Mag je geld verdienen met dataverkoop? Dat moet het Europese Hof nu bepalen

Het Europese Hof van Justitie moet een antwoord geven op een belangrijke vraag rondom de privacywet: mag je geld verdienen met het verkopen van persoonlijke gegevens? Het lijkt zo simpel, maar het is aan de hoogste Europese rechter om dat echt te bepalen.

De bestuursrechter in Amsterdam heeft enkele belangrijke vragen over wat het 'gerechtvaardigd belang' precies inhoudt, doorverwezen naar het Europese Hof van Justitie. Voordat we die wat droge juridische term uitleggen, is het goed om de achtergrond van de zaak te kennen. Die ligt bij een boete voor de Koninklijke Nederlandse Lawn Tennisbond. In maart 2020 kreeg die sportvereniging een hoge boete van de Autoriteit Persoonsgegevens. Die had meer dan een jaar eerder klachten ontvangen van leden van de bond die waren benaderd door sponsors van de Knltb. Hoe waren die sponsors aan de gegevens van de leden gekomen? Al snel bleek de Knltb die zelf aan de sponsors te hebben gegeven.

Op het eerste gezicht is dat vreemd. Is de hele privacywet niet juist opgezet om burgers te beschermen tegen dit soort dataverkoop? Dat is lang geen uitgemaakte zaak; het is zelfs iets waarover juristen al lange tijd discussiëren. Het draait specifiek om het gerechtvaardigd belang en wat daar wel en niet onder kan en mag vallen.

Rechtvaardiging

De centrale vraag is of geld verdienen ook een gerechtvaardigd belang kan zijnEen van de belangrijkste principes van de privacywetgeving is dat een bedrijf een reden moet hebben om gegevens te verwerken. Dat heet een grondslag. Toestemming is een voor de hand liggende, maar als er een andere wet is die dataverwerking verplicht stelt, is dat ook een grondslag. Dan is er nog het zogenaamde gerechtvaardigd belang. Dat is al sinds de inwerkingtreding van de AVG een discussiepunt, want wanneer is een belang gerechtvaardigd? De AVG is daar, gek genoeg, niet helder over. Daarin staat:

"Een dergelijk gerechtvaardigd belang kan bijvoorbeeld aanwezig zijn wanneer sprake is van een relevante en passende verhouding tussen de betrokkene en de verwerkingsverantwoordelijke, in situaties waarin de betrokkene een klant is of in dienst is van de verwerkingsverantwoordelijke. In elk geval is een zorgvuldige beoordeling geboden om te bepalen of sprake is van een gerechtvaardigd belang, alsook om te bepalen of een betrokkene op het tijdstip en in het kader van de verzameling van de persoonsgegevens redelijkerwijs mag verwachten dat verwerking met dat doel kan plaatsvinden."

Interpretaties

Wat dat exact betekent, in welke situaties dit geldt en welke 'redelijke verwachtingen' iemand kan hebben, zijn allemaal interpretaties die een verwerker zelf, een bedrijf dus, zal moeten verantwoorden. Het is vervolgens aan de Autoriteit Persoonsgegevens om te beoordelen of dat strookt met wat er in de AVG staat. En laat die toezichthouder de passage over het gerechtvaardigd belang nou eens heel streng interpreteren.

De Knltb redeneerde dat het doorverkopen van gegevens voor directmarketingdoeleinden zo'n gerechtvaardigd belang was. De Autoriteit Persoonsgegevens vond van niet. Dat lijkt misschien logisch, totdat je de toelichting op de wet op de website van de AP leest:

De Autoriteit Persoonsgegevens zei enkele maanden voorafgaand aan de boete: "Wat ook niet als een gerechtvaardigd belang kwalificeert, is bijvoorbeeld het enkel dienen van zuiver commerciële belangen." Vragen daarover kwamen bij de Knltb naar voren, maar later ook bij VoetbalTV. Dat ging failliet doordat de AP dreigde het een boete te geven. Die boete had ongeveer dezelfde reden: mag VoetbalTV gegevens van voetballers gebruiken met als enige doel geld verdienen?

Het is aan de AP om de interpretatie te geven, maar bedrijven kunnen ook naar de rechter stappenIn de eerste plaats is het aan de Autoriteit Persoonsgegevens om die interpretatie te geven. Als de ontvanger van een boete het daar niet mee eens is, kan die bezwaar aantekenen bij de AP. Na de beslissing daarover kan er ook naar de rechter worden gestapt. Dat deed de Knltb; al kort na de boete ging de bond in beroep, maar dat werd ongegrond verklaard. Toen wilde de Knltb een uitspraak van de rechter. Eerst ging de bond naar de rechtbank en later in hoger beroep. Nu heeft het Gerechtshof Amsterdam eindelijk uitspraak gedaan in het hoger beroep. De Knltb vroeg aan het hof of dat een definitieve uitleg kon geven van het begrip gerechtvaardigd belang, maar het gerechtshof zegt: nee.

Ja, maar ook nee

Het gerechtshof hinkt op twee benen. "Niet alleen juridische, maar ook allerhande feitelijke, economische en ideële belangen kunnen dus als gerechtvaardigd belang kwalificeren", schreef de rechtbank in de eerdere zaak. In het hoger beroep gaat het gerechtshof daarin mee. "Dit lijkt het standpunt van eiseres te ondersteunen dat elk belang, dus ook een zuiver commercieel belang, een gerechtvaardigd belang kan zijn."

Dan volgt een 'maar'. "Aan de andere kant lijkt het volgens de rechtbank niet te rijmen met de hoge mate van bescherming die de AVG beoogt te bieden wanneer de wens om zonder toestemming van betrokkene geld te verdienen met andermans persoonsgegevens wordt aangemerkt als een gerechtvaardigd belang."

