Let op: je bekijkt een oudere versie van dit artikel. Bekijk hier de nieuwste versie van dit artikel.

Door Tomas Hochstenbach

Redacteur

Beste gamingprocessor

Processor Best Buy Guide

89

Beste gamingprocessor

Wat is de beste processor voor gaming op dit moment? Op basis van de specificaties kun je dat niet altijd zeggen; lang niet alle games kunnen bijvoorbeeld gebruikmaken van veel cores. Bij Tweakers testen we iedere courante processor in onze standaardset games, zodat we kunnen bepalen welke cpu de beste is voor gaming, of je nou een groot of een klein budget hebt.

Elke processor testen we in combinatie met de snelste videokaart van dit moment, een Nvidia GeForce RTX 4090, zodat we de cpu's maximaal op de proef stellen. Zelfs als je nu niet zo'n snelle videokaart koopt, weet je daarmee zeker dat je ook bij een toekomstige gpu-upgrade nog goed zit met je processor. Meer details over de testmethode vind je op de pagina Alle processorbenchmarks.

Updates

30-7-2024 We hebben de prijzen in de grafieken geactualiseerd en gecontroleerd of alle aanraders nog courant zijn.

Best Buy

AMD Ryzen 7 7800X3D Boxed
AMD Ryzen 7 7800X3D Boxed AM5 socket • Octa (8) core @ 4,2GHz-5GHz 5 van 5 sterren
(28 gebruikersreviews)
Prijs bij publicatie: € 366,-

Voor gaming is de AMD Ryzen 7 7800X3D de snelste processor die je kunt kopen, terwijl hij niet eens de meeste cores of hoogste kloksnelheden heeft. Dat komt door de extra L3-cache waarmee AMD deze processor heeft uitgerust, waar specifiek games flink van profiteren. Deze cpu verslaat in games over het algemeen de veel duurdere Intel Core i9 14900K, terwijl hij veel minder stroom verbruikt en daardoor een uitmuntende efficiëntie heeft.

Goedkoper alternatief

AMD Ryzen 5 7600 Boxed
AMD Ryzen 5 7600 Boxed AM5 socket • Hexa (6) core @ 3,8GHz-5,1GHz 4.5 van 5 sterren
(13 gebruikersreviews)
Prijs bij publicatie: € 182,-

De AMD Ryzen 5 7600 is een van de goedkoopste socket AM5-processors. Hij maakt net als zijn veel duurdere soortgenoten gebruik van de nieuwste Zen 4-architectuur, wat in veel games belangrijker is dan bijvoorbeeld de hoeveelheid cores. Wel mist hij de 3D V-Cache van processors als de 7800X3D en is hij met maar zes cores minder geschikt voor wie naast gamen ook andere rekenintensieve taken wil uitvoeren, zoals rendering, videobewerking of het compileren van software.

De duurdere 7600X is nog net wat vlotter, dus als het prijsverschil op het moment van aanschaf beperkt is, kun je ook voor dat model gaan.

Als je nu al een socket AM4-systeem hebt, kun je ook nog naar de Ryzen 7 5800X3D kijken. Met alleen het vervangen van de cpu haal je dan de maximale gamingprestaties die op dat platform mogelijk zijn. Moet je toch al een compleet nieuw systeem samenstellen, kies dan met het oog op de toekomst liever voor een Ryzen 7000-model.

Duurder alternatief - AMD

AMD Ryzen 9 7950X3D Boxed
AMD Ryzen 9 7950X3D Boxed AM5 socket • 16 core @ 4,2GHz-5,7GHz 5 van 5 sterren
(4 gebruikersreviews)
Prijs bij publicatie: € 555,-
Bekijk product

Wil je topprestaties in games, maar ook goede prestaties in multithreaded taken, zoals videobewerking, rendering en het compileren van software? Dan kun je kijken naar de AMD Ryzen 9 7950X3D. Van de zestien cores hebben er acht 3D V-Cache, terwijl de andere acht hogere kloksnelheden kunnen bereiken. In theorie biedt dat het beste van twee werelden en in veel games doet deze processor het ook uitstekend, maar vooral sommige oudere games werken toch niet goed samen met deze techniek. Gaat het je puur om gaming, dan blijft de 7800X3D de betere keuze, maar de 7950X3D is het bekijken waard als je ook regelmatig software draait die gebruikmaakt van het dubbele aantal cores.

Duurder alternatief - Intel

Intel Core i7-14700K Boxed
Intel Core i7-14700K Boxed 1700 socket • 20 core @ 3,4GHz-5,6GHz 5 van 5 sterren
(4 gebruikersreviews)
Prijs bij publicatie: € 402,-

De Core i7 14700K is op papier een prima alternatief voor wie zowel wil gamen als goede multithreaded prestaties wenst. Die prestaties komen bij deze processor vooral uit de twaalf extra E-cores. Bovendien is hij best gunstig geprijsd, zeker als je in aanmerking neemt dat er een nog wat goedkopere variant zonder geïntegreerde gpu bestaat: de i7 14700KF.

Deze processor kent echter ook een groot praktisch nadeel en dat het is enorme stroomverbruik, dat gepaard gaat met een extreme warmteproductie. Om deze processor ook onder volle belasting niet te warm te laten worden, heb je een serieuze waterkoeler nodig. Bovendien onderzoekt Intel op dit moment stabiliteitsproblemen met 13th- en 14th Gen Core-cpu's, waarvoor naar verwachting half augustus een patch beschikbaar komt.

