De Nederlandse inlichtingendiensten AIVD en MIVD hebben de zogenoemde bulkinterceptie via de kabel nog niet in de praktijk ingezet. De systemen zijn klaar, maar er is volgens de toezichthouder op de diensten nog aandacht nodig voor inzet in de praktijk.
De AIVD en MIVD kregen met de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten 2017, die op 1 mei 2018 van kracht werd, de bevoegdheid om op grote schaal internetkabels af te tappen. De diensten zijn sindsdien voorbereidingen aan het treffen om deze zogenoemde onderzoeksopdrachtgerichte bulkinterceptie via de kabel te kunnen inzetten. Volgens de Commissie van Toezicht op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten zijn de voorbereidingen wat beleid en procesbeschrijvingen betreft nagenoeg rond en is getest of de technische systemen naar behoren werken.
"De Ctivd is van oordeel dat de resultaten een goede basis vormen voor een rechtmatige werkwijze voor bulkinterceptie, zowel via de ether als op de kabel." De daadwerkelijke uitvoering in de praktijk 'verdient nadere aandacht', volgens de toezichtscommissie. De commissie heeft het daarbij onder andere over het maken van werkinstructies en de uitdagingen van de dynamische inzet van kabelgebonden bulktaps. "Dat betekent dat de feitelijke rechtmatige uitvoering in de praktijk bestaat uit een continu proces van stappen die bijdragen aan een ‘zo gericht mogelijke’ inzet en datareductie, zoals het instellen en bijstellen van filters en het gebruik van selectiecriteria."
Een daadwerkelijk tijdpad voor de inzet van de bulkinterceptie via de kabel is nooit publiekelijk bekendgemaakt. De minister noemde het in 2018 'vrijwel uitgesloten dat dit op korte termijn ingezet zou worden voor onderzoek naar communicatie met oorsprong en bestemming in Nederland'. Wel werd toen de inzet genoemd voor onderzoek bij digitale aanvallen die misbruik maken van de Nederlandse digitale infrastructuur, maar ook daarvoor is de bevoegdheid dus nog niet in de praktijk ingezet.
In 2018, 2019 en 2020 is per jaar telkens een enkele access-locatie van de inlichtingendiensten gereedgemaakt voor interceptie op de kabel, om stapsgewijs ervaring op te kunnen doen. Na de eerste inzet moet een evaluatie plaatsvinden. De uitbreiding van Wiv 2017 met bevoegdheden voor kabelgebonden bulkinterceptie was een van de voornaamste discussiepunten tijdens de voorbereidingen van dat wetsvoorstel.
Nog altijd is de implementatie van de Wiv 2017 door de inlichtingendiensten niet afgerond. De Ctivd concludeert in zijn vierde en afsluitende voortgangsrapport dat de diensten nog niet volledig voldoen aan de eisen die de nieuwe wet stelt. Onder andere bewaren de diensten bulkdatasets langer dan de maximale termijn van anderhalf jaar. "Hoewel er operationele belangen bestaan om bulkdatasets langer te kunnen bewaren dan de wet nu toestaat, beschouwt de Ctivd de praktijk van de diensten om bulkdatasets integraal of grotendeels als relevant te beoordelen, als een kunstgreep om de bewaartermijn van deze bulkdatasets te verlengen." De ministers van Binnenlandse Zaken en Defensie vinden niet dat de inlichtingendiensten hiermee onrechtmatig handelen.