James Webb-ruimtetelescoop doorstaat tests met hard geluid en trillingen

De James Webb-ruimtetelescoop, die volgens de huidige planning in maart 2021 wordt gelanceerd, heeft enkele nieuwe, belangrijke tests doorstaan. Daarbij is onder meer voor een deel van het ruimtevaartuig gekeken of het bestand is tegen intense geluiden en trillingen.

De NASA meldt te hebben getest of het ruimtevaartuig bestand is tegen intense trillingen en een geluidsniveau van 140,7 decibel. James Webb heeft de tests succesvol doorstaan. De ruimtevaartorganisatie heeft met deze tests de omstandigheden van de lancering nagebootst, waarbij het ruimtevaartuig wordt blootgesteld aan intense trillingen en geluidsniveaus die optreden als de Ariane 5-raket in 2021 met hoge snelheid door de atmosfeer vliegt.

Volgens Paul Geithner van de NASA was de trillingstest te vergelijken met een nogal schokkerige vlucht van een passagiersvliegtuig dat last heeft van turbulentie. Daarnaast omschrijft hij de akoestische situatie tijdens de lancering als 'honderd keer zo intens en vier keer zo luid als een rockconcert'.

Bij beide tests ging het niet zozeer om de telescoop, maar om de andere 'helft': het bijbehorende zonneschild en het ruimtevaartuiggedeelte waarmee de telescoop naar zijn plek in de ruimte wordt gevlogen. Vorig jaar is al eens een dergelijke akoestische test uitgevoerd, waarbij een probleem aan het licht kwam met een specifiek deel van het zonneschild. Op basis daarvan zijn modificaties doorgevoerd, die nu succesvol getest zijn. De andere helft, de daadwerkelijke telescoop en de wetenschappelijke instrumenten, heeft dergelijke akoestische tests en trillingstests al in een eerder stadium succesvol doorstaan.

Na het voltooien van de huidige tests wordt het ruimtevaartuiggedeelte klaargestoomd voor een nieuwe testronde, waarbij wordt gekeken of alles vanuit elektrisch oogpunt naar behoren functioneert als de koude omstandigheden van het vacuüm van de ruimte worden nagebootst. Daarna wordt het gedeelte opgevouwen voor de lanceerconfiguratie, waarna beide helften worden samengevoegd.

De James Webb-ruimtetelescoop zal niet zoals Hubble in een baan om de aarde komen, maar komt te staan op een afstand van 1,5 miljoen kilometer van de aarde. In tegenstelling tot de meeste bestaande telescopen opereren de instrumenten van James Webb voornamelijk in het infraroodbereik van het spectrum, waarmee licht kan worden opgevangen van de eerste sterren die na de oerknal zijn gevormd. Daarmee kan James Webb beduidend verder in het heelal kijken dan andere telescopen.

Reacties (70)

[.oisyn]

De James Webb-ruimtetelescoop zal niet zoals Hubble in een baan om de aarde komen, maar komt te staan op een afstand van 1,5 miljoen kilometer van de aarde.

Even een toelichting, hij komt in een halo-orbit rond het L2 lagrangepunt. Dit ligt in het verlengde van de lijn zon-aarde. Normaal zou een object op deze afstand van de zon een langere omlooptijd hebben dan de aarde, maar bij het L2-punt ben je op zo'n manier onder invloed van de aantrekkingskracht van zowel de zon als de aarde dat je dezelfde omlooptijd rond de zon als de aarde aanhoudt. Je kunt quasistabiel om dit punt heen draaien - bijsturing is wel vereist maar minimaal (het zou prima stabiel kunnen zijn als de zon en aarde de enige massa's waren in de verre omtrek, maar dat is natuurlijk niet het geval in ons zonnestelsel ). De satelliet heeft genoeg brandstof aan boord om dit zo'n 10 jaar lang vol te houden, daarna zal het wegdrijven.

[Reactie gewijzigd door .oisyn op 22 juli 2024 17:44]

[satoer]

Die Hubble is al 30 jaar in gebruik. Bizar dat ze een telescoop nu na 10 jaar gaan afschrijven.

[Anoniem: 310408]

Die Hubble is al 30 jaar in gebruik. Bizar dat ze een telescoop nu na 10 jaar gaan afschrijven.

Je kan niet makkelijk naar de plek waar deze gaat staan he? Dat kan met Hubble wel en die heeft en vele malen onderhoud en meer brandstof gekregen.