Prestaties

De Tweakers CPU Prestatiescore is een gewogen gemiddelde van de vele tientallen tests waaraan we elke processor onderwerpen in ons testlab. De Gaming Prestatiescore volgt hetzelfde recept, maar dan alleen voor de gamingtests. Voor deze categorie is die score natuurlijk het relevantst.

In de CPU Gaming Prestatiescore komt de AMD Ryzen 7 7800X3D als duidelijke winnaar bovendrijven. Veel games profiteren van de 3D V-Cache waarover deze processor beschikt. De 7900X3D en 7950X3D hebben meer cores, maar doen het in sommige games toch slechter doordat bij die cpu's slechts de helft van de cores bij de extra cache kan. Intel komt met processors als de i7 14700K en i9 14900K in de buurt, maar wel met een veel hoger energiegebruik.

Wil je minder uitgeven aan een processor voor gaming, dan komen de Ryzen 5 7600 en 7600X bovendrijven. Die hebben weliswaar slechts zes cores, maar beschikken over de nieuwste Zen 4-architectuur. Dat is voor games belangrijker dan het aantal cores; je ziet in de grafiek eerder 'groepjes' ontstaan van processors uit dezelfde generatie dan gebaseerd op het aantal rekenkernen.

Ga je je pc ook voor andere intensieve taken gebruiken, dan kun je ook naar de algemene CPU Prestatiescore kijken. Het aantal cores is dan een stuk relevanter. Processors als de Ryzen 9 7900X, 7900X3D, 7950X, 7950X3D en ook de nieuwste Intels mogen dan wel iets langzamer zijn in games, ze leveren in andere applicaties betere prestaties.

  • CPU Gaming Prestatiescore
  • CPU Prestatiescore

Prijs-prestatieverhouding

Naast de ruwe prestaties speelt natuurlijk de prijs een belangrijke rol bij welke processors we aanraden voor gaming. Als we de eerder getoonde CPU Gaming Prestatiescore afzetten tegen de huidige prijzen van processors, dan zien we een sterk afbuigende trendlijn. Dat betekent dat je in het lage segment voor een kleine extra uitgave relatief veel extra prestaties krijgt, maar dat de winsten in het high-end segment juist steeds kleiner worden.

Wat de prijs-prestatieverhouding betreft springt opnieuw de Ryzen 7 7800X3D eruit. Het is de snelste processor in games, maar lang niet de duurste. Heb je nu een systeem met AMD's socket AM4, dan is de Ryzen 7 5800X3D een interessant alternatief, omdat je met die processor je moederbord en geheugen niet hoeft te vervangen. Nu nog investeren in een compleet nieuw AM4-systeem zouden we echter alleen nog voor budgetgeoriënteerde pc's aanraden.

Als we naar duurdere processors kijken, dan doen de Intel Core i7 14700K en i9 14900K het niet slecht, maar hun prijs-prestatieverhouding is niet zo goed als die van de 7800X3D. Voor minder geld zijn de Ryzen 5 7600(X) en Ryzen 5 5600 de interessantste opties.

In de onderstaande grafiek doen we nog eens hetzelfde voor de algemene CPU Prestatiescore. Opvallend is dat de lijn hier minder snel afbuigt. Meer uitgeven levert dus relatief meer op. In deze grafiek tellen multithreaded prestaties veel zwaarder en doet de 7800X3D het dus minder goed; dat is echt een processor voor als het je puur en alleen om gaming gaat. In het topsegment leveren de Ryzen 9 7950X, Ryzen 9 7950X3D en Core i9 14900K de meeste waar voor je geld. Voor rond de 450 euro doe je aan de Core i7 14700K en Ryzen 9 7900X een goede koop. De Ryzen 5 7600(X) is de interessantste processor rond de 200 euro. Voor nog minder geld zijn diverse AM4-processors, zoals de Ryzen 7 5700X, Ryzen 5 5600 en Ryzen 5 5500, de cpu's die je de meeste prestaties voor je geld geven.

Reacties (89)

89
89
23
3
0
56
Wijzig sortering
@JDx Ik vind het wel raar dat de 7800x3d in de grafiek een hogere fps zou hebben (230fps) dan de 7950x3d (206fps). Blijven games soms hangen op de 4,2Ghz basefrequentie?. 7800x3d klokt max op 5, de 7950x3d max op 5,7 - dat zou je toch moeten merken.. de 7950x3d is wel een beast zeg met 32 threads. Leuk voor een thuislab (hoewel - dan zou ik eerder de uitvoering: AMD Ryzen 9 7900 Boxed kiezen)

De threadrippers horen wat mij betreft niet echt in het lijstje thuis - dat is geen consumentenspul - wel leuk voor de vergelijking.

[Reactie gewijzigd door shades op 22 juli 2024 13:21]

Geen idee, ik ben geen expert in CPU's, weet wel dat een aantal jaar geleden toen veel games nog maar 1 core konden gebruiken een i5 met een iets hogere clock beter was dan een i7 met meer cores maar een iets lagere clock. Misschien speelt dat hier ook.
Nee, het zit 'm hier meer vast op op welke plek de 3d cache zit. Dat is slechts op 1 van de twee delen van de CPU geplakt. De scheduler van Windows moet daar eigenlijk correct mee omgaan en de games draaien, enkel op de cores met 3d cache, maar dat gaat niet altijd helemaal soepel.

