SpaceX stelt lancering hergebruikte Falcon 9 met Nederlandse satelliet uit

SpaceX heeft de lancering van de Falcon 9-raket, die onder andere een Nederlandse satelliet zou meenemen, uitgesteld. Het ruimtevaartbedrijf wil extra inspecties uitvoeren. Bij de lancering wordt voor het eerst een rakettrap voor de derde keer gebruikt.

Op Twitter zegt SpaceX een nieuwe lanceerdatum bekend te zullen maken nadat de inspecties zijn uitgevoerd. De Nederlandse start-up Hiber, die een satelliet meestuurt met de lancering, laat in een e-mail weten dat het uitstel vermoedelijk drie tot zes dagen is. De lancering was gepland voor maandag 19.32 uur Nederlandse tijd.

Voor de lancering is SpaceX van plan om een rakettrap te gebruiken die al twee keer eerder is gebruikt. Het is voor het eerst dat het ruimtevaartbedrijf van Elon Musk een booster voor de derde keer lanceert. Misschien hebben de extra controles daarmee te maken, al geeft SpaceX geen details over de inspecties die het wil uitvoeren.

De rakettrap die zal worden gebruikt, werd in mei dit jaar ingezet om een communicatiesatelliet voor de regering van Bangladesh te lanceren. In augustus werd de booster gebruikt voor de lancering van een satelliet voor PT Telekom Indonesia. De lancering die nu is uitgesteld, is een zogenaamde rideshare-missie, de Smallsat Express, om in totaal 64 kleine satellieten te lanceren.

Het Nederlandse Hiber stuurt zijn eerste nanosatelliet mee voor het Hiberband-netwerk. Dat lpgan, ofwel low power global area network, bestaat uit nanosatellieten op een hoogte van 600km die voor wereldwijde dekking moeten zorgen.

De satelliet van Hiber is een van de 64 objecten die meegaan met de missie

Reacties (46)

[FrankoNL]

64 nieuwe satellieten!

In het kader hiervan, vraag ik me af hoelang we nog satellieten kunnen lanceren voordat het "vol" is?

[Marpurrsa]

wat ik me afvraag is of er ooit ruimtemissies komen om die rotzooi op te ruimen
ik bedoel, er zitten aardig waardevolle spullen in die sattelieten dus als je een handvol terug naar aarde kan brengen kan dat misschien waardevol zijn

[The Third Man]

De waardevolle spullen zijn grotendeels recyclebare metalen, maar die metalen zijn ook weer niet zo duur dat het zin heeft om daar miljoenen aan raketbrandstof aan uit te geven. Vergeet niet dat satellieten veredelde elektronicasystemen zijn met zonnepanelen, dat is best wat waard maar ook geen extreme bedragen.

[Marpurrsa]

das waar, maar uiteindelijk als die metalen die nu niet zo duur zijn in de toekomst minder te vinden zijn dan zou dat misschien kunnen veranderen

de aarde heeft namelijks geen oneindige hoeveelheid metalen (en sommige metalen zijn te moeilijk om te vinden op de plaatsen die ze liggen, als ze bijv onder de oceaan zitten ofzo

[The Third Man]

Ik vermoed dat men eerder zou gaan doorontwikkelen om minder schaarse elementen te kunnen gebruiken dan door een recyclesysteem op te moeten gaan zetten. Dat is nu al eigenlijk het geval, want die cubesats kunnen vanwege hun budget al geen dure materialen gebruiken.

[Reactie gewijzigd door The Third Man op 23 juli 2024 05:15]

[Tommy_K]

Wellicht dat dit wel de moeite word wanneer dit vanuit een ruimtestation word uitgevoerd, als het ISS bijvoorbeeld een recycling unit zou hebben om deze materialen te kunnen verwerken. en een drone om ze binnen te brengen.

Er zitten natuurlijk heel wat haken en ogen aan maar met verder stijgende brandstof prijzen zal er ondanks ontwikkelingen in hergebruik nog steeds een stevig prijskaartje aan materialen vanaf de grond omhoog sturen zitten.

[Verwijderd]

Pas als het meer oplevert dan het kost. De prijs voor oud-ijzer is niet hoog genoeg om een raket voor te lanceren die uitgerust is met apparatuur om puin te ruimen. Het heeft geen enkele zin om dit verder uit te rekenen: De baten zullen nooit opwegen tegen de kosten.

