In dit artikel geven we een overzicht van de stappen die je moet doorlopen om zonnepanelen op je dak te krijgen. We kijken naar de hardware en geven praktische tips waar je rekening mee moet houden bij de installatie. Uiteraard kijken we ook naar wat het je oplevert.
Wie overweegt zonnepanelen aan te schaffen, ziet al snel door de bomen het bos niet meer. Nog los van de vraag of je dergelijke panelen via een collectief of zelfstandig moet kopen, en bij wie dan, zijn er veel opties en mogelijkheden waar je je doorheen moet worstelen. Bovendien kun je tegenwoordig ook pv-panelen huren, zodat je ze zelf niet eens hoeft te kopen. Met de uitleg en het advies in dit achtergrondverhaal proberen we je te helpen.
Allereerst geven we een dikke pluim voor het feit dat je zonnepanelen overweegt. Er wordt veel discussie gevoerd over het nut van een paar particulieren die het milieu proberen te helpen, als er zoveel grotere vervuilers zijn. Maar laat dat je niet afschrikken, want zelfs als het milieu niet je grootste motivatie is om zonnepanelen te overwegen, dan zou je portemonnee dat wel kunnen zijn. Je maandlasten gaan namelijk omlaag en de prijzen zijn ook nu nog zo gunstig dat geen investering zo goed en veilig rendeert als panelen op je dak. Na een jaar of zeven heb je je investering in de regel wel terugverdiend, en dan help je niet alleen het milieu, maar ook je portemonnee.
Voordat de panelen op je dak liggen - ervan uitgaand dat je een dak hebt waar het in beginsel mogelijk is - ben je wel een tijdje verder. Met welke zaken moet je rekening houden als je zonnepanelen overweegt? Wat betekenen de vermogens die erop staan, hoeveel panelen heb je nodig en welke technieken worden in zonnepanelen en de bijbehorende elektronica gebruikt? We volgen de stappen die bijna iedereen moet doorlopen bij de installatie van zonnepanelen en kijken daarbij niet alleen naar nieuwe, maar maken ook een uitstapje naar gebruikte panelen.
Begrippenlijst
In dit artikel kom je nogal wat termen tegen die wellicht niet bekend zijn. We zetten daarom de belangrijkste begrippen voor je op een rijtje.
PV-installatie Het complete systeem voor het opwekken van elektriciteit uit zonne-energie. De pv-installatie bestaat uit onder meer zonnepanelen, een of meer omvormers, bevestigingsmateriaal en bekabeling tot in de groepenkast.
Zonnepanelen Verkrijgbaar in diverse maten, met ongeveer 170 bij 100 centimeter als meest gangbare maat. De panelen bestaan uit fotovoltaïsche cellen die in groepen zijn gerangschikt. Er zijn panelen met hele en halve cellen, en met verschillende kleuren folies. Thin film-panelen zijn zeldzaam; de meeste panelen zijn gemaakt van monokristallijn of polykristallijn silicium.
Verschillende typen zonnepanelen
Een paneel is opgebouwd uit een glazen plaat, meestal 2,8 tot 3,2mm dik gehard glas. De bovenste elektrodes en busbars worden vaak gemaakt van geprinte sporen van zilverpasta. Monokristallijn of polykristallijn silicium vormt de fotovoltaïsche cellen en een bsf-laag of patroon vangt de elektronen op en geeft ze door aan de met zilverpasta geprinte tweede elektrode aan de achterzijde. De achterkant heeft ook een folie om zonlicht terug in het paneel te reflecteren om het rendement te verhogen. Een speciaal plastic, meestal eva, zorgt voor een waterdichte afscherming van de cellen. Monokristallijne panelen zijn wat duurder, maar hebben dankzij het puurdere silicium een iets hogere opbrengst. Poly-panelen zijn vaak blauw.
Busbars en elektrodes Photovoltaïsche cellen hebben elektrodes nodig, en die elektrodes - en daarmee de cellen - moeten onderling verbonden worden. Busbars zorgen voor die grotere verbindingen. De elektrodepatronen op de bovenkant geven de panelen hun bekende uiterlijk met het silicium als blauw of zwart vlak met de elektrodes en grotere busbars als streepjespatroon erbovenop.
Full (of all) black-panelen De folies, met name de reflecterende laag achter de pv-cellen, zijn bij dit type paneel zwart om zo onopvallend mogelijk te zijn op een dak. Zo is er minder contrast tussen het silicium van de cellen en de achterliggende reflector, zodat de ruimtes tussen de cellen niet opvallen. Veel moderne panelen zijn 'all black' zodat ze minder opvallen dan 'ouderwetse' blauwe panelen. Zwarte panelen zijn altijd monokristallijne panelen en mede daardoor wat duurder. Let wel op dat zwarte panelen op warme dagen wat minder opleveren omdat ze meer opwarmen. Het rendement van zonnepanelen daalt met een paar tiende procentpunt per graad.
Perc-cellen Het silicium van een pv-cel is aan de onderkant voorzien van een passivatielaag en de elektrodes aan de onderkant beslaan niet meer de hele cel, maar vormen net als de bovenkant een patroon. Dat maakt het onder meer mogelijk gereflecteerd licht beter in de cel te laten doordringen. Dat levert een hoger rendement op. Vrijwel alle cellen zijn tegenwoordig perc-cellen.
Full cell en half (cut) cell Afhankelijk van het vermogen en de afmetingen zijn panelen opgebouwd uit 60 of 72 hele cellen, of dubbel zoveel halve cellen. Elke cel is een fotovoltaïsch element en levert ongeveer 0,55V spanning. Een full cell levert meer stroom, ongeveer het dubbele van de equivalente half cut cell. Door cellen te halveren zouden verliezen door interne weerstand in een half cut cell met lagere stroomsterktes lager zijn, waardoor de effectieve opbrengst stijgt. Panelen met half cut cells zijn meestal in twee delen gesplitst, waardoor de invloed van schaduw minder groot is: als de onderste helft van zo'n paneel schaduw heeft, kan de bovenste helft nog steeds maximaal energie opwekken.
Omvormer Het apparaat dat de gelijkspanning/-stroom van je streng(en) zonnepanelen omzet naar wisselspanning/-stroom en geschikt maakt voor gebruik in het reguliere elektriciteitsnet. Een omvormer kan een centraal apparaat zijn of een micro-omvormer.
Streng Op een centrale omvormer worden zonnepanelen in serie aangesloten. Zo'n serie zonnepanelen wordt een streng genoemd. De spanningen van de individuele panelen kun je dan bij elkaar optellen; de stroomsterkte blijft gelijk.
Vmpp / Impp Zonnepanelen leveren vermogen met verschillende spanningen en stroomsterktes. De spanning en stroom bij optimale omstandigheden, zie mpp-tracking hieronder, worden Vmpp en Impp genoemd in spec sheets. De maximale stroomsterkte wordt Isc, voor short circuit, genoemd en als je een spannings-/multimeter op een onaangesloten zonnepaneel zet, meet je de open klemspanning, of Voc. Met deze gegevens kun je ook de zogeheten fill factor berekenen. Dat is een verhouding tussen het vermogen en het theoretisch maximale vermogen. Hoe hoger dat is, des te beter het paneel.
Micro-omvormer Elk zonnepaneel krijgt een eigen, kleine omvormer. Dat is iets duurder dan een centrale omvormer, maar elk paneel kan individueel gemonitord en geoptimaliseerd worden. Zo wordt de invloed van schaduw, vuil of minder presterende panelen op de gehele installatie geminimaliseerd. Ook is het eenvoudig een installatie met micro-omvormers later uit te breiden: je hoeft immers geen rekening te houden met het vermogen van de centrale omvormer.
Power optimizer Lijkt op een micro-omvormer, maar zet alleen de gelijkspanning van individuele panelen om naar een andere gelijkspanning, waarbij elk paneel net als bij micro-omvormers een eigen mpp-tracker heeft. Een centrale dc-ac-omvormer is nog steeds nodig, maar elk paneel levert zo optimale prestaties. Ook power optimizers zorgen voor een hogere aanschafprijs van een pv-installatie, maar leveren hoger rendement dan een installatie zonder.
Mppt of mpp-tracker Software-algoritme dat (in combinatie met hardware) het optimale vermogen van een zonnepaneel onder wisselende omstandigheden zoekt. Het maximum power point wordt gevonden door de belasting te variëren en te meten bij welke spanning en welke stroomsterkte het meeste vermogen wordt geleverd.
Principe van mpp-tracking
Rendementsberekening Alle onderdelen in een installatie hebben specifieke en relatieve rendementen. Het maximale rendement van een pv-cel in een zonnepaneel kan tot ongeveer 23% oplopen, maar het paneel zal, door onder meer de interne bedrading, een lager rendement hebben dan de individuele cellen. Ook de bekabeling naar de omvormer levert rendementsverlies. De omvormer zelf heeft in de regel een hoog rendement van 98 tot 99 procent. De bekabeling naar de meterkast dan wel groepenkast levert ook weer rendementsverlies op.
Rekenvoorbeeld
Stel, je koopt een pv-installatie van 2500Wp-vermogen en laat het volledig installeren. De installatie kost 1000 euro en de hardware nog eens 2000 euro. Je eigen verbruik is 3000kWh per jaar. Je installatie levert jaarlijks pakweg 2000kWh, met volledige saldering en een kWh-prijs van 25 cent bespaart je dat het eerste jaar 500 euro. In ongeveer zes jaar heb je je installatie dan terugverdiend. Met de afbouw van de salderingsregeling duurt het misschien iets langer, met stijgende energieprijzen mogelijk korter. Maar hoe dan ook wordt het lastig het rendement van 20 procent op je investering te verbeteren.
Ook de ligging, oriëntatie en leeftijd van de panelen beïnvloedt het rendement. Veel fabrikanten geven het eerste jaar een rendementsverlies van maximaal ongeveer 2 procent op. Elk volgend jaar verliest een paneel een bepaald percentage aan rendement, meestal zo'n half procent. Het rendement is ook sterk afhankelijk van temperatuur; bij hoge temperaturen daalt de opbrengst. De meeste fabrikanten specificeren dit netjes: waarden van ongeveer 0,3 tot 0,5% verlies per graad boven 25 graden zijn gebruikelijk. Met andere woorden, als je paneel 800W/m2 bestralingssterkte krijgt bij 25 graden Celsius levert dat meer vermogen op dan wanneer het paneel opwarmt op een zomerse dag tot 60 graden Celsius. Daarom is goede luchtstroom onder de panelen van belang.
Je kunt het verwachte rendement zelf berekenen op sites als het Photovoltaic Geographical Information System. Daar kun je ook historische data, zoals het aantal zonuren, van jouw locatie bekijken.
Hoe werken een zonnepaneel en een pv-installatie?
De pv-installatie, of photovoltaïsche installatie, begint natuurlijk met je zonnepanelen. Die zijn in diverse maten verkrijgbaar en hebben verschillende aantallen fotovoltaïsche cellen ('zonnecellen') aan boord. Een gemiddeld paneel is ongeveer 170 bij 100 centimeter groot en is opgebouwd uit pv-cellen met elektrodes aan de voor- en achterkant. Het is zaak de elektrodes aan de voorkant zo min mogelijk licht te laten blokkeren: daarom worden zogeheten 'vingers' gebruikt. Die dunne 'draadjes' die in de cellen lopen, zijn met busbars aan elkaar geschakeld in groepen en zo komt de opgewekte elektriciteit uiteindelijk bij de aansluitcontacten van het zonnepaneel. De exacte opbouw van de cellen, het aantal vingers en busbars en de organisatie van de cellen verschilt per fabrikant.
Het principe van een pv-cel
Hoe meer elektroden door een cel lopen, hoe beter de door het zonlicht vrijgemaakte elektronen opgevangen kunnen worden, maar de draadjes geven ook schaduw op het omliggende silicium. Sommige fabrikanten gebruiken ronde elektrodes en busbars in plaats van platte, om dat effect te minimaliseren. De cellen zijn in groepen geordend, die met een of meerdere bypass-diodes gescheiden zijn. Zo blijft in ieder geval een deel van het paneel functioneren als individuele cellen kapot gaan of een deel van het paneel schaduw heeft en onvoldoende spanning opwekt. De diodes werken dan als schakelaars die een deel van het paneel uitschakelen. De meeste panelen hebben drie diodes, die niet alleen het verlies door eventueel minder presterende cellen in je paneel ondervangen, maar ook nodig zijn voor de veiligheid. Cellen die stuk zijn of te weinig opleveren, krijgen wel de stroom van goedwerkende cellen te verwerken en kunnen dan flink opwarmen en zo zelfs brand veroorzaken. Diodes optimaliseren dus niet alleen je opbrengst, maar dragen ook bij aan de veiligheid.
Elektrodes en busbars van een zonnecel
Een enkele cel in een zonnepaneel wekt ongeveer 0,55V tot 0,6V op, en cellen worden in serie aan elkaar geknoopt om hogere spanningen aan de omvormer te leveren. Hoe meer cellen een paneel heeft - overigens moet je dat aantal bij panelen met zogeheten half cut- of halve cellen door twee delen - hoe hoger de spanning. Een paneel met 72 cellen heeft daardoor een werkspanning van pakweg 40V, terwijl een paneel met 96 cellen een spanning levert van tegen de 55V. De stroomsterkte is daarentegen lager bij een paneel met full cells of minder cellen, terwijl hij bij een half cell-paneel hoger is. Wat de beste keuze is, hangt af van je situatie. Panelen met lagere spanning en hogere stroomsterkte kunnen wat efficiënter energie leveren, maar panelen met hogere spanning en lagere stroomsterkte kunnen met minder licht toch energie opwekken. Ook moeten panelen met half cells minder last van weerstandsverlies hebben, omdat de stroomsterkte lager is.
Waar je ook rekening mee moet houden, is wat je inverter of omvormer aankan. Het spanningsbereik is meestal wel voldoende, maar heeft wel een maximum. Een omvormer met een maximale werkspanning van 1000V (DC) kan maximaal zestien panelen met 144 halfcellen aan (met een Voc van ~50V), en maar twaalf panelen met 96 full cells (Voc ~65V). Gelukkig hebben de meeste omvormers, zeker als je hogere vermogens met zo veel panelen wil opwekken, ondersteuning voor meerdere strengen. Het is daarbij zaak om je legplan en aansluitplan netjes op te delen, zodat je niet één streng maakt die veel meer panelen telt dan een andere streng. De optimale situatie is perfectly balanced, as all things should be, zou Thanos zeggen.
Ook een streng met te weinig panelen heeft weinig zin. Een omvormer heeft namelijk ook een minimale werkspanning en een combinatie van panelen moet dat minimum wel kunnen halen. Als je omvormer een startspanning van 150V heeft, ga je dat met twee of drie panelen niet bereiken. Idealiter verdeel je je panelen zodanig dat je in de buurt van het nominale spanningsbereik van je omvormer zit. Een omvormer heeft een startspanning, nominale spanning en maximale spanning. De startspanning moet door de panelen worden gehaald om de omvormer te kunnen laten beginnen met stroom leveren. Een lage startspanning stelt je installatie in staat vroeger op de dag, bij minder licht, energie te leveren en tot later in de schemering door te werken. De nominale spanning is de spanning waarbij de omvormer optimaal functioneert en waarbij de opgegeven rendementen worden gehaald, en de maximale spanning is de spanning die niet overschreden mag worden. Zo kan je startspanning bijvoorbeeld 200V zijn, je nominale spanning 600V en de maximale spanning 1100V.
Een omvormer, of het nu een micro- of centrale omvormer is, maakt gebruik van mpp-techniek om het maximale vermogen uit je zonnepanelen te halen. Die maximum power point-tracker zoekt, door de impedantie van de aangesloten gelijkspanningsconverter te variëren, een punt in de spanning-stroom-curve van de aangesloten panelen dat het maximale vermogen levert. Dat punt varieert gedurende de dag, onder meer onder invloed van de instraling, maar ook door de temperatuur. Hoe hoger de temperatuur, hoe minder vermogen je panelen opwekken.
Overzicht van een pv-installatie
De opgewekte energie wordt vervolgens naar de dc-ac-converter gestuurd, die enkel- of driefasige wisselspanning van je opgewekte energie maakt en naar je meterkast stuurt. Een power-optimizer die direct op een zonnepaneel wordt gemonteerd heeft alleen die mpp-tracker en dc-dc-converter aan boord. De centrale omvormer neemt dus nog steeds de omzetting naar wisselspanning voor het elektriciteitsnet voor zijn rekening.
In alle stappen van opwekking, transport en omzetting wil je de verliezen zoveel mogelijk beperken. Dat begint bij de panelen, met het aantal (half)cellen, de rangschikking van de cellen, het aantal busbars dat er over heenloopt en de doorlaatbaarheid van het afdekkende glas en de reflectiviteit van de laag achter de panelen. Maar ook de bekabeling van de panelen naar de omvormer, en van de omvormer naar de groepenkast, moet goed gedimensioneerd zijn om weerstandsverlies te beperken. Een dikkere kabel heeft immers minder weerstand dan een dun kabeltje; reden om bijvoorbeeld liever 2,5mm2-kabels dan 1,5mm2-kabels naar je meterkast te laten lopen.
