Apple iPad Pro (2022) en iPad (2022)

De beste tablet op een na?

Software: iPadOS 16

De iPad (2022) en iPad Pro (2022) draaien beide uit de doos het nieuwe iPadOS 16.1. Dat komt ook weer beschikbaar voor veel van de oudere iPads. De oudste is iPad Pro van de allereerste generatie, die uit 2015 stamt. Van de 'gewone' iPad krijgt het model uit 2017 nog de nieuwe software. Uitgaande van diezelfde ondersteuningsperiode kun je met de nieuwe toestellen dus nog tot 2027 en 2029 updates verwachten. Samsung geeft zijn high-end tablets van 2022 vier OS-upgrades en vijf jaar lang beveiligingsupdates, en doet het daarmee bijna net zo goed als Apple, maar andere tabletfabrikanten geven vaak niet zo lang updates. Daaronder bevindt zich zelfs Microsoft, waarbij je minstens een Surface Pro 6 (2019) moet hebben om nog Windows 11 te kunnen draaien, althans officieel.

IPadOS 16 biedt een aantal van dezelfde functies als smartphonetegenhanger iOS 16. De leukste is de mogelijkheid om automatisch het onderwerp uit een foto te knippen door er simpelweg lang op te tikken. Je kunt de afbeelding vervolgens direct kopiëren naar een andere app om bijvoorbeeld een plaatje in te voegen in je digitale notitieblok of je gekke bek als sticker in WhatsApp te gebruiken. Nieuw is ook de Weer-app, die iPhones al lang hebben, maar de iPad niet. Die biedt alle functies die je op je smartphone ook kunt gebruiken, zoals een tiendaagse voorspelling, buienradar en luchtkwaliteitindex. Kleinere nieuwigheden zijn de gedeelde iCloud-fotobibliotheek en de mogelijkheid om berichten en e-mails terug te halen na verzending en ze te wijzigen.

Ten opzichte van Android biedt iPadOS een uitgebreider software-ecosysteem met apps die optimaal gebruik kunnen maken van de mogelijkheden die Apples tablets bieden. Er is bijvoorbeeld een aantal goede tekenprogramma's en later dit jaar komt videobewerkingsprogramma DaVinci Resolve beschikbaar, dat de soc van je apparaat flink op de proef kan stellen. In vergelijking met Windows- en macOS is het appaanbod niet noodzakelijk beter.

Stage Manager: vensters op je iPad

De grootste wijziging in iPadOS 16 is er een die alleen beschikbaar wordt gesteld voor de duurdere tablets: de mogelijkheid om apps in vensters weer te geven om gemakkelijker te kunnen multitasken. Apple noemt dat Stage Manager. De functie is namelijk opgebouwd rondom virtuele bureaubladen (stages) waarop telkens tot vier appvensters tegelijk kunnen staan. Via de strip, een 3d-balk aan de linkerkant van het scherm, kun je wisselen van stage en als je er vensters naar versleept, verdwijnen die van het toneel.

De iPad Air 2022 kan Stage Manager net als de Pro op een extern scherm weergeven

Stage Manager werkt exclusief op iPad Pro-tablets vanaf 2018 en de iPad Air 2022. De iPad Pro 2021, iPad Air 2022 en iPad Pro 2022, die zijn voorzien van een M1- of M2-soc, kunnen het beeld ook nog uitbreiden naar een externe monitor, om zo tot acht programma's naast elkaar tegelijk te laten zien. Stage Manager alleen laten zien op het tweede scherm en niet op het iPad-scherm lijkt niet mogelijk.

Je vindt het Stage Manager-knopje (het
venster met de drie puntjes links)
op het bedieningspaneel

Op een geschikte iPad, bijvoorbeeld ons iPad Pro 2022-testmodel, is het ook nog steeds mogelijk om gebruik te maken van de oude multitaskinginterface in iOS, waarbij apps in splitscreen- of slide-over weergave kunnen worden getoond. Die blijft ook gewoon beschikbaar op iPads zonder Stage Manager, zoals de iPad (2022). Heb je het juiste apparaat, dan schakel je de nieuwe weergave in via een icoontje op het bedieningspaneel. Open je vervolgens een app, dan blijft alleen het dock staan, verschijnt de balk met stages aan de linkerkant en wordt de rest van de interface een vage waas.

Stage Manager werkt anders dan de vensteromgeving van Windows of macOS en 'anders' wil niet altijd zeggen 'beter'. Zo beschikken apps in Stage Manager niet over een traditionele titelbalk met de bekende drie knoppen, maar over een menuutje voor sluiten of maximaliseren, dat geopend wordt met de drie puntjes in het midden bovenaan. Het sluiten van een app vereist daarmee telkens een extra handeling. Een venster groter of kleiner slepen kan om een of andere reden maar vanuit een van de onderste hoeken, waarbij de telkens wisselende 'juiste' hoek behulpzaam wordt aangeduid met een klein boogje.