[DutchKevv]

Gewoon nieuwsgierig, waarom zou onderhoud niet kunnen? De afstand is vele malen groter maar dan duurt het toch gewoon langer om er te komen? Met dus eventueel wat minder brandstof om af te leveren?

Het zal te simpel gedacht zijn anders kon het wel, maar wel benieuwd waarom het niet mogelijk zou zijn en we wel dingen op een meteoriet kunnen landen.. thanks

[burne]

Er is eenvoudigweg geen voertuig beschikbaar voor een missie met een paar man gedurende een paar weken. Crew Dragon is niet meer dan een luchtdicht personenbusje waar je niet langer dan een paar uur in kunt zitten. Wil je JWST een servicebeurt geven, dan zul je daar eerst een heel nieuw voertuig voor moeten ontwerpen.

[DutchKevv]

En die snap ik dus eigenlijk niet. Onderhoud moet inderdaad (nog) door mensen gebeuren. Maar (wederom erg simpel gedacht) bandstof zou toch wel geautomatiseerd moet lukken..?

[PilatuS]

Er is op dit moment geen enkele machine die dat kan. Het is bij zulke dingen altijd een afweging van kosten en mogelijkheden. Je kan bijvoorbeeld 10 miljard stoppen in iets dat 10 jaar werkt, of je geeft nog eens 50 miljard uit om het 30 jaar te laten werken. Dan kan je beter over 10 jaar met nog weer betere techniek nog iets van 10 miljard er heen sturen en het oude niet meer gebruiken. De afstand waar JW heen gaat is gewoon enorm en er is dus niets wat er zomaar even heen kan. Dan kan je wel belachelijke bedragen uitgeven om iets te maken wat het onderhoud kan doen en de brandstof kan brengen, maar in de praktijk is dat gewoon geen slimme optie.

[mikee368]

echter als JWST in 2021 gelanceerd word is dit al 14 jaar na de eerst geplande lanceerdatum van 2007. dus dat is misschien ook nog wel een puntje...

[3raser]

NASA zal er vast beter over nagedacht hebben dan ik maar als je een universele "brandstoftank" zou kunnen maken die je van buitenaf kunt wisselen dan moet het niet heel lastig zijn om die zonder astronaut te wisselen. Dezelfde techniek kun je dan in meerdere satellieten toepassen om de kosten te spreiden. Een soort accu wisselen in een mobiele telefoon, maar dan voor een satelliet. En de oude brandstoftank vlieg je dan richting de zon en die is dan ook weer opgeruimd.

[XWB]

De enige hardware dat dergelijke missies theoretisch kan uitvoeren is het Orion spacecraft, dat met SLS gelanceerd moet worden. Maar dat is nog volop in ontwikkeling en NASA heeft verder nog geen concrete plannen voor SLS.

[mikee368]

de Starship van SpaceX zou dit theoretisch ook moeten kunnen. en daar verwacht ik ook meer succes van dan van SLS helaas. Orion kan ook op andere raketten gelanceerd worden wat ook weer mooi mee genomen is nu het er op lijkt dat SLS nooit verder zal komen dan de eerste versie dat nog geen 80 ton naar leo kan brengen

[BadRespawn]

benieuwd waarom het niet mogelijk zou zijn en we wel dingen op een meteoriet kunnen landen..

Voor onderhoud zal een bemande vlucht nodig zijn die aanzienlijk langer zou duren dan de Maan landingen. Er zou dus ook aanzienlijk meer massa aan life-support en daarom ook meer brandstof nodig zijn om die massa te vervoeren.

Om bij L2 te komen is ook meer brandstof nodig dan om een lage baan om de Aarde te bereiken (waar Hubble zich bevindt), omdat gedurende langere tijd de zwaartekracht vd Aarde overwonnen moet worden.

Er bestaat geen voertuig om zo'n missie te doen en een geschikt voertuig bouwen zou erg veel geld kosten.

[Shark.Bait]

En om niet te vergeten; tijdens de maanlandingen had men bijzonder veel geluk dat er geen zonnevlammen waren; de radioactieve schade aan het lichaam kan enorm zijn. Astronauten hebben dan maar 15 minuten om te schuilen voor de protonen regen.

Bij eenzelfde snelheid zal de missie 4 keer zo lang duren, mits er niks mis gaat zoals storingen of kleine meteorieten die vele malen sneller gaan dan een kogel en mogelijkerwijs grote problemen kunnen veroorzaken.

