Demissionair minister Ferd Grapperhaus maakt melding van een datalek bij het Ministerie van Justitie en Veiligheid. Daarbij zouden de persoonsgegevens van 65.000 ambtenaren terecht zijn gekomen bij twee andere overheidsinstanties, waar die gegevens niet horen.
Grapperhaus schrijft in een brief aan de Tweede Kamer dat het beveiligingsincident is veroorzaakt door een externe medewerker, die kwaliteitscontroles uitvoert op toegangsdiensten bij het ministerie van Justitie, zoals de Rijkspas waarmee medewerkers het overheidsgebouw kunnen betreden en verlaten. Deze medewerker zou een analysetool van het ministerie van Justitie gekopieerd hebben naar 'een eigen werkomgeving'. Vervolgens zou hij de software en de daaraan gekoppelde gegevens opnieuw gekopieerd hebben naar twee andere overheidsdiensten waarvoor hij opdrachten uitvoerde.
De medewerker wilde volgens Grapperhaus de tool kopiëren, maar hierbij werden ook de gekoppelde gegevens meegekopieerd. Het zou de persoonsgegevens van 65.000 overheidsmedewerkers betreffen, die voornamelijk bij het Ministerie van Justitie en Veiligheid werken. Volgens Grapperhaus zou het gaan om persoonsgegevens zoals namen, ID- of paspoortnummers, Rijkspasnummers, geslachten, nationaliteiten, geboorteplaatsen en -data en mailadressen van deze medewerkers. Het datalek zou geen privéadressen, telefoonnummers of wachtwoorden bevatten, meldt de minister.
Het datalek is volgens Grapperhaus ontdekt door de GGD GHOR. Deze instantie trof de gekopieerde data aan tijdens een routinecontrole van zijn netwerk, waarnaar de gegevens onder andere zijn gekopieerd. De gegevens zijn ook bij het OM aangetroffen. Het lek zou op 30 juni aan demissionair minister Grapperhaus gemeld zijn, waarna de Autoriteit Persoonsgegevens is ingelicht.
Drie lopende onderzoeken
De data is na ontdekking verwijderd of onbruikbaar gemaakt bij de twee overheidsorganisaties en de betreffende medewerker, meldt de minister. Momenteel lopen er drie onderzoeken naar het incident. Het ministerie voert onder andere een forensisch onderzoek uit, samen met cybersecuritybedrijf Fox-IT. Doel van dit onderzoek is het opzetten van een technische reconstructie om te bepalen of meer personen buiten Justitie en Veiligheid toegang hebben gehad tot de gegevens. Grapperhaus heeft naar eigen zeggen vooralsnog 'geen indicatie' dat de gegevens zijn ingezien door onbevoegden. "Het onderzoek dat hierover uitsluitsel moet geven, is nog niet afgerond."
De Auditdienst Rijk moet verder een audit doen naar het incident en moet uiteindelijk verbetermaatregelen voorstellen, meldt Grapperhaus. "De ADR doet hiervoor onderzoek naar de werkprocessen, systemen en waarborgen binnen het departement." Grapperhaus heeft ook het Bureau Integriteit van de Dienst Justitiële Inrichtingen gevraagd een onderzoek te doen naar de 'feitelijke handelingen rond dit incident op de werkvloer'.
"In totaal lopen nu dus drie onderzoeken naar dit informatiebeveiligingsincident. Op advies van de beveiligingsautoriteit van mijn ministerie wordt op basis van de uitkomsten van deze onderzoeken bekeken of nadere stappen moeten worden ondernomen", schrijft de minister. De personen die voorkomen in het datalek worden vrijdag geïnformeerd, samen met de bestuurders van de getroffen organisaties. Voor medewerkers is een centrale mailbox geopend waar ze terecht kunnen met vragen over het beveiligingsincident.