'Google betaalt 36 procent van Safari-zoekinkomsten aan Apple'

Apple ontvangt 36 procent van de inkomsten die Google genereert uit zoekopdrachten via de Safari-browser. Dat zegt een getuige in de antitrustzaak tegen de techgigant. Eerder maakten zowel Google als Apple bezwaar tegen het openbaren van details van hun overeenkomst.

Volgens Bloomberg kromp John Schmidtlein, de belangrijkste procesadvocaat van Google, 'zichtbaar ineen' toen economisch expert Kevin Murphy, die namens Google getuigde, het percentage noemde dat de techgiganten vertrouwelijk wilden houden. In een eerdere rechtszaak deze maand betoogde Google dat het openbaren van details over de deal met Apple de concurrentiepositie van Google op 'onredelijke wijze' zou ondermijnen.

Hoeveel advertentie-inkomsten Google genereert uit zoekopdrachten via de Safari-browser is niet duidelijk, maar het gaat waarschijnlijk om tientallen miljarden dollars. In 2022 zette Google in totaal bijna 280 miljard dollar om. Het merendeel daarvan is afkomstig uit advertenties.

Het was al enige tijd bekend dat Google jarenlang miljarden dollars betaalde aan Apple om de dominantie van zijn zoekmachine te behouden. In 2021 zou Google 18 miljard dollar hebben betaald om de standaardzoekmachine in Safari te zijn. Eind oktober werd bekend dat Google in 2018 aan Apple vroeg om de Search-app standaard te installeren op iOS-apparaten.

Door Sabine Schults

Redacteur

13-11-2023 • 20:46

180

Submitter: Aegir81

Reacties (180)

180
177
62
3
0
99
Wijzig sortering
Ik ben er als gebruiker van diverse Apple apparaten heel blij mee dat dit gebeurt (Google als standaard). Zo hoef ik niets te wijzigen en ben ik verzekerd van een goed werkend geheel. Bij bv. Microsoft’s Edge is het regelmatig nodig om Google opnieuw als default in te stellen of te bevestigen.

Google geeft mij nog altijd veruit de beste zoek resultaten: met wat voorzichtigheid bij de duidelijk als gesponsorde links aangegeven resultaten is het onovertroffen. Diverse andere zoekmachines geprobeerd maar geen kan ook maar enigszins tippen aan Google.
Als je pakweg 3 jaar geleden dit had gepost, had ik je 100% gelijk gegeven. Google was de beste zoekmachine.
Helaas is dit eind 2023 niet meer het geval.
DuckDuckGo is wennen, maar het levert nu meer relevantere resultaten op dan de rotzooit die Google nu presenteert. En dan heb ik het nog niet eens over de gesponsorde content, reclame en webshops die de eerste pagina zoekresultaten bevuilt.
Zelfs Bing is een veel betere zoekmachine geworden.
Ik ben nu enkele weken weg van Google en de alternatieven bevallen me goed. Beter zelfs.

Ik ben wel geschrokken van de enorme bedragen die Google binnenrijft van reclame alleen en wat Apple er aan verdient, zonder er iets voor te moeten doen als het ware.

Stel je voor dat die vele miljarden niet gebruikt zouden worden om de mensen te irriteren, maar om goedkopere producten te kunnen aanbieden.
Google levert mij nog steeds relevantere informatie dan DuckDuckGo. Ik hoef bv alleen maar 'ajax' te typen om direct een overzicht van het speelschema en standen te zien. DuckDuckGo toont mij eerst reclame voor het schoonmaakmiddel en alle andere informatie moet ik zelf bij elkaar zoeken. Zelfde bij Bing.
Ik heb even gezocht op DDG met de zoekterm 'ajax'.

Ik krijg toch netjes alles over voetbal en niets om schoon te maken.
Bing idem.

En als Belg zijnde, heb ik niets met Nederlands voetbal te maken.
Grappig dat mijn default niet op nederlands stond bij ddg en ik resultsten over programeren in ajax kreeg.
Dat is alleen omdat Google jouw profiel heeft en weet dat jij van voetbal houdt. En die profielen is precies waarom ik die Google spyware niet wil gebruiken. Ik wil niet in de gaten worden gehouden.

En waarom zou een voetbalclub belangrijk zijn dan het schoonmaakmiddel? Als een vrouw deze zoekopdracht in zou voeren zou ze precies het tegenovergestelde zeggen. “Ik zocht een schoonmaakmiddel en kreeg irrelevante resultaten over voetbal”. Als je goede resultaten wilt hebben moet je specifieker zijn. 1 woord is een heel slechte zoekopdracht.
Dat heeft niks met het profiel te maken. Google is heel sterk in widget-stijl informatie tonen. Als je een restaurant zoekt krijg je gelijk een maps view en reviews. Bij een sportcompetitie zie je gelijk de laatste resultaten of standen. Bij algemenere zoekopdrachten zie je een citaat van Wikipedia. Dat is echt heel handig.

Verder zijn de zoekresultaten van Google zo brak geworden dat ik nu liever DuckDuckGo gebruik.
Dat doet Bing ook allemaal, ik lees hier meerdere comments over Google die dit soort dingen doet, alsof Bing dat niet doet. Net alsof die mensen lang geen Bing hebben geprobeerd.
Veel van de genoemde voordelen van Google heeft Bing ook, maar naar mijn mening wel in een betere layout.
Zal best dat bing het doet. Gebruik ik inderdaad niet. Zoals gezegd gebruik ik DuckDuckGo en krijg ik daarmee prima resultaten maar geen widgets waardoor je soms even moet doorklikken. Iedere keuze is een compromis.
En die widget-stijl informatie en reviews zijn ook meteen een minpunt.
Wanneer je de website van een restaurant, hotel of bedrijf zoekt, moet je je eerst door een hele berg sites met adressen, reviews, openingstijden of boekingsites heenworstelen totdat je de site van het bedrijf zelf tegenkomt.
In de widget die Google toont staat meestal gewoon de link naar de officiële website, hoef je niet te zoeken of te scrollen.

[Reactie gewijzigd door BlackShadow op 25 juli 2024 21:14]

Dan moet het bedrijf zich wel bij Google hebben aangemeld. Vooral bij kleinere bedrijven is dat lang niet altijd het geval.
Zowel ik als mijn vrouw (beide hebben niks met voetbal - kijken niets, googlen niets etc) hebben net op onze telefoon “Ajax” gezocht, en krijgen precies hetzelfde resultaat als de poster waarop je antwoordt.

Je praat dus poep…
Het klopt ook niet altijd, Google zal gewoon gokken dat jullie de voetbalploeg zoeken en die gok is vaak juist maar ook wel eens fout.
Heb net even gedaan.
Zoek resultaten Ajax

1 Ajax programming wikipedia
2 Ajax officiële website
3 AFC Ajax wikipedia

Geen schema of iets dergelijks

Bij DuckDuckGo ook een mengelmoes van zoek resultaten maar geen overzicht of iets specifieks over ajax
Als een vrouw deze zoekopdracht in zou voeren zou ze precies het tegenovergestelde zeggen.
Ah ja, want alleen mannen houden van voetbal en schoonmaken is natuurlijk een taak voor de vrouw. 8)7
Je geeft zelf al het antwoord op je vraag. Als je een schoonmaker bent zal Google eerder het schoonmaakmiddel als resultaat tonen, en winkels en prijzen. Omdat ze dat weten werkt het goed.

Het ligt er een beetje aan wat je zoekt, als je dat niet wilt zal Duckduckgo beter werken, maar in 95 procent van de zoekopdrachten zoek je niet in het algemeen maar voor jezelf.
Niet altijd hoor, ik heb nog nooit naar Ajax gezocht, en toch komt de club bovenaan te staan (inclusief schema en scores).
Ik krijg in een prive venster exact dezelfde voetbalclub aanbod als ik zoek op ajax. Duck duck go geeft nagenoeg de exact zelfde resultaten, evenals bing (echter stoppen zowel google als bing hun eigen content halverwege de resultaten).

Ik snap wel wat je bedoel, maar ik denk dat dit gewoon geen sterk voorbeeld is. Ikzelf geef geen hol om voetbal en ben een webdeveloper. Ik had van dat google profiel dan wel verwacht dat hij sneller naar javascript zou hinten dan naar voetbal, maar dat is toch niet het geval.
"Ik wil niet in de gaten worden gehouden." Ik neem aan dat je dus ook geen Facebookprofiel hebt en je bankpas nooit gebruikt? Je alle camera's probeert te ontlopen? Ooit het programma Hunted gezien en je weet dat je bijna 24/7 in de gaten gehouden kunt worden. Kunt, want we leven hier niet in een land als bv China waar dat wel het geval is.
Ik heb inderdaad geen social media en gebruik m’n bankpas alleen om geld uit de muur te halen. Wanneer m’n knip weer bijna leeg is haal ik weer een paar honderd en kan ik weer even vooruit. Niet iedereen is zo’n junk van digitaal als tegenwoordig de standaard lijkt te zijn hoor. Als je op straat loopt lijkt het alsof iedereen in z’n eigen digitale bubbel rondloopt, maar er zijn nog mensen die daar echt niks mee hebben. Vroeger was misschien niet per se alles beter, maar tegenwoordig is zéker niet alles een vooruitgang. We ruilen het ene nadeel in voor het andere en ik heb het idee dat we de wereld niet meer verbeteren maar alleen omruilen voor iets anders. Iets waar voornamelijk bedrijven baat bij hebben.