Waar het in Windows en macOS glashelder is wat er gebeurt als je een venster gaat verslepen of vergroten, is het met Stage Manager telkens een verrassing wat er met je werkruimte gebeurt. Je hebt weinig vrijheid om zelf te kiezen hoe groot vensters zijn en waar ze precies staan. Stage Manager schikt de vensters op een bepaalde wijze in het gelid, waarbij andere vensters eventueel voor je worden verplaatst. Een verdere complicatie is de strip, die soms per ongeluk een venster opslokt en minimaliseert richting een nieuwe stage, terwijl je het alleen aan de linkerkant op je bestaande werkruimte had willen zetten. Voor de hand liggende combinaties zijn niet mogelijk. Je kunt bijvoorbeeld niet vier vensters in een raster zetten, met in iedere hoek één app. De interface verspilt nogal veel ruimte aan padding. Het is niet mogelijk vensters strak tegen elkaar aan te zetten en met verschillende vensters naast elkaar blijven ook de randen van het scherm verplicht leeg. De dock en de strip kunnen eventueel wel worden verborgen. Wil je die ook nog weergeven, dan voelt zelfs het riante paneel van Apples grootste iPad krap aan.

Misschien is de typische werking van Stage Manager een uiting van Apples gewoonlijke drang om gebruikers bij de hand te nemen. Hij is waarschijnlijk ook uit nood geboren. IPadOS ondersteunde nooit eerder vensters, waarmee apps ook niet waren bedacht om vrij schaalbaar te zijn. Apple voelde er kennelijk weinig voor om zijn ontwikkelaars te vragen om apps speciaal te updaten. Zodoende kun je voor ieder venstertje enkel kiezen uit een aantal voorgedefinieerde hoogten en breedten, wat ook nog afhankelijk is van de app die je toevallig gebruikt. We kwamen apps tegen die zich nauwelijks lieten herschalen, terwijl de meeste van Apples eigen systeemapps een stuk of vijf verschillende hoogte- en breedtematen bieden.

Naast het vensterbeheer kan ook de manier waarop je nieuwe apps opent en openstaande apps terugvindt beter. Voor wat het tweede betreft ziet het 3d-overzicht van de strip er fraai uit, maar het is niet zo overzichtelijk en vereist bovendien onnodig veel ruimte op het scherm. Dat heeft Apple zelf kennelijk ook ingezien. Als je op een icoon in de dock tikt, zie je waar alle openstaande vensters van die app zich bevinden op alle verschillende stages. Wil je toch een nieuw venster, dan kan het werken om het icoon naar het bureaublad te verslepen. Als de app echter al ergens openstaat, kan het zijn dat je dat openstaande venster voor je neus krijgt.

Nog zo'n instinker: de optie 'Voeg nieuw venster toe' in het menuutje van ieder venster is niet primair bedoeld om een extra venster te openen van diezelfde app, maar in plaats daarvan kun je een willekeurig venster toevoegen aan je huidige stage. Opvallend is ook wat er gebeurt als je alle vensters van een bepaalde werkruimte sluit. Je wordt dan niet terugverwezen naar een andere stage die nog openstaat, maar keert linea recta terug naar het beginscherm, vanwaar je eerst weer een app moet openen om terug te keren naar het Stage Manager-overzicht.

Stage Manager is kortom een concept met veel potentie. Het werd hoog tijd dat Apples Pro-iPads een dergelijk vensterbeheersysteem zouden krijgen dat de ervaring dichter in de buurt brengt van een laptop. Ook de mogelijkheid om een tweede scherm ten volle te benutten, is significant. De interface lijkt op dit moment echter nog niet af. Naar het schijnt is het al heel wat dat de functie het überhaupt gehaald heeft voor deze release; iPadOS 16 kwam pas een maand na iOS 16 uit, waar beide normaal gesproken gelijktijdig verschijnen. De oorzaak is volgens geruchten het extra werk dat Stage Manager opleverde. Gedurende de bètaperiode die deze zomer plaatsvond, kwam er stevige kritiek op de beperkte compatibiliteit met oudere modellen iPads en de gebrekkige stabiliteit en andere fouten die Stage Manager toen nog bevatte. Met de extra tijd die Apple heeft genomen voor de huidige iPadOS-versie, leken die goeddeels opgelost.

Meer ruimte op het scherm

Een enigszins verborgen nieuwe mogelijkheid die prettig samengaat met de Stage Manager, is de mogelijkheid om de schaling van het beeldscherm aan te passen. Hij werkt op alle modellen die Stage Manager ook ondersteunen, dus omgekeerd bijvoorbeeld niet op de iPad (2022). Je vindt de functie in het beeldschermmenu, waar je naast de standaardweergave kunt kiezen uit 'Meer ruimte' en 'Grotere tekst'. Op geschikte iPads met een 11"- of 10,9"-scherm is alleen de eerste optie beschikbaar. Hoewel de iPad bij het wisselen van stand waarschuwt dat hij opnieuw moet starten, blijkt dat niet het geval. Alleen de apps moeten opnieuw worden ingeladen.

In de een-na-laatste afbeelding zie je Stage Manager met 'Meer ruimte' actief, de laatste afbeelding toont de standaardweergave

Grappig genoeg biedt 'Meer ruimte' niet daadwerkelijk meer ruimte voor bijvoorbeeld app-icoontjes op je startscherm. In de Stage Manager-weergave of binnen apps doet de functie wel wat hij belooft. Alle tekst en UI-elementen worden kleiner weergegeven, waardoor er meer op het scherm past. Daardoor voelt het werken met verschillende vensters minder krap aan. Ondanks de ruimte verkwistende interface passen twee vensters comfortabel naast elkaar op het grote scherm van de 12,9"-iPad. De scherpte neemt in deze weergave uiteraard iets af, ook omdat de interface niet meer precies 2x wordt opgeschaald tot de fysieke resolutie van het scherm.

• Volgende pagina 5. Systeemprestaties en accuduur