Huawei brengt mogelijk nog één laatste update uit voor zijn Android-skin Emui, voordat het bedrijf overstapt op het eigen HarmonyOS. De vraag blijft wel wat HarmonyOS precies is, want het lijkt verdacht veel op een Android-fork.
Emui 11.1 zou in maart uitkomen en Huawei zou het tegelijk willen presenteren met de P50-smartphones, meldt Digital Chat Station. Bovendien zou Emui 11.1 al dezelfde kernel hebben als HarmonyOS. Vanaf later zou Huawei dan HarmonyOS op telefoons gaan gebruiken. Huawei heeft niet gereageerd op het gerucht, maar de informatie ligt wel in lijn met de eerder gepresenteerde plannen. Uit die plannen bleek ook dat HarmonyOS naar bestaande telefoons komt.
Het concept van HarmonyOS
Huawei kondigde HarmonyOS aan in de zomer van 2019, een paar maanden nadat de Amerikaanse regering een handelsverbod had ingesteld. Door dat handelsverbod kon Huawei geen Google-diensten meer op Android-telefoons zetten. Android zelf gebruiken kan nog steeds wel, want als opensource-besturingssysteem valt dat niet onder het handelsverbod.
HarmonyOS gaat niet alleen over telefoons: het concept is een gedistribueerd besturingssysteem: het OS zou tegelijkertijd op meerdere apparaten draaien. De bedoeling daarbij is dus dat die apparaten naadloos met elkaar kunnen communiceren en softwarematig veel elementen delen. Dat is dus conceptueel anders dan Android, dat op een enkel apparaat draait. Ook maakte Huawei in de loop van de tijd grote claims: HarmonyOS zou zelfs bij gebruik van precies dezelfde code in apps veel sneller zijn dan Android.
Er zijn twee kanten aan de aankondiging. Uiteraard zal de timing van de aankondiging van HarmonyOS te maken hebben met de politieke situatie. Spierballentaal dat je een eigen besturingssysteem hebt dat bovendien beter is, zou Huawei een betere uitgangspositie geven in onderhandelingen.
Sowieso proberen grote hardwaremakers altijd een eigen ecosysteem op te bouwen. Nokia nam de ontwikkeling van Symbian in eigen hand in 2008 en probeerde het kortstonding met Maemo en MeeGo, Samsung deed een gooi met Bada in 2010 en enkele jaren later met Tizen; Tizen draait op smartwatches en smart-tv's, maar op telefoons werd het geen groot succes.
Een eigen besturingssysteem klinkt als een strategisch slimme zet, omdat het een fabrikant minder afhankelijk maakt van Google. Maar het bouwen van een eigen besturingssysteem én ecosysteem is niet te onderschatten. BlackBerry bouwde met BlackBerry 10 vanaf 2013 misschien een solide OS, maar het ecosysteem kwam niet op gang. Microsoft probeerde het met Nokia en Windows Phone vanaf 2011, maar ook dat lukte niet. De markt voor smartphones is nu al sinds 2015 of 2016 eigenlijk een duopolie.
De ontwikkeling van HarmonyOS
De ontwikkeling van een eigen besturingssysteem doe je niet in een paar dagen of zelfs maanden en Huawei leek bescheiden te beginnen. HarmonyOS draaide in eerste instantie op een tv van Honor en verder niets. Pas maanden later kwam de ambitie naar buiten om het ook op smartphones te gaan zetten.
In september van vorig jaar zei Huawei een SDK voor HarmonyOS 2.0 online te zetten, waardoor ontwikkelaars voor het eerst konden snuffelen aan de versie voor telefoons. In december bleek al iets opvallends: HarmonyOS voor telefoons lijkt sprekend op Emui, de Android-skin die Huawei al jaren ontwikkelt.
Desondanks houdt Huawei de kaarten nog tegen de borst. Waar bij nieuwe hardware Huawei vaak aan media de kans geeft om het apparaat al vast te houden voordat hij uitkomt, is daar bij HarmonyOS vooralsnog geen sprake van. Je inschrijven als ontwikkelaar is ook niet makkelijk: het vereist het uploaden van beeldmateriaal van een paspoort en creditcard.
Ars Technica heeft de bèta uitgeprobeerd. In dat zeer lezenswaardige verslag blijkt iets dat verrast en toch ook niet: HarmonyOS is naar alle waarschijnlijkheid een Android-fork. Niet alleen is de interface hetzelfde - Huawei zegt dat het de interface aanpakt als het besturingssysteem een stabiele release heeft - maar in de instellingen is te zien dat allerlei Android-processen nog aanwezig zijn.
Visuele vergelijking Emui 11 en HarmonyOS 2.0, in het Chinees. Bron: MasterPC Plus
De emulator is volgens de auteur een elders op de wereld met een kabel verbonden echte smartphone in plaats van een virtuele machine die alleen bestaat in software. Immers, als hij USB-foutopsporing uitzette, verbrak de verbinding. Het was niet voor het eerst dat bleek dat Huawei niet zo ver is als het de wereld wil laten geloven. De ARK Compiler uit 2019, nu offline, bleek een sof.
Hoe het nu verder kan gaan
Dat HarmonyOS in zijn huidige staat een Android-fork lijkt te zijn, is weinig verrassend. Een eigen besturingssysteem opbouwen dat compatibel is met Android-apps is tijdrovend, kostbaar en lastig. Dat geldt zeker voor een OS dat alle opties en functies biedt die je verwacht anno 2021.
De ontwikkeling van Android zelf duurde jaren voordat er een telefoon uitkwam en sindsdien is er al 12 jaar aan gesleuteld. Hetzelfde geldt voor iOS, dat was 2,5 jaar in de maak toen het uitkwam en ondersteunde veel basisfuncties niet. BlackBerry werkte een jaar of drie aan BlackBerry 10 en de ontwikkeling van Symbian duurde ook meer dan enkele jaren. En voor de duidelijkheid: geen van die grote bedrijven had na drie jaar een besturingssysteem met ook maar een fractie van de functies die nu in de bèta van HarmonyOS zitten.
Ars Technica denkt dat Huawei 'fake it till you make it' als strategie heeft gekozen en dat zou kunnen kloppen. Een fork van Android is immers levensvatbaar, zo heeft Amazon laten zien met FireOS. Het is bovendien maar een stap verder dan een Android-skin zoals Huawei al jaren heeft.
De route van een Android-fork maakt het uitbrengen van HarmonyOS voor bestaande telefoons veel makkelijker dan een heel nieuw, eigen OS. Het maakt ook het tijdspad dat Huawei zou willen aanhouden geloofwaardig.
Het concept van een gedistribueerd besturingssysteem past naadloos in wat Huawei al een paar jaar noemt als elektronica-strategie: 1+8+N. Daarbij is de smartphone het centrale apparaat, waar allerlei andere apparaten mee verbonden zijn, zoals draadloze oortjes, tv's en smarthome-apparaten. Maar met de huidige staat van de bèta van HarmonyOS is het redelijk om te veronderstellen dat zelfs als het gedistribueerde besturingssysteem er ooit komt, Huawei die belofte pas over jaren kan inlossen.