Japanse chipfabrikant Rapidus overweegt eerste fabriek te bouwen op Hokkaido

Rapidus overweegt zijn eerste chipfabriek te bouwen op het Japanse eiland Hokkaido. Dat meldt TV Tokyo. Rapidus werd eind vorig jaar opgezet door verschillende techbedrijven en wil in de toekomst 2nm-chips produceren. Het bedrijf werkt daarvoor samen met onder meer imec en IBM.

Rapidus neemt mogelijk eind deze maand al een beslissing over de locatie van zijn eerste chipfabriek, schrijft Reuters. De fabriek zou vermoedelijk komen te staan op het eiland Hokkaido in het noorden van Japan. De stad Chitose wordt genoemd als een van de mogelijke locaties. Die plaats telt ongeveer 100.000 inwoners en staat in het zuidwesten van het eiland, onder hoofdstad Sapporo. Een woordvoerder van Rapidus zegt dat de gouverneur van Hokkaido donderdag het hoofdkwartier van de fabrikant zal bezoeken, maar dat er nog geen concrete beslissing is genomen. Er zouden ook nog geen voorgesprekken hebben plaatsgevonden met de lokale overheid.

Rapidus werd eind vorig jaar opgericht door verschillende grote Japanse techconcerns, waaronder Sony, NEC, Toyota en Kioxia. Aan het hoofd staat Tetsuro Higashi, voormalig voorzitter van chipmachinemaker Tokyo Electron. Rapidus heeft voornemens om later dit decennium geavanceerde chips te gaan produceren voor andere bedrijven. Daarmee gaat het dus volledig functioneren als 'externe foundry', zoals ook TSMC dat doet. Het bedrijf werkt daarvoor samen met de VS en kondigde eerder samenwerkingen aan met het Belgische imec en het Amerikaanse IBM, die de fabrikant beide gaan helpen bij het maken van 2nm-chips.

De Japanse overheid investeert in eerste instantie 70 miljard yen, wat omgerekend neerkomt op ongeveer 483 miljoen euro. Het bedrijf moet Japan helpen om minder afhankelijk te worden van chipfabrikanten buiten het land, omdat er wereldwijd oplopende geopolitieke spanningen zijn. Rapidus zei eerder deze maand tegen Reuters dat het bedrijf ongeveer 49 miljard euro nodig zal hebben om rond 2027 geavanceerde logicchips te kunnen massaproduceren. Het gros van dat geld zou moeten voortkomen uit publieke financiering.

Door Daan van Monsjou

Nieuwsredacteur

16-02-2023 • 11:06

53

Reacties (53)

Sorteer op:

Weergave:

Dat is toch eigenlijk een rare plaats toch, geografisch gezien?
Ik snap dat het primaire doel intern gebruik is, maar ik mag aannemen dat ze genoeg willen exporteren.

En dan ben je afhankelijk van scheepvaart. En daarmee zit je in het noorden behoorlijk uit de route toch?

Een voordeel, het hebt daar tenminste wel Hello Kitty happy flight zitten _/-\o_
Chitose is een prima lokatie. Als u kijkt naar waar men in Japan high-tech fabrieken neer zet, zult u een patroon bespeuren:
  1. Beschikbaarheid electriciteit (in de vorm van een centrale).
  2. Beschikbaarheid zeer schoon water (in de buurt van een bergmeer of -rivier).
  3. Nabij een spoorlijn.
Ik kan u smakelijk vertellen over een zakenvriend die eens op bezoek ging bij een fabriek waar men hoogwaardige silicium-kristallen kweekten, en hij dacht dat dat wel een half uurtje in de taxi vanaf zijn hotel, vlakbij Haneda in Tokyo, zou zijn. De taxichauffeur moest echt drie keer vragen of dat écht het adres was waar hij meneer naartoe moest rijden. Het werd een rit van 3,5 uur door dichtbeboste bergen met besneeuwde toppen.