Wat heb je nodig?
Los van een geschikt dak - en dat is je dak al snel - heb je natuurlijk de nodige hardware nodig. Een pv-installatie bestaat uit meer dan alleen zonnepanelen. Zo heb je ook een omvormer nodig, die van de gelijkstroom uit je panelen wisselstroom voor het elektriciteitsnet maakt. Daarnaast moet er in vrijwel alle gevallen een extra groep in je groepenkast aangelegd worden en heb je kabels, installatiemateriaal en eventueel logging-hardware nodig.
Voor die zonnepanelen en omvormer moet je een vrij cruciale, en afhankelijk van je situatie kostenbepalende, keuze maken. Kies je voor een centrale omvormer en een eenvoudige pv-installatie, of kies je voor panelen met elk een micro-omvormer of optimizers? In dat laatste geval heb je nog een centrale omvormer nodig, want zonnepanelen met optimizers leveren nog steeds gelijkstroom, en dat moet worden omgezet in wisselstroom. Micro-omvormers voor elk paneel leveren wisselstroom en daarbij heb je dus geen centrale omvormer nodig.
Overzicht van componenten voor een pv-installatie
De goedkoopste optie is in vrijwel alle gevallen het gebruik van één omvormer voor alle zonnepanelen. De panelen worden dan in één of meer series of strengen aan elkaar gekoppeld en elke streng wordt op de omvormer aangesloten. Ter indicatie: tien panelen van 350Wp kosten pakweg 1500 euro, en een bijpassende omvormer van 3 tot 4 kilowatt kost ongeveer duizend euro. Zonder installatiemateriaal (en installatie) kost zo'n systeem je dus ruwweg 2500 euro. In dit voorbeeld hebben we 350W-panelen van 150 euro per stuk gekozen. Je kunt nog iets goedkopere panelen vinden, maar er zijn ook veel duurdere panelen. Voor all black-panelen van bijvoorbeeld LG of Panasonic betaal je aanzienlijk meer dan voor blauwe Chinese panelen.
SolarEdge-optimizers met centrale omvormer
Wil je optimizers of micro-omvormers, dan kun je aanzienlijk meer betalen, afhankelijk van de capaciteit van het systeem. Elk paneel heeft in het geval van micro-omvormers zijn eigen omvormer die ongeveer 100 tot 150 euro per paneel kost. Je hebt dan geen grote omvormer van duizend euro of meer nodig, maar vaak nog wel een monitoringkastje waarmee je kunt volgen wat je panelen opbrengen. Bij kleinere installaties met tien tot vijftien panelen zijn micro-omvormers niet veel duurder, maar bij grotere installaties wel. De bekendste fabrikant van micro-omvormers is Enphase met de IQ7-serie, die in diverse varianten voor verschillende vermogensklassen omvormers verkoopt.
Een micro-omvormer van Enphase
Met optimizers combineer je min of meer het voordeel van micro-omvormers met de robuustheid van een centrale omvormer. Elke optimizer regelt de maximale spanning van elk paneel individueel, maar levert nog steeds gelijkspanning. Dat wordt in een centrale omvormer naar wisselspanning omgezet. Omdat optimizers wat minder gevoelig voor met name warmte zijn dan micro-omvormers, is je systeem iets minder kwetsbaar omdat de complexere elektronica binnenshuis wordt geplaatst. De keerzijde is dat je ook voor optimizers een meerprijs betaalt, én nog steeds een centrale, relatief dure omvormer nodig hebt.
Voor zowel optimizers als micro-omvormers geldt als groot voordeel dat je voor elk paneel in je installatie afzonderlijk het optimale rendement haalt. Elk paneel wordt afzonderlijk geoptimaliseerd met mpp-tracking, zodat je de maximale opbrengst van je installatie haalt. In de praktijk betekent dit dat je minder of geen last hebt van schaduw op één of meer panelen. De opbrengst van alle panelen in een streng daalt als een van de panelen schaduw krijgt. Bij gebruik van micro-omvormers of optimizers vermindert echter alleen de opbrengst van de panelen met schaduw. Ook blijft je installatie gewoon met de resterende panelen werken, mocht een paneel uitvallen. Als je geen schaduw of andere prestatieverminderende omstandigheden hebt (zoals de situatie waarbij een deel van je panelen in een andere oriëntatie of hoek ligt), kun je waarschijnlijk beter voor een grote omvormer met een of meer seriële strengen kiezen. Wil je echt de maximale opbrengst of wordt een deel van je panelen suboptimaal geplaatst (zoals in de schaduw), dan kun je voor optimizers of micro-omvormers kiezen. Zo'n installatie is duurder, al verdien je de kosten tijdens de levensduur van de installatie met gemak terug; het duurt alleen iets langer. Een installatie met micro-omvormers of optimizers levert niet alleen inherent meer op dan een installatie met een string-omvormer (en half-cutpanelen), maar biedt ook meer flexibiliteit in de toekomst, met het oog op eventuele uitbreidingsmogelijkheden.
Hoeveel zonnepanelen?
Voor je je hele dak laat volleggen met zonnepanelen of juist genoegen neemt met vier panelen op het schuurdak, is het handig om te bedenken hoeveel panelen je nodig hebt. In eerste instantie gaat het vooral om de vraag hoeveel vermogen je wilt opwekken; die panelen komen later wel. Je eigen verbruik inzichtelijk krijgen, is in de regel eenvoudig. Je energieleverancier wil immers elke maand betaald worden voor de geleverde energie en geeft vaak op hoeveel je per maand verbruikt. Op de jaarafrekening zie je hoeveel je precies hebt verbruikt en of er iets moet worden verrekend. Heb je een slimme meter, dan kun je vaak zelfs zien wat je per maand, dag of week verbruikt.
Het verbruik verschilt natuurlijk nogal per huishouden. Woon je alleen, dan heb je waarschijnlijk een lager verbruik dan een gezin met zes kinderen. Maar ook het aantal en het soort apparaten in huis heeft natuurlijk grote invloed op je verbruik. Heb je een gaskookstel of gebruik je inductie? Staan de (elektrische) oven en magnetron overuren te draaien? Heb je je oude koelkast in de schuur gezet als bierkoelkast, of staat daar een vrieskast je snacks bevroren te houden? Het is wat nattevingerwerk, maar veel minder dan 2500kWh per jaar verstook je als huishouden niet, en dat kan makkelijk oplopen tot het dubbele, als je flink veel verbruikers hebt.
Laten we uitgaan van een verbruik op jaarbasis van 3000kWh, wat ongeveer gemiddeld is voor eensgezinswoningen. Wil je je energieleverancier geen geld meer toestoppen, zou je dus 3000wKh aan vermogen moeten opwekken. Zo simpel is het stiekem niet, want vanaf 1 januari 2023 kun je niet meer simpelweg het zelfopgewekte vermogen aftrekken van het door de energieleverancier geleverde vermogen. Daar zul je rekening mee moeten houden, want je verbruik en opwekking vinden maar zelden gelijktijdig plaats.
Salderen
Een bekende term die bij elke berekening over zonnepanelen terugkomt, is salderen. Klap dit blok uit om te lezen hoe dat zit.
Een bekende term die bij elke berekening over zonnepanelen terugkomt, is salderen. Salderen is de term die gebruikt wordt voor het verrekenen van je zelfopgewekte energie en de energie die je afneemt van je leverancier. De huidige regeling is eenvoudig: elke kWh die je zelf opwekt, wordt afgetrokken van het totaalvermogen dat je afneemt. Je betaalt - of ontvangt - het verschil, op je eindafrekening. Stel: je jaarverbruik is 3000kWh en je hebt zonnepanelen die in een jaar 5000kWh opleveren. 1000kWh van die zelfopgewekte stroom gebruik je direct, Netto heb je dus (in cijfers (3000kWh - 1000kWh) - (5000kWh - 1000kWh)) = 2000kWh teruggeleverd. Je betaalt dus niks, en voor die 2000kWh teruggeleverde energie betaalt je energieleverancier jou. Welk bedrag dat is, is afhankelijk van je energieleverancier.
Met het afbouwen van de salderingsregeling mag je vanaf 2023 niet meer volledig salderen, maar slechts een percentage van de opgewekte energie tegen het eigen verbruik wegstrepen. Voor alles wat je extra opwekt, krijg je nog steeds een vergoeding. Dat is echter waarschijnlijk alleen de energieprijs, die een fractie van de totale prijs per kWh is. De 25 cent waarmee je nu gemakshalve kunt rekenen, bestaat namelijk voor een groot deel uit toeslagen en belastingen. Met minder salderen loont het nog steeds zonnepanelen op je dak te hebben, maar je rendement wordt iets minder. Dat kun je een beetje bijsturen door je eigen opgewekte energie zo veel mogelijk direct te verbruiken. Dat betekent je wasmachine of vaatwasser laten draaien als je zonnepanelen maximaal energie opwekken, of je auto laden met zonne-energie.
Desalniettemin gaan we even uit van die 3000kWh. Zonnepanelen worden verkocht met een wattpiek-indicatie, het vermogen dat een paneel idealiter kan opwekken. Een paneel van 300Wp wekt per jaar ongeveer 300kWh op; afhankelijk van je installatie kan dat wat meer of iets minder zijn. Sommige paneelfabrikanten geven naast het Wp-vermogen ook realistische vermogens op, maar in de praktijk wordt over het algemeen gerekend met een factor van 0,85 maal het piekvermogen. Dat betekent dat een zonnepaneleninstallatie van 1000Wp in de praktijk 850kWh oplevert. Nogmaals, dat kan per installatie verschillen.
Met die berekening zou je om je eigen verbruik van 3000kWh af te dekken dus ongeveer 3500Wp aan vermogen op je dak moeten leggen. Dat zouden tien panelen van 350Wp zijn. Dat vermogen zou voor het moment prima zijn, maar bedenk dat vanaf 2023 de salderingsregeling verandert. In dat jaar mag je nog maar ongeveer negentig procent van wat je opwekt verrekenen, en elk jaar daarna wordt dat pakweg tien procent minder, tot de saldering volledig verdwijnt in 2031. Let op, want dat betekent niet dat je niet meer kunt terugleveren. Het houdt alleen in dat je de opgewekte energie niet meer kunt wegstrepen tegen de afgenomen energie. Je krijgt nog wel een terugleververgoeding, waarvan de hoogte afhankelijk is van je energieleverancier. Ook na 2031 krijg je dus nog betaald voor stroom die je zelf opwekt en niet direct verbruikt.
Is het echter wel verstandig om je pv-installatie af te stemmen op precies je huidige verbruik? Veel nieuwbouwhuizen worden bijvoorbeeld geleverd met aanzienlijk minder vermogen dan het gemiddelde gezin nodig heeft. Heb je daar niks aan dan? Natuurlijk helpt alles, en als je uitgaat van een situatie zonder salderen kun je misschien maar beter opmaken wat je opwekt, in plaats van het tegen een gereduceerd tarief terug te leveren. Dat speelt echter pas over een paar jaar en de kans is groot dat je met een jaar of vijf, zes, je installatie al hebt terugverdiend.
Bovendien kan het ook interessant zijn om rekening met je toekomstige situatie te houden. Afgezien van rigoreuze energiebesparing, bijvoorbeeld door oude energieslurpende apparaten te vervangen (hoewel het maar de vraag is hoeveel je het milieu helpt door werkende apparaten te vervangen), ga je in de toekomst waarschijnlijk niet minder energie gebruiken. Denk bijvoorbeeld aan de installatie van een warmtepomp, of toch maar een airco-unit voor die warme dagen, of een close-in boiler in de keuken. En wat dacht je van een elektrische auto? Vooropgesteld dat je thuis kunt, wilt en gaat laden, kost dat ook flink wat kilowattuurtjes. Als je rekent met pakweg 20kWh per honderd kilometer is dat 2000kWh voor tienduizend kilometer. Dat zijn allemaal overwegingen om rekening mee te houden bij de 'dimensionering' van je installatie.
Is je dak geschikt?
We gaven net al even aan dat in Nederland (en België) gerekend wordt met een omrekenfactor van 0,85x om het rendement van zonnepanelen op een dak te berekenen. Dat is vanzelfsprekend een gemiddelde, want niet alle daken in het land zijn hetzelfde. Hoeveel vermogen jouw zonnepanelen opwekken, is van vele factoren afhankelijk, en niet in de laatste plaats van het weer.
De ligging van je dak is uiteraard van groot belang: een dak op het zuiden krijgt meer zon dan een dak op het noorden. Nu is het niet zo dat een pv-installatie op het noorden niks oplevert, want zonnepanelen wekken zelfs in de regen nog - weliswaar een klein percentage (uit eigen ervaring weet ik dat mijn panelen in de regen nog pakweg tien procent opleveren) van hun piekvermogen, maar toch - energie op. Het duurt alleen langer voor je je investering hebt terugverdiend, omdat je minder rendement hebt. Een dak op het zuiden is dan ook helemaal niet nodig: een oostelijk gericht dak vangt immers vooral 's ochtends zon en levert dan energie, en een dak op het westen pakt de namiddagzon. Sterker nog, vanuit het (landelijk of regionaal) energienet bekeken is het juist wenselijk als mensen ook installaties op het oosten en westen plaatsen. Zo wordt het opgewekte vermogen wat gespreid en kan het energienet de belasting beter aan.
Niet alleen de oriëntatie van je dak, maar ook de helling is belangrijk. Een ideale hellingshoek is 20 tot 25 graden, maar ook steilere of vlakkere daken zijn nog steeds geschikt. Ook hier geldt: misschien duurt het iets langer, maar ook in minder ideale situaties leveren zonnepanelen nog altijd energie. Ook een plat dak is geschikt, maar daarbij heb je wat duurder montagemateriaal nodig om de panelen richting de zon te kantelen. Je kunt een snelle check doen op een site als Zonatlas, of een wat uitgebreidere analyse van te verwachten instraling op je dak bij het PVGIS van de EU.
Resultaat van de dakcheck van Zonatlas
Een puntje waar je ook nog rekening mee moet houden, is schaduw. Als het gros van de dag een boom schaduw op je dak werpt, of allerlei dakconstructies schaduw veroorzaken, vermindert dat je opbrengst. We kijken zo waarom dat is en hoe je dat oplost, maar ook hier geldt weer dat je panelen nog steeds energie opwekken; alleen neemt de terugverdientijd wat toe.
Het bovenstaande geldt vooral als je zelf eigenaar van een huis bent en baas over je eigen dak bent. Bij huurhuizen ben je afhankelijk van een verhuurorganisatie of toestemming van een verhuurder, al kunnen we ons in dat laatste geval voorstellen dat je geen duizenden euro's gaat investeren in andermans vastgoed. Woon je in een appartement met een gezamenlijk dak, dan heb je waarschijnlijk met een VvE te maken voor toestemming. Wellicht kan het in zo'n geval interessant zijn om een gezamenlijk pv-project te starten.
Wie moet het installeren?
Deze stap is waarschijnlijk de lastigste van allemaal. Bij wie koop je je panelen en wie moet de boel komen installeren? Vaak is dat hetzelfde bedrijf, al maken veel verkopende partijen gebruik van onderaannemers voor de installatie. Hoe weet je dat partij X een beetje betrouwbaar is en goed werk levert of laat leveren? Het zoeken naar een verkoper die voor een leuke prijs zonnepanelen en aanverwante artikelen verkoopt is niet zo moeilijk: dat kunnen we allemaal wel. Het is een kwestie van prijzen vergelijken voor identieke of op z'n minst vergelijkbare configuraties.
Voor het inschatten of de installatie een beetje fatsoenlijk zal verlopen, zul je echter toch afhankelijk zijn van ervaringen van anderen. In principe belooft elke installateur natuurlijk een vlekkeloze installatie, maar de praktijk kan anders zijn. De ergste cowboy-fase hebben we wel een beetje gehad, zo lijkt het, maar tegenwoordig is de vraag naar zonnepanelen weer zodanig toegenomen dat de installateurs niet aan te slepen zijn. Een goed plan van aanpak kan helpen om de installatie naar wens te laten verlopen én halfslachtige installateurs te 'ontmaskeren'.
Natuurlijk is het handig om te beginnen met overleggen hoe je panelen op je dak komen te liggen. Jij weet immers beter dan installateurs of die kale boom in de zomer juist voor schaduw zorgt en waar je beter geen panelen kunt leggen. Ook de bekabeling van de panelen naar de omvormer verdient een overweging. Hoe moeten die lopen, en daarmee gepaard: waar wil je de omvormer laten plaatsen? De meeste zijn vrijwel volledig geruisloos, maar misschien wil je liever niet je hoofd ertegen stoten als je naar zolder loopt. Een goede plek aanwijzen, ook rekening houdend met de volgende stap, is dan in je voordeel.