[Erycius]

Maar wat als de baten zijn: het vermijden van ruimtebotsingen? Ik weet niet of dat Kessler Syndrome een echt dingetje is, maar het gevaar is er toch wel denk ik.

[Verwijderd]

De rekening wordt doorgeschoven naar de toekomst. Als je op een punt komt dat je geen ruimteafval-missies meer kunt lanceren vanwege teveel ruimteafval, dan houdt het toch echt op. Zo erg is het nu niet. Maar als we doorgaan zoals het gegaan is in de laatste decennia dan wordt dat punt wel degelijk op gegeven moment bereikt.

[lololig]

Er wordt al wel onderzoek naar gedaan hoe dat zou moeten, ik geloof ook dat er pas een test bij het ISS is gedaan met een vangsatteliet

[Koekiemonsterr]

Op papier kan de Vulcan-raket, die door United Launch Alliance wordt ontwikkeld, vanaf 2024 worden uitgerust met een soort doorontwikkelde herbruikbare tweede rakettrap: ACES. Die heeft min of meer een eigen elektriciteitsvoorziening op basis van waterstof en zuurstof. Daardoor kan het ding, zeker na bijtanken in de ruimte, voor langere periodes voor van alles gebruikt worden, waaronder een 'schoonmaakdienst' om ruimteafval op te ruimen. Of het ook echt van de grond komt is de grote vraag natuurlijk. En trouwens, zomaar waardevolle spullen terug naar de aarde halen is niet zo simpel, want hoe voorkom je opbranden in de atmosfeer?

[satoer]

Elke satelliet zou een raketje moeten hebben dat bij afschrijving van de satelliet, de satelliet terug naar aarde laat vallen om op te branden in de dampkring.

[Marpurrsa]

ja dat zou handig zijn geweest, jammer genoeg hadden ze daar niet aan gedacht

[TommyboyNL]

Momenteel zweven er minder dan 2000 satellieten rond, het duurt dus nog wel even totdat het vol is daarboven.

[Countess]

die satellieten zijn opzich niet het probleem. Die zijn goed te monitoren en omheen te sturen.
De brokstukken en stukjes, en kleine deeltjes. die zijn veel gevaarlijker

[Verwijderd]

En ca. 18.000 grote stukken schroot, 170 miljoen stukjes kleiner dan een centimeter, 670.000 stukjes tot 10 centimeter en 29.000 grotere stukken. En dit zijn cijfers uit 2013. Er is niet veel opgeruimd sindsdien.

We snijden de weg naar de ruimte zeer snel af als men zo door gaat.

[Bensimpel]

En spacex wilt met starlink 12000 satelieten nog eens de lucht in sturen. Als iedereen dat gaat doen is het zo vol hoor.

[TommyboyNL]

Nee hoor. De ruimte is groot, immens groot. Banen van satellieten zijn bovendien zeer goed voorspelbaar. Je hebt ordegroottes meer satellieten nodig om ook maar in de richting van "vol" te gaan. De enige baan die krap begint te worden is geostationair, die baan staat echter zo'n 100 keer verder van de aarde af dan de baan van de satellieten van SpaceX (~350km vs ~36.000km)

[WillySis]

Het probleem van de kleine stukjes is dat hun baan niet goed voorspelbaar is. De grote stukken zakken langzaam terug naar de aarde, maar de kleine stukjes blijven maar rond razen. Hoewel het om kleine, lichte stukjes gaat, is de snelheid gigantisch. Een botsing komt dan toch hard aan en kan voor enorme schade zorgen. De kans dat een satelliet een keer in botsing komt met een stukje ruimtepuin wordt met de dag groter. Afhankelijk van de baan waarin de satelliet wordt gehangen, is er zo langzamerhand wel een reële kans dat een satelliet voor het eind van zijn levensduur een fatale botsing met een stuk ruimtepuin meemaakt.

[TommyboyNL]

De baan is juist uitstekend voorspelbaar, en met slechts een maandelijke waarneming ook prima up-to-date te houden.