Drie vragen

Met andere woorden, het gerechtshof kan ook niet zomaar zeggen wat wel en wat niet gerechtvaardigd is. Toch zal er een antwoord moeten komen. In heel Europa worstelen bedrijven en toezichthouders met dezelfde vraag. Het antwoord moet nu komen van het hoogste Europese rechtsorgaan, het Hof van Justitie. Specifiek worden er drie vragen gesteld. Vooral de laatste is interessant:

1. Hoe moet de rechtbank de term ‘gerechtvaardigd belang’ uitleggen?

2. Moet die term worden uitgelegd zoals verweerder hem uitlegt? Zijn dat uitsluitend tot de wet behorende, wet zijnde of in een wet vastgestelde belangen? Of:

3. Kan elk belang een gerechtvaardigd belang zijn, mits dat belang niet in strijd is met de wet? Meer specifiek gesteld: zijn een zuiver commercieel belang en het belang zoals hier aan de orde, het verstrekken van persoonsgegevens tegen betaling zonder toestemming van de desbetreffende persoon, onder omstandigheden aan te merken als een gerechtvaardigd belang? Zo ja, welke omstandigheden bepalen of een zuiver commercieel belang een gerechtvaardigd belang is?

Europese gevolgen

De uitspraak van het Hof kan gevolgen hebben voor heel EuropaAls het Europese Hof tot een uitspraak komt, heeft dat gevolgen voor heel Europa. In theorie moeten Europese toezichthouders elkaars uitspraken volgen, zodat er sneller een gezamenlijke uitleg van de privacywet komt. De praktijk is anders. Zo neemt de AP bijvoorbeeld het Franse standpunt over Google Analytics niet meteen over en zo zijn er veel meer voorbeelden te vinden. Met een uitspraak van de rechter is dat anders; toezichthouders kijken dan niet naar elkaars interpretatie, maar naar een gerechtelijke uitspraak. Daar is de hele AVG bij gebaat.

De Autoriteit Persoonsgegevens zegt in ieder geval blij te zijn met het verzoek. Dat zal hoe dan ook veel discussie wegnemen.

Reacties (52)

[wolkewietje]

Het zou eigenlijk iets anders geregeld moeten zijn.
Wil een commerciële bedrijf zoals een marketing bureau mijn gegevens gebruiken dan zijn ze verplicht om mij op jaarbasis €200,- te betalen.
Doen ze dat niet en worden ze gesnapt met mijn gegevens dan zijn ze d klos voor €10.000,- per persoons gegevens set die ze hebben.
Ik denk dat dan het zomaar verkopen van iemands gegevens heel snel afgelopen zal zijn als ook het gericht adverteren omdat ze via cookies jou gegevens hebben verzameld.

[_eLMo_]

De betaling is de dienst die je krijgt. Mijn inziens is de keuze anders: of je data, of €x /maand voor die dienst.

En ik denk dat het veel mensen tegen gaat vallen hoe duur die €x / maand word dan. Vele bedrijven drijven hier op. Ook word er nogal over 1 kam geschoren, niet elk bedrijf is een Google, er zijn veel dataverzamelaars in NL die erg netjes om gaan met je data en privacy.

[Fietsbelletje]

Het gaat hier om de KNLTB, de Tennis bond in Nederland zoals de KNVB voor voetbal is.
Ik betaal voor het lidmaatschap om te kunnen tennissen en aan toornooien mee te kunnen doen en toch verkopen ze blijkbaar nog mijn gegevens.
Dit vind ik echt wat anders dan een gratis dienst zoals google.

[Arnoud Engelfriet]

Klopt. Tussen de regels door was de keuze om tot verkoop over te gaan dat de lidmaatschapsbijdrage (contributie) dan niet omhoog hoeft. En vergeet niet dat de algemene ledenvergadering met grote meerderheid akkoord was met het voorstel. (Da's niet hetzelfde als toestemming onder de AVG want die is individueel, maar het laat zien dat de keuze niet heel bizar en eenzijdig uit het bestuur komt.)

[Q200]

Ik mis een beetje de proportionaliteit in de drie vragen. Met name vraag drie is open: als bedrijf A hieraan verdient, is het dan "gerechtvaardigd belang"? Het lijkt me dat zo het gerechtvaardigd belang van de betreffende personen wiens data gebruikt wordt hiern niet meegewogen gaat worden.
In het geval van de tennisbond: de algemene ledenvergadering heeft hiermee ingestemd, maar omdat Lid-X het er niet mee eens is ("zijn mijn gegevens") is de enige handeling die Lid-X kan doen zijn lidmaatschap opzeggen. En het is niet zo dat er meerdere Nederlandse tennisbonden zijn zodat Lid-X de keus heeft om zich bij een andere bond aan te sluiten...

[Arnoud Engelfriet]

Die drie vragen gaan eigenlijk over de eerste vraag in de driestappentoets bij gerechtvaardigd belang. Die toets werkt als volgt:
1) Is er een legitiem belang?
2) Is dat proportioneel/subsidiair gezien het doel?
3) Welke privacybeschermende maatregelen horen erbij?
Als het antwoord nee, nee of onhaalbaar is, dan mag het niet.

De AP had het standpunt ingenomen dat bij vraag 1 "commercieel belang" altijd "nee" als antwoord gaf. Dat is wel erg kort door de bocht, bijvoorbeeld omdat direct marketing letterlijk in de AVG genoemd wordt als een "ja" op die vraag. Het gerechtshof stelt nu dus vragen over de interpretatie van vraag 1.

Het is zeer goed denkbaar dat de tennisbond bij vraag 2 gestruikeld was, maar dat is dus een andere stap in de toets.

Je argument over de bond hoort bij punt 3: iemand kan nu niet zijn privacy beschermen en tegelijkertijd lid van de tennisbond blijven. Dat doet zeer afbreuk aan de privacy. Het raakt ook aan vraag 2: is dit wel proportioneel. Maar er is een opt-out, je kunt tegen de bond zeggen "ik niet" en dan verkopen ze je gegevens niet, zonder discussie. Dat is meestal genoeg om punt 3 te halen.

Algemeen: het klopt dat als iemand iets doet op basis van een gerechtvaardigd belang jij weinig anders kan dan je eraan te onttrekken. Ik mag ook securitycamera's opzetten of mijn website analytics doen zonder dat ik jouw toestemming nodig heb. Wil je dat niet, dan kom je mijn bedrijfspand of website gewoon niet binnen. Dus juridisch gezien is de mening van lid X niet relevant bij een verwerking die legaal is binnen gerechtvaardigd belang.