Die volgende stap betreft de kabel naar je meterkast. Je omvormer levert immers wisselstroom die naar een groep in je schakelkast moet. Hoe die kabel loopt - binnenshuis door een loze leiding, dwars door de vloeren, of buitenlangs via bijvoorbeeld een regenpijp - is iets dat je zelf kunt uitdokteren en in overleg met de installateur kunt laten uitvoeren. Een installateur of installatieteam heeft natuurlijk vaak de nodige ervaring en kun je om advies vragen, maar niet iedereen zal voor de mooiste oplossing gaan als er een snellere, gemakkelijkere optie is.
In sommige gevallen kun je bij de verkoper van je pv-installatie ook de installatie laten regelen, in andere gevallen zul je een externe partij moeten benaderen. Natuurlijk is er ook nog de DIY-optie, al moet je je daar een paar dingen bij realiseren. Ten eerste is dat je eigen veiligheid. Menig installatiebedrijf sjouwt de zonnepanelen via een ladder het dak op en werkt zonder zekeringen op het dak. Of je je daar lekker bij voelt moet je zelf bepalen, maar bedenk dat een zonnepaneel al snel twintig of dertig kilogram weegt (afhankelijk van het formaat) en met een formaat van pakweg een meter bij dik anderhalve meter aardig wat wind vangt. Het is toch zonde als je je paneel van tweehonderd euro uit je handen laat vallen of niet kan houden door een windvlaag.
De installatie van zonnepanelen an sich is niet bijster ingewikkeld, en mits je je lekker voelt op je dak én veilig genoeg kunt werken, kun je flink wat geld besparen door zelf je panelen op je dak te bevestigen. Waar je beter niet op kunt besparen, is de elektrische installatie. Een string zonnepanelen heeft een spanning van enkele honderden volt gelijkspanning, en ze hebben geen uit-schakelaar. Ook de inverter aansluiten op de groepenkast moet volgens voorschriften gebeuren. Niet alleen wegens garantie, maar ook voor je eigen veiligheid. Bovendien ben je niet altijd verzekerd, mocht er iets gebeuren met de elektrische installatie die je zelf hebt aangelegd of gewijzigd. Hoe je die installatie uitvoert - geheel uitbesteed, of deels zelf en deels door een elektricien - en of je een steiger of een goederenliftje huurt, is allemaal deel van het rekensommetje dat je moet maken. Een volledige installatie kan ruim meer dan duizend euro kosten, maar een paar dagen een steiger huren en een elektricien apart laten komen is ook niet gratis. Aan jou de keus, maar wat je ook doet: doe het veilig.
Tweedehandspanelen een optie?
Toen we in een recente Tweakers-podcast spraken over zonnepanelen, kwam daarbij ook de optie om ze tweedehands aan te schaffen aan bod, een onderwerp waar gezien de reacties onder de podcast interesse voor bestaat bij onze lezers. Hoewel zonnepanelen tientallen jaren meegaan en je dus niet zou verwachten dat er een tweedehands markt voor is, ligt dat in de praktijk anders. Bij zonnepanelen dalen de aanschafkosten per Wp al jaren gestaag, terwijl de opbrengst per vierkante meter toeneemt. Je kunt hierdoor op hetzelfde dakoppervlak elk jaar meer vermogen voor minder geld kwijt. Zowel particulieren als bedrijven met een oudere installatie die méér energie willen opwekken, kiezen er daarom in sommige gevallen voor om oudere, minder efficiënte panelen om te wisselen voor nieuwere modellen. Voor die nieuwe panelen is dan vaak ook een zwaardere omvormer nodig zodat niet alleen de zonnepanelen van het dak verdwijnen, maar ook de nog prima werkende omvormer ingewisseld wordt voor een nieuw model. Uiteraard zijn er ook andere redenen om zonnepanelen te vervangen. Wij kennen een praktijkvoorbeeld waarbij nieuwe bewoners na de verkoop van een huis directe alle blauwe zonnepanelen met blanke aluminiumranden van het dak lieten halen omdat ze een dakkapel gingen plaatsen waardoor een deel van de panelen sowieso moest verdwijnen. Vooral bij bedrijfspanden kunnen ook andere economische factoren meespelen waardoor installaties soms al véél eerder worden vervangen of afgebroken dan technisch noodzakelijk. En dan gaat het al snel om grote aantallen panelen en omvormers die op de markt komen en - via tussenpartijen - weer te koop worden aangeboden.
Waar koop je tweedehands panelen en omvormers?
Hoewel het aanbod van tweedehands zonnepanelen en omvormers niet zo groot is als dat van tweedehands auto's, kun je met wat zoeken wel degelijk tegen goede deals aanlopen. Marktplaats is een goed uitgangspunt, maar ook op de bekende veilingsites worden soms (grotere) partijen tweedehands panelen en omvormers aangeboden. Let bij veilingsites wel goed op eventueel bijkomende kosten, want die kunnen een deal die in eerste instantie erg voordelig lijkt toch een stuk minder gunstig maken.
Onder andere via Marktplaats worden vaak partijen tweedehands zonnepanelen aangeboden
Aandachtpunten tweedehands zonnepanelen
Als je een set tweedehands zonnepanelen op het oog hebt, probeer dan altijd te achterhalen wat voor vlees je in de kuip hebt. Net als bij andere producten die je tweedehands koopt, is het slim om na te vragen waar de producten vandaan komen, hoe lang ze gebruikt zijn en wat de reden is dat ze verkocht worden. Hoe nieuwer de panelen, hoe beter. Zoals eerder beschreven, neemt het rendement van zonnepanelen elk jaar iets af, al is het effect daarvan beperkt.
Bij zonnepanelen raden wij ook aan om ze altijd fysiek te bekijken voordat je ze koopt. Ga niet af op foto's, maar inspecteer de panelen met eigen ogen. Zonnepanelen moeten mooi helder zijn, het glas hoort geen scheurtjes of pitjes te hebben. Beschadigingen kunnen leiden tot delaminatie van een paneel, waarbij er vocht of luchtbellen achter het glas ontstaan. Hoewel dat niet per definitie meteen het einde van een paneel betekent, zouden wij afraden om panelen met beschadigingen aan te schaffen, hoe goedkoop ze ook worden aangeboden.
Bekijk ook de junctionbox aan de achterzijde van het paneel. Uit deze - meestal zwarte - doos komen de dc-kabels waarmee het paneel op een streng of op een micro-omvormer aangesloten kan worden. Deze junctionbox moet geheel intact en direct op het paneel gemonteerd zijn. Een loszittende of gescheurde behuizing is direct een no-go. Controleer ook of de connectors aan het eind van de dc-kabels intact zijn en de contacten geen sporen van corrosie vertonen.
Als laatste is het - afhankelijk van de omstandigheden - slim om met een multimeter de open klemspanning van de niet-aangesloten panelen te meten. Dit kan inzicht geven in eventuele verschillen als je meerdere panelen bekijkt, al is de open klemspanning die je meet afhankelijk van de hoeveelheid invallend (zon)licht. Dus bij wisselende bewolking of 's avonds geeft dit geen duidelijk beeld. Onder een strakblauwe hemel zou de gemeten klemspanning echter in de buurt moeten komen bij de opgegeven klemspanning. Zo niet, dan is er mogelijk iets met het paneel aan de hand.
Aandachtspunten tweedehands omvormers
Voor de aanschaf van een tweedehands omvormer gelden ook de basistips zoals we die hierboven beschreven. Vraag naar de herkomst en reden van vervanging, en probeer er vooral ook achter te kopen hoeveel jaar de omvormer in gebruik is geweest. Omvormers hebben namelijk een beperkte levensduur. Afhankelijk van de omgeving waarin de omvormer gemonteerd wordt, kan hij erg warm worden, wat voor slijtage zorgt. De economische levensduur van een PV-omvormer wordt vaak op acht tot twaalf jaar gesteld. Dat wil niet zeggen dat een omvormer niet langer mee kán gaan, maar de kans dat een omvormer na deze tijd defect raakt, wordt steeds groter. Nu gebeurt het vaak dat relatief jonge omvormers tweedehands worden aangeboden omdat mensen bij uitbreiding van een bestaande installatie overstappen op een nieuwe omvormer met meer vermogen.
Tenzij je micro-omvormers gebruikt is het voordeel wel dat je een omvormer een stuk makkelijker kunt vervangen dan de zonnepanelen; je hoeft er immers niet voor het dak op. Koop je een tweedehands omvormer en geeft die na een paar jaar de geest, dan vervang je hem relatief makkelijk door een ander (tweedehands) exemplaar.
Omdat de onzekerheid over de resterende levensduur van een gebruikte omvormer een stuk groter is dan die van een tweedehands zonnepaneel, raden wij aan om scherp op te prijs te letten. Kijk daarbij niet naar wat de nieuwprijs van de omvormer in het verleden was, maar vergelijk de prijs met die van een gelijkwaardig nieuw model dat je nu kunt kopen. Bij voorkeur betaal je tweedehands niet meer dan een derde van wat een nieuwe omvormer kost, en liever uiteraard nog minder.
Doe sowieso onderzoek naar het type omvormer dat je op het oog hebt. Staat de omvormer als betrouwbaar bekend, of worden er juist veel problemen over gemeld? Bestaat de fabrikant nog en zijn er eventueel vervangingsonderdelen te krijgen? Is er een online monitoring-portal waar je als tweede eigenaar toegang toe kunt krijgen? Allemaal zaken om ter overweging mee te nemen.
Garantie
Een zoektocht op verkoopsites leert dat niet alleen particulieren tweedehands pv-apparatuur aanbieden, maar er ook bedrijven zijn die zich hierin specialiseren. Vaak betaal je bij zo'n bedrijf wat meer dan de beste deal bij een particulier, maar daar staat tegenover dat je vaak wel (beperkte) garantie hebt. Bespreek met de verkoper wat deze garantie precies inhoudt, want dat voorkomt discussie later. Koop je van een particulier, dan kun je in de basis niet op garantie rekenen, tenzij je vooraf duidelijke afspraken maakt over eventuele compensatie als de panelen of omvormer toch niet werken.
Installatie
Ben je iemand die wel oren heeft naar een avontuur met tweedehands zonnepanelen en omvormers, dan is de kans groot dat je deze ook zelf wilt installeren. En hoewel het monteren en aansluiten van een pv-installatie geen rocket science is, willen we nogmaals benadrukken dat je er voorzichtig mee moet zijn. Buiten de fysieke gevaren die komen kijken bij de installatie van relatief grote en zware panelen op een schuin dak, dien je er ook voor te zorgen dat de elektrische installatie op orde is en voldoet aan de NEN 1010:2525-normen, wat voor pv-installaties onder andere betekent dat de draagconstructie geaard moet zijn en bij grotere installaties ook aan de dc-zijde overspanningsbeveiliging moet worden toegepast. Nieuwe pv-installaties dienen op een eigen eindgroep aangesloten te worden, wat in veel gevallen betekent dat er een extra zekeringsautomaat in de groepenkast moet worden bijgeplaatst. Tenzij je gekwalificeerd bent om met elektrische installaties werken, raden wij af om dit zelf te doen. Het is verstandiger om hiervoor een elektricien in te schakelen, al is het maar om problemen met de verzekering te voorkomen als er ooit brand mocht uitbreken.
Thuisaccu en off-the-grid
Helemaal 'off the grid' zul je er waarschijnlijk (in ieder geval zonder hele grote investering) niet mee kunnen worden, maar een thuisaccu is het overwegen waard als je zoveel mogelijk zelfopgewekte energie wil benutten. Zeker als salderen straks, vanaf 2023, steeds verder wordt afgebouwd en vervolgens verdwijnt, is het een overweging waard om een thuisaccu aan te schaffen. Zo kun je overdag opgewekte energie opslaan en die 's avonds gebruiken. Wie overdag overwegend weg is en vooral 's avonds energie gebruikt, zal immers vooral energie van het elektriciteitsnet gebruiken.
De markt van thuisaccu's staat echter nog behoorlijk in de kinderschoenen. Er is al een jaar of vijf één bekende accu op de markt, de Powerwall van Tesla, die aanvankelijk alleen in de Verenigde Staten werd verkocht. In Nederland en België begint het aantal accu's voor thuis wat te groeien, maar een volwassen markt is het bij lange na nog niet. En als je dacht dat zonnepanelen en de installatie ervan met offerte-gedreven verkoop ondoorzichtig is, dan moet je eens naar thuisaccu's kijken.
Thuisaccu
Er is een handjevol prijzen beschikbaar, en dat is nog genereus. De stelregel is dat één kWh aan accucapaciteit ongeveer duizend euro kost. Met een accu van ongeveer 5kWh kan een gemiddeld huishouden het grootste deel van het eigen verbruik opvangen, mits zo'n accu geschikt is om ook grote verbruikers te bedienen. De eerdergenoemde Powerwall kan bijvoorbeeld een vermogen leveren van 5,8kW, en een van de weinige andere accusystemen met een prijs, de SAJ AS1-3KS-5.1, kan 3kW leveren. Voor grootverbruikers als een inductiekookplaat of magnetron is dat onvoldoende.
In Nederland is er momenteel, en ook in de nabije toekomst, geen subsidie op thuisaccu's, wat hun terugverdientijd niet ten goede komt. Zou je nog maar 10 cent per kWh van je energieleverancier terugkrijgen bij terugleveren en de kosten per kWh 25 cent blijven, dan zou je per opgeslagen en zelfgebruikte kWh in je thuisaccu 15 cent terugverdienen. Met een capaciteit van 5kWh kun je dus dagelijks 75 cent besparen, of per jaar 275 euro. Met een geadverteerde prijs van ruim 3300 euro voor de genoemde SAJ AS1-3KS-5.1-accu zou je de accu in twaalf jaar terugverdienen. In België is er wel een subsidie tot 300 euro per kWh aan capaciteit, tot maximaal 2550 euro per installatie. Dat bedrag neemt in 2022 af tot 225 euro/kWh, in 2023 is het 150 euro/kWh en in het laatste jaar voor de subsidie, 2024, wordt het 75 euro/kWh.
Een alternatief voor de thuisaccu zou een elektrische auto kunnen zijn, mits deze over een techniek beschikt die V2G, of Vehicle to Grid, heet. Daarmee kun je de accu van je elektrische auto als buffer voor je zonnepaneelinstallatie gebruiken, door tijdens opwekken het elektrisch vermogen in je auto-accu op te slaan en 's avonds en 's nachts te gebruiken. Uiteraard moet je auto dan wel op een compatibele 'laadpaal' aangesloten zijn, en je auto moet V2G ondersteunen. Momenteel zijn er nog maar weinig auto's die dat doen, zoals de Sono Sion en de nieuwe EV6 van KIA en Hyundai's Ioniq 5, maar Volkswagens MEB v2-platform zou ook V2G-ondersteuning krijgen. Vorig jaar publiceerden we een uitgebreid achtergrondverhaal over V2G.
Tot slot
We kunnen je niet alle voor- en nadelen van elke combinatie van zonnepanelen en omvormers en overige hardware vertellen, en of zonnepanelen gunstig zijn voor jou of niet is een rekensom die je voor jezelf moet maken. Hou er wel rekening mee dat een pv-installatie geen kortetermijn-ding is: met een beetje mazzel renderen je zonnepanelen over twintig jaar ook nog lekker. In dat licht bekeken maakt het helemaal niet zo gek veel uit wat voor installatie je kiest, maar meer dát je zonnepanelen op je dak legt. Dan maakt het niet zoveel uit of je je investering binnen zes of zeven, of pas na tien jaar hebt terugverdiend.
We hebben in onderstaande tabel geprobeerd enkele voors en tegens van diverse technieken en scenario's op een rij te zetten, maar bedenk dat ieder dak en iedere situatie anders is. Met alle variabelen is het geen exacte wetenschap en je moet ook nog een beetje geluk hebben. Geluk met de partij die je zonnepanelen installeert, maar ook met de levensduur en het rendementsverloop van je panelen en omvormer.
Optie
Voordelen
Nadelen
Budgetpanelen
Goedkoop Snel terugverdiend
Mogelijk lagere kwaliteit Lager rendement
All Black-panelen
Esthetischer Vaak betere kwaliteit
Lager rendement in zon (warmte) Hogere aanschafkosten
Perc-panelen
Hoger rendement
Grotere kans op degradatie
Half-cut panelen
Hoger rendement
Grotere kans op productiedefecten
Centrale omvormer
Lagere prijs
Beperkt uitbreidbaar
Micro-omvormers
Hoger rendement Uitbreidbaar
Hogere aanschafprijs
Power-optimizers
Hoger rendement
Hogere aanschafprijs
All-in installatie
Garantie op installatie Zelf niet dak op
Kans op buurman-en-buurman Hogere prijs
Gebruikte hardware
Zeer lage aanschaf
Kans op defecten Weinig/geen garantie
Vrijwel elke optie is een afweging tussen hogere opbrengst en hogere aanschafprijs. Bovendien spelen uiteraard ook een stuk gemak en de rust van kwaliteit en garantie een rol.