[Garyu]

Stel dat een satelliet zo groot is als een personenwagen. Bedenk nu hoeveel honderden miljoenen personenwagens er rond rijden op aarde. En denk dat nu door naar een 3D omgeving waar je in alle dimensies om anderen heen kunt vliegen. We hebben het nu over een paar duizend satellieten in een baan om de aarde. Wel zijn die banen niet helemaal evenredig verdeeld met een aantal interessantere hotspots dan anderen. Maar er kan nog best wat bij voordat het vol is.

Echter het wordt wel steeds belangrijker dat de verkeersregels in de lucht ook worden gerespecteerd. Een botsing kan immers voor een hele hoop oncontroleerbare kleine deeltjes zorgen, die op hun beurt weer een cascade van botsingen veroorzaken. En daar wordt volop aangewerkt, zeker met het soort mega-constellaties die SpaceX, OneWeb en consorten willen lanceren.

[Verwijderd]

Wat een onzinnige vergelijking. Auto's voltooien geen rondje om de aarde in anderhalf uur. Daarnaast, als een satelliet eenmaal gelanceerd is kun je niets meer met 'voorrangsregels' want ze zijn in geheel niet of nauwelijks bestuurbaar. Als een satelliet regelmatig moet uitwijken (wat de meeste dus niet eens kunnen), dan zouden ze hun brandstof binnen no-time verstoken.

[Sissors]

Ze zijn wel wat bestuurbaar. En in tegenstelling tot auto's is de baan heel voorspelbaar. Natuurlijk is het niet direct te vergelijken, maar het is niet heel vreemd om toch de vergelijking te maken. Immers vaak komen er weer plaatjes langs die moeten laten zien hoe druk het in de ruimte is. Echter elk stipje is daarbij effectief kilometers in doorsnee, en dus compleet onrealistisch.

[Kurgan]

Immers vaak komen er weer plaatjes langs die moeten laten zien hoe druk het in de ruimte is. Echter elk stipje is daarbij effectief kilometers in doorsnee, en dus compleet onrealistisch.

Cerise
Iridium 33
Kosmos 2251
Fengyun-1C
BLITS
NEE-01 Pegaso
Dit zijn allemaal satellieten die beschadigd of vernietigd zijn door botsingen. Het klopt wel wat je zegt, er is inderdaad nog altijd een hoop lege ruimte daarboven, maar met snelheden van meerdere kilometers per seconde is een afstand van honderden kilometers opeens niet zo'n grote marge meer. En ondanks al die lege ruimte zijn er nu dus toch al botsingen. Elke botsing veroorzaakt honderden, zo niet duizenden nieuwe brokstukken en ook een klein fragment kan al enorme schade aanrichten. Een gewoon M6-boutje heeft bij een snelheid van 7 km/s net zoveel kinetische energie als een auto van 800kg bij 100 km/u. Het wordt wel degelijk tijd om ons zorgen te gaan maken.

[Reactie gewijzigd door Kurgan op 23 juli 2024 05:15]

[Sissors]

Ik denk dat jij niet kan lezen. Kan je mij linken waar ik schrijf dat ze jaren lang om de haverklap kunnen uitwijken? De gemiddelde satelliet is echter wel wat bestuurbaar. Om aan regelgeving te voldoen moet er op zijn minst met de-orbitten rekening gehouden zijn.
En zoals ik al schreef, banen zijn verrekte voorspelbaar. Als je om de haverklap moet uitwijken dan heb je je berekeningen wel echt heel erg fout gedaan.

[The Third Man]

Toch klopt zijn punt wel, je stelt "Ze zijn wel wat bestuurbaar. " dat is dus niet zo. Een ballistisch traject kent geen sturing, het is een eenmalige uitrichting, net als een kogel, of die nou uit een kanon, pistool of katapult komt. Een cubesat vliegt sowieso op het traject dat je hem ooit gegeven hebt, waardoor er niet later alsnog gehandeld kan worden. Je kan dan wel stellen 'tja had je maar een andere baan moeten uitrekenen', maar dat houdt geen rekening met objecten die of niet bekend zijn (niet al het puin is goed bekend dat je er rekening mee kan houden) of pas later zelf uit koers gaan, bijvoorbeeld door een botsing of een systeemweigering.

[Robbaman]

Volgens mij doelt hij niet zozeer op het feit dat het vergelijkbaar is met auto's qua voor wat betreft het elkaar ontwijken, maar meer om een idee te geven van hoeveel ruimte er is (letterlijk).