[kimborntobewild]

De AP had het standpunt ingenomen dat bij vraag 1 "commercieel belang" altijd "nee" als antwoord gaf. Dat is wel erg kort door de bocht, bijvoorbeeld omdat direct marketing letterlijk in de AVG genoemd wordt als een "ja" op die vraag. Het gerechtshof stelt nu dus vragen over de interpretatie van vraag 1.

Wat ik mis is de discussie of het gewenst is.
Persoonlijk vind ik het dermate ongewenst wat bedrijven zoals de Knltb deden (ongeacht wat er in de wet staat), dat ik er geen medelijden mee zou hebben als een rechter iedereen die er direct aan meegewerkt heeft c.q. het direct mogelijk heeft gemaakt, in de gevangenis terecht komt.

"...het gerechtshof kan ook niet zomaar zeggen wat wel en wat niet gerechtvaardigd is. Toch zal er een antwoord moeten komen. In heel Europa worstelen bedrijven en toezichthouders met dezelfde vraag."
Als men nu eens zelf gaat nadenken en niet met een (wet)tekst in de hand het volk wil uitbuiten, dan hoort men (de bedrijven) zelf al tot de conclusie te komen dat het moreel gezien simpelweg niet in de haak is om verzamelde data door te verkopen uit commercieel belang.

Er wordt - om maar geld te kunnen verdienen - teveel geschuild achter wet)teksten (die al dan niet op meerdere manieren opvatbaar zijn).

[Arnoud Engelfriet]

Oprechte vraag, welke morele norm ligt er achter je uitspraak dat het "simpelweg niet in de haak is"? Ik bedoel daar zit een bredere visie op de maatschappij achter, en ik zou graag weten welke.

[bzuidgeest]

"moreel" is veel te vaak een plaatsvervangend voor "ik wil al die gratis diensten zonder er voor te betalen met geld of data, want daar heb ik recht op". De betekenis van woorden als moreel, recht etc zijn in de moderne maatschappij plaatsvervangend voor "ik wil, moet en zal". Het woordje plicht lijkt uit het woordenboek verdwenen te zijn. En we zullen nog maar helemaal niet spreken over de enorme angst voor een complexe, moeilijke te begrijpen, onderling verbonden wereld die er ook nog wel eens onder schuil gaat. Bedrijven die alles van je weten, met wereldwijde sociale invloed is heel beangstigend voor mensen die niet eens lokale politiek kunnen overzien. En daar zijn er genoeg van. En ja dat is niet totaal onbegrijpelijk. Techniek evolueert veel sneller dan het menselijk wezen.

[kimborntobewild]

Oprechte vraag, welke morele norm ligt er achter je uitspraak dat het "simpelweg niet in de haak is"? Ik bedoel daar zit een bredere visie op de maatschappij achter, en ik zou graag weten welke.

Normen zoals:
-Goed fatsoen.
-Open zijn en niet liegen maar wel eerlijkheid (zonder open te zijn is er geen eerlijkheid).
-Geen geld moeten mogen steken in milieuvernietigende zaken.
-Mensen tegen zichzelf moeten beschermen.
Etc.

[bzuidgeest]

Ik zie eigenlijk een simpele oplossing. Laat bedrijven/clubs gewoon verplicht toestemming vragen bij doorverkoop. Verbaasd mij dat dit nu al niet moet. Toestemming per persoon. Met de optie om nee te zeggen en lid te blijven voor hetzelfde bedrag. Dan word data verkopen op zijn hoogst een extra (voor de club in dit geval). En ja er zijn personen die toestemming zouden geven.

[kimborntobewild]

Laat bedrijven/clubs gewoon verplicht toestemming vragen bij doorverkoop. Verbaasd mij dat dit nu al niet moet.

Persoonlijk vind ik dat óók dat niet zou moeten mogen. Ik vind dat het gewoon compleet verboden zou moeten zijn; ook als het contributielid het wél zou willen. Al was het uit zelfbescherming.

[bzuidgeest]

Niet alle dataverkoop is slecht,als data niet meer gedeeld kan worden zet dat niet alleen een rem op commerciële activiteiten. Het zet ook een rem op onderzoeksactiviteiten. Hoe doe je onderzoek naar het effect van reclame en social media of het gebruik van AI of medicijnen zonder data van echte mensen? Data heeft allerlei waarde voor allerlei doelstellingen. Niet elke doelstelling is meteen fout.

En wat betreft zelfbescherming. Persoonlijke verantwoordelijkheid komt ook ergens om de hoek kijken. Ik hoef echt geen Amerikaans free for all, sterf maar in de goot als je geen haai bent situatie hier. Maar je kunt mensen niet tegen alles beschermen en als je de commerciële mogelijkheden van datadelen in de hand houd dan is er niets engs aan.

[sdsnatcher73]

Ja maar hier is natuurlijk al sprake van een (waarschijnlijk verplicht) lidmaatschap bij een bond om een sport te mogen beoefenen. Lijkt MIJ voor de hand liggen dat je redelijkerwijs kunt verwachten dat de bond je gegevens alleen gebruikt waar ze voor zijn overhandigt (het registreren dat je lid bent).

[bzuidgeest]

Data verkopen zou bijvoorbeeld kunnen leiden tot een lagere contributie van de leden door de extra inkomsten. In dat geval hebben de leden er voordeel bij. Als men vraagt wel verkopen en de contributie is lager of niet verkopen en de contributie gaat (voor iedereen) omhoog, dan kiezen veel mensen ineens voor verkopen. En nee dat is niet oneerlijk. De club maakt kosten en die moeten door iets gedekt worden. Data heeft waarde.

[sdsnatcher73]

Ja maar in deze situatie is de leden voor zover ik kan beoordelen geen keuze voorgelegd.

[bzuidgeest]

Nee en dat is fout. Ik wilde vooral aanduiden dat er omstandigheden zijn waarin verkoop acceptabel en verwacht is.

[sdsnatcher73]

Ik denk daarom ook dat er in de basis geen gerechtvaardigd belang is voor data verkregen vanuit een commerciële overeenkomst. Hiervoor zal dus altijd toestemming nodig zijn. Want waar houdt het anders op? Wat mogen verzekeraars, energiebedrijven, winkels dan wel niet allemaal doen met onze data.

[bzuidgeest]

Ja als commerciële activiteit altijd gerechtvaardigd belang is, dan hadden ze de wet net zo goed niet kunnen maken.