We kunnen je niet vertellen hoe de energiemarkt zich gaat ontwikkelen in de komende jaren. Wel stijgen de vermogens van zonnepanelen gestaag en is de prijs per Wp-vermogen de laatste tijd gedaald. Dat wordt weer deels gecompenseerd door de groeiende vraag naar zonnepanelen, gecombineerd met krapte wat installatiecapaciteit betreft en de extreem hoge transportkosten van zeecontainers. En dat wordt weer gecompenseerd door de stijgende energieprijzen. Per saldo blijft het dus lonen om zonnepanelen te nemen. Bovendien help je het milieu ermee en worden we met zijn allen minder afhankelijk van 'grijze' elektriciteit.
Tip van mijn installateur was ipv van een accu een warmteboiler / zonneboiler te nemen om het overschot aan energie op te vangen als de saldering weinig rendement geeft.
Vind dit artikel helaas niet diepgaand, veel informatie wist ik al... Interessanter zou zijn om te meer toe te spitsen wat te doen nadat saldering weg valt. Ik ga geen grote investering doen als ik niet weet welke goede alternatieven er zijn nadat saldering weg valt. 5-6k is immers nog steeds een grote investering voor de meeste mensen. Off the grid is iets wat telkens interessanter wordt aangezien je energielabel ook hoger wordt (A+++)
[Reactie gewijzigd door Brawler1986 op 22 juli 2024 14:46]
Toevallig worden deze maand de zonnepanelen geplaatst met SolarEdge. Dus mooi dat dit prima kan . Panelen zijn 370Wp, 12 stuks op het zuid / zuidoosten.
Dat treft, hier morgen ook, zelfde omvormer en panelen, ook 12 stuks.
Wij hebben gekozen voor Power Optimizers daar we een dakkapel hebben.
Totale prijs, incl. garantie 25 jaar op alles: 6500 euro.
Ik denk dat je niet teveel in eigen financiële rendement moet denken. Gooi het gewoon lekker het net op en als genoeg mensen dat doen daalt de stroomprijs in de zomer naar nul en staan er vanzelf in jouw regio bedrijfjes op die er iets nuttigs en CO2-besparends mee doen. Een aluminiumsmelter bijvoorbeeld die geen overheidssteun aanvraagt als in de herfst de stroomprijzen oplopen maar gewoon met het seizoen mee produceert. Of sla het (als de techniek op de markt komt) op als houdbare warmte in zouthydraten. Hoeven wij niet moeilijk te gaan doen met accus.
Het opwarmen van water kost mij in de zomer nauwelijks iets, ik heb nog een CV en de kosten voor het opwarmen van water is verwaarloosbaar. De kosten zitten in het opwarmen van mijn huis in de winter. Binnenkort wordt mijn dak geisoleerd dus die kosten hoop ik terug te dringen.
Je kan beter crypto minen, levert meer op waardoor je zonnenpanelen er sneller uit hebt. Stroomverbruik van mn 3080 die mined is ongeveer 144kwh per maand en levert me 190 euro op per maand. Stroomkosten niet meegerekend vanwege zonnenpanelen.
Wat mij betreft hoop ik dat het salderen nog even door gaat.
Mooi en helder verhaal. Wij als inspectiebedrijf van PV-systemen zien helaas nog wel meer de cowboys in het veld dan de serieuzere installateurs. Vaak ook nog eens gevaarlijke installaties afleveren waarbij de normen tijdens aanleg van installatie niet in acht worden gehouden. Ik zal niet jokken als ik zeg dat van de 100 installaties die ik inspecteer er hooguit een stuk of 5 echt goed zijn aangelegd. Het begint al bij de connectoren. Er zijn genoeg voorbeelden te noemen van installateurs die denken dat verschillende merken connectoren in een verbinding prima kunnen. Nou ik heb nieuws voor je: de meeste branden beginnen bij deze verbindingen. Je doet er dus goed aan uitsluitend hetzelfde merk connectoren in een verbinding toe te passen. (verzekeringstechnisch ook)
Laatst hier lokaal nog installateurs van panelen gezien die zij gebruikten als glijbaan om van de daknok naar beneden te glijden per rij. Alle 35 rijen! Ik kon mijn ogen niet geloven. Ik ben dan ook echt wel benieuwd in de zomer of er hierdoor microcracks in gekomen zijn welke ik nog ga bekijken met de thermodrone.
Over het afstemmen van paneelvermogen ten opzichte van het omvormervermogen lees ik helaas niet terug dat overdimensionering van het aangelegde paneelvermogen tov je omvormer nog wel gunstiger kan zijn in de wintermaanden. Bijvoorbeeld 6000Wp aan panelen op een 6K omvormer zal in de winter wat minder makkelijk opstarten dan 6000Wp en een 5K omvormer. Bovendien hebben de meeste omvormers ook een overdrive functie welke weer meer dan het nominaalvermogen terug kunnen leveren in bijvoorbeeld de zomer.
Panelen Leasen zie ik ook nog wel regelmatig terugkomen in de buurt maar met gemiddeld 2x de prijs over 20 jaar ten opzichte van een echte aankoop kan je beter de investering van aankoop overwegen.
Het stukje over de thuisaccu is wel interessant. Ik heb ook op fora voorbij zien komen dat een gozer een oude server UPS heeft omgebouwd tot hele huis UPS. Dat in combinatie met een opslagsysteem. Hier ligt mijn interesse wel in de toekomt maar hier is inderdaad nog niet erg veel over te vinden. Er zijn natuurlijk wel genoeg DIY projecten maar ik heb nog niet echt de juiste gevonden die mijn interesse wekt om zelf aan te durven.
wat mij vooral opvalt in het stukje over thuisaccu's en off-the grid is dat men iets roept over v2g.
maar wie heeft er nu in godsnaam een auto die de hele dag thuis staat.
misschien zijn er wat nachtwakers, horeca medewerkers en verpleegkundigen die hun auto pas savonds nodig hebben, maar de rest zal in geval van lokale opslag dus andere manieren moeten zoeken.
waar ik persoonlijk meer intresse in zou hebben is de vraag of het op termijn mogelijk gaat zijn om een apart gelijkstroom-net aan te leggen,
om je een idee te geven: hoeveel apparaten die je overdag zou kunnen gebruiken hebben niet weer een gelijkstroom-adaptor? dat betekend dus dat je panelen gelijkstroom opwekken, dat dat voltage moet worden opgekrikt naar. 230v, dat het moet worden omgezet in wisselspanning dat het een stukje door de muur gaat en dat het vervolgens weer, (net zo innefficient weer wordt omgezet naar gelijkstroom ...
zou het niet efficiënter zijn om voor al je computers dc-dc omvormers te gebruiken. ook heel veel ledlicht wordt aangestuurd op gelijkstroom vooral voor mensen die bijvoorbeeld een thuiskantoor zouden hebben zou het bijzonder interessant kunnen zijn om te kijken hoe je de opgewekte energie kunt normaliseren en direct inzetten.
volgende stap zou kunnen zijn dat er een bedrijf komt die zaken als wasmachines bouwt die niet meer op wisselspanning werken.
ik weet nog dat hele massa's huishoudens hun dagelijkse routine zo inrichtten dat er 's avonds gewassen kon worden want dan was de stroom goedkoper. zou je nu niet het zelfde kunnen doen, door je wasmachine te laten draaien op het moment je panelen het meeste opwekken ... kom je dan ergens toch nog te kort dan kun je één centrale omvormer AC-DC gebruiken om het verschil van het net te trekken.
wat mij vooral opvalt in het stukje over thuisaccu's en off-the grid is dat men iets roept over v2g.
maar wie heeft er nu in godsnaam een auto die de hele dag thuis staat.
V2G en een thuisaccu hebben ieder hun eigen voor- en nadelen. Een thuisaccu is een asset die altijd beschikbaar is. Daar staat tegenover dat je elke kWh die in een thuisaccu opgeslagen moet kunnen worden een extra investering is. Zelfs met zelfbouw zit je momenteel op zo'n 3000 euro per 10 kWh plus kosten van een omvormer. Een nieuwe EV is vaak al is uitgerust met een accu van 50 tot 80 kWh en een range van 300 tot 500 km. De gemiddelde Nederlander rijdt veel minder dan dat. De meeste huishoudens hebben dus meer dan genoeg ruimte om een deel van die 50 tot 80 kWh in te zetten als een flexibele asset in een smart grid.
Op dit moment is er in Nederland vanwege de salderingsregeling geen case te maken voor thuisaccu's op een kleinverbruikersaansluiting. Als consumenten in de toekomst gebruik kunnen maken van variabele energieprijzen en elektriciteit hopelijk minder wordt belast zou je een accu kunnen inzetten om zelfconsumptie te verhogen en om energie in te kopen op het het moment dat de kosten laag zijn en kunnen terugleveren op het moment dat de kosten hoog zijn. Wellicht kun je ook nog wat vergoedingen krijgen voor bijdrage aan netstabilisatie.
Ik denk dat als je tegen die tijd gaat uitrekenen wat een terugleverende EV met een grote accu (die niet altijd beschikbaar is) kan opleveren ten opzichte van een veel kleinere maar ook duurdere thuisaccu (die wel altijd beschikbaar is) de EV met V2G geen slechte case zal maken.
Wat betreft je voorbeeld met die wasmachine die zelf (binnen bepaalde constraints) bedenkt op welke moment hij het beste energie kan afnemen: dat is waar het naartoe zal gaan in een toekomstig smart grid. We gaan van een situatie waarin energie centraal werd opgewekt en aanbod de vraag volgde naar een situatie waarin energie decentraal wordt opgewekt uit intermitterende duurzame bronnen zoals wind en zon en de vraag het aanbod moet volgen. Het toverwoord is flexibiliteit. Hoe meer assets erin in het stroomnet zijn die flexibel aanbod en vraag kunnen afstemmen, hoe makkelijker het wordt om opwek en verbruik in balans te houden. Een EV met V2G die 11 kW flexibel vermogen kan afnemen én terugleveren en 40 kWh flexibel inzetbare opslagcapaciteit heeft gaat dan overigens wel meer zoden aan de dijk zetten dan een wasmachine.
Er zijn op dit moment nog geen betaalbare opties voor vehicle-to-grid. Een Leaf en e-Evalia die er geschikt voor zijn (schijnbaar niet alle versies) kunnen alleen terugleveren via de Chademo-laadpoort. Je hebt een geschikte bidirectionele DC-charger nodig om terug te kunnen leveren. Reken op prijzen vanaf € 10K voor een lader dus dat heeft nog weinig zin.
wat mij vooral opvalt in het stukje over thuisaccu's en off-the grid is dat men iets roept over v2g.
maar wie heeft er nu in godsnaam een auto die de hele dag thuis staat.
Dat heb ik ook nooit begrepen in die auto-buffer verhalen. Niet alleen moet je auto overdag thuis zijn om je overschot op te vangen, maar ook 's avonds en nachts om terug te leveren. Dan is je auto een hele dure powerwall op wielen. Dit lijkt me hoofdzakelijk een marketing gimmick.
Het gekke is dat je auto helemaal geen dure powerwall is als je kijkt naar de prijs per kWh. Zoals aangegeven in het artikel is die voor een powerwall ongeveer 1 kEUR per kWh dus bv een Tesla met 75kWh accu zou dus vergelijkbaar zijn met een powerwall ter waarde van 75kEUR... En inderdaad, dan heb je wel een immobiele auto...
Het kan zelfs goedkoper, waren er hier voor aan het kijken, offerte: 6000EUR /10kWh
Een auto koop je 2dehands rond de 15000 met 30/40kWh (dacht ik) maar de laadpaal volgens de prijzen wat ik kon vinden... 4000 - 6000euro dan kan je al beter kijken naar een systeem dat er specifiek voor gemaakt is.
Ik werk voornamelijk thuis, en dat blijft vermoedelijk zelfs na COVID zo, als ik een EV had zou die het grootste deel van de tijd als batterij kunnen werken.
Een gimmick gaat wel ver, lang niet iedereen gebruikt de auto voor werk. Dat zie je ook als je op een middag door een woonwijk rijdt. De helft van de auto's staan er dan nog.
Dit is een beetje een instinker en een beetje appels met peren vergelijken.
Er zijn 2 wenselijke effecten die we willen behalen: - zelf consumptie maximaliseren: het presentatie van zelf opgewekte stroom dat direct gebruikt kan worden - grid consumptie kosten minimaliseren:
Naarmate salderen afgebouwd wordt wordt zelf consumptie aantrekkelijk. Een verhoging van 30% naar 40% levert al snel een paar honderd euro op.
Op het ogenblik is het verschil tussen piek en dal tarief laag, maar bij energie verbruik op uur tarief is het verschil veel groter en valt er dus meer te verdienen door op de juiste tijden stroom af te nemen of terug te verkopen.
V2G werkt niet het zelfde als een thuis accu omdat de functionaliteit heel anders is. Het is niet puur het maximaliseren van zelf consumptie, maar het geeft mogelijkheden om duren pieken te vermeiden en overtollige stroom terug te leveren als het nog iets oplevert. Niet geheel ontoevallig is stroom vaak het duurst rond vertrek en thuiskomst en het goedkoopst snachts en in het weekend. Je auto in het weekend opladen en door de week gebruiken om de dure stroom pieken af te vangen met goedkope nachtstroom werkt prima.
Ik denk niet dat we V2G in de nabije toekomst echt gaan zien omdat de kosten/baten nog niet duidelijk zijn, maar het heeft potentie.
Niet alleen moet je auto overdag thuis zijn om je overschot op te vangen, maar ook 's avonds en nachts om terug te leveren.
Je zou maar 's nachts je auto thuis moeten hebben staan, wie doet dat?
On-topic: Ik denk dat voor genoeg Tweakers geld dat zij al met de OV of fiets naar hun werk gaan, of dat zouden kunnen doen, óf te ver weg van werk wonen en eigenlijk zouden moeten verhuizen. Natuurlijk zijn er situaties waar een auto als powerwall niet ideaal is, maar ik denk dat het vaker wel dan niet uitkomt. Zeker als voor de fossielvrije binnenstad straks elk modaal verdienende gezin een Dacia Spring of Volkswagen E-up heeft staan als boodschappenwagen en naar-familie-gaanwagen. Da's een hele toffe en bruikbare 30 kWh "powerwall!"
Ehm... tja. Het is nu 5 uur. Wij zijn thuis. Alle 3 de EVs zijn thuis. De thuiswerk situatie is dat ze eigenlijk 24/7 thuis staan. Dus ik snap het prima.
Ik werk fulltime thuis, en moet vooralsnog misschien 1 a 2 keer per week van huis, dus voor mij zou dat perfect kunnen. Of een 2e auto, kleine e-UP, zou al leuk zijn daarvoor. Die staan meestal veel stil.
Ik werk tegenwoordig best veel thuis. (zeg 3 dagen in de week).
Dan kan mijn auto mooi volladen op de thuiswerkdagen en 1 a 2kwh in de nacht afstaan aan mijn huis
Er is nog zat energie over om de volgende dag naar kantoor en terug te komen, waar hij 's nachts weer een kwh of 2 kan leveren en de volgende dag weer kan aftoppen op de zonnestroom.
Je rijdt hem zelden helemaal leeg natuurlijk zodat ie meteen weer opgeladen hoeft te worden.
Als je elke dag van zonsopkomst-zonsondergang weg bent; ja, dan is het niet zo veel toegevoegde waarde als thuisaccu, in de andere gevallen kan het best een stuk helpen.
Wij hebben een ioniq 5 thuis staan en een dak vol met panelen. Wij zijn de meeste dagen thuis en gebruiken de auto om af en toe naar kantoor te gaan en voor de lange citytrips dat wij in het wkf graag doen. Voor ons werkt het.
ik heb daar ook wel eens over nagedacht zo'n DC distributie in huis maar onderschat niet de hoeveelheid koper die je dan nodig hebt om het systeem alleen al net zo efficient laat staan efficienter te laten zijn dan AC met omvormers. kijk maar eens naar de dikke kabels die in voertuigen gebruikt worden voor serieuze DC vermogens.
Klein rekensommetje voor als je een normale 16A groep in huis zou willen vervangen met een DC groep:
16A x 230V = 3680W
3680W / 12V = 306,6A
3680 / 24V = 153A
Daar heb je dus immens dikke kabels voor nodig om daar fatsoenlijke afstanden mee te halen.
Dat kun je weer verbeteren door gebruik te maken van hogere spanning maar dat betekent dat je voor de meeste verbruikers ook weer een grotere DC-DC omvormer moet gebruiken die ook weer efficiëntie van het geheel weg nemen.
Ik vraag me af hoeveel je er uiteindelijk mee zou winnen aangezien ACDC converters nog best efficiënt gemaakt kunnen worden tegenwoordig.
AC/DC kan efficient gemaakt worden, maar dat gebeurd vaak niet. Zeker in goedkope elektronica is de kost belangrijker dan efficientie of levensduur.
En je zou perfect voor grootverbruikers AC kunnen blijven gebruiken terwijl vele van de kleinere gebruikers zoals verlichting direct op 12V DC gaan. Centraal een DC voeding zetten met hoge efficientie en je hebt LED lampen die zelf niet warm moeten worden van de spanning zo ver te moeten laten zakken en dus ineens veel langer mee gaan.
Groot nadeel is dat LED lampen op 12V= of 24V= moeilijker te vinden zijn dan die op 240V AC
Het grootste probleem is dat je dus grotere stromen gaat transporteren bij lagere spanningen.
