Volledige line-up van Intel Lunar Lake-laptopprocessors verschijnt online

VideoCardz heeft de volledige line-up van Intels komende Core Ultra 200V-laptopprocessors op basis van de Lunar Lake-architectuur gepubliceerd. De chipmaker komt in totaal met negen verschillende sku's. De cpu's komen later dit jaar beschikbaar.

Intel komt met vier verschillende cpu's in de Core Ultra 5- en Core Ultra 7-series op basis van Lunar Lake, zegt een bron tegen VideoCardz. Er komt één topmodel met Core Ultra 9-merkgeving. De cpu's verschillen onderling vooral op het gebied van de boostclocks, hoeveelheid werkgeheugen, npu-rekenkracht en geïntegreerde gpu. Volgens VideoCardz krijgen alle processors namelijk hetzelfde aantal cores: vier P-cores en vier E-cores. De cpu's worden vooral gericht op laptops met een laag stroomgebruik.

Het topmodel in de Core Ultra 200V-serie, de Core Ultra 9 288V, beschikt volgens de informatie van VideoCardz over PL1- en PL2-vermogens van 30W. Het wordt de enige cpu met dergelijke tdp's; de PL1 wordt bij de rest van de Lunar Lake-line-up beperkt tot 17W. De Core Ultra 9-variant haalt daarbij boostclocks van maximaal 5,1GHz op de P-cores en 3,7GHz op de efficiëntere E-kernen.

Verder levert Intel zijn Core Ultra 200V-processors met 16GB of 32GB Lpddr5x-geheugen. Anders dan bij voorgaande cpu's, wordt dat werkgeheugen geïntegreerd op de cpu-package. Daarmee is het ram ook niet vervangbaar. Processors met een '8' als laatste cijfer in de modelnaam krijgen 32GB Lpddr5x-8533-geheugen, terwijl de cpu-modelnamen die eindigen op een '6' 16GB geheugen krijgen.

De Lunar Lake-cpu's kunnen verder worden uitgerust met twee verschillende soorten igpu's en npu's. De hoger gepositioneerde Core Ultra 7- en Core Ultra 9-modellen krijgen een Arc 140V-igpu met acht Xe2-cores. Die chips krijgen ook een neural processing unit met 47 of 48Tops aan AI-rekenkracht. De Core Ultra 5-varianten krijgen een Arc 130V-gpu met zeven kernen en een npu met 40Tops.

Intel kondigt de Core Ultra 200V-cpu's naar verwachting medio september aan. De fabrikant deelde tijdens de Computex, die eerder deze maand plaatsvond, al meer details over de achterliggende Lunar Lake-architectuur. Daaruit bleek dat Intel de cpu-chiplet laat produceren door TSMC. Daarnaast ondersteunt de architectuur geen hyperthreading meer. Tweakers schreef eerder een uitgebreid achtergrondverhaal over het ontwerp van Lunar Lake.

Vermeende line-up Intel Core Ultra 200V-cpu's (via VideoCardz)
Processor	Stroomlimieten	Geïntegreerd geheugen (Lpddr5x-8533)	Boostclocks	Gpu	Tops npu	Tops igpu
Core Ultra 9 288V	PL1: 30W PL2: 30W	32GB	P-cores: 5,1GHz E-cores: 3,7GHz	Arc 140V (2,05GHz)	48	67
Core Ultra 7 268V	PL1: 17W PL2: 30W	32GB	P-cores: 5,0GHz E-cores: 3,7GHz	Arc 140V (2,00GHz)	48	66
Core Ultra 7 266V	PL1: 17W PL2: 30W	16GB	P-cores: 5,0GHz E-cores: 3,7GHz	Arc 140V (2,00GHz)	48	66
Core Ultra 7 258V	PL1: 17W PL2: 30W	32GB	P-cores: 4,8GHz E-cores: 3,7GHz	Arc 140V (1,95GHz)	47	64
Core Ultra 7 256V	PL1: 17W PL2: 30W	16GB	P-cores: 4,8GHz E-cores: 3,7GHz	Arc 140V (1,95GHz)	47	64
Core Ultra 5 238V	PL1: 17W PL2: 30W	32GB	P-cores: 4,7GHz E-cores: 3,5GHz	Arc 130V (1,85GHz)	40	53
Core Ultra 5 236V	PL1: 17W PL2: 30W	16GB	P-cores: 4,7GHz E-cores: 3,5GHz	Arc 130V (1,85GHz)	40	53
Core Ultra 5 228V	PL1: 17W PL2: 30W	32GB	P-cores: 4,5GHz E-cores: 3,5GHz	Arc 130V (1,85GHz)	40	53
Core Ultra 5 226V	PL1: 17W PL2: 30W	16GB	P-cores: 4,5GHz E-cores: 3,5GHz	Arc 130V (1,85GHz)	40	53

Reacties (80)

[youridv1]

Ik ben benieuwd hoe de multicore performance van een 4P+4E lunar lake chip zich verhoudt tot die van, bijvoorbeeld, de huidige i5-1340P met 4P+8E. Zeker omdat er geen hyperthreading op zit. De performance impact van HT is voor mijn use case, code compile, alles behalve insignificant.