De niet-3d-cache cores uitschakelen in de bios levert soms wel iets betere prestaties op ivm hogere boostclocks, maar dat is eigenlijk marginaal. Bovendien geef je dan veel euro's uit, waarbij je maar de helft van de processor gebruikt.
De scheduler van Windows moet daar eigenlijk correct mee omgaan en de games draaien, enkel op de cores met 3d cache, maar dat gaat niet altijd helemaal soepel.
Doet Linux dat beter?
Kwestie van smaak. Bepalen of een programma beter op een kern met V-cache of zonder V-cache draait, is iets wat programmatisch niet echt kan, de hardware die Intel heeft ingebouwd om te assisteren tussen P- en E-kernen, bestaat bij AMD niet. Wat AMD gedaan heeft, is een driver maken met informatie over allerlei programma's erin, zodat die informatie voor bestaande software bestaat. Zodra AMD stopt met die driver onderhouden zal Windows slecht gaan schedulen.

Linux werkt al vele jaren met big/little-architecturen en de scheduler kan er dan beter mee overweg dan Windows. Je hebt wel kernel 6.9 nodig om specifiek voor Zen-4 3D V-cache te kunnen schedulen. Linux gebruikt een heuristiek van het programma en beslist op basis van informatie die de processor via ACPI aanlevert op welke kern een programma gedraaid wordt. Die heuristiek is niet noodzakelijk de juiste beslissing, maar simpelweg iets wat in veel gevallen tot het juiste gedrag leidt. Het kan dus zijn dat Linux de verkeerde beslissing neemt en AMD's Windows-driver wel tot de juiste beslissing leidt, maar de Linux-oplossing is toekomstbestendiger, aangezien er geen informatie over specifieke programma's in een driver nodig is.
Als je de 7950X3D hebt zal je met iets als Process Lasso de game en alle threads ervan op de snelle cores moeten pinnen, want anders ga je scheduling issues krijgen op cores die minder presteren, maar nog belangrijker over dies heen gaat en dat ga je in de fps terug zien. De 7950X3D is namelijk eigenlijk gewoon twee processoren in 1 en je wilt geen rescheduling of cross-processor communicatie.

[Reactie gewijzigd door Caelorum op 22 juli 2024 13:21]

Dit is volgens mij niet een standaard het geval, er zijn ook genoeg games die wel out of the box correct doen (weet niet of dit dan door de Xbox gamebar komt, of gewoon door Windows)

En als dit het geval is, is de 7950x3D vaak ook net even sneller als de 7800x3D
Dat komt door de drivers van AMD en de gamebar. Zodra je de gamebar open hebt detecteerd de driver dat en pint alles op de sneller cores. Maaaaaar..... Dat werkt dus niet altijd.
Process Lasso? dat moet ik ff googlen haha - als je dat zo zegt, dan geldt dat toch evengoed voor de Intel's met hun efficiency-cores??
Intel heeft een hardware scheduler dus vermoedelijk lopen ze daardoor minder tegen dergelijke problemen of misschien doet Windows dit gewoon beter. Het is behoorlijk zeldzaam dat de verkeerde threads op de E-cores worden gezet. Ze hebben ook maar 1 die dus hebben ze sowieso geen last van cross-die problemen.

[Reactie gewijzigd door napata op 22 juli 2024 13:21]

De situatie bij Intel is ook een stuk simpeler dan bij de 7900X3D, omdat e-cores in alle opzichten 'slechter' zijn dan P-cores. Zodra een thread de prestatie-bottleneck is kun je die zonder twijfel goed op een p-core zetten. Terwijl je bij AMD eerst moet bedenken of zo'n thread baat heeft bij veel kloksnelheid of bij veel cache, en daar is soms zelfs geen eenduidig antwoord op.
de 7950x3d max op 5,7 - dat zou je toch moeten merken..
De cores zonder X3D cache ja.. de cores met X3D cache klokken niet zo hoog.
De 7800x3d zal voorlopig wel de beste gameprocessor blijven.
Voor zijn prijs misschien, maar de 7950X3D is toch sowieso al veel beter?

Edit: excuus allen, ik las de grafiek verkeerd om!

[Reactie gewijzigd door JDx op 22 juli 2024 13:21]

Hangt van je doel af. Voor gaming kan dit zelfs negatief uitpakken. Op de 7800X hebben alle cores toegang tot het 3D cache. Op de 7950 slechts de helft van de cores, als dan de scheduler dit verkeerd plaatst kun je dus slechtere performance krijgen.

Maar de 7950 kan zo te zien wel hoger boosten dus als het goed gaat zal hij weer sneller kunnen zijn voor gaming (of juist door alle cores weer eerder uit de boost gaan doordat zijn energie budget op is).

Maar zeker voor de gemiddelde consument die zoekt naar een goede prijs prestatie zal de 7800 denk ik wel in de meeste gevallen de beste keus zijn.
Maar zeker voor de gemiddelde consument die zoekt naar een goede prijs prestatie zal de 7800 denk ik wel in de meeste gevallen de beste keus zijn.
Ik begrijp wat je zegt maar waarom niet gewoon de AMD Ryzen 5 7600(X) ? Die is bijna de helft goedkoper en aangezien de verschillen enkel zichtbaar zijn in de hogere FPS regionen merk je daar in de praktijk niets van. Bovendien zijn de tests gedaan met een RTX 4090 op 1080P om de CPU te testen. In de praktijk kopen mensen een 4060ti of 4070/80 of gelijkaardig en dan zijn de verschillen nog kleiner. Zo klein dat je je kan afvragen of het wel nuttig is. 220 fps of 180fps wat is het verschil? Als je dat belangrijk vind ben je geen gemiddelde gamer meer.