[Arnoud Engelfriet]

Soort van: op de ALV is dit voorgesteld en de ALV heeft in meerderheid voor het voorstel gestemd. Dat is natuurlijk niet hetzelfde als "ieder lid individueel zei ja" maar bij verenigingen vinden we het normaal dat "de ALV was voor" genoeg is om iets bindend op alle leden te verklaren. Verder is er dus een opt-out die zonder discussie wordt opgevolgd. Vind je het dan nog steeds "geen keuze voorgelegd"?

[sdsnatcher73]

Ik vind het in de basis redelijk goed geregeld dan. Mooier is natuurlijk opt-in want dan is het duidelijk toestemming. Ik persoonlijk vind dat het alleen met toestemming zou mogen. Gerechtvaardigd belang zou enkel in dienst van het geleverde product moeten zijn.

Dat je dan in de basis (meer) gaat betalen en met een opt-in korting krijgt is toch niet zo slecht? Zeker als de regels voor alle aanbieders gelden. Maar het is duidelijk dat de regels hier niet duidelijk waren, dat wordt sowieso beter.

[InjecTioN]

Daar ligt mijn inziens juist het probleem. Er is geen keuze meer. "Je wilt de informatie van deze applicatie, dus betaal maar in persoonlijke data".

Ik denk dat bedrijven aan de klant de keuze dient te bieden om (meer/anders) te betalen voor een dienst in plaats van alleen maar kostbare persoonlijke gegevens te verkopen.

Wanneer een bedrijf gegevens doorverkoopt, wens ik graag te weten hoeveel die gegevens waard zijn, waarna ik dan zelf kan kiezen of ik die dienst wil afnemen.

Wanneer we een spotify -achtige constructie zouden hebben om bijvoorbeeld reclame & datahonger af te kopen, dan hebben we die problemen niet meer. Bedrijven verdienen dan alsnog geld en ik kan dan gewoon het web blijven afstruinen zonder de overmatige hoeveelheid reclame en datahonger die we om ons heen zien.

[kimborntobewild]

Ik denk dat bedrijven aan de klant de keuze dient te bieden om (meer/anders) te betalen voor een dienst in plaats van alleen maar kostbare persoonlijke gegevens te verkopen.

Wanneer een bedrijf gegevens doorverkoopt, wens ik graag te weten hoeveel die gegevens waard zijn, waarna ik dan zelf kan kiezen of ik die dienst wil afnemen.

Ik vind dat het volk beschermt moet worden, of ze het nu zelf willen of niet. En dus dit soort data verkoop volledig verbieden, zelfs als het volk er zelf geld mee wil verdienen.
Niet commercie maar veiligheid zou voorop moeten staan. Naarmate er minder individuele privacy is, is er ook minder veiligheid.

[Budha]

De dienst is de betaling voor het tonen van advertenties én het verzamelen van gebruikersdata. Advertenties mag men nog altijd tonen. Het is de vraag hoeveel de meerwaarde is van de gerichte advertenties.

[Seth_Chaos]

Nee, laat hen jou om toestemming vragen en betalen voor de gegevens die ze nu verkopen. En dan mogen ze je de rekening sturen voor de dienst die zij leveren. Ik denk dat iedereen erg verrast zal zijn over hoeveel geld die bedrijven aan jouw data verdienen. De regie hoort thuis in de handen van de eigenaar van die data. En niet afgeschreven te worden in een algemene voorwaarde van één of andere dienst. Het is te idioot voor woorden dat je je persoonsgegevens en data moet weggeven om van een dienst gebruik te kunnen maken. Dat riekt naar chantage.

[Reactie gewijzigd door Seth_Chaos op 24 juli 2024 06:32]

[Gé Brander]

De bedragen zijn verzonnen maar dit lijkt mij wel de beste basis voor een wettelijke regeling. Of je betaald de persoon geld voor het verkopen van zijn of haar gegevens, of je doet het niet. Wat mij betreft zou het optioneel nog wel anders mogen. Een wettelijk maximaal bedrag van bijvoorbeeld 1 euro te betalen door de persoon zodat het bedrijf of de stichting dit niet mag doen. Maar dat lijkt mij niet optimaal dus liever niet.

[Dragonetti]

@marowi. Google Microsoft AWS en soortgelijke bedrijven verdienen aan mij en jou door advertenties te plaatsen in hun producten. Dat is prima want ik krijg daarvoor gratis toegang to online apps en services. Maar doorverkopen is voor dit soort bedrijven ook niet nodig en in verband met AVG wet verboden moeten zijn.

Daarnaast zou persoonlijke informatie die zij door gegeven aan derden geanonimiseerd moet zijn,

• Voor- en Acher-naam, telefoonnummer (Bel me niet register werkt niet 100%) en email adres is niet nodig i.v.m. anonimisering, AVG wet en privé bescherming.
• Postcode zonder huisnummer om het gebied te definiëren waar geadverteerd is of moet worden moet voldoende zijn.
• Bij aangeven van leeftijd is niet gelijk volledig geboortedatum nodig, jaartal zou voldoende moeten zijn.
• Geslacht doorgeven met bv leeftijd of postcode zonder huisnummer zou ook geen probleem zijn.

Bedrijven zoals online winkels en verkopers die jou gegeven via cookies of invullen van hun database verzamelen via hun website om jou je bestelde goederen of Offline services te leveren en daar online niks voor terug geven hebben IMO hebben helemaal geen recht om aan mijn informatie door te verkopen en er aan te verdienen. Zij verdienen all aan mij door het verkoop van goederen of offline diensten.

Dan zijn er nog de Databroker die mijn gegevens eenmalig bemachtigd hebben via het kopen van een partij en ze vervolgend maar door blijven verkopen zou sowieso verboden moet zijn onder AVG en zijn IMO de grootste overtreders ik heb namelijk geen toestemming voor dit soort misbruik van mijn gegevens gegeven. Deze bedrijven hebben helemaal geen bestaansrecht en moet i.v.m. AVG verboden worden.

[Reactie gewijzigd door Dragonetti op 24 juli 2024 06:32]

[nst6ldr]

Volgens mij heb je het een en ander gemist. Enerzijds stel je:

@marowi. Google Microsoft AWS en soortgelijke bedrijven verdienen aan mij en jou door advertenties te plaatsen in hun producten. Dat is prima want ik krijg daarvoor gratis toegang to online apps en services. Maar doorverkopen is voor dit soort bedrijven ook niet nodig. [...]

