Minister: Nederlandse politie gebruikt geen DJI-drones bij 'gevoelige operaties'

De DJI-drones die door de politie worden gebruikt, worden niet ingezet bij 'gevoelige operaties'. Zo wil de politie voorkomen dat data op Chinese servers belandt. De minister van Justitie zegt verder dat de politie niet de DJI-besturingsapp gebruikt, maar wel hun besturingssoftware.

Toen de politie de DJI-drones in 2017 kocht, werd er na een securitycheck besloten om de drones niet voor gevoelige operaties in te zetten. Dat zegt minister van Justitie en Veiligheid Ferd Grapperhaus. De drones worden dus niet gebruikt bij situaties waarin vertrouwelijke gegevens worden verwerkt, bij demonstraties voor bijvoorbeeld de rechten van Oeigoeren, of bij vitale infrastructuur. In deze situaties worden andere vormen van luchtsteun ingezet, zoals een helikopter of een militaire drone. Defensie heeft drones die niet van Chinese fabrikanten zijn.

De drones worden echter wel ingezet voor forensische opsporing, verkeersongevallenanalyse en openbare orde en veiligheid. Grapperhaus zegt ook dat de drones wel voor andere protesten en demonstraties worden ingezet, zoals Black Lives Matter, coronaprotesten en boerenprotesten.

De minister reageert op Kamervragen van de VVD naar aanleiding van artikelen van Trouw en Investico. Toen zei de politie 'niet uit te kunnen sluiten' dat personendata op Chinese servers belandt. In de antwoorden verduidelijkt de minister nu dat de drones daarom niet worden ingezet bij bepaalde situaties, om te 'mitigeren' dat data uitlekt.

Naast de securitycheck, voerde de politie ook een gegevensbeschermingseffectbeoordeling uit. Hieruit zou niet zijn gebleken dat er gegevens met een hoog risico worden verwerkt. De minister zegt dat er alleen beeldmateriaal wordt vastgelegd dat versleuteld wordt verzonden. Zowel de politie als DJI hebben hier de sleutel voor. Omdat er geen wettelijke gronden waren om DJI uit te sluiten, was de politie verplicht om op basis van de prijs-kwaliteitsverhouding een fabrikant te kiezen, zegt de minister.

Grapperhaus zei eerder ook dat de politie in sommige gevallen de DJI-app gebruikt die recreatieve vliegers ook gebruiken. Dronewatch merkt bijvoorbeeld op dat de politie eerder dit jaar liet zien hoe een DJI CrystalSky-controller in combinatie met de DJI GO4-app gebruikt werd. In antwoord op de VVD-Kamervragen zegt de minister nu dat de besturingssoftware van DJI wel wordt gebruikt, maar dat de politie niet de DJI-besturingsapp gebruikt. Het is niet duidelijk of hiermee wordt bedoeld dat de politie een eigen app heeft ontwikkeld middels een api; de minister geeft hier geen aanvullende informatie over. Het is ook niet duidelijk hoe dit zich verhoudt tegenover de DJI GO4-app en of de politie deze bijvoorbeeld nu niet meer gebruikt.

Vanwege de genoemde mitigerende maatregelen ziet Grapperhaus 'geen aanleiding' om een onderzoek in te stellen naar het gebruik van de DJI-drones door de politie. Hij vindt dat de genomen maatregelen proportioneel zijn en zegt dat het gebruik van Chinese technologie in Nederland niet als 'absoluut risico' wordt gezien.

Reacties (77)

[CAPSLOCK2000]

Weer veel om op te reageren.

Naast de securitycheck, voerde de politie ook een gegevensbeschermingseffectbeoordeling uit.

Natuurlijk doen ze dat, dat zijn ze verplicht. Maar waar ik vaak een beetje vragen bij heb is hoe ze dat doen. In mijn ervaring bestaat zo'n controle nogal vaak uit het invullen van een formuliertje waar wat vakjes op worden aangekruist door de salesmanager zonder dat er echt wordt nagedacht over hoe het samenhangt. Laatstaan dat gecontroleerd wordt of er klopt wat op het papier staat en of dat zinnig is.
Overigens lijkt die securitycheck dus wel nut te hebben gehad.

Ik hoop wel dat de politie goed op het netvlies heeft staan wanneer ze deze drones wel en niet mogen inzetten. In mijn werk zie ik vaak beperkte toestemming snel wordt opgerekt. Dan geef je toestemming om één keer één bestand via dropbox te versturen en drie maanden later blijkt dat de hele afdeling dropbox gebruikt want security heeft het goedgekeurd. Dat er beperking aan zaten die ze iedere keer zelf moeten controleren wordt snel vergeten.
Overigens ga ik er van uit dat dit bij de politie wél goed geregeld hebben. Ik denk dat die veel vaker met dergelijke beperkingen te maken hebben.

Hieruit zou niet zijn gebleken dat er gegevens met een hoog risico worden verwerkt.

Daar hebben we het al, klinkt precies als het mechanisch ingevulde formuliertje waar ik zo'n broertje dood aan heb. Ik kan me namelijk maar moeilijk voorstellen dat een politie drone nooit dingen zien die heel gevoelig zijn, ook al is dat niet het doel.

