Inleiding
Samengevat
De MacBook Pro is met het 2016-model dunner en lichter geworden, maar daarvoor heeft Apple het toetsenbord wel onpraktisch dun moeten maken. Ook niet praktisch is het aantal aansluitingen, dat blijft steken op tweemaal usb-c. Het scherm is wel verbeterd en de grotere touchpad maakt swipen en gestures uitvoeren gemakkelijker. Ten opzichte van zijn voorganger zijn de cpu-snelheid en de accuduur van elf uur hetzelfde gebleven. De prijs is dat echter niet en is behoorlijk gestegen.
Eindoordeel
Eind oktober kondigde Apple drie nieuwe MacBooks aan. Twee daarvan, met schermdiagonalen van 13,3 en 15,4 inch, zijn voorzien van een oledstrook boven het toetsenbord, waarover al lang geruchten gingen. Voor wie de oledstrook niet zo nodig hoeft, kondigde het bedrijf ook een 13,3"-variant met een gewone bovenste toetsenrij aan.
Een review van de 15,4"-uitvoering met touch bar zullen we eveneens publiceren, maar om te beginnen stuurde Apple ons de 'instap-MacBook' met 13,3"-scherm. We hebben de laptop naast zijn voorganger gelegd, en keken wat er veranderd is en wat dat oplevert.
Uiterlijk, toetsenbord en touchpad
Apple presenteerde de eerste MacBook Pro met Retina-scherm in 2012 en die laptop had behalve een hogeresolutiescherm ook een dunnere en lichtere behuizing dan zijn voorganger. Bij het 2016-model is die behuizing weer op de schop gegaan. Er is her en der weer wat afgeschaafd, waardoor het volume met zeventien procent afnam en de laptop bijna twee ons aan gewicht verloor.
/i/2001307889.jpeg?f=imagenormal)
Daarnaast zijn de MacBooks niet meer exclusief in het zilvergrijs te krijgen, maar is de kleur 'spacegrijs' toegevoegd, waardoor het design in de pas loopt met dat van Apples smartphones en tablets. Het lichtgevende Apple-logo aan de achterkant van het scherm heeft ook het veld moeten ruimen, wat vermoedelijk nodig was om het scherm dunner te maken.
En voor wie op de details let: de zwarte, plastic afdekking van de scharnieren is niet meer nodig, omdat het scherm inclusief afdekking nu uit één stuk wordt gemaakt. Het scharnier draait soepeltjes, de verschillende delen van de behuizing sluiten mooi op elkaar aan en het geheel geeft een solide indruk. Apple heeft de buitenkant van de MacBook Pro duidelijk goed verzorgd.
Toch is het die buitenkant waarop we de meeste aanmerkingen hebben. Vanwege de dunne behuizing moest Apple overstappen op usb-c-aansluitingen, wat een logische keuze is, de magnetische magsafe-aansluiting ten spijt. Wie een MacBook Pro koopt, zal daardoor voorlopig nog even met verloopkabeltjes moeten werken. Koop je de originele Apple-kabels, dan kan dat ondanks de prijsverlaging nog een prijzige aangelegenheid worden, al is dat niet onze voornaamste kritiek.
Het 'usb-c-probleem' is namelijk tijdelijk. Als het goed is, is over een paar jaar alle randapparatuur voorzien van de universele stekker en heeft iedereen wel een hubje of verloopkabeltje voor de 'ouderwetse' randapparatuur liggen. Dan heb je natuurlijk wel usb-poorten nodig en blijkbaar konden er niet meer dan twee usb-c-aansluitingen af. Gebruik je er een voor je oplader, dan heb je dus nog maar één aansluiting over. Ter vergelijking: het 2015-model heeft twee usb-aansluitingen, hdmi, twee thunderbolt 2-aansluitingen en een sd-kaartlezer. Zelfs die sd-kaartlezer, die even hoog is als een usb-c-poort, is wegbezuinigd op het 2016-model. Wil je naast je oplader dus nog twee apparaten aansluiten, dan ben je dus toch weer veroordeeld tot een hub. Dat het niet onmogelijk is om meer usb-aansluitingen in de behuizing te verwerken, bewijst Apple trouwens met het driehonderd euro duurdere model met touch bar, dat wel gewoon vier aansluitingen heeft.
