nog functie hebben waarna de SSD op een rustig momentje de overige blokken kan gaan legen.

Het is eigenlijk anderom. Met een trim-commando kun je een range van lba-adressen versturen waarvan de inhoud door het opslagmedium afgedankt mag worden.

[Verwijderd]

Ook formatteren gaat weer in gradaties, alleen een low level format verwijderd daadwerkelijk je data. Disk formatting.

_{Na een low level format kan data nog steeds gelezen worden met speciale apparatuur. Je zou je schijf 11 keer kunnen overschrijven als je er zeker van wilt zijn dat het niet meer lukt. Met SSD's schijnt het lezen van low level formatted 'disks' ook mogelijk te zijn door middel van electronen miscroscoop maar dit gaat erg ver.}

[Titusvh]

Het is nog 'erger' dan je stelt.
Het bitjes verhaal is wat simpel, in werkelijkheid worden grotere eenheden gebruikt. Want op deze manier gaat je verhaal net zo goed voor HHD's op, die kunnen ook niet een enkel bitje of zelfs maar byte ozmetten.

Alvorens een blok te kunnen schrijven, moet het eerst gedelete worden, en zo'n delete-eenheid is zelfs nog groter (weet ff niet hoe groot).

Dus als je één blokje wil overschrijven moet je eerst alles uit de delete-eenheid (meerdere blokken) lezen, dan alle blokken in die eenheid wissen, en alles weer terugschrijven.

Omdat je daar qua performance niet vrolijk van wordt kiest de SSD dus meestal als strategie 'copy on write'. Dus i.p.v de deleten en herschrijven, schrijft hij de data gewoon weg op een maagdelijke lokatie (kan onmiddelijk wegschrijven). Het oude blokje wordt gemarkeerd. En de garbage collector reorganiseerd de boel later wel. TRIM is hier ook NIET nodig, de SSD weet welk blokje vrij is gekomen.

Als je een bestand DELETE zal windows de fysiek data niet aanraken, en de SSD kan niet bepalen of ene blok/wel in gebruik is (tenzij hij NTFS snapt). Daar is TRIM dus voor. I.p.v. alleen de MFT bij te werken geeft Windows (7) via TRIM dus ook aan welke datalokaties vrijgegeven kunnen worden.

Ook hier geld dat de garbagecollector die gegevens kan gebruiken om de boel te optimaliseren.

[ppl]

Gezien de support die de concurrentie geeft aan oude modellen is het wel raar. Technisch gezien zou het prima kunnen en TRIM is best een belangrijke feature voor hedendaagse ssd's. Daardoor presenteert Intel zich nou niet als betrouwbaar qua support op de ssd die je bij hun koopt; geen slimme actie.

[n0elite]

Netjes van Intel , jammer dat het ze de 1e keer niet goed is gelukt.

[wildhagen]

Nou, de tweede keer ook niet, want de levering van de Postville zelf is ook al eerder wegens problemen stilgelegd. Dit is in weze de derde poging.

Dingen presteren in hun prijsklasse absoluut super, maar bij de QA van Intel, of iig haar SSD-divisie, kan je toch je twijfels zetten. Nou ja, we geven ze het voordeel van de twijfel, driemaal is immers scheepsrecht.

[ppl]

Dat is niet waar. De eerste firmware keer betrof een bugje die in vrij zeldzame situaties optrad (vrijwel niemand maakt gebruik van een bios wachtwoord, degenen die dat wel deden liepen tegen deze bug aan) die ze hebben opgelost met een firmware update. Dat was een onvoorziene update. Deze update was wel voorzien, het was namelijk bedoeld om TRIM support te geven aan de Postville. Door een of andere bug in deze firmware die in zeer zeldzame gevallen getriggered wordt was de ssd soms niet beschikbaar. Die update heeft Intel vervolgens ingetrokken om de bug op te lossen. Dat hebben ze dus gedaan en deze update die je hier ziet is dan ook de verbeterde versie van die firmware update. Ne0lite heeft het dus wel bij het rechte eind, dit is voor deze firmware dus de 2e keer dat Intel het probeert omdat het de 1e keer niet goed is gelukt. Vandaar dat de titel van dit bericht ook het woordje "bugvrij" bevat (waar ik hartelijk om kon lachen trouwens).

Als je kijkt naar de rest van de concurrentie dan zie je dat het vaak nog wel eens mis gaat bij firmwares voor schijven, zowel ssd's als hdd's. Zo komt bij Dell ook vaak genoeg voor dat firmware versies van de scsi disks en de scsi controller elkaar nog wel eens dermate wil bijten dat er kans is op dataloss. Intel heeft het bij de Postville 2x een bug gespot en dat ook netjes opgelost. In beide gevallen betrof het bugs die niet vaak ontstaan omdat mensen niet vaak de combinatie hebben wat de bug triggered. Om dan te gaan roepen dat je twijfels moet hebben bij de QA van Intel getuigt meer van overdrijven verheffen als kunst dan van een daadwerkelijk QA probleem. Zeker als je ziet dat Intel direct reageert door de updates in te trekken en mensen te waarschuwen.