De minister zegt dat er alleen beeldmateriaal wordt vastgelegd dat versleuteld wordt verzonden. Zowel de politie als DJI hebben hier de sleutel voor.

Ik zal maar even niet struikelen over vreemde taalgebruik dat impliceert dat je voor het vastleggen al weet of het later veilig verzonden gaat worden of niet.
Waar ik wel over struikel dat DJI de sleutel heeft. Als je bang bent dat de Chinese overheid meekijkt dan moet je er ook van uitgaan dat die sleutel bij DJI kunnen opvragen. Het wordt echter gebracht als geruststelling.

Omdat er geen wettelijke gronden waren om DJI uit te sluiten, was de politie verplicht om op basis van de prijs-kwaliteitsverhouding een fabrikant te kiezen, zegt de minister.

Volgende dooddoener. Er is helemaal geen verplichting om voor de beste prijs-kwaliteitsverhouding te gaan. De verplichting is dat je (bij aanbestedingen) vooraf opgeeft volgens welke criteria de inschrijvers zal beoordelen. De prijs kan een criterium zijn maar dat hoeft niet. Je kan ook opgeven dat je het product koopt dat het milieuvriendelijkste is of het mooiste uiterlijk heeft of wat voor criterium dan ook. Als je het maar vooraf vastlegt.
Prijs-kwaliteit is trouwen eens een heel slecht criterium als je er niet bij zegt wat "kwaliteit" dan precies is. Goede foto's? Stabiel beeld? Lang vliegen? Gemakkelijk? Waarschijnlijk een combinatie. Zonder uitleg kun je echter altijd wel zeggen dat je de prijs-kwaliteitsverhouding hebt. In praktijk betekent het overigens vaak "de goedkoopste" want leken kiezen vaak voor kwaliteitseisen die door iedereen gehaald worden omdat ze subjectief zijn (zoals "gebruikersvriendelijk", iedere leverancier zal altijd aangeven dat het product "gebruikersvriendelijk" is) of niet duidelijk vastgelegd ("HD video" of zelfs "4k" zeggen minder dan de meeste mensen denken).

[Reactie gewijzigd door CAPSLOCK2000 op 23 juli 2024 13:32]

[Rick6]

Beste prijs kwaliteit verhouding (BPKV) is wettelijk verplicht op basis van Europees aanbestedingsrecht, dus daar heeft de politie eigenlijk geen keus. Bij de invulling van wat die kwaliteit dan is, daar heeft de politie juist heel veel keuze omdat daar heel veel ruimte is voor overheden om de eigen behoefte te definiëren.

[Reactie gewijzigd door Rick6 op 23 juli 2024 13:32]

[joker1977]

"Beste prijs kwaliteit verhouding" is een loze kreet zonder verdere definitie van "kwaliteit". Als je "Er komt geen data op de server van de fabrikant" als kwaliteits-eis meeneemt met wegingsfactor x100 tov. andere eisen dan zou DJI nooit hebben "gewonnen".

Kortom, dat ze geen andere optie hadden dan DJI is volslagen nonsens, dat klinkt meer als een 'cover your ass'-tactic van de inkoper.

[kodak]

Aangezien alle gegevens die de politie verwerkt in principe vertrouwelijk zijn klinkt de gestelde grens nogal absurd.

Het lijkt nu net alsof het minder erg is als de politie gegevens over gewoon toezicht op mensen en hun gedrag of middelen verwerkt en dan kunnen lekken. Als een eigen burger niets met die gegevens te maken heeft dan is het onredelijk te stellen dat een buitenland dat zonder toestemming wel heeft. Of wil deze bewering betekenen dat de politie dus toestemming geeft om gegevens over anderen maar via een buitenlandse niet EU verwerker te laten verwerken?

[HakanX]

Je kan die dingen toch gewoon op een afgesloten netwerk gebruiken zonder verbinding naar buiten. Ik gebruik ook Chinese camera's. Die sturen normaal alles door naar China, niet perse continue, maar zijn zonder wachtwoord benaderbaar. Tijdje hadden ze zelfs een bug waardoor ik steeds willekeurige camera's van anderen zag. Firmwares bevatten hardcoded backdoor admin wachtwoorden.

Leuke is dat de firmwares niet signed zijn en je ze gewoon kan uitpakken en aanpassen. Ondanks de aanpassingen hebben ze geen directe internettoegang, maar bekijk ik de beelden via VMS.

Iets gelijkwaardigs kan de politie ook opzetten. Is geen rocketscience.

[xoniq]

Zelf heb ik ook Chinese goedkope camera’s, maar dankzij een open community op GitHub is er een volledig open source firmware beschikbaar waar alles overschreven is, en opties uitgebreid zijn zoals ondersteuning voor Telegram meldingen bij bewegingen (afbeelding, tekst of video), MQTT ondersteuning om eenvoudig andere platformen er tegen te laten praten, en bijvoorbeeld te koppelen aan HomeKit om beweging melding aan/uit te zetten via de iPhone Woning app (beweging ja/nee, IR leds ja/nee, instant beginnen met opnemen (handig wanneer iemand wat komt afhalen, ik vertrouw geen mens), enz enz)

[HakanX]

Oh daar wist ik niks van, dan heb ik het wiel opnieuw uitgevonden 😅 was wel leerzaam en leuk iig.