P= I x V = I x I x R = I^2 x R.
Het energieverlies in de bekabeling neemt dus kwadratisch toe met de stroomsterkte. Als je van 230 V naar 12 v gaat zal de stroomsterkte met ongeveer 20 toenemen. De verliezen in de bekabeling nemen dan met een factor 400 toe als je dezelfde doorsnede draden gebruikt.
Dus of je raakt veel energie als warmte in de bekabeling kwijt, of je moet veel dikkere draden hanteren.
Ter info: standaard 2.5mm2 draad heeft een weerstand van 0.7 ohm per 100 meter. Stel je hebt 100 meter kabel en wilt 240 watt aan verlichting aansturen dan heb je in het geval van 230V ongeveer 1A aan stroom en dus 0.7 W aan energieverlies in de bekabeling. Bij 12 V heb je 20A en ongeveer 280W aan verlies.
Daarom word een typisch woonhuis wat voornamelijk op zonneenergie moet werken anders ingedeeld. Liggen de panelen op het dak, dan loot het de moeite om huiskamer, keuken, toilet (en eventueel badkamer) op de 1e verdieping te plaatsen en de slaapkamers op de begane grond. Scheelt aanzienlijk in de benodigde bekabeling, die nog steeds met 6 mm kwadraat of nog omvangrijkere koperkabels moet worden uitgevoerd.
Er is witgoed apparatuur die werkt op 24 Volt DC i.p.v. 230 Volt AC. Tegen flinke meerprijs, dat wel. Maar als je deze appratuur kunt bekostigen en dat ze ook passen in je leefomgeving, dan kun je jezelf een omvormer besparen. Dit is zeker niet voor iedereen een optie maar het scheelt wel een hoop gedoe en kopzorg als je een PV installatie zonder omvormer kunt aanleggen, zonder in te leveren op gebruiksgemak en/of levensstandaard.
Ik zie in Nederland eigenlijk geen (grootschalige) praktische gevallen waarbij je je erop gaat inrichten dat je volledig off the grid gaat draaien.
Om een winter door te komen met zonnepanelen heb je ofwel enorm veel panelen (waar je in de zomer dan weer weinig mee kunt zonder grid aansluiting) ofwel een enorme opslagcapaciteit nodig.
Mijn schatting is dat het voor een typisch huis met elektra aansluiting nooit gaat lonen om een laagspanning circuit aan te leggen naast de normale 230V.
[Reactie gewijzigd door Raafz0r op 22 juli 2024 14:46]
Dat je woning niet zo hard in waarde stijgt als de rest van de woningmarkt, dat is dan wel jammer en vooral kostbaar... Drive-in woningen zijn er vele tientallen jaren en zijn al die tijd dan ook per m2 flink goedkoper dan een woning met de standaard indeling met hetzelfde aantal m2.
Als er iets een slechte investering is, dan is het wel je woonkamer en keuken op een hogere etage plaatsen dan de ingang.
Ja alleen nu moet de 200volt die van mijn zonnepanelen af komt eerst omgezet worden naar 12 volt in plaats 230volt
Btw de meeste geschakeld voedingen doen het ook prima op gelijkspanning van 110 tot 250 volt.
Je zou dan beter direct alles op de 200volt kunnen aansluiten die uit je panelen komt (afhankelijk van hoeveel panelen je hebt).
En inefficiënt voedingen valt ook heel erg mee. Het omzetten van wissel naar gelijk spanning kost bijna geen energie en daarna moet de spanning toch altijd worden omgezet naar de juiste spanning. Er zijn maar heel weinig toestellen die op 12 volt werken.
Voor led is trouwens een spanning nodig van rond de 1,7volt.
Zonnepanelen leveren tussen de 35 en 40 Volt gelijkspanning maximaal per paneel. Die 200 Volt waarover jij spreekt kun je alleen verkrijgen door een heleboel panelen in serie te schakelen. Wat niet slim is, want seriele schakelingen hebben het grote nadeel dat als 1 paneel niet goed werkt, dan werken ineens alle panelen niet goed meer.
Shakel je panelen in parallel dan boeit het niet als er 1 paneel bij zit dat niet goed werkt. Maar je zit dan wel met met een maximale spanning van 35 tot 40 volt. Deze spanning is veel makkelijker terug te brengen naar 24 Volt en kan je het laagspannings witgoed nagenoeg direct op het paneel aansluiten (zonder omvormer en/of batterij ertussen). Dat is zo'n beetje de meest simpele manier om PV installaties op te bouwen.
Zoals ik al eerder aangaf, witgoed wat op zulke lage spanningen werkt is moeilijk te te krijgen en flink wat duurder. Voor voorbeelden, zoek eens op witgoed voor luxe jachten en campers (formaat autobus).
Je kunt niet zomaar zonnepanelen parallel schakelen. Hier voor heb je een systeem nog met optemizers zoals bijv Solar Edge. Nadeel hier van is nog meer elektronica, hogere prijs, verliezen door elektronica, en hogere verliezen door de bekabeling door de hogere stromen die je hebt die de lagere spanningen.
De AC/DC omzetting in een 230V lamp werkt vaak met >85% efficiency, dit zijn simpele buck-converters achter een brugcell met een afvlak condensator.
Wat echt warm wordt zijn dus de LED's zelf, deze zijn welliswaar al een stuk efficienter in het omzetten van stroom naar licht dan een ander type, maar toch worden die LED chips behoorlijk warm omdat ze zoveel mogelijk licht eruit proberen te persen met zo min mogelijk LED's. En daarmee ook de levensduur beperken, want tja de commercie wil graag ook vaak nieuwe LED lampen verkopen en niet maar 1 in de tien jaar...
Vroeguuaarh werden voor kleine vermogens altijd trafo's gebruikt met een slecht rendement, die zie je nu nog amper, dit zijn nu allemaal geschakelede voedingen met een veel hoger rendement en minder materiaal in de zin van koper draad...electronica onderdelen kosten niet veel tegenwoordig...
ehm afgelopen jaar niet opgelet? half nederland werkt veeeel meer thuis. Ik heb een model 3 en helaas ondersteunt die het nog niet, maar lijkt mij geweldig. En in het weekend natuurlijk ook.
Die eq6 die recent is gereviewd kost je z’n 40+k euro een setje zonnepanelen om die op te laden gaat ook zeker niet voor onder de 25k als je installatie meerekent
Ga jij 50/75k investeren op de promesse dat je post-covid thuis blijft werken?
Gek genoeg merk ik dat ook wanneer ik een keer per twee weken en keertje ergens naar toe moet.
Maar mijn gehele kennis kring werkt nagenoeg elke dag thuis.
Ik denk dat je bij v2g niet moet denken aan dat jouw eigen auto een buffer voor je eigen huis is, maar dat jouw auto een buffer is voor de wijk/hele regio waar deze zich in bevind. Als jij je auto dan dus overdag vol laadt wanneer er zonne-energie in overvloed is en 's avonds aan het net laat hangen, zou je in theorie kunnen zeggen dat je een x-bedrag per geleverde kWh wilt ontvangen van de netbeheerder.
Het lijkt me dat weinig mensen gaan accepteren dat hun auto 's ochtends is leeggetrokken. Waar V2G voornamelijk handig is, is het opvangen van pieken en dalen. De Li-Ion batterijen die in voertuigen gebruikt worden kunnen zo snel reageren dat de gridoperator het niet kan meten. Tesla heeft aangetoond dat dit zeer winstgevend kan uitpakken omdat er een veel betere generatiedimensionering en -planning kan gebeuren. De zon hoeft dus niet te schijnen opdat die batterijen het net beter kunnen stabiliseren.
Over het niet accepteren dat de accu leeg is; als je zelf bij het aansluiten van je auto op de paal aan kunt geven wanneer de accu vol moet zijn lijkt het me allemaal geen probleem. Werk je twee dagen thuis, kan je auto dus twee dagen als buffer dienen. Andersom kan je auto in de winter overdag geparkeerd bij kantoor bijvoorbeeld stroom leveren komende uit windturbines die de nacht ervoor is opgeslagen, etc.
Lijkt me een niche wegens de planningsnoden die dat met zich meebrengt. Een van de redenen om een auto te hebben is de flexibiliteit en het kunnen vereenvoudigen van eigen planningen, lees: spontaniteit. Vanaf er handmatig door de gebruiker gecheckt moet worden wanneer deze terug een volle accu wil, is dat hele concept de deur uitgevlogen. Basically:technisch zijn er veel mogelijkheden, maar tenzij gebruikers er serieus veel geld voor krijgen gaan ze geen aanpassingen aan hun manier van werken accepteren.
Er is nu al een handige actie nodig zodra je je auto langs de straat aan een laadpaal hangt; je moet dan een pas aanbieden om mee te betalen. Als er dan letterlijk op een schermpje drie opties "direct laden", "morgen vol", "maandagochtend vol" staan (of soortgelijk) dan is de impact van die ene extra handeling compleet te verwaarlozen.
Met stijgende energieprijzen gebeurd dat wel denk ik. En wellicht aangeven dat je van 70% tot 95% als buffer beschikbaar stelt voor veel mensen een eenvoudige overweging blijft (behalve dan de dag voordat ze op vakantie gaan)
Wij zijn vast een uitzondering, maar onze auto staat eigenlijk altijd bij huis.
We werken beide vanuit huis, hebben een auto omdat we kinderen hebben (handig voor tripjes en af en toe naar dagopvang als het flink regent).
Ook na COVID (oooooooit) verwacht ik twee dagen pw thuis te werken, mijn vrouw ook. We kunnen beide naar werk fietsen.
Allemaal heel luxe, en vast een uitzondering op normaal.
Hier nog een. Veel thuiswerken + een van de twee meestal met de fiets naar het werk. Wel een auto voor de deur omdat we in een dorp wonen, 2 kinderen hebben, en gewoon omdat het prettig is en we het ons kunnen permiteren.
Oftewel; je was wat te snel met je conclusie @i-chat
"maar wie heeft er nu in godsnaam een auto die de hele dag thuis staat."
Wij. We hebben de auto niet nodig voor werk maar voor familiebezoek (mijn familie woont redelijk verspreid over het land) vind ik de auto wel erg fijn!
Voor ons zou een rijdende thuisaccu dus een prima optie zijn.
Heel de PV/solar markt is aan de ene kant zo betaalbaar geworden doordat de panelen zo in prijs zijn gedaald, maar ook omdat alle omvormers zo goedkoop geworden zijn.
Ga je daar niet-standaard oplossingen aan toevoegen als DC stroom, iets wat electriciens niet gewend zijn en allemaal custom is, dan zul je zien dat de prijs oploopt. Misschien lukt het nog als je een grote fabriekshal hebt met panelen, en ook zelf dat vermogen verbruikt op je eigen gemaakte apparatuur, maar anders loons het al snel standaard inverters te gebruiken.
Ik ben ook aan het kijken geweest om een airco te draaien op zonnepanelen, die heb je immers juist nodig met veel zon, maar uiteindelijk kom je er toch op uit dat alles zoveel mogelijk standaard houden veel goedkoper is dan een custom airco die direct op DC van de panelen draait.
In de scheepvaart wordt al jaren gebruik gemaakt van Mastervolt of Victron.
Als walstroom geen optie is of de generator werkt niet, dan is er (afhankelijk van het aantal accus) als gauw 1,5 dag aan stroom voor een middel huishouden.
Ik heb een zelfde installatie thuis (van Mastervolt).
Qua accuset wel iets minder dan aan boord maar voldoende om de nacht door te komen.
1x Mastervolt: https://www.mastervolt.nl...s-combi-24-2500-60-230-v/
2x Exide ES2400 Gel accu (12V, 210Ah, 2400Wh)
Technisch vraagje: Je hebt al 10 jaar enkele rijen liggen op je dak (dus oude panelen zonder intelligentie/app/afzonderlijke monitoring…) Je merkt na enkele jaren dat er een stuk minder opbrengst is hoewel ze nog helemaal proper zijn.
Je vermoedt dat er dus 1 of 2 panelen tussen zitten die overleden zijn. Hoe kun je dit uitvissen? Hoe kan men ‘dode’ panelen detecteren? Hier zou ik graag meer over weten.
Dat is zo mooi aan die (SolarEdge) optimizers en bijbehorende omvormer. Je kunt precies zien welke panelen goed presteren en eventueel ook door de tijd heen.
Zo zag ik na een paar maanden 1 paneel wat niet meer mee deed. Die is meteen onder garantie vervangen.
Tevens heb ik het legplan na 1 jaar iets laten aanpassen ivm optimale opbrengst. De app gaf mij al die info.
Ik heb een wat complex legplan met een oost-zuid-west opstelling op veel plat dak en op beide dak hellingen oost-west.
Je kunt gewoon zien dat de optimizers enorm helpen.
[Reactie gewijzigd door t-force op 22 juli 2024 14:46]
Daarnaast heb je dacht ik ook een stukje ingebouwde veiligheid ?
En als je schaduw hebt van bijv .. een boom dan loop die schaduw overdag over je panelen....
Hoe zouden die grote boerderijen of andere installaties met duizenden panelen dat doen? Optimisers zijn daar veel te duur maar de strings ook heel groot dus als er een kapotte tussenzit doen heel veel panelen niet meer mee.
En dan bv per 10 panelen 1 optimizer en vergelijken wat de panelen ernaast doen? Bij groot verschil is er dan 1 defect maar je weet niet exact welke van de 10?
Dat zou dan weer bepaald kunnen worden aan draadlengte o.i.d, zag dat er iets van een meting voor was.
SolarEdge zonder complex legplan met meer dan 2 kleine dakvlakken of zachte schaduw is vooral duur met relatief weinig voordeel tov string omvormer.
Het is een mooi systeem maar de gewonnen opbrengst in een gemiddelde situatie is vaak <5% terwijl de kosten +20% zijn. Er zijn natuurlijk uitzonderingen!
Als je problemen verwacht met zonnepanelen vanwege teruggelopen opbrengst dan zijn er goedkopere oplossingen zoals @Jeweettoch13 hieronder noemt.
[Reactie gewijzigd door Kevinns op 22 juli 2024 14:46]
Nee dat absoluut niet. Je meet de strings met een IU-curve tester per string. Daar komen curves uit waarbij je de meetdata vergelijkt ten opzichte van de instraling, omgevingstemperatuur, celtemperatuur en paneel specs. Hieruit zal blijken wat het daadwerkelijke rendement is na verloop van tijd, of bij een vermoedelijk defect.
Met een drone kan je goed Thermografie doen. Wij hebben een Mavic 2 enterprise met IR module. Daarnaast zijn veldsystemen goed te doen met een handcamera, een Flir T530 bijvoorbeeld.
[Reactie gewijzigd door Jeweettoch13 op 22 juli 2024 14:46]
t-force hierondet zegt het al. Als je hardware goed is kan je dit panel volgen.
Zie hieronder als toevoeging toch nog een screenshot van mijn interface, waar de panelen zelfs in de correcte layout zijn weergegeven:
Loont het nog om na de installatie de omvormer te vervangen door een model kleiner? Die van mij is denk ik te groot, maar ik wilde niet te bijdehand in discussie gaan met de (verder betrouwbare) installateur.
De vraag is of je een nieuwe omvormer van honderden euro's terug verdient in de levensduur van het apparaat. Ik denk het niet en dat je dit beter kunt doen als deze vervangen moet worden als hij kapot is.
Inderdaad, zo weet ik dat SMA omvormers kunnen worden refurbished. Bezwijkt je omvormer (nominal levensduur ca. 5 jaar, bij ons nu al 8 jaar in bedrijf). Dan is die wel om te ruilen voor zo'n refurbished versie, waarbij de jouwe dan weer wordt opgekalefaterd voor een andere klant. Dit drukt de cost of ownership dan wat.
[Reactie gewijzigd door teacup op 22 juli 2024 14:46]
Levensduur van circa 5 jaar? Das wel heel kort gerekend. Zeker voor een SMA. Wij hebben een omvormer die al 12j meedraait, en waarbij de volledige string nog 97% rendement heeft tov originele oplevering.
Ik vermoed dat die 5 jaar ook niet SMA specifiek is. De installateur noemde dit als een soort van vuistregel. SMA is misschien niet het snelste met snufjes maar ik heb het zelf wel als een degelijk merk ervaren.
Ik zal niet jokken als ik zeg dat van de 100 installaties die ik inspecteer er hooguit een stuk of 5 echt goed zijn aangelegd.
Waren dergelijke inspecties dan omdat er een specifieke aanleiding voor was - en dus al waarschijnlijk dat de installatie niet in orde zou zijn - of zijn dat inspecties van een 'perfecte steekproef' van alle installaties?
Het leeuwendeel van de klanten heeft installatieteams door heel Nederland en willen toezien dat de installaties correct worden aangelegd. Hun schakelen ons in als onafhankelijk inspectiebedrijf om de aanleg en staat te beoordelen van de kwaliteit die hun denken te hebben maar het dan toch niet hebben. Maar dit is marktbreed zowel particulier als zakelijk. Het komt ook wel eens voor dat een klant twijfel heeft over zijn installatie, vaak na de capriolen die hij of zij op zijn dak heeft gezien gebeuren. Die twijfel is bijna altijd terecht.