Deze benchmarks zeggen eigenlijk niets over de praktijkervaring in games. Het zegt enkel iets over het maximale FPS een GPU kan draaien in zeer specifieke omstandigheden. Het is als testen hoe snel een auto kan op een zoutvlakte.

Ik zou dat extra geld voor de 7800X gewoon bijhouden of in extra grafische kracht steken. Enkel bij zeer specifieke games zoals Flight Sim 2020 kan ik me inbeelden dat het ook op lagere FPS in 4K ook een voordeel heeft maar dan ben je uw hardware zeer specifiek op één bepaalde game aan het afstellen.

Kopen voor de toekomst heeft ook weinig zin. Je kan dan beter die €150-€200 bijhouden en binnen 4 jaar een AM5 upgrade doen. Dan krijg je er waarschijnlijk nog een NPU bij, meer single core prestaties en meer of betere cores om games die nu nog niet in ontwikkeling zijn ooit soepel te draaien.

Het kan zijn dat ik het mis heb en er wel rationele argumenten zijn om toch voor de duurdere optie te gaan, ik hoor ze graag.
Zeker goed verhaal en kan je redenatie wel volgen.

De reden waarom ik het eventueel anders zou doen is deels gemak. Ik zal eerder mijn GPU nog een keer updaten. Als de processor dat nog trekt gaat dat veel makkelijker dan ook je CPU (en worst case ook je moederbord) vervangen.
Iets meer uitgeven voor een 7800xd is juist slim, je krijgt namelijk veel betere fps in een spel als counter strike 2 etc etc etc. En wat is 100 of 150 euro meer na 4 jaar als je hele pc mischien 2, 3 of 4k € kost.
Het ligt wel een beetje aan je totale budget natuurlijk, per se voor een 7800X3D willen gaan op een totaalbudget van zeg 1300 of minder euro betekend dat je vrijwel altijd elders ervoor dingen moet laten en je onder de streep slechter af bent. Om die betere FPS mogelijk te maken welke uit een X3D CPU te halen is heb je immers wel een snelle videokaart nodig welke deze hoeveelheid ook daadwerkelijk kan produceren.

En ook met een budget van tussen de 1300 en 2000 euro is een 7800X3D geen zekerheid en hangt het heel erg af van de spellen die je speelt en de framerate+resolutie welke je target. Wil je competitief Counter strike spelen op een 1080P360 scherm dan zou ik een 7800X3D inderdaad aanraden, speel je vooral wat langzamere singleplayer games op bijv. 4K60 dan ga je ook met dit budget meer prestaties krijgen van een 7600 + betere GPU.

Ik zit zelf in de laatste categorie zowel qua genre's als budget alleen speel ik 3440x1440@75 i.p.v. 4K, nog wel even over gedacht maar ook tot de conclusie gekomen dat een 7800X3D het met mijn gebruik en games het gewoon niet waard is om 150 extra aan uit te geven t.o.v. een 7600(X). Wel heb ik 20 euro bijlegt voor een 7700, deze processor is voor ~230 euro nergens 'de beste' in maar is wel heel erg allround met dezelfde tot iets betere prestaties in games dan een 7600X maar wel net wat meer power qua productiviteit en multitasking.

Was het nu nog zo dat je elke twee jaar je moederbord kon vervangen bij een CPU upgrade zoals toen Intel alleenheerser was dan had ik het wellicht wel gedaan om de rede die @SRI geeft onder het mom van zekerheid, maar nu met AM5 heb ik er wel vertrouwen in dat als het nodig is ik de CPU ook zou kunnen upgraden op hetzelfde moederbord naar de volgende generatie, of zelfs die daar nog na. Maar eigenlijk verwacht ik dat als je 60-75 FPS target je ook met een 7600(x)/7700 prima je GPU nog een keer kunt upgraden.

Bij een budget van >2000 zou ik inderdaad wel altijd gewoon voor de 7800X3D gaan overigens. Gezien je dan genoeg te besteden hebt om praktisch alles behalve een 4090 te kiezen ongeacht welke CPU je neemt :P
Volgens mij zijn er niet echt games die gebruik maken van die extra cores, dus daar heb je niet zoveel aan als het om gaming gaat. Het zijn juist de singlecore prestaties die voor gaming belangrijk zijn.
True maar volgens de grafiek en tabel is het feitelijk niet de beste, waarschijnlijk wel de best buy :)
De 7800X3D staat in de CPU gaming score bovenaan in absolute zin met 229 punten. Dus voor gaming op pure gaming performance nummer 1. De prijs is ook nog relatief laag, dus spectaculair de best buy gaming.
En verder is het ook helemaal geen trage processor ook. Meer dan voldoende voor alle normale gebruik. Enkel heel specifieke workloads die je dan ook nog vaak moet draaien om er iets aan te hebben, die hebben meer aan andere processors met meer cores.

Maar dat power user zijn wordt traditioneel enorm overschat, dat veel mensen zichzelf in die categorie plaatsen omdat ze een web browser en achtergrond muziek en/of een discord sessie hebben draaien tijdens het gamen.

Feitelijk heeft het daar allang niets meer mee te maken, en zijn de nieuwste videokaarten bijvoorbeeld ook al heel prima kwaliteit bij audio/video omzetten en de performance een ordegrootte boven cpu gebaseerd audio/video omzetten. Enkel puristen of mensen met oudere videokaarten, of zonder losse videokaart, gebruiken nog de cpu voor audio/video conversie in een vorm waar dat een relevant verschil maakt met een cpu met meer cores.