Als ze niet tegen die chip op kunnen is deze lijn wat mij betreft al afgeschreven. Die NPU boeit me echt bar weinig. Voor alle usecases waar je geen P-chip nodig hebt, volstaat een U chip prima, dus ik vraag me een beetje af wat voor soort laptops ik deze chips in terug ga zien.

[Reactie gewijzigd door youridv1 op 22 juli 2024 14:09]

[Dennism]

Dit ga je terugzien in Thin & Lights (en ik vermoed vanwege de vermoedelijke prijs van de chips alleen in het hogere segment), denk aan laptops die je dus vaak ziet in de hogere management lagen, dat soort werk. Wat hippe studenten met teveel budget. Mensen in Sales / consultancy en andere commerciële functies.

Tenzij je vrij enkel vrij licht compile werk doet, zou ik dit niet snel verwachten als code compile machine. Misschien dan wel weer bij de rondtrekkende webdeveloper.

[Reactie gewijzigd door Dennism op 22 juli 2024 14:09]

[youridv1]

Over dat segment heb ik een mening. Die kunnen allemaal gewoon af met een U chip. Moderne CPU's zijn zo snel dat iedereen die niets creatiefs of technisch doet prima met een i5 U of de goedkoopste Apple M af kan.

Onze "keuken laptop" is al jaaaren een i7-5500U en die is vlot zat. Hij browset toch alleen maar.

[Reactie gewijzigd door youridv1 op 22 juli 2024 14:09]

[Dennism]

Dit zijn in de basis dan ook Sku's die normaliter in het U segment zouden vallen, dit gaat in principe (een deel van) Meteor Lake U vervangen, Ik vermoed dat het V suffix, in plaats van U er komt omdat er een NPU in zit dat voldoet aan de copilot specs of iets in die richting, maar in de basis zijn dit 'gewoon' U segment chips.

[youridv1]

Ja denk je? Dan vind ik 17-30W best veel. Maar ik zie na een beetje rondkijken op Ark dat mijn laptop cpu kennis stoffig is. Ik ging er vanuit dat de gemiddelde U chip bij 15W wel ophoudt. Dat is blijkbaar iets van vroeger. Ik zie nu dat die op dit moment ook zomaar een PL2 van 55 watt kunnen hebben in het geval van de i5 1335U.

[Reactie gewijzigd door youridv1 op 22 juli 2024 14:09]

[Dennism]

Ik vermoed bijv. dat je dit gaat zien in de (kleinere) XPS modellen van Dell bijvoorbeeld die gaan concurreren met Qualcomms nieuwe Snapdragons voor Windows on Arm. En dan HP's Elite / Spectre's e.d. Al dat super platte spul, en dan straks met dure oled schermen en dat soort werk om de prijs te verantwoorden. Want ik zie dit maar zo pas beginnen rond de €900 euro als ik even mag gokken, en dan misschien wel tot €2k+ voor de topmodellen.

U Sku's tot 15W was tot 8th gen met max 4 cores. Vanaf het moment dat U Sku's 6 of meer cores kregen zijn de configurabele TDPs boven naar 25W of hoger gegaan.

[Reactie gewijzigd door Dennism op 22 juli 2024 14:09]

[youridv1]

U Sku's tot 15W was tot 8th gen met max 4 cores. Vanaf het moment dat U Sku's 6 of meer cores kregen zijn de configurabele TDPs boven naar 25W of hoger gegaan.

Laat nu net de i5-8265U de meest recente U sku zijn die ik heb aangeschaft ooit. Verklaart een hoop.

Ik vermoed bijv. dat je dit gaat zien in de (kleinere) XPS modellen van Dell bijvoorbeeld die gaan concurreren met Qualcomms nieuwe Snapdragons voor Windows on Arm. En dan HP's Elite / Spectre's e.d. Al dat super platte spul, en dan straks met dure oled schermen en dat soort werk om de prijs te verantwoorden. Want ik zie dit maar zo pas beginnen rond de €900 euro als ik even mag gokken, en dan misschien wel tot €2k+ voor de topmodellen.

Dit hele segment slaat in mijn ogen kant nog wal. Ik snap niet wat je met zo'n ding moet, anders dan wijs doen naar je collega's. Een basaal studentenlaptopje van 600 euro biedt dezelfde functionaliteit en performance en die zijn tegenwoordig ook ontzettend dun en licht.

[Reactie gewijzigd door youridv1 op 22 juli 2024 14:09]

[Dennism]

Dit hele segment slaat in mijn ogen kant nog wal. Ik snap niet wat je met zo'n ding moet, anders dan wijs doen naar je collega's. Een basaal studentenlaptopje van 600 euro biedt dezelfde functionaliteit en performance en die zijn tegenwoordig ook ontzettend dun en licht.