Toetsenbord en touchpad
De MacBook Pro heeft net als de 12"-MacBook een toetsenbord gekregen met butterfly switches. De vlinderknoppen zijn een stuk minder hoog dan gewone toetsenbordswitches en omdat de MacBook Pro dunner gemaakt werd, moest ook het toetsenbord eraan geloven. Apple heeft het bij het MacBook Pro-toetsenbord over de tweede generatie butterfly switches en ze lijken dan ook iets meer travel te hebben dan de toetsen op de 12"-MacBook, al wil dat niet zeggen dat er genoeg travel aanwezig is om prettig te kunnen typen. De toetsjes zijn voorzien van een klein kuiltje en zijn relatief groot, maar zitten daardoor dicht op elkaar. Omdat de toetsen nauwelijks in de drukken zijn, sla je gemakkelijk een naastgelegen toets aan als je blind aan het typen bent. Blind typen op de MacBook Pro vergt daardoor aanvankelijk wat meer concentratie. Er valt wel aan te wennen, maar iedere keer dat je wisselt naar een gewoon toetsenbord, voelt dat als een opluchting.
/i/2001307885.jpeg?f=imagenormal)
De touchpad is ook aangepast en een stuk groter geworden. De touchpad op de oude MacBook was al niet bijzonder klein en in eerste instantie was niet helemaal duidelijk waarom Apple hem zo groot heeft gemaakt. Maar na een tijdje werken op de laptop werd bleek dat wel; het maken van gestures en swipes gaat nog makkelijker, vooral als je daarbij vier vingers wil gebruiken. Het is wel even wennen dat je polsen tijdens het typen half op de touchpad leunen, maar gelukkig is de polsherkenning goed en maak je zo geen onbedoelde clicks.
Specificaties en benchmarks
In deze review kijken we naar het goedkoopste MacBook Pro-model van de 2016-generatie, dat voorzien is van een Core i5-processor met Iris 540-gpu. Zoals gebruikelijk kun je op de Apple-site je MacBook Pro ook met snellere hardware configureren, maar de meerprijs is stevig. Een i7-6660U-processor kost 360 euro extra, terwijl de meerprijs voor de verdubbeling van het werkgeheugen naar 16GB op 240 euro uitkomt.
|
Apple MacBook Pro A1708 |
Processor |
Intel Core i5-6360U |
Cores/threads |
2/4 |
Klokfrequentie (turbo) |
2,0GHz (3,1GHz) |
Gpu |
Intel Iris Graphics 540 |
Werkgeheugen |
8GB ddr3l-1866 |
Opslag |
Apple AP0256 |
Wifi |
Broadcom 802.11ac |
Geluids-chip |
Cirrus Logic CS8409 |
Besturingssysteem |
macOS 10.12.1 |
De ssd heeft een capaciteit van 256GB, wat een verdubbeling is ten opzichte van het 2015-model. Grotere ssd's levert Apple ook, maar daarbij kun je opnieuw rekenen op een flinke meerprijs: 240 euro voor een 512GB-ssd en 720 euro voor het 1TB-exemplaar.
Mocht je de ssd zelf willen vervangen, dan kan dat bij deze MacBook Pro zonder touch bar nog wel, al is het geen gemakkelijk klusje. Daarnaast zijn er nog geen aangepaste ssd's van derde partijen beschikbaar die in de MacBook passen. Bij de MacBook Pro met touch bar zijn de chips van de ssd verspreid over het moederbord geplaatst en dus niet te vervangen.
Benchmarks
De nieuwe instap-MacBook Pro heeft een interessante processor: de Core i5-6360U. Die processor heeft een tdp van 15 watt, waar dat bij zijn voorganger 28 watt bedroeg. In tegenstelling tot de meeste i5-processors beschikt de 6360U over 4MB cache in plaats van 3MB. Daarnaast is er een Iris 540-gpu aanwezig, die net als de Iris 6100 over 48 execution units beschikt, maar die daar ook nog eens 64MB edram bij heeft.
- Cinebench Multi
- Cinebench Single
- Cinebench OpenGL
Er is bij de nieuwe MacBook Pro dus minder tdp-ruimte voor hoge kloksnelheden aanwezig, maar dat wordt goedgemaakt door het extra geheugen op de cpu, waardoor het systeem ongeveer even snel is als zijn voorganger.
- Photoshop CC
- Lightroom
- Handbrake
Ook in onze benchmarks in Photoshop, Lightroom en Handbrake is nu eens de Broadwell-MacBook sneller, dan weer de 2016-MacBook Pro. De dunnere behuizing vereiste waarschijnlijk een zuinigere processor, en met de i5-6360U levert de nieuwe MacBook Pro niet in op snelheid, terwijl hij toch zuiniger is.