[mphilipp]

Het kan uiteraard wel. Ik bedoel, als JW er heen kan, dan kan je er ook een jerrycan brandstof heen sturen, bij wijze van spreken. Maar dat kost nogal wat. Hubble kon met de Space Shuttle wat onderhoud krijgen en een top-up van zijn brandstof. Maar de Shuttle zou ook niet even naar de plek waar JW heen gaat kunnen vliegen, als ie nog operationeel was.

[jellebaris]

Even vooropgesteld, ik ben geen ruimtevaart deskundige of engineer, ik kan zo een aantal redenen bedenken, maar ik kan er natuurlijk ook naast zitten.
Bij het landen op rosetta kwam het niet op een cm aan, bij het koppelen aan een sateliet wel (mogelijk zelfs op mm). En dit moet geautomatiseerd want door de afstand (anderhalf miljoen km) zal live aansturing niet werken door de tijd die nodig is voor communicatie. Ook zal gekoppeld moeten worden aan een telescoop die zijn hitteschilden, voor bescherming tegen warmte van de zonnestraling, heeft uitgevouwen. Deze bestaan uit dunne folie en zijn zeer kwetsbaar. 1 verkeerd gerichte stuwraket kan ze heel makkelijk beschadigen of de James Web Telescoop in een spin brengen.
De kracht van de reparaties en onderhouds beurten van Hubble was dat deze door mensen werd uitgevoerd die zich makkelijk aanpassen aan problemen. Met automatisering is dat nog niet zover, ondanks snelle ontwikkelingen in AI.

[Anoniem: 85014]

Je hebt een gravity assist (zoals de maan zelf was, bij Appolo) nodig om terug te komen. Bij James Webb telescoop zal dat moeilijker zijn. De telescoop zelf heeft uiteraard veel te weinig massa om daarvoor nuttig te zijn.

[Martinspire]

Als er een grote zak geld staat, dan zal het vast kunnen. Ik denk dat er na 10 jaar ook nog wel onderhoud gedaan gaat worden als er vraag is naar de foto's.

[Anoniem: 85014]

Gewoon een nieuwe sturen? Wat is daar het probleem mee?

[Anoniem: 85014]

Het grootste probleem om naar James Webb telescoop te gaan lijkt mij dat er geen gravity assist object is.

M.a.w. wanneer we naar de Maan gingen, met de Appolo missies, dan gebruikten we de zwaartekracht van Maan zelf om de baan van het ruimtetuig dusdanig te wijzigen dat het ruimtetuig terug richting Aarde gaat.

Wanneer we echter naar James Webb zouden gaan, dan vliegen we in een rechte lijn door. Er is niets dat ons ruimtetuig kan gebruiken om een bocht te maken. Behalve dan de energie aanwezig in het ruimtetuig zelf. Er is ook niets om de snelheid van het ruimtetuig op laten af te remmen (zoals bij Appolo missies gebeurde, door rondjes rond de Maan te slingeren). M.a.w. moet er energie meegenomen worden om a) af te remmen tot net op nul snelheid top op zichte van en net op het punt waar de James Webb telescoop zich bevindt en b) te accelereren vanaf de James Webb telescoop om zo terug naar aarde te geraken.

[burne]

Hubble heeft geen brandstof nodig voor z'n manoeuvres. Omdat 'ie dicht bij aarde hangt kunnen ze magnetisme en zonnecellen gebruiken, en reactie-wielen voor de snelle positie-aanpassingen.

Ver van de aarde gaat dat truukje niet lukken.

[Anoniem: 85014]

Zonnecellen kunnen ver-van-de-Aarde ook prima gebruikt worden. Geen idee hoe men bij Hubble magnetisme gebruikt (ik neem aan dat je daarmee bedoelt het magnetisme van de planeet Aarde?). Reactie wielen zijn gyroscopen? Gyroscopen werken ver-van-de-Aarde ook prima.

[burne]

Reactie-wielen zijn iets heel anders dan gyroscopen. Uitleg: https://www.youtube.com/watch?v=7Js5x4NhUxU

Je kunt het magnetisch veld van de aarde gebruiken (wat Hubble doet) om je reactie-wielen te neutraliseren (magnetic torquer), of (wat de JWST doet) brandstof gebruiken (control moment thrusters).

[.oisyn]

Je vergeet daarbij even dat de Hubble óók een geplande 10-jarige levensduur had. Bovendien is het niet zo dat ze 'm daarna weg kunnen gooien, het is alleen zo dat hij daarna niet op zijn plek blijft staan. En idd, het onderhouden van dit ding zal, itt de Hubble, idd niet gaan zoals falconhunter ook al aangeeft vanwege de afstand tot de aarde.