Het is ook niet mijn segment, al snap ik het soms nog wel, in het €600 segment is zakelijk vrijwel niets te krijgen, en als je wat kan krijgen is het vaak i3 niveau 15.6" Probook en vergelijkbare modellen van andere fabrikanten. Ook leuke machines, maar als je veel buiten de deur bent niet heel erg ideaal en er wordt altijd beknibbeld op bepaalde specs in die segmenten, vaak bijvoorbeeld bij de schermen die vaak maar van matige kwaliteit zijn. Op zo'n moment snap ik wel dat er best een aanzienlijk markt segment is voor high end 13-14" modellen, met juist weinig beknibbeling op hardware, goede schermen, ideaal voor onderweg / op reis en toch genoeg 'punch' om alles te kunnen wat in zo'n functie verwacht wordt.

[youridv1]

Bij die usecase denk ik dan toch meer aan Thinkpad of een Latitude ofzo. Niet zozeer aan een high end thin and light

[Wolfos]

Zuinige chipjes allemaal. Toont wel aan dat er weinig noodzaak is voor die Snapdragon X processors die ook 20 - 30W verstoken.

[Cergorach]

Waar het vaak in zit is het minimale verbruik (idle, als je helemaal niets doet) en het 'standaard' verbruik (als je een reactie op Tweakers.net aan het typen bent). Daar is Intel de laatste jaren helemaal niet zo goed in en we moeten nog maar eens zien of daar nu verandering in zit.

Ik gebruik super zuinige AMD 4800u (2020) CPUs/iGPUs, die lieten Intel ver, ver achter zich qua verbruik. Maar als ik kijk naar de M2 (2022) ARM chip in m'n iPad pro, dan is die extreem veel zuiniger. Er is echt wel flink winst te halen met ARM, maar Qualcomm is momenteel niet de koploper in de ARM markt (dat is Apple), daar zal vast verandering in komen mits Windows on ARM een beetje breed wordt geaccepteerd (in het bedrijfsleven). MAAR gaan ze dan Apple achterna, krachtig, maar zuinig of de huidige Intel/AMD kant op krachtig maar energie slurpend? Want de CPU/GPU markt zien dat je best jaarlijks meer er uit kan trekken qua kracht, mits je er maar meer stroom in pompt...

[bwerg]

Bij deze vergelijking tussen een Intel-CPU en ARM-CPU zijn er nogal wat variabelen: de ontwerper, de fabrikant, de externe interfaces en de instructieset, de afweging tussen single-core prestaties (kloksnelheid) en multi-core prestaties (veel cores). Dus conclusies over welke factoren belangrijk zijn voor verbruik (idle en load) zijn soms te kort door de bocht.

Idle-verbruik zit hem bijvoorbeeld vaak niet in de CPU maar in alles eromheen. Controllers voor USB, PCIe, etc., zowel in de CPU als de chipset. Voor de desktop willen 'we' PCI-e 5, tien USB-poorten, gigabit ethernet, daar heeft een ARM-chip voor een iPad of smartphone vaak geen last van. Een Asrock X300/X600 is bijvoorbeeld ineens een stuk zuiniger in idle dan een gemiddeld desktop-mobo omdat die gewoon letterlijk geen chipset heeft. Nog steeds geen ipad, maar toch.

[Reactie gewijzigd door bwerg op 22 juli 2024 14:09]

[Cergorach]

Maar in een laptop OF in een mini PC (zoals in mijn case) zit er ook geen PCI-E 5 of 10 USB poorten. Dus vandaar dat zo een vergelijking nog enigszins redelijk gesteld kan worden, helemaal als je een Magic Keyboard en draadloze muis erbij gebruikt. Deze Intel CPUs zijn dan ook geen 'klassieke' desktop laptops. Dit zijn zuinige Intel laptop CPUs/iGPUs en die zijn de afgelopen 10 jaar ook niet super (zuinig) geweest bij Intel.

[SG]

Bij laptops vergelijk je geen CPU ge-isoleert , maar laptops met hun volledige spect.
je koopt laptop en dan zit je vast aan fabrikant keuzes en eventueel opties.
Als Macboek Air vergelijkt met iets waar intel in zit vallen dus 80% al af omdat het geen ultra thins zijn. En desktop replacement en gevaartes met dikke DGPU ook niet.

Dus is het afwachten op reviews van Macbook air vs intel lunarlake laptop. Ik verwacht dat intel het iig stuk beter doet dan hun voorgangers iig kwa efficiëntie

[Wolfos]

Je hebt gelijk, maar Intel heeft grote stappen gemaakt in z'n fabricage de afgelopen jaren. Maar inderdaad, de Ryzen U processors zijn ook erg zuinig.

[B34tn1k]

Met zijn baseclock ja, maar wacht maar tot de turbo aan gaat en dan verstookt hij vrolijk ver over de 100w.
Dat is toch het geval bij de huidige generatie...

[youridv1]

Zoals @Dennism al aangeeft verbruiken intel chips nooit meer dan hun PL2 en tijdens langere load nooit meer dan PL1. De cpu schakelt bij intel in de regel na 28 seconde over van PL2 naar PL1, maar ook dat is een spec en kan dus variëren. Dus het gaat hier wel degelijk om 17-30W met 30 als piek.