We bouwen met z’n allen een techno-dictatuur, waar big tech de dienst uit maakt, en het gros helpt daar graag aan mee, want die vinden het veel belangrijker te kunnen betalen met hun tracker en met hetzelfde ding hun lampen uit te kunnen schakelen of autodeur te openen, dan na te denken over hun vrijheid in de toekomst.
Ik heb nog nooit naar Ajax gezocht, maar bij Bing komt als eerste resultaat de voetbalclub, met daarbij de standen en schema, zelfs in een mooier format ook nog.
Sterk mee oneens helaas. Ik ben ook overgestapt naar DDG, maar de resultaten zijn zoveel slechter dat ik in de helft van de gevallen alsnog naar google moet gaan om dezelfde zoekopdracht te doen. Een voorbeeld van enkele minuten geleden:

Rocket league is een game met een ranked gamemodus, die werkt met MMR(match making rating,een soort ELO achtig systeem) om te bepalen hoe goed je bent. Iemand vertelde mij dat het soort"sigma-mu" verdeling was.

Ik zoek eerst op rocket league mmr explained. Zowel DDG als Google geven mij ok resultaten, maar ik wil weten hoe die Mu en Sigma ermee verbonden zijn.

Dus ik zoek rocket league "sigma""mu". (Geprobeerd met en zonder quotes om "rocket league")
Google: 6 Reddit threads waar alles in detail wordt uitgelegd, nog een site met de formules, enkele githubs voor het uitlezen van alle bovenstaande waarden
DDG: Michigan University Carnaval? mathcompetitions.info?? Sites met contact gegevens van personen die Prasant, Deepa en Aswin heten?

https://i.imgur.com/jRHZbL1.png
https://i.imgur.com/RqQPiAi.png
Mijn compromis is al jaren dat ik eerst DDG gebruik en pas naar Google ga als dat geen bevredigend resultaat oplevert. 95% van mijn zoekopdrachten is helemaal niet zo ingewikkeld en kan prima worden beantwoord door de meeste zoekpagina's.
De laatste jaren voel ik steeds minder behoefte om naar Google te gaan. DDG/Bing is goed genoeg terwijl Google zelf steeds minder goed is.

"minder goed" en "goed genoeg" zijn nogal relatief. Het kan best zijn dat gemiddeld genomen veel mensen nog steeds het "beste" antwoord krijgen en wij techneuten minder het centrum van alle aandacht zijn.

Van de andere kant is het "beste" antwoord vaak helemaal niet nodig. Goed genoeg is goed genoeg.
Niet mee eens.

Ik vind dat de resultaten van DuckDuckGo slecht passen bij wat ik zoek, terwijl de resultaten van Google juist wel aansluiten.
En bing vind ik de resultaten ook maar matig eerlijk gezegd, maar wel beter dan DDG (ja ik weet welke engine het is..).

Maar je geeft wel op Google af, maar denk je echt dat DuckDuckGo en Bing geen geld verdienen met de advertenties?
De enige reden dat ze minder verdienen is omdat bedrijven niet willen betalen voor de matige resultaten die het oplevert.. maar als ze zouden kunnen zouden ze net zoveel verdienen.
Dus je argumenten vind ik niet heel sterk.
Ik krijg uit Google toch betere resultaten dan uit Duckduck go. Vroeger gebruikte ik nog meerdere zoekmachines om meerdere resultaten te krijgen, maar die moeite neem ik ook al jaren niet meer.
Je kan zelf ook nog een Whoogle instantie draaien dan heb je gewoon Google zoek resultaten met alle tracking en reclame meuk eruit verwijderd.
Als google het niet doet, dan doet Apple het op den duur wel. Geld is geld, ze zijn geen liefdadigheidsinstelling.
Sorry maar veel resultaten in google zijn commercieel en marketing gebonden. Er is juist ten opzichte van 5 tot 10 jaar geleden nog maar zeer weinig te vinden. Werkelijk 9 van de 10 resultaten op woorden zijn webshops en commerciële door AI gegenereerde content op websites met deeplinks naar producten. Je kan het zo gek niet bedenken of er is wel een website van gemaakt met gegenereerde content en google vind dat want deze websites komen altijd met gekochte adwords in de eerste zoekresultaten. Sinds een aantal jaren is het algoritme daarop aangepast en is er op internet veel kritiek ontstaan op deze wijziging van google, juist omdat de doorzoekbaarheid van het internet en het vinden van informatie hierdoor slechter is geworden. Het gevolg op korte termijn zal zijn dat het gebruik van google wat zal afnemen, maar totdat er iets anders is zal je moet ploeteren door de commerciële resultaten met garbage AI teksten.

[Reactie gewijzigd door Nollekeuh op 25 juli 2024 21:14]

Net zo belangrijk is de vraag ‘wat is dan jouw alternatief’? ChatGPT kan nu nog niet alles vervangen en Bing werkt vaak minder goed dan Google. Als alternatief, gebruik ik tegenwoordig soms Yandex, wat werkt als een soort Google van jaren geleden. Het werkt goed en er is veel minder gefilterd, zolang je niet op Russisch gevoelige informatie zoekt. Nederlandse zoektermen werken juist goed! Maar het heeft niet de beste naam, dus alternatieven zijn welkom.
dus alternatieven zijn welkom.
DuckDuckGo :)
Is (of was althans) een verpakking om Microsoft Bing, wist je dat?
ik wel maar allang veel meer dan dat oa ook met eigen crawlers: https://en.wikipedia.org/wiki/DuckDuckGo#Search_results
Ik gebruik DuckDuckGo wel naast Google, maar het is ook niet in alles even goed. Juist de privacy features, die omwille van privacy zeker waardevol zijn, zitten het tegen. Zo neemt het niet je locatie in overweging en leert het niet op basis van je eerdere zoekacties omdat het geen profiel van je bijhoud. Voor meer generieke zaken, zoals een howto of een recept vinden is DDG wel stukken beter dan Google tegenwoordig, maar voor specifieke dingen zoals waar je een bepaald product kan kopen kom ik weer beter uit bij Google.

Wat dat betreft mis ik in safari wel dat je niet met een simpele shortcut een andere search engine kan gebruiken. Vroegah, toen Opera nog een eigen engine had, kon je door je zoekopdracht met !g te beginnen via Google zoeken, met !b via bing, etc. Dat was een heerlijk systeem (geen idee of Opera dat nog doet, ik vertrouw ze niet meer). In Safari heb je wel een work around door een andere zoekmachine voor 'private' browsing schermen in te stellen, maar toch wat omslachtiger weer.
Edit: Door je search met 'duckduckgo' te beginnen kan het ook in safari, net als dat je o.a. binnen tweakers.net kan zoeken als je je search met 'Tweakers' begint als je 'Quick Website Search' hebt ingeschakeld. Maar daar heeft DDG tegenzitten dat de website naam wat lang is :X

[Reactie gewijzigd door svenk91 op 25 juli 2024 21:14]

Als je DuckDuckGo als standaard zoekmachine gebruikt kan je ook gewoon die 'bangs' gebruiken, gebruik af en toe wel !g om op google te zoeken
of !sp om ontbubbled google resultaten te vinden via startpage
ot: ontbubbled = als in je 'bubble' zitten met gekleurde informatie voorziening?
precies, maar dan zonder die (filter)bubble van google dus :)
Is er eigenlijk een verschil qua privacy tussen deze Google bang, of handmatig naar Google te gaan en te zoeken? Of is het alleen een kwestie van gebruiksgemak?
Nee puur gebruiksgemak, als je die bang gebruikt kom je gewoon op google.com uit, maar er zijn er blijkbaar momenteel 13564 en sommigen zijn iets handiger dan alleen een google search, je kan op heel veel websites gelijk zoeken of een bij translate bijvoorbeeld gelijk een zin invullen.

Blijkbaar is er ook een !tweakers bang zoals MadJo80 zegt, waardoor je gelijk op tweakers kan zoeken
Gebruik in DDG de bang "!tweakers" en je wordt automagisch doorverwezen naar het zoekresultatenscherm hier op Tweakers met de tekst die je voor of achter !tweakers had gezet.
DuckDuckGo gebruikt dan weer Bing voor zijn resultaten. Daarmee zie ik het niet als een alternatief voor de zoekresultaten, meer een variatie van Bing.
DuckDuckGo gebruikt niet alleen maar Bing.
Gebruik ik ook met plezier maar de resultaten komen voor heel specifieke zoekopdrachten niet in de buurt van Google, helaas.
Stel nou iedereen gaat DDG gebruiken. Hoelang denk je dat het duurt voordat die gewoon google 2.0 zijn met alle nare praktijken die daarbij horen 8)7
Voor bepaalde vragen, vooral op het gebeid van software inteijkeling / machine learning vindt ik ChatGPT echt geweldig omdat je door kan vragen naar verduidelijking. Bijvoorbeeld bij bepaalde terminologie of eennbepaald onderdeel in het antwoord.

Bij Google moet je elke keer nieuwe zoekopdrachten doen en heb je telkens meer tabbladen open. Producten, software of bijvoorbeeld specifieke vragen over belasting, zorg e.d. blijft google handig. Maar kennis vragen kan ChatGPT erg goed. Soms moet je alleen bepaalde stukken verifieren tegen een andere bron als je twijfels hebt of het zelf niet kan verifieren in bijvoorbeeld je ontwikkel omgeving ( scratch files bijvoorbeeld )
Ja eens! In het begin heeft ChatGPT me ook veel antwoorden gegeven die het zelf had verzonnen, waardoor ik het nog niet helemaal vertrouw. Maar de laatste tijd, zeker met GPT4, heeft het me zelfs geholpen met belasting vragen die ik niet begreep van de website van de belastingdienst zelf. Het is de ultieme tool voor kennis als het wat verder doorontwikkeld. Interessant ook dat het voor jou al Google aan het vervangen is!
Zou je in deze vergelijking dan niet google's Bard moeten gebruiken en dan de vergelijking met ChatGPT maken.