Als je namelijk weet dat er miljarden auto's rondrijden, vanzelfsprekend alleen op het land, dus dat is dus maar een klein deel van de totale planeet en auto's alleen maar 2 dimensionaal rijden (bruggen/tunnels daargelaten), dan besef je je pas hoe enorm veel ruimte er is in een baan om de aarde.

[Escay]

Er komen er nog wel een 'paar' bij door alleen SpaceX al: https://tweakers.net/nieuws/145895/spacex-mag-nog-eens-7518-internetsatellieten-in-baan-om-aarde-brengen.html

[mmniet]

Het NRC had daar een artikel over in 2015: https://www.nrc.nl/nieuws...de-aarde-cirkelt-a1414873. Het gaat niet alleen om de satellieten, maar ook om al het afval wat er rond zweeft.

en hier kan je het zien: http://stuffin.space/ en realtime volgen

[Reactie gewijzigd door mmniet op 23 juli 2024 05:15]

[RoNoS]

nieuws: SpaceX mag nog eens 7518 internetsatellieten in baan om aarde brengen

Voorlopig nog niet dus

[Macchill]

Ik blijf dan toch heel erg denken aan het moment dat Wall-e met de raket de ruimte in vliegt..
Duurt gelukkig nog wel flink wat jaar voor we daadwerkelijk zo ver zijn..

[The Third Man]

Het wordt bij dit soort satellieten niet snel vol omdat ze vrij snel weer naar beneden komen door hun lage baan en het ontbreken van brandstof+motor om zichzelf weer hoger te blazen.

Wel is de geostationaire baan (de baan waarbij ze op een vast punt boven de aarde hangen doordat ze even snel gaan als dat de aarde draait) al zo vol dat men met gereserveerde plekken per land werkt (en daar wordt wel eens mee geruild).

Dit zijn beiden wel de twee uitersten: daartussen is tegenwoordig het aanmerkelijke probleem van ruimtepuin waar men voortdurend rekening mee moet houden. Satellieten die zich daar willen ophouden moeten zichzelf ook met brandstof+motor kunnen 'weghalen' als ze aan het eind van hun levensduur zijn.

[Devata]

Stel je pakt 1 miljoen mensen en verdeeld die over de aarde. Hoe groot is de kans dat je een van die mensen toevallig tegen komt?

Bedenk daarbij dat de ruimte waar we het over hebben groter is als het aardeoppervlakte. De straal is in dit geval nog eens 600km meer dan de straal van de aarde en niet alle satellieten zitten op dezelfde hoogte, gps-satellieten zitten bijvoorbeeld op een hoogte van 20200 km. Dus het zal er niet snel vol zijn.

[FrankoNL]

Klopt, echter zweeft er ook een flinke hoeveelheid klein en groot ruimte afval wat een satteliet kan raken waardoor er weer meer ruimteafval komt etc etc.

[Devata]

Je bedoelt het Kessler syndroom? Het enige wat ik me daarbij afvraag is waarom ze in die theorie ervanuit gaan dat alles netje in een baan om de aarde heen blijft vliegen. Bij elke botsing is er toch een kans van x% dat de richting zo wordt veranderd dat het richting de aarde komt en dus in de darmkring zal verbranden?

Als dat niet zo was zou je verwachten dat het daar al vol zou zweven met deeltjes bijvoorbeeld die er op natuurlijke manieren zijn geweest. (Meteorietinslagen op de maan, Theia Impact enz). Toch is dat niet het geval, dus ik stel wel mijn vraagtekens bij de Kessler syndroom theorie.

Dat betekend natuurlijk nog niet dat we het er maar een zooitje moeten laten worden want elk object is een potentieel gevaar voor onze satellieten en mensen die erdoor reizen. Er wordt ook al onderzoek gedaan hoe we de rotzooi weer op kunnen ruimen. Zie bijvoorbeeld RemoveDEBRIS.

[The Third Man]

"Bij elke botsing is er toch een kans van x% dat de richting zo wordt veranderd dat het richting de aarde komt en dus in de darmkring zal verbranden?"