[Euronitwit]

Hubble heeft 4 keer een "servicebeurtje" gehad.
Laatste keer een nieuwe APK op 19 mei 2009
Dus 2019 is ook al weer 10 jaar geleden
wiki Hubble

[Rob Coops]

Hier is een simpele reden voor...
Onderhoud zou eventueel kunnen maar daar moet geheel nieuwe technieken en voertuigen voor worden gebouwd met de huidige stand van de technologie zou dat extreem veel kosten. Ook moet je niet vergeten dat mensen naar de maan sturen nog al wat koste dit is een afstand die 4x zo ver is natuurlijk is er minder onderzoek en ontwikkeling nodig maar toch gratis is zo iets niet.

Daarnaast is het nu eenmaal zo dat over 10 jaar (vergeet niet dat de James Webb al vele jaren in ontwikkeling is) men betere technieken heeft om nog meer te zien of een behoefte heeft om juist elektromagnetisch of juist ultraviolet te zien in plaats van infrarood. Er zijn goede redenen waarom het beter is om zo'n telescoop voor een beperkte tijd te gebruiken en vervolgens een nieuwe te lanceren met nog betere sensoren.

Het grootste probleem met de huidige stand van zaken is dat ruimtevaart eigenlijk niet veel meer is dan een paar poppetjes in een kleine auto of misschien een mini busje stoppen en een heel klein stukje van de aarde af brengen. Alles dat de poppetjes kunnen doen is met extreem grote pakken heel ongemakkelijk en hele even buiten het voertuig wat dingen proberen te verplaatsen (hoe ongemakkelijk dit ook is met zo'n pak) om snel weer naar binnen te gaan en zich semi gecontroleerd terug te vallen naar de grond.
Dit is waarom bijvoorbeeld het idee dat SpaceX heeft om mensen naar mars te sturen zo ongelofelijk klinkt, vergeet daarbij niet dat ook zij deze mensen in niets veel anders dan een mini bus daar naartoe brengen en ze daar vervolgens semi gecontroleerd laten afdalen tot het laatste stukje waar er net genoeg weerstand is om met wat raketten de val af te remmen.

De mooie beelden die je ziet in SciFi waar mensen met gemakelijke voertuigen waar je in kunt staan (want kunstmatige zwaartekracht) en redelijk makkelijk dingen buiten het voertuig kunt manipuleren echt niets anders is dan dat science fiction.
Als je dan roept het is hoog tijd dat we in ieder geval het gemakkelijk manipuleren van objecten buiten het voertuig mogelijk maken (kunstmatige zwaartekracht is nog wat lastig) en misschien ook eens een voertuig regelen dat bestuurd kan worden voor langer dan een paar minuten omdat alles altijd maar met (meestal chemische) raket motoren met gebeuren dan kan ik je niet anders dan gelijk geven. Een beter ruimte pak zou ook erg mooi zijn, iets wat minder lomp is en dus meer bewegingsvrijheid bied dan de huidige oplossing zou ook erg mooi zijn.
Helaas zijn de kosten extreem hoog (mede omdat dit door overheden wordt gedreven voor het overgrote deel) en op dit moment zijn eigenlijk alle missies (dankzij de kosten) maar zeer kort van duur met een zeer strak omlijnde mission brief en is er dus niet echt een noodzaak om dit soort dingen te maken zelfs als het budget er wel was.

Ik hoop heel erg dat bedrijven als SapceX, Blue Origin en een nog steeds groeiend aantal andere bedrijven hun plannen werkelijkheid doen worden en we in ieder geval een semi permanent bewoond ruimte station zullen bouwen dat niet door overheden betaald en beheerd wordt. Dat zal een heleboel helpen in minder strak omlijnde missies waar langzaam maar zeker steeds meer ruimte komt om niet alleen noodzakelijke dingen te doen maar ook interessante of zelfs leuke dingen te doen.

[Martinspire]

Ik zat al te denken dat die baan wel erg mooi is dat ik me niet kan voorstellen dat alleen die telescoop daar graag wil zitten, maar na een lange tijd ook vast ruimtestations of andere zaken. Dan is het handig als ie daar niet meer in de weg zit. Maar de kans is groot dat ie dan natuurlijk al weg is.

Vraag me verder dus af of een ruimtestation op een dergelijke plek nog voordelen kan hebben, maar dat is wel erg ver weg denk ik

[Kain_niaK]

De satelliet heeft genoeg brandstof aan boord om dit zo'n 10 jaar lang vol te houden, daarna zal het wegdrijven.