Maar vervolgens ben je boos op data brokers:

Dan zijn er nog de Databroker die mijn gegevens eenmalig bemachtigd hebben via het kopen van mijn gegeven en ze vervolgend maar door blijven verkopen zou sowieso verboden moet zijn onder AVG en zijn IMO de grootste overtreders ik heb namelijk geen toestemming voor dit soort misbruik van mijn gegevens gegeven.

Wist je niet dat databrokers zich tegenwoordig ook profileren als 'deanonimizers' die datapunten verzamelen van partijen als Google, Microsoft, Amazon en Apple. Omdat ze allemaal advertentieruimte aanbieden met inzicht en prestatie - gericht op specifieke doelgroepen - is het mogelijk om specifieke gebruikers te herleiden. Je kan die bedrijven gaan verbieden, maar daar los je niks mee op zolang de infrastructuur om mensen te tracken aangeboden blijft.

Dus er is niks 'prima' aan services voor data, en het gaat ook nog eens voorbij aan het feit dat een disproportionele meerderheid niet eens weet dat het gebeurd, noch een keuze hebben.

[Iblies]

In casu blijft de verantwoordelijke nog altijd Koninklijke Nederlandse Lawn Tennisbond.


Er is en blijft binding met deze partij en op het moment dat zij de gegevens gaan “verkopen” zonder duidelijk uitsluitsel dat die niet door mogen worden verkocht en verantwoording, en als het mis gaat zouden zij de partij zijn die daar op moeten worden aangesproken.


Het zou een hele gekke situatie gaan worden als jij ergens lid bent geworden, je gegevens komen terecht bij een ander bedrijf die ze ook gaat verhandelen, waarna ze bij een andere partij komen,
en dat vervolgens heel veel individuen daar tijd en energie in moet gaan steken om die gegevens te laten verwijderen terwijl de AVG juist bedoelt is om een bepaalde mate van ketenaansprakelijkheid te creëren en daarmee de burgers te beschermen.

[TMon]

Wat je dan wel krijgt is dat bijv. google zegt: onze services zijn €500 waard. Ruim boven jou €200. Maar je hoeft niet te betalen zolang we je data mogen verkopen.
Je hebt op dat moment in ieder geval wel de keuze.

[Q200]

Neem het voorbeeld van de Tennisbond: als het verkopen van de gegevens bv. €10 euro per lid oplevert, zou je als lid moeten kunnen kiezen om die extra €10 te betalen, en dan de garantie krijgen dat je gegevens veilig zijn want niet verkocht.
Overigens kan ik me slecht voorstellen dat je persoonsgegevens in zo'n case (naam, adres, en aantekening dat je lid bent van een tennisbond) veel meer dan €10 euro waard zijn, maar goed, het zal wel weer een zichzelf opblazend business model zijn waarbij ik 10 euro uitgeef, om dan mijn product voor meer dan 10 euro te kunnen verkopen. En dan de kosten voor alle leden die niets kopen maar voor lief te nemen. Maar goed, misschien denk ik te rationeel...

[blorf]

Alleen al verplichte openbaarmaking van de verkoop doet wonderen, verwacht ik. Het is altijd ongemerkt.

[gaskabouter]

Hoewel ik, maar da's een mening, vind dat een zuiver commercieel belang niet opweegt tegen het recht op privacy mis ik een aantal kanttekeningen.

Je zou je kunnen voorstellen dat het anoniem vergaren van data een andere afweging vraagt en wat gebeurt er dan met data die weliswaar persoonlijk zijn verzameld maar vervolgens geanonimiseerd gebruikt worden?

Verder is er nog een onderbelicht maar in mijn optiek valide argument. Consumenten kunnen voordeel hebben van het verzamelen, bijvoorbeeld door gerichte aanbiedingen van dingen die je vaak koopt. Supermarkten doen dat al. In wezen heb je dan zelf ook financieel voordeel en kan de redenering zijn dat je adequaat gecompenseerd bent.

[Reactie gewijzigd door gaskabouter op 24 juli 2024 06:32]

[Thijsmans]

Als de gegevens wérkelijk anoniem zijn, dan zijn het geen persoonsgegevens meer. Het zijn dan immers geen gegevens over een herleidbare persoon. De AVG is dan niet van toepassing.

Voor wat betreft het "voordeel" van verzamelen: dan vraag je de consument om toestemming. "Wil je voordeel? Geef dan toestemming." Of je "adequaat" gecompenseerd bent, is immers een vraag die alleen de consument zelf kan beantwoorden. Want: wat als je geen gebruik maakt/wil maken van de aanbiedingen?

[jvdmeer]

Dit laatste vind ik altijd apart...
Stel, een supermarkt verkoopt 100 producten X voor €2 (kosten €1,50). hierop verdient de supermarkt dus €50 (100*(€2-€1,50))

Door de dataverzameling weet ze wie de grootste kopers zijn en zij krijgen daarom 10% korting op dat product. Dus 80 mensen kopen nu het bedrag voor €1,80. De supermarkt verdient nu nog €24 (80*(€1,8-€1,50)). Dus nu moet zij eigenlijk voor de resterende 20 kopers een prijs rekenen van €2,8 om weer op €50 winst te komen. ((€50-€24)/20)+€1,50.

Dus door de korting te geven aan je beste klanten, prijs jezelf uit de markt of je levert winst in en als je de klanten wilt belonen die het product zelden kopen, worden je beste klanten niet blij van, Wat eventueel wel zou werken is een korting voor alle klanten, zodat je eventuele nieuwe klanten overhaalt om het product te verkopen.

Het is altijd efficiënter om voor iedereen dezelfde prijs te rekenen. En dan heb je dus eigenlijk geen dataverzameling nodig over individuele klanten, maar zijn de geaggregeerde verkoopcijfers voldoende.

(disclaimer, ik heb niets van economie of marketing gestudeerd, dus misschien zit ik er compleet naast)

[gaskabouter]

Het gaat niet om de grootste kopers maar juist om mensen waarvan je weet dat die dat product bij jou kopen. Als je dat aantrekkelijker maakt is de kans dan weer groter dat je er ook andere dingen haalt. In retail is toch de wet dat klantenbinding meer oplevert dan winstmarge, daarom zijn de marges ook zo klein in retail.