Bovendien hebben de meeste omvormers ook een overdrive functie welke weer meer dan het nominaalvermogen terug kunnen leveren in bijvoorbeeld de zomer.
Interessant, is dit wettelijk toegestaan om in te schakelen in Nederland? Het is verplicht om nieuwe omvormers aan te melden zodat de netbeheerder daar rekening mee kan houden. Maar als een deel van de gebruikers een 5K gaat aanmelden die gewoon tot bijvoorbeeld 6,5K gaat leveren, dan vraag ik mij af of de netbeheerder op zulke omvormers zit te wachten.
Wat betreft de thuis accu is het volgens mij voornamelijk de prijs en niet de techniek die in de kinderschoenen staat.
Werk zelf bij een bedrijf dat mobiele energie systemen levert en wij maken al jaren gebruik van accu's, grid aansluitingen, generatoren en automatische schakelaars en omvormers tussen het geheel, ook op flinke vermogens als dat nodig is (airco's en kookplaten bvb).
Dit zijn alleen wel dure systemen die vooral gebruikt worden in toepassingen die wat mogen kosten. zoals schepen, jachten, paardentrailers, luxe campers maar bvb ook mobiele X-ray wagens voor borstkanker onderzoek enz.
Als je daar wat meer over zou willen weten voor bvb een DIY project mag je me altijd een berichtje doen.
Over de over dimensionering ben ik het eens, zelf 4080 wp liggen met een 3600 omvormer heb denk ik 2-3x een (heel kleine, korte) aftopping gezien.
6 jaar op het dak, op pal oost en o p25 graden.
[Reactie gewijzigd door hrt op 22 juli 2024 14:46]
Wat je hier zegt is precies waar ik bang voor ben: dat ik een of andere flierefluiter op mijn dak heb zitten die denkt: "boeiend, niet mijn dak, niet mijn panelen" en het dan maar gewoon slecht aansluit. Of dat er panelen op liggen die van mindere kwaliteit zijn.
Is er bijvoorbeeld een betrouwbaar keurmerk oid om op te letten? Of zijn er andere signalen om in de gaten te houden?
Ik hoef echt niet de laagste prijs die er te halen valt, want ik vind de kwaliteit van de installatie en de veiligheid toch echt het aller belangrijkste gegeven. Maar ook een duurder paneel kan natuurlijk slecht geïnstalleerd worden, dus ik durf niet te zeggen: duurder = beter. (Hoewel dat meestal wel de consequentie is.)
Als jouw ervaring is dat 95 op 100 installatie niet helemaal goed zijn, dan deins ik er nog meer van terug.
Hier verbaas ik mij vaak over, als ik om me heen kijk, hoeveel pv installaties door cowboys of zelfs deels door amateurs/ondeskundigen zelf worden aangelegd, waarbij de zonnepanelen en omvormers dan goedkoop op marktplaats (bij handelaren in goedkope chinese panelen) of BVA worden gekocht. Mensen die dan zelf gaan lopen klooien,en eigenlijk geen idee hebben wat ze aan het doen zijn.
Kan je een tip geven hoe je de "vijf uit de honderd", zoals je het omschrijft, kunt vinden? Bestaat er een keurmerk voor pv installateurs, zodat je bij hen kunt zien wie er wel en wie er niet deugen? Of over een andere brug: als je bijv via de panasonic website een aangesloten installateur vind, mag je er dan vanuit gaan dat deze vakkundig te werk gaan?
Ik ben bezig met zonnepanelen en uiteindelijk in Duitsland beland. Ik wil namelijk ook graag een accu ertussen om voorbereid te zijn maar dan haken de meeste Nederlandse installateurs af. Daarnaast krijg ik bij de meeste bedrijven niet de indruk dat ze er echt verstand van hebben maar gewoon een trucje herhalen.
Mag ik je een vraag stellen die ik enkel aan een expert als jou kan vragen?
Ik zou graag mijn omvormer van de zonnepanelen verplaatsen naar een nieuwe technische ruimte. Deze ligt een 3m verder van de huidige plek waar mijn omvormer hangt. De kabels moeten dus verlengt worden.
Hoe pak ik dit correct aan? Is het goed om de kabel te verlengen m.b.v. MC4 connectoren? (male-female).
Alvast bedankt
Groetjes
[Reactie gewijzigd door Dimitri.vdv op 22 juli 2024 14:46]
Mits de verbinding met de connectoren van fabrikant 1 op de juiste manier met het juiste gereedschap wordt verknepen van fabrikant 1(dus de aansluitbus op de ader zelf met een speciale MC4 perstang van fabrikant 1) en met de MC-4 sleutels van diezelfde fabrikant de wartels van die connectoren netjes op moment worden gedraaid is dit toegestaan en veilig. Je mag dan inderdaad het DC-tracé verlengen. Doe dit enkel wel met zo min mogijk connectoren het liefst. 1x is geen probleem maar ga hem dus niet 6x verlengen. Ga ook niet proberen de aansluitbussen van die connectoren aan te knijpen met een knip- of waterpomptang want dan kan je wachten op ellende. Ook dit zie ik nog regelmatig terugkomen. Men snapt dan niet waarom de installatie niet naar behoren functioneert maar eigenlijk hebben ze dan enorm veel geluk gehad.
Wat is jouw ervaring ten opzichte van micro-omvormers , solaredge en een "gewone" omvormer.
Heb het volgende begrepen : dat DC op hoge voltages een enorme arc (vlamboog) trekt , dat bij AC een stuk minder is en dat bij AC op het dak de risico's op brand dan ook kleiner zijn.
Dacht dat ze in v.s. dan ook liever met micro inverters werken daarom....
Het solaredge heeft per paneel (of dacht ook per 2 panelen) een DC-DC omvormer die op afstand in en uit te schakelen is... dus bij storing gaan alle panelen plat en wordt er geen stroom geleverd en dat is daarmee dan ook veiliger dan een gewone omvormer
Jouw ervaring ?
Pas op de beurs geweest en het verbaasde me dat iedereen nog zo'n beetje zijn eigen thuisaccu's aan het verzinnen is en daar nog geen stappen of juist verkeerde stappen worden gezet.
Zo schijn de tesla powerwall van eneco een omvormer te hebben die tesla inmiddels zelf maakt en de support voor deze oudere tesla powerwall inmiddels gestopt is.... geloof dat eneco niet zo blij is.
Althans dat hoorde ik weer van iemand van solaredge.
Ik heb een Nissan 40kw e-evalia gekocht 2 jaar gelden die V2G en V2H zou moeten ondersteunen.
Bij Nissan zelf weten ze niet wat dat is (ja er is ooit een proef geweest bij het Arena stadion) en bij verdere navraag , weet nissan japan niet wat het met de accu's doet en is het een mooi marketing verhaal voor de verkoop maar durven ze het garantie technisch voor wat betreft de accu nog niet aan
Bron : nissan
Voorts vond ik wel wat hybride omvormers met een aansluiting voor een accu (vaak lgchem communicatie) maar is het niet altijd wenselijk die in huis te plaatsen en tja.... dan zit je..
Er zijn wel fabrikanten van thuisaccu's die inmiddel sgebruik maken van ex mercedes en golf accu's maar ja waar communiceert dat mee .....
Het enige systeem tot nu toe van a to z covert is van SMA wat ik zo zag. Meetapparaat op de hoofdaansluitng , omvormer , lader en accupakket , alles communiceert met elkaar , waar je het ook op je grid plaatst... Dus : omvormer : ik lever vet stroom => hoofdaansluitng roept : ja maar ik krijg nu te veel => dan zegt de accu (die ergens op je grid staat , dus niet perse naast je omvormer) : ok dan neem ik dat teveel wel op !
Althans zo heb ik het begrepen.
Zag wel mooie montage oplossingen , maar voor de rest ... mweh iedereen zijn eigen ding aan het doen....
[Reactie gewijzigd door hatex op 22 juli 2024 14:46]
>weet nissan japan niet wat het met de accu's doet en is het een mooi marketing verhaal voor de verkoop maar durven ze het garantie technisch voor wat betreft de accu nog niet aan
Das vooral omdat nieuweelektrische wagens verplicht V2G moeten ondersteunen in Japan, maar er is inderdaad nog te weinig op getest om het effect op de accu en hardware te kunnen meten. Hier is wel onderzoek bezig door Nissan en andere japanse merken momenteel.
Momenteel is al best wel een tijdje zeg maar..... snap dat de techniek nog in de kinderschoenen staat , en apparaat a niet zomaar met b gaat communiceren , maar destijds werd het zowat aangeprezen als plug en play oplossing die toen zeer binnenkort werkelijkheid zou worden met infographics en al....
Voorlopig kan ik er nog geen kop koffie op zetten..... ( wel de japanse versie met 110v ingebouwd stopcontact)
Het stukje over de thuisaccu is wel interessant. Ik heb ook op fora voorbij zien komen dat een gozer een oude server UPS heeft omgebouwd tot hele huis UPS.
Er is genoeg over te googlen, maar ik ben benieuwd naar dit specifieke geval. Heb je daar heel toevallig een link van?
Wat mij betreft mag daar nog wel wat dieper op ingegaan worden bij een premium artikel. Wat zijn de offgrid mogelijkheden. Waar moet je installatie en omvormer aan voldoen om dit in de toekomst evt te gaan gebruiken.
Omdat ik amper stroom verbruik (wek jaarlijks 4x meer op dan ik verbruik), heb ik mijn domotica ingesteld om mijn airco automatisch aan te zetten bij een bepaalde opbrengst. In de zomer verkoelen en in de winter verwarmen. Op die manier blijft de warmte beter in/uit het huis en kost het me minder gas om 's avonds de woonkamer op temperatuur te krijgen.
Offgrid mogelijkheden zijn er in Nederland eigenlijk niet omdat de zomer-winter dagopbrengst een verhouding 1:10 hebben. Daardoor heb je óf een 10x overgedimensioneerd systeem (want op winterdagen moet je voldoende opwekken) en dan wil je terugleveren óf kom je 's winters te kort en zal je dus alsnog stroom van het net af moeten nemen.
Een accu helpt daar ook niet bij, die kan alleen de opbrengst/het verbruik over één of enkele dagen glad strijken.
Daarom kan 'offgrid' prima in één zin afgehandeld worden in een dergelijk artikel, het is namelijk niet realistisch/financieel aantrekkelijk.
Wellicht is de term offgrid dan wat te omvattend. Het is niet zozeer om echt los te gaan het net, maar wel om zoveel mogelijk zelf opgewekte energie eerst zelf te gebruiken voordat je van het net gaat gebruiken. Het gladstrijken zoals je zelf al zegt is volgens mij ook het doel van het afschaffen van de saldering.
Ik wek in de zomer 13kwh op en op een mooi winterse dag zo'n 4kwh. Ik denk dat veel mensen het interessant vinden als ze deze zeg even 4kwh kunnen opslaan en 's avonds aanspreken om bijv het licht en de tv op te draaien. En wanneer dit 'op' is alsnog het net wordt gebruikt.
Zo veel mogelijk zelf gebruiken gaat erg profijtelijk worden. Daarvoor is waarschijnlijk een accu van zo'n 10-20 kWh voldoende. Dat punt is in het verhaal en zeker in de verschillende comments wel aangeraakt, daarbij is het vooral belangrijk dat de accu voldoende piek kan leveren (5kW of misschien zelfs meer). Helaas zijn accu's (en vooral de prijzen ervan) nog lang niet volwassen (genoeg).
Zeker als het salderen afgeschaald gaat worden, wordt een accu interessanter. Maar dat dan weer pas als de prijs daarvan een stuk lager wordt dan nu.
Wat ik ook vrij zorgwekkend vind. Hier in de wijk zie ik installateurs standaard geen valbeveiliging dragen. Ze wandelen vrolijk op de nok, over het frame of halen wat dakpannen weg als klimwand.
Als PV service monteur (voornamelijk bij 0,5 t/m 35MWp installaties in binnen en buitenland) wil ik graag nog even wat toevoegen over service en veiligheid en dan vooral betreft de afweging stringomvormer of optimizers.
De meest voorkomende fout bij een PV installatie is een isolatiefout, dat wil zeggen dat de isolatiewaarde tussen het DC gedeelte en de "aarde" niet toereikend is. Denk hierbij in volgorde van wat ik het meeste tegenkom aan een slechte MC4 connector die bijvoorbeeld doorbrand, een beschadigde kabel die contact maakt met het frame/dak of aan een defect paneel waar vocht in komt te zitten.
Bij een klein consumenten systeem moet je wel pech hebben als er bij je 12 panelen een fout op treed in de het DC deel, meestal is het hier eerder de omvormer die de geest geeft dan het DC deel, maar bij 5000 panelen kun je er wel op wedden dat er toch iets mis gaat zijn in één van die 5000 connectors en kabels.
Isolatiefouten zijn niet alleen slecht voor de opbrengst maar vooral ook heel gevaarlijk als het gaat om brandgevaar, er kunnen namelijk vlambogen ontstaan met alle gevolgen van dien.
Veel omvormers hebben tegenwoordig een isolatieweerstandsmeter ingebouwd en starten iedere dag pas op nadat ze hebben gemeten dat isolatieweerstandswaarde goed is. Bij een normale stringomvormer lost dit het probleem van brand gevaar echter niet op, er licht nog steeds een string op het dak met een spanning van 400-800VDC en zolang de zon erop schijnt wil deze string stroom opwekken, stroom die dus ook via de isolatiefout naar aarde kan, zelf wanneer de omvormer uit staat en een isolatiefout geeft. Dit kan dus alsnog voor vlambogen zorgen met alsnog alle gevolgen van dien.
Op dit gebied schiet een optimizer systeem van bijvoorbeeld Solaredge er ruim bovenuit betreft veiligheid, de optimizers moeten namelijk een signaal van de omvormer krijgen voordat ze hun spanning opvoeren en vermogen (stroom) gaan leveren, en dat signaal krijgen ze uiteraard pas nadat de isolatieweerstand is gecontroleerd (voordat ze dit signaal krijgen leveren de optimizers maar 1VDC per optimizers). Dus in geval van een isolatieweerstandsfout gaat er als het goed is nooit stroom lopen.
Solaredge noemt dit SafeDC en dit is ook de hoofdreden waarom ik bij bijvoorbeeld agrarische klanten solaredge aanraad voor op een stal met levende dieren, het komt gewoon te vaak voor dat er een stal afbrand waarbij de brandweer aangeeft dat de brand op het dak is begonnen, zelfs wanneer de installatie net opnieuw scope 12 is gekeurd.
Ook het opzoeken van fouten is in mijn ervaring een waar genot met een solaredge systeem ten opzichten van een normale string omvormer.
Denk aan een dak met 2000 panelen, 1 stringomvormer geeft een isolatiefout, aan die stringomvormer hangen dan weer 4 a 5 strings. doodmiddel van een losse isolatieweerstand meter kun je nu meten welke van deze strings de boosdoener is. Maar wanneer je de string gevonden hebt ben je er nog niet, nu heb je als je geluk hebt 22 panelen, connectors en kabels in die string waar de fout ergens kan zitten, als je pech hebt is de string parallel en kun je die getallen maal twee doen.
Dus nu begint het echte zoekwerk, kijk op de tekeningen waar de string ligt aan ga het dat op, haal het middelste paneel eruit en meet nog eens, eerste de kant van paneel 1-11 en dan de kant van paneel 12-22, de fout zit in 1-11, dus ga naar paneel 5 en meet opnieuw en ga zo door tot je bij de fout bent.
Nu dezelfde storing met een solaredge syteem, solaredge geeft isolatiefout, log in op de solaredge monitoring site, start een isolatietest, test gedaan en solaredge geeft aan de de fout waarschijnlijk tussen optimizer 10.1.4 en 10.1.5 zit, ga het dak op en de storing is zo gevonden en verholpen.
Nu is het verschil niet altijd zo groot, soms wordt met een warmtebeeld camera als snel duidelijk waar de fout zit in een string omvormer, en ik heb meetapparatuur dat moet zegen op hoeveel meter de fout zit maar alsnog werkt dit niet op tegen een solaredge systeem.
Uiteraard is een optimizer systeem niet altijd de beste oplossing, bij MWp veldopstellingen is het gewoon te duur, hier zie ik nu vooral 1500VDC MWscale omvormers, denk aan hierbij aan het formaat zeecontainer als omvormer, dit is voor mij geen probleem want bij dergelijke opstellingen hoef je natuurlijk ook niet het dak op om de fout te zoeken maar loop, fiets of rij je gewoon even onder de panelen door met een warmte camera, ook is hier uiteraard veel minder brandgevaar.