[roboboro]

Misschien een beetje offtopic maar nu ben ik benieuwd naar welk project dat is. Heb je een linkje of iets?

[xoniq]

Een van meest recente waar ik mee bezig ben geweest (en bijdraag):

https://github.com/EliasKotlyar/Xiaomi-Dafang-Hacks

Die DEFANG camera's zijn exact identiek aan de Wyze camera line. (Is een whitelabel van die Xiaomi cameras)

[xtehpuma]

Als deze drones blijkbaar niet veilig genoeg zijn om bij 'gevoelige operaties' in te zetten, moet je ze dan überhaupt wel aanschaffen?

[The Realone]

Heel kort door de bocht, nee. Maar zoals zo vaak is het allemaal niet zo zwart-wit. Bijvoorbeeld; Als er al voor veel geld drones aangekocht zijn voordat duidelijk werd dat data eventueel op Chinese servers zou kunnen belanden, dan kun je ze wel allemaal wegdonderen maar als die dronebeelden enkel voor zaken als verkeersongevallenanalyse, demonstraties, e.d. gebruikt worden is dat een kapitaalvernietiging die niet te rechtvaardigen is. Ook in het achterhoofd houdende dat het helemaal niet duidelijk is OF die data überhaupt wel naar China gaat. Nog even los van wat voor data dat nou precies is.

Dat je bij een eventuele volgende aanbesteding ergens anders gaat shoppen is niet meer dan logisch.

[Cerberus_tm]

Helemaal waar, maar ik blijf het gek vinden dat dingen als drones en belangrijke telefoonnetwerkapparatuur de laatste decennia überhaupt van Chinese bedrijven zijn ingekocht hier.

[arbraxas]

1 woord, marktwerking.
En dat is met betrekking tot nationale infrastructuren / organisaties en opleidingen puur gif gebleken.
Politie, zorg, NUTS bedrijven. Het is allemaal tot op het bot uitgekleed danwel verkocht, zonder enige visie over de gevolgen.
Kijk intussen even het raam uit voor een statusupdate.

Te weinig personeel voor politie / zorg etc. En een volledige afhankelijkheid intussen van het buitenland mbt energievoorziening. Dus zitten we met lockdowns en energiearmoede.

[Reactie gewijzigd door arbraxas op 23 juli 2024 13:32]

[E5X]

Heeft meer te maken met beperkt budget dan met marktwerking.
Energievoorziening zijn we helemaal niet volledig afhankelijk van buitenland en lockdown heeft ook niets te maken met marktwerking.

[Cerberus_tm]

Dat is deels inderdaad het probleem. We proberen er weer een beetje van af te stappen.

[xxs]

Kan je dan beter Cisco of Juniper (Amerikaans) hebben waarvan al meerdere keren is aangetoond dat er backdoors in zitten?

[Cerberus_tm]

Goed punt. Beter Europees!

P.S. Maar als ik moest kiezen, zou ik liever hebben dat de Amerikanen hun vingers hebben in onze vitale infrastructuur dan de Chinezen. Liefst geen van beiden, natuurlijk.

[amigob2]

Dat is heel kort door de bocht, Je kunt namelijk alle DJI drones offline gebruiken, ze hebben dus geen internet connectie nodig om te werken. En dat betekend meteen dat niemand mee kan kijken.

[SillieWous]

Dat zou betekenen dat je de drones of bijhorende software nooit kunt updaten voor nieuwe features. Anders kun je nog heel makkelijk data zijn aan het versturen zodra je een update binnen trekt.

[Vesper64]

Je kan ook applicaties installeren zonder internet. Bijv. door te side loaden via een verwijderbaar media zoals een SD-kaart of een vorm van egress filtering toepassen zodat je wel bij een update server kan (of store) maar de rest van het internet onbereikbaar is.

[SillieWous]

Dat is inderdaad een betere en makkelijkere oplossing dan producten van Nederlandse makelij aanschaffen.

Daar naast is dat ook geen garantie (bijv stuxnet), maar zover zullen ze niet gaan voor een DJI drone.

[Groningerkoek]

Je zou de update ook via een apart werkstation kunnen doen en desnoods voorzie je dat werkstation elke keer van een nieuwe installatie, dan hoeven die drones nooit met het internet in aanraking te komen. Hetzelfde kun je doen met de bedieningsapparaten.

[kritischelezer]

Correct, zorgen dat er geen data aanwezig is, bij een eventuele connectie met internet.
Beelden verplaatsen en log bestanden wissen.

[Kabouterplop01]

En niemand komt op de gedachte tijdens de projectfase, ruim voor de aanschaf dat het chinese drones zijn.
Dat zijn dingen die in een dergelijk project bekend zouden moeten zijn; iets met requirements en must not haves.
Ik kan het natuurlijk niet invullen maar het komt over als of geen kennis hebben als projectleider of het niet luisteren naar de securitymensen en het risico accepteren.
[offt]
Onze kennispositie in de wereld begint behoorlijk achter te raken; vroeger deden we Fokker en DAF en deden we grote veehouderijen met complexe industriele automatisering etc... nu is het allemaal theoretisch, we kunnen niets meer zelf. Voor een beetje nadenk werk wordt er HBO gevraagd terwijl dat vroeger MBO was.
[/offt]
Als men zo graag een veilig Operating System wil hebben, dan schrijven ze het toch zelf? (Te duur? BS de Belastingbetaler betaalt het)
De features waarvoor die dingen zijn aangeschaft stonden al in het projectdocument, eenmaal functioneel hoeven ze niet te worden geupdate, het doet al wat het moet doen. Zouden ze gepentest zijn, zodat ze tot in detail weten wat ze doen?

