Het is nog steeds zo dat de gemiddelde fabrikant van Android-toestellen zijn stempel op het besturingssysteem drukt en eigen software en thirdpartyapplicaties toevoegt, al dan niet in de vorm van bloatware. Door de jaren heen zijn deze Android-versies wat schoner en vooral sneller geworden, maar de verschillen zijn nog steeds behoorlijk, vooral in de low-end markt. Dat is ook duidelijk te zien bij de toestellen die we voor deze round-up bij elkaar hebben gesprokkeld.
Samsung Galaxy A13
De Samsung Galaxy A13 is het enige toestel in deze round-up dat is voorzien van Android 12. Dat is een mooie prestatie, omdat er in deze categorie meestal met oudere versies wordt gestrooid en je maar mag hopen dat je een update krijgt. De kans dat dit versie 13 wordt, die dit jaar het levenslicht zal zien, is klein, behalve bij Samsung dus, dat zijn smartphones langer ondersteunt. Je kunt ervan uitgaan dat zelfs dit budgettoestel zal worden voorzien van Android 13 en misschien zelfs Android 14; de smartphone wordt namelijk ondersteund tot december 2025. Als je in de weer wilt gaan met customroms, is er nog niet veel keuze, maar de mogelijkheid is er wel.
De smartphone is uitgerust met Android 12 met daaroverheen OneUI 4.1. Zoals we inmiddels gewend zijn van Samsung, is deze interface veelzijdig. De mogelijkheid om je systeem in te richten naar je eigen smaak is netjes overgenomen vanuit het originele Android en Samsung heeft er hier en daar een eigen draai aan gegeven.
De A13 is voorzien van de nodige extra apps van Samsung naast de verplichte standaard Google-apps. Naast de Play Store is er de Galaxy Store en naast Berichten is er Samsung Berichten. Voor de rest zijn enkele standaardapps vervangen door Samsungs eigen versies, zoals de telefoon-, galerij-, klok-, contacten- en browserapp. Ook zijn er nog enkele Samsung-apps die niet ter vervanging dienen voor een standaardapp of -functie. Ook de echte bloatware is weer van de partij: Facebook, AppCloud en OneDrive staan weer prominent in de appdrawer en in het geval van OneDrive zelfs op het hoofdscherm. Al deze apps kunnen gelukkig worden verwijderd, behalve OneDrive.
Motorola Moto G31
De G31 draait nog steeds op Android 11 en het is helaas niet bekend wanneer versie 12 wordt gepusht naar het toestel. Hoewel de smartphone tot november 2023 zal worden voorzien van beveiligingsupdates, zal Android 13 niet voor deze telefoon beschikbaar worden. Het bedrijf heeft wel aan 9to5Google laten weten dat het afhangt van hoe lang gebruikers hun smartphone blijven gebruiken. Als een groot deel na twee jaar nog steeds veelvuldig gebruikmaakt van de toestellen, wil het bedrijf zijn updatepolicy herzien en deze wellicht verlengen. Mocht je aan de slag willen met customroms, dan zal je nog even moeten wachten. Het is al wel mogelijk de bootloader te ontgrendelen en er is ook al een alternatieve recovery beschikbaar. Informatie over (de beschikbaarheid van) customroms is echter vaag.
Zoals we gewend zijn van Motorola, levert deze fabrikant toestellen met een behoorlijk schone versie van Android. Het is zo schoon dat het bijna in de buurt komt van vanilla Android: Android zoals hoe Google het bedoeld heeft, zonder een aparte gebruikersinterface of apps van de fabrikant of derden. Toch is het toestel niet zo schoon als de smartphones die het bedrijf een jaar of vijf geleden op de markt bracht. Behalve van de gebruikelijke Moto-app en de standaard meegeleverde Google-apps is het toestel voorzien van Facebook en een interactieveachtergrondapp. Deze apps kunnen niet worden verwijderd zonder in de weer te gaan met tools als ADB en dat is jammer.
Gelukkig is de interface wel snel en reageren alle elementen over het algemeen vloeiend. Daarnaast zijn alle typische Motorola-gestures ook weer aanwezig. Maak een dubbele hakbeweging en de led op de achterkant licht op. Maak twee keer een draaiende polsbeweging en de camera start. Draai het toestel om met het scherm naar beneden om direct de niet-storenmodus in te schakelen. Ook de gamingmodus is weer van de partij. Bovendien kun je kleuraccenten, iconen en het lettertype aanpassen. Op het vergrendelingsscherm kun je een melding lezen door het desbetreffende appicoon ingedrukt te houden.
Nokia G21
Ook de Nokia G21 draait nog steeds op Android 11 en het is helaas niet bekend wanneer versie 12 wordt gepusht naar het toestel. Of het daarna Android 13 krijgt, is niet zeker. Het toestel wordt wel ondersteund tot februari 2025, maar of daar grote OS-updates bij zitten, is niet bekend. Omdat Nokia een van de weinige fabrikanten is die nog meedoet met Google’s Android One-programma, verwachten wij wel dat dit toestel later zal worden uitgerust met versie 13 en misschien zelfs nog met versie 14. Voor customroms moet je op dit moment niet bij Nokia zijn. Het is niet duidelijk of dat in de nabije toekomst gaat veranderen. Er is wel een klein groepje fans bezig met het proberen te ontgrendelen van de bootloader, maar op dit moment komt daar nog weinig uit.
