Cassini is begonnen aan duikvlucht door ruimte tussen Saturnus en zijn ringen

Cassini is woensdagochtend begonnen met de eerste baan om Saturnus, waarbij de ruimtesonde tussen Saturnus en de ringen door zal vliegen. De sonde zal deze baan om Saturnus wekelijks en in totaal 22 keer voltooien en daarna op 15 september verbranden in de atmosfeer van Saturnus.

De Cassini-Huygens-sonde is volgens NASA om 11.00 uur Nederlandse tijd begonnen aan het vluchtgedeelte waarbij de sonde bijzonder dicht langs Saturnus scheert en daarbij gebruikmaakt van het 2400 kilometer brede gat tussen de planeet en diens ringen. Dit vluchtgedeelte is min of meer een duikvlucht, aangezien Cassini de planeet van bovenaf nadert en als het ware via een verticaal traject tussen Saturnus en de ringen door zal vliegen.

Op zaterdag vloog Cassini voor de 127e keer langs Titan, een van de 62 manen van Saturnus. Bij deze vlucht heeft de zwaartekracht van Titan ervoor gezorgd dat Cassini is gaan versnellen en zodoende in de juiste baan is gebracht. Hierdoor vliegt de ruimtesonde niet meer op een veilige afstand langs Saturnus en diens ringen, maar juist tussen de ringen en Saturnus door. Er is tijdens deze periode geen radiocontact met de sonde mogelijk; Cassini zal volgens schema in de avond van 27 april weer een radiosignaal uitzenden.

Deze vluchtfase is niet zonder risico's, omdat het niet zeker is dat de ruimte tussen de ringen en de planeet geheel vrij is van rotsblokken, ijsklompen en ruimtestof. NASA weet niet heel exact hoever de ringen, die voornamelijk uit grote en kleine ijsklompen bestaan, precies reiken. Om de gevoelige meetapparatuur van Cassini te beschermen, wordt de antenne van de ruimtesonde gebruikt om eventueel ruimtepuin op te vangen. Zelfs kleine deeltjes ruimtestof kunnen al een probleem opleveren, mede omdat Cassini tijdens deze vluchtfase zo'n 121.000 km/u vliegt.

Op 15 september, tijdens de 22e keer dat Cassini tussen de ringen en de planeet doorvliegt, zal de sonde bewust dermate dicht langs Saturnus scheren dat hij in de atmosfeer terechtkomt en daar zal verbranden. Daarmee komt na twintig jaar een einde aan de missie. De missie wordt beëindigd omdat Cassini weinig brandstof meer over heeft na 13 jaar in een baan om Saturnus te hebben gevlogen.

Als er niets zou worden gedaan en de brandstof opraakt, zullen de missieoperators op den duur de controle over de sonde verliezen. NASA wil voorkomen dat Cassini, eenmaal onbestuurbaar, op een van Saturnus' manen zoals Titan of Enceladus crasht en daar voor verontreiniging zorgt. Dat zou problematisch kunnen zijn voor toekomstige studies naar mogelijk leven op deze manen.

De missie met de Cassini-Huygens is een samenwerking tussen NASA, ESA en de Italiaanse ruimtevaartorganisatie ASI. Cassini lanceerde in 1997 aan boord van de Titan IV-raket van de Amerikaanse luchtmacht. De sonde kwam in 2004 in een baan om Saturnus. De sonde heeft tijdens zijn missie veel informatie en foto's naar de aarde gezonden over Saturnus, diens ringen en bijvoorbeeld de twee manen Titan en Enceladus.

Zo heeft NASA twee weken geleden op basis van metingen van Cassini geconcludeerd dat er waterstofmoleculen in de gaspluimen van de geiserachtige fonteinen van Enceladus zitten. Deze ontdekking wijst volgens NASA op het bestaan van hydrothermische activiteit in de oceaan van de kleine maan, die zich onder de ijslaag aan de oppervlakte bevindt. Dit maakt deze ijsmaan een interessante kandidaat voor toekomstige missies om te zoeken naar leven.

Reacties (46)

[MBI]

NASA's JPL heeft er een mooi filmpje voor gemaakt: "Cassini's Grand Finale".