Bard is tenslotte een gelijkaardig product terwijl google search iets heel anders is
Ging mij niet zozeer om de vergelijking welke LLM het beste is, maar meer dat de Google search engine het op een aantal gebieden af kan leggen t.o.v. LLM oplossingen. Google Bart net ook even geprobeerd met een aantal prompts die ik eerder in ChatGPT gebruikt heb en de resultaten vergeleken en de uitkomsten zijn redelijk gelijk aan elkaar. De antwoorden van ChatGPT lijken bij een aantal prompts completer te zijn.

Bijvoorbeeld op de prompt: "Please explain the softmax activation function"

Krijg ik bij ChatGPT de wiskundige formule, de uitleg heeft een meer wetenschappelijke insteek, de terminologie die gebruikt wordt in de uitleg zijn meer op machine learning georiënteerd waardoor doorvragen makkelijk is omdat je de context simpeler kan meenemen.

Bij Bart krijg ik meer een simplistische uitleg, er zijn meerdere drafts qua uitleg om uit te kiezen, sommige simplistisch, sommige meer op programmeren georiënteerd (Python).

Vanuit ChatGPT gezien kan ik makkelijk doorvragen naar een implementatie in Python of dat ik een simpelere uitleg wil. Als ik vanuit Bart doorvraag met: "show me the methametical formula for the softmax" dan krijg ik nog steeds niet de wiskundige formule.

Ga ik nog een stap verder door heel direct te vragen: "I am looking for the latex formula" dan krijg ik weer de simplistische uitleg.

Conclusie: beide zijn op zich vrij goed, maar ChatGPT doet het voor mijn gevoel beter, nu kan het best zijn als je de vragen opnieuw stelt dat je wel krijgt wat je wilt, maar in mijn geval kreeg ik dat niet.

Als laatste reden waarom in Bart niet gebruikt, Google weet al meer dan genoeg, daar hoeft ook niet nog eens mij met wat voor interactie ik heb met Bart. Meer een privacy dingetje.

En ja, niemand garandeert privacy by ChatGPT, maar zo is het in ieder geval verdeeld, ChatGPT weet wat, Google weet wat, maar beide weten niet alles.

[Reactie gewijzigd door ronaldmathies op 25 juli 2024 21:14]

Net zo belangrijk is de vraag ‘wat is dan jouw alternatief’?
Het vervelende antwoord is dat er geen echt goed alternatief is. Als er een zoekmachine was die op alle punten beter was dan Google dan zaten we daar wel op. Alle problemen en discussie gaan er juist over dat Google alle concurrentie vroegtijdig buiten spel weet te zetten. Om daar tegenop te kunnen zul je jarenlang forse bedragen moeten investeren, niet alleen in zoektechnologie maar ook in contracten en parterners om toegang te krijgen tot data.

Apple is een van de weinige bedrijven die groot genoeg zijn om tegengas te geven maar als er zoveel geld van Google komt zullen daar niet aan beginnen.
Daarbij moeten we denk ik ook verder kijken dan alleen de zoekmachine. Zoeken is voor Google uiteindelijk een manier om advertenties te verkopen. Als Apple een sterke adblocker zou inbouwen, wat 95% van de gebruikers best zou willen, dan zou het al een stuk minder interessant zijn voor Google. Omgekeerd kun je dus redeneren dat de betalingen van Google voorkomen dat Apple een adblocker inbouwt.
Kagi.

Dit naar aanleiding van een tip van een medetweaker onder een nieuwspost van ongeveer een jaar geleden. En bevalt me uitstekend. Je betaalt in euro's ipv met privacy, en de resultaten zijn in mijn ervaring net wat beter dan die van DuckDuckGo
Je hebt gelijk. Ik weet dat ik altijd 2 of 3 zoekresultaten verder moet zijn om een echt goede resultaat te vinden. De eerste 2 zijn altijd gesponsoorde resultaten, en die skip ik automatisch.
Ik ook, ik kijk er niet eens naar. Niet bewust, het is gewoon iets dat je onbewust leert denk ik. Ik had het ook met banners. Als een menu op een banner leek (zelfde maten) kon ik het soms een paar seconden niet vinden.
en alsnog heeft het betere hits dan een andere zoekmacine. Hoe je het went of keert, het is zeker wel een betere machine.

Of je mindset is anders, dat je tevreden bent met de zoekresultaten van andere zoekmachines.
Prima geen enkel probleem mee jouw keuze. Maar je kan niet zeggen dat Google slechtere resultaten geeft dan een Duckduckgo, bing of ander yahoo zoekmachine.
Tja, misschien is het volgend jaar Microsoft dat zoveel als Google wil betalen. Dan is Bing de standaard. 1 tikje in Safari-instellingen om van de default naar een andere te gaan en klaar is Heloise. ;) Dat Microsoft Edge af en toe reset naar Bing kan ik me van voorstellen dat het strontvervelend is ja, maar de Safari-settings blijven zoals ze zijn. Ik heb al jaren DDG als default. :) (Al betrap ik mezelf er op heel vaak !g voor de opdracht te zetten omdat DDG's resultaten niet zo vaak betrouwbaar/relevant zijn. Al is dat op Google ook steeds vaker een probleem. Sterker nog: er is eigenlijk geen goede zoekmachine meer. :+)

Ik blijf die hele deal raar vinden. Het is precies zoals Tim Cook (tot mijn verbazing*) zei: als ze iets anders als default zetten, dan gaat 95% van de gebruikers gewoon doodleuk naar de instellingen en zet het terug naar Google. Als je dan miljarden kan krijgen om Google de default te houden terwijl het leeuwendeel van je users ook graag Google wil is natuurlijk een win-win. Ik snap alleen niet dat Google het er voor over heeft, zijn ze zo bang dat mensen naar iets anders switchen als Bing of DDG bijvoorbeeld de default wordt? Kan me niet voorstellen dat ze daar zó bang voor zijn. De meeste mensen willen Google, simpel zat. Uiteraard kan je zo van hero naar zero in dat wereldje, maar dan nog. Ik denk dat Google's risico meer ligt in dat algoritme dat steeds vaker clickbait en extreem generieke shit promoot (zelfs als je zeer gericht probeert te zoeken) dan wat de default is in een browser...

* = tot mijn verbazing, omdat zo'n statement Google ook had kunnen doen heroverwegen of het ze die miljarden wel waard is.
Zullen ze Apple ook niet betalen omdat ze als de dood zijn dat Apple anders zelf misschien een zoekmachine zou gaan ontwikkelen?
Ps dit artikel lijkt dat ook te onderstrepen
https://www.bloomberg.com...ed?embedded-checkout=true

[Reactie gewijzigd door pjdijkema op 25 juli 2024 21:14]

Maybe, maar die miljardeninvesteringen lijken dat ook niet perse tegen te gaan. ;) En dat je zelf een zoekmachine begint wil niet zeggen dat die echt succesvol is of met Google kan competen. Er zijn tal van zoekmachines, maar Google blijft de meest populaire (83.5% marktaandeel) - zelfs binnen Edge. Apple heeft weliswaar het "Apple-effect", maar 83.5%... En Cook weet dat je een andere zoekmachine niet zomaar door de strot van de gebruikers geramd krijgt die allemaal Google willen.

Wil Google bang moeten zijn van Apple's plannen voor een zoekmachine, dan moet die zoekmachine van Apple echt verrekte goed in elkaar zitten; anders krijgt het een even summier marktaandeel als de rest. Al moet ik toegeven dat er misschien wel kansen zijn elke keer als Google het algoritme aanpast. Nu is het natuurlijk wel n=1 dat ik de resultaten van Google steeds vaker volstrekt irrelevant vind, misschien dat anderen het juist geweldig vinden. Zal wel, want Google heeft een goudmijn aan data om te zien wat de gebruikers over het algemeen leuk vinden.
Ik snap alleen niet dat Google het er voor over heeft, zijn ze zo bang dat mensen naar iets anders switchen als Bing of DDG bijvoorbeeld de default wordt? Kan me niet voorstellen dat ze daar zó bang voor zijn
Het gaat om tientallen miljarden aan inkomsten per jaar en nog veel meer data die ze plots niet meer binnen krijgen. Dat zijn de enige 2 bestaansredenen voor een bedrijf als google, natuurlijk zijn ze daar als de pest voor dat 1 zij dit verliezen en 2 die naar een concurrent gaan.
Sterker nog: er is eigenlijk geen goede zoekmachine meer.
Dat is eigenlijk meer een afspiegeling van het internet als geheel. Vroeger was het internet een plek voor informatie. Tegenwoordig is het meer gericht op troep verkopen en onzin posten op social media. Het is veel te commercieel geworden, een speeltuin voor marketeers en tracking diensten (zoals Meta, of Google zelf). Het is dan niet zo raar dat je troep vindt in een zoekmachine. En als je op alles troep vind kun je beter gewoon een zoekmachine vinden die je privacy respecteert dan een die alle details over jou opslaat, imho.
Dit dus, je vind meer troep omdat een groter en groter deel van het internet bestaat uit troep!

