Er komt definitief geen groot datacenter in Zeewolde. De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State heeft het bestemmingsplan van de gemeente vernietigd. Meta had al aangegeven geen datacenter meer te willen bouwen, maar ook in de toekomst kan dat niet meer onder hetzelfde bestemmingsplan.
De Afdeling bestuursrechtspraak van het hoogste Nederlandse bestuursorgaan zegt in een uitspraak dat er 'onzekerheid bestaat over de uitvoerbaarheid' van het plan om een hyperscaledatacenter neer te zetten in Zeewolde in Flevoland. Verschillende inwoners van de gemeente en organisaties als de LTO, Mobilisation for the Environment en Stichting Datatruc sleepten de gemeente voor de rechter vanwege het bestemmingsplan dat enkele jaren geleden werd aangepast om een datacenter van Meta toe te staan.
De Afdeling bestuursrechtspraak geeft de klagers nu gelijk. De gemeente had 'gerede twijfel' moeten hebben over de haalbaarheid van de plannen en daarom een exploitatieplan moeten opstellen. Dat is 'ten onrechte niet gebeurd'. Het bestemmingsplan wordt daarmee vernietigd.
De zaak begon eind 2021, toen bleek dat 'een groot Amerikaans techbedrijf' een datacenter van 166 hectare groot wilde bouwen op bedrijventerrein Trekkersveld in de gemeente Zeewolde, dat zo'n 24.000 inwoners heeft. Al snel bleek het om Meta te gaan. Tweakers schreef begin 2022 een achtergrondartikel over de plannen.
Symbolische problemen
Al snel kwam het plan onder vuur te liggen. Niet alleen bij de lokale inwoners, maar ook op landelijk niveau kwam het datacenter symbool te staan voor allerlei problemen, zoals de macht van bigtechbedrijven en de uitdagingen van de energietransitie. Mede door het hyperscaledatacenter werden in het regeerakkoord van 2021 afspraken opgenomen over meer grip van het Rijk bij de bouw van grote datacenters. De uitvoering daarvan lag voor die tijd vooral bij gemeenten en provincies.
Door al die ophef trok Meta in juli 2022 de stekker uit het plan. Er zou 'geen goede match met de omgeving zijn'. Daarmee was de kous nog niet af voor Zeewolde. Het bestemmingsplan was op dat moment al aangepast en maakte de bouw van andere hyperscaledatacenters alsnog mogelijk. Dat zou dan waarschijnlijk niet van Meta zijn, maar andere techbedrijven zouden er een eigen vestiging neer kunnen zetten. Daarom stapten enkele belangengroepen naar de rechter; die zegt nu dat er ook in de toekomst geen datacenter meer op Trekkersveld mag komen, ook niet van andere bedrijven. Dat kan niet onder het huidige bestemmingsplan, al kan er in de toekomst uiteraard wel een nieuw plan worden opgezet.