@hieronder: anderen hadden het al beantwoord maar even ter bevestiging:
hdd = hard disk drive
ssd = solid state drive

[Reactie gewijzigd door ppl op 24 juli 2024 07:09]

[T-men]

Ik ben benieuwd wie die kop "Bug vrij" verzonnen heeft.

Als het een uitspraak van Intel is, dan vind ik 'm erg arrogant klinken, maar als 'ie van de tweakers redactie af komt, dan zadelen ze Intel met een statement op dat bijna onmogelijk waar te maken is.

Anyway "bugvrij" of "foutloze software" is naar mijn mening geen term die op een forum als dit thuis hoort, tenzij b.v. van bepaalde software expliciet gegarandeerd wordt dat deze bug-vrij is.
(B.v. als studie project van een universiteit. Dan heeft het echt nieuwswaarde)

Maar "bugvrij", dat lukt voorlopig zelfs de NASA niet.

[Reactie gewijzigd door T-men op 24 juli 2024 07:09]

[_Thanatos_]

Ik denk dat tweakers wel verwacht van zijn lezers dat ze snappen wat er bedoeld wordt, ook al wordt niet altijd de technisch meest correcte term gebruikt.

Daarnaast kun je ook beredeneren dat software bugvrij is totdat er weer nieuwe bugs ontdekt zijn. Mijn huis is immers ook "vrij van" ongedierte, totdat ik een spin kakkerlak zie lopen.

[Reactie gewijzigd door _Thanatos_ op 24 juli 2024 07:09]

[robvanwijk]

Ik denk dat tweakers wel verwacht van zijn lezers dat ze snappen wat er bedoeld wordt, ook al wordt niet altijd de technisch meest correcte term gebruikt.

Akkoord.

Daarnaast kun je ook beredeneren dat software bugvrij is totdat er weer nieuwe bugs ontdekt zijn. Mijn huis is immers ook "vrij van" ongedierte, totdat ik een spin zie lopen.

Dus jij zou een huis "vrij van ongedierte" noemen als de kelder vol zit met muisen maar je nou eenmaal nooit in de kelder komt? Wat mij betreft is "bugvrij" echt een ja/nee statement; het is zo of het is niet zo. Dat heeft verder niks te maken met of bugs gevonden zijn: als ze erin zitten is het niet bugvrij, punt.

[_Thanatos_]

Dus jij zou een huis "vrij van ongedierte" noemen als de kelder vol zit met muisen maar je nou eenmaal nooit in de kelder komt?

Ja. Want als ik daar nooit kom, kan ik ook niet weten of daar muizen lopen. Met dat muizen technisch gezien geen bugs zijn, maar rodents (om maar bij het Engels te blijven)

[Reactie gewijzigd door _Thanatos_ op 24 juli 2024 07:09]

[mrlammers]

Zolang tweakers uitleg nodig hebben bij termen als HDD en SSD, dan snappen ze waarschijnlijk wel meer niet.
No flame intended, maar dat is dan de aanname die ik doe...

Mijn huis is immers ook "vrij van" ongedierte, totdat ik een spin zie lopen.

Helemaal waar.

Gemiddeld bevat code gemiddeld drie tot tien fouten bevat per duizend geschreven regels. Je kunt bijvoorbeeld mathematisch aantonen dat de broncode consistent is en geen onverwachte returns geeft, maar vergeet niet dat er tijdens het compileren ook weleens iets fout gaat. Compilers maken 'vertaalfouten'.

Daarnaast zijn interfaces niet heilig. Hardware specificaties ook niet. Onvolkomenheden in de interfaces zouden ook als bugs aangemerkt kunnen worden.

Bugvrije aansturing bestaat (voorlopig) niet.

[fevenhuis]

Vrij van de bekende (Windows 7) Bug en is dus alszodanig bugvrij maar dat wil niet zeggen perfect.

[Fairy]

Of ze houden hem bugarm moeten noemen

[Eomer]

my thoughts exactly

[Verwijderd]

Je kan anders bij hun marketing gaan werken want Intel heeft gewoon twee keer een enorme fout gemaakt.
De eerste was niet in zeldzame situaties, het gebeurde namelijk in 100% van de gevallen wanneer je met het wachtwoord van het BIOS speelt. Dat is een onvergeeflijke fout als je iets van software maken en/of testen kent. Elke mogelijkheid die je aanmaakt, test je gewoon al is het maar in de meest simpele manier. En zelfs op de simpelste manier hadden ze die fout 100% van de tijd gevonden.