Alle Henk en Ingrid's en hun moeders zitten nu op het internet, die vinden het waarschijnlijk ook wel handig, zoek je op stofzuiger hoef je niet eens meer naar de website van mediamarkt! staat gewoon gelijk bovenaan op google! nog in de aanbieiding ook!! 8)7
Dit scenario is al eens uitgespeeld, met maps. Google wilde alleen turn-by-turn geven als ze ook alle data mochten hebben o.i.d. Apple zag dat niet zitten. Google hield de poot stijf en Apple is zelf maps gaan ontwikkelen.
Ik blijf die hele deal raar vinden. Het is precies zoals Tim Cook (tot mijn verbazing*) zei: als ze iets anders als default zetten, dan gaat 95% van de gebruikers gewoon doodleuk naar de instellingen en zet het terug naar Google. Als je dan miljarden kan krijgen om Google de default te houden terwijl het leeuwendeel van je users ook graag Google wil is natuurlijk een win-win. Ik snap alleen niet dat Google het er voor over heeft, zijn ze zo bang dat mensen naar iets anders switchen als Bing of DDG bijvoorbeeld de default wordt? Kan me niet voorstellen dat ze daar zó bang voor zijn. De meeste mensen willen Google, simpel zat. Uiteraard kan je zo van hero naar zero in dat wereldje, maar dan nog. Ik denk dat Google's risico meer ligt in dat algoritme dat steeds vaker clickbait en extreem generieke shit promoot (zelfs als je zeer gericht probeert te zoeken) dan wat de default is in een browser...
Ik vind dat een hele rare uitspraak van Tim Cook.
Ik denk dat de meeste mensen juist geen idee hebben wat er achter de schermen gebeurt met de zoekopdracht die ze in de 'adresbalk' invoeren. Juist het feit dat Google bereid is zoveel te betalen bevestigt dat. Je kan Google van een hoop zaken beschuldigen, maar niet dat de marketingafdeling achterlijk is.
Het is bij dit soort zaken niet relevant of jij het prettig vind of niet. Het gaat er om of dit eerlijk en wettelijk is.

Ps, als app ontwikkelaar zou ik het fijn vinden als de verkoop van Apple producten verboden zou worden. Dan hoeft ik namelijk nog maar voor 1 platform apps te ontwikkelen.
Niemand verplicht je om voor Apple producten te ontwikkelen. Dit is geheel en al je eigen keuze en als je zoiets niet fijn vindt dan laat je het toch gewoon. Wat is je probleem daarmee?

Wat “eerlijk en wettelijk” betreft: ik vermoed dat er geen sprake is van iets dat niet toegestaan is. Eerder dat Apple en Google (Alphabet) het om commerciële redenen niet prettig vinden dat hun onderlinge afspraken nu bekend worden bij de concurrentie (Microsoft?) tezamen met de bijbehorende financiële aspecten. Het verzwakt hun onderhandelingspositie bij toekomstige deals.
Ik ben niet helemaal zeker, maar naar mijn ervaring biedt DuckDuckGo betere zoekresultaten die werkelijk relevant zijn. Bij Google kom ik vaak gesponsorde content tegen of minderwaardige websites die eenvoudigweg veel geld hebben betaald om hoog te verschijnen in de zoekresultaten.

Bovendien lijkt het erop dat Google je suggesties aanreikt op basis van wat zij denken dat goed is, iets wat ik persoonlijk niet heb ervaren bij DuckDuckGo.

Ik kijk ook uit naar het moment waarop Apple gedwongen wordt andere webkits toe te staan op iOS. Dag Safari, hallo Firefox!
Dag Safari, hallo Firefox!
Hallo virussen en andere malware die nu niet meer beperkt wordt!
Niemand dwingt je om alternatieven te kiezen, toch? Als je je niet veilig voelt, kun je gewoon doorgaan met het gebruik van de apps die Apple aanbiedt of Apple appstore. Met Firefox kan ik tenminste nog een adblocker installeren en worden kwaadaardige scripts geblokkeerd, daar voel ik me veel veiliger bij dan bij Safari, die alles gewoon toelaat.
Geef mij eens een voorbeeld van onveilig gedrag dat Safari heeft tov het niet hebben van een Adblocker? (Die is er trouwens wel, een adblocker voor Safari - maar laten we doen alsof dit niet het geval is)

Zover ik weet hebben malware geen tot ongelooflijk weinig voeten aan de grond op iDevices - maar ik zou graag enlightened willen worden op het moment dat dit niet het geval is.
De ads *zijn* juist de malware. Daar zitten tegenwoordig altijd tracking scripts achter. Browser spyware draait op ieder OS, of dat nou Safari, Firefox of Chrome is. Een adblocker is dus nodig voor een veilig internet.

Overigens ben ik het ook niet eens met @Eren. Safari (iig op iOS, ik gebruik t alleen op de iPhone) heeft juist een functie die ik wel kan waarderen. Iedere tab draait in z'n eigen container. Als je een nieuwe tab opent vanuit een andere zijn alle cookies weg. Ik ben fan van Firefox, en gebruik het als enige browser op de desktop, maar de afhandeling van privevensters bevalt me daar voor geen meter. Zolang er 1 van open blijft staan, is er gewoon een doorlopende "prive sessie" die alle tabs en zelfs vensters in dezelfde container laat lopen. Open maar eens een privevenster en doe iets op een site die iets van jou onthoudt (cookies accepteren, inloggen, whatever). Open een tweede privevenster en je kunt dezelfde site blijven gebruiken met diezelfde zaken die je zojuist hebt gedaan. De cookie-instellingen staan hetzelfde en je login sessie is er nog. Redelijk vervelend als je, zoals ik, 95% van je browsen in privevensters doet, en er dus altijd wel een open hebt staan. Waar ik me ook groen en geel aan erger is dat verplichte herstarten bij updates. Al m'n privetabs weg...
Ik vraag me af waar het verschil dan precies in zit. Het gebeurt mij regelmatig dat DuckDuckGo mij resultaten geven die letterlijk 0% relevent zijn, terwijl bij Google de eerste +/- 10 resultaten allemaal precies zijn wat ik zoek. En dat is terwijl ik uitgelogd ben, op een nieuwe locatie, en in incognito modus.

Dit is exact waar ik naar zocht: https://i.imgur.com/RqQPiAi.png
Dit komt niet eens in de buurt: https://i.imgur.com/jRHZbL1.png

Quotes om "rocket league" heen zetten maakte geen verschil. De grap is dat als ik de quotes om "mu" heen weghaal, dat ik dan betere resultaten krijg in DDG, onder andere pagina's waar mu wel in staat. Is de hele filosofie van hoe je je search moet formatten anders ofzo?
No offense, maar je zoekopdracht lijkt nergens op. Je hebt niet eens een spatie tussen die 2 quotes, hoe verwacht je dat een machine dit interpreteert? Garbage in, garbage out.
Een spatie ertussen gaf me net iets relevantere resultaten maar nog steeds bij lange niet wat ik hij Google krijg. Google, bing en ixquick snappen het overigens wel allemaal gewoon.

Ik blijf DDG sowieso nog een tijdje uitproberen maar zoals gezegd krijg ik vaak slechtere resultaten waarvan dit maar 1 voorbeeld is. Maar als ik wat kan doen voor betere zoekresultaten hoor ik het graag ;)
Voor betere zoekresultaten moet je geen onnodige quotes gebruiken. Zoekmachines gaan uit van hoe "normale" mensen een zoekopdracht invoeren, en dat is niet door overal quotes omheen te zetten. In DDG zijn die quotes voor zover ik begrijp om extra nadruk op bepaalde termen te leggen. Met zo'n zoekopdracht worden sigma en mu dus belangrijker dan rocket league, en dat zijn termen die je op heel veel plekken tegen komt die niks met games te maken hebben. Dat je dan Mu Sigma Inc krijgt vind ik zo gek niet nee. Als je alle quotes weg laat krijg je resultaten vergelijkbaar met Google. Je maakt het jezelf dus gewoon moeilijk.

Als je bv een typfout maakt wordt je zelfs gecorrigeerd, en als je dat onterecht vind kun je quotes gebruiken om DDG te vertellen dat je toch echt op die typfout wilt zoeken.
Zie hier: https://tweakers.net/i/e2...RO0YQjbV.png?f=user_large
Het resultaat is nog steeds niet vergelijkbaar. Het laat 1 resultaat zien gelijk aan Google, maar van de eerste 10 resultaten zijn er 8 waarin zowel sigma als mu niet genoemd worden, en er is maar 1 waarin sigma wel genoemd wordt, maar Mu niet. Dat was de hele reden dat ik het tussen quotes had gezet.

Bovenaan staat Not many results contain mu
Search only for rocket league sigma "mu"?

En als ik daarop klik komt die weer met Mu Inc en Winter Carnival. Wat dat betreft heb je gelijk dat iets tussen quotes zetten ervoor zorgt dat dat extra nadruk krijgt.

Maar na 50 resultaten (zonder quotes) heb ik bij DDG nog steeds maar 2 relevante resultaten, terwijl ik er bij Google veel meer heb. Als 1 bron dan niet compleet is (die ene bron die DDG en Google allebei geven) kan ik bij Google gewoon verder zoeken, terwijl dat bij DDG in dit geval iig gewoon geen zin heeft.

Anyway, bedankt voor je feedback, ik heb wel weer wat geleerd!

[Reactie gewijzigd door thefal op 25 juli 2024 21:14]

Ik gebruik al jaren DuckDuckGo en als ik iets niet kan vinden, dan voer ik dezelfde zoekopdracht uit in Google. Vervolgens zie ik allemaal paarse linkjes want wat blijkt nou, die pagina’s heb ik al gehad. DuckDuckGo had me die namelijk ook al laten zien.