"vrolijk ver over de 100w." is in ieder geval onzin. Ook bij de huidige generatie klopt dat niet. PL2 ís de turbo power limit al.

[Reactie gewijzigd door youridv1 op 22 juli 2024 14:09]

[Dennism]

Dat laatste hangt wel af van de laptop en de Sku, Intel heeft wel laptop Sku's die een PL2 hebben van ruim boven de 150W, voorbeeld: https://ark.intel.com/con...cache-up-to-5-80-ghz.html

Die 14900HX ga je echter niet zien in laptops bedoeld voor dit soort Sku's (Thin en Light, CEO achtige modellen).

Maar ook bijvoorbeeld het top model Meteor Lake heeft een PL2 van over de 100W. https://ark.intel.com/con...cache-up-to-5-10-ghz.html

Maar ook daar dient vermeld te worden dat deze PL's te configureren zijn door de OEM. Dat een PL2 op Ark 115W is, wil niet betekenen dat een OEM die waarde uit de datasheets / ark ook altijd gebruikt. Het komt bijvoorbeeld ook voor een dat een OEM hun PL's lager afstelt omdat ze bijvoorbeeld geen chassis hebben dat 115W kan afvoeren, of om welke andere reden ze ook kunnen verzinnen.

[youridv1]

Klopt, ze bestaan ook wel, maar je moet niet gaan claimen dat ze ineens het drievoudige van PL2 gaan verbruiken "omdat de turbo aan gaat". Ook bij turbo geldt, zoals jij ook stelt PL2.

[Reactie gewijzigd door youridv1 op 22 juli 2024 14:09]

[B34tn1k]

Ultra 9 185h: max turbo verbruik 115 watt

https://ark.intel.com/con...cache-up-to-5-10-ghz.html

[Reactie gewijzigd door B34tn1k op 22 juli 2024 14:09]

[youridv1]

Ja, dat klopt. "Max turbo" op Ark spreekt van dezelfde specificatie die in deze tabel in het artikel "PL2" genoemd wordt. De CPU's waar het hier om gaat hebben dus naar verwachting een "max turbo" van 30 watt. Dus niet vrolijk over 100.

[Reactie gewijzigd door youridv1 op 22 juli 2024 14:09]

[Dennism]

Ja dat klopt, zoals al aangegeven, echter je vergelijkt daar wel de verkeerde serie. Dat zijn H Sku's, oftewel Performance Sku's gericht op de hoogst mogelijke performance en minder op verbruik.

De hier aangekondigde Sku's zijn juist onderdeel van de efficiëntere ranges. Deze kan je beter vergelijken met bijvoorbeeld Meteor Lake U Sku's qua plek waar ze in de markt moeten vallen.

[B34tn1k]

Wist niet dat de cpu's in artikel de U versies zijn. Er staat namelijk "de volledig line up".
Komen er dan geen H of HX sku's van lunar lake?

[Dennism]

Die staan inderdaad niet op de planning voor deze lijn, H/HX zal deze generatie uit Arrow Lake komen, niet gebaseerd op Lunar Lake.

[B34tn1k]

Aha duidelijk. Ik vond al dat ze opeens zo weinig verbruik hadden, wat niet echt in lijn is met Intel de laatste jaren

[Dennism]

Kijkende naar deze specs niet, PL1 = Baseclock, PL2 = maximaal turbo verbruik. Maar we weten natuurlijk niet of deze specs kloppen.

[ronaldmathies]

Maar de Snapdragon Elite heeft 12 P cores, de Intels hebben 4 P cores en 4 E cores, dus bij hetzelfde stroom verbruik mogelijk minder performance. We zullen het zien in de benchmarks. Kan mij niet voorstellen dat Intel ineens alle verbruiks issues heeft opgelost.

[Duingras]

Het aantal cores zegt niet zoveel over de performance als de cores niet hezelfde zijn.

[Reactie gewijzigd door Duingras op 22 juli 2024 14:09]

[machiel]

Het is echt een ander ontwerp dan de laatste generaties en nu gebakken bij TSMC dus het is aannemelijk dat ze op gelijk niveau zitten qua performance per watt.

[hottestbrain]

Het blijft x86, wat al decennia lang problematisch was om richting ARM (of andere RISC achitecturen) te krijgen qua efficiency

[Croga]

En al decennia lang komen ze dichter bij elkaar.
ARM was efficiënter door de lagere clocks en RISC. Beiden zijn om bij ARM ondertussen verleden tijd.
Ik verwacht weinig efficiëntie verschil tussen deze processoren.

[CAPSLOCK2000]

Het blijft x86, wat al decennia lang problematisch was om richting ARM (of andere RISC achitecturen) te krijgen qua efficiency

Dat klopt wel, maar ARM processoren hebben op hun beurt nooit de de performance van x86 weten te bereiken.

Tegenwoordig lijken ze naar elkaar toe te bewegegen. ARM wordt steeds sneller maar moet daar wel wat efficientie voor opgeven. Intel wordt steeds efficienter ten koste van groei in performance.