Is reactie massa niet een beter woord dan brandstof? Via zonnepanelen kunnen deze satellieten hun eigen energie opwekken maar om in de ruimte van richting of snelheid te veranderen moet er massa naar de andere kant.

[.oisyn]

Alles wat ook erover lees is in het Engels en die praten allemaal over "fuel". Ik heb wel even getwijfeld over de vertaling naar brandstof maar heb het maar gelaten

[IkWilbert]

Wachten tot 2021....

Ik ben zo benieuwd wat JW allemaal gaat vinden.

[Reactie gewijzigd door IkWilbert op 22 juli 2024 17:44]

[Standeman]

Als jij het sneller kan: vooral doen!

Ik zit in 202* op het puntje van mijn stoel wanneer de eerste beelden binnenkomen

[Reactie gewijzigd door Standeman op 22 juli 2024 17:44]

[mikee368]

nouja niet om het 1 of ander. maar de JWST zou al een paar jaar geleden eigenlijk gelanceerd worden.
in eerste instantie was 2007 het doel voor de lancering en werd later 2012-2015 voor een langere tijd. de eerste plannen komen al uit 1997 voor de bouw van deze telescoop zelfs.

om een klein overzichtje te geven wanneer welke datum werd gepland en wanneer er een aanpassing was.
in 1997 werd gepland dat de JWST in 2007 gelanceerd zou worden.
in 1999 werd dit 2007-2008
in 2000 werd dit 2009
in 2002 werd dit 2010
in 2003 werd dit 2011
in 2005 werd dit 2013
in 2006 werd dit 2014
in 2010 werd dit 2015-2016
in 2011 werd dit 2018
in 2017 werd dit 2019
en als laatst in 2018 werd dit 2020 en later in het jaar 2021.

dus ja we wachten al een hele lange tijd haha. en het budget is in die tijd ook van 0,5 miljard naar bijna 10 miljard gestegen

[Standeman]

Ja, ik weet het. Schroefjes die losttrillen gooien nog wel eens roet in het eten.

Ik zit er ook om te springen, maar dit zijn géén projecten die van te voren helemaal kan uitstippelen. Extreem complex met een enorm aantal onbekende variabelen.

En het gaat ze echt wel lukken. Ik zit op het puntje van mijn stoel. Wanneer hij in 2021 gelanceerd wordt kunnen we in 2022 de eerste beelden verwachten.

[mikee368]

zeker waar.
verder kijk ik al zo goed als elke lancering (als het kan buiten werk etc) die er te zien valt voor de afgelopen 6-7 jaar en heb ik er ook heel veel terug gekeken.

ik ben zeer benieuwd of ze 2021 gaan halen. echter met het huidige nieuws over JWST begin ik weer een klein beetje vertrouwen te krijgen dat 2021 echt gaat lukken.

[Standeman]

De lancering wel. Maar de eerste echte beelden verwacht ik niet voor 2022. En met een slag om de arm en wat pech wat later.

[Daan1510]

Wat zou er nou gebeuren als de lancering mislukt en de Ariane 5 raket net als in de jaren '90 ontploft om en nabij Max-Q ?

[mikee368]

de Ariane 5 die ontplofte in de jaren 90 was door een hardware software incompetability. de hardware werkte nog op 16 bit en de software draaide op 64 bit als ik het goed zeg.

hierdoor had de besturings computer een foute waarde gekregen en dacht deze dat hij een bocht van 90 graden moest maken en dat ging best snel. verder is er nog niet 1 ontploft na dat deze fout was gevonden.

[TommyboyNL]

Het was een integer overflow in een niet meer noodzakelijke routine die deze raket fataal werd (oftewel; als deze routine gewoon op tijd de nek omgedraaid was, was er niks aan de hand)
In de oude Ariane 4 was een 16-bits signed integer gebruikt om (ik geloof) de snelheid in op te slaan. De Ariane 5 ging echer sneller dan de Ariane 4 waardoor de snelheid niet meer in deze signed int paste. -> Error -> Boem.

[TommyboyNL]

Een hoop huilende astronomen, en hopelijk een JWST 2.0 welke minder complex in elkaar zit omdat die op een grotere raket (De SpaceX SuperHeavy+Spaceship bijvoorbeeld) gelanceerd kan worden (en daardoor veel sneller en goedkoper gebouwd kan worden).