Dan houd je over ergens een unieke game die wel super veel cores goed gebruikt, scientific workloads, 3d modellering en zo nog een paar veeleisende scenario's waar je echt wat aan die vele cores hebt.

Conclusie: van sommige benchmarks krijg je het gevoel misschien alsof een 7800X3D relatief langzaam is of zo, maar een 7800X3D krijgt alles gedaan wat je maar wilt, en dan ben je in deze testen met scientific computing hooguit eens half zo snel. In praktijk draai je dan een simulatie in een half uur ipv een kwartier. Niet alsof je daarop gaat zitten wachten en niets doen, en als het je werk is dan bouw je daar al bijna net zo goed een losse pc voor, dan alles te combineren op een game pc. Daar tegenover gaat geen andere cpu beter zijn voor een gemengde set games dan de 7800X3D.

[Reactie gewijzigd door OruBLMsFrl op 22 juli 2024 13:21]

Niet echt specifiek singlecore, tegenwoordig zijn games echt wel beter geoptimaliseerd voor meerdere cores... Maar meer dan 8 is zelden nuttig. Bovendien als ik me niet vergis heeft die 7950X3D de 3d cache maar op een van de ccd's zitten, oftewel op 8 van de 16 cores, en is er weer software optimalisatie nodig om te zorgen dat dat goed gaat of moet je de helft van de cores uitschakelen om zeker te weten dat processen niet op de cores zonder de 3d cache draaien of er vertraging op gaat treden doordat processen tussen de twee ccd's heen en weer gaan springen. De kloksnelheid is wel iets hoger dus als dat opgelost is kan hij iets sneller zijn, maar de kostprijs staat niet in verhouding tot die kleine winst. De beste is niet alleen de beste performance maar ook of dat nog een beetje in verhouding staat tot de prijs.
Kleine toevoeging; als je kijkt naar de consoles (xbox en ps) dan zie je daar 8 cores. Games zullen dus in bijna alle gevallen rekening houden met maximaal 8 cores.
Mount and blade bannerlord met een leger van 1000 vs 1000 weet alle 32 threads van mijn AMD Threadripperwel wel goed en gelijkmatig te belasten. Dit terwijl mijn laptop met een AMD 5800h sneller is met Rimworld bijvoorbeeld maar met Mount and blade bannerlord totaal onspeelbaar is op dezelfde settings. Het is puur afhankelijk van de game die je speelt.
Dat staat letterlijk in het artikel....
Dat hangt er vooral vanaf wanneer AMD met Zen 5 komt en hoe goed de eerste processors van die generatie gaan zijn. Als AMD meteen al meteen een X3D versie van Zen 5 komt denk ik dat die de titel van best gameprocessor meteen overneemt.
Ik zou het ook leuk vinden als de 9***x3D CPU’s nog did jaar verschijnen. Ik heb hoge verwachtingen van deze CPU’s.

Wel vermoed ik dat ik voor de meest ideale cpu van dit moment nog 3-4 generaties moet wachten. Ik had het mooi gevonden als de 16core zonder interconnect en een gedeelde 3D cache had kunnen werken.
Hmm ik wil zelf erg graag een nieuwe processor.. Ik vraag mij echter af of het niet handiger is om te wachten op de volgende generatie aangezien die snel(?) zou moeten komen.
En zodra die uit is, wordt de volgende generatie aangekondigd.
Of andersom geargumenteerd: Degenen die nu nog een 5800X of 5800X3D hebben, hebben enkel in uitzonderlijke use cases echt baat bij een upgrade naar de nieuwste generatie. Dus als je nu een van de aanbevolen chips komt, betekent dat niet dat je bij de introductie van de nieuwe generatie meteen achterloopt.

Kijk dus vooral naar wat je op het moment gebruikt, en of je nu baat hebt bij een upgrade. Vergeet immers niet dat de huidige range al aardig gezakt is qua prijzen, nieuwe chips komen weer voor nieuwe prijzen. En bovendien laat een AM5 systeem zich met de jaren nog een keertje van een upgrade voorzien.
Ja, m'n 5950X doet het nog prima maar zou niet aanraden om nu nog een AM4 systeem te kopen vanwege toekomstige upgrademogelijkheden. Je krijgt bij AM4 bijv. geen PCI 6. Kan belangrijk zijn als je over een paar jaar je GPU wil upgraden (momenteel is het nog geen ding).
Tot een jaar geleden was AM4 nog interessant, zelfs al was AM5 al uit, simpelweg omdat AM4 flink goedkoper was. Inmiddels is DDR5 flink in prijs gedaald, Alleen de moederborden zijn nog altijd behoorlijk aan de prijs als je een beetje toekomstbestendig wilt zijn, wat het hele idee achter AM5 is tov AM4.

Maar als je nu dus nog een AM4 systeem hebt met een 3000 serie CPU, maar met degelijk RAM (3200/3600), dan zou ik er voor gaming gewoon een 5800X3D in prikken. Dan ben je voor minder dan 300 Euro klaar. Een wissel naar AM5 kost je al 250 Euro voor het moederbord en dan moet er nog een bijna 400 Euro kostende CPU in om die 5800X3D te toppen.

