Chat-app Telegram heeft in de afgelopen weken meerdere 'bangalijsten' offline gehaald. Het netwerk gaat ook een kanaal openen waarmee belangengroepen dergelijke content kunnen aankaarten zodat het snel offline kan worden gehaald.
Het Expertisecentrum Online Misbruik Offlimits zegt dat Telegram onder druk van toezichthouders meerdere zogeheten 'bangalijsten' verwijderde. Dat zijn lijsten waarop voornamelijk vrouwen worden genoemd, vaak met namen, telefoonnummers en adressen, in een seksuele context. Zulke lijsten gaan al langer op het internet rond, maar het fenomeen kwam afgelopen zomer weer in de aandacht toen bleek dat dit veelvuldig op onder andere Telegram gebeurde. Een groep slachtoffers en hun ouders verenigden zich toen in een stichting die optreedt tegen dergelijke lijsten. Telegram speelt een notoire rol in de kwestie, omdat het platform jarenlang niet of nauwelijks optrad tegen potentieel illegale content.
Dat laatste is nu toch gebeurd, zegt Offlimits. Het centrum werkte onder andere samen met het Fonds Slachtofferhulp om een handhavingsverzoek op te stellen en dat bij toezichthouders in te dienen. "Deze inspanningen hebben er nu toe geleid dat Telegram de bangalijsten heeft verwijderd", schrijft het centrum. De lijsten werden gedeeld in kanalen op Telegram. In openbare kanalen zegt het centrum de lijsten nu niet meer terug te zien, al kunnen de experts niet controleren hoe het zit met afgesloten groepen.
Telegram gaat daarnaast een directe lijn opzetten met organisaties zoals Offlimits. Zij kunnen op die manier makkelijker bij het platform aangeven dat er content moet worden verwijderd als die illegaal is of tegen de voorwaarden van het platform in gaat. "Het is goed dat Telegram bereid lijkt om met ons mee te gaan werken", zegt Offlimits-directeur Robbert Hoving. "Voorheen konden we vaak weinig met meldingen over Telegram, omdat ze nooit reageerden."
Telegram wierp tot voor kort veel beperkingen op voor zowel stichtingen als Offlimits als voor opsporingsdiensten. Het platform modereert nauwelijks, terwijl veel openbare kanalen niet versleuteld zijn en de content leesbaar is. Dat is de afgelopen weken wel aan het veranderen. Die kentering begon toen oprichter en ceo Pavel Durov in Frankrijk werd gearresteerd vanwege nalatigheid op cybercrimegebied. In Nederland startte het Openbaar Ministerie daar ook een onderzoek naar. Na de arrestatie zei Durov beter te zullen gaan modereren. Er zijn inmiddels signalen dat Telegram nu meewerkt met opsporingsdiensten als die verzoeken doen en dat het bedrijf data deelt met de Nederlandse politie. Met het nieuws over de bangalijsten lijken ook private partijen daar meer van te merken.