Net als bij Motorola staat Nokia over het algemeen bekend een schone versie van Android te leveren en dat is hier ook het geval. Tenminste, de gebruikersinterface oogt schoon. Er wordt wel wat meer bloatware meegeleverd dan wij gewend zijn: ExpressVPN, LinkedIn, Netflix en Spotify. Deze apps kunnen gelukkig allemaal worden verwijderd.
De no-nonsense-interface van Android One is een welkome toevoeging en alle elementen reageren over het algemeen vloeiend en snel.
Redmi Note 11
Deze smartphone mag dan wel beschikken over MIUI 13, onder de schil draait nog gewoon Android 11. Gelukkig heeft Xiaomi toegezegd het toestel elke 90 dagen te voorzien van een update tot januari 2025. Daarbij horen ook upgrades naar Android 12 en Android 13. Mocht je (daarna) nog aan de slag willen met customroms, dan zit je bij Xiaomi ook altijd goed: het bedrijf doet nooit moeilijk over het ontgrendelen van de bootloader en biedt meestal zelfs customroms aan van derden die via hun eigen flashtool kunnen worden binnengehaald en geflasht. Je moet je toestel wel eerst registreren bij het bedrijf en zij vertellen je wanneer je toestel uiteindelijk wordt ontgrendeld. Dat kan maximaal een week duren.
Het is zoals altijd flink wennen als je met deze interface aan de slag gaat. MIUI doet dingen net even anders dan de andere Android-schillen. In tegenstelling tot de POCO-smartphones heeft deze versie van MIUI geen appdrawer. Dat vinden we jammer, zeker omdat Xiaomi er een handje van heeft zijn toestellen te voorzien van bloatware. De Note 11 is hierop helaas geen uitzondering. Omdat er geen appdrawer aanwezig is, staan deze apps allemaal op je hoofdscherm, wat het geheel druk doet overkomen. De meeste van deze apps zijn gelukkig gegroepeerd in mappen, maar ze staan toch in het zicht. Daarnaast tonen deze mappen ook nog eens extra advertenties en appaanbevelingen als je ze opent en het kost je nogal wat werk om deze allemaal te verwijderen.
Het toestel is naast de standaard Google-apps uitgerust met een eigen browser, videospeler, muziekspeler, notitiesapp, galerij, klok, kompas, audiorecorder en rekenmachine. De meeste van die apps vragen je ook nog eens om eenmalig een eigen privacypolicy te accepteren. Deze kan je in veel gevallen gelukkig weigeren, maar je moet wel blijven opletten. Hoewel ze dan vaak waarschuwen dat je belangrijke functionaliteiten mist, hebben wij daar tot nu toe weinig van gemerkt.
Naast deze standaardapps heeft Xiaomi net als de andere fabrikanten in deze round-up een stapeltje eigen apps meegeleverd die geen standaardfunctie van Android vervangen, maar extra functionaliteit toevoegen, waaronder een beveiligingsapp, een opruimapp, de ShareMi-app, een afstandsbedieningsapp, een 'Thema’s'-app een ‘Services en feedback’-app.
En dan zijn er ook nog eens de echte bloatwareapps: Amazon Shopping, Facebook, TikTok, LinkedIn, Spotify en AliExpress. Een groot deel van deze apps kan gelukkig worden verwijderd, maar je bent wel even zoet met het opschonen van je smartphone. We snappen de keuze van dit bedrijf wel: al deze extra’s en aanpassingen hebben ervoor gezorgd dat het toestel goedkoop is. Hierdoor kan het bedrijf krachtigere hardware en meer opties toevoegen. Het is dan ook met afstand de krachtigste en compleetste smartphone in deze round-up. Daarnaast is het, na even wennen, niet al te storend. Wat ons echter wel stoort zijn de drm-problemen. Hierdoor is het niet mogelijk om Netflix te gebruiken, een app die notabene standaard wordt meegeleverd met het toestel. Updaten lukt ook niet en een nieuwere versie sideloaden resulteert in de foutmelding dat de app niet compatibel is met het apparaat. Wij hebben Xiaomi hierover benaderd en zodra wij hier meer informatie over hebben, passen we deze review aan. Wij denken dat dit met een software-update kan worden opgelost. Los van deze bug is het systeem toch beste oké om mee te werken. Er zijn veel opties en dat vinden we fijn. Bovendien is er over de meeste dingen goed nagedacht. Alleen vinden we hier en daar nog een kromme vertaling.
Ondanks al deze software is het apparaat gelukkig wel snel. De Note 11 heeft het minste last van haperingen en vertragingen en zware games en apps komen het beste tot hun recht op deze telefoon. Dat komt natuurlijk door de Snapdragon 680, een chip die een stuk krachtiger is dan de socs in de andere toestellen.