Als ik nu voor de keuze stond, had ik een X670E bord gehaald met een 7700 Tray voor 240€. Zodra die te langzaam wordt om mee te gamen, loopt AM5 waarschijnlijk ook langzaam op z'n eind, en is er vast een 8800X3D of 9800X3D op de markt voor een tweede leven :)
Als ik nu voor de keuze stond, had ik een X670E bord gehaald met een 7700 Tray voor 240€. Zodra die te langzaam wordt om mee te gamen, loopt AM5 waarschijnlijk ook langzaam op z'n eind, en is er vast een 8800X3D of 9800X3D op de markt voor een tweede leven :)
Dat is precies mijn keuze en gedachtegang geweest (alleen dan geen X670E gezien ik zoveel IO echt niet nodig heb :P ), de recente prijsdaling van de 7700 tot ~230-240 euro maakt het echt een hele leuke all-round CPU. In niks echt 'het beste' maar wel vergelijkbaar tot net iets beter dan de veelal aanbevolen 7600(X) in games en wat betere productiviteit/multitasking prestaties voor slechts 30 euro meer.

Alleen bij mij was het AM4 moederbord stuk gegaan en onder garantie een volledige redund gekregen, hierbij de keuze gemaakt de CPU+Ram door te verkopen en over te stappen op AM5

Als die echt te traag wordt kan er idd mooi een laatste generatie AM5 CPU in deels betaald door de 150 euro welke ik nu uitspaar door niet voor een 7800X3D te gaan wat met mijn soort games + resolutie niet heel veel toegevoegde waarde is.

[Reactie gewijzigd door !mark op 22 juli 2024 13:21]

Lol, nieuw in computerland? Welkom ! :Y)

Altijd kopen zodra je weet wat je budget is en wat je focus is: gamen, productiviteit of gewoon stil en zuinig.

Morgen is het altijd sneller en goedkoper, als je begint met wachten heb je over 10 jaar nog geen nieuwe CPU. (Geldt niet voor RAM wat voor eeuwig in prijs blijft schommelen).
Zeker niet, ik zit nu te kijken naar de AMD Ryzen 7 7800X3D, echter is die ondertussen een jaar oud. Een half jaar geleden had ik het zeker gedaan, maar nu zit ik juist op een punt waar de volgende generatie mogelijk snel uit komt.
Ik snap het punt wel hoor, maar mijn laatste build was in juni 2000. Toen besloot ik op de RTX 3000 serie te wachten ipv een 20xx kaart te kopen...

Wat ik uiteindelijk voor m'n 3060Ti heb betaald, had ik een 2080 voor kunnen kopen.
De 3000 serie lifespan was dan ook een bijzonder slechte tijd om een grafische kaart te kopen. Ik zat zelf ook te kijken naar een upgrade in die tijd maar heb uiteindelijk de hele generatie overgeslagen omdat de prijzen me niet bevielen.

Uiteindelijk een 4090 gekocht voor de prijs waar je een jaar eerder een 3080 voor zou kopen.

[Reactie gewijzigd door Evolixe op 22 juli 2024 13:21]

Lol, en dan koop je de meest overprijste kaart ooit.

Ik ben uiteindelijk voor een 3060Ti gegaan toen die eindelijk onder de 1000 zakte, nog steeds geen moment spijt van al was ie met 700 alsnog bijna de dubbele prijs.
Ik koop toch echt liever een 4090 voor 1800 euro dan een 3060 voor 1000
Wat is je punt? Afgezien dan een 4090 volgens mij nog steeds 2000 kost en ik dus 'maar' 700 betaald heb.

Ik zal nooit een xx90 kaart kopen, niet alleen te duur om de kosten te rechtvaardigen, maar ook een slechte prijs kwaliteit verhouding. Dan ga ik liever een keer extra op vakantie.
Ik heb m gekocht voor 1800 euro, op dat moment was de 4090 de kaart met de beste prijs/kwaliteit verhouding. Dat is eigenlijk nooit het geval met de x90 kaarten maar bij de 40 series release was dat wel zo. Kwam ook wel een beetje omdat nvidia probeerde de absurde prijzen van de coronatijd vast te houden
Net als dat niet iedereen een poweruser is, is ook niet iedereen een budgetgamer.
Sommige mensen willen gewoon het beste wat er te krijgen is, en als dat kwa prijs/prestatieverhouding geen stand houdt is dat geen probleem.

Dan kun je zeker wel beter een maand of 2/3 wachten op een nieuwe generatie processors dan dat je nu een oude generatie gaat aanschaffen die dan in diezelfde 2/3 maanden achterhaald is.
Dan kan je beter tweedehands gaan kopen, daar bespaar je pas echt mee.

Voor nieuw spul: als je begint met wachten kun je blijven wachten. Er komen iedere 3 maanden nieuwe versies van verschillende onderdelen, bovendien kunnen die ook tegenvallen. Ik weet nog dat ik even een paar maanden zou wachten op de nieuwe videokaarten... In 2020 :+ ( zo extreem dat het niet snel weer worden, maar toch)
Ik denk dat je mijn standpunt niet helemaal hebt begrepen. Iemand die niet geeft om de prijs/prestatie verhouding gaat niet 2e hands kopen.

Als je wacht, dan wacht je op processors en videokaarten. En wellicht een scherm. Verder niks.
Die staan allemaal los van elkaar. Je kunt je processor upgraden zonder je videokaart te upgraden, en je scherm zonder de rest van de pc aan te pakken. Zo kom je stapsgewijs aan de meest up to date setup.