[haarbal]

Zou het niet makkelijker zijn een identieke james webb te bouwen nu ze eindelijk de technische problemen opgelost lijken te hebben?

[TommyboyNL]

Nee. De huidige iteratie van de JWST is zo enorm complex om te bouwen doordat men het maximale uit de beschikbare payload volume en massa wil persen. Met 1000kg extra payload capaciteit zou de bouw zo enorm veel makkelijker kunnen zijn geweest, dat het budget waarschijnlijk veeeeeel lager had hoeven zijn. Bovendien zouden fuckups van Northrop Grumman dan een stuk makkelijker te fiksen zijn geweest omdat alles gewoon in (en weer uit) elkaar geschroefd had kunnen worden in plaats van geëpoxyt (epoxy is lichter dan schroeven).

[PilatuS]

Als ik iets wil zien is het wel een nieuwe Ultra Deep Field met deze telescoop. Toen Hubble de eerste Deep Field foto heeft gemaakt werd het universum in één klap enorm veel groter voor ons. Laat staan wat deze ons kan laten zien

[NiGeLaToR]

En realiseren we ons alleen maar weer hoe veel we nog lang niet kunnen zien of simpelweg met 1 telescope nooit allemaal in kaart kunnen brengen

Het heelal is zo onvoorstelbaar en oneindig immens.

[PilatuS]

Sowieso was het ontdekken van het eerste sterrenstelsel buiten ons sterrenstelsel door Edwin Hubble al een enorm iets. We gingen toen van zeg 200 miljard sterren binnen ons eigen stelsel naar meerdere sterrenstelsels met ieder 100'en miljarden sterren. Sinds de Ultra Deep Field die even liet zien dat er in een enorm klein deel al duizenden sterrenstelsels zijn, zitten we nu naar schatting op minimaal 2000 miljard sterrenstelsels. Waarbij ieder sterrenstelsel weer 100'en miljarden sterren heeft met nog veel meer planeten. Het is universum is belachelijk groot en hoe beter de techniek wordt hoe groter het wordt.

[PilatuS]

Heb je daar ook een wetenschappelijk onderbouwde bron van, of is het een theorie zonder bewijs ?

Waar je ook kijkt, hoe verder je kijkt hoe ouder iets is, maar je gaat nergens 3x hetzelfde sterrenstelsel zien. De ene zie je alleen op zeg hoe ie 100 miljoen jaar terug was en een andere verder weg hoe ie 3 miljard jaar terug was.

[Incolumis]

Misschien met een zwaartekrachtlens? In theorie zou je dan 2x een sterrenstelsel kunnen zien...

[PilatuS]

Dat klopt ook wel, maar dan is het ook wel mogelijk om te weten dat dit zo is. Wat hij zegt lijkt te suggeren dat de telling qua hoeveel er zijn mogelijk niet klopt en dat het er flink minder zijn. Zonder onderbouwing vind ik het een vreemde uitspraak en ik heb niet het idee dat ie het over de zwaartekrachtlens heeft.

[Mutatie]

Het is maar een theoretisch idee, niet iets waar men zich echt mee bezig houd. Maar een tijd terug in een stuk van Sir Roger Penrose gehoord dat het universum wel in zichzelf gekromd kan zijn, en je herhalingen/spiegelingen whatever van sterenstelsels ziet van allerlei zijden en momenten. Maar dat dit te immens veel en groot is dat je herhalingen niet kan herkennen. Alles is zover weg dat het soms miljarden kost voor het licht bij ons is, zie je een herhaling van hetzelfde sterrenstelsel op een andere locatie welke bv de helft dichterbij is dan zie je hem zoals hij miljarden jaren later is en kan je hem niet als dezelfde herkennen. Dit x 100én miljarden stelsels, afstanden, hoeken en tijdstippen, succes met herkennen
Ik weet nit de precieze redenen details voor dit idee maar is hoogst waarschijnlijk onzin natuurlijk (voornamelijk omdat we haast zeker weten dat het universum niet gekromd is (al is het goed mogelijk dat het zo goed als oneindig doorgaat voorbij onze horizon bubble en het alsnog gekromd kan zijn maar onmeetbaar klein op onze schaal)), leuke dingen om over te denken.