[Het.Draakje]

Je hebt 100.000 euro budget. En behoefte aan veel drones. Wat koop je: een superbeveiligde drone die je altijd in kan zetten (a 5.000 dus 20 stuks) of je koopt 100 consumentendrones a 1.000 per stuk.

Of ben je slim bezig als je 50 consumentendrones bestelt en 10 superveilige drones. Dan kan je bij de veelvoorkomende verkeersongelukken wel een drone inzetten en zal je voor een demonstratie een superveilige drone kunnen zetten.

@Somoghi Uiteraard maak je voor inzet van een drone een analyse. Demonstratie is gevoelig. Omgevallen hijskraan is dat niet. (Schade) opnemen van een stelletje bezopen hooligans is ook niet gevoelig. (China zal echt geen trackrecord opbouwen van wie toevallig een paar auto's sloopt met zijn dronken kop).

[TheDutchChief]

En weer een extra procedure voor wie er bevoegd is om te bepalen of een demonstratie een gewone of een risicodemonstratie is. Want de agent die nou net nooit van Oeigoeren heeft gehoord en dienst had kon de link met China niet leggen. Om fouten te voorkomen worden ze maar helemaal niet bij demonstraties gebruikt.

[SillieWous]

Want daar gaat het om…
Ze er hebben al iets aan om te weten waar en wanneer ze gebruikt worden.

[Het.Draakje]

Wel eens van journalistiek gehoord? Die melden demonstratie's zowel lokaal als internationaal (via Reuters). China weet best dat er een demonstratie voor de Oeigoeren gehouden wordt in Lutjebroek. Staat nota bene gewoon in de krant.

[SillieWous]

Daar gaat het totaal niet om. Het gaat om de statistieken.

Bijv. een gemeente die heel hip doet en nieuwe tech gebruikt moet je anders benaderen, dan een die heel terughoudend is. Dit kun je dan door trekken naar verschillende landen.

Met die informatie kunnen ze dan vervolgens hun politieke strategie aanpassen voor eigen gewin.

[Het.Draakje]

Welke statistieken? China weet dat er 10.000 demonstraten zijn in Lutjebroek. Staat in de krant. China weet hoe vaak er een demonstratie is. Staat eveneens in de krant.

China weet niet dat Het.Draakje meeloopt want die beelden hebben ze niet. Ze weten ook niet dat ik in iedere demonstratie meeloop. Want die gegevens zijn er niet.

[GrooV]

Of China gaat zelf met een camera op de openbare weg staan. Als ze genoeg geld hebben om dit soort spionage programma’s op te zetten dan kunnen ze ook iemand met een camera op pad sturen

[Het.Draakje]

Ja, die chinese journalisten zijn ook overal. En dat is een stuk goedkoper en betrouwbaarder dan al die consumentenfilmpjes doorspitten.

[arbraxas]

China kennende ( en ook onze eigen overheid) is het een "en en" verhaal.
Waarom informatie niet naar boven halen als je toch al giga serverparken er voor hebt staan?

[SillieWous]

Je mist nog steeds het punt compleet. Het gaat totaal niet om specifieke data of een of andere demonstratie. Het gaat om de gebruiker (politie/NL overheid), niet het geobserveerde object.

[Het.Draakje]

Je ziet dus dat Oom Agent samen met een drone bij de wedstrijd van Ajax was. Je weet niet welke Oom Agent het is, want de drone is van het korps en de ene keer wordt Oom Agent met dat ding uitgestuurd en de andere keer is het Ome Wout.

Sorry, maar ik heb geen Alu hoedje. Ik kan me niet voorstellen dat China is dergelijke 'geheimen' geïnteresseerd is.

[SillieWous]

Je bent echt achterlijk vgm. Nogmaals het gaat niet om specifieke data, maar gebruik statistieken.

Dus dat houd dan in: “in amsterdam zijn drones 10x gebruikt (op locatie x, gemiddelde duur etc. etc.), rotterdam 20x en groningen 2x”.

[Het.Draakje]

En dat is belangrijk omdat ...... ?

En China is daar uiteraard onzettend benieuwd naar. Zestig jaar terug had ik dat zonder meer aangenomen van je. Tegenwoordig ben ik wat ouder en trap niet meer in bullshit argumentatie.

[SillieWous]

Dat is belangrijk omdat je daarmee een beeld krijgt van het beleid dat er gevoerd wordt in een bepaald land. Dit kun je dan weer mooi mis-/ge-bruiken als je iets gedaan moet hebben van dat land.

Ik denk dat je vooral door ouderdom moeite hebt met breder kijken dan je neus lang is. Vooral ook omdat ik je 4x moet uitleggen wat mijn argument is (en je dus nogal in je eigen opgebouwde beeld van mijn argument zit).