En ja, na een jaar is alles achterhaald. Maar dat is nu eenmaal de industrie. Echter als je het goed doet heb je tenminste 8 maanden lang een systeem wat nergens wordt ingehaald.
Op de inleidingspagina staat een stukje over wanneer we nieuwe desktop-cpu's van AMD en Intel verwachten.
@Tomas Hochstenbach
Thomas: ik ken het argument dat je de invloed van de CPU het beste ziet als je met een waanzinnige grafische kaart (4090) op 1080p gaat gamen - leuk voor mensen die koste wat kost met >200 fps willen spelen! Maar wat mij nog steeds stoort aan deze vergelijking is dat andere mensen nog steeds verleid worden een simpelweg veel te dure CPU te kopen, simpelweg omdat de invloed van de CPU mateloos overschat wordt voor andere scenarios.

B.v. ik wil een systeem voor 4K VR (om over raytracing maar te zwijgen!) en ga geen 4090 kopen maar b.v. een 4080 Super of 7900 XTX of zo iets.
Dan is zonder opschaling een snelheid van 90-100 fps in de praktijk al heel aardig en dus is zelfs de bescheiden AMD 5500 al bijna voldoende, zelfs als we op hikjes gaan letten in het 0.1% bereik. De bijna €300 extra voor een 7800X3D is in dat geval puur weggegooid geld dat beter in de videokaart gestoken had kunnen worden. Ik ga wel wat hoger zitten, b.v. op een 7600 voor de veiligheid maar ik durf te beweren dat alles erboven de komende jaren weggegooid geld is voor hoge resoluties.
Ik herken wel dat dit kopers aanzet tot "fear of missing out", want o jeej, je zal maar die laatste 5% prestaties missen dus daardoor gaan we toch maar voor een CPU die het dubbele kost en dubbel zo veel energie verbruikt.

Maar als je CPU's gaat testen in een gebalanceerd systeem, waarin de GPU ook wel eens de bottleneck kan zijn, dan weet je gewoon niet wat er gemeten wordt en hoe je de cijfers nog moet interpreteren. Iedereen die wel eens professioneel metingen heeft gedaan weet: één variabele tegelijk meten. Anders krijg je heel veel getalletjes en heel weinig duidelijke conclusies.

Eventuele andere variabelen zijn misschien ook interessant, maar dan graag in losse metingen of in een los artikel. Ik moet dan denken aan dit artikel over de afhankelijkheid van GPU en CPU, en dit artikel over het effect van meer cores in gaming.

[Reactie gewijzigd door bwerg op 22 juli 2024 13:21]

Nee, de artikelen waar je naar verwijst zijn weer allemaal 1080. Laat @Tomas Hochstenbach maar eens zien welke processor goed genoeg is voor 4K 100 fps, eventueel met en zonder opschaling, dan hebben gamers die geen 200 fps op 1080 spelen ook relevante informatie.
Ik stel zeker niet voor dat dat het standaard vergelijkscenario moet worden, want dan zie je de effecten van de CPU niet, maar er zou eens een artikel aan gewijd moeten worden, en dan bij elke best buy CPU guide even een verwijzing ernaar dat bij 4K een 7600 bij vrijwel ieder spel vrijwel net zo goed is als een 7800X3D...
Nee, de artikelen waar je naar verwijst zijn weer allemaal 1080
Ja, dat is precies het punt. Die artikelen gaan over CPU-prestaties, en met 1080p leg je daar de bottleneck. Het artikel heeft een specifiek doel, en op basis daarvan kies je je parameters.

Begrijp me niet verkeerd, de vraag die jij stelt is best nuttig en daar is voor zover ik weet nog geen artikel over, dus die is ook welkom. En dan moeten de metingen natuurlijk niet op 1080p.

[Reactie gewijzigd door bwerg op 22 juli 2024 13:21]

Eens! Naar mijn idee ben je onder de streep bijvoorbeeld beter af met een Ryzen 5 7600 icm een 7900XT/GRE om te gamen dan met een Ryzen 7 7800X3D icm een 7800XT die samen ongeveer hetzelfde kosten. Tenzij je op 1080p alle frames eruit wilt persen idd...
Precies, natuurlijk levert een 7800X3D *RTX 4090 een goede gaming ervaring op, maar als het budget wel een probleem is ziet het er anders uit. Jouw 7600/GRE combo zou ook bij 1080p weleens een goede match voor de 7800/7800 combo kunnen zien, maar bij 4K is hij duidelijk beter.
Niet eens. Een goede CPU kan generaties van GPU's meegaan. Omgekeerd niet dus. En een CPU-upgrade is doorgaans een stuk moeilijker dan een gpu upgrade. Mijn advies zal dus altijd zijn: koop een goede CPU en matige GPU en upgrade de GPU om de 2-3j. Eer je CPU dan de bottleneck wordt ben je heel wat verder.

Ik heb met mijn i7 4790 eerst een nvidia 780ti gehad, daarna een nvidia 980 en daarna een amd rx 5700 die ik nog steeds heb. Kan de nieuwe aaa-titels nog steeds op 60fps afspelen op 1080p Ultra. Ik had eerst een i5 4590, maar heb deze vrij snel moeten upgraden toentertijd. Een goede CPU gaat jaren mee. Een goede GPU niet.
Nette lijst. Ikzelf heb toen voor de 3900x gekozen, maar die lijkt ondertussen wel ruim achterhaald te zijn. :+
Wellicht toch maar voor de 7800X3D gaan tzt. Of als ik niet de rest wil vervangen, een 5800X3D.