Toevoeging:
Uiteraard is de ene stringomvormer de andere niet, dit gaat enkel om mijn persoonlijke ervaringen, ik weet dat er stringomvormers zijn die uit zichzelf al aangeven op hoeveel meter de fout zit (nog steeds niet zo makkelijk als bij welke optimzer/paneel en nog steeds geen veilige spanning zoals bij solaredge wanneer er een fout is. Ook staat een juiste isolatieweerstand niet perse gelijk aan een veilige installatie. Maar alsnog is dit toch wel de grootste boosdoener als het gaat om brand binnen het DC gedeelte, een boosdoener die bij solaredge toch wel heel goed wordt bestreden.
[Reactie gewijzigd door koenvds1 op 22 juli 2024 14:46]
Bij een zakelijke installatie die ik heb laten installeren, vroeg de verzekeraar om het goedkeuren van de offerte / de installatie.
Deze stelde een omvormer met vlamboogdetectie als eis ; dit heb ik nog moeten laten aanpassen in de originele offerte.
Wel belangrijk, anders had de verzekeraar ons dus gewoon uit de opstalverzekering gegooid.
[Reactie gewijzigd door thegve op 22 juli 2024 14:46]
Vlamboogdetectie is tegenwoordig inderdaad vaak een harde eis van de verzekeraar (zakelijk sector, ik weet niet hoe het bij particulieren zit).
Echter, hoewel enkel detecteren voor de verzekering al vaak voldoenden is wil dit niet zeggen dat er geen gevaar meer is, er moet ook iets zijn om hem te blussen/stoppen. bij een string omvormer kun je niets anders doen dan de omvormer uitzetten, iets wat dus niet altijd genoeg is gezien de string nog steeds onder spanning staat en stroom wil opwekken zolang de zon schijnt.
Dank voor de uitgebreide reactie. Veel mensen raden solaredge altijd al snel af omdat het prijstechnisch goedkoper kan. Dit soort veiligheden, met name de optimizerspanning naar 1 V per paneel bij een fout, toont aan dat solaredge ook in situaties zonder schaduw weldegelijk meerwaarde heeft.
Wij hebben SolarEdge op een oost-west ligging en ik kan bevestigen dat deze panelen het ook in de zomer uitstekend doen. 12 panelen a 350 kWh (inmiddels 16 ivm uitbreiding met een 2e installatie) levert 3,25 MWh (nu met 16 panelen 4,0 MWh) per jaar op.
SolarEdge was eerst zonder optimizers, nu deels met.
Een heel belangrijk onderdeel wat ik zelf mis, is dat er eerst gekeken moet worden naar de isolatie van het dak. Nogal... vervelend als je eerst de boel hebt vol gelegd met zonnepanelen en vervolgens erachter komt dat je dak van buitenaf beter geïsoleerd moet worden.
Een veelgemaakte fout bij de aankoop van een huis is dat je leest 'volledig geïsoleerd', waarbij velen niet weten dat er ook gradaties in isolatie zijn. Ik ben er zelf ook wel ingestonken.
Volledig dubbelglas, maar als dat geen HR++ glas is, is je isolatie nog steeds aardig ver van optimaal.
Vloerisolatie aanwezig, maar als dat (zoals bij veel jaren 80 woningen) slechts 4 centimeter is, is verdere isolatie nog steeds aan te raden. Steek maar eens een breinaald in dat piepschuimen broodjesvloer.
Zelfde geldt voor de dikte van je dak- en gevelisolatie.
Maar denk ook aan een 'mechanische ventilatie'. De oudere modellen zijn vaak wisselstroom en zuigen alleen slechte lucht weg. Inclusief je warmte (hoewel niet dramatisch). Vervangen door een gelijkstroom met warmteterugwinning kan ook alweer een leuke verbetering zijn, hoewel ik geen flauw idee heb of het financieel ook interessant is (nog! niet in verdiept).
Helaas, 'volledige geïsoleerd' wil nog wel eens betekenen: 'volledig matig geïsoleerd'.
Ik ben zelf nog op zoek (omgeving Zwolle) naar een bedrijf die hier iets in kan betekenen (advies bestaande isolatie en nut/noodzaak van een 'upgrade', i.c.m. het totale plaatje), maar ik kom op dit gebied nog niet echt bedrijven/aanbod tegen. Misschien zoek ik verkeerd
Tweede punt wat onderbelicht is in het artikel is het gehele belastingtechnische verhaal. Uiteindelijk wordt je met de verkoop van energie aan 'het net' een ondernemer. Bij de aanschaf / BTW terugvragen heb ik het beeld nu wel redelijk inzichtelijk, maar een situatie waarbij je structureel meer levert dan gebruikt kan ik ook nog niet veel over terugvinden. Waarom je dat zou doen? Omdat ik bijvoorbeeld in de redelijk nabije toekomst over wil naar (hybride)warmtepomp, inductiekoken, airco. Ik weet nu nog niet wat dat gaat trekken aan stroom.
Micro omvormers, zodat je later panelen bij kunt leggen is wel een optie, maar wel met het risico dat je merken / uitvoeringen gaat lopen mixen, met een (iets) hoger risico op brand enzo.
Het totaalplan blijft een lastige materie
[Reactie gewijzigd door Freakertje op 22 juli 2024 14:46]
Ik ben zelf nog op zoek (omgeving Zwolle) naar een bedrijf die hier iets in kan betekenen (advies bestaande isolatie en nut/noodzaak van een 'upgrade', i.c.m. het totale plaatje), maar ik kom op dit gebied nog niet echt bedrijven/aanbod tegen. Misschien zoek ik verkeerd
Misschien kan je zoeken naar een energieprestatie-adviseur (EPA). Sommige doen ook een complete inventarisatie met evt. IR beelden, advies en rapportage. Dan krijg je een maatwerkadvies.
Volgens mij hadden sommige gemeenten ook een potje hiervoor en krijg je het advies (deels) vergoed. Maar dat moet ieder voor zich nakijken.
het was aangenaam geweest moest er in een plusartikel ook de moeite gedaan zijn geweest om ook onderzoek te doen naar hoe het in vlaanderen geregeld is.
op de zonnekaart kan je direct zien hoeveel panelen er op je gebouw kunnen geplaatst worden en wat de opbrengst is.
Van de Vlaamse overheid is er een portal en op de site van Fluvius (netbeheerder) kan je hetzelfde vinden, zij het thematisch wat duidelijker onderverdeeld
Voor een plusartikel rammelt er wel wat meer aan de inhoud:
Na een jaar of zeven heb je je investering in de regel wel terugverdiend
Dit is echt volkomen achterhaald. Ik heb afgelopen zomer offertes laten opstellen en uit die offertes kwam naar voren, dat ik met 12 stuks panelen à 355 Wp een terugverdientijd had van 4,2 jaar. En dat was nog de waarde gebaseerd op de energieprijzen van vóór de grote prijsexplosie.
Anyway, ze liggen er nu een maand op. Achteraf gezien is deze investering in ieder geval goed getimed.
Mijn panelen zijn helaas vertraagd door leveringsproblemen
Maar mijn timing om mijn diesels in te ruilen voor een EV kon ongeveer niet beter
Ik betaal liever de hogere energie-prijzen wanneer mijn contract af loopt, dan de huidige brandstofprijzen
Zou goed zijn als Tweakers meer aandacht had besteed aan de verschillende DC/AC omvormer. Er zijn zeer veel gevallen bekent dat vooral de goedkope made in China gevallen heel veel verstoring geven aan mobiele netwerken, dus mensen hebben dan slechter/ geen bereik of slechtere ervaring (extra interferentie verlaagd ook snelheid). Ik lees altijd erg veel azijnzeik reacties over mobiele operators, maar externe oorzaken zoals deze (maar ook slechte ontvangst van smartphone t.o.v. de oude GSM'S van Nokia) worden
nooit belicht.
Dank voor deze zeer uitgebreide gids. Ik denk al jaren na over zonnepanelen. Ik ben vooral geïnteresseerd vanwege de noodzakelijke transitie naar duurzame energie, niet perse vanwege het korte termijn rendement op m’n spaargeld.
Wat mij sterk heeft doen twijfelen om zonnepanelen te nemen was het feit dat ze na 20-30 jaar een beetje afgeschreven worden. Dat is dus een hoop afval over 20-30 jaar, en dan moet de energie voorziening weer opnieuw opgebouwd worden.
Michael Moore z’n docu over “de keerzijde” van duurzame energie (biomassa (!) wind en zon) hielp ook niet.
Gelukkig lees ik net dat die docu stiekem al outdated was toen hij uit kwam (betreffende zonne-energie iig).
Toch voelt het niet lekker om te investeren in iets wat over 30 jaar de prullenbak in verdwijnt. Vooral vanwege het afval en het gevoel dat we niet echt iets opbouwen met z’n allen.
Mijn interesse gaat dan meer uit naar (nieuwe) kern energie (SMR, Thorium), maar die kan niet op m’n dak. Netto heb ik dus nog weinig gedaan, en dat voelt ook niet lekker.
Wat is jullie idee hierbij? Wat mis ik?
[Reactie gewijzigd door BoumaBouma op 22 juli 2024 14:46]
Als je dit belangrijk vind kun je beter kijken naar het type paneel en vooral wáár en onder welke omstandigheden deze worden geproduceerd. Een hoop panelen komen uit China, en zoals wij allemaal weten is het milieu in China bepaald geen speerpunt op de politieke agenda.
Je komt dan wel in het duurdere segment wat panelen betreft.
Maar je zorgen maken over het eventuele afval over 30 jaar is écht onnodig. Zonnepanelen zijn prima te recyclen.
En over die 30 jaar zijn we op dat gebied ook alweer wat verder natuurlijk.
Als je al twijfelt over iets wat 25/30 jaar meegaat, koop je dan uberhaubt wel iets? Computer, telefoon, wasmachine, misschien zelfs een auto? Fiets? Badkamer? Er zijn juist maar weinig dingen die 25/30 jaar meegaan..
(Los van dat ze dan mogelijk nog gerecycled worden)
Je noemt allemaal dingen die functioneel iets toevoegen, bijna no brainers om te kopen omdat je het 'nodig' hebt. Wat voegt functioneel bij elke individuele particulier een zonnepaneel installatie toe ipv dat dit (energie opwekken met minimaal milieu impact) meer centraal wordt georganiseerd. Die zonnepanelen op m'n dak moeten ook beheert (en kennen een life cycle) worden. Wie kan uitleggen of heeft een link naar de milieu benefits of zijn we allemaal weer alleen met onze portemonnee bezig (gewoon doen, je wordt er financieel beter van! Later zien we wel of dit ook daadwerkelijk een milieu probleem 'oplost')..
[Reactie gewijzigd door nijntje82 op 22 juli 2024 14:46]
Waarschijnlijk is de efficiëntie van een zonne-energiecentrale inderdaad een stuk groter dan van allemaal decentrale particuliere p-installaties die teruglevering op een netwerk wat helemaal niet voor tweerichtingsverkeer is bedoeld.
Toch zijn al die daken "vrij" beschikbaar. Daarmee bedoel ik dat dit al bebouwde omgeving is terwijl zonneweides voor extra bebouwing zorgt. Ik ben namelijk heel erg benieuwd of er studies zijn (gedaan of nog lopen) die het effect van zonnepanelen op de opwarming van de aarde onderzoeken. Immers, bebouwing zorgt voor een reflectie van zonne-energie (is meer opwarming) terwijl groen (grasland of bossen) juist de warmte absorbeert.
Voor mij was dat een motivatie om mee te doen met een project voor mijn woningbouwappartement.
gewoon doen.
de grondstoffen kunnen gerecycled worden, het is alleen een kwestie van geld dat het nu niet gebeurd.
over een jaar of 30 is er vast een verplichting om te recyclen, dus daar zou ik me niet te veel zorgen over maken.
Dan gaat die rekening ook weer naar de klant dat is altijd zo of het nu om een bedrijf of de regering gaat van hout, metaal, olie, gas, zonnepanelen tot bank, verzekering, ziektekosten, infrastructuur elke 1 cent die in de - staat wordt door verrekend + daar weer de onkosten van..
Ze zijn na 20-30 jaar misschien afgeschreven maar niet onbruikbaar. Het rendement zal dan vaak nog rond de ~80% liggen, dus dat is niet per definitie onbruikbaar en klaar om weg te gooien…
Al gok ik dat over 20 a 30 jaar het rendement van 80% van panelen met een efficiëntie van 30 jaar geleden het verschil tussen efficiëntie der mate groot is dat ze toch geruimd worden
Waarom maak jij je druk over 30 jaar? Grote kans dat je dan ergens anders woont, zonnenpanelen zijn veel sneller terug verdiend dan die 30 jaar. Veel fabrikanten geven 20-25 jaar garanties op vermogen(kleine letters daar gelaten).
Ik zou zeggen, als je het geld hebt en je kunt het missen gewoon doen. Energie zal alleen maar duurder gaan worden.
Wat ik zo lees is dat de experts het er over eens zijn dat zonnepanelen milieuvriendelijk zijn, maar dat we de uitdagingen van recycling niet.moetem onderschatten.
Zonnepanelen zijn prima te recyclen en als we onze infrastructuur netjes mee schalen met de verwachtingen is er niets aan de hand.
Oude panelen exporteren naar China of oost Europa voor dumpen is natuurlijk geen optie en ik verwacht ook niet dat dat gaat gebeuren.
Ik denk vooral dat je eigen twijfel je parten speelt. Die twijfel had ik ook, maar begin dit jaar 33 panelen van 380wattpiek op mijn dak gelegd. Enphase systeem, dus lage spanning en microinverters.
Heeft sinds 15 februari al een ruime 10MWh opgeleverd. Ik gebruik er jaarlijks 12, want elektrische auto. 12MWh ga ik misschien net halen (of niet niet). Systeem kostte me rond de 12k (incl btw). Ga ik dus in 5 jaar terugverdienen.
Die andere 25 jaar (uitgaande van jouw 30 jaar) pure winst voor milieu en portemonnee.
Als ik dit 5 jaar geleden gedaan had, zat ik nu al in de winst.
Als ze het salderen gaan afbouwen investeer ik wel in een zonneboiler oid om mijn overtollige energie overdags in op te slaan. Wellicht icm een kleine accu, of inderdaad een vehicle to grid oplossing. Zien we dan wel weer. Als ik nog 5 jaar kan salderen speel ik break even. Alles daarboven is gewoon winst.
M.b.t. rendement duur/goedkoop wellicht handig (om het plaatje wat completer te maken) onderstaand artikel eens lezen. Tussen duur en goedkoop weinig verlies op rendement.
Bij die test mag je wel een paar vraagtekens zetten. Niet alleen omdat ze per paneel maar één exemplaar testen en het geen geijkte meetmethode is, zoals ze zelf ook aangeven. Maar ook omdat hun eigen merk panelen, First Solar, niet geheel toevallig, als beste scoort. De CEO van Solar Bouwmarkt is tevens de CEO van First Solar.
De panelen van First Choice Solar doen wat ze beloven! Deze panelen scoren direct na plaatsing de nummer 1 en 2 positie in onze eigen Zonnepanelen Test. Dit laat zien dat de panelen onder alle omstandigheden als beste presteren. Volgens de experts van Solar Bouwmarkt zijn de panelen van First Choice Solar op dit moment de beste panelen in ons assortiment. Als je daar de lage prijs naast legt kan het niet anders dan dat dit paneel ons predicaat "Solar Bouwmarkt's Keuze" krijgt.
De experts van Solar Bouwmarkt = de experts van First Solar. Wij van WC Eend adviseren WC Eend.
Wat dat betreft niet gelogen dat ze zeggen dat het niet anders kan dan dat hun eigen paneel het predicaat krijgt
[Reactie gewijzigd door Jan1337 op 22 juli 2024 14:46]
Bovenste 2 en onderste 2 weglaten uit de vergelijk.....hmm. Heb er zelf geen rekenmachine bij gepakt maar het rendementsverschil zou dan zo maar eens nog kleiner kunnen worden
Wow, ik blij dat ik toch voor een andere partij gekozen had. Bedankt voor de info!
Nu denk ik niet dat het een slechte shop is maar ze hadden bij mij ook first solar aangeboden wat dan uiteindelijk eigen merk is en zo laten ze het niet overkomen.
Hun noemen in het artikel: alle panelen vangen even veel licht. Als ik snel even kijk op Google Maps kijk op dat adres van hun zijn een aantal rijen geïnstalleerd in de buurt van een lichtstraat welke een andere reflectie heeft dan een bitumen deel van dat zelfde dak. Tevens zie ik in de afbeelding welke ook op die site staat dat er een aantal rijen dwars liggen t.o.v. de rest. Ik zou daarom zeggen dat even veel licht per paneel nogal discutabel is.
Ik zou de technische achtergrond bij volledig off the grid gaan wel willen lezen. Met alleen een extra accu ben je nog steeds afhankelijk van het net toch? Naast accu moet je waarschijnlijk ook in sync blijven met de 50hz van het net. Hoe werkt dat als het net een keer uitvalt? Of als je weer aan het net wilt aansluiten? Is dat al onderdeel van een accu pakket of heb je nog een convertor nodig? Wat voor keuzes en prijzen heb je daar?