[Het.Draakje]

Tuurlijk. Groot gelijk. Je vindt het toch niet echt erg dat die achterlijke oude .... jouw mening als totaal onbelangrijk vind. Veel success met je vooroordelen.

[SillieWous]

Nope geen probleem mee.

Nog een laatste vraag alleen. Ben ik dan ook bevooroordeelt als ik zeg dat Google precies dezelfde tactiek gebruikt om een profiel van mensen op te stellen?

[E5X]

Probeer het een beetje netjes te houden.

[leuk_he]

Inderdaad, en een drone dondert ook wel eens naar beneden/in het water. Dan is het ook prettig dat de schade beperkt is.

Ik mis eigenlijk in het verhaal wat men dan wel als gevoelig ziet, aangezien protesten en demostraties blijkbaar niet als gevoelig gezien worden.

[Groningerkoek]

De goedkoopste van het leger is 30.000,-

En die is qua functionaliteit totale overkill voor de politie. Dus ik snap wel dat ze voor de huidige oplossing kiezen. Uiteindelijk wil je toch dat die dingen gemakkelijk voorhanden zijn en niet dat als Groningen er 2 Nodig heeft dat er een 2e uit Leeuwarden moet komen.

[Somoghi]

Exact mijn gedachte, ze weten vooruit of iets gevoelig gaat zijn..

[tja]

sterker nog, ze weten niet wat voor de toekijkers interessante informatie is.
meerdere overheid instaties gebruiken drones van DJI

[Niet Henk]

Laten we wel wezen, als Chinezen beelden van Nederlanders willen, dan zijn er een hele hoop openbare webcams her en der door het land verspreid. Die kunnen ze prima scrapen.

Het unieke van de drones is dat het om mogelijk gevoelig beeldmateriaal zou gaan omdat het politie-operaties zijn. Gewoon beelden hebben geen extra waarde. Er kan toevallig iets gevoeligs gebeuren, maar publiek beeldmateriaal waar hetzelfde voor geld genoeg.

Whataboutism, ja een beetje, maar we moeten niet onrealistische eisen stellen enkel omdat iets door een Chinese fabrikant gemaakt is.

[Het.Draakje]

Het lijkt me stug dat zo'n drone de opnames direct doorstuurt. Ik zie regelmatig opnames voorbijkomen die gemaakt zijn op plekken waar beslist geen internetverbinding is. Aangezien de drone een sd-kaartje heeft is het simpel om te voorkomen dat beelden terechtkomen op plekken waar je dat niet wilt.

Een log-bestand van vluchtgegevens zou eventueel wel kunnen, al zal dat niet altijd een live-feed zijn. Maar wat voor schade kan het nu als China weet dat er een demonstratie is tegen hun Tibet-beleid en waar die gehouden wordt? Wellicht dat China nog geïnteresseerd is wie er in de demonstratie liepen, maar die beelden worden sowieso door Reuters al verspreidt. Daar hoeven ze geen backdoor in een consumentendrone voor in te bouwen.

En ik kan me ook niet voorstellen dat China zo geïnteresseerd is in die omgevallen hijskraan of die 25 auto's die op elkaar geknald zijn. Misschien dat de Triades nog wat belangstelling hebben voor de beelden van de politie-inval bij dat drugslab, maar de Chinese regering?

[emphy]

Omdat er geen wettelijke gronden waren om DJI uit te sluiten, was de politie verplicht om op basis van de prijs-kwaliteitsverhouding een fabrikant te kiezen, zegt de minister.

Is natuurlijk je reinste kolder. Een van de kwaliteiten waarop beoordeeld kan worden is de absolute garantie dat alle gegevens onder beheer van de Nederlandse politie in Nederland blijven.

Grapperhaus zegt ook dat de drones wel voor andere protesten en demonstraties worden ingezet, zoals Black Lives Matter, coronaprotesten en boerenprotesten.

Het getuige van een bijna kinderlijke naïviteit dat de minister denkt dat de Chinese overheid geen misbruik kan en zal maken van informatie vergaard in dergelijke situaties.

[litebyte]

Het getuige van een bijna kinderlijke naïviteit dat de minister denkt dat de Chinese overheid geen misbruik kan en zal maken van informatie vergaard in dergelijke situaties.

Losstaande van Grapperhaus (die is eigenlijk het beste voorbeeld waarom een zakenkabinet helemaal geen slecht idee is...mits democratisch tot stand gekomen) welk Nederlands/EU dronemerk stel je voor om dit soort taken uit te voeren?

[TheDutchChief]

Euh, je hoopt er op dat de jurist Grapperhaus niet in een zakenkabinet zou zijn gekomen als minister van justitie? Ik zou juist denken dat hij er meer kans op zou maken.

[litebyte]

Inderdaad, als hij zou zijn gekozen uit een selectie van ervaren bestuurders bijvoorbeeld vanuit het ministerie van justitie, in plaats van een pollitiek poppetje met bereidwilligheid (naar regeerakkoord/achterkamertjes afspraken) om Rutte (naar onderlinge politieke VVD-CDA afspraken) hoe dan ook te volgen. Had hij geen schijn van kans gemaakt.