De tweede keer zijn ze niet fout gegaan bij het testen want het gebeurde inderdaad bij specifieke configuraties. Ze hebben de update ook meteen weggehaald, dus terug mooie aktie. Maar daarna heeft het zo maar even 5weken geduurd voor hun gebruikers eindelijk een update kregen.
Nu als ze de tweede keer op een maand tijd de bugfix hadden getest, waarom konden ze het dan de eerste keer niet gewoon langer testen om de bug op te vissen. Of waarom gaven ze in godsnaam geen beta of alpha uit. Zij hadden Win7 al een jaar en de meeste van hun klanten hadden Win7 ook al een jaar, dus meer dan genoeg mensen zouden op problemen kunnen stuiten.

[DukeBox]

vrijwel niemand maakt gebruik van een bios wachtwoord,...

Het ging niet om een bios password, maar een password op de hdd. Dat zijn 2 verschillende dingen.
Daarnaast, in het bedrijfsleven wordt dit pasw. toch regelmatig gebruikt. Bij ons zijn al onze laptop voorzien van zowel een bios als hdd password. Middels een vingerprint reader kan de eigenaar inloggen (volledig sso).

[Tropical_Daddy]

even een stomme off-topic vraag,
maar als SSD staat voor Solid State Disk
Waar staat HDD dan voor? Hard Drive Disk? (gokje)

[Twazerty]

Hard Disk Drive en Solid State Drive

[Ali3nSt0rmz]

Gewoon HarD Drive dacht ik ^^

[Fairy]

Hard Disk Drive

Hard Disk is een afkorting.... Hard Drive ook.....

http://en.wikipedia.org/wiki/Hard_disk_drive

[Reactie gewijzigd door Fairy op 24 juli 2024 07:09]

[Digital-DNA]

Solid State Drive
Hard Disk Drive

je kwam in de buurt

en vroeger had je ook de Floppy Disk Drive (FDD)

[Reactie gewijzigd door Digital-DNA op 24 juli 2024 07:09]

[DisparateX]

"vroeger" is relatief, heb nog steeds een FDD in mijn i7 pc

[mkools24]

Dan hadden ze het beter SDD kunnen noemen dus om in die lijn te blijven

[Aganim]

Nee, immers bevatten SSD's geen schijven/platters (waar de 'Disk' vandaan komt) meer.

[Reactie gewijzigd door Aganim op 24 juli 2024 07:09]

[darkcarlaza]

Van een 'Drive' is ook niets meer over. SSD zonder bewegende onderdelen een Solid State 'Drive' noemen is vreemd. Drive is namelijk iets in beweging doen zetten, ofwel: "to cause and guide the movement".

Dataverkeer vind ik nou niet echt typisch iets wat bij beweging past, dan denk ik meer aan ronddraaiende schijfen, de disks. Daar heb je een drive voor nodig, beweging dus. Solide State Data ofwel SSD vind ik persoonlijk wel nice.

[downtime]

Dataverkeer vind ik nou niet echt typisch iets wat bij beweging past, dan denk ik meer aan ronddraaiende schijfen, de disks. Daar heb je een drive voor nodig, beweging dus. Solide State Data ofwel SSD vind ik persoonlijk wel nice.

Disk is natuurlijk een (modern) synoniem voor een storage apparaat. Het hoeft in mijn ogen niet perse een disk te hebben om het toch een disk te noemen.

Overigens is Solid State Data ook een rare naam. Het gaat immers om het apparaat en niet de data die erop staat. Ga dan eerder voor Solid State Device, of als je dat te algemeen vindt, dan zou ook een Solid-state Storage Device kunnen.

[Verwijderd]

Mss tijd voor een Zachte Schijf?

[TD-er]

Mss tijd voor een Zachte Schijf?

Die zachte schijf hadden we al, dat was de floppy.

Drive is namelijk iets in beweging doen zetten

"solid state" zegt juist dat het niet in beweging komt, dus wat dat betreft is het niet zo'n gekken naam.
"drive" heeft ook als betekenis 'to force to work or act'.

[Reactie gewijzigd door TD-er op 24 juli 2024 07:09]

[Verwijderd]

Floppy Disk: Die hebben we al lang gehad...


SSS: Solid State Storage

[LDenninger]

Je bedoelt dat de D uit SSD weg moet, je wilt 'm dus SS gaan noemen ?