Als je een thuisaccu hebt en je wilt deze als noodstroomvoorziening gebruiken dan moet deze in staat zijn om de elektriciteit in je woning te onderbreken. Van zodra het net spanningsloos valt, en de batterij overneemt, hoort er een contactor open te gaan die voorkomt dat de netspanning uit het niets kan terugkeren maar niet meer in sync is met de spanning van de eigen omvormer.
Wanneer er terug spanning gedetecteerd wordt, is het een klein beetje afhankelijk van de setup. Ofwel wordt je eigen spanning opnieuw in sync gebracht met het net en daarna wordt de netspanning opnieuw ingeschakeld ofwel wordt er geen synchronisatie uitgevoerd maar krijg je een onderbreking van enkele miliseconden die in principe door geen enkele verbruiker opgemerkt mag worden.
Alternatief bestaat er in de UPS wereld ook het principe van permanent stroom te voorzien door de omvormer van de UPS waardoor je elektriciteit ten alle tijde geisoleerd staat van het elektriciteitsnet.
Off grid gaan in Nederland is een zeer moeilijk verhaal.
De dal maanden nekken je. Van oktober t/m maart wek je gewoon te weinig op. Of je moet zoveel vermogen aan panelen hebben dat je het in die periode wel red, met als gevolg dat je in de piek maanden veel te veel hebt. Of je hebt 600+Kwh op slag nodig.
Mooi artikel. Echter toch nog redelijk basis. Vooral de thuisbatterij is toch een stuk aantrekkelijker in België dan men doet uitschijnen.
In België hebben we sinds 2021 geen terugdraaiende teller meer. Althans als je een digitale hebt. Wanneer je een analoge teller hebt draait ‘ie nog gewoon terug. Tegen 2025 zou iedereen een digitale teller moeten hebben. Vanaf dan betaal je voor de stroom die je afneemt en krijg je een beetje vergoeding voor de stroom die je injecteert.
Ik heb zelf een warmtepomp van 8kw met een 5,89kwp zonnepanelen. Deze opstelling dekt mijn verbruik net niet. Toch heb ik een BEN (bijna energie neutraal) woning.
Als ik een digitale teller vrijwillig laat veranderen, krijg ik van de Vlaamse overheid een premie van een 2400 euro voor mijn zonnepanelen (2016) en 1150 voor de warmtepomp. Een retroactieveinvesteringpremie zoals ze dat hier noemen.
Indien je een thuisbatterij laat installeren van BYD ben je voor een 8kwh installatie een 5000 euro kwijt. Bovenop de vorige premie kan je ook nog een 2400 euro terug krijgen voor de installatie van de thuisbatterij. Volgend jaar is dit minder. Groot voordeel van dit systeem is de uitbreidbaarheid.
Wanneer je alles optelt kan je voor 5950euro aan subsidie terug krijgen. Dat dekt de investering van je batterij.
Dit kan enkel als je een analoge teller laat veranderen door een digitale. Je laat een korte termijn voordeel omdraaien in een lange termijn voordeel. Neem je bij het plaatsen van een hybride omvormer nog extra panelen, dan kan je je auto in de toekomst ook deels van groene stroom voorzien.
Deze situatie is niet voor iedereen van tel, maar het laat wel zien dat je best nu al een hybride omvormer laat plaatsen als je nog panelen moet leggen. Een thuisbatterij kan je in de toekomst zonder extra omvormer installeren.
Je kan mits slim systeem je batterij snachts laten opladen aan goedkoper tarief, verder moeten ook nog eens rekening houden met piekverbruik/15min binnenkort... dan helpt zo´n batterij ook om de vraag af te vlakken.
In België is stroom in de nacht meestal duurder. Dat is het hele punt van de digitale meter. Je hebt nog wel nacht tarief. Maar je kan best net wat meer wattpiek leggen zodat je accu op zonnestroom vol is.
Vanaf volgend jaar is er in België een variabel ditributie tarief. Je word belast op het piekverbruik gedurende een kwartier aan 1 stuk.
Wanneer je dus alles gelijktijdig opstart in je huis, betaal je meer voor die stroom dan wanneer je spreid. Bron https://www.tijd.be/netto...rdt-duurder/10245363.html
Hangt natuurlijk ook af van de hoeveelheid panelen die je hebt. Hier hebben wij met 2 verbruikers 2x12 panelen op een oost-west configuratie maar zit op de maand gezien nog steeds gelijk met het verbruik welke nu ongeveer net is afgelopen.
In België betaal ik bij een analoge meter 400 euro belastingen bij een gewone analoge teller. Een vergoeding op je distributie.
Wanneer je een digitale hebt vervalt dit. Dus heb je een klein voordeel.
Mijn warmtepomp draait hoofdzakelijk overdag. Ik heb een dikke chapelaag die als warmteopslag fungeerd.
Door de installatie van een thuisbatterij heb ik een hybride omvormer nodig. Je moet immer ook de elektriciteit uit je accu krijgen.
Hierop staat een 2000 wp op het oosten in 10 graden opstelling en een 2000 wp Westelijk opgesteld. Dus ik heb een O-W opstelling van 4kwp en een Z opstelling (mijn eerste opstelling) van 5,89kwp. In totaal maak ik nu teveel stroom. Maar ik dek wel heel veel van mijn verbruik net omdat ik op bewolkte dagen nog veel kan maken door mijn 10graden installatie.
Uiteraard heb je als het gesneeuwd heeft een probleem. Gelukkig zijn dit de uitzonderingen.
We proberen de stroomverbruikers overdag te laten draaien. Ik zou graag alles nog meer willen afstellen zodat het nog slimmer word. Maar hierin ben ik me nog aan het verdiepen
Het is een investering maar dit is voor het leven. Mijn ervaring met sunpower en SolarEdge zijn zeer goed te noemen. Op de eerste installatie heb ik 30 jaar garantie gekregen op de volledige installatie. Nog 24 jaar gerust. 😊
Liggen uw panelen in het westen heb je niks aan een batterij , vanaf oktober tot maart blijven ze leeg.Sorry ik heb ze al 11 jaar liggen. En over die vergoeding die je krijgt voor het injecteren zijn enkel geruchten.En hoe het nu uitziet over verplicht digitale meter in 2025 zou het best kunnen dat die nooit gaat komen en gelukkig maar.
Hier liggen ze alle windrichtingen. Behalve noorden natuurlijk. Panelen die oost west liggen in 10 graden voor de wintermaanden. Brengen toch goed op hoor, uiteraard niet zoals het zuiden, maar net de combinatie van licht en zon is zeer interessant.
licht is altijd zonlicht.
maar achter de wolken schijnt de zon.
door de wolken weerkaatst en filtert het zonlicht maar zonnepanelen leveren dan nog snel een 1/6 van hun Wp op.
en de richting die ze dan op kijken maakt een stuk minder uit, dit door de weerkaatsing op de wolken.
als je dan een oost-west set maakt, en de zon schijnt zonder wolken.
dan doet oost het beter in de ochtend en west het beter in de avond.
hier door kun je al snel 30% meer Wp op een omvormer hangen zonder verlies.
doe je dan nog 2x30% voor oost en west onder dimensioneren (omdat dat ook vaak wel kan|), dan kun je eigenlijk 200% van het aantal Wp als W omvormer hebben.
stel je hebt 3000W omvormer met 6000Wp, dan heeft je omvormer op een bewolkte dag nog steeds 1000W, en dat kan hij dan met gemak nog 10 uur doen, en levert die dag nog steeds 10kWh op.
(de richting die de panelen op kijken maakt nu niet veel meer uit, door de weerkaatsing.
maar naast oost-west kun je ook denken aan steiler/platter voor winter/zomer opbrengst, of een combi met oost-west er bij.)
dus ja je kunt beter spreken van lichtpaneel als zonnepaneel.
of beter van een PV paneel, zon is maar 1 dingetje in de berekening, opbrengst met bewolking is de andere 50% van je jaar opbrengst.
[Reactie gewijzigd door migjes op 22 juli 2024 14:46]
tja een omvormer van 3kW, met 3kWp aan panelen op zuid.
die haalt vaak maar 2,1kW voor een uurtje en heel soms in het voor jaar als de panelen koud zijn een 3kW.
een omvormer van 3kW, met 6kWp aan panelen op oost-west.
die kan makkelijk 3 uur 2,1kW doen + 2 uur 3kW + 3 uur 2,1kW.
dus die moet wel vaker en langer werken, dat zal vast iets doen aan zijn levens duur.
gewoon omdat hij harder moet werken die dag.
maar of een omvormer nu 30.000kWh in 10 jaar doet, of 30.000kWh in 7,5 jaar.
dit maakt niet zo heel veel uit, 10x terugverdiend is 10x terugverdien.
(ik draai met verschillende setjes al meer als 10 jaar zo, en nog geen problemen met mijn omvormer. )
edit:
mijn omvormer word wel warm zo, dus die heeft wat extra koeling.
gebruik dus een 4kW omvormer, en zijn record nu staat op 41kWh op 1 dag.
die dag had 16 uur zon, dus een 2,5kW gemiddeld.
zwaar heeft hij het er wel mee op zo een dag, interne temperatuur zonder koeling loopt op tot de 64 graden, dus toch maar een beetje koelen.
[Reactie gewijzigd door migjes op 22 juli 2024 14:46]
In de volksmond is zonlicht gewoon heldere hemel en gewoon daglicht een bewolkte dag.
Niets speciaal aan. Men moet redeneren vanuit de denkpiste. Wat kan ik maken op een bewolkte dag. Als je dan maar 5 panelen richting het zuiden hebt liggen in 45 graden, dan kan je tv kijken maar niets meer. Opbrengst per jaar vind ik een fout gegeven. Net omdat je moet zien dat in normale bewolkte situaties je voldoende stroom moet kunnen genereren.
Nee hoor, helemaal geen geruchten. Sommige energieleveranciers hebben hun injectietarieven al gepubliceerd. Let wel, niet elke leverancier zal je betalen voor de elektriciteit die je op het net zet en je bent ook niet verplicht om je elektriciteit te verkopen aan dezelfde leverancier als deze waar je van af neemt, al is er nog geen enkel bedrijf dat jouw elektriciteit opkoopt zonder dat je bij hen ook afneemt in Belgie voor zo ver ik weet.
Als ik mijn verwarming in huis elektrisch organiseer en ik heb behoefte aan die verwarming in NL met name in okt tm mrt. In die maanden is de opbrengst in ons bewolkte landje dermate laag dat ga je ook niet oplossen met een accu in huis en is toch bijna de helft vh jaar..
Met het (blijvend meer) thuiswerken zijn zonnepanelen, financieel gezien, wel iets interessanter geworden
Net daarom dat je in verschillende windrichtingen best legt. Best ook wat platter zodat ze op bewolkte dagen alsnog goed presteren. Ik noem het liever lichtpanelen 😉
Dan is het in jouw situatie (bijna) geen probleem. Verwijderen van sneeuw blijft wel een puntje waarschijnlijk?
Veel mensen hebben wel een laag plat dak dat gevoelig is voor blaadjes. Bij mijn ouders is het een ramp.
Er zijn veel dingen waar je rekening mee moet houden. Vaak maatoplossingen. Ik denk dat Tweakers daaraan ook een lang artikel kan wijden.
Mijn opmerking was ingegeven door de online rekentooltjes die de ideale hoek berekenen maar niet vermelden wat daarvan de problemen (kunnen) zijn. Gevalletje rijk rekenen dus.
Er bestaat een simulator voor Vlaanderen ontwikkeld door de onderzoeksgroep EELab/Lemcko (UGent) die de terugverdientijd van een thuisbatterij kan berekenen. https://apps.energiesparen.be/thuisbatterij-simulator Deze houdt rekening met o.a. je verbruiksprofiel, oriëntatie panelen, huidige energieprijzen, subsidies enz.
Niet alleen wordt vanaf volgend jaar het piekverbruik een onderdeel van je elektriciteitsfactuur in België (2,5 kW forfait voor degene met een oude meter), er wordt ook nagedacht over de invoering van een dynamische prijs eenmaal iedereen een slimme meter heeft. De prijs begin 's avonds wanneer het gros van de mensen na het werk thuiskomt zal dan een stuk hoger liggen als 's nachts. In die optiek wordt het o.a. interessant om ook de wagen in te zetten als thuisbatterij, waarbij een slim systeem rekening houdt met de variabele prijs, begin avond als batterij later in de nacht bij een lagere prijs opladen.
Dit alles om het piekverbruik en de belasting van het netwerk te spreiden.
Leuk, maar bij mij pakt dat dus anders uit. Als ik vrijwillig mijn meter zou laten vervangen krijg ik daar welgeteld 0 euro subsidie voor omdat mijn zonnepanelen er al liggen sinds 2011, en ja, ik heb nog 5 jaar af te betalen aan de lening die ik voor die installatie ben aangegaan. 10 jaar terug was het een stuk duurder dan vandaag.
Als ik dus die batterij zou laten installeren dan kost het mij alsnog 2600 euro ipv er 1000 euro extra bovenop te krijgen en dat is dan nog exclusief de benodigde omvormer neem ik aan. En dan blijf je met een lange terugverdientijd zitten en zie je dat die investering het alsnog niet waard is op dit moment. Wanneer de terugverdientijd gelijk of langer is dan de verwachte levensduur van het toestel is het niet nuttig om er aan te beginnen.
En ja, met een EV voor de deur is de terugdraaiende teller voordeliger ondanks het hoge tarrief dat ik betaal. Van zodra de analoge meter verplicht vervangen moet worden zal ik de situatie herbekijken, maar dan heb je ineens ook een batterij nodig die voldoende capaciteit heeft om de wagen te laden en voldoende stroom kan leveren om die wagen te laden, al laad ik zelf nog altijd via de granny charger.
En een batterij installeren betekent waarschijnlijk ook je eletriciteit laten herkeuren en daarbovenop je brandverzekering die weer een beetje omhoog gaat? Dus nog enkele kleine extra kosten.
:strip_exif()/i/2004765860.jpeg?f=imagenormal)
:strip_exif()/i/2004765772.jpeg?f=imagenormal)
:strip_exif()/i/2004765856.jpeg?f=imagenormal)
:strip_exif()/i/2004765778.jpeg?f=imagenormal)
:strip_exif()/i/2004765776.jpeg?f=imagenormal)
/i/2004765774.png?f=imagenormal)
:fill(white):strip_exif()/i/2004765784.jpeg?f=imagemedium)
/i/2004765822.png?f=imagenormal)
:strip_exif()/i/2004765844.jpeg?f=imagenormal)
/i/2004765768.png?f=imagenormal)
:strip_exif()/i/2004765854.jpeg?f=imagenormal)
:strip_icc():strip_exif()/i/2004934304.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2004886398.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2004708306.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2004528914.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2004505648.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2004272870.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2003727880.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2003411340.jpeg?f=fpa_thumb)
/i/2006284996.png?f=fpa)
:strip_exif()/i/2005121800.jpeg?f=fpa)
/i/2004610876.png?f=fpa)
:strip_exif()/i/2005149008.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2005058736.jpeg?f=fpa)
/i/1351600707.png?f=fpa)
:strip_icc():strip_exif()/u/1102/1a.jpg?f=community){kind=small}
. Panelen zijn 370Wp, 12 stuks op het zuid / zuidoosten.
/u/26756/crop616eb5ac4f9b8_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/871561/crop58792adb93702_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/591794/crop61a251d10f7b3.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/202951/crop66bf722c4e4b4_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/140051/BSOD.jpg?f=community){kind=small}
/u/1/femme.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/40608/SCSIlogo_small.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/141198/crop6164051fbcf31.jpg?f=community){kind=small}
/u/484268/crop61e4788571a3c_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/1006081/crop5a2704340349c_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/250125/avat.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/295699/crop609bc9a510a14_cropped.jpg?f=community){kind=small}
/u/140496/bscap002.JPG?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/78725/train-icon3.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/13091/ATARI-logo.jpg?f=community){kind=logo}
:strip_icc():strip_exif()/u/92809/crop577f58c1b8795.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/590826/crop5aec9d19a8add_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/34015/crop585ba3776534c_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/10064/leuk_he.png?f=community){kind=small}
/u/197786/crop64b2f2dc4d188.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/183368/crop627e5ba0436e8_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/52072/crop5de51ebf91960_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/285051/teaglass_tweakers.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/423791/rsz_tribal_jester_by_terryrism.jpg?f=community){kind=small}
/u/1830/acm.png?f=community){kind=small}
/u/1436766/crop618e3e0324655_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/380940/crop58950018f3f28_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/408989/crop5613f0d80e7bb_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/1051179/crop5eaff9b249d12_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/371739/crop5ec0629c56fe0_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/109013/crop5ebb9b611401c_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/348588/crop607373081ef34_cropped.jpg?f=community){kind=small}
/u/62384/crop61891f444d6e9.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/32775/fokker-60x60.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/174665/crop5f3505845c31b_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/28578/eric%2520copy.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/97062/crop5601be1a24867_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/103363/gizmo.jpg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/173749/crop5ebe5637e861a_cropped.gif?f=community){kind=small}
/u/186279/357293.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/164530/crop5e126a53a9a82_cropped.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/882025/crop5e234564386cc_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/148932/crop654a13278f8cb_cropped.jpg?f=community){kind=small}