[Reactie gewijzigd door MBI op 23 juli 2024 08:25]

[alingebruik1978]

"Met zijn antenne op aarde gericht zal Cassini tot op het laatste moment communiceren met aarde"

Het is maar goed dat dat ding geen bewustzijn heeft en kan praten:
-Makers, ik ga wel heel snel nu
-Ik heb het warm...
-He, makers. Dit is niet comfortabel.
-Ik ga te snel en het wordt te warm, hebben jullie dat door?
-Makers! Pas mijn trajectory aan alsjeblieft!
-Waarom doen jullie dit?!
-Ik heb het zo heeeeeeettt!
-Makers, waarom, waarom?!
-Iemand!!! Help mijiiiiiijjjjj!
-BZT *poef*

[Gitarist]

Doet me een klein beetje aan 2001: A Space Oddyssey, de scene waarin HAL uit wordt gezet

Offtopic, maar:

HAL: I'm afraid. I'm afraid, Dave. Dave, my mind is going. I can feel it. I can feel it. My mind is going. There is no question about it. I can feel it. I can feel it. I can feel it. I'm a... fraid. Good afternoon, gentlemen. I am a HAL 9000 computer. I became operational at the H.A.L. plant in Urbana, Illinois on the 12th of January 1992. My instructor was Mr. Langley, and he taught me to sing a song. If you'd like to hear it I can sing it for you.

Dave Bowman: Yes, I'd like to hear it, HAL. Sing it for me.

HAL: It's called "Daisy."

[sings while slowing down]

HAL: Daisy, Daisy, give me your answer do. I'm half crazy all for the love of you. It won't be a stylish marriage, I can't afford a carriage. But you'll look sweet upon the seat of a bicycle built for two.

[Reactie gewijzigd door Gitarist op 23 juli 2024 08:25]

[JapyDooge]

https://xkcd.com/695/

[MarvinJames]

Mooi filmpje hoor! Ik kreeg een traantje in mijn ogen!

[StraightOn.NL]

Wat een onzettend gaaf filmpje

[Kiezel]

Voor wie geinstresseerd is wel een intressant interview met Lisa Tatge (subsystem Engineer) van Cassini. En wat leuke details van de grand finale. https://www.youtube.com/watch?v=g5IlFJZTx_Q

[Daan1510]

Klopt 121.000 km/u wel?

Voyager 1 vliegt met 15 km/s dus 54000 km/pu..

Lijkt mij vrij snel!

[jip_86]

Klopt volgens dit artikel: https://saturn.jpl.nasa.gov/news/2990/cassinis-two-speeds/

In April, Cassini will dive through the gap between Saturn and its innnermost ring at nearly 76,000 miles per hour (about 122,000 kilometers per hour) relative to Saturn’s center, and about 68,000 miles per hour (about 110,000 kilometers per hour) relative to Saturn’s cloud-tops. At that speed you could travel from New York City to Los Angeles in less than three minutes, and it would take just over an hour to travel three times around the Earth at the equator.

[MBI]

Op de site van NASA nog wat meer informatie over de route voor de aankomende dagen. Ze scheren echt langs Saturnus om daarna met een lange boog weer terug te komen.
En dat dus 22 keer... hopen dat hij het volhoudt!

Ze hebben trouwens vooral de maan Titan gebruikt om Cassini in mooie banen te krijgen. Bizar indrukwekkende wetenschap:
"To complicate things, Titan has an atmosphere, so it looks like this fuzzy ball,” Roth said. “We missed our first flyby of Titan by a distance on the order of 20 kilometers [12 miles].” Since then, Cassini’s navigation team has used each flyby to improve the accuracy of their knowledge of the moon’s orbit."

[Reactie gewijzigd door MBI op 23 juli 2024 08:25]

[SiGNe]

Inderdaad hopen dat ie het volhoudt, ik neem aan dat Cassini flink wat G-krachten te verwerken gaat krijgen de komende 22 omlopen... steeds meer en meer als ie dichter bij Saturnus komt.

[Case_C]

[s]De escape velocity bij Saturnus is 35,5 km/s. Dus die 121.000km/u valt prima binnen de 214.200km/u 129.600 km/h die mogelijk is zonder aan de planeet te ontsnappen.

edit: Dankje Morgan4321, ik ben weer lekker alert vandaag . Scheelt maar 1 vakje in die sheet... maar 't is toch een aanzienlijk verschil.