De grote stappen zijn toch meer fundamenteel dan platform-specifiek, een kleiner productieproces doet meer voor performance en efficientie dan verbeteringen van het ontwerp. De kleinere slmmigheden en handigheidjes waarin ze van elkaar verschillen worden op termijn toch wel wederzijds overgenomen.

Je kan ook niet zeggen dat ARM een frisse wind is die geen last heeft van legacy, het platform is net zo oud als x86.

Persoonlijk is mijn enthousiasme voor ARM wat getaand. Ik ben blij dat er stevige concurrentie is voor x86, dat is gezond, maar ik geloof niet dat ARM de wereld op z'n kop gaat zetten.

[hottestbrain]

Als je kijkt naar hoe de M1 voor apple de wereld op z'n kop heeft gezet, deel ik je conclusie niet. De performance van mijn surface laptop 7 is fenomenaal, vooral ten opzichte van mijn oude macbook air m1 (en als bonus eindelijk geen macos meer ).

[Jan Onderwater]

Dat klopt wel, maar ARM processoren hebben op hun beurt nooit de de performance van x86 weten te bereiken.

Sorry?

[CAPSLOCK2000]

Welke ARM processor kan op tegen de botte rekenkracht van een AMD Ryzen Threadripper Pro 7995WX of een Intel Xeon w9-3495X?

Die CPU's zijn misschien duurder en minder efficient waardoor het geen eerlijke vergelijking is, maar dat is mijn punt. Als het echt om maximale performance uitkomt dan wint x86 het nog altijd, net zoals ARM het wint op efficiency. Iets lager in het performance-efficiency spectrum is er veel meer te kiezen maar zijn de verschillen ook steeds kleiner aan het worden.

[Jan Onderwater]

Nee, het is geen vergelijking want dat zijn Server processoren. Hier gaat het om Laptop processoren.

[Reactie gewijzigd door Jan Onderwater op 22 juli 2024 14:09]

[CAPSLOCK2000]

Nee, het is geen vergelijking want dat zijn Server processoren

Ik weet niet of ik het daar mee eens ben, AMD en Intel beschrijven hun CPU's beide als "workstation", maar het doet er niet toe wat voor soort CPU het is. Wat er toe doet is hoe snel ze zijn.

Welke ARM processoren zijn net zo snel of sneller? Het maakt mij niet uit in welk marktsegment je dat zoekt.

[Jan Onderwater]

Nogmaals, hier gaat het om Laptop processoren.

[CAPSLOCK2000]

Nogmaals, hier gaat het om Laptop processoren.

Ik heb het niet over deze processoren maar over alle processoren in het algemeen.

In het laptop segment komen ARM processoren met hun nadruk op efficienty inderaad goed uit bus.
Als het gaat om pure performance, ongeachte het gebruik, dan zijn er betere opties.

Er is een goede reden waarom we dat soort CPU's niet in laptops zetten, net zoals er een goede reden is dat we weingi ARM CPU's zien in supercomputers.

[Jan Onderwater]

Dat is dan zoiets als zeggen dat er geen benzine motoren zijn die met diesel kunnen meekomen, omdat er grote dieselvrachtwagenmotoren zijn.

[CAPSLOCK2000]

Ja. Correct.

Ik zeg niet dat die motoren/cpu's niet kunnen bestaan, maar ze zijn er niet.
Als je een grote vrachtwagen, of containerschip, koopt dan zul je er een dieselmotor bij nemen.
Misschien dat een bezinenmotor in theorie beter is, maar als niemand er een maakt dan heb je er niks aan.
Vervolgens is het dan een interessante vraag waarom niemand er een maakt als het beter is.

[Jan Onderwater]

Voor servers worden er al ARM gebaseerde processoren gemaakt met heel veel cores, maar die zijn vooral voor servers interessant omdat je dan parallel veel clients kan bedienen, en ze vragen dan minder stroom, belangrijk in een DC waar voor iedere Watt aan stroom ongeveer een Watt extra aan koeling bij komt. Bij Datacenterdiensten gaat het heel erg om de kosten omdat er verder nauwelijks onderscheid bestaat waarop je verkopen kan.
Workstation processoren zijn een nice markt. Met Laptop/mobile devices laat zich meer volume verkopen en daarmee heb je de investering eerder terug. Maar er komen de komende jaren ongetwijfeld zeer krachtige workstation ARM gebaseerde oplossingen. Als je ziet wat de M4 in single core in de iPad levert dan zijn de ARM 9 gebaseerde SoC zeer veelbelovend.

[Jan Onderwater]

nieuws: Onaangekondigde Intel Core Ultra 7 268V-laptopprocessor verschijnt in...

In de Geekbench-tests, waarvan er twee zijn gepubliceerd, haalde de processor single threaded scores tot 2739, met een multicore score van maximaal 10.036.