De zoekresultaten van Google zijn eigenlijk niet meer beter. Maar dat komt misschien ook door mijn vraagstelling. Google weet al meer in welke bubbel je zit, dus die kan het misschien met een mindere zoekopdracht af. Waar je bij andere zoekmachines dus een betere vraag moet stellen. Het zou me niets verbazen als dit meespeelt.

Win-win voor Google, want je houdt de gebruiker dom en zelf de macht. Wil de gebruiker eens een andere zoekmachine proberen. Dan gaat er een domme zoekterm in en komen er domme resultaten terug. Resultaat. Gebruiker gaat weer terug naar Google.
Google is de laatste paar jaar echt gigantisch achteruit gegaan als zoekmachine. Het werkt alleen als je heel gericht kan zoeken; en elke term die ook maar iets commercieel is geeft alleen maar troep.
Het aantal sites waarop rotzooi staat maar bovenaan in de lijst van Google komt is niet leuk meer.

Ik gebruik Google overigens al niet meer, maar startpage.com wat wel de resultaten van Google gebruikt zonder dat je in je bubbel zit. Wellicht toch weer eens duckduckgo testen of een andere zoekmachine.

Veel vragen zijn beter te beantwoorden met chatgpt of dergelijken. Dat die soms fout zit neem ik maar als lief.
Ik ben recent volledig overgestapt op DuckDuckGo. Eerlijk is eerlijk, dit was voorheen echt een ondergeschikte zoekmachine. Heb het een paar jaar geleden opgegeven en teruggegaan naar Google.

Maar er is iets veranderd. DuckDuckGo levert voor mij nu zelfs betere resultaten dan Google. Ik vind vaak sneller wat ik zoek en heb het idee dat ze onzin (clickbait) sites er vaak beter uitfilteren dan Google.

Mocht jouw ervaring dus een paar jaar oud zijn: probeer het nog eens.
Tja... ik zou het fijn vinden als je zelf een zoekmachine mag kiezen. Startpage.com is Google zoeken maar dan meer gericht op privacy. Maar zelf een zoekmachine invoeren is niet toegestaan. Waarschijnlijk omdat Apple graag dit geld binnen harkt.

DuckDuckGo is wel een (beschikbaar) alternatief maar draait op Bing. Dus feitelijk geen alternatief :+
Ik ben door Google vaak op nep sites beland die bijna mijn inloggegevens hadden gejat (wel via Chrome, niet Safari). De oplichters bouwen de originele website volledig na en draaien dan een zware ad campagne waardoor hun website bovenaan als reclame (vermomd als resultaat) wordt getoond. Lijkt Google niets te schelen, als ze maar 1 euro per klik ontvangen.
Nog nooit gezien, maar ik ga ook niet op de advertenties te klikken als ik een specifieke website zoek, gezien het natuurlijke resultaat (wat vrijwel onmogelijk phising kan zijn) er 1 of 2 links onder staat (bovenaan bij de natuurlijke resultaten).

Dan ben je imo niet slim bezig om op links te klikken waar een ander voor heeft moeten betalen en je dus ook nooit weet wie dat is en met welke intentie...

[Reactie gewijzigd door watercoolertje op 25 juli 2024 21:14]

Ik heb zo lang ik Edge heb gebruikt nog nooit mijn zoekmachine aan hoeven passen (toen ik nog Google gebruikte). Tegenwoordig gebruik ik Bing omdat Google mij teveel reclame laat zien en nog niet eens de helft van mijn scherm gebruikt. Met Bing vind ik tegenwoordig ook sneller wat ik zoek.
Fijn. Maar betalen om een monopolie in stand te houden, mag dus niet volgens de wet.
Punt van deze discussies is dat zelfs een monopolie van de "beste" aanbieder alsnog een negatief effect voor de consument creëert. De vraag is niet of ze vandaag de dag de beste zijn, de vraag is als er mogelijkheden waren voor concurrentie en nieuwe toetreders of het niet veel beter had kunnen zijn.
Wat een bizarre bedragen allemaal. En zo zie je maar ook bij Apple is het recht op privacy gewoon af te kopen als je maar het juiste bedrag betaalt.
Alleen ben je vrij om een meer privacy gerichte zoekmachine in te stellen.
Het recht op privacy is er dus gewoon.
Technisch gezien heb je gelijk maar waarom kiest het OS niet by default voor de meest veilige optie?
We weten allemaal dat de meeste mensen de defaults nooit veranderen. Zou het niet beter zijn om hun privacy te beschermen? Als ze niet tevreden zijn met een meer privacyvriendelijke oplossing kunnen ze altijd nog besluiten om naar Google te gaan, dan is het in ieder geval een bewuste keuze.

We horen wel eens dat Apple de gebruiker voorop heeft staan en veel beter is voor je privacy dan Google, maar dat heeft duidelijk ook zo z'n grenzen.

Dit is hoe de moderne markt (niet) werkt. Grote bedrijven concurreren niet met elkaar maar gebruiken hun geld om concurrentie te voorkomen.
Technisch gezien heb je gelijk maar waarom kiest het OS niet by default voor de meest veilige optie?
We weten allemaal dat de meeste mensen de defaults nooit veranderen.
In tegendeel. Als ze iets anders als default zouden zetten zou het gros van de gebruikers a) klagen dat Google niet de default is en b) die instelling direct veranderen.

Degenen die iets anders willen gebruiken dan Google om te zoeken zijn gewoon een kleine minderheid. Dus waarom zou je je dan als Apple zijnde niet grof geld laten betalen om die default in te stellen?
Het is toch juist Apple die er vaak voor kiest om de gebruiker te dicteren wat het beste voor ze is, terwijl andere merken juist floreren om het gebruikers anders te laten doen.

Apple heeft er ook voor gekozen om bij de iPhone geen flash te laten ondersteunen. Wat in die tijd een absurde keuze was, omdat zowat alle interactieve sites van flash gebruik maakten. Maar dat was dus wel de opmaat van apps, omdat al die interactiviteit in apps gestopt werd. En de versnelling van HTML 5, die die interactiviteit mogelijk moest maken zonder flash.

Het zou dus juist in het straatje van Apple passen om standaard Apple Search aan te bieden, wat slechts met veel moeite, door diep in de krochten van de instellingen te duiken, is te wijzigen in een andere voorkeur. Maar daar moeten ze wel lef voor hebben, en het lijkt dat bij Apple lef tegelijk met Steve Jobs is begraven.
[...]

Degenen die iets anders willen gebruiken dan Google om te zoeken zijn gewoon een kleine minderheid. Dus waarom zou je je dan als Apple zijnde niet grof geld laten betalen om die default in te stellen?
Principes? Of is geld allesoverstijgend?
Maar als je principes stroken met wat de overgrote meerderheid van je klanten wil, is dat dan een goed principe om te hebben?
Principes zijn toch principes. Wat de rest ook wilt/vindt?

Je kunt ook zeggen ik stel DuckDuckGo standaard in. Ga er dan ook maar vanuit dat de meerderheid dat gewoon zo laat staan want Apple zal het wel het beste weten.
Ik ben het helemaal met je eens dat de meeste mensen inderdaad Google wíllen, maar wat mensen willen is niet altijd goed voor zo. Op andere punten is Apple heel goed in de poot stijf houden en zeggen dat ze het voor de veiligheid van de gebruiker doen, zoals de regels die aan apps worden gesteld.

Veel mensen accepteren dat omdat ze geloven dat Apple het doet om ze te beschermen. Maar op de een of andere manier lijken dat soort regels altijd in het voordeel van Apple uit te pakken. Dit nieuwsbericht maakt duidelijk dat Apple voor het juiste bedrag best bereid is om andere prioriteiten te stellen.
Dus waarom zou je je dan als Apple zijnde niet grof geld laten betalen om die default in te stellen?
Bij Google zijn ze ook niet gek hoor. Waarom zou Google betalen als het niet nodig is? Als het een zekerheid is dat Apple toch wel Google zou instellen als de default dan is er geen reden voor Google om te betalen. Het simpele feit dat ze zo'n enorm deel van hun inkomsten afstaan aan Apple bewijst dat Google zelf denkt dat Apple liever een andere keuze zou maken, of dat nu is vanwege de privacy van de gebruikers of omdat Apple ook geld van andere accepteert.
Apple heeft niet de gebruiker voorop staan. Apple heeft Apple voorop staan. Ook bij Apple is de gebruiker gewoon product.
De beste optie met privacy in het oog is een eigen Apple-zoekmachine, maar: dat is moeilijk, dan neem je verantwoordelijkheid op je op, het levert minder geld op en de vraag blijft of we het preutse Apple daarmee kunnen vertrouwen. Steve Jobs was voor een open web (was ook tegen de App Store tot hij Cydia zag) en is als individu (open brief over Adobe Flash en resoluut geen Flash-ondersteuning op iOS) misschien wel de persoon met de meeste impact op het aanmoedigen en versnellen van html5, maar die invloed is allang afgezwakt.

Ik denk dat de flater van Apple Maps jaar 1 een opschudding bij het post-Jobs Apple heeft veroorzaakt met blijvende gevolgen, of je dat nou goed of slecht vindt. Een misschien even belangrijke reden om zich niet in de zoekmachinemarkt te mengen, als miljarden verdienen voor de standaardoptie, is dat ze nu al als mono-/duopolist worden gezien en zich zo onnodig meer overheidsbemoeienis op de hals halen. Dat betekent ook dat ze meer risico lopen om te worden gezien als een big tech bedrijf dat opgebroken moet worden.