[Frits1980]

Van wie moet je dan wel een drone kopen? Want die garantie kan je van geen enkele fabrikant krijgen. En als je hem krijgt (van DJI krijg je die wss ook namelijk) is het een mogelijke leugen.

[emphy]

Het gaat er niet om dat de fabrikant de garantie geeft, maar dat de gebruiker dat volledig kan controleren. Daar is al infrastructuur voor in de PC markt, dat kan prima aangepast worden voor drones.

[Tinytauren]

Beetje verontrustend dat Grapperhaus aangeeft dat ze wel de besturingssoftware gebruiken, maar dat de politie niet de DJI-besturingsapp gebruikt, huh? Hij wilt zelf hier niet verder op in gaan, dat zijn al rode vlaggen in mijn ogen.

Als je de software dan gebruikt hoe weet je voor 100% zekerheid dat meta data van opnames of andere gevoelige informatie, toch niet terecht komt op een server buiten de EU?

[Tadango]

Omdat de besturingssoftware niet communiceert met de Chinese servers? Dat is vrij eenvoudig na te gaan. Je kan immers eenvoudig zien waar een applicatie mee verbindt. Dan test je die oplossing en ben je klaar. Dan als nog een blokkade naar die servers en je hebt een goede oplossing.

[Tinytauren]

Daar heb je gelijk in, maar je hebt natuurlijk weinig controle over wat DJI zelf verzameld en vervolgens weer deelt. Kan namelijk wel in een contract/overeenkomst staan, maar wie weet worden die gegevens alsnog opgeslagen en verstuurt naar buitenlandse (buiten EU) servers.

De minister [...] artikelen van Trouw en Investico. Toen zei de politie 'niet uit te kunnen sluiten' dat personendata op Chinese servers belandt. In de antwoorden verduidelijkt de minister nu dat de drones daarom niet worden ingezet bij bepaalde situaties, om te 'mitigeren' dat data uitlekt

Zoals hierboven staat, ze kunnen het niet uitsluiten en hiervoor zetten ze nodige maatregelingen in om de data dat uitlekt te "mitigeren" (indien dat gebeurt).

[janbaarda]

Ja, dat geldt ook voor mobieltjes: als je zeker wil zijn dat er geen data naar een ander land uitlekt - gewoon uitzetten en in de kast laten liggen.

Wat is dit voor een minister? Heeft hij dan geen IT afdeling om uit te leggen hoe e.e.a. werkt (Jip & Janneke uitleg ..)?

Als de Nederlandse overheid er niet voor kan zorgen dat informatie, opgenomen met een apparaat onder hun controle, op reguliere wijze uitlekt naar de fabrikant dan zijn ze nog niet toe aan het gebruik van dat apparaat.

[Slashdotter]

Het Israelische leger gebruikt gewoon DJI in hun operaties bij de Libanon grens

14 nov 2021:
Meet Israeli female soldiers operating drones along the Lebanese border
https://www.jpost.com/mid...he-lebanese-border-684961

Colvin and her fellow soldiers fly small, off-the-shelf civilian DJI drones and others that are used for reconnaissance missions. Costing several shekels each, these once expensive tools are now extremely affordable for the military, which now has the drones operating along its borders.

[Reactie gewijzigd door Slashdotter op 23 juli 2024 13:32]

[Skit3000]

Waarom zou een andere frequentie gebruikt moeten worden? De verbinding tussen de drone en de bestuurder is niet het probleem lijkt mij. Qua informatie over het internet; als de app van DJI voor bepaalde functies (beelden doorsturen bijvoorbeeld) een internetverbinding nodig heeft, zou je op het apparaat dat deze verbinding aan gaat een firewall kunnen toepassen die alleen verkeer richting de eigen politieservers toestaat.

[amigob2]

VPN op het remote device, werk makkelijker als je als nog live wilt streamen, en ze zijn daar door volledig veilig te gebruiken, met een 100% weet dat China niet mee kijkt. Zo ie zo, kun je niet de beeld on gezien naar China streamen, de hoeveelheid dat valt direct op.

[Skit3000]

Ik denk dat het probleem er in zit dat voor bepaalde functionaliteit, wél met de servers van DJI gecommuniceerd moet worden. Bijvoorbeeld om de GPS-locaties van no fly zones op te halen. Zodra je dan dat poortje dus open zet kan deze ook door de app gebruikt worden om andere data weg te sluizen.

[amigob2]

Nee die is er niet, de drones hebben volle functionaliteit zinder connectie met China

[Reactie gewijzigd door amigob2 op 23 juli 2024 13:32]

[Het.Draakje]

Tja, en dan heb je de sd-kaart met jouw gevoelige opnames toch niet in de drone? Wat er niet is, kunnen ze niet doorsturen.

[Skit3000]

Of de software in de drone maakt een lokale kopie elke keer dat het 'denkt' dat er gevoelige opnames gemaakt worden.

[Het.Draakje]

DJI Mavic 2: Internal memory: 8 GB. Supports a microSD with capacity of up to 256 GB

Je gaat geen 256 GB video in het interne geheugen krijgen. Het systeem kan dus niet een lokale kopie maken als het denkt dat er gevoelige opnames gemaakt worden.

[Skit3000]

Lagere resolutie? Ik zou het in ieder geval wel weten als ik zou willen spioneren.