[Opperpanter2]

Is de ssd toolbox ook gefixed? Die corrupte voorheen namelijk je restore points in Windows 7.

edit: zo te zien is daar nog niks aan veranderd: http://www.intel.com/support/ssdc/hpssd/sb/CS-031020.htm

Alhoewel ze in die announcement alleen praten over firmwar 02HA (die corrupte firmware upgrade van eind oktober. Die ik overigens op mijn nieuwe ssd geleverd heb gekregen).

[Reactie gewijzigd door Opperpanter2 op 24 juli 2024 07:09]

[MaxxMark]

Daar was ik ook benieuwd naar. Op de Intel site staat wel wat tekst hierover (http://www.intel.com/support/ssdc/hpssd/sb/CS-031020.htm) maar ik vind het onduidelijk of deze nu bruikbaar is

[Opperpanter2]

Vind ik ook. Zoals ik het nu lees gaat TRIM automatisch in W7 en werkt dat gewoon goed. De SSD Optimizer uit de ssd toolbox zorgde voor problemen, maar die doet blijkbaar wat anders dan alleen TRIMMEN, soort van defrag voor SSD?

Zoals gezegd heeft mijn nieuwe SSD firmware 02HA (de vorige) en TRIM staat gewoon aan in W7 zegtie, dus dat zal wel werken. Mijn restorepoints doen het ook nog volgens mij.

Wat ook onduidelijk is, is wat het verschil is tussen de firmwares 02HA en 02HD. De bug zou zich immers in de firmware update tool van 02HA gezeten hebben, niet in de firmware zelf?

[MaxxMark]

Je weet ook niet of als je de firmware update, of het vanaf dat moment dan goed gaat, of dat het ook met terugwerkende kracht goed wordt gemaakt.

Als dat niet zo is zou een dergelijke 'defrag tool' toch wel handig zijn.

[Darkvater]

Je behoudt toch al je data na de firmware update? Niet dat ik alles opnieuw moet installeren ofzo, toch?

[wildhagen]

In principe kan hij idd zonder data-loss worden geinstalleerd, maar het is natuurlijk wel aan te raden om een backup te maken (als het goed is doe je dat sowieso toch al regelmatig), mocht er net als bij de vorige versie onverhoopt toch nog een bug zitten.

[Ruuddie]

Hoe werkt dit nu precies als je Windows 7 al op een bestaande Intel SSD hebt draaien? Gewoon de firmware patchen en je prestaties gaan meteen vooruit? Of moet je eerst een tooltje draaien om de oude, niet-'getrimde' bestanden op te ruimen?

[Femme]

Trim komt voor zover ik heb begrepen pas in actie als een bestand (hard) wordt verwijderd (dus als de trashcan actief is bij het legen van de trashcan) of bij het formatteren van een partitie. Loze data die nog in het geheugen van de ssd staat wordt pas vrijgegeven als de betreffende lba's worden overschreven en later weer verwijderd.

Je kunt de ssd een hantje helpen door de SSD Optimizer tool uit Intels SSD Toolbox te gebruiken.

[Reactie gewijzigd door Femme op 24 juli 2024 07:09]

[Opperpanter2]

Inderdaad. Jammer alleen dat de SSD TOolbox niet (meer) te downloaden is vanwege (weer) een andere bug.

[wildhagen]

Die oude bestanden worden vanzelf door TRIM opgeruimd, dus gewoon flashen is in principe voldoende om gebruik te kunnen maken van de hogere prestaties.

[Titusvh]

TRIM wordt gebruikt om meteen bij het deleten van een bestand ook door te geven welke datablokken vrijgegeven mogen worden.
Bestanden gedelete vóórdat TRIM gebruikt wordt, daar weet TRIM niets van.
Die kan je weer vrijgeven met de toolbox. Die kijkt welke lokaties volgens het filesystem vrij zijn, en geeft die blokken alsnog vrij.

Dus na de patch even de toolbox erlangs. Erna zorgt TRIM dat het snel blijft.

[TechSmurf]

Ik vind het nogal wat, claimen dat 'ie bugvrij is ... Je kunt hooguit stellen dat 'ie alle gerapporteerde bugs oplost.

[MadDoGz]

Naar mijn mening worden niet alle lege pages meteen gecleaned na het installeren van de firmware update.
Aangezien TRIM uitgevoerd wordt zodra er iets gedelete is zit je op dat moment dus nog met ongeldige data op je pages.
Een keer de optie "wis vrije ruimte" aanvinken bij een tool als Ccleaner should do the trick...
Nadat ik dit gedaan heb is de random write speed drastisch verbeterd van mijn 160gb Postville.

Door de TRIM functie zou op een ssd een quick format ook op hetzelfde neerkomen als een zero-fill...

correct me if i'm wrong

[Reactie gewijzigd door MadDoGz op 24 juli 2024 07:09]