Wat ik wel voor me kan zien is een optie binnen iCloud+ die vergelijkbaar is als de feature die je IP-adres verbergt in Safari en Mail-voorvertoningen. (Al dan niet privacybewuste aanbieder van) zoekfunctionaliteit zonder filterbubbel aangeboden vanuit iCloud+.
Het lastige aan Google is dat de meeste mensen er sowieso niet omheen kunnen als ze online zijn.
Of je de zoekmachine nou gebruikt of niet, Google ziet toch wat je doet. Cookies, Analytics, Login met Google, Google Maps… uiteindelijk maakt het dan niet veel meer uit of je Google als zoekmachine gebruikt of niet. Dat zal ook wel meewegen.
Ja, beetje een dooddoener. Want dit weten we, maar dat is niet het punt hier. Aangezien Google's inkomsten voor een groot deel uit dataverzameling komt, is dit wel een aparte deal.

Vergelijk het met als je camera's in je woonkamer en slaapkamer hangt. En deze leverancier afspreekt met een webbrowser om, wanneer je jouw beelden bekijkt, elke keer een screenshot van elke camera te krijgen.

Jouw data is jouw data. En bedrijven die dealtjes sluiten over jouw rug over het misbruiken van jouw data moeten worden aangepakt. (Dat is een mening)

Je schouders ophalen en wijzen op keuzevrijheid is volgens mij niet genoeg.

Denk ook aan de Microsoft antitrust zaken in het verleden: iedereen had keuzevrijheid voor een andere softwarepakket/browser, maar Microsoft pusht zijn eigen spullen extra hard en onmogelijk om aan te ontsnappen.
Wat geeft dit met het recht van privacy te maken? Ik snap die link niet helemaal. Niemand koopt in deze deal privacy af. Google betaalt Apple voor inkomsten uit het gebruik van Google search wanneer dit vanuit Safari gebeurt.
Het overgrote deel van gebruikers van tech verandert nooit de defaults. Apple stuurt standaard dus het grootste deel van hun gebruikers de Google data-fuik in.

Het is niet een directe schending op je recht op privacy, maar kwalijk is het alsnog.
Ah op die manier. Fair enough. Overigens vind ik Google nog niet eens de ergste in de hele privacy discussie. Ze moeten zeker verbeteren, maar Meta is verreweg de ergste wat mij betreft.

Neemt niet weg dat dit inderdaad een opt-in is en het beter een opt-out geweest was voor gebruikers: zoiets: wilt U Google gebruiken of een van deze alternatieven?
Tja, bizarre bedragen.. alles is relatief. Je zit met 1 euro per gebruiker per maand = € 12 per jaar x 1,8 miljard Apple-gebruikers al op 'tientallen miljarden' per jaar. Facebook verdient bijvoorbeeld ook al jaren meer dan € 60 per Europese gebruiker per jaar. In de VS en Canada een veelvoud daarvan.
Tja bizarre bedragen.. met geld kom je een heel eind
en na de boetes vinden ze weer een constructie, of zien dan wel weer
Zelfs bij Mozilla helaas. Echt een gigantische schandvlek op hun reputatie ondertussen.
Apple krijgt alleen maar geld. Geen informatie.
Dat hebben ze al? Apple verkoopt hier iets.
Daar is Apple sowieso apart in. Ik vond iAds destijds een bizarre keuze en nu zoveel geld innen van Google... maar aan de andere kant: wat moet je? Apple heeft (gelukkig) zelf geen zoekmachine en je wilt je klanten toch iets bieden... dan kun je er beter maar een deal uit slepen.
Wat een ongelooflijk domme insteek - nee, als je als consument vindt dat Google’s inmenging niet goed is voor je privacy, dan verander je de standaard zoekmachine.

If anything, Apple maakt de beste zoekmachine beschikbaar voor haar klanten.

Geef eens aan: welk recht op privacy schendt Apple hier?
Het verbaast mij iedere keer weer hoeveel mensen het opnemen voor de grote bedrijven! Zijn het dan fanboys? Of zijn ze naïef? Of zijn ze ultrarechts en willen de markt de volledige vrijheid geven? Ik snap niet wat die mensen bezielt (en dat bedoel ik zo positief mogelijk: ziel, wat hun beweegredenen zijn)

Dit soort grote bedrijven weten tegenwoordig elk klein suf detail over je. Welke medicatie je gebruikt, je politieke voorkeur, je relatieproblemen, je geaardheid en of je problemen hebt met poepen of plassen. En we doen allemaal maar alsof dat normaal is.

Dit moet gewoon allemaal verboden worden. Ophouden met deze dataverzameling. Want ze kopen en verkopen letterlijk onze data of het recht om onze data te mogen gebruiken.

Stop met dit ongewenste gedrag over de rug van nietswetende consumenten.
Consumenten zijn te hersenspoelen, als het maar lang genoeg duurt en je goed je best doet. Het internet is echter een middel dat dit proces versnelt en waarbij de potentiele afzetmarkt groter is dan ooit.

Marketingstudies kunnen net zo goed herschreven worden, want wat hier gaande is is compleet nieuw. En daarom precies zo gevaarlijk voor ons consumenten, want de politiek/wet loopt steevast 5-8 jaar achter.

Techgiganten begeven zich al een tijdje in hun eigen gecreeerde cowboyterritorium en we laten ze gewoon hun gang gaan. Probeer af en toe eens 10 jaar terug in de tijd te gaan: dingen op het internet die je toen niet tolereerde zijn inmiddels gewoon geworden. Hebben we de strijd opgegeven of krijgen we zoveel impulsen binnen dat we geen tijd meer hebben voor de strijd?
Probeer af en toe eens 10 jaar terug in de tijd te gaan: dingen op het internet die je toen niet tolereerde zijn inmiddels gewoon geworden.
BonziBuddy was z'n tijd gewoon vooruit.
Een rant over dataverzamelen en dan ook nog eens een (foute) politieke mening geven heeft alleen totaal niks met een artikel over het afdragen van inkomsten tussen twee grote bedrijven te maken.

Ik zou overigens hopen dat toch iedereen voor een vrije markt is, ongeacht politieke affiniteit, en juist 'ultrarechtse' mensen zoals jij ze noemt zullen inzien dat het recht op privacy van een particuliere persoon voorrang heeft op de rechten van een internationaal bedrijf.

Data verzamelen moet ingeperkt worden, dat is zeker waar, maar dat Google en Apple een deal sluiten over inkomsten is toch gewoon prima?
Wat een onzin, fiscaal liberaal is minder overheidsingrijpen is minder regels voor bedrijven is ongebreidelde monopolisering. Je krijgt niet zomaar een baseline aan privacy voor gebruikers van commerciële organisaties omdat het een soort universeel erkend goed ding is, je krijgt het omdat overheden het moeten afdwingen, en vaak met boetes ook. Jij hebt het meer over een houding tegen inmenging van de overheid.
Wij verschillen sterk van mening. Maar dat maakt mijn mening niet fout?

Bescherming van de burger is waar de overheid voor is. Als dat betekent de markt voor dit soort praktijken aan banden leggen ter bescherming van onze privacy, dan zijn we het daar toch over eens?

Het probleem is dat deze deal over onze data gaat. Niet ruilhandel tussen goederen of diensten. Het gaat over consumenten en hun gegevens. Het is naïef om te denken dat het alleen gaat om een reclame deal.

Overigens ben ik zeker voor een vrije markt: tot op zekere hoogte. Ik ben zelf ook ondernemer. Desalniettemin mag van mij de zorg weer genationaliseerd worden. Alle nutsbedrijven ook. En moeten er meer beschermende wetten komen vóór de burger en tégen grote bedrijven én de overheid.
Toch nog even terugkomend hier op: wat jij beweert, gaat juist nergens over. Juist onze voornamelijk rechtse regering van de afgelopen 13 jaar heeft ons land langzaam maar zeker in een surveillancestaat veranderd. Bovendien geven de rechtse partijen het liefst alle macht in handen van de (grote!) bedrijven en zijn ze voor zo weinig mogelijk bemoeienis en tegen regeltjes.

Door 'woke' te zijn als bedrijf zoals jij het noemt, ik noem het gelijke rechten voor alle mensen, maakt je nog niet links? Mensenrechten is toch niet links of rechts?

Voor mijn gevoel komt de kritiek op datagraaien echt niet voornamelijk uit de rechtse hoek. In mijn ogen zijn die juist eerder erg onverschillig? Dus, stem nou eens links? (geintje he)
Je hebt helemaal gelijk. Maar...wat is het alternatief? Je maakt gebruik van zo ontzettend veel diensten, ben jij bereid om voor iedere dienst te gaan betalen? Ik zie dat je Tweakers steunt in de vorm van een abonnement maar hoe zit dat met alle andere diensten waar je gebruik van maakt. Voor iedere google zoekopdracht 10 cent betalen. Even op buienradar kijken: dat is dan 5 cent. Wat gebeurt er momenteel in Israel, even naar Nu.nl voor 20 cent. Het hele verdienmodel is dat jouw data betaald voor het gebruik.
Je maakt gebruik van zo ontzettend veel diensten, ben jij bereid om voor iedere dienst te gaan betalen?
Voor alles wat ik op internet doe heb ik elektriciteit nodig en daar betaal ik voor. Niet veel per site maar ook niet niks. Alles bij elkaar heb ik aan het einde van het jaar toch een flinke hoeveelheid stroom gebruikt en betaalt. Enige berijdheid om te betalen is er dus zeker, het is alleen een kwestie van hoe, hoeveel en op welke voorwaarde.