AS-SSD
Tot slot kijken we naar de snelheid van de ssd. Apple stapte al in 2013 over van sata- naar pcie-ssd's en sindsdien heeft het bedrijf zijn ssd's steeds verbeterd en sneller gemaakt.
- Seq. lees-transferrate
- Seq. schrijf-transferrate
- 4K Random Read
- 4K Random Write
- 4K Random Read - 64 Threads
- 4K Random Write - 64 Threads
Wat sequentiële lees- en schrijfsnelheid betreft behoort de nieuwe MacBook-ssd duidelijk tot de top, net als bij random lezen en schrijven van 4k-blokken met een queue depth van 64. Bij het lezen en schrijven van random 4k-blokken valt de score tegen. Dat komt waarschijnlijk doordat we deze test onder Windows uitvoeren en de ssd beter presteert in macOS, waarvoor de hardware geoptimaliseerd is.
Scherm en accuduur
De nieuwe MacBook Pro heeft, net als de oude, een gelamineerd scherm met een resolutie van 2560x1600 pixels, met een glanzende afwerking. Ook de diagonaal is hetzelfde gebleven, maar de schermranden zijn smaller geworden. Toch heeft Apple het scherm verbeterd en in vergelijking met de oude MacBook Pro is het scherm van de nieuwe versie 'het meest heldere en kleurrijke display ooit op een MacBook', aldus de fabrikant. Apple claimt een helderheid van 500cd/m², een 67 procent hoger contrast en groter kleurbereik, dat overeenkomt met de DCI-P3-standaard.
- Schermhelderheid
- Contrast (max. helderheid)
We hebben onze colorimeter erbij gepakt om te zien of die mooie claims van Apple ook kloppen en daarbij hebben we eerst de maximale en minimale helderheid gemeten. Die helderheid komt in onze metingen inderdaad boven de 500cd/m². Daarmee is dit het scherm met de hoogste helderheid die we tot nu toe op een laptop hebben gemeten. De bijbehorende zwartwaarde bleek evenmin verkeerd, waardoor we op een contrast van 1400:1 uitkomen. Voor een (non-oled)laptopscherm is dat een uitstekende score.
Kleurweergave
Bij een hoge helderheid en een hoog contrast houdt het niet op, want de MacBook Pro moet ook meer kleuren kunnen weergeven dan zijn voorganger, die het bij srgb hield. Over het nut van de weergave van kleuren buiten het srgb-spectrum kun je discussiëren. Vrijwel alle content die je normaal gesproken op je beeldscherm laat zien, is gemaakt voor de srgb-standaard. Voor professionele beeldbewerking wordt nog wel eens Adobe RGB gebruikt, maar dat heeft weer een ander bereik dan DCI-P3, zoals de MacBook Pro weergeeft. De P3-kleurruimte wordt gebruikt voor het projecteren van films in bioscopen, maar buiten bioscopen, zoals op streamingdiensten of (non-4k-)blu-rays, wordt gebruikgemaakt van de rec.709-standaard, waarvan de gamut overeenkomt met srgb. Het is kortom maar goed dat het besturingssysteem beeld zonder kleurprofiel gewoon weergeeft als srgb en alleen de P3-kleurruimte gebruikt als content daadwerkelijk van dat kleurprofiel voorzien is of als je dat in software als Photoshop instelt.
Links grijswaarden, midden srgb, rechts DCI-P3
We meten tien grijstinten, en vervolgens de primaire en secundaire kleuren van de beide gamuts. Bij de grijswaardenmeting valt op dat de kleurtemperatuur aan de hoge kant is, wat een afwijking van 3,9ΔE oplevert. Dat is nog altijd netjes, maar de 2015-versie van de MacBook Pro had een kleinere afwijking. Vervolgens meten we de zes kleuren en zetten die af tegen de srgb-standaard. Gemiddeld zitten de gekleurde balkjes allemaal onder het groene lijntje, wat wil zeggen dat je de afwijking met het blote oog niet moet kunnen zien. Tot slot herhalen we de test met testafbeeldingen met het P3-profiel, wat inderdaad een groter kleurbereik oplevert. Hoe accuraat de P3-weergave is, kunnen we niet meten, doordat onze software de P3-kleurruimte niet ondersteunt. Erg relevant is dat ook niet, want veruit de meeste gebruikers zullen nooit met de P3-kleurruimte in aanraking komen.