[Reactie gewijzigd door Arunia op 22 juli 2024 13:21]

Ik heb in februari mijn oude Ryzen 1700 vervangen door een 5800X3D met AIO cooler: wat een verschil. M'n GPU is nog een oudje (GTX 1080), maar letterlijk al m'n spellen draaien sindsdien weer goed (Anno 1800, City Skyline 1 en 2, etc).

Echter als je een goede deal kan krijgen voor een 7800X3D / AM5 systeem zou ik daarvoor gaan.
Dat is een beetje het probleem. Ik draai nu een 3900x met 32GB DDR4 ram en een Sapphire 5700xt. Die laatste doet het nog wel prima, maar staat eigenlijk op de planning om vervangen te worden.

Ik snap dat ze de 3900x niet getest hebben in het lijstje, maar dat zou voor mij wel een interessante zijn geweest. Maar moet eigenlijk even uitzoeken of de 5700xt nu in games wordt gebottlenecked door de 3900x. Verwacht dat het andersom is, maar tegenwoordig is dat haast niet meer te gokken.
Daarbij was de 3900x als keuze omdat ik ook voor een opleiding met VM's bezig was, maar dat is nu niet meer het geval.

/edit:
Bottleneck logischerwijs op de 5800X3D. Maar de GPU's zijn nog steeds best belachelijk aan de prijs.
Andere discussie voor een andere plek.

[Reactie gewijzigd door Arunia op 22 juli 2024 13:21]

Misschien even kijken bij https://gamersnexus.net/ of op hun youtube channel, denk dat ze daar wel de 3900x hebben mee genomen in de benchmarks.
Welke moederbord raden jullie aan met de 7800X3D?

Ik wil deze namelijk matchen met een RX 7900 XT, ben alleen nog in dubio welke mobo voor prijs/kwaliteit het beste past bij deze combinatie.
ik heb zelf deze op het oog uitvoering: ASRock X670E Pro RS - maar die is voor alleen gaming een beetje overkill denk ik - ik was vooral gecharmeerd van 5x nvme. Normaal gebruik in pricewatch: hier een selectie: uatx, 2x nvme en minimaal 4sata: categorie: Moederborden

PS - is het lettertype in de pricewatch veranderd? - erg prettig leesbaar

[Reactie gewijzigd door shades op 22 juli 2024 13:21]

Bart ® Moderator Spielerij @shades4 april 2024 11:27
micro-ATX en 4x sata zou ik niet 'normaal' noemen, maar goed, wie ben ik :P
Bart ® Moderator Spielerij @Mingzi4 april 2024 11:25
Ik heb twee weken geleden mijn nieuwe pc gebouwd met een 7800X3D, met dit moederbord:
uitvoering: MSI X670E GAMING PLUS WIFI
Een Ryzen 7800X3D lijkt me ook een pak makkelijker en goedkoper te koelen dan pakweg een I7-14700K. Afgaande op TDP tenminste. Of vergis ik mij hierin?
Bart ® Moderator Spielerij @Denktank4 april 2024 11:23
Dat klopt.
Klopt in principe, al is het gaming gebruik wel lager dan het all core gebruik dat vaak getest wordt.
Dat klopt feitelijk wel, maar het verbruik van de 14700K is eigenlijk in alle soorten belasting behoorlijk dramatisch, en het verschil met de 7800X3D is in alle soorten belasting gewoon heel erg groot. De 14-serie kenmerkt zich juist door een absurd hoog single-core-verbruik, omdat Intel de turbo-snelheid gewoon heel hoog heeft gezet.

In gaming scheelt het bijvoorbeeld letterlijk een factor 4.
Ik heb nog een AM4 systeem, waar ik voldoende aan heb. Gamen is met ups en downs. En nooit specifiek naar nieuwe titels gericht. De kern van mijn systeem is een 5700X CPU en een 6750XT GPU. Ik vind het lastig om te weten te komen hoeveel een CPU upgrade naar een 5800X3D mij zou opleveren. Ik game op een 1080p en een 1440p scherm (naargelang game). Heeft iemand tips om met specifieke setups verschillen te voorspellen ?
Ik heb dezelfde setup ongeveer 6700xt ipv 6750xt. Ik zit eigenlijk wel goed. Zolang je gpu je bottleneck is, hoef je die echt niet te upgraden. Speel je competitieve games, dan zou je wel winst kunnen halen en kan de 5800X3D een boost geven, zie ook de Benchmarks op tweakers (je kan ze in de prijskijk vergelijken).

De gpu zou ik eerder vervangen. Voor mij is die nog steeds prima. Maar met raytracing moet ik snel fsr gebruiken voor 60fps+ gaming. Zelfs bij oudere games als Control.
Waar zijn de realworld game benchmarks?? Hier heb je toch helemaal niks aan... je wilt toch weten wat een processor gaat doen in een cyberpunk in plaats van syntetische benchmarks...
De CPU Gaming Prestatiescore is geen synthetische test, maar een gemiddelde van de framerate in vijf geteste games. Als je de uitgebreide testresultaten per game en setting wil bekijken, kun je die vinden op Best Buy Guide: Processorbenchmarks - Al onze cpu-testresultaten.
Dank echter zegt nog niet veel als er getest word in veel obscure titels, mis cyberpunk, rdr2 en dat soort hevige titels
Feedback: de 2 grafieken zijn zo goed als onleesbaar met een samsung browser.

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.