[GertMenkel]

Anonieme data verhandelen mag. Als jij verkoopt "in uur week klikken 247 mensen op kattenfoto's" zonder daarvan enige details te geven over de mensen die daarop klikken, mag je daar geld voor vragen.

Het probleem is dat anonieme data amper geld waard is. De meeste data wordt gepseudonymiseerd, dat wil zeggen, daadwerkelijke identifiers (naam, adres, etc.) worden vervangen door nummertjes waardoor je correlaties krijgt tussen "adres 12345 heeft product 456 gekocht" of "bonuskaart 789 kocht deze week meer fast food dan normaal"; de data bevat niet direct je gegevens, maar is wel degelijk tot een persoon terug te leiden.

Persoonlijk vind ik het prima als supermarkten een bonuskaart-systeem nahouden gegeven dat 1) ze de gegevens niet doorverkopen/doorgeven aan andere bedrijven en 2) het makkelijk mogelijk is om een volledig nieuwe identifier te genereren. Op het internet gebeurt punt 1 standaard, en is punt 2 onmogelijk (want dan zouden de adverteerders zomaar de kans kunnen missen om een tweede vaatwasser te adverteren nadat je er een gekocht hebt).

Anonimisering is veel moeilijker dan mensen denken en als je het voor elkaar krijgt, is je data een stuk minder waard. Grijpgrage datahandelaars als Google, DPG Media, de Knltb en ga zo maar door willen dat helemaal niet.

Als de data daadwerkelijk anoniem is, is de AVG niet van toepassing over de data!

[ikweethetbeter]

Supermarkten doen dat al. In wezen heb je dan zelf ook financieel voordeel en kan de redenering zijn dat je adequaat gecompenseerd bent.

Daarbij is het volledig optioneel, je hoeft geen klantenkaart te gebruiken.

[gaskabouter]

ik weet niet hoe het nu zit maar als je gebruik wilt maken van een aanbieding is een klantenkaart vaak verplicht dacht ik?

[ikweethetbeter]

Nee hoor, er zijn zat "algemene" aanbiedingen bij MediaMarkt, Jumbo, AH, ..., maar wil je persoonlijke aanbiedingen, dan heb je een persoonlijke klantenkaart nodig.

[Bramtweakers]

Ik vraag me wel eens af of policiti over 30 jaar nog een kans hebben om op te komen tegen de dataverzamelaars. Wanneer van iedereen een uitgebreid profiel bestaat van elke thuisartswebsite die je ooit hebt bezocht en elk product dat je ooit gekocht of bekeken hebt bij hun bekent is. En de bedrijven zeggen altijd dat het geanonimiseerd is maar uit een groot genoege dataset is altijd wel identificeerbare informatie te vinden...

[dasiro]

onder "gerechtvaardigd belang" valt imho om te voldoen aan je wettelijke verplichtingen en om je klanten te identificeren.

Het grote gapende gat in de definitie ervan gaat nu misschien eindelijk eens opgevuld worden op het juiste niveau, dus ik kijk uit naar wat de uitspraak gaat zijn en de gevolgen ervan.

Nu worden je gegevens te vaak in een alles of niets scenario gebruikt, waarbij je af en toe een opt-in tegen komt voor een nieuwsbrief oid, maar de verkoop of doorgifte van je gegevens kan je bijna nooit op een makkelijke (lees geautomatiseerde) manier tegengaan of ongedaan laten maken.

[GertMenkel]

Om deze reden ben ik van mening dat er plek op de markt is voor "anonieme" pakketjesbezorgbedrijven: je geeft webshops, abonneeshops, organisaties, eigenlijk alles behalve de (semi-)overheid en je werkgever een adres op van een pakketbedrijf met een nummer om je account aan te duiden (dat desnoods per sessie verandert, is wel een browseraddon/app voor te bedenken). Dat bedrijf kent je echte adres en voor een bepaald bedrag per maand leveren zij je post en pakketjes aan je door.

Data die schimmige organisaties als de Knltb niet heeft, kunnen ze ook niet verkopen, en een database vol valse informatie is waardeloos. Het lastigste hieraan op dit moment is het feit dat je zelfs bij bezorgpunten je naam moet laten matchen, anders krijg je je pakketje niet mee.

[R4gnax]

Of commercieel doorverkopen van gegevens voor direct marketing doeleinden een gerechtvaardigd belang is of niet, doet er eigenlijk niet zoveel toe. De AVG vereist namelijk alsnog dat voordat jij als verwerkingsverantwoordelijke gehoor mag geven aan dat eigen belang, je eerst een degelijke afweging moet maken met het recht op privacy van de betrokkene.

Aangezien de AVG op meerdere vlakken waarborgen bevat om expliciet tegen doorgeslagen profiel-opbouw en direct marketing te beschermen, lijkt het me zo klaar als een klontje dat een afweging daar nooit ten gunste van dat eigen gerechtvaardigd belang mag zijn.

Daarnaast moet er bij het gebruik van gegevens buiten de originele doeleinden waarvoor deze verzameld zijn, ook expliciet gekeken worden of de nieuwe doeleinden waar deze ook voor gebruikt zouden gaan worden, te vereenzelvigen zijn met die originele doeleinden - cq in dezelfde lijn der verwachting thuis horen. Dat je adresgegevens af gaat geven voor een lidmaatschap, zal volgens geen enkel weldenkend mens betekenen dat je ook ineens door derde partijen benaderd kunt gaan worden voor acquisitie als klant.

[Reactie gewijzigd door R4gnax op 24 juli 2024 06:32]

[Forage]

Ik mis twee belangrijke zaken die niet vermeld zijn in dit artikel:
- Wanneer is de zaak naar het Europese hof gestuurd?
- En wanneer kunnen we een uitspraak verwachten?

Via de linkjes kom ik op een uitspraak uit van 22 september 2022 door Gerechtshof Amsterdam, maar het is toch netjes dit voor de volledigheid te vermelden.