[Het.Draakje]

Zit je meteen in een resolutie welke je beslist niet wilt bekijken. En wat doe je dan als ik twee (of meer) kaartjes volschiet voor ik hem aan het internet koppel.

Of als ik halverwege de opname opeens iets gevoeligs vastleg? Ga je live de opnames beoordelen? Heb je toch behoorlijk wat rekenkracht voor nodig.

Dat soort scenario's doet het goed in Hollywood. Maar in real-live heb je toch een internet verbinding nodig, flink wat rekenkracht en een shitload aan harde schijven in China.

En waarvoor? Zodat China kan zien dat Het.Draakje voor de Oeigoeren aan het demonstreren is. Terwijl Het.Draakje never nooit in China komt.

[Skit3000]

China weet welke drones het aan de Nederlandse overheid verkoopt. Stiekem af en toe een still naar buiten smokkelen om te kijken welke drones/locaties/tijden/piloten op interessante plekken komen om dan een volgende keer wat meer beeldmateriaal op te halen als er weer op die locatie wordt gevlogen.

Ik denk niet dat je voor spionage perse 8K@120FPS of wat dan ook nodig hebt. Durf zelfs te beweren dat een still elke 5 seconden ook genoeg is. Dan heb je na een uur 1200 beelden, wat dus gelijk staat aan 20 seconden film op 60 FPS. Resolutie omlaag naar 800x600 en dan zit je op misschien 5 MB?

[Het.Draakje]

Echt, je bent Hollywood materiaal.

Je gaat ervan uit dat DJI lijsten heeft van gebruikers. Was het maar zo. Dan konden die ****** die zonodig vlak bij Schiphol vliegen eenvoudig opgespoord worden. De politie heeft geen speciale drones. Gebruikt gewoon de normale consumenten OS van het toestel. Dus: dat nemen van een still gebeurd op iedere drone.

Stiekem af en toe een still naar buiten smokkelen. Hoe? Er is geen internet verbinding. En met één still heb je letterlijk helemaal niets. Je hebt een film nodig om te beoordelen of het gevoelig is. 20 seconden op een uur is ook letterlijk helemaal niets. En dat moet je beeld voor beeld bekijken want het kunnen uiteraard meerdere opnames zijn die volledig ongerelateerd zijn.

Maar goed. Nu heb je bepaald dat drone XYZ van de politie is en regelmatig gevoelige informatie vastlegt. En dus wil je die gegevens hebben.

Probleem 1: hoe krijg je een gemodificeerde OS op die drone. Alle drones voorzien van een backdoor? En allemaal maar video's doorsturen?

Probleem 2: de drone neemt geen 1 uur film op. Hij slaat 256 GB compressed video op. Je kunt dus niet verder compressen. Op hoogste resolutie dus 3 uur. Resolutie verlagen naar 800*600 (mijn computer staat dan even flink te zweten, ik wil er niet eens aan denken wat mijn drone daarvoor moet zwoegen) levert dan een bestandje op van 1.5 GB. (Hollywood to the rescue). Vervolgens ga je dat even uploaden naar China. Weten dat jouw internet even flink staat te stampen. (We hebben niet allemaal een Terrabyte glasvezel-verbinding).

Probleem 3: Hoe vang je af dat je alleen de interessante video's doorgestuurd worden. Want iedere keer een filmpje bekijken als maar een deel van de (meerdere) opnames gevoelig is (en de rest die omgevallen hijskraan betreft) dat wil je ook niet.

Probleem 4: Hoe vang je af dat je de toch de filmpjes krijgt van drones die maar sporadisch interessante video's maken. Want interessante video's missen wil je ook niet.

Probleem 5: Hoe vang je af dat je interessante video's van passanten en demonstratie (selfies) ook ontvangt.

Kortom, iedere drone moet meerdere GB naar China sturen. En dat moet niemand opvallen.

[Skit3000]

De minister zegt dat er alleen beeldmateriaal wordt vastgelegd dat versleuteld wordt verzonden. Zowel de politie als DJI hebben hier de sleutel voor.

Oplossing 1: Er is geen aangepaste firmware nodig, al hun drones kunnen in de fabriek al voorzien worden van een call home backdoor.

Oplossing 2: Als je maar één frame per vijf seconden in het interne geheugen opslaat dan is dat prima te verkleinen naar 800x600. Dit levert zoals gezegd voor twee uur aan opnametijd een bestand van minder dan 50MB op.

Oplossing 3: Doordat DJI al weet welke drone wanneer door wie wordt gebruikt. Ze kunnen gewoon dus de volgende keer dat deze drone verbinding maakt vanaf een interessante locaties, terugsturen dat er heimelijke opnames gemaakt moeten worden.

Oplossing 4: Jij, hele rare vraag. Je kunt per definitie met deze drones al niet op plekken spioneren waar de drones niet worden ingezet. Dat je dan soms andere interessante beelden mist lijkt me dus ook totaal niet relevant. Spionnen willen beelden van productielocaties, inspecties van (militaire) faciliteiten, trainingslocaties en methoden, etc. Onthoud, nu weten ze niks, elk beeld dat naar buiten komt dat wel interessant is, is mooi meegenomen.