Omdat een botsing niet is zoals twee ballen die mekaar raken waardoor ze twee andere richtingen uit stuiteren, het zijn twee kasten met elektronica die elkaar met duizenden km/h of meer verschil raken en daardoor tot puin versplinteren. Door het versplinteren worden de overgebleven delen niet hard een richting uit gekaatst maar blijft als een wolk in ruwweg dezelfde baan. Dat ruwweg is juist het probleem: daardoor kunnen de puindelen weer op een koers terecht komen waar ze weer iets anders tegenkomen en zo kan je een vicieuze cirkel van puin-raakt-puin krijgen.

[Durandal]

64 nieuwe satellieten!

In het kader hiervan, vraag ik me af hoelang we nog satellieten kunnen lanceren voordat het "vol" is?

Da's niet moeilijk.
Als je je dan beperkt tot alleen de 600km hoogte (want daar ben je niet duidelijk over) dan neem je de oppervlakte van de aardbol (+600km, maar verwaarloosbaar) en deel die door de doorsnede van de satellieten (stel 20x20x20cm cubesats),
= 510.1 millioen km² / (.2x.2) = 12.752.500.000 cubesats voordat het vol is

Kortom, dat duur nog wel effe

[vegterb]

Zoals Merijn78 al aangeeft is er behoorlijk wat ruimte afval en zelfs een kleine verfsnipper kan voor problemen zorgen bij het ISS. Je moet je voorstellen dat dat met 34.500km/u gaat!

Opruimen is niet zo simple als een satelliet de ruimte in sturen met een schepnet die vervolgens puin gaat vangen en meenemen. Eigenlijk is het simpeler. We weten van het meeste puin vrij exact waar het is. Het problem is dat het in een (relatief) stabiele baan om de aarde zit. Een klein zetje en het daalt af naar de dampkring en verbrand netjes.

China heeft overigens, mijn inziens, een van de betere ideeën om een laser het afval van koers te doen veranderen en zo het te verbranden. Dat hebben ze met hele ruimtestations gedaan (MIR) dus klein afval verdwijnt ook wel.

Waardevol is het nauwelijk, zoals ook al veelvuldig wordt aangegeven kun je dan beter astroïden gaan mijnen.

Een wereldwijd verdrag waarbij satelieten dit zelf gaan doen zou mooi zijn, want landen die lasers in ruimte gaan plaatsen worden meestal niet gewaardeerd. Want wat zou je stoppen om een satelliet "per ongeluk" de dampkring in te duwen.

[rvec]

Het Nederlandse project staat natuurlijk dichter bij, maar het kopje "art exhibits" vind ik ook wel toelichting waardig.

Blijkbaar is er iemand die een grote reflecterende ballon heeft gemaakt en die voor $1.3 miljoen 3 maanden om de aarde laat vliegen. En zijn er weer mensen boos omdat dat dan lichtvervuiling veroorzaakt.

https://news.artnet.com/e...art-trevor-paglen-1336952

[SuperDre]

Nouja, logisch toch, ik moet er ook niet aan denken dat als het midden in de nacht is dat zo'n randdebiel met zijn 'kunstwerk' het even lekker zo licht moet maken alsof het dag is. Ik kan met voorstellen dat zoiets voor een militaire operatie nog wel eens interessant kan zijn, omdat men dan ineens de boel zo kan verlichten dat men verblind is, of bij een hulp actie bij een natuurramp waarbij het van belang is dat men zo snel mogelijk fatsoenlijk licht heeft. Maar als het puur voor 'kunst' is mag de raket die het ding omhoog brengt wat mij betreft meteen bij de lancering ontploffen.

[marcmeide]

Ik ben nu in de south-bay area, we hoopten naar de lancering te kunnen straks, dat wordt hopelijk voor dat we terug vliegen dan

[psdata]

The blast off… is back on.

The launch of HiberTwo is back on.

The confirmed launch window is Wednesday 28th November, 19:32 CET from the Vandenberg Air Force Base in California.

After all the late nights, hard work and the last minute delay, when HiberTwo finally does blast off we’re going to have a real blast, too. And we can’t wait to share it with our Hiber family, friends, partners and fellow Hibernauts around the world

You can watch the launch live on https://hiber.tv.

https://www.linkedin.com/...ivity:6473156725594689536

[Reactie gewijzigd door psdata op 23 juli 2024 05:15]

[MINILOVER]

Helaas weer uitgesteld wegens veel wind in hoger luchtlagen.
https://twitter.com/SpaceX