[Reactie gewijzigd door Case_C op 23 juli 2024 08:25]

[Anoniem: 890159]

Maar hij draait niet om Jupiter maar om Saturnus, en die heeft een ontsnappingssnelheid van 36 km/s = 129.600 km/uur. Zou dus ook nog net kunnen.

Edit: de impact van ook maar een klein ijsdeeltje bij die snelheid is meteen fataal: een zogenaamde "holle lading" in een anti-tank granaat slaat met een snelheid van rond de 30.000 km/uur een gat in een tankpantser. Dit komt dus nog wat harder aan en hij zal wel geen pantser vergelijkbaar met dat van een tank hebben.

[Reactie gewijzigd door Anoniem: 890159 op 23 juli 2024 08:25]

[Anoniem: 310408]

Een modern geschut als een 120 smoothbore doet ongeveer 1,580 to 1,750 m/s.

[flippy]

snelheden vande "holle lading" zoals jij het noemt in shaped charges (HEAT) zoals die gebruikt worden in (anti)tank raketten en granaten is tussen de 7200 en 9000km/u afhankelijk van het type explosief wat word gebruikt.
je kan nooit sneller gaan dan de snelheid van het explosief wat word gebruikt. de granaat of raket gaat maar een fractie van die snelheid...

[Reactie gewijzigd door flippy op 23 juli 2024 08:25]

[Anoniem: 890159]

Volgens deze pagina: https://en.wikipedia.org/wiki/Shaped_charge#Function, paragraaf 4, gaat dat met snelheden tussen de 7 en 14 km/s, dus tussen de 25.200 en 50.400 km/uur. Die 30.000 stonden me nog bij uit een oud Handboek Soldaat, maar dat was ook heel oud (jaren '50) dus dat is misschien wat verouderd.

Dat de granaat zelf veel trager gaat snap ik, maar de vernietigende kracht komt dan ook van de holle lading en niet van de impact.

[Reactie gewijzigd door Anoniem: 890159 op 23 juli 2024 08:25]

[Notlupus]

Lijkt me gewoon juist. Voyager 1 is ook niet het snelste door de mens gebouwde object in de ruimte, dat was Helios II wat in1976 252.792 km/u behaalde. Ze verwachten dat de Solar Probe Plus, die in 2018 wordt gelanceerd, zo'n 724.000 km/u kan behalen.

[Reactie gewijzigd door Notlupus op 23 juli 2024 08:25]

[Anoniem: 316357]

Denk het wel, hoe dichter je bij een planeet komt, hoe harder je hier door aangetrokken wordt.
Waarschijnlijk zal hij pieken op 121.000 km/u, maar zodra hij het laagste punt voorbij is wordt hij weer afgeremd door de zwaartekracht van saturnus

[Koekiemonsterr]

Die informatie over de snelheid komt o.m. van een presentatie van NASA, te zien in dit filmpje, waarin nogal wat wordt uitgelegd. Voor de geïnteresseerden: zie de uitbreide preview inclusief uitleg, presentaties, etc.

[Reactie gewijzigd door Koekiemonsterr op 23 juli 2024 08:25]

[Mezz0]

Voyager kan toch warp 9.975 ?

[Kalevandaal]

bijna offtopic

[tormentor1985]

Snelheid is maar relatief. Terwijl wij dit nieuws lezen draait ons planeet ook met 107200 km/h om de zon.

Leuk fimpje die laat zien hoe we bewegen https://youtu.be/IJhgZBn-LHg

[Rman]

Onderstaande vind ik opmerkelijk. Wat voor een soort verontreiniging is dan mogelijk? Biologisch? Gaat zoiets niet "steriel" de ruimte in?

"Als er niets zou worden gedaan en de brandstof opraakt, zullen de missieoperators op den duur de controle over de sonde verliezen. NASA wil voorkomen dat Cassini, eenmaal onbestuurbaar, op een van Saturnus' manen zoals Titan of Enceladus crasht en daar voor verontreiniging zorgt. Dat zou problematisch kunnen zijn voor toekomstige studies naar mogelijk leven op deze manen."

[CAPSLOCK2000]

Onderstaande vind ik opmerkelijk. Wat voor een soort verontreiniging is dan mogelijk? Biologisch? Gaat zoiets niet "steriel" de ruimte in?