[Xorgye]

Wel raar eigenlijk. Waarom moet het uitsluitsel komen van een niet-democratisch gekozen orgaan? (De rechtelijke macht)
De wet (via een democratisch gekozen stelsel) zou toch uitsluitsel moeten bieden? Waarom kan men daar niet gewoon concreter zijn?

Voor mij voelt dit meer als iets waar politieke partijen niet verantwoordelijk voor willen zijn (en daarmee heb je meer mensen 'tevreden'), dan dat hier niet uitsluitsel over zou kunnen komen vanuit verkozen organen.

Dit 'probleem' van de politiek zie je de laatste jaren echt overal in. Zo raar eigenlijk.

[lilmonkey]

De wet (via een democratisch gekozen stelsel) zou toch uitsluitsel moeten bieden? Waarom kan men daar niet gewoon concreter zijn?

Een (wet)tekst beschrijft een gedachte/principe. Taal is altijd een benadering; het is onmogelijk om een gedachte/principe 100%, in al z'n aspecten, facetten en benaderingen te beschrijven. Vergelijk het met digitale audio: hoe hoog je sampling rate ook is, het zal per definitie nooit alle informatie van een analoge bron kunnen omvatten.

Het zal dus altijd nodig blijven om wetteksten te interpreteren, en bij twijfel te toetsen.

[Reactie gewijzigd door lilmonkey op 24 juli 2024 06:32]

[Arnoud Engelfriet]

Dat heet balans der machten en is een fundamenteel deel van de rechtsstaat. De wetgever maakt de wet, maar doet dat in algemene bewoordingen en op een bepaald moment. Daarna komen er allerlei situaties waar niet aan gedacht is of die niet bestonden toen de wet werd gemaakt. Dan moet er iemand concreet knopen doorhakken, en dat is dus de rechter. Die is weliswaar niet gekozen, maar heeft er wel voor doorgeleerd en kan dus de wet uitleggen en toepassen in nieuwe situaties.

Als je heel concreet wordt in je wet, krijg je enorme wetten en nog steeds grijze gebieden. Want iedere definitie en iedere term is aan interpretatie onderhevig. Stel je wilt regels maken over fietsen, dan moet je eerst definiëren wat een fiets is. En dan denk je dus niet aan e-bikes want dat wordt pas over 20 jaar uitgevonden. Mogen e-bikes dan over 20 jaar ongereguleerd de weg op, of gelden de regels van fietsen dan juist gewoon ook voor e-bikes (want fiets) of mogen ze niks totdat vaststaat of ze een fiets zijn? En dan krijg je weer 20 jaar later een elektrische step, definieer het verschil maar met een e-bike.

Ik zie werkelijk het probleem niet met iemand die concreet hier en nu de knoop doorhakt als een algemene regel onduidelijk is. Waarom vind jij het belangrijk dat die persoon gekozen moet zijn door het volk, welk voordeel levert dat op?

[Xorgye]

Balans der machten: check. Daar zit ook de media bij als belangrijk onderdeel.
Heel belangrijk is ook de transparantie. In besluitvorming, waarom overwegingen gekozen worden.
En alle onderdelen van deze balans aan machten moeten ook hun best doen uit te leggen waarom wat gekozen is.
Tot zo ver de theorie, nu de praktijk.

Politiek heeft (tegenwoordig) erg veel last korte termijn politiek. Dat heeft als effect dat ze keuzes maken die hun electoraat voor het komende seizoen weer veilig stelt, of bewust 'geen' keuze maken. (wat in t hier besproken onderwerp mijn 'issue' is)
Media heeft heel veel moeite kwaliteit te leveren. En een tegen-balans te zijn. T is zo veel makkelijker (qua geld, qua 'shit' over je heen krijgen) om mee te gaan met populaire opinie. Er zijn kleine bakens van media die wel proberen hun rol te vervullen. Maar als je het grote geheel bekijkt dan hebben ze erg veel moeite om hun rol in die balans in te nemen.
Wat mij persoonlijk opvalt is dat de rechtelijke macht 'in het gat springt' wat hierdoor ontstaat. Maar dan vraag ik mijzelf af: is deze macht opgewassen en/of geschikt voor deze rol? Hoe voorkomt ze 'toepassen van een opinie'? Een politieke kleur? Dat kan ze niet, dat kan niemand. Dit riekt voor mij naar 'een groep wijze mensen die keuzes maken'. Conceptueel niet verkeerd, maar je moet erg oppassen met wat je hier doet. Totalitaire systemen hebben ook in de basis een zelfde concept (een kleine groep mensen beslist voor de grote groep wat 'best' is).

Ik spreek bij dezen vooral mijn zorgen uit. Ik weet ook geen oplossing (in als: fix 1 issue en dan is de wereld verlost van al het kwaad). Het is een samenkomen van meerdere issues momenteel. (Meerdere issues als in: hernieuwen democratie wegens afnemende participatie in sec democratieen, rol media, rol bedrijven, wereldproblematieken beter aanpakken zonder landen te benadelen). Waar de wereld doorheen moet en een oplossing voor moet vinden.

[walder]

De kern is dat het jou gegevens zijn. Zodra deze worden uitgelekt (verkocht) aan derden heb je er al (meestal) geen toestemming voor gegeven. Of direct belang bij. Impuls aankopen of (cookie) linkje aanklikken is zo gedaan.

Nu klinkt het uitbesteden van jou gegevens in een grote database misschien aantrekkelijk, zoals de eID, maar dan heb je het ook niet meer zelf in beheer/bezit.

Los van dat, net als met de QR-covid het geval was, kun je (semi) afgeperst worden om bepaalde gegevens af te staan voor bepaalde diensten. Of nog erger primaire levensbehoeftes (zoals basis inkomen, voedselbonnen of tank quota. (zie Sri Lanka)

Laat mensen vooraf betalen. Geen schulden en geen gedonder achteraf
Gerechtvaardigd belang zou je zelfs kunnen doortrekken met bijv. een BKR registratie. Daar heb je zelf (meestal) geen belang bij dat andere bedrijven dit weten. Immers kun je ook eenmalig de fout zijn ingegaan.
Je kunt nu een dienst afnemen door contant te betalen (zoals pakketje versturen) dan kun je hier ook zelf voor kiezen welke data nu echt nodig is. Maar ook anoniem prepaid nummer zou je voor moeten kunnen kiezen. Pakketje zou je anoniem moeten kunnen afhalen met afhaalbewijs.