Oplossing 5: De beelden bekijken en als ze niet interessant zijn, weggooien?

Kortom, alleen de drones die vliegen op plekken die voor in dit geval China interessant zijn, sturen kleine datapakketjes terug.

Al je vragen van een antwoord voorzien hebbend, zeg ik niet dat DJI dit doet, maar de praktische uitvoering is enorm simpel.

[Het.Draakje]

Oplossing 1) Dat houdt in dat van iedere drone die stills doorgestuurd moeten worden. DJI heeft namelijk geen lijst met klanten. De meesten bestellen namelijk niet via DJI maar via een tussenpersoon. Hoe je het ook wendt of keert, dat versturen gaat opvallen.

Oplossing 2) Het verkleinen van een opname, zeker als het in de hoeveelheid is van een beeld per 5 seconden, kost cpu power. Dat is er niet.

Oplossing 3) Waarom denk je dat de overheid wil dat drones geregisteerd worden. Er is geen lijst. DJI weet het niet. De meeste drones worden via een dealer verkocht.

Oplossing 4) Spionnen willen beelden van productielcoatie's en militaire faciliteiten. We praten over politie drones. Die komen niet op militaire faciliteiten. Jouw drone staat uiteraard te filmen als de politie opsporingsmethodes bespreekt. En de politie produceert niets. Met andere woorden: wat de politie doet en ziet is, volgens jou, dus totaal niet interessant voor de spionnen.

Oplossing 5) Een still per vijf seconden levert geen seconde film op. Je filmt per 30, 60 of 120 beelden per seconde. per uur heb je dus, 30 (per seconden) x 60 seconden x 60 minuten is 108.000 beelden, waarvan je er 720 gaat bekijken. We gaan even uit van de hoogste kwaliteit, laagste opnamesnelheid. Je ziet dus nauwelijks waar de film over gaat. En je moet beeld voor beeld bekijken om zelfs maar een indruk te kunnen krijgen. Niemand is in staat om een beeld per seconde te beoordelen. Dus het bekijken duurt gewoon lang. Uiteraard zou je daar een shitload aan medewerkers op kunnen zetten. Of je stationeert één journalist in Nederland. Kan die meteen even de rest van het land op legale manier bekijken.

Je weet ook niet of een drone op een interessante plek gaat filmen, want dat kan je pas achteraf zien. Er is geen internet verbinding nodig om te gaan vliegen, noch tijdens het vliegen. Alleen tijdens een firmware update (en zelfs daar zijn maatregelen tegen te verzinnen). Success met je doorsturen.

Neen, technisch kan zo'n drone de beelden niet even simpel opslaan en doorsturen. En financieël is het zo ongeveer de meest domme oplossing die je kunt bedenken.

[Skit3000]

Je valt terug in dezelfde beredenering en komt niet met nieuwe argumenten om mijn antwoorden te weerleggen, dus hierna ben ik er klaar mee.

Het gaat hier over een merk uit een land waar bedrijven gedwongen worden om met de overheid samen te werken, een land met een enorm militair apparaat. Los van dat je per opname precies weet waar deze is gemaakt en welke beelden niet op een interessante locatie zijn gemaakt, het feit dat er echt niet door elke drone 24/7 wordt gevlogen, zijn er dus genoeg mensen die beelden kunnen analyseren. Daarnaast kan je makkelijk met (al bestaande!) software overlappende beelden aan elkaar stitchen tot een panorama.

Ik snap niet waarom je blijft hameren op dat een beeld per vijf seconden verkleinen zoveel kracht kost. Mijn bewakingscamera van 30 euro output een stream in twee resoluties, 1080i en vga.

Je gaat voorbij aan mijn uitspraak dat DJI de technische mogelijkheid heeft om van elke drone die verbinding maakt met hun servers, te achterhalen waar deze wordt gebruikt door simpelweg een paar GPS-locaties mee te laten sturen. Daar zijn ze echt wel mee in staat om gebruikers te identificeren en daarna via een backdoor de drone te instrueren in het vervolg heimelijk beelden apart te zetten zodra aan bepaalde parameters wordt voldaan. En nogmaals zeg ik niet dat ze dit doen, maar het is technisch gezien allemaal zó te regelen.

En de politie is niet interessant voor buitenlandse veiligheidsdiensten zeg je? Ze bewaken de meest belangrijke locaties en mensen van ons land. Natuurlijk wil elk land daar inzicht in krijgen.

[Het.Draakje]

Neen. DJI heeft niet de technische mogelijkheid om een verbinding te maken met hun drones. Internet is niet actief voor, tijdens of na de opname.

Geen internet is geen transmissie van beelden.

Kom eens met goede argumentatie. En laat dat alu hoedje weg, daar ben ik al vijftig jaar te oud voor.

[Skit3000]

Er staat duidelijk in de tekst dat de drones verbinding maken met Chinese servers. Zonder dat zou er inderdaad geen probleem zijn, maar er is wél zo een verbinding dus ziet de politie er een probleem in en gebruiken ze de drones niet in bepaalde situaties zoals bij vitale infrastructuur en demonstraties over bijvoorbeeld de rechten van Oeigoeren. Het staat er letterlijk.

[Reactie gewijzigd door Skit3000 op 23 juli 2024 13:32]