[Reactie gewijzigd door Mutatie op 22 juli 2024 17:44]

[.oisyn]

Maar een tijd terug in een stuk van Sir Roger Penrose gehoord dat het universum wel in zichzelf gekromd kan zijn, en je herhalingen/spiegelingen whatever van sterenstelsels ziet van allerlei zijden en momenten

Behalve dan dat we inmiddels wel weten dat de kromming van het universum zo'n beetje kaarsrecht is. Als het in zichzelf gekeerd zou zijn met een radius die voor ons zichtbaar is, dan zou dat heel duidelijk terugkomen in de data die we hebben over de kosmische achtergrondstraling. Maar dat is dus niet zo - daaruit blijkt dat het universum hoogstwaarschijnlijk gewoon "plat" en oneindig is.

[Youp1e]

'Plat' vind ik in deze ook weer erg lastig. Als ik met mijn ruimteschip in een hoek van 90 graden omlaag zou duiken, nadat ik vanaf Aarde halverwege richting onze zon ben, en vol gas geef, wat dan? Vind het een lastig plaatje om te visualiseren.

[.oisyn]

Zie het zo: het oppervlak van de aarde lijkt ook plat. Op kleine schaal is dat nagenoeg ook zo. Nou kunnen we ook de hoogte in en dan wordt het al vrij snel duidelijk dat de aarde een bol is, maar stel nou dat we tweedimensionale wezens waren die leefden op het oppervlak van een bol, dan nog is na te gaan dat onze omgeving gekromd is. De hoeken van een grote driehoek zullen dan niet bij elkaar optellen naar 180 graden. Sterker nog, het is mogelijk om drie keer een hoek van 90 graden te maken en toch op het punt van vertrek uit te komen. Ook parallelle lijnen zullen op een gegeven moment bij elkaar komen.

In drie dimensies werkt dit precies zo. Met een gekromd universum zullen de hoeken van een driehoek niet optellen naar 180 graden. Hoe groter de driehoek, hoe groter de discrepantie. Nu zijn we nog niet in staat geweest om een driehoek te maken van afdoende grootte, maar aan de variaties in temperatuur in de kosmische achtergrondstraling kunnen we bijvoorbeeld veel afleiden over de grootschalige structuur van het heelal

[EddoH]

Het is niet 'plat' in de zin van 2-dimensionaal, maar 'plat' in de zin dat parallelle lijnen altijd parallel blijven lopen, en dat 90graden bochten 90graden blijven. Er zit geen ronding/bochten in het universum.

[Mutatie]

Klopt, had ik er nog bij geedit. Niet iets serieus maar leuk als gedachte, op welke rare manieren zou alles totaal anders kunnen zijn dan het lijkt. Net als bv het one electron universe

[koelpasta]

Als het in zichzelf gekeerd zou zijn met een radius die voor ons zichtbaar is, dan zou dat heel duidelijk terugkomen in de data die we hebben over de kosmische achtergrondstraling.

Volgens mij is het zo dat als je het heelal zou zien als een kubus waarbij de vlakken verbonden zijn met de tegenovergestelde vlakken dat het er nog steeds uniform en plat en oneindig uitziet.

Ik weet niet of 'komming' echt deel uitmaakt van Penrose's redenatie. Volgens mij heeft hij het over een directe aansluiting van een deel van de ruimte met zichzelf. Wil je het echter topologisch weergeven dan kom je (in het geval van een kubus) uit op een donut-achtige constructie. Maar zo hoeft het er niet uit te zien voor ons. Voor ons kan die donut er uitzien als een aan alle kanten herhalende en met zichzelf interacterende kubus.

Dat het er plat uitziet zegt dus nog niet dat het niet kan herhalen.

En ik geloof ook dat de CMB straling er normaal uit zou zien in zo'n geval.

[blobber]

Zwaartekrachtlenzen bestaan (zie bijvoorbeels de abel cluster https://en.wikipedia.org/wiki/Abell_2218 ) en worden zelfs gebruikt door astronomen om zeer ver weg gelegen objecten te bestuderen. http://blogs.ucdavis.edu/...tar-across-half-universe/

[Incolumis]

Ja ik weet het, ik lees er regelmatig wel eens wat over.
Het ging mij er meer om dat het theoretisch wel mogelijk zou moeten zijn om een sterrenstelsel meer dan eens te zien, d.m.v. een zwaartekrachtlens.

[blobber]

Ah exuus

[Anoniem: 80910]

lijkt me niet, dan zouden ze met sneller dan de snelheid van het licht verplaatst zijn van hun oorspronkelijke plek die wij nu zien.