De vraag "hoeveel?" je moet betalen beantwoorden we meestal via marktwerking. Klanten kiezen tussen uit verschillende producten/diensten van aanbieders die allemaal proberen de juiste mix van kwaliteit en prijs te vinden. Dat systeem werkt alleen als er voldoende concurrentie is en daar schort het. De techmarkt bestaat uit een handvol semi-monopolies die de markt verdelen en onderling nauwelijks concurreren. Bij gebrek aan concurrentie is er geen reden om de prijzen laag te houden. We kunnen er dus van uit gaan dat we momenteel te veel betalen, al kan niemand weten hoeveel te veel precies. Er is namelijk nooit een onderhandeling of expliciete prijsstelling geweest. We hebben geen idee hoeveel we precies betalen. Iets met privédata maar niemand weet hoeveel ze precies van je weten en wat dat oplevert. Ze pakken wat ze kunnen als je hun diensten gebruikt. Natuurlijk betaal je teveel als de winkelier zelf geld uit je portemonnee mag pakken zonder jouw de prijs te vertellen.

De megawinsten die ze maken laat ook wel zien dat we erg veel betalen. In de meeste gezonde markten zijn de marges niet zo hoog.
Ik verbaas me hoeveel mensen niet gewoon reeel nadenken.

Apple kiest er voor om een zoekmachine te gebruiken welke voor hun geld oplevert, dat is toch ook logisch. Ze gaan toch ook geen iphone verkopen onder de productiekosten..

Je hebt volledige vrijheid voor het kiezen van een andere zoekmachine.
Nee, dat heb je dus niet. Want je moet extra menu's induiken die vaak verstopt zitten om dit aan te passen. En dat bij ieder toestel opnieuw. En regelmatig bij nieuwe updates, en bij een nieuwe widget (bij wijze van).
Dat noem ik geen vrijheid meer. Ja, het kan, maar wordt wel bewust ontmoedigd. En zeker voor minder tech-savvy mensen vaak een hele klus
Tuurlijk is het logisch dat het gebeurt. Zonder regels zou ik het ook doen als ik Apple was.

Ik zeg alleen dat het verboden zou moeten zijn om op deze manier onze data te verhandelen. Nogmaals, Google betaalt die miljarden niet om een beetje reclame te maken. Het gaat ze om zowel de advertentie-inkomsten (logisch!) én de data die voor hun goud waard is.
Het artikel gaat helemaal niet over dataverzameling, maar over de vergoeding die Apple krijgt van Google.
Dus van bijvoorbeeld de ads die getoond worden in Google.

[Reactie gewijzigd door Bender op 25 juli 2024 21:14]

Het artikel gaat (correctie: OOK) over het feit dat Google fors geld betaalt om de standaard zoekmachine te mogen zijn. Dat is een soort investering voor de advertentie-inkomsten, ja. Maar, hoe verdient Google daar het meest aan? Zoveel mogelijk data harken. Het gaat ze om die data! Om onze data. De data van alle Apple gebruikers.

Dat is net even een stap verder denken. En een kritische blik. Misschien te kritisch naar jouw smaak. Maar ik vind het logisch en dus naïef als je het belang van gebruikersdata voor Google onderschat. Het is hun hele verdienmodel. Zoveel mogelijk over jou te weten om je "de beste reclames" voor te schotelen.

Dat hele concept mag van mij verboden worden.

[Reactie gewijzigd door MulMonkey op 25 juli 2024 21:14]

Ook? Waar gaat het dan nog meer over volgens jou?
Helaas is die vrijheid bij Apple beperkt. Je kunt binnen safari uit een lijstje zoekmachines kiezen die je als standaardzoekmachine kunt instellen. Staat jouw zoekmachine niet in dat lijstje dan heb je pech.
Maar je kunt andere browsers kiezen.
Dat je binnen Safari een standaard zoekmachine hebt vind ik niet zo vreemd, net zoals je dat bij de andere browsers hebt.
Ja je kunt andere browsers kiezen maar toch net niet helemaal. Op bijvoorbeeld een IOS apparaat zal er dan alsnog toch veel in safari blijven openen en ook worden dan je instellingen en bookmarks niet via icloud meegenomen en je kunt de sessie ook niet via airdrop op een ander apparaat over pakken. Je levert dan dus flink in op functionaliteit waardoor het niet volledig bruikbaar is.
En een standaard ingestelde zoekmachine prima! Maar het zou wel fijn zijn als die aan te passen is naar een zoekmachine naar eigen keuze en niet eentje die vooraf door Apple is gekozen. En uit dit artikel blijkt dus waarom dit zo is. Je moet als zoekmachine dus aan Apple betalen om in dat lijstje te komen.
Misschien zijn mijn verwachtingen te hoog maar ik verwacht als eindgebruiker minimaal dat ik dit soort dingen op mijn eigen apparaten gewoon kan aanpassen zoals ik wil en dat ik dus niet afhankelijk ben van wat voor deals Apple over mijn rug met andere bedrijven sluit.
Het is best reel dat 95+% van de gebruikers bepaalde software gebruikt omdat bedrijf x een zak geld neerlegt om dit dé standaard te maken.
Het is zelfs reëel dat de overige <5% peer pressure voelt, met een zoekmachine zal dat niet zo,n vaart lopen. Met bijv kantoorsoftware is mij wel vaker gezegd dat ik gewoon net als normaal dezelfde software als iedereen moest gebruiken.

Dat betekent dus niet dat dit soort praktijken maatschappelijk gewenst zijn.
Maar waar ligt de grens?
Dus standaard geen browser, geen loader, geen camera, geen belapp, geen besturingssysteem?
De grootste en machtigste en beste reclamemakers en influencers van internet zijn al jaren op de wereld in aan het praten. Nogal wiedes dat het invloed heeft. Als ze niet in staat waren om mensen te overtuigen dan waren ze niet zo groot geworden. Bedrijven als Google en Apple adverteren met privacy en doen alsof je veiliger wordt door hun producten te gebruiken. Het heeft af en toe veel weg van de tijd dat de tabaksindustrie adverteerde met "gezondheidscigaretten" die zouden helpen tegen hoesten en astma.
Tegenwoordig klinkt het lachwekkend maar niet zo heel lang geleden werden artsen ingeschakeld om reclame te maken voor tabak en een deel daarvan heeft het misschien nog wel geloofd ook.
En daarom bak en braad ik mijn zoekopdrachten met DuckDuckGo.

Mogelijk gaan ze in zee met Apple nu een deal met Google mogelijk moeilijkheden gaat opleveren. Zie de quotes hieronder. En dan kan DDG mogelijk ingesteld worden als standaard zoekmachine. Een jaar later Bing, Ecosia en ook Yahoo verdienen een, suggestie jaarlijkse, kans.

“Apple and Google have both worked to keep details in the antitrust lawsuit private, claiming that publicly sharing the information would "undermine Google's competitive standing.

The United States Department of Justice is investigating Google because it believes that Google has a search monopoly. Google's lucrative search engine deal with Apple has been a main focus of the legal battle, which is expected to last until the end of November.“

Bron: MacRumours
Edit: vermelding bron

[Reactie gewijzigd door DefaultError op 25 juli 2024 21:14]

Maar je kunt DDG al heel lang als standaard zoekmachine instellen. Of bedoel je de “default” zoekmachine?

Ik las laatst ergens de theorie dat Apple door deze deal nooit verder is gegaan met het ontwikkelen van zijn eigen zoekmachine. Vraag me af wat er gebeurt als deze deal niet langer mogelijk is.
Ik bedoel de “default” zoekmachine. Een roulatie van de default zal fair zijn lijkt mij. En een keuze hebben zodat indien dit niet de default is, je deze kunt instellen. De meeste mensen nemen deze moeite niet en verdient Apple nu aan deze deal met Google.
Stel je voor. In 2023 Google, in 2024 Bing en in 2025 Ecosia standaard ingesteld. Dan koopt mijn schoonmoeder in 2023 een iPhone en in 2024 een iPad en dan klaagt ze “dat zoeken er heel anders uit ziet op de iPad”.
Volgens mij valt dat best mee, indien het voor de 1e persoon is. Gebruik al jaren standaard DDG en ik gebruik heel veel minder Google. Ook Bing zo nu en dan om het niet volledig af te wennen.

DuckDuckGo’en mag van mij ook een werkwoord worden.
Grappig dat je zoek data op een Apple dus bij 2 techreuzen tegelijk wordt neergelegd.
Ik zet ook wel eens een plaat op met 33 toeren. “No index here Miles Davis life is a Bitch Brew”.
Howel ik DDG als default heb moet ik soms -paar keer per maand- toch Google openen.
En de image-search is een beetje slecht op Duck.
Zo slecht, dat het eigenlijk wel goed is. Ik mis niks en het lukt me goed om, als het snel moet, een plaatje te nakken. Als het voor publicatie is, maak ik het na. Best leuk voor een vergeten middag.

