DPG Media heeft de Big Brother Award van Bits of Freedom gewonnen. De expertjury van de digitaleburgerrechtenorganisatie geeft die prijs voor de grootste privacyschender van het jaar aan de uitgever vanwege het 'dagelijks tracken en profileren van miljoenen nieuwsconsumenten'.
DPG Media, uitgever van grote Nederlandse kranten als de Volkskrant en het AD en van tientallen tijdschriften en websites, waaronder ook Tweakers, ontvangt de prijs op donderdagavond in Amsterdam. Bits of Freedom deelt de prijzen voor grootste privacyschender ieder jaar uit. DPG Media wint de expertprijs, die door een jury van privacyvoorvechters en juristen wordt uitgereikt.
Bits of Freedom hekelt de manier waarop DPG Media aan advertentietracking doet. DPG Media hanteert een cookiebeleid waarbij gebruikersgegevens via een eigen advertentienetwerk worden gedeeld. Met een dergelijk firstpartynetwerk hoopt de uitgever te concurreren met techbedrijven als Google en Facebook. Bits of Freedom zegt dat het advertentiemodel 'de meest privacyonvriendelijke werkwijze is'. "Persoonlijke data wordt ingezet om meer advertenties te verkopen, waardoor het bedrijf haar winst kan maximaliseren", zegt Nugah Shrestha van de expertjury. "Welke gegevens van lezers worden verzameld of hoe die worden gebruikt, blijft onduidelijk."
Ook heeft de jury problemen met de marktmacht van de uitgever, die in Nederland veruit de grootste is in bereik. Doordat DPG Media zo groot is, 'ligt de kans op misleiding en oneerlijke concurrentie op de loer', waarschuwt Bits of Freedom. "In een tijd waarin sociale media en desinformatie meer terrein winnen, zou DPG Media zorgvuldiger moeten omgaan met de gegevens van gebruikers."
Publieksprijs voor ministerie
Naast de expertprijs heeft Bits of Freedom ook de publieksprijs uitgereikt. Die ging naar het ministerie van Financiën. Het ministerie krijgt die niet voor een specifieke maatregel, maar voor het algemene opstellen van wet- en regelgeving om witwassen en terrorisme te voorkomen. Dat leidt volgens Bits of Freedom indirect tot privacyschendingen en discriminatie bij bijvoorbeeld banken. Eerder haalde Bits of Freedom al de Wwft aan, ofwel de omstreden Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme. Die verplicht banken om gegevens van gebruikers door te lichten, wat vaak gebeurt op basis van kunstmatige intelligentie en algoritmes. Bits of Freedom noemt dat 'discriminerende risicoprofielen en algoritmes'.
De publieksprijs is niet voor de banken, maar het ministerie dat de wetten maakt
Het publiek stemde daarmee in; het ministerie wint de publieksprijs. Opvallend genoeg zijn het niet de banken zelf die de prijs winnen, maar het ministerie van Financiën. "Omdat Nederland niet gezien wil worden als bron voor financiering van terrorisme, heeft de minister een zware last op de schouders van de financiële instellingen gelegd", zegt Bits of Freedom-directeur Evelyn Austin. "Die willen ook niet met terrorisme worden geassocieerd, dus hanteren ze meedogenloos beleid."
Zowel het ministerie als DPG Media werden eind vorig jaar al genomineerd voor de Big Brother Awards. Naast die instanties werd ook Chinese webshop Temu genomineerd vanwege 'het schenden van Europese regels rondom privacy, consumentenrecht en platformrecht'. Ook het Nederlandse kabinet werd genomineerd vanwege 'het onvoldoende waarborgen van toezicht op wet- en regelgeving in het digitale domein'. Dat ging onder andere over het trage invoeren van Europese regels zoals de DSA.
Voorvechtersprijs
Bits of Freedom reikt ook de Felipe Rodriquez Award uit. Dat is de prijs voor de persoon of het initiatief dat zich juist het best inzette voor privacybescherming. Die prijs gaat dit jaar naar twee personen: oud-Europarlementariër Marietje Schaake en internetondernemer Danny Mekić. Schaake krijgt de prijs voor haar werk in het Europees Parlement, waar ze volgens Bits of Freedom 'de gebrekkige tot afwezige democratische controle op bigtechbedrijven aankaartte'. Mekić kreeg de prijs vanwege een rechtszaak die hij aanspande tegen X, waar hij werd geshadowband. "Hiermee liet hij zien hoe je tegenmacht kunt bieden aan de machtige bigtechplatformen", zegt Bits of Freedom.