Ter vergelijking.
De M4 in een iPad, passief gekoeld, haalt 3688 single core en 13398 multicore.
De M3 (vorig jaar november) , single core 3088, multi core 11600
De M2 (mid 2022) 2594 single core, multi core 9649

Kortom, Intel brengt in de herfst (waarschijnlijk) een CPU uit die dan met een 2 jaar oude ARM gebaseerde SoC pas kan houden, en of dat op accu is, of aan het sap hangend, is maar de vraag. Hij heeft er iig 1,4 Ghz meer voor nodig (4887 vs 3490 Mhz)


Dit laat zien dat Intel moeite heeft om in Laptops het ook in toekomst op te nemen tegen ARM gebaseerde SoC, of dat nu Apple Silicon of Qualcomm Snapdragon gaat zijn.

De Snapdragon doet tussen de 2410 en 2912 in Single core en 12.000 en 15.189 in Multicore afhankelijk welke versie je neemt

[Reactie gewijzigd door Jan Onderwater op 22 juli 2024 14:09]

[CAPSLOCK2000]

De M4 in een iPad, passief gekoeld, haalt 3688 single core en 13398 multicore.

AMD Ryzen Threadripper Pro 7995WX:
Single: 3952
Multi: 154671

Ja, dat is een hele dure CPU die niet geschikt is voor laptops, maar hij is wel sneller.

Ik snap niet waarom het zo moeilijk is om te accepteren dat de allersnelste CPU's nog x86 zijn. Misschien dat het binnenkort gaat veranderen, zoals je laat zien is Apple goed op weg, maar het is nog steeds niet de snelste CPU die je kan krijgen.

[Jan Onderwater]

Ik snap niet dat jij door blijft gaan over vrachtwagenmotoren terwijl het daar niet over gaat en je het potentieel niet ziet van ARM SoC, die Threadripper is een 10% sneller dan een passief gekoelde tablet
Echt? Heb je het nog steeds niet door?

[hottestbrain]

Dit is appels met watermeloenen vergelijken.

[CAPSLOCK2000]

Dat klopt, het is geen eerlijke vergelijking, dat is het hele punt, er is geen ARM-CPU waarmee je die vergelijking wel eerlijk kan maken want die bestaat niet.

Het is inderdaad als appels met watermeloenen vergelijken. Watermeloenen zijn groter,. dat aspect kan ik prima vergelijken. Zo ook met ARM vs x86, de allersnelste CPU's zijn x86 en niet ARM. Als ARM sneller kon dan gebruikte we dat wel voor de snelste CPU's.

Lees dit aub niet als kritiek op het ARM platform, ieder platform heeft specialiteiten. Topsnelheid tegen iedere prijs is niet de specialiteit van ARM.

[Reactie gewijzigd door CAPSLOCK2000 op 22 juli 2024 14:09]

[hottestbrain]

Volgens mij zit je er volledig naast: ARM wordt veelvuldig gebruikt in datacenters van zowel MS als google en AWS. Performance per watt is simpelweg beter.

Edit: Of ik begrijp je voledig verkeerd natuuurlijk, kan ook

[Reactie gewijzigd door hottestbrain op 22 juli 2024 14:09]

[CAPSLOCK2000]

Performance per watt is simpelweg beter.

Edit: Of ik begrijp je voledig verkeerd natuuurlijk, kan ook

Je begrijpt me inderdaad verkeerd, maar je wijst zelf gelukkig al de juist kant op.
Het gaat om wel of niet "per watt".

De performance /per Watt/ is inderdaad beter ARM, maar dat is maat van efficiency, niet van pure kracht. Als je niet op wattjes let maar gewoon zoveel mogelijk performance uit 1 CPU wil trekken, dan wint x86 het van ARM.

In de echte wereld is dat helemaal niet belangrijk. Meestal is TCO belangrijker en daar speelt efficiency een rol in. Net zoals het in de echte wereld niet belangrijk is hoe snel je de 100 meter sprint kan rennen. Dat is alleen belangrijk tijdens sportwedstrijden.

Als je een hardloopwedstrijd doet tussen ARM en x86 dan zal ARM de marathon winnen maar x86 de sprint. Dat zegt niks over wie de beste sporter is.

[Dennism]

Ik vermoed dat @CAPSLOCK2000 het niet heeft over performance per watt, want daar is ARM inderdaad sterk. Maar over absolute performance, denk aan een ARM tegenhanger waarop je jouw games net zo snel speelt als een 7800X3D of Intel 14900K.

Of een ARM based laptop CPU die net zo snel is als AMD's of Intels snelste laptop processors in alle workloads.

Of ARM based server CPU's die niet concurreren op performance per watt, maar outright de zwaarste Epics en Xeons verslaan 'across the board'.

[Reactie gewijzigd door Dennism op 22 juli 2024 14:09]

[SG]

Ja het blijft X86 die zuinige Talatin PIII zuinige atom CPU Zen dense.
ARM emebeded waren 1-2 6 stage pipeline architecturen enorm zuinig laaggeklokt
X86 heeft ver verleden al 10 stages Buldozer 20stages
Dat heb je nodig om die hoge klokken te halen maar ook ander type transistor die wat meer sap kan trekken.