Nee, ze worden niet gesteriliseerd, nergens voor nodig, dachten we.
Toen deze missie begon hielden we nog geen rekening met de mogelijkheid dat er daar leven zou kunnen zijn. Daarbij dachten we dat een ruimtereis alle sporen van leven zou vernietigen en anders de landing wel. Sindsdien hebben we ontdekt dat dit niet klopt; we hebben bacterieen gevonden die een reis naar het ISS en terug hebben overleefd aan de buitenkant van het ruimteschip.
Nog steeds denken we dat het erg onwaarschijnlijk is dat er iets is dat de reis van Cassini heeft overleefd, maar aangezien we het al eerder fout hadden willen we het risico niet nemen

[Reactie gewijzigd door CAPSLOCK2000 op 23 juli 2024 08:25]

[pizzafried]

vast wel, maar 100 procent zeker weten doe je het nooit.

[zetje01]

Je hebt verschillende gradaties van sterilisatie van ruimtevaartuigen. De gradatie hangt af van het doel en de missie van het vaartuig:
https://en.wikipedia.org/wiki/Planetary_protection

[vinkjb]

Maar als er geen radio contact is hoe komen die foto's dan hier?
of zie ik iets over het hoofd

[Daan1510]

Worden opgeslagen en later verstuurd zodra er radiocontact mogelijk is.

[Pathogen]

Die foto's worden verstuurd zodra er weer contact is.

[Pathogen]

Twintig jaar met ontzagwekkende snelheden rondgesuisd in het barre donkere onbekende, op afstanden die ik me als simpele aardbewoner bij lange na niet kan voorstellen.
Niets dan respect voor deze missie, die onze kennis van ons zonnestelsel enorm heeft vergroot.

[Jos_KD]

@Daan1510 Dat lijkt te kloppen volgens de site van NASA

[Reactie gewijzigd door Jos_KD op 23 juli 2024 08:25]

[Daan1510]

Ja ik lees het nu ook.. Bizarre snelheid.. Vraag mij dan wel af waarom ze Voyager 1 en 2 niet die of hardere snelheid hebben gegeven /kunnen geven.. Dus toch omdat hij zo dicht langs de planeet scheert..

[Reactie gewijzigd door Daan1510 op 23 juli 2024 08:25]

[Neko Koneko]

Volgens mij gebruiken ze Titan keer op keer om het ding meer snelheid te geven, zie ook: https://saturn.jpl.nasa.gov/mission/spacecraft/navigation/

[pauluzmuller]

Altijd als ik dit soort coole berichten lees krijg ik altijd een gedachte van: What if....

Het blijft mij elke keer weer fascineren

[Hemaworstje]

Respect,mooie resultaten.

Als nou Post nl nog leert om op tijd te bezorgen is dat ook meegenomen.

[Mighty_Mediocre]

Altijd precies te laat bezorgen is ook een vak apart natuurlijk

[SSDtje]

En voor de mensen die zich afvragen uit wat voor onderdelen Cassini zoal bestaad, en waar i toe instaand is, bij deze.
Nu ben ik momenteel nog aan het zoeken naar de bouwtekeningen van Cassini.
Aangezien Ik er zelf graag een model van wil laten printen.
Mocht ik deze bouwtekeningen eenmaal gevonden hebben, dan worden deze nog bijgevoerd aan mijn reactie, mochten er nog meer mensen zijn die er graag ook een printje van zouden willen hebben/laten maken.

[Reactie gewijzigd door SSDtje op 23 juli 2024 08:25]

[itcouldbeanyone]

Zoek eens maar paper moddels, dacht dat ik hem daar keer tegen ben gekomen.
Zodra je model af is, hou je ons dan op de hoogte, ben zeer benieuwd

[SSDtje]

Heb al van alles geprobeerd inmiddels, maar blijf er mee doorgaan.
Ik heb dan ook al wel het een en ander gevonden op "papier" maar allemaal A6 ofzo, en dus nogal aan de kleine kant.

Maar wees gerust, mocht de print zover zijn, dan zal ik er op mijn account een paar foto's van opzetten, dat beloof ik bij deze

[Dimtemp]

There you go: https://nasa3d.arc.nasa.gov

[SSDtje]

Nice, thx voor het melden.
Very mutch appreciated