Image Searcy op Bing blijft ook een optie in dat geval of Yahoo en Ecosia.
Dat valt dus eigenlijk enkel te betalen als je de omzet van de advertenties al binnen krijgt. Daar komt geen nieuwe speler tussen.
Dit is de enige juiste conclusie.
alle tech giganten behouden met gigantische miljarden/lobby en opkopen van nog kleine spelers hun dominante positie
Precies al is dat niet bepaald nieuw. Dat doen andere giganten aan de lopende band. Kun je het zelf niet ontwikkelen of verzinnen en je hebt genoeg in kas dan koop je een kleinere jongen die het wel kan.
Zo'n beetje hetzelfde percentage als Apple via de app-store verdient. Gelijke monniken, gelijke kappen.
Heb liever dat ze gelijk maar kappen :)

Kan niet aan het gevoel ontkomen dat de consument alsmaar genaaid wordt.

Geen medelijden met allebei deze partijen.

[Reactie gewijzigd door Teun! op 25 juli 2024 21:14]

Hoezo wordt jij als consument hierdoor genaaid? Google verdient geld aan advertenties, en Apple krijgt een vergoeding voor het faciliteren. Daar is toch niets anders aan dan als een advertentiebedrijf advertentieruimte koopt in een krant of tijdschrift, iets wat als zeker 200 jaar gebruikelijk is?

Als Google die advertenties niet verkoopt, wordt het geld wel elders besteed.
Je wordt zeker wel genaait door Apple die jouw ziel voor de juiste prijs dus gewoon (door)verkoopt, ondanks dat vrijwel iedereen hier een beeld heeft alsof ze heiligen zijn die om de privacy van hun gebruikers geven.

Iedereen die denkt dat Apple om je privacy geeft wordt door Apple genaait hiermee :Y)
Je roept maar iets zonder echte onderbouwing want Apple schend jouw privacy niet door een standaard zoekmachine in te stellen in Safari, die jij blijkbaar vrijwillig blijft gebruiken, daar je ook de mogelijkheid hebt om een andere zoekmachine in te stellen. Het lijkt er meer op dat jij jezelf dus naait, maar liever de schuld aan Apple geeft.
Dit is precies waar het om gaat in dit artikel. Het feit dat Google Apple betaald om standaard zoekmachine te zijn in Safari heeft gewoon niets met privacyschending te maken. Je mening roeptoetert maar wat, onderbouwing is ver te zoeken.
Iedereen kan het wijzigen in de voorkeuren maar niemand kijkt verder dan zijn neus lang is. Firefox: zelfde verhaal. Andere browsers gebruik ik niet dus weet ik niet.
Ik lees toch echt wel duidelijk dat er door Appel privacy zou worden geschonden maar wat jij zelf zegt is speculeren, dus geen onderbouwing want je gaat er bij voorbaat van uit dat iedereen dom en onwetend is. Je opmerking dat niemand kijkt is een speculatie, geen vast gegeven. Gezien alle reacties over dit onderwerp zijn er duidelijk wel veel mensen die er naar kijken.

[Reactie gewijzigd door zwah op 25 juli 2024 21:14]

Volgens mij begrijp je mijn reactie niet. Ik geef je namelijk volledig gelijk: Apple schendt je privacy niet door een Google als standaard zoekmachine in te stellen. Alleen: dat je dat zelf kunt wijzigen is bij niet veel mensen bekend. Ik zie dat ik mijn bericht anders had moeten formuleren om duidelijker naar jou te zijn, mijn reactie was meer gericht naar degene waar jij op reageerde.
Maar feit is: Apple schend je privacy niet, Apple beperkt alleen je vrije keuze door Google al als standaard in te stellen.
Heb je daar bewijzen van, dat niet bij veel mensen bekend zou zijn dat je de zoekmachine kan wijzigen? Dat was wellicht in het begin zo maar in deze tijd weet men vaak veel meer dan voorheen.
Wat een geroeptoeter zonder enige onderbouwing.

Waar schendt Apple je privacy door Google als standaard zoekmachine in te stellen?
Ik ben benieuwd naar een daadwerkelijk antwoord, in plaats van je onberedeneerde stelling hierboven…
Dat is een stroman, de stelling is helemaal niet dat Apple je privacy schendt. De stelling is dat Apple je geen bescherming geeft maar aan Google verkoopt. Google schendt vervolgens je privacy. Dat weten ze bij Apple echt wel.
Je wordt dubbel genaaid, tuurlijk misbruikt apple jou persoonlijke data in tegenstelling hoe ze zich "privacy" opstellen. Maar ze ontnemen jou ook de keus voor alternatieve search engines, alternatieven producten door andere ads te blokkeren, alternatieve betalings methodes enz enz.

Apple verdient tientallen miljarden door hun apple fans over de tafel te buigen en dag in dag uit hard te misbruiken, maar wel allemaal lekker lachen.
In deze vergelijking is het meer een "advertorial" dan een advertentie. En advertorials zijn ethisch ook al dubieus.

Bovendien gaat het hier over de rug van gebruikers/consumenten. Want Google en Apple zijn beide erg gehaaid op jouw data. De krant van 200 jaar geleden houdt niet bij waar je op zoekt en maakt geen compleet profiel van je aan op basis van je inkomen, geaardheid, leeftijd, geslacht, politieke voorkeur etc.

[Reactie gewijzigd door MulMonkey op 25 juli 2024 21:14]

Apple maakt ook geen profiel die buiten Apple (ie advertisers) zichtbaar is - heb je bewijzen die dat tegenspreken?
Heb je bewijzen waarin Apple op dezelfde manier geld verdiend als Google aan de activiteiten die je op hun platform/producten doet?
Ik zeg niet dat Apple op dezelfde manier fungeert als Google. Wel dat ze net zo goed je data proberen te harken. Zoals je zelf ook al aangeeft.

Vind jij dat normaal? Dat Apple alles van je weet? Ook al "doen ze er niets mee"?
Ze “weten niet alles van me”: er wordt informatie verzameld die niet gekoppeld wordt aan gebruikers.
En die vervolgens wel doorverkocht wordt - dus weer, niet hetzelfde model (of uitkomst) dan dat Google met je data doet.

Vind jij het normaal dat je scenario’s verzint en ze dan afdoet als zijnde de waarheid?
"if you don't pay for the product you are the product". Dus zo'n handige gratis zoekmachines die jij voor alles en nog wat gebruikt omdat het zo handig is moet natuurlijk wel betaald worden. En dat is dus wat er dus op de achtergrond gebeurd. Tech giganten die elkaar miljarden toesluizen uit inkomsten die ze hebben gegenereerd uit jouw gedrag. ... Je kan natuurlijk altijd een andere browser / search engine instellen die privacy wat meer serieus neemt maar wellicht minder handig.
Klopt inderdaad ik gebruik zelf zo min mogelijk google en mis het nauwelijks.
Als je dan dit soort praktijken leest dan krijg ik echt ( nog ) meer twijfels bij Google, maar ja, ik blijf Google wel dan de 'beste' zoekmachine vinden.
Ik vooral bij Apple, Google doet gewoon wat je verwacht, Apple is hier degene die doet alsof ze privacy belangrijk vinden maar dat duidelijk niet vinden als ze er geld voor krijgen...
Kom je weer met je stelling die totaal enige onderbouwing mist: leg eens uit hoe Apple de privacy van zijn klanten beperkt/aantast op het moment dat ze standaard de beste zoekmachine instellen als default - iets wat in drie klikken aangepast kan worden door de gebruiker.
Nou in deze is en blijft het gewoon een zakelijke deal waarbij Google geld verdient aan Apple en het Google was die Apple gevraagd heeft hun zoekmachine te implementeren in IOS. Zie niet echt wat dit dan verder met privacy vandoen heeft.
Ik ben nog niemand tegen gekomen die € 1,- (het mag ook $ 1,- zijn) wil betalen per zoekopdracht.
Steek je vinger op als je staat te trappelen… om zodoende anoniem te zoeken.
Per zoekopdracht??? Dat zijn absoluut niet de bedragen waar het hier over gaat. Probeer eens een euro per jaar per apparaat. Die keuze zou ik prima maken, maar die keuze krijgt de gebruiker niet. Google wel, die betaalt zoiets voor de hele doelgroep in 1 keer aan Apple. Dat is nou juist precies het probleem, dat je die keuze niet krijgt.
Zoekmachines zijn echt veel goedkoper, bij Kagi ben je tussen de €5 en €10/maand kwijt. En er is een markt voor, want ze hebben een groeiend aantal leden

[Reactie gewijzigd door luxebenen op 25 juli 2024 21:14]

Kan men iets als google nog een zoek machine noemen met de nadruk op zoek minder dan 1℅ van mijn gebruikte resultaten komt van google dwz resultaten die ik dergelijk aangeklikt heb.

Het is denk ik ook maar een kwestie van naar wat je op zoek bent want ik moet toegeven dat als het op commerce aankomt is/was het wel de overzichtelijktste. Maar als ik informatie moet hebben over iets minder bekend dan geeft het amper 2 paginas resultaten. Als ik dan de zelfde zoek opdracht gebruik op een searx/searxng dan merk je toch dat er veel achter gehouden wordt bij google en dat zijn zeker niet allemaal dmca claims. Operators werken nog amper op google maar op searx kan alles nog. "Intitle:index.of+/" geen probleem...
"Http" "username" ":" "password" "at" "sitejemoethebben" jawel mensen in 2023 nog altijd exemplaren van te vinden.

Het is met lede ogen aankijken hoe google de standaard is geworden door informatie achter te houden en reclame te pushen ook wel wat beangstigend naar de toekomst toe want met 1 woord in google op de zoek knop drukken is niet zoeken maar dat noem ik uzelf vervelen het zoeken is bijna een oude ambacht geworden en daar is trouwens veel meer "lore" aan verbonden dan men zou verwachten. Kijk maar eens of je search lores kan terug vinden van +Fravia. ;)

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.