Fraude tegengaan? Wordt dan aangehaald maar met een broodmes kun je ook slechte dingen doen.
Bij winkels staan deze voor het grijpen. Personeel loopt daar ook risico's.

Schijn offers voor veiligheid. Mensen die kwaad willen doen dit toch wel.

[Nas T]

mag je geld verdienen met het verkopen van persoonlijke gegevens?

Een simpele vraag, een simpel antwoord, een minder simpele uitleg.

Nee, dat mag niet. Je zou kunnen stellen dat (persoonlijke) gegevens uniek en door een persoon gegenereerd zijn en daardoor niet aan een ander behoren. Maar los van die discussie, gaat het om iets anders: veiligheid.

Ik hoop dat ik niet hoef duidelijk te maken dat onze gegevens in andermans handen niet veilig zijn. Voorbeelden komen ondertussen wekelijks, soms misschien zelfs dagelijks voorbij. Een aantal hoogtedieptepunten:
De onthullingen van Snowden met betrekking tot PRISM, waarbij we massaal bespioneerd worden.
De WIV, de zongenaamde sleepwet.
Cambridge analytica.
SyRI, waarbij de rechter de overheid dwingt te stoppen met de activiteiten waarbij onschuldige burgers onterecht als potentieel fraudeur worden gekenmerkt.
Gerelateerd is de toeslagenaffaire, waarbij het vorige kabinet zelfs heeft moeten aftreden.
En de door Google bestemde pedofiel.

Naast al het gedoe om reclame (die door je strot gedrukt wordt), slechte verdienmodellen/constructies, wordt mijn leven steeds minder digitaal. De maatschappij verpest het digitale klimaat en dat is het gevolg van collectieve incompetentie.

We zijn niet in staat in te zien wat de gevolgen zijn van het delen van onze data, niet op microschaal, noch op macroschaal. Bedrijven hebben kennis van zaken, maar negeren verantwoordelijkheden en verzamelen massaal onze gegevens. Overheden nemen in beperkte mate hun verantwoordelijkheid (daarom moet een rechter SyRI gedwongen stopzetten), hebben zeker onvoldoende kennis van zaken (daarom gaat het mis), maar gebruiken wel ontwikkelde technieken van het bedrijfsleven.

Zie het als een neerwaartse spiraal: grote bedrijven verzamelen onze gegevens en ontwikkelen technieken om deze gegevens te analyseren, overheden profiteren daar (in tweevoud, waarschijnlijk) van: enerzijds doordat de ontwikkelde technieken ook gebruikt worden, en waarschijnlijk anderzijds omdat onze data op heel veel plekken te vinden is.

De politiek gaat op dit moment de verkeerde kant nog op. Geen enkele partij, zelfs de piratenpartij, neemt voldoende actie om dit ook maar af te remmen. Die hebben daar ook geen direct belang bij. Ondertussen is de etnische samenstelling van de maatschappij (al twintig) jaar (of langer) een politiek onderwerp. Ik denk niet dat er qua etnische samenstelling de laatste twintig jaar iets bereikt is (integendeel, verwacht ik). Maar ondertussen wordt onze data genegeerd. Door ons, niet door commerciële partijen en overheden.

Ik heb de vorige keer PvdD gestemd. Ik denk niet eens dat ik het helemaal eens ben met hun standpunten, maar ik geloof meer dat ze iets goeds kunnen betekenen voor dieren dan welke partij dan ook voor de burger. Zelfs de piratenpartij niet.

De meeste mensen die ik het direct uitleg, horen me aan, ontkennen het niet, maar daar blijft het bij. Ik geloof dat wij tweakers nog de enige groep zijn die ik dit aan het verstand kan brengen, de nieuwsberichten die hier regelmatig voorbij komen spreken boekdelen en we hebben kennis van zaken. Hopelijk komt er ooit een keer een keerpunt.

[r_AllocStarByte]

Met veel dank aan Feestbook en al de groot graaiers. Verkopen van data, iedereen doet het. Al zijn het referenties, clicks, of gegevens zoals van analytics zoals welke producten je mogelijk wilt gaan kopen enzovoorts. Probeer het zelf eens, pak een willekeurig AV pakketje en ga eens kijken wat die doet op de achtergrond, ondanks het uitzetten van "gegevens verzamelen om de service te verbeteren" blijven ze naar huis bellen (niet alleen cloud sample checking of vdb updates), of onze grote vriend Google. Heb jij ook zo'n slimme "smart" telefoon, probeer het zelf heb het eens over een onderwerp met vrienden te hebben in een kamer gezamenlijk en zet dan eens een YouTube video aan via een smart TV. De reclame gaat dan hoogstwaarschijnlijk over dat onderwerp waar het net over ging zelfs al heb je gepersonaliseerde reclame uit staan in je account en is je GSM niet verbonden met de casting service die lokaal op de smart tv loopt. We zitten in het Big Data tijdperk.. Wil je hier iets aan veranderen zul je al die grote tech bedrijven de deur uit moeten sodemieteren. Zelfs dan nog, je telefoon indien Google of Apple moeten jailbreaken of rooten om al de zooi eraf te krijgen, want het begon allemaal met een grapje nee ja telefoon niet repareren en unlocken want dan installeren mensen TikTok op je telefoon !!! Levensgevaarlijk !!! Samsung stopt nu standaard in hun firmware TikTok. Kinderen lopen de hele dag te Tik Tokken op hun elektronische step met de latest en greatest Hippe Iphone versie weet ik veel of een droid in de hand/zak.... De meeste mensen weten helemaal niet hoe het allemaal werkt, en zijn door de grote bedrijven erin geluisd. Want Big Data is Big Money.

Wil je hieruit ontsnappen dan zul je op netwerk niveau moeten gaan werken en bootloaders/software unlocken.. Maar hou me op over Windows 10 of al helemaal 11. SaaS en Cortana achtige apps die willekeurig openen en microfoon permissies hebben on default, of applicaties die zogenaamd slim, handig en veilig zijn die in realiteit eigenlijk compleet het tegenovergestelde zijn.... Smart IoT tristatecity style...

[Reactie gewijzigd door r_AllocStarByte op 24 juli 2024 06:32]