Chitose voldoet daaraan. Daar komt nog bij dat talent in Japan écht wel weg te lokken is uit Tokyo / Osaka, maar het veel moeilijker is om dat talent náár die steden te lokken. Even heel cru gezegd: in Chitose kunt u op een half uurtje fietsen van werk wonen in een vrijstaande woning met een grote tuin. In Tokyo kunt u dat niet. Als u in Tokyo wil wonen met een tuin(tje) zónder de hoofdprijs te betalen, zult u dagelijks meer dan een uur enkele reis moeten treinen.
Ze zijn zeker niet afhankelijk van de scheepvaart, tussen Honsjoe en Hokkaido ligt de Oshima-brug.

Hokkaido is veel dunner bevolkt dan Honsjoe. Er is veel minder risico op natuurgeweld en dat kan een belangrijke overweging zijn. Wel wil een chipfabriek toegang hebben tot knappe koppen en die vind je vooral in de grote steden, dus dat zal een nadeel zijn van Hokkaido. Aan de andere kant moet je bedenken dat de Japanners de beste hogesnelheidstreinen ter wereld hebben en je zo van Tokio in Hokkaido zit, de Hokkaido-Shinkansen.
Hoe zit het dan met het enorme tekort aan arbeidskrachten in Japan?
Ik vind het lastig om daar uitspraken over te doen, gezien de samenleving daar behoorlijk anders in elkaar zit als dit. Als pappa bij een groot Japans bedrijf werkt, dan zorgt dat bedrijf ook voor de kinderen ook voor hun school, hun buitenschoolse activiteiten en universitaire opleiding. Dat betekent dat een Japans bedrijf zijn aankomende ingenieurs lang van tevoren plant.

De werkloosheid van Japan is extreem laag en dat heeft met de vergrijzing te maken, dus personeelstekort zal er zeker zijn. Aan de andere kant zie je als je in Japan bent ook nog baantjes van bijvoorbeeld winkel die iemand in een tijgerkostuum voor de deur zetten om klanten te begroeten, banen die hier al lang niet meer bestaan.
Hokkaido is veel dunner bevolkt dan Honsjoe.
Klopt. Het is wat dat betreft vergelijkbaar met Randstad - Noorden-van-NL.
Er is veel minder risico op natuurgeweld
De enige aardbeving (een stevige) die ik tijdens mijn bezoeken aan Japan heb meegemaakt was op Hokkaido...
De enige aardbeving (een stevige) die ik tijdens mijn bezoeken aan Japan heb meegemaakt was op Hokkaido...
Ik heb nog nooit een aardbeving mee gemaakt dus volgensmij is het gewoon een leugen en bestaan aardbevingen niet. /s

Wat serieuzer: Er zit in de buurt van Japan een locatie waar 4 verschillende tectonische platen met elkaar contact maken. Dit is de reden dat Japan extreem veel aardbevingen heeft: gemiddeld 1500 per jaar (dit is inclusief kleinere aardbevingen die zo klein zijn dat ze niet in het nieuws komen).

Maar! Veruit de meeste komen voor in het zuid-oosten van Japan, rond de kustlijn tussen Tokyo, Nagoya en Osaka en het eiland Shikoku. Hokkaido en Fukuoka zijn in vergelijking de meest veilige locaties.

Samengevat: je persoonlijke ervaring is geen accurate reflectie van de werkelijkheid.
Ben je nu echt zo’n complotdenkers en wapper.
Waar in mijn opmerking zit iets wat kan worden beschuldigd van complotdenken? Alles wat ik zeg is gebaseerd op seismografische metingen en de geschiedenis van aardbevingen in Japan.

https://earth-planets-spa...0.1186/s40623-022-01627-0

https://temblor.net/earth...recent-large-shocks-1638/

https://www.j-shis.bosai.go.jp/en/shm
De snelle trein is een korte-termijn reden dat ze daar de slimme stads-types kunnen krijgen, maar daarnaast is het op de lange termijn handig om het juist niet in Tokyo te doen: Tokyo is vol. Zo vol zelfs dat ze mensen geld toe geven om er uit weg te verhuizen.

Als dit goed gestudeerde jongeren incentief geeft om meer naar het noorden te gaan verhuizen, waar ook minder aardbevingen zijn, dan heeft dat natuurlijk een aantal voordelen voor zowel de drukte/woningstekorten in Tokyo en de veiligheid van de bevolking.