Die Ecores en Zen dense hebben op gelijke procede ongeveer dezelfde klok ceiling.
Die 4ghz wat ARM ook haalt.
Maar ARM big is Fat dense core wat ook dezelfde beperking in klok heeft maar fat core met dense architectuur kan heel veel meer transistoren hebben dan X86 fat. en goed toegepast een zeer hoge IPC. En dus M4 bigies de hoogste Single thread score.
X86 oorsprong is desktop server workstation CPU die uitrolde naar laptop.

Als AMD Zen dense Big core maakt met IPC 75% extra en 4,25 klok dan slaan ze dezelfde weg in waar ARM nu zit.

Lunar lake en Arrow lake levert intel mogelijk wat in op klok leveren ze HT SMT ook in kan zijn dat dit over gecompenseerd is met IPC.

Er waren ook zuinige architecturen naast NEtburst en buldozer. Het is nu keuze maar ook legacy. Maar Intel en AMD richten zich ook op ARM als concurrent in ultra mobiel maar ook server.

[Netrunner]

En precies 99% van de laptopgebruikers 1. Merkt er niks van en omdat ze er niks van merken interesseert ze het niet, want je merkt dit pas wanneer je het meet

[kdeboois]

Dat heeft TSMC voor ze gedaan bij deze CPU.

[Jan Onderwater]

We zullen zien hoe goed ze in de praktijk zijn.

[bantoo]

Geen 64GB optie is wel een beetje een afknapper voor sommige gebruikers. Mogelijk iets voor een high power variant van dit product?

[Navi]

Voor workstation laptops heeft Intel altijd een aparte lijn (meestal mobiele Xeon) CPU's gehad.

TDP meestal 35W of 45W.

[Reactie gewijzigd door Navi op 22 juli 2024 14:09]

[floris martens]

lunar lake is specifiek voor efficiente handhelds/laptops, daarom ook de Xe2 igpu en 4P+4E core config. Als je meer power nodig hebt komt intel binnenkort ook met de Arrow lake-H chips, met tot 24 cores. Volgensmij hebben die geen on-package ram, dus 64gb zou geen probleem zijn

[Dennism]

Dit zijn geen workstation cpu's, dit zijn cpu's voor thin & lights, denk aan de CEO die een nieuwe laptop wil hebben en dat soort zaken. Aardig vergelijkbaar met Apple's M3 Sku qua opbouw, die ook on package ram heeft, daar 8-24GB, hier 16-32GB. Intel zit dus zelfs wat ruimer dan Apple. Niet onlogisch, daar Intel rekening moet houden met Windows omgevingen die mogelijk minder goed geoptimaliseerd zijn.

Apples M3 Pro gaat dan van 18 tot 36GB, maar daar heeft Intel niet direct tegenhangers voor in deze range.

Maar ook daar zie je dat pas vanaf de workstation modellen je 36 tot 128GB kan speccen (M3 Max), maar zoals al aangegeven, Intel heeft geen workstation modellen in Lunar Lake. Die ga je wel zien met Arrowlake H(X).

[Reactie gewijzigd door Dennism op 22 juli 2024 14:09]

[Jan Onderwater]

En de M3 Max tot 128GB

[Duingras]

Deze CPUs lijken met minimaal 40 npu tops precies te voldoen aan de vereisten die Microsoft stelt aan Copilot+. Dat zal vast geen toeval zijn.

[GarBaGe]

"werkgeheugen geïntegreerd op de cpu-package..... het ram ook niet vervangbaar."
dat is wel erg jammer.
oudere laptops kunnen vaak nog prima een 2e leven krijgen door wat geheugen bij te prikken.
en geheugen op de cpu-package is op zich niets mis mee, maar waarom niet de optie om bij te prikken?
16GB vast en 16GB bijprikbaar, bijvoorbeeld?

iedereen roept AI en ook deze processor heeft ineens een "npu" aan boord.
Maar zijn er nu echt al applicaties die gebruik kunnen maken van deze specialisatie?

[youridv1]

iedereen roept AI en ook deze processor heeft ineens een "npu" aan boord.
Maar zijn er nu echt al applicaties die gebruik kunnen maken van deze specialisatie?

Copilot+ natuurlijk! Mocht je dat niet, zoals ik, direct disablen bij installatie.

Verder eens. Is het echt per definitie niet uitbreidbaar? Ik lees alleen niet vervangbaar namelijk. Technisch gezien sluit dat extra ram sloten niet uit?

[Cergorach]

Ga er maar vanuit dat het niet uitbreidbaar is. Zelfs als het technisch mogelijk is (wat ik sterk betwijfel) verwacht ik bijna geen laptops die dat gaan hebben. Een aantal jaar geleden moest je al super goed opletten welke laptops wel en geen uitbreidbaar RAM hadden en dat was met chips waar geen geïntegreerd geheugen op zit...

[youridv1]

Super goed opletten vind ik overdreven. Gewoon zorgen dat je in de PW ook filtert op hoe groot het maximale werkgeheugen is.

[Zeerob]

Nee, bij deze chips is het niet mogelijk extern geheugen erbij te plaatsen.

