Ook IBM gaat Japanse chipfabrikant Rapidus helpen bij het maken van 2nm-chips

IBM en Japanse chipmaker Rapidus gaan samenwerken aan geavanceerde halfgeleidertechnologie. IBM's onderzoek zal door Rapidus gebruikt worden om later dit decennium 2nm-chips te produceren. Rapidus kondigde eerder een samenwerking met imec aan.

De overeenkomst tussen Rapidus en IBM is vastgesteld in het kader van het initiatief van Japan om zijn chipsector te versterken, schrijft IBM in een persbericht. De twee bedrijven gaan samenwerken bij het maken van geavanceerde chips. Rapidus gaat de 2nm-chiptechnologie van IBM verder ontwikkelen, om deze uiteindelijk te gaan gebruiken voor massaproductie. Als onderdeel van de overeenkomst gaat Rapidus hiervoor samenwerken met IBM Japan en IBM-onderzoekers in het Albany NanoTech Complex in de staat New York.

IBM presenteerde zijn onderzoek naar 2nm-chips vorig jaar al. Het bedrijf baseert die technologie op gate-all-aroundtransistors. IBM bouwt deze op uit dunne, gestapelde siliciumkanaaltjes, die ook wel nanosheets worden genoemd. Rapidus gaat deze technologie gebruiken als basis voor zijn eigen 2nm-procedé. Het Japanse bedrijf wil in de tweede helft van dit decennium beginnen om daarmee te produceren. Een concretere starttijd is nog niet bekend. Het is ook nog onduidelijk waar in Japan de fabrieken van Rapidus komen te staan.

Rapidus werd eerder dit jaar opgericht. Het betreft een nieuwe chipfabrikant die is opgezet door verschillende Japanse bedrijven, waaronder Sony, SoftBank, Toyota en Kioxia. Japan wil, mede door de oprichting van Rapidus, minder afhankelijk worden van andere landen op het gebied van chips. De overheid van Japan investeert in eerste instantie omgerekend 483 miljoen euro in Rapidus; de rest van de benodigde financiering komt uit het bedrijfsleven.

Het bedrijf gaat zich richten op het produceren van geavanceerde logic-chips, waarvoor het samenwerkt met onderzoeksinstituten als IBM. De nieuwe chipmaker kondigde eerder al een samenwerking met Leuvens onderzoekscentrum imec aan. Dat instituut gaat Rapidus eveneens helpen bij het ontwikkelen van 2nm-chips.

IBM's 2nm-chiptechnologie op basis van nanosheettransistors. Bron: IBM

Reacties (17)

is dit een volledig zelfstandige ontwikkelaar of is deze fabrikant ook aan het werk met ASML machines?
dat kan ik niet helemaal in het artikel terugvinden.

Dit gaat ook gewoon met ASML machines, andere machines kunnen geen licht produceren dat zo klein is.

Maar het is niet zo simpel als "Koop ASML machine en begin". We mogen terecht trots zijn op ASML in Nederland maar het blijft alsnog maar één stap in een gigantisch moeilijk proces voordat je chips kan printen. Het is een belangrijke stap, maar toch.

Waarbij VPRO Tegenlicht recent een heel aardige documentaire over ASML heeft uitgezonden: https://www.vpro.nl/progr.../het-geheim-van-asml.html

dat weet ik, ik werk voor een leverancier van CAD/CAM software en de helft van onze klanten produceert voor ASML

ik was vooral benieuwd of ze zelf iets anders gingen ontwikkelen of een andere partij zoeken om dat te ontwikkelen.

maar dat betekend dat de Nederlandse maakindustrie voorlopig werk zat blijft krijgen

Ontwikkelen is niet hetzelfde als produceren. ASML zal hoogstwaarschijnlijk de machines leveren voor de productie, wat er op de wafer belicht gaat worden dat is waar Rapidus voor moet zorgen.

Sony en Kioxia (eerder Toshiba, Western Digital) gebruiken zowel ASML als Canon en Nikon machines voor hun wafer fabs (belichtingen), met een voorkeur voor Japanse apparaten. Dat zal bij Rapidus hetzelfde zijn, waar het niet anders kan ASML.

Heel gaaf, ik kan niet wachten tot deze 2nm chips op de markt gaan komen. Het zal nog even duren, en men rept in het artikel van IBM over toepassingen in smartphones, maar natuurlijk zal dit op een veel breder vlak significante energiebesparingen gaan opleveren:

Put in perspective, 2 nm processors used in cell phones could quadruple the battery life of cell phones using 7 nm processor technology, such as the iPhone 11, Samsung Galaxy S10 and Google Pixel 5. Based on average use, this means the phone would only need to be charged once every four days.

https://research.ibm.com/blog/2-nm-chip

vergeet dat statement, tenzij je in 2028 nog de performance van een S10 wil hebben.

Why not, echt wel een use case voor ‘trage’ apparaten met weinig verbruik. ‘Vroegah’ stond er een server in mijn meterkast met een verbruik van 65-80 watt voor een hobby projectje. Datzelfde projectje draait nu, vele malen complexer inmiddels, op een rPi 4 met max 8 watt verbruik. Zelfde geldt voor een moderne phone, wat zou je voor je dagelijkse dingen méér doen met een 10x snellere phone dan nu als deze ook weer binnen een dag leeg is? Spoiler: je ergeren….

[Reactie gewijzigd door divvid op 13 december 2022 11:17]

ik zeg niet dat er geen usecases voor zijn, alleen zullen er amper fabrikanten zijn die zulke trage toestellen zullen maken op het laatste nieuwe procédé

Gigaset
Dan zouden ze ook hun SoC's uit de EU of zelfs uit Duitsland kunnen betrekken. De rest van de fabricage vindt daar nu al plaats - helaas met Mediatek chips (dus nergens WiFi of 4G signaal).

Maar dan moet er dus ook zo'n chipfabrikant in Europa opgezet worden.

misschien had in SoC ipv toestel moeten schrijven, want ze gaan geen dure SoC kopen om dan te cripplen ifv autonomie

Maak je geen illusie. Deze chips komen in toepassingen voor consumenten.

Dat zeg ik toch ook niet? Het ging mij om het energievoordeel dat je nog maar een keer in de vier dagen zou hoeven op te laden. En dat dat een utopie is.

Lijkt mij vrij logisch. Smartphones kunnen steeds meer. En de meesten willen deze extra features niet missen, even opladen is natuurlijk weinig moeite.

De Hamvraag is natuurlijk, hoe verhoud zich deze „2nm“ zich tot TSMC, Samsung en Intel „nm“