[koelpasta]

Toen Hubble de eerste Deep Field foto heeft gemaakt werd het universum in één klap enorm veel groter voor ons. Laat staan wat deze ons kan laten zien

Bedenk wel dat de deep field plaatjes al redelijk tegen de grens aanzitten van wat we mogelijk kunnen zien. Daar zie je sterrenstelsels die 13 miljard jaar oud zijn en dat is zo'n beetje de grens van het zichtbare universum.
James Webb gaat het universum dus niet nog groter maken.

[PilatuS]

Uit het artikel:

In tegenstelling tot de meeste bestaande telescopen opereren de instrumenten van James Webb voornamelijk in het infraroodbereik van het spectrum, waarmee licht kan worden opgevangen van de eerste sterren die na de oerknal zijn gevormd. Daarmee kan James Webb beduidend verder in het heelal kijken dan andere telescopen.

Hierdoor kan JW dus nog verder kijken en los van dat zullen de beelden ook scherper zijn. Hubble begint ook wel echt oud te worden. De laatste update van de camera was in 2009 en verder is de spiegel van de JW ook enorm veel groter. Tuurlijk gaat verder terug kijken dan de Big Bang niet gebeuren, maar JW zal wel nog net een stap verder gaan dan de Hubble.

[koelpasta]

Hierdoor kan JW dus nog verder kijken

Nou, dus niet zo heel ver.
Hubble deep field is ongeveer 95% van de mogelijke verheid die er te halen valt.

en los van dat zullen de beelden ook scherper zijn.

Durf ik niet zo te zeggen.
JW heeft welliswaar een groter diameter dan hubble, maar kijkt ook naar lagere frequenties. Die twee zaken (diameter en lichtfrequentie) zijn omgekeerd evenredig met elkaar verbonden en bepalen samen de resolutie. Dus aan de ene kant resolutie erbij en aan de andere kant resolutie eraf.

Tuurlijk gaat verder terug kijken dan de Big Bang niet gebeuren, maar JW zal wel nog net een stap verder gaan dan de Hubble.

Ja, maar zo heel veel meer diepte zit er dus niet in. Het is zeg maar een stukje van de laatste 5%.

Hoe dan ook wel erg vet allemaal.

[PilatuS]

Daar heb je inderdaad gelijk in Het is zeker niet zo dat we 30% verder zullen gaan kijken. Alleen een wat duidelijker plaatje van een sterrenstelsel dat 300.000 jaar na de Big Bang is ontstaan, dat is dan wel weer erg interessant.

[XWB]

De verwachtring is dat James Webb de oudste sterrenstelsels scherp(er) kan zien. Dan hebben we het over sterrenstelsels die ongeveer 200 tot 400 miljoen jaar na de big bang ontstaan zijn. Met Hubble zijn ze ook waar te nemen, maar dan heel troebel.

[koelpasta]

Ja, dat vind ik ook het meest boeiende aan die deep fields, dat die sterrenstelsels nog half gestabiliseerd zijn.

[koelpasta]

Net gevonden. Kennelijk heeft de JW ongeveer dezelfde resolutie als de hubble.

[BadRespawn]

Uit het artikel:

[...]

Hierdoor kan JW dus nog verder kijken en los van dat zullen de beelden ook scherper zijn.

Al vóór de 1e deep field (1995) hebben we gezien wat er op de grootste zichtbare afstand staat, en waar we niet voorbij kunnen zien omdat het niet transparant is: de bron vd cosmische achtergrond straling (COBE, 1989).
Met JW kunnen wel veel meer zien van wat zich op grote afstand (en dus in het jonge universum) bevindt.

[killerfreak]

Groter is niet gelijk aan ouder. Hubble heeft misschien tegen de grens van zichtbare sterrenstelsels gezeten, maar de hoeveelheid van die verre sterrenstelsels is immens veel groter dan wat er nu ontdekt is. Zie het als een pixel op een high res foto. Genoeg te ontdekken daarboven

[Kraz]

Ik ben zo benieuwd wat deze telescoop ons voor nieuwe inzichten gaat geven over ons algemene bestaan.

Toen Hubble eenmaal up-and-running was en richting de ruimte ging 'kijken' ging er letterlijk en figuurlijk een nieuwe wereld voor ons open. Wie weet brengt de JW-telescoop weer totaal nieuwe bevindingen.

[M36 Slugger]

Prachtige ontwikkeling!
Altijd een enorme fan van astronomie geweest en kijk enorm uit naar de eerste beelden!

[Klaus F.]

Je realiseert je dus echt niet wat er met een lancering aan Havoc is he.
Zal wel een spannende lancering worden straks voor alle betrokkenen. Fingers crossed