[Jan Onderwater]

Als je laptop een tweede leven krijgt door er extra geheugen bij te prikken had je in het eerste leven beter gewerkt door er direct extra geheugen in te prikken.

[MSalters]

Geen extern geheugen scheelt pootjes op de chip. Scheelt geld en ruimte in de laptop.

[SG]

Mem in soc of los is trade of het heeft beide con's en pro's.
deze ultrathins hebben dus low latency maar mogelijk ook betere bandbreedte.
mogelijk doet dat igpu heel goed. En presteert Arrowlake igu en afhankelijk van sneller memory. Als igpu van arrow lake 1,5 rauwe power kwa spect maar doet 1,2 beter. komt dat mogelijk door snellere sysram .

[Balance]

Als iemand anders zich ook afvroeg "Wat is XMX nu weer?": Het zijn matrix-extensies voor de GPU.

What is Xe Matrix eXtensions (XMX)?

XMX is part of Arc’s Xe High-Performance Graphics architecture, and every Xe-core includes these integrated AI engines.

XMX enables Arc graphics to accelerate today’s increasingly important AI workloads, transforming how we work, learn, game, and create.

For example, XMX AI engines have 16 times the compute capabilities to complete AI inferencing operations when compared to traditional GPU vector units, which can enable performance boosts in many productivity, gaming, and creator applications.

AVX (Advanced Vector Extensions) is wat bekender: Het zijn SIMD-extensions die toestaan operaties op meerdere vectoren tegelijk uit te voeren. AVX2 zit sinds 2014 in Haswell-processors en nieuwer, en later kwam Intel nog met geavanceerdere varianten zoals AVX512 en AVX10. Wordt vooral gebruikt voor high-performance compute, media-acceleratie en een beetje voor gaming.

In 2022 kwam Intel met Advanced Matrix Extensions (AMX). Zelfde idee, maar inplaats van dat je dezelfde operatie op meerdere vectors uitvoert, doe je dat nu op meerdere matrices tegelijk. Er komt dus (weer) een dimensie bij.

Xe Matrix eXtensions (XMX) is dus iets vergelijkbaars maar dan voor GPUs. Een set extensities waarmee matrix-operaties versneld op de GPU kunnen worden uitgevoerd. Dat zal niet zo efficient zijn als een dedicated NPU*, maar omdat het aan bestaande GPUs toegevoegd kan worden, is het soms de moeite waard.

*NPUs zijn soms ook meer gelimiteerd in wat voor soort operaties ze exact kunnen. Het kan zijn dat een GPU daarin meer flexibiliteit kan bieden.

[Balance]

• derde cijfer 6 = 16GB-geheugen
• derde cijfer 8 = 32GB-geheugen

Dat impliceert dat we ook nog wel apparaten gaan zien met 8GB geheugen, met als derde cijfer met 4. En dat er geen mid-cycle upgrade gepland is om 64GB nog toe te staan.

Ze zouden wel met oneven cijfers nog hoeveelheden er tussen in kunnen aanduiden (5 = 12GB, 7 = 24GB, 9=48GB).

[SG]

Ik hoop dat er ook instap equivalent Arrowlake komt vs Lunar lake waar verschil in sys-mem in Soc of los DIMMS tot uiting komt. Dit kan ook de single thread en IPC nogal beïnvloeden.

[arnoldus1955]

Ik heb hier 64Gb RAM op mijn AMD Framework laptop.
32Gb is niet genoeg voor mij. Dan ben je bij intel niet meer aan het juiste adres?

[Anoniem: 125883]

Mijn laptop heeft een i9-14900HX met 96GB RAM, dus het is wel mogelijk. De sterk beperkende factor is echt wel de fabrikant / moederbordfabrikant. Die CPU in kwestie ondersteunt tot 192GB RAM DDR5 5600 MT/s.
https://www.intel.com/con...0-ghz/specifications.html

[floris martens]

Niet bij Lunar Lake, die is specifiek voor efficiency. Wil je meer power, dan komt intel binnenkort met hun arrowlake-H chips met maximaal 24cores en geen on-package ram (dus sodimm of camm).

[Loller1]

Dit is als zeggen dat omdat Framework in zijn goedkopere modellen een 256 GB SSD steekt je niet meer bij Framework aan het juiste adres bent omdat jij graag een 1 TB SSD zou willen hebben.

[arnoldus1955]

Quod non.
Zelfs de intel Core Ultra 9 heeft maar 32Gb.
'Mobiel' werkstation CPU's zijn m.i. mossel noch vis.
Dan kan ik evengoed remote inloggen op een echte workstation, of in de cloud even huren.

[computerjunky]

Ben vooral benieuwd of je de nou onzin uit kan zetten net als de ecored en igpu. Voegt wat mij betreft helemaal niets toe en gaat alleen maar stroom vreten.

[d3x]

SKU variatie op basis van fake clocks en wat NPU-IGPU Tops, we gaan er weeral op vooruit....
De ram sku is natuurlijk een gevolg van hun design.