Accuduur
Een dunnere laptop leidt tot een dunnere accu en daarmee tot een lagere accucapaciteit. Dat hebben we bij de Asus Zenbook 3 en HP Spectre 13 gezien, en het geldt ook voor de MacBook Pro. De oude MacBook Pro had een accu met een capaciteit van 74Wh en die is bij de nieuwe geslonken tot 54,5Wh. Toch belooft Apple een even lange accuduur van tien uur tijdens browsen.
- Accutest browsen 2013 (180cd/m²)
- Accutest video 2013 (180cd/m²)
- Laadtijd
De browsetest wijst inderdaad op een ongeveer even lange accuduur als bij de vorige MacBook Pro, die nog wat hoger ligt dan de opgave van Apple, ondanks de kleinere accu. We vermoeden dat het nieuwe scherm zuiniger is dan zijn voorganger en dat Apple de Skylake-architectuur nog wat efficiënter heeft weten te benutten dan de Broadwell-architectuur bij de 2015-MacBook. Bij het kijken naar video is het niet gelukt om de accuduur gelijk te houden en gaat de MacBook Pro minder lang mee.
Omdat de browse- en videotest vrij weinig van de hardware vragen, draaien we op Windows-laptops ook een accutest van PCMark. Om te zien of de kleinere accu onder belasting verschil maakt, hebben we Windows 10 1607 op het 2015- en 2016-model geïnstalleerd en de PCMark-accutest gedraaid. In die test kwam de nieuwe MacBook Pro uit op 433 minuten, tegenover 358 minuten voor de oude. Ook onder belasting weet het 2016-model dus langer te werken op een acculading.
Conclusie
Als je in de afgelopen jaren een MacBook Pro kocht, dan wist je wat voor vlees je in de kuip had. Van buiten bleef de laptop jarenlang onveranderd en af en toe voerde Apple een update door die een verbetering opleverde. Dat betekende bijvoorbeeld een snellere processor of ssd, maar dat was het dan wel.
Met het 2016-model is ook het ontwerp behoorlijk aangepakt en dat levert voor- en nadelen op. Om te beginnen is de laptop lichter en kleiner geworden, waardoor je hem net wat makkelijker kunt meenemen. Verder is het scherm verbeterd, waarbij het hogere contrast en de hogere maximale helderheid prettig zijn, en tot slot valt de grotere touchpad niet tegen.
Sommige dingen bleven ook gewoon hetzelfde. De accuduur komt in onze browsetest weer uit op meer dan elf uur, al is het resultaat in de videotest korter dan bij de vorige 13,3"-MacBook Pro. Ondanks de keuze voor een zuinigere processor, komt de 2016-Pro even goed uit de meeste benchmarks als de 2015-Pro en uiteraard is de ssd weer iets sneller geworden.
Apple voorzag de dunnere laptop echter ook van een dunner toetsenbord, dat onprettig tikt, doordat het vrijwel geen travel heeft. Daarnaast werden alle aansluitingen en de sd-kaartlezer van de vorige generatie op de nieuwe MacBook Pro vervangen door slechts twee usb-c-aansluitingen. Dat je voor je randapparatuur verloopkabels moet aanschaffen, is op zich een tijdelijk probleem, maar dat je voor je toekomstige randapparatuur maar twee aansluitingen hebt, betekent dat je eigenlijk altijd een hub en eventueel een kaartlezer moet meeslepen.
De oorzaak van die nadelen zijn de afgenomen afmetingen, maar als je naar de andere MacBook-modellen kijkt, kun je je afvragen of die compacte behuizing wel zo hard nodig was. Apple verkoopt al de lichte MacBook Air en de nog kleinere en lichtere 12"-MacBook. De Pro-modellen zijn juist gericht op de veeleisende gebruiker, die bewust kiest voor een sneller en dus ook zwaarder systeem. Wat ons betreft had Apple de MacBook Pro dan ook wat dikker mogen houden, met een beter toetsenbord, een sd-kaartlezer en nog wat extra usb-c-aansluitingen.
Tot slot heeft Apple de prijs aangepast. Het 2015-model van de MacBook Pro kost bij Apple zelf 1450 euro, terwijl het goedkoopste 2016-model 1700 euro kost. Dat is een forse prijsstijging als je bedenkt dat de vorige MacBook Pro al niet goedkoop was en er bij het 2016-model concessies zijn gedaan om de laptop kleiner en lichter te maken. Die prijs betaal je dus dubbel: in gebruiksgemak en in euro's.
Eindoordeel