Een ander goed alternatief was Fukuoka. Het enige verschil is dat je dan iets langere afstand moet reizen om bij Canada/Amerika te komen. Ik weet niet of er nog andere redenen zijn om niet Fukuoka te kiezen.
Ik heb diverse keren de shinkansen naar Hakodate genomen en duurt nog steeds 5 uur van Tokio.
Niet ideal om even van Tokio naar Hokkaido te reizen. Meeste jongeren verhuizen juist van Hakkaido naar steden als Tokio omdat er meer werk te vinden is.
Als ik zoek op containerschiproutes, zie ik op dit plaatje toch een dikke route vanaf Hokkaido. https://www.cello-square.com/go-en/blog/view-91.do
Waarschijnlijk vanwege het klimaat daar. Relatief rustig weer zonder grote uitschieters en geen orkanen.
Hoe zuidelijker in Japan hoe groter de verschillen tussen zomer en winter en het risico op orkanen en aardbevingen.
Noorden van Japan is wel dichterbij VS, als je gelooft dat aarde een bol is en in werkelijkheid niet zo eruit ziet als op een map
@XAEROCOOL heeft het hier over denk ik
https://media.s-bol.com/Y6EQ7ZQDmQQO/550x550.jpg
niet te verwarren met
https://www.bastaa.nl/wp-...an-hele-wereld-kaart.jpeg

[Reactie gewijzigd door djwice op 23 juli 2024 07:43]

Hahaha heerlijke reactie XD

Ik hoor helaas ook steeds meer mensen over mappen praten terwijl ze kaarten bedoelen, je vraagt je af waarom...
https://maps.google.com wordt thuis en op school al eerder gebruikt dan dat je topografie krijgt en met een atlas leert omgaan. Voordat een kind een telefoon krijgt (~ 10 jaar) leert het al Google Maps gebruiken op de telefoon van z'n ouders om de route naar de sportwedstrijd in te voeren (~ 6 jaar of eerder).
Deze dingen https://www.anwb.nl/binar...1-routekaarten-waaier.jpg hebben de meeste kinderen nog nooit gezien en de meeste volwassenen ook al een jaar of 15 niet (meer).

Dus wie onder de 25 is kent geen wegenkaarten, maar alleen Maps (app naam).

Sterker nog er zijn nog maar weinig fysieke kaarten in ons leven, tenzij je wellicht regelmatig uit eten gaat :)

De meeste mensen hebben ook steeds minder ervaring met borden:
https://www.wegenwiki.nl/...hp?f=NBA_01.jpg&width=300


Note Soms wordt thuis van dit patroon afgeweken met https://maps.apple.com of https://maps.bing.com

[Reactie gewijzigd door djwice op 23 juli 2024 07:43]

Voor mij is een kaart een kaart, of 'ie op een scherm, een stuk papier of een wereldbol staat doet er wat mij betreft niet toe. Het zal inderdaad de invloed van het Engels zijn, waar ik me als veertiger nog altijd een beetje tegen verzet, hoewel ik niet meer zo'n taalnazi ben als toen ik begin twintig was—taal verandert nou eenmaal continu.

Ergens verwachtte ik dat op telefoons die Nederlands gebruiken (ik gebruik zelf altijd Engels op mijn apparaten) kaarten gewoon kaarten worden genoemd. Ik zag laatst op iemand zijn iPhone de app Kaarten, met het logo van Apple Maps, maar bij Google is het misschien zo'n sterke merknaam dat ze het onvertaald laten.

Hoedanook, het blijft apart als mensen woorden uit het Engels overnemen die in het Nederlands al een (andere) betekenis hebben! Oftewel, bestaande Nederlandse woorden een andere betekenis gaan geven, in plaats van het juiste woord te gebruiken. Maar ja: taal verandert nou eenmaal continu, en dat dat onder andere onder invloed van technische ontwikkelingen gebeurt is eigenlijk best interessant.
Waar blijft Europa? Worden wij een museum? President Biden heeft het einde van de globalisering ingeluid en is nog meer "America First" dan Trump ooit was. Het is nu ieder voor zich. Europa zal echt aan de bak moeten met chips, AI, waterstofauto's, kernenergie etc. Door de energietransitie en de torenhoge energieprijzen zijn wij vergeten dat we ook nog moeten concurreren op de wereldmarkt. Nederland wil overal "voorloper" in zijn, vooral "klimaatvoorloper" en "stikstofvoorloper", maar het probleem is dat niemand ons voorbeeld volgt.
Het nieuws gemist over de European Chips Act?
Ook daar slaan ze plank mis. Er mist namelijk een human capital agenda. Met andere woorden we hebben straks allemaal fabs e.d. Maar niemand opgeleid om daar te werken. Kunnen we die weer importeren uit het buitenland.

Europeanen en Nederlanders in het bijzonder willen niet werken in de techniek. Allemaal diensten sector laptop banen. Lekker part time van 9 tot half 2
Het moet natuurlijk ergens beginnen. Mensen opleiden in een voor Europa nieuwe sector zal wel wat tijd in beslag nemen. Er zijn ook veel bedrijven in Europa die elektronica produceren, vanuit die hoek zal er zeker ook interesse zijn om werkvolk op te leiden.
Is ook waar we waarde aan hechten als cultuur. In mijn leven heb ik nog nooit iemand horen zeggen dat hij/zij ingenieur wilt worden. Niet in NL tenminste.

Als je klein bent is het bij de brandweer, het leger, prof voetballer etc. Als je volwassen wordt dan is het vaker iets met financiën, logistiek, advocatuur e.d..

Zelfs Lubach moet in zijn show uitleggen wat ASML is. ASML is juist een van onze resterende kroonjuwelen! Of wat dacht je van Boskalis.

[Reactie gewijzigd door Z100 op 23 juli 2024 07:43]

Was ook één van de redenen dat is als ingenieur in Duitsland ben gaan werken. Ik had altijd het gevoel dat voor een Nederlander de ingenieur maar het nerdige kneusje is en nooit de waarde van een advocaat of manager toegekend krijgt.

In Duitsland wordt het beroep wel gerespecteerd.

Kan natuurlijk ook zijn dat dat maar mijn toevallige omgeving was.
Snap ik. Die kant neig ik ook op te gaan. Volgend jaar heb ik ruimte om Duits en misschien ook Frans weer op te pakken.

Mijn hart zal altijd bij NL liggen, maar ik bind mijn lot niet aan NL als ik erachter kom als ik hier geen goede kansen hier kan krijgen.
Nee. Maar met geld schuiven is wat anders dan technologisch voorop lopen. Ik heb geen vertrouwen dat de politiek het probleem gaan oplossen.
Verder had er natuurlijk een chipfabriek in Nederland moeten komen, maar - opnieuw - de politiek in Nederland was niet echt geïnteresseerd. Die ziet het belang van industrie en bedrijvigheid niet. Sterker nog, we laten Shell, DSM en Unilever gaan.
Ja, Shell en Unilever. Omdat ze in Groot-Brittannië minder divindebelasting hoeven te betalen wat voor een deel van de aandeelhouders natuurlijk gunstiger is. Over decadentie gesproken.

Chipfabriek? Heb je niet van NXP gehoord?
NXP doet mooie dingen, maar die zitten heel ver van high-end chips af.
Als je de negatieve reacties op deze site ziet iver allea wat nieuw is, dan is de kans inderdaad groot dat we een museum worden. Als zelfs reageerders op een techsite niet willen innoveren dan houdt het op.
Nederland? Vergeet het maar. Geen risico’s willen nemen, falen = mislukking voor rest van je leven ipv leerzame ervaring en dan ook nog al die betweters die alles beter denken te weten zonder maar zelf iets gepresteerd te hebben? Nee dank je. Dit land krijgt het niet eens voor elkaar om voldoende huizen te bouwen.. ze denken hier alleen maar in problemen ipv kansen..

[Reactie gewijzigd door Pasc66 op 23 juli 2024 07:43]

De huizencrisis is het gevolg van een samenkomen van wanbeleid: open grenzen, stikstofbeleid en het actief opdrijven van huizenprijzen en huren.
er is hier hedendaags zoveel polarisatie en beaurocratie op alle niveaus van de overheid, dat het onmogelijk is om ooit nog een groots besluit te nemen.
Wanneer is de laatste keer dat iets als de Deltawerken bouwen heeft plaatsgevonden?
We kunnen niet meer samenkomen om iets groots te doen, hedendaags zou men het "uit principe" met elkaar oneens zijn over hoe de deltawerken eruit zouden meoten zien en dan zouden we daarna 10 jaar debatteren om uiteindelijk het probleem te verschuiven naar de gemeentes zodat de oplossingen "beter passen bij het willen en weten van de lokale van de bevolking". Natuurlijk moet dan iedere gemeente dezelfde overhead kosten voor onderzoek gaan betalen en dat kost dan 20x zoveel als had gehoeven, uiteindelijk heeft een kwart van de steden een werkend deltaplan en de rest niet, en zo zullen we bij de volgende watersnoodramp alsnog allemaal verdrinken.
Misschien maar goed ook, kunnen we eindelijk een beetje dichter bij elkaar komen ipv elkaar allemaal de vinger toewijzen.

zoals @Frame164 al zegt, we kunnen het hier op deze zeer specifieke website over technologie al nauwelijks eens zijn over een enkel artikel.
Ja, de kans dat we het nieuwe India (als in veel geschiedenis, vroeger leidend maar nu niet meer) worden is aanzienlijk.

Te veel chaos. Te weinig impuls vanuit de luie bevolking om het verschil te maken. Daar kan geen overheid iets aan doen.
Een groot deel daarvan komt door Westerse arrogantie. Als ik alleen al zie hoe mijn collegas hier over collegas in India en China praten en ondertussen niet door hebben dat ze ons qua kennis en kunde links en rechts.inhalen.
Nederland is ook bijzonder naïef op dit vlak. Chinese studenten leren over onze militaire ontwikkeling en Chinezen werken bij ASML. Hoe makkelijk wil je het maken? De globalistische agenda van onze regering breekt ons zwaar op.
er is niet zoveel militaire ontwikkeling in Nederland.
ASML heeft gewoon een goede screening en daar hebben ze gewoon goed over nagedacht.
China is voor international samenwerking,
terwijl de US juist tegen is.
Als wij meedoen met het spelletje van de US, dan gaat alle chip productie naar de US en word NL afhankelijk van de US.
Nederland eerst, please.
er is niet zoveel militaire ontwikkeling in Nederland.
Dat valt heel erg mee.
https://www.rijksoverheid...0strategische%20autonomie.
De Nederlandse Defensie Technologische en Industriële Basis (NLDTIB) ) bestaat uit bijna 1.000 bedrijven met een jaaromzet van € 4,7 miljard. Deze bedrijven zijn belangrijk voor de transformatie van de krijgsmacht en voor de versterking van de Europese strategische autonomie.
ASML heeft gewoon een goede screening en daar hebben ze gewoon goed over nagedacht.
Die is duidelijk nog niet afdoende. Anders had er niemand geheimen gestolen.
China is voor international samenwerking,
terwijl de US juist tegen is.
Als wij meedoen met het spelletje van de US, dan gaat alle chip productie naar de US en word NL afhankelijk van de US.
China wil de grootste worden, en dat lukt door overal technologie te stelen en door patenten te negeren. Dat is geen "internationale samenwerking", maar diefstal.
De VS heeft geen andere keus dan China technologisch te boycotten als ze de machtigste ter wereld wil blijven. Ik ben geen fan van de VS van Joe Biden, maar ik ben al helemaal geen fan van Xi, dus vooralsnog kies ik voor de VS.
Intel gaat in Duitsland een chipfabriek bouwen. De VS is afhankelijk van het Nederlandse ASML. Wij zijn al veel te afhankelijk geworden van China, dat overal in wil excelleren waardoor het evenwicht in de wereld verdwijnt: de VS ontwerpt chips, Nederland maakt de chipmachines, Taiwan produceert chips en China bouwt de chips in apparatuur in.
kennis misschien wel, maar kunde?

Informatie kopieren en weten zegt verder weinig over creativiteit en toekomstbestendigheid.

Als het westen iets bedenkt, en het oosten het uitvoert, wil dat niet zeggen dat het oosten het stokje overneemt.
Die luie bevolking toch! De overheid staat er machteloos bij!

Dit kan je niet menen.
is wel realiteit.
We verworden tot het Romeinse Rijk, toppunt van decadente beschaving dat ze vanwege de airconditioning de ramen had gesloten en derhalve de barbaren niet hoorden aankomen.
Toch echt wel. Kijk maar eens naar wie er in de kassen willen werken. Bijstandstrekkers zonder aanleiding om te weigeren in ieder geval niet...
De mentaliteit is wat mij betreft compleet verziekt. Iets zelf doen of maken wordt bevreemdend aangekeken. Onze eigen chipfabrikanten zijn te beroerd om geavanceerde fabs neer te zetten. De oplossing voor milieuproblemen zoeken we in het wegjagen van bedrijven en energie moet vooral peperduur zijn, want anders kan "groene" energie niet concurreren.
onder hoofdstad Sapporo
Het is geen mijnstad onder Sapporo, en ook niet heuveltje af van Sapporo. Het ligt iets zuidelijker in dezelfde vallei. Maar zonder gekheid, het is wel een logische keuze. Chitose is deel van de Sapporo Metropolitan Area (de op 5 na grootste van Japan), heeft goede infrastructuur met havens vlakbij ten noorden en zuiden van Chitose, en Chitose bevat veruit het grootste vliegveld van de regio (als je naar Sapporo vliegt, dan vlieg je op Chitose). Vooral dat laatste maakt het een erg gunstige locatie gok ik.

De regio is lekker koel, en heeft veel water. Ideaal voor fabrieken, verder is een een relatief stabiele aanvoer van energie uit het Russische Sakhalin nabij, en is er eventueel bij noodgevallen veel biomassa om te verbranden. Naast de eerder genoemde havens en het vliegveld is er tegenwoordig ook een treinverbinding met het hoofdeiland Honshu (alle 4 de hoofdeilanden van Japan zijn tegenwoordig goed verbonden voor treinverkeer, de andere drie ook erg goed voor auto's en tussen Honshu en Kyushu kan je zelfs wandelen door een tunnel). Verder ligt het relatief ver van China, tegenwoordig de voornaamste dreiging voor Japan nu China zich steeds agressiever gedraagt. Toch ook belangrijk bij een langlopend militair conflict.

Veruit het grootste nadeel is dat Hokkaido verre van populair is om te wonen. Het is er heel lang erg koud. De natuur is mooi, de mensen zeer vriendelijk, en het nabij gelegen Sapporo is de enige miljoenenstad in de weide omtrek, maar het blijft lastig mensen te overtuigen daar naar toe te verhuizen (al scheelt het dat Sapporo academisch aardig meedraait met de top in Japan).
Japan zal ons toch altijd een stap voor zijn.
wel leuk te horen, hoe meer capaciteiten hoe beter
Dat is al sinds de jaren 00/10 niet meer zo. Taiwan en Zuid Korea liggen nu ver voor op Japen op dit gebied.

https://www.japantimes.co...ags-behind-digital-world/

https://restofworld.org/2...h-innovation-fall-behind/
Voor 2nm zullen ze toch wel machines van ASML nodig hebben
Hum, zo'n (relatief) klein en dunbevolkt eilandje,
vlak bij de grijp-grage handjes van China en Rusland
lijkt me geen goed plan...
.
(De huidige bestemming van vakantie eiland is prima)

[Reactie gewijzigd door Geekomatic op 23 juli 2024 07:43]

Ik denk dat het een van de betere locaties is. strategisch gezien en in relatie tot aardbevingen. Het is niet echt een populair vakantie eiland als je kijkt naar toerisme totalen, met uitzondering voor wintersport.
Klinkt behoorlijk negatief hier. Dat de dienstensector een grotere rol speelt is een algemene trend in ontwikkelde economieën.

Arbeidsintensieve producten worden daar gemaakt waar het goedkoper kan, dus in lagelonenlanden. Dat heeft niet zozeer met een veronderstele decadente houding te maken. Veeleer worden hier (kapitaalintensieve) machines ingezet waardoor de arbeidsproductiviteit hoger is.

[Reactie gewijzigd door cc12 op 23 juli 2024 07:43]

Dit is een goede ontwikkeling betreft diversifiëring. Weg uit China.
Niet meer bij elke verspreking danwel het anders noemen van dingen gelijk een dreiging